장음표시 사용
91쪽
ras Inuolon appellat, ut reges a recte agendo, Homo ab humo, & lapis a ledendo pedem secudum S.Thomam. p. p. q. 9. ar. . ad secundum .den Augustinus in libro unico imperfecto de Genesi ad literam dixit, quod Ethymologia est, cudictorum, factorumq: causis redduntur. Histo ria est,cum liue diuinitus, siue humanitus res gesta commemoraturr Allegoria est, eum figurate dicta intelli euntur: Analogia uero, cum ueteris, di noui testamentorum caussae redduntur, inutra Augustinus.
v Aa te, ' Menus esse dicentes, quod de pluribu .di dis serentibus specie in eo,quod quid est praedicatJIsta uerba remanebant ponderanda,& explicanda, in quibus continetur des nitio generis tradi. Dubi uidi. ta ab Aristotele l. Top. c. . Sed hie quaeret altu lite des nitio, tradita est ne degenere primo intentionaliter sumpto,ut est alas i an secundo intentionaliter sumpto, ut est ista secunda intenatio genus 'Ad hoc re p. primo terminos declara
do uidelicet quid est prim 3 intctionaliter, di ii diesp. notabi- sco intelionaliter. Et dico D intentio, seu attε-lis, de primo tio, ut inquit Caietanus dupli x est, aut uid licet, a Mandum. d in quod intellectus tendit, ut illud intelligat, di dicit ut intentio obiectiva, seu conceptus obiectivus, seu res obiecta,& praesentata intellectui di obiectum cognitum,aut est tentio, seu tendentia intellectus in rem intellectam .di sibi obiecta: si sumitur intentio primo modo, adhuc duplex est, aut videlicet prima intentio obiectiva, aut secunda intentio obiectiva prima intentio obiectiva est res realis, primo Ordine naturat ab intellectu concepta,& in ellecta, ut animal, homotic.seeunda intentio obiectiva est eus rationis,
quod intelligitur ab intellectu, de obiicitur intellectui, toti lectum secundari4 eognitum, cupri md intellectus intelligat entia realia actu te. cio, deinde comparet illa ad inuicem mediantibus suis proprietatibus. N resuli et secundae intetiones obiectivae,quae intelligutur ab intellecto, ut genus, & species, & ut sic. prima intentio o lectiva est ut animal, secunda intentio Obiecti ua est, ut genus, prima intentio obiectiva, ut homo r secunda intentio obiectiva ut species, unde eolligas D quando porphyrius dixit intextu, genus ut ana mal, species ut homo, cum praepinsuetit secundam intentionem obiectivam, qu sest genus, primae intentioni obiectius, qui elianimal. inentem Porph. esse principalitet tractare de uniuersalibus,ut sunt secundae intentiones, di non pro prima intentione, ut insta dicam ratia
intentio dicitur in aliud tentio, seu intentio formalis, qui est cognitio qua tendit intellectus in
intentionem obiectivam , di se actus intelligendi, seu notitia,& tendentia, qua intellectus tedit in primam intentionem obieci tuam, dicitur prima intentio formalis ι tendentia uero qua tendit in secundam intentionem obiectivam, dici in tui secunda intentio sol malis, & tunc habemus quatuor intentiones,quarum una dr prima ob
lectilia,cui correspondet prima sol malit alia discitur secunda obiectiva,cui correspondet secun
da formalis. Vnde quando dubItatur utrum des nitur res, an Intentio, idem est ac qu rere, utrudes nitur res. i.prima intentio obiectiva subie .cta intentioni, ut animal an intentio est in anima, di per animam .i secunda intentio obiectiva, ut genus, quod dicitur intentio genetis Secundo notandum. γ eenus c& li militer re. z.notandum ,
liqua quatuor praedicabilia) tripliciter potest se ii μ'
mi; uno modo videlicet pro denominato,ide ut V iptima intentione. pro re naturae, pro materiaia, tari. con notato, substrato. p re substrata intentioni, pro tandi 5, pro prima intentione obiectiva, ut .
est animal, di color. Secundo modo potest sumi genus,pro per se significato, pio secunda intentione causata peractum collativum intellectus, pro formali,pro secunda intentione obiectiva, pro relatione genereitatis, inquit Caicianus, ut iste terminus genus tertio sumi potest genus, Paggregato ex utroque. i.ex prima intentione, ut est animal,& ex secunda intentione, ut est ista intentio genus.& de hoc tertio modo non quirit, cum de aggregato per accidens non sit scientia, seu de consideratione alicuius aliis cis. 7. Meta
Phy. II. Circa hane dubitationem, qui ut inquit Diis C;rea
Caietanus,est ianua ad logieales diffuit cines in dubitat. uarias sententias distrahuntur Porpsyrii interia prima Dpim
pretx s. inatum prima est Aegidii Romauisos V
cap. de genere. quis . vllima, quam opinionem sne nomine opinantis mole solito amit, di imp uanat Scotus '. iqsuorum uniuersalium,u, hie delinitur res sub intentione; uerba autem Aegi. dij sunt in vides iret ad hanc quaestioncm dicendum, v hic di finitur tes, tamen ut res est, sed diffimur prout intelligitur sub alta proprietate, ut poten diuidi per diuersas differentias i pect-cas, de essentiales, di ita res talas in quolibet praedicamento inuenit ur,qus potest diuidi per differentias speciscas,&ideo disinitio est communis omnibus putis.hae Aegidius:hane opinionem, ut salsam reputauit Scotus,ut probabilem Nicolaus de Oi bellis ,& tandem ut ueram sequutus
est patet soletus.&Sotus Hispani; Aegidii auteratio est talis: illud hic di finitur, quod de plui bus disserentibus specie pridicatur, sed intentio non potest pridicati de plutibus, ergo hic non dissim tur intentio, ratio Nicolai da Vibellis est
fundata sun et Avicenna,in Logica est de secudis intentionibus adiunctis primis, quam rationem in tua digressione soluit Caietanus: Toletus u ro suam Opinionem declarans per tres coclusio. inquit, P natura, seu subsitatum genetis hie des nitur,seu ratio des niendi est genus pro secunda intentione, definitio tamen est naturi substra taeut est animat: sed quid nobis uideatur tin cons. dicemus Secunda Opinio est Scoti,q. Iri AnxQq. , o :ria MiAnd.super ea p. de genere,q. a. Magistri Philippi, Ati: . Aha q. t .Tiberii Bononiensis in d greisone propoli- Caiet. & aliotione secunda,N Caietani in sua digressione. n rum. clu.; .putantis se loqaide mente D.Ilio. de inte&esentia, cap. q. a quibus non recessit Ioannes
de Magistiis , &Petrus Tataretus dubio primo,
92쪽
sed Dom; ni eua de Soto Hispanus in cap. de C Ner. q. unica, quosdam Hispanos, sui seneris reprehendit, qui in hae re discordesse eetunt sco- tum, de D.Thoniam , de quibus in au inquit, cynon sunt audiendi in schola Ati stoteli, sed ipse non est audiendus sis cotu non percepit, recuΛegidio tenuit a quo Tol. 3e opinio hic cosilit in hoc,* non desilit ut res, contra Aegidium ;neque aggregatu ex re de imet Sed des nil penus pro intentione secunda: sed dices, sunt ne isti hu-Dubit.resp. ius seeundae opinionis omnino concordes λ R Ninivit . spondeo non : nam Scotistae plus solito res si tiliantes dicunt, i, intentio in concreto in habitudine ad primam intentionem hie des nitur. i. des nitur genus pro per se senis cito concretiue des gnato .i. ut applicabile rei, quia ut sic cons des opinio. ratur a logico Caietanus vet3,& omnes reliqui
huius secundi opinionis sectatores, dicunt simis pliciter des niti intentionem, seu des niti genus pro intentione secunda, quam sortὸ ut sic, in ut
Scotus Metaph. habet considerate, di quia hoc dissidium videtur esse alicuius momenti, isti sa- cient tertiam opinionem mediam inter opinio , nem Seoti & opinionem Areidii. quam omnU opinio. simul reiiciunt. alta opinio est Nominabum, Nominalium qui omnia nominibu , tribuunt , dicentiu illud quod hie des nitur esse hoc nomen,genus, quod
est commune ad omnia nomina ut sunt animal,
coloris gura, de c. id est dum definitur genus, des nitor hoe nomen ,an Imal, commune ad Omnia animalia ,hoe nome, color, commune ad omnes
colores, sed quia nos sequimur philosophia rea-uta. Mi lium, istis aures non praestabimus. Quinta opi- i. i. nio est Pauli vcneti,& Bullei dicentiu , qii 3d cudes nitur genus, aliud est quod desinitur, & eii secunda iκtentio,aliud vero est illud B quo supponit diffinitum de est prima intentio, ut vC.a animal, corpus, color, substantia,& qualitas:i quo conuenire videtur cum eis Caietanus, qui secunda intentio non est aliud, nisi ipsa generalitas, q- supponit pio animali, quod praedicatur de pluribus differentibus specie in quid ;quae generalitas est uniuersilitas animalis, quae se praedicatur'. s. in .Pauli Sexta opinio est pauli Sonei natis,quod hic a pot acinam, phytio desinitur res, cui applicatur intentio genetis. i. inquantum stat sub intentione, non tamen absoluta, in quo videtur Aesidium sequi . Vide igitur Nouitie, quot uersant circa hoc du- . bium, doctorum opiniones de diis diar uide ita , quidam in hoc passu contradictione, sole esa rioti se illaqueavit: primo enim dixit hic verba, videlicet scias modo,V quando dixit gens praedicati de pluribus,non sumitur genus, ut est secunda intentio , sed ut est prima intentio , ut animal, non enim dicimus, homo est genus, sed di- , -- cimus homo est animal deinde insta post multa ei ba sui oblitus inauit: ideo cum de inierit genua, quod est secunda intentio, uel uox significus secundam intentionem, exemplificat in primi , hine uides, nisi aspidem imitatus suetis, quam Harisma st hale contradictio: primis enim dixit
definiti genus pro prima intentione, de postea
; liquit, st pro secunda intentione magna res. N. . qua nulla maior est in sciem iis notitia terminorum. His igitur pr habitis litteram se con
Iriplicitet igitur cum genus dicatu tJ .i. cum Constructio
senus aequi uoce,& communiter sumptum, dira v x tur tripliciter, trifariam,tribus modis, de terti M. i. genere seu terra o spnis eato penetis comm
niter sumpti apud philosophos sermo est J id est
apud philosophos rationales. seii logicos est sese
Dao,consideratio speculatio, & contemplatio. quod etiam descii bentes assignaueruntJ.i quod sinus logi eum describentes.i descriptione declarantes secundum Ammonium,uel quid ditati uedes nientes secundum alios di melius. saisgitauerunts i. definiuerunt Peripatetici. i. a Cp. cap. q. s Genus esse dicentesJ . i. dicentes & asstinantes
genus logicum esseillud s quod de pluribus. αdifferentibus specie in eo quod quid est prsdic
turJ. i. quod genus logicum pia dicatur ut superius de in sei toti, de pluribus speciebus, de indi- sui duis diu ei sarum specie tum s in eo quod quida id est per modum subsistenti , di non per mo
dum qualis cantis, ut est differentia, proprium , di accidens lut animal J. i. penus logicum pro socunda intensione in actu signato, est. v. g ut ani mal pro prima intentionem actu exercito, seoruenim qui praedicantiari. i. eorum quae aliquid Ggniscant secundum Ammonium s de pdicaniJ quibus competit siue naturaliter, siue in natura liter praedicari alia quidem de uno dicuntur soloJ.i. alia dicuntur, S pr dicant ut de uno solo. i. de uno tantum,puta, de seipsis I sicut indiuiduad. i. sicuti, fi qualia sunt indiuidua, patricularia, seu singularias ut Socrates J. i. t hoc individuum nominatum de praedicamento substantiae. quod nominatur Socrates s & hie, de hoc J .Lde hic cinior,& hoe album individuum signatum de prpd: camento accidentis salia uero de pluribus J . i. alia velo sunt, uidelicet uniuersalia, que prsaicatur de pluribus sui, in serioribus uel subicctis.fQuemadmodum genera a qui pridicant despeciebus i & specie quae praedicantur de indiuiduis sed differentiaJquae praedicatur de speciebus, de indiuiduis speeterum in quale quid ide propriaJquae praedi eatur de una sola specie, dc indiuiduis illius,iu quale collertibiliter, Ide accidentia communitero. i. indifferenter se habentia ad hoe, de illud subiectum s sed non proprie alicui,.sed noaccidentia patii cularia appropriata particulati subiecto est autem genus quidem, ut animali, i. uolo dicere genus in actu signato, ut est animal in actu exercitos species uero, ut homo' .i .species in actu signato prosecuda intentione, tit homo in actu exercito pro prima intentione dissere ita autem ut rationaleJ .i .differentia aut E in actus gnato pro per se sgniscato est 'ut rationale in actu exercito,de pro per se denominato 3prium iiiiiii bilc .i. proprium pro secunda intentione est,ut rili bile pro prima intentione: Accides ut album, nigrum, sedereJ. i. accidens , similiter se habet p ro secutida intentione de actu s gnato, ut
93쪽
'galbum I. concretum albedinis nigrum. I.eon.
cretum nigredinis.& sedete . idest ista positio in actu Cte cito di prima intentione. Sic igitur sit
tera constructa,tres conclusiones cx ea eliciam',
Genus tertio modo sumptum, hie non itisinitur pro Iabstrato seu pro prima intentione, M animal. HAEc concluso est contra primam opinionem,circa quam conclusione duo facia: primo enim illa probabor seeundo ad motiua opinantiu . Respondebo: Probatur igitur & primo ista conclusio se. praedicati in quid de pluti bus disserentibus specie, aut sumitur sor maliter, aut sumitur fundamentaliter: Non formaliter, uia cum sit ens rationis , non potest cadete in esinitione rei realis extra anima , ut est animat: Nee materialite quia non est de ratione animalis pridicari de suis speciebus.& esse in suis speciebus cum animal in no concretu quid ditatiuo consideratum abstrahat ab esse in homine. in equo,& suis speciebus. Secundo probatur illud quod hie a porphyrio des nitur,vni nocὸ competit rebus omnium generum, ut animali, quod Est genus hominis,& leonis. Colori qui est genus albedinis.& nigredinis,& fgut si quae est genus ad triangulum, quadrangulum aec Sed impos bile
est aliquam rem sub intentione conuenire uniis uocὰ rebus omnium genetum . probatur na haenon potest esse animal,quia om fies res essent animalia, neque color, quia omnia essent accidetia rDice s. hoc com mune genus est ens; contra,quia tunc unum esset genus rerum omnium ens, sit
est contra Porphyrium,cap. de specie quando dicit, nsi est genus commune ens. Tem id si res sub intentione d anitur, ergo per accides dissimilia , inquantum tibi accidit intentio, sed omnes aecidens reducitur ad per se, a quo illud dicitur paccidens tale, di hoc non est, nisi intentio per habitudinem ad rem. Amplius ι . poste. t. i 3. Ppter quod unumquodquota illud magis, sed res desnitur propter intentionem, quia res, ut animal, se habet ut quod desinitur, di intentio se habet ut ii l.ut ratio definiendi , intentio magis es nitur. Quarto tune logica esset scientia realis obiective proba tur quia per se primo ei siderat,& desinit res trales extra an am, quod est munus scientis realis. Quint 3 sequeretur, γ de ente rationis non'esset aliqua scientia per se suo modo, quia si per accidens cons deratur a Metaph. a quo conii deratur persee sexto si res ut est sub intentione peraecidens diuinitur. Ogo non de .s nitur, quia des nitio per se, de non peraeeid conuenit des nim: remanet igitur,u, non potest hie definiti tes nee secun limi se, nee inhabitudine ad intentionem.
secundo principaliter respondeo ad motiua opinantiura. Motitium enim Aegidii erat tale
Illud hie desinitur, quod de pluribus disserent.
bus specie praedi eatur, intentio aut ἴ generis non est huiusmodi, ergo intentio generis non definitur . Ad hoc respondeo, l&si rei, puta animali Rei,Qns. . competit se praedicari in actu exercito, & ut qJ, intentioni tamen conuenit in actu signato.& ut ovo,& quia principale in logi ea est quo i .secunda intentio.& non quod . i. prima intentio , ideo hic des nitur intentio. Nam ut bene Scotus in atin antepredicamentis.q. a. ad tertium , quae Metapli per se considerat, hic per accidens conside- ratur in logica, quia hic per se consideratur aliis
ruid in tetionale applicabile eis,qus Metap ccisi
erat per se.i.Metaphy. per se considerat praedicamenta realia, que per accidens considerat logicus, ut tandamenta secundarunt intentionum, ergo per septimo logicus considerat in tetiones secundas,& hoc concedit Aegidius de non saluat quomodo logicus per se considerat intentiones. nec ipse uoluit dicere, P per accidens res eonsideiat,sed dixit si, logicus ex consequenti consideratres; quoad illud verδ,u, res definitur, sed intelio est ratio desiniendi clitra insto, quia sequeretur Contra. q, logicus et set artifex realis obiectiud, quia considerat & definit res,d accipit rationem definie. di, tanquam tibi extrinseram, ut faciunt aliuscietiae, sed hoc est salsum, quia logicus est artifex rationalis,qui tradit rationem definiendi. i intentionem. quam dA per se conliderare. Ad moia Ad moti 'tiuum Nicolai de Ocbellis resp5detur . V ex hae Auiem.' auctoritate, logicam esse de secundis intentionibus applicatis primis, magis patet, definitur res quia logica est ,& tractat de secundis intentionibus .ut proprio obiecto, quae secundae intentiones su ni sun datae in primis, a quib peractum collativum intellectus pullulam, die manant, occasionaliter tamen i proprietatibus in eis repertis: nolo dicere, v non intendit die re Anice .l quia logica est de secundis in tetis. nibus ad in cietis primis, ideo ex tquo considetat utrasque, uel aggregatum ex utrisque, sed vult dicere fi logica est de secundis intentionibus non absolute utentia sunt,quia ut si e cui Scotusi quit id Metaph. pertinent, sed adiunctis primis i. ut fundamur in primis, & primi intentiones denominantur ab illis,ut si dicamus , homo est species, animal est genus.&α ita ut per talem apis plicationem, retum qua sapplicantur, nobis notitiam homparemus ri qua osa non tecti sit Caietanus in praesenti, de iit hie non definiturre , nec res subintentione, ut uolebΞt Aegidi in Sotus, & Toletus.
Id quod δε itur non est aggregatum ex re, i. eonesus o, tentionea .ex ammest, genere. α Prubatur.
P Robatur,quia esset ens per accidens de quo non est scientia, nee definitio. S. Metaphy. t
id quod definitur sit unum per ultimam diisei ἐ-tiam 7.Metaph. I.& 8, Metaph. Io. unde arseo
94쪽
q, non potest des niti.nee res, nee aggregatum,tie. inquit Aueta 7. Metaph. eom a. q, des nitio est communis logi eo, de Metaphysico . topicus tractat de des nitione, ut est instrumentia scien di, Metaphysicus uero considerat Definitionem secundum θ signiscat naturas . di quidditates rerum, de tune clatum est v d sititio ptimo modo dicitur intentior secundo vera modo dicitur res: tunc arguo sc: Aristoteles i. 'op. cap. q. definiens definitionem inquit,sedes nitio est oratio explicans quod quid est esse rei: si Porphyri ii, hic desinit genus pro aggrepato ex re, di intelio. ne, ergo de ibi Aristoteles definiret desinitionem
pro aggregato ex re. i. quid ditate, &secunda invitentione instrumentaliter explicante tal mild ditatem de tune Netaph.noti esset artifex distinctus a logico, quia uterque tractaret de definitione omnimode. i. pro sgnificato di denominato
sumpta, quod saltum;ergo dicendum quod Metaphysicus considerat definitionem pro re, de logicus pro intentione. ut est instrumentum sciendi. Et v s logicus considerat di finitionem P re ,
tantum, esset artisex realis, ut Metaph unde a simili nunc arguo siet si Porphyrius hic disti iret
genus pro aggregato ex re,de in ten tione. l .animali,5e genete, tunc logicus in cons deratione ueneris non differret a Metaphisco, quia cum Meta- physicus consideret animal, similiter considera. ret logicus genus pro intentione, de genus re, di sic magis uniuei salis obiective set logicus, umetaph) ticust sed dices cos derat animal, ut sundamentum, de genus ut formam: Contra, ratus aggregati non est definitio cum disti ibile sit pse unum 7. Metaph. 3. Amplius s des nitur a g.
gregatum ex re, de iii tentio ite sequeretur ens
iole essit de quid dii ale emas rationis, de vens rationis esset de quidditate alicuius entis realis:
de probp sic. Si genus hic definitum stat pro tali
agglegato,pi aedicetur genus, uel dc finitio generis, qui eii praedicati de pluribus differentibus specie inquid, de aliquo eme reala, tuc genus quoad alteram partem,puta, em rationis, quid ditatisue prs dicaretur de illo ente reali, quod falsum, quia ut sc ens diminutum est et de intrinseca ratione cntis completa, de possetius esset de esset iaptioris secundo pia dicetur postea de ente rationis,dicendo, uniuersale est genus, uel uniuersale praedicatur de pluribus differentibus specie inquid, tunc genus quoad alteram partem, puta, quoad rem leu suburatum quid ditatiue includeret in emerati cnis, o cri se haberet ad illud in ratione sun damcnti, uel sub habitudine fundadiens rati nis, lucio est falsum 4 ergo nullo modo
hic dcs niti potest aggregatum ex re, de inten.
ntis his dίηiιυν pro secunda intentione. ET nota ad huius concl. clariorem notitia et de hac re multipliciter possumus loqui,de
consequenter variὰ opinati prima. ut considero tur res secundum habitudinem ad intentionem. Secundὀ aggregatum ex te de intentione. Tertio intentiosisse. Qiait4 intentio cum habitudine ad rem, seu in concreto. Quinto nomen imgeneris de ne ut tum istorum: primus modus est Aegidii . seeundus nullius determinati auctoris quem videram: tertius est Caietanir quartus est Seoti de Graiiades dubio a. quintus est Nomi, Dalium. Concluso autem in teli igitur, aut de inistentione secundum se, avult Caietanus , de Pe. t tus Nigerq. 38. Aut concretiue sumpta ad rem Duo et rea .i applicabili rei, ut Scotus, de non nevat Caieta 'ς nus. Ad hoc tamen oporter uenire, illud quod mo koiada. des nitur est ipsa intentior circa istam tertia cones usionem duo faciam: primo illam probabo, de simul decla tabor secundo illam impugnabo, de impugnationes dissoluam: Quoad primum no .
to, ιγ sicuti est duplex ena, uiuelicet ens naturae, εἰ etis rationis r ens naturς est res,de ens rationis Ena namir est intentio: ita habemus este, de praedicat iresse cO & mri rati petit rei per se. pet accidens vero intentioni pri . no dicari uero competit per se intentioni, de per aecidens rei; utrunque tamen utrique secundum magis de minus dicitur conuenire. Secundo no. a. notanduistandum. 1 illud exercet esse. i. uerbu D m. s. est; in rebus primae intentionis, quod signat. pret dicari,in terminis se eundi intentionis, ut dictum estio declaratione termino tu supra. Tertio notan. 3. notanda.dum , Ucum in definitione generis apponitur, ut animal, ly animal non ponitur, ut pars definitionis,sed ut fundamentu generis pro intentione des niti. Probat ut igitur conclusio primo se, illud hic desinitur per se primo, cui per se comis petit des uitio hie tradita, sed id cui ptimo comis petit hic des nitio est intcntio,eteo intentio hiedes nil ut; maior patet, minor probatur,quia isti termini,ptidicari de pluribus, qui ponuntur in
hae definitione, sunt termini intentionales, qui per se pri ino competere debent intentioni, scu - . ii termini reales competunt enti natur . seu rei reatribaee est ratio Scoti.' aq. probatur secundo.
illud respicit logica des nitio, quod directὰ re pse est logicae eonsidetationis, sed hoc est sola intentio secu nda, ergo genus pro intentione hie des nitur, haec ratio est Caietani; cui prius se responderat Aegidiu formando eam ,hoc modo. Illud diis nitur hic, quod logicus considerat, sed logicus non considetat resaed intentiones, ergo non diis uitur hic res,sed intentio. Ad hoc argumentum tertium in ordine apud Aegidium se ab eo respondetur: dc ut appareat quanti ualeat bte responsio adduco formalia uerba Aegidii qsunt ilia, videlicet. Ad tertium cum dicitur, illuu . , hie diis nitur quod cons derat logicus. COeedo, de cum dicis, logicus res considerare non habet, verum est per se, sed tamen sub istis intentionib habet considerare, quia intentiones sundantur supra tes de ideo logicus Primo de per se bene considerat ipsas intentiones, de ex consequentires. haec Aegidius unde patet Responso ad ar- sumentum Caietaui, ubi inquit Aegidius,qud diosicus
95쪽
Corroboratio sententia Cain. aduersus Aegid.
Contra ter tiam eo ei. Arguitur I.
Logicus non considerat res per se. i.simpliciter tio. 8e non res hie desinitur. Contra. Illud qJ lite Contra.&absolute, sed sub illis intentionibus .i. per habi- definitur, praedicatur de plurib. diffspe. .l intent udinem ad illas seeundas in tet.oc quia credo P tici generis non p licitur de plurib differ. specie. D Caiet. non uid. t Aegidium in sonte in hac re. sed de plurib. dist. genere, cum talis intentio prae- Contra respon. Regi dij arguo defendendo sen- dicetur de hoe dc illo genere. dicendo animal est tentiam D. Caietam lic, quod res per se non con- genus. eolor est genus , Aut de plurib. different. sideretur a Logico transeat, sed quando Logicus numero, cum sit species ipsius uniuersat s. quod considerat res sub illis intectonibus, quaero quo de genere pro re dici non potest, cum animal premodo Logicus eonsiderat res sub inierionibus t dicetur de homine, Se equo, qui specie inter se aut ut aggregatu per accidens, de hoc non, ut pa- differui. Ad hoe resp. genus dupliciter sum , uno R. tet per rationes supra adductas, aut intendit P modo communiter, de si e se extendit ad omnia, Logieus considerat res ut fundamenta illaru iu- quae quocunqtie modo possunt dici genera , ut tentionum,&tune quaero iterum, cum ibi pose sunt significata illi petius posita, de si egenus sint duo considerati, uidelicet res, te intentio non definit ut hic. quia est aequivocum, cuius noquorum unum estens reale,& alictum est eos potest esse desinitio. Se ut sic praedicatur de om- rationis. considerat ne aequaliter utrunq; ρ si sic, nibus illis generibus. Alio modo sumit ut genus ergo Logicus non est magis Logicus quam M propriet. tertio modo apud Porphyrium , oc hoeta physicus ili prius rem quam intentionem, ergo genus hic definitur pro secunda intentione, quaerem considerat per se,de intentionem P accidens definitio conuenit omnibus generibus, quae sub
α sic ut p se consideratim cito nee si magis prin- se plures liabem species, de quibus risdicatur incipaliter considerat intentionem, de minus prin- quid .ut sunt animal, color,& quantitas, quae ge cipaliter rem, ergo considerat intentione per se, nera specie differunt, dc numero cum unum nonec rem per accidens, quod noluit dicere Aegid. sit alterum, seiplis de no per aliquam differentia, de tune redit ratio Caietani talis, illud debet a lo. cum in genere nulla sit acti differentia, sicuti di-gico di finiri, quod prius ab eo consideratur. ta cimus , P duae formae separatae differunt, vel di lis est intentio Se non res,ergo intentio Ec no rcf. stinguutur formaliter se ipsis i priori .etia seclusa hie debet definiri. Scotus vero quia vidit scripta quacunque habitudine ad materiam, Bd si e licet Aegi dij, ut patet ex eius contextu q. q. aliter v γ genus pro prima intentione praedicet de plii lib. set contra Aegidium,ut patet exlii pradictis. disiar. specie prs dicatione exercita, iii geniis pro Sed contra hanc conci sic probatam arguo, dc secunda intentione bene praedicatur de differen
primo sic:illud hic definitur cui eo petit talis di se ribus specie in f licatione signata: de ad illud, P
finitio, sed rei substratae de non intentioni con- genus pro intentione praedicatur de differentib. uenit haec dissinitio, ergo res dc non intintio hic numero 'respondeo, ilicet iii tentio generis prPdefinitur: Minor probatur, quia id quod praedi- dicatione exercita non pridicetur, nisi de disset Eeatur de plurib. differ. specie in quid, non est in te libus numero, praedic tione tamen signata prς tio generis tu sit accidens, sed res,ut aial, dcc. Ad dicatur de plurib. differenti b. specie, licet sit sp hoc resp. v duplex est praedicatior quaedam. n.est cies specialissima ipsius uniuersalis. Scotus uero pridicatio quid ditativa, quaedam uero est deno inquit, P hqc intentio,genus, non est quid, nisi minatiua .Tune dico,* ist a definitio generis: vi- tantum itum erodiisetentium, pr dicatur in de delicet praedicari de plurib. dissi spe in quid θco- differentibus speeie i de ad illud quando dicitur petit rei,de intentioni, diuersalii ratione; rei qui Q intentio praedicatur de hae Sc illa intentione, dem competit denominatiuE, ut dicendo , aiat, quae disserunt iam si numero, Se materian numeest qa praedicatur de pluribus dissi spe in quid, si- riliter. Respon. ille plu res intentiones differ ut cuti de illa propositio eth de nominatiua iii qua materiare, remotὰ de a posteriori, sed propinqud predicatur intentio de re,utho est spes ocrates ec i priori diffiiunt specie de sol maluer. Scotus eii indiuidu Malal est genus. Intentioni uero co- prinia distinctione secunda, quillione quinta, petit quid ditatiuE, ut dicendo, genus est qdprκ ec tertia. . . di ea tot de plurib. differ. ψε inquid et Dices quare Secundo principaliter. Si hic a Porphyrio de A futtiis illa est pis dicatio quidditativa. illa uero est de- snitur non genus pro natura lubi irata, sed intennominatiua Respon.quia illa di plicatio quid- tio generis,cui talis natura substernitur, a similiditati ua alicuius.'l datur per essentialia p raedica ego dico, in cap. de specie Porphyrius des aieta, modo cu illa definitio, pdicari de plurib. dcta speciem pro intentione, de no pro te lubiccta H constet ex terminis ligae inten. det quid di istiue tentioni,& tunc genus nunquam pridicat et de compete te de simoi aei est ens ronis, sed limoi spe. Cosequetia probatur, si4 cum ilit intentio- est intentio pilis ergo: illa uero di denotativa, ea nes sint disparaiae, dc unum disparatorum non datur Pet praedicata extranea. cum res sit ens rea- praedicetur de altero disparato, tunc genus non te, de illa dc finitio sit ei,s ronis, unde arguatur sic. pridicatur deiecie . .
Illud hie des nitur,cui adaequale, de quid ditatiuὰ Ad hoc Respondeo, licet genus,&species Resp. compctii haec definitio, sed haec definitio est per sint duae species disparat s ipsius universalis, εο
terminos accidental cs in tetionalci tradita, ergo pridicatione signata genus non praedicetur de adaequa te debetur enti accidentali, intentionali, specie,cum unum non iit alterum,ideli intentio
talis aut est latentio gnis,ec non res. ergo inten. senetis non sit de essentia intentionis speciei, in
96쪽
In prs dicatione exercita genus pridieatur de specie,dicendo homo est animal, cum animal si de intrinseca ratione hominis, de in primo modo dicendi per se l. Poster. ρα Dices, Porp hyrius dicti . niendo genus,semper exempliscat de animali,de homine, ergo de illis intendit diffinitionem tradere, sed illa sunt genus, di species pro prima intetione, ergo..Λd hoc respondetur, Porphyrius exempli sicat de Animali, de Homine tanqua nobis manifestioribus, exempla enim ponimus novitasnt, sed ut addiscant addiscentes a. Prioruri verr. de ideo se exemplis eat, ut id quod importatur, & signatur per secundas intentiones , id ipsum exerceat ut per primus, seu per res subiectas intentionibus,& propterea dicimus, si cum logica sit de secundis intentionibus non secun
dum se sumptis sit ut sic pertinent ad Metaphysicum .sed applicatis primis; logicus habet dissini
re intentionem generis, & aliorum praedicabiliuin concret , ut concernit, connotat, de supponit pro tandamento diuersa praedicatione, uideli cet ut id quod signatur in una, exerceatur in alia, ea quo non sequitur,sundamentum esse illud, quod definitur,& sorte ab hoc non recedit Paulus venetus. Tertio arguitur se. De quocunque praedica tur diis nitum, de eodem etiam praedicat ut des nitio,cum diis nitio necessariis conuertatur cu dis.s nito 6. Topicorum, & octauo Metaphysices commento a . 8e sint unum ' Metaphysices commento a I. sed res de sngularibus pridicatur, ut Animal de Sorte,& Platone ergo s ibi dis sniret ut res,t une diisnitio praedioret ut de ipsis singulatibus, de se uerum esset dicere, v Sortes praedicatur de pluribus disserentibus specie, sed hoc est falsum , cum a prima substantia nulla sit praedicatio ex eap. de substantia, ergo hic non desinitur res, sed potius des nitur intentio. Ad hoc
respondet Aegidius se, cum dicis si, si res diis niretur competeret sorti , N Platoni, cum res illa
de ipss prs dicetur: dicendum Due tu est si diis-niretur, ut res est. v. g. duplex est definitio rei,una vi res est,altera uero est des nitio rei prout intelligitur sub tali proprietate. Des nitio primo m do competit omnibus singularibus, ut ista des-nitio animalis, substantia animata senstiua, conuenit omnibus partieulatibus hominibus, non
autem conuenit illis prout res intelligitur sub tali intentione generica . Contra, quod intrinsecὰ conuenit rei, ut res est,conuenit illi rei ubicunq; repetitur, dc qualitercunq; consideretur illa res,
s igitur generi sumito pro re conuenit pridicari de differentibus specie:&teperitur in Socrateti Platone, ergo socrates de Plato pridiearentur de pluribus differentibus specie,s diis niret res, di non intentio. Sed dicet quis pro Aegidio, diis-nitio no inuenitur, nisi in s ubstantiis quibus co . petit diviniti . Met. c5.i 3 . de Iadeo . de r9. sed
genus sumptum pro intentione est accidens, cutit ens in anima, seu ens rationis genus vero sumptum pro re, ut animal, est substantia, ut patet ex
eius definitione, cum dicitur, ut animal est sub
stant Ia animata sensibilis, ergo desinitur hieps
nus pro intentione,de non pro re. Ad hoc respo, Resp.
deo, γ de des nitione accidentis intentionalis, dupliciter possumus loqui, uno modo ab sol urci. utrum potest desinit iratio modo respective. Laa potest ita perfecte definiri quemadmodu, de substantiades nitur: Tune dicos, Auer. loquitur comparative. i. sola substantia potest uete dipet
sectὰ definiri, de precipue species specialiis ma. ut homo, si constat ex genere propinq uo, de diniatentia specisca iaciente aliud, sed non negotiit accidens, uel teale, uel intentionale suo modo
posse des niti hine est v, accidentia dicuntur habete aliquam definitionem, de non simpliciter 'Metaphysic. co m. r substantia veto habere dos nitionem simpliciter s. Metaphysic. cc m. I de
. Metaphysicorum i .i s. de is. imo ex hoc col .hgitur, i hic des nil ut intentio , quia propriὰ
definitiones sunt rerum realium perseeonsido ratarum, quae per accidens consideratur a logi- eo, desinitiones vero secundum quid, sunt acci.
dentium intentionalium, quae per se a logico cosiderant.sed contra, Instabit sis P Aegidio, a G. pDialectieus.&sophista, circa idem vel santur Φ Aegida Mel. e. s. sed Met. des nit stenus, ut est res primet intentionis 3. Vet.3 3. eadem des nitione qua hie definitura porphytio , ergo Logicus considerat genus etiam pro prima intentione, sed modus desiniendi sumit ut i modo considerandi, ergo hic definitur genus pio te,de non pro intentione. Ad hoc respondetur. θ Metaph.de Logicus circa Responso. ide uersantur materialiter, sed diuersimode toriam aliter, nam Metaphylleus considerat genus, ut est res realis,de per se, Logic' vero ut eli intentio. i. Metaph. nsiderat genus pro materiali,LOgi-eus vero pro format de secunda intent.Secundddi eo θ Metaphy. de Logicus uersant ut circa id
quia Metaphy. considerat ens reale, de ens rationis: ens reale per se, de ens rationis per accidens, Logicus vero etiam circa ens reale, de ens rationis,sed circa ens rationis per se, circa eos reale Paccidεs .i ut funditientis ronis: Dices ergo si me Instantia taph. tonsiderat ens rationis Logicum, Meta .erit scientia ronalis Respondeo v Metaph. quia co. Retsponso.s derat ens rationis ut ens de quid dilative.Leonas derat intentionem, ut intentio est, Logicus voia cons derat, ut instrumentu sciendi.de ideo Logica est scietia rationalis uere obiective a principali obiecto p se e5siderato, Meta. vero nequa u. de se Met.cons derat intentionem in abstracto.
per accidens,de Logicus concretiue sumpta; se: Contra,concretu de abstractum idem signiscant Contra. 7.Μetic I I .ergo male dru, intentio ut quid est,
habet definiti a Metap. sed concretiue sumpta a Logico. Resp. duplex est concretu, quod da est eo Responso. cretu pro significato, de eon notato simul, ut hode humanitas, de de hoc lo utur ibi Aristo t. aliud est concretum pro signiscato tui, de ut sic intentio genetis per se hie desti itur. Quarto arguitur. Cui competit diis nitio, illi etiam competit,de diis nitum, sed hic definitio competit cuilibet pnto, videlicet iam subsa
97쪽
Fracisco quam aecidentia. & non est at qua rex eommu- .e Mair is, ni, is tuo ea substantiae, de accidenti. ergo hie no
definitur res sed intentio. Ad hoe respcindet Ae
pidius eoncedendo maiorem. Et cum dicis,qu Ad illa res reperitur in or ibus pntis eoncedit, di quando dicitur,u, nulla est res uni uoca substan. tiae, deaecidenti. Dico inquit, vetum estis, nulla
est res natur iste eommunis, sed benὸ intellecti sub tali proprietate, ut dictum est, immo bene inquit Aegidius, si diceret postea, quod esset uni.
vocum prs dicatum, ut Scotus ad aliud proposco, tum dicit. Contra hane responsione instat Scotuit Scotus. tus q. r . id quod hie definitur uni uoeὰ eoniae. nit rebus Omnium generum . ut Animali, colori, de si gulae, cum se eundum idem nomen Neandedes nitionem de illi, praedieetur, sed impo sibile
est, ut aliqua res reperiatur sub intentione sum
pta, quae uni uoce conueniat rebus omnium ge
nerum ergo: im 3 ut se ens sub intentione generis posset esse unum genus omnium, quod est falsum , & si res sub intentione des nitur per ac cidens definitur,& s genus logicum pro re subiecta intentioni sit uni vocum, intentio ranae gene.
ris ineommani qniuoeE dieitur de genere ei uili de logico,ut tu quit versorius Parisiens s. Et si e concludo contra Aegidium de sequaces, quAd a Porphyrio hic nullo modo desinitur genus pro
re, nee absolute, nec sub intentione concepta, no
absolutὸ, nam ut se logica elset scientia realis obiective quia illa definitio esset realis, &non logicalis. Nee sub intentione quia ut se genus estens per accidens , cuius non est des nitio', sed eum hoc definitio genetis in secundis intentio. nibus tradita in actu set nato, in primis intentionibus veliscatu in ariu exercito.& tue datur Pprimis intentionibus quantum ad veliscatione 5 secundario, pro secundis vero intentionibus per se primo : de de hie lectione lite sint dicta petquam omnibus insta die entis additus paratur . Dub; iti Io. Tandem quaeret Nouitius, quomodo disserunt haedui generis definitiones a Porphyrici hie post Respondet Paulus Venetus, quod illa des nitio, genus est eui supponitur species, est sor. malis, di principium demonstrationis 1 Alia uero quam affert ex Aristotele I . Topico.cap. 4 est materialis de eonfusio demonstrationis, di pro exemplo fiat haee demonst ratior Omne illud eui immediate supponitur spes,praedicatur de plurisbus differentibus specie in eo quod quid , sed genus est cui immediate supponitur species, ergo genus praedicatur de pluribus differentibus speiacie in eo quod quid,& lie dicit Cratia deus*priami des nitio generis est data secundum ratione ordinis praedi ei mentalis, alia veto secundu con .siderationem pridieationis.
Tritui s. Abiis igitur, quae de uno solo praedi. cantur, dii serunt genera: eo quod haec de pluribus praedicantur. Ab ijs autem rursus quae de pluribus: a speciebus quidem,
quoniam species etsi de pluribus praedi
cantur, non tamen de disserentibus spe cie,sed numero . homo enim cum sit species , de Socrate & Platone praedicatur , qui non specie differunt, sed numero :animal vero cum sit genus, de homine,&boue,& equo predicatur, qui disserunt a se inuicem specle, non numero solum . A proprio vero differt genus i quoniam proprium quidem de una sola specie, cu
ius est proprium predicatur, & de ijs,qus sub ipsa specie sunt indiuiduis: quemadmodum ris bile de homine solo,& de par
ticularibus hominibus t genus autem no
de una specie praedicatur, sed de pluribua
Ammonius. Aegidius.& Antonius Andreas, Contininus textum hune ad praecedentes se continuati post xς nu, quam porphyrius supra posuit genetis des nitionem vel descriptionem, ut Ammonius dicit, Bemaluaue datam desinitionem exponit Auctor , per tres differentias, quas eum indiuiduo,&quatuor reliquis pridieabilibut habet ipsum genus,& hoe voluit Ammonius dieens, quod hoe loco doeet Porphyrius quonam modo explanata generis desinitio, aut certὰ deseriptio, ipsu ab aliis omnibus seiungat: Quoad diuisionem vero spoctati Diuiditur textus in tres partes se eundum γ Diuilis it
a tribus differt genus, uidelicet ab indiuiduo, specie,& proprior Prima incipit, ibi. Ab iis igitur. seeunda ibi,ab iis autem ruisus. Tertia, a Jprio verῖ.&c. Des nitio autem generis quam hie declarandam reseruauimus bestistar genus est Ad praedicatui de pluribus, differentibus specie, in eo quod quid 'per ly,pluribus, differt genus ab indiuiduo, quod praedicatur de v is solo, per indifferentibus specie, differt a specie. quae praedicatur de differentibus nuin ero; similiter a proprio, quod prs dicatur de una sola specie,& de indiuiduis sub ea contentis; Λ differentia vero, di ae- ei dente differt genus, quia ipsum pradicat ut inuid, illa uero in quale , vel quale quid, qu et de nitio tres habet conditiones. ut dicit Caiet. prima est;l praedicatur de plura bus: secunda;quod illa plura differunt specier tertia; quod pridica. t ut de eis inquid , sed ut prs fixus seruetur ordo, nunc aliquot terminos de elatemus, ut deinde ad exactiorem,& illius examen, genetis definitio
Abii igitur,qus de uno solo.J Vnum,quar--Ve-ba texi . to Metaphysic. commento I. de IO. Meta. com 8.est priuatio diuisibilitatis, de ratioue enim unius est, o sit in diuisum i Diti diuisum ab omni alio. a quo venit unitas, nam uni addita,tas si unitas; unde quia unum est concretum,& unitas est abstractum, di se habent ut sumptum ti principale duodecimo Metaphysicorum s 9. ideo dico cum
Franciseo de Matronis i. senten. distinction. 8. . q. 7.atticusi. ui quadruplex est unitas : prima est H a . unita
98쪽
vnitas et tJs. quae est eius passo conueri; bἱlIs eu qua di eunter unum accidente. de se manus 3cal.
ente exscoto x senten. d a quaest. 6.&dist. I a. q. hedo et is, sunt unum numero accidente, eum alI. de quarto Metaphysic. commento quae uni. bedo si accidens manus. Decimὁ aliqua dicuntas competit omnibus etiam primo diuersa, in tur unum per aguregationem i. per accidens s. quibus non includitur quid sitatiua ratio en Mettia. ut aceruus lapidum, uel num et i secundutis qui mu s denominative accipiendo ens secu- Franciscum I. d.Rq. . ar. Vndecim A aliqua di- dum latitudinem sus denominationis i secunda cuntur unum eonstitutive , ὀ se plures partcs unitas est passo etitis quiddititiuὰ accepti,& ista in te tales dii r unum, eo v constituunt uou i non est sub unitate ueritatis. ει bonitatis: tertia tu ira integrale, vel essentia serui materia. Ssorma unitas est de genere quantitatis diseretae. 3cba e 8 Met cci. vlt. Duodecim A aliqua diar unum coci non est numerus, sed principium numeri io. Me iugatione. se vir de uxor sunt duo in carne una. i. taph3sicorum tex. commento a. Quarta unitas sunt duo supposta humanae naturae, matrimo. est diuisua eo tis,nu ango ens diuiditur in unum nici unita. Decim tertio aliqua diit unum unita de multa quinto Metaphysicorum tex. ia. de te natiua utile anima & eorpus diit unum, quia Metaphys corum commento . Hinc quatuor unum hominem realiter constituunt. iuxta illud sunt in rerum natura inuicem se ordinati uni- Athanasi, scut anima rationalis . oc caro unustates, videlicet Numeralis, specis ea, etenetica , fle est homo. Decim quarto aliun a diit unum vni transcendens , secundum eundem cum tale uniformitatis, ut se cesti semper est v nu. i. secundo sententiarum. distinct i quaestion. s. vnisorme in operando, cum motus eius sit reguarti c. seeundo, a quo aceepit Nicolaus Bonetus latis r.Coeli.Decimo quin id aliqua diar unu uni. in praedicamentis libro quarto de relationibus, tale consentanea, seu consensus, ut se duo homicapit.quarto. quibus additur unitas proportio. nes idem sentientes, de existentes eiusdem uoti . nis primo Metaphys eorum textu i a. diar unus. Declinasexta dicitur unitas uotiua cii Et quia ab unitate dr unum. Dico multos esse quis omnibus notis alicuius ad biret. Decima- modos unius. Et prim A aliqua dsir unu unitate septima est unitas essentiativa, ut in Dium is patranscendenti, di sunt illa qui conueniunt in en- tet di Filius sunt unum in unitate essentis. Deci te, seu de quibus praedicatur en x sue uni uocὰ se. mooctauo est tinitas dignatiua seu h)postatica, cundum Seotistas, sue analogicὰ sunt Thomist. qua natura humana assumpta est ad hypostasim Secudo aliqua diar unu unitate generis genera. ' verba, cui dicitur unita . Decimanona est ranitastis imi sue si generalis mum substantia, .s ueste increata, qua tres di uinat persens sunt uti Neralissimum accideriti Rut quaecunque sunt sus. qui unitas dicit ut etiam euentialis Vigesino dρ stantiae composts,te sunt in eodem genere gene unum unitate compositonis secundum Franciaraliis mo substantiae . quod est supremum in aria scum de Maitonis auen. d. s. q 7. di haec est utilis re Porphyrii. Terti3 aliqua sunt unum genere tas intrinseca qua materia di forma faciunt unupropinquo ut homo Ac equus in Animali, quo tu compostum. Vigesima prima dicitur unitas in- unum est genus, vel materia f. Metaphys eorum diuisionis, quae eiu uera unitas, haec. n. unitas mco m. Io. Quartὰ aliqua dicuntur unum unitate nem negat multitudin m , cum unum S multa speciei subalternae, ut se homo,& equus sunt u- snt opposta Io. Metap.com. 9 vigesimo secunnum in corporx animato. Quin o aliqua dicun- dci dicitur unu unitate in diuisibilitatis, ut sic pu-tur unum unitate speciei specialis smae. ut se om ctus. dicitur unus, quia indivis bilis s. Metaprii. nes homines sunt onus homo: seitὰ dicit ut unu Itis militer, anima rationalis cr rea, di intelligenumero multipliciter, N ptimo modo illa sunt tia di una, quia indivisibilis. Viges molettio ali-
unum numero quorum materia est una, ut so- qua dicuntur unum unitate transmutabilitatis crates,uel Plato,de se unum numer . 8e particu - ut sic I. de Gen. t. 3. de 3. Meta. co m. II Illa quilare sunt synon ima a Metaphys corum i . quae una hiat materiam inuicem transm utatur. Vige non praedicantur de pluribus primo Metaphysi. sim aquatia, de potis ma unitas dicitur unitas cocommento et 8 de Metaphys. ues de in praedic formitatis, unde cum homo Deum amat ut ob mento substantiat,a prima substantia nulla est p. lectu beatitudinis tirae, di eu Deo unus spiritus,
dicati . septimo aliqua dicunt ut unum unitate ut inquit D. Bonauen. I .senta. II. q. l. ar.et. Ec de
desinitionis, de sic homo de animal rationale. aut unitate hic snt dicta, ut de qua . nitate, de de quo unum realiter,distincta uel A ex natura rei, de se uno numero Porphrrius loquitur,lite uideamus. unum des nitione sunt unum spetie .Metaph1. Et quia unum de pluta opponuntur a Q. Metaph. 43 . de unum numero non habet des nitionem , ideo plura vel differentia tot modis possunt esse sed cognoscitur sensu r. Metaph. 39. de Alexand. quot unum: Ab his autem qui de pluribus, decd verba tri primo N aturalium. q. q. ea. siue sit unum nume hoc dicit ad differentiam indiuidui, ubi nota curo positive, ut singulate dein onstratum, sue sn- Paulo V eneto, p triplex est unum num et O ,vide-sulare priuatiue, ut matella prima, quae est una licet Metaphysice per indiuisionem, ut Deus denegatione 1mnium sormatum. i. phr. de Ia. e. intelligentia.Mathematice, ut una linea, de super
tap.14. Octaud aliqua dicuntur unum proprio, scies; Physic ut socrates, Plato,similiter tripi viii Opecies speciali si ina, ut homo, de propria citer dicuntur plura numero,&c. passo, ut iis bile sunt unum numero proprio, spluribus. Aliqua dici possunt plura tot mo- v. baim .
quia tisibile est proprium hominis. Nono ali. O quot dici pra unum, 1ed illa signiscata tantum
99쪽
tum sumo, quae ponit Aristoteles 3.Metaphysic. CONCLvSIO.a a.dicuntur aliqua plura genere, que sub diuersis sunt generibus .in. linea di animal sam diuer- Genus est quod praedicatur,depluribus disrenti- sagenere, quia linea est in genere quantitatis, A bus specie, in eo quo quid. . nimal uero in genere substantiae: diuersa & plura specie, quae sunt sub diuersis speciebus, ut hic C Ed antequam bine ueram desinitionim exa- homo,& hic equus, quorum unus est sub specie O minemus Nominalium error de exin pS dus, humana. Alter uero sub spe equina, plura uero ne veritati capiendae obieem ponat, & Nouitiis
numero sunt qp materia differunt, ut Socrates iter intercludat. Marsilius enim,& Ioannes Buri.& Plator indiuidua .n unius spci participatione danus Nominales, &Ochanistae dicunt, genematerie differ ut ex Arist. 7.Met.cias.Them. I.de ris definitio sic est intelligenda . Genus est termi Anima. c. a . Auer. disp. I. sol. 7. diibij, dc ideo ca- nus in complexus, no squi uocus, pr sdicabilis inuene dicas, ut quidam dicit, differentibus nu- quid de pluribus, qhorum significata differunt mero. i. unitate,quia indiuidua differunt, unitate specie specialiis ma illius prςdicamenti: quam de vero minime; cum unitate conueniant, Ppterea finitionem se explieanti primis dicitur termisi Punum quodque illorum est unum, sed bene in- incomplexus non aequiuoeus quia genera de spe diuidua disserunt supposita liter inquantum sup cies non lunt nili termini absque compositione positum unius realiter distin uitur a supposivo plurium terminora, di sines qui uocatione: Ω-
alterius ii sunt indiuidua substantis, si vero sat eundo praedicabilis in quid) quia non oportet Vesba trit'. indiuidua accidentis, differunt P subiecta. I A genus actu pdicari in quid ,quia suscit ut sit ap- Quadruplex ptio uero differt genus, J Quiret hic Nouitius, tu natum praedicari di tertio dicitur de pIutibus os imm id quot uplex differetia est inter genus S propriue quorum significata differunt specio quia homo
s V Respondeo quod inter genus, x proprium,qua- non est genus,& tamen praedicatur de istis ter γροὶ diu piri inuenitur disse tertia:quarum prima est minis,sortes de Plato, qui differunt specie, qui ex parte praedicationis,m quod genus de multis magis differunt, quim illi, puta Sortes de Sortes, predicatur speciebus, proprium verδ de una -- qui differunt numero: quartis dicitur, specie spe Ialpecie: v. g. animal de homine, & equo praedica ci aliis ma illius prς dicamenti quia animal,quod tur, qui sunt dus species, risibile uero si proprie, est genus, praedicatur de illis terminis, homo, tati non transumptaue sumatur, de una sola spe- equus,quorum significata non differunt specie .cie,id est de solo homine pit dicatur a secunda est quia conueniunt in specie esiditatis, & humidi- ex parte modi praedicandi, quia genus pret dica- tatis:& ideo oportet ut differant specie specialititur de suis speciebus, & indiuiduis earum in pri- sma illius praedicamenti. Haec est monstruosa,ano modo dicendi per se I. Poste.t. Ita proprium simul & ridiculosa Nominalium generis desini- vero praedicatur de sua specie, & indiuiduis suae tio, quam definitione meritis repraehendit Pauspeciei in secundo modo dicendi per se I .Post e. las Venetus. Vera igitur generis desinitionis tex 3 i. v. g. Ista propositio, homo est animal, ues explicatio secundum reales sit praedicta coclusio. Plato est animal ,est propositio primi modi dicε- In qua definitione. Genus pro secunda intendi pet se 7.Metapli. comm . D. Ista uero,bomo est tione tum pium,est res des nita. t Quod 3 Petrus
risibilis, uel plato est risibilis, est secundi modi Tata retus dicit * ly, quod, sumitur relatiud, si dicendi per se: tertia est ex parte modi essendi, 1 a subintelligitur uniuersale loco generis: Se Tol.di genus fundamentaliter,est prius suis speciebus, cisipdicabile,&etiam mulus Venetus in fi. cap. propriu vero est posterius sua specie, cum fluat de Gene. & Petrus Niger q. 39. P uniuersale prina principiis essentialibus eius, ut inquit Alberi : cipaliter, licet ponat utrunque,Tiber. Boncis. &quarta differentia est ex parte modi di niendi, Philip . Mucagata: idipsum iuditio meo, sicquid
eost genus ponitur in definitione suarum spe- alii dicant, tenet Alb. traῶ. I. c. I. Scot .viro q. I S. eier um, ut pars essentialis carum, proprium au- Ec clarius Antonius Andreas, q vltim. degenere.
te me conuerso desit,itur perluam speciem, ut ri Dicunt, nihil debere praeintelligi, sed ly, pridica- sibile per homine, ut Unconiensis, Apollinaris ci de pluribus ; quod est definitio uniuersalis r. Cremonensis, Aegidius Romanus taeterique I. Periherm. ponitur loco generis, quod uniuersa-Post. docuerunt. le est genus generis, ut inquit Ant. Rnd. ac si diisve ibi lexiui I Proprium de una sola specie Troprium,pro eamus, genus eli pdicabile de pluribus, de e Sed prietas, affectio, dc Ppria passio, suut synon ima, ut ingenue fatear placet mihi prima opinio,licet didupliciter sumutu r, aut uidelicet pro reprimet in re conueniant, di in modo differant solὶn ,id intent ut risibile, & hinni bile, aut pro int. 2.ap- est genus est uniuersale, quod pridicatur, id est
plicabili , prio pro prima int.sumpto,PI de alijs aptum est prsdicari praedicatione signata, dite.
mraedicabilibus dicendum, ut admonet D.Caiet. Ete,&immediate, ut inquit Alb. de pluribusJ no Nunc vero generis desinitionem examinemus, eomparatiuὸ,sed positiuὰ, idest multis, ut Butic est conclusio demonstrationis, ec sic ab Arist. & Paulus Venetus admonent, & iuditio meo re. traditur I. Metaphylicorum, 33. Top. c. I.& I. ct E sentiunt, ad differentiam indiuidui, seu si a Topicor. cap. q. echine ad suum librum transtu- gularis,de particularis,de quolibet praedicamen- Et Porpli. to,iam substantiae, qaccidentis, os de uno solo
100쪽
in naturali, seu in arti sciati,quam 4. Metaphyse.
cauit Averroes. ut Plato est Plato. deb hse con- tu action, dupliciter potest sumi, uno modo, uidelicet copulatiuit, ut socrates & Plato currunt;
alio modo expostiue pio ut idem est M. id est. Aesie sumitur in pretiacili. Differeatibus specie i. de multis speciebus, siue sint sub altern re, siue specialitanae, qui existentes sub eodem genere sunt diuersae species propter diuersas definitiones: &per hoc separatur, de discernitu r genus a specie , di praedici tio generis a praedicatione speciei. in . quit Albet tus, de similiter a proprio differt genus, & praedicatio generis a praedicatione proprij;proprium enim proprie suinptum,quod eo uenit omni, ii,& semper,de una iola specie. qua immediate sequitur praedicatur, pullulat enim, di fuit proprium a principiis subiecti, & pracbpue a forma, de postea mediante illa specie pit. dicatur de iudi uiduis illius speciei, virbi gratia, risibile quod fluita rationi latate hominis, pridieat ut de solo homine, de partibus subiecti uis eius, id est pallieulatibus & indiuiduis homini. bici,verbi gratia de Socrate, di platone, dicendo Socrates eli tili bilis. Plato est risibilis. Genus autem non ut suetis.& consequens, sed ut prius natura suis speciebus quas eum differentia constituit,prsdicitur de speciebus, de indiui suis specierum;& ite pet prς dicari de pluribus differentibus specie genus differta specie, & a proprio, quod ei accidens speciei: hine secundo Coeli, comment So. & tertio Coeli 77. dicebat Auerti quod differentiae sunt caussae specie tum , 8e sunt etiam causae accidentium in illis speciebus inuentorum, qui dissetentiae sunt substantiales quinto Metaphys eorum commento r. Et quia disset respecie, nil aliud est, qui in differre des nitione,
ut I. Metaphy.commen. a a. bene dixit Auerroes,
euius ratio esse potest,quia sola species potest de salti Hine duo sequuntur. primum P genus potest des niti non ut genus, sed ut species subalterna respectu sui genetis, de ideo male diuit Λin momus.& sorte etiam Albertus,v genus non definitur hic, sed describitur, bene tamen uet u eli. genus generalissimum, quod nullam habet habitudinem ad superiora, & quod ita est genus, ut nunquam pollit cile species, non potest definiri , sed bene per suas proprietates mani nitati, ut de omnibus piatis secit Aristoteles, quae per
quasdam proprie tates declarauit. Secundo sequitur. I delitii bile debet esse ens , non potest aut ςdcfiuiti non ens 7. leta commen. rq debet esse et se uirum . Metaph. i 7.ae 8. Metaph. t s. de- et esse eus reale 3. Meta. I .& 6. Metico m. S.dit esse compositum I. le . com . . debet esse uniis uernie, de non paniculare 7. Metaph. 33 .ct apud Alex. . N aturalium q5uum,c. a. de qua re vade latiis me iti discursu de triplici iti tellectu.
In eo quod quid, J ponitur hoc, propter dis
seientisin, α accidentia communia, eo genus
praedicatur in quad. differentia vero,& communitec alcidentia praedicantui tu quater nam pre
dIeari in quid est praedicari essentia per modum .essentit . aut per modum per se stantis,& hoeco. uenit generi,& species, vel in quid . i. substantiuὰ
secundum grainmaticos,&non adiective , scem B. rho. opus log traei I. c. 2. de Gene. praedicari
vero in quale eli praedicari per modum formet
informantis,de denominantis , quomodo pil-
dieatur differentia speciscar sed duplex est qualitas, quaedam est antecedens, Ad constituens te esse maliter, de s est differentia specisca. Alia vero qualitas est accidentalis consequens rem cuius eli qualitas, ut albedo qui co sequitur compus dealbandum. Hinc diei mus ιγ differetia specisca praedicat quidditatem quantum ad re importatam per ipsam, non autem quantu ad modum prs dicandi, di se differentia est quid ditati. uum constitutiuὰ, non autem pridieatiue, id est in praedicando, de ideo pr dicatur in quale ud, in quale inquantum pridicatur per modum in. formantis, denominantis,& qualificantis, in sidvero, quatenus eii pars quid ditatis species euius est differentia: Hi ne notabis Novitie, ut triplici, ater aliquid potest dici, quid, primo secundum te di modum, ut genus de species de praedicamento subitantis. Secundo secundum modum,& non secundum tem,ut sunt genera & species acciden iis, qui praedicantur in quid de suis inseriorab . Tertici secundum rem, di non secundum modu.
ut sunt differentis substantiales. Et quia senus reperit ut in substant is & accidentibus, ius citui pigdicetur secundum modum tantum, & siesumitur in praesenti. Et de difinitione generis lite sint dicta. Sed dubitabit Nou Itius, quae est uera desini. Dubitatis. tio generis, speciei, dilerenti proprii & accidentis, quando pro secunda intentione sumunt 3 Ad hoc respo. si dissicile est cognoscere di fiet etia, Responsi.
substantiarum, dissicilius cognoscere duisi etias accidentium realium ἰ difficillimum erit cognoscere differentias entium rationis, seu accidetia intentionaliu, possunt in suo modo entia tonis intrinsec8.&iatmiliter des niti, ut bene inquit StoLper terminos intentionales, scuti entia realia per terminos reales. Quemadmodum porph. detiniuit, Arist. I. top. cap. q. sequutus. Qusretite Dubitatio.
rum Nouitius, posset ne aliter deliniri genus, uest a Porph. desinitum ξResp. Petrus Niger in suo at spoκω. .cirpeo. q. r 8. posset clatius describi genus hoe Petri Niuria
mulo .l Genus est tespectus rationis.conseques naturam rei intellectae ut una est secundum rationem ad seipsam, ut multiplicata est realiter secudum species, in quibus est essentialiter secudum rem,& modum .d in qua desinitione ponit ut j. Respectus rationis loco generis, consequens naturam rei intellectae ad seipsam, θ quia genus dicit te spectum unius rei intellecis ad Gliam,secundum ratiouem distinctam, nam genus dicit respectum ad speciem, licet supponas respectum obiecti ad intellectum , uel secundum acutos, di subtiles scolistas consequitur
comparationem p tuam iaciam ab intellectuint et duo obiecta cognita puta, inter animal &hominem