Philippi Ambrosii Marherr ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave Institutiones medicas. Cum praefatione Crantzii. Transitvs et mvtationes alimentorvm per primas vias, nec non chyli per sva vasa [electronic resource]

발행: 1785년

분량: 614페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

vant et accupiant, sic iter minuunt, quod bolus deglutiendus emetiri debet annulares urgendo ex omni parte latera oesophagi et a peripheria versus centrum contractae, minuunt dubi huius capacitatem, bolum sic

propellunt et una glandulas muciparas oesophagi

emulgent.

Qisarta demum et extima oesophagi tunica, iterum cessitos est, per quam anterius cum larynge posterius

cum corporibus vertebrarum nectitur. In thorace anterius quidem etiam incumbentem habet mediast iii membranam, sed ea paruae longitudinis est, neque totum ambit oesophagum. Dum vero per diaphragma in abdomen iam emersiit, etiam peritone membranam sibi adsciscit, eamque ad ventriculum secum defert. Ceterum tubus hic etsi in flatu naturali contra-CLior sit, quam in cadauere cernatur, ubi fibrae 1ausculares resolutae iam sunt, facile tamen ob dilatabiles et laxas membranas in notabilem amplitudinem extendi potest neque id tantummodo in animalibus voracioribus sed etiam in homine. Vidi monetam cupream cruciferum pollicis diametrum habentem nullo negotio a puero sexenni deglutitam; et nummum duarum unciarum latitudine ab homine deglutitum,Pm is referunt iis. 7sa. Per morbos autem nonnunquam in ingentem saccum ampliatur, maxime si

quoddam cibis deglutiendis in eo fuerit obstaculum. Dicitur vero in textu, quod altitas inferna 60-phagi sigriorem saliua pinguiorem lentioremqrte, ab arteria oesophagea paratum, assidue stillet. Habet ni

nimirum oesophagus arteriam, quae proprie oefv4M udicitur , et modo a bronchialli, modo ab intercollati aliqua, modo ab ipso arte ae ortae trunco oritur. Verum praeter hau etiam alias plures arterias accipit

332쪽

3i PRAEL ε CT IN H. BoERHA AVE thyroidei superioribu et inserioribus, et infima pars

oelo pilagi etiam a phrenicis ramulos habet. Venas habet his arteriis respondentes, quarunt aliae ad venam cauam aliae ad subclauias et mammarias, aliae iterum ad intercostules et venam Zygam abeunt Neruos a pari vago accipit copiosos, cuius uterque truncus dexter et sinister ad latera oesophagi descendit, ut ad ventriculum veniat aliquo etiam su periorcs neruulos a recurrente larynge sibi adsciscit Ab his adeo copiosis ineruis magna huius ubi sensilitas est, qui facile conuellitur, si vel plumula fauces titillentur, qu e lenissima vomitum excitandi methodus est Ab his etiam es , t acria magis oesophagum quam ventriculum assiciant, quod cuique euidenter probabitur si vel sinapi deglutiat, quod Luce et gulam acriter vellicat, in ventriculo iam haerens, vix aliquem sensum moueh. Arteriae autem illae, quibus oesophagus perreptatur, non solum nutritioni huius ubi sed etiam secretioni copiosnubrici humoris qui perpetuo in gulam exstillat, inseruiunt. Et haec ratio est, cur adeo multas arterias a vicinis partibus nactus sit. Pro nutritione enim unica facile et exigua arteria suffecisset; verum praeter hoc requirebatur, ut semper praesto es et humor copiosus interiora gulae lubricans, partim ut fibrae musculares non exarescerent, et ad agendum segniores serent,

partim ut facilior estis boli per gulam lubricam descensus, qui e dein sicca dissicillimus est Debebat igitur maior sanguinis copia, oesos liagum afferri, quam

pro nutritione sol requireretur . Adeoque vel maiorem arteriam debuerat huic parti dare natura, vel minores plusculas, quod postremum etiam obseruatur. Humor autem ille gulam lubricans partim mucus est, ex glandulis iam descriptis exeretus partim si ros aquosus tenuissimus, ex stimis arteriolarum finibus, in cauum gulae patentibus, perpetuo exhalans specie

vapori S.

333쪽

vaporis. Hunc vaporem exlia lantem ars imitari potest, etiam post mortem in cadauere. Si enim in arteriam oesophagi per sphunculum iniiciatur aqua tepida, mox eadem per internam ubi superficiem specie halitus, et roris tenuissimi transsudare cernitur; imo et materia cerace R V 4 C H i simili ratione penetrare visa est. Duae glanditiae, iucum lubriciis conscientes s math sieritientem. Dorsales vocantur hae glandulae et circa quintam liora cis vertebram oesophago asii dent Subinde unica tantummodo est in uniuersum paruas magnitudinis, saepe tamen etiam phaseolum vel amygdalam aequans. Subinde etiam per morbum augetur immaniter et oesoplaagum adeo comprimit, ut deglutitio tunc multum impediatur aut plane impostibilis sit quales subinde casus incidunt, si in scirrhum excrescunt hae glandulae Creditum olim fuit ea sorooesophago laborare, et succum lubricantem in auitatem ubi huius eructare imo VERCELLONIUS redidit, eas praeparare peculiarem humorem in sum digestionis ciborum, qui per tenues ductus in oesoph gum exstillet. Verum nemo anatomicorum aes epus

vllum huius glandulae ductum vere demonstrauit et hodie certum est, dorsales glandulas de genere conglobatarum esse, quales illae me senterii sunt, et nihil in oesophagi usum laborare, sed lympham solummodo ex venis lymphaticis recipere et denuo emittere, quod aliarum quoque huius everi. glandularuixi ossici iam est, quae ideo lymphaticis vasis potistimum asilident. Non ergo, oesophagum pertinent dorsales glandulae Imo non duas solum, sed multas admodum, incerto

numero lynaphaticas eiu si nodi glandulas conglobata soelophago assidere, ecentior accuratiorque anatome detexit is A GL EI Elem p flo I m-L PN. Jδ-

334쪽

Contractis ergo Iongittidinalibus et orbicularibus, ILhris is intita hibrica per viam pingitavi, et sub deglutiendo bolo dilatatam, protrittantur per luxatruta, latum,

et aperturii, os ventrictili in eundem.

Cognita nunc oesophagi fabrica non difficulter actio eius intelligitur , Bolus nempe vi constrictorum pharyngis in gulam detrusiis, hanc dilatat, distrahuntur ita

fibrae eius et longitudinales et annulares atque ex ipsa distractione irritantur. Verum omnis sibi a muscularis ut alibi demonstrabitur irritata se contrahit. Ergo et oesophagi fibrae ob eaudem causam in motum cientur; et longitudinales quidem totum tubum adbreuiant, eumque sursum trahunt, ut iter boli minuatur annulares vero capacitatem eius delent Simul vero contractiones istarum fibrarum non simultaneae sunt sed successivae, ita, ut, quae primum distra fiae sunt ibrae, eae primum se contrahant. Cum itaque a bolo in eu- Iam descendente semper superiores fibrae prius, inferiores deinde distrahantur etiam superiores prius contrahi necesso est, tum demum et inferiores successive stringi. Hac ratione bolus semper a superiore loco urgetur in inferiorem, atque ita per totam ubi huius longitudinem ad ventriculum que propellitur. Atque haec vera oesophagi actio est Nemo enim sibi persuadere debet, bolum pix,prio pondere per gulam descendere; lioc enim falsum esse, vel ex eo patet, quod multi histriones inuerso corpore perinde deglutiant et quod in

anc ina paralytica, ubi fibrae musculares oesophagi paralyticae resolutae, nihilum contrahuntur, etiam boli

deglutitio impossibilis sit. Imone fluida quidem et potulenta inflatu naturali proprio pondere solum descendunt, sed perinde a circumstrictis gulae fibris comprehendi uatur ac piomouentur Vbi vero proprio pon-

335쪽

INsTIT, TIONE MEDI eas. Is dere delabuntur in morbis adeo ut etiam strepitus delapsi in ventriculum liquid audiatur, tum quidem pessimum et lethale signum adest quod fibras oesophagi iam Mralyticas esse denuncias; verum ventriculus et intestina ab eodem pari vago, unde oesophagus, neruos habent hinc simul conditionem smilem horum viscerum denotat, ac mortem iam propinquam praesagit. Hinc etiam discimus, cur deglutitionem sonoram et potus deciduos adeo damnauerit HIPPO RATEs, Uia nempe fibras oesophagi iam resolutas iam effoetas naturae vires et morbo profligando impares, iam fatiscentem machinam, denotant.

f. LXXV. Qito tibi descenderunt, ear his musculasa, crassa, δε-

perior, partis mediae, inferioris, diaphragmatis, gulam, ibi per secedentes a se imιitem carneas fibras transeuntem stringens, ventrictium hae parte clandit naturaliter, maxime in inspiratione ne pressa tum contenta ventriculi

escendant.

Dixi antea oesophagum, cum ad diaphragma pervenit, illud oblique pertransire in parte carnea, o iutendinea, ut quidam anatomici male pinxere. Neque prosecto perinde hoc est; nam tendo musculi non con

trahitur, non coarctatur carne vero, lacertos mu- sculi substantia agens, tumet, corrugatur, premit, sirin.

gitque partes interceptas Hinc e phagus, quunt per carneam diaphragmatis partem transeat, quumquo fibrae diaphragmatis pro transit oesophagi dehiscans quasi et ad latera transeuntis gulae sese trinquq decus sent, fieri omnino debet, ut ab iisdem fibris, quoties diaphragma in actione constitutum est, transiens oeso phagus exactissime stringatur, sicque ciborum ex ven-- riculo in gulani resut Sitatio inpediatur, qvod mini-

336쪽

me fieret, si per tendineam septi transuersi partem in abdomen exiret. Iam vero di aphragma omni fere vitae momento mouetur et in inspiratione deorsum antrorsumque abdominis contenta urget , tumque vi propria agit in exspiratione contra idem a musculis abdominalibus sursum ac retrorsum in thoracem repellitur, tumque non agit, sed relaxatur et patitur in casu priori dum fibrae diaphragmatis in actione constitutae sint, clarum es , hiatum illum, per quem oesophagus transit e aes e stringi in posteriore relaxatis septi fibris eundem hiatum relaxari necesse est. Quum ergo oesophagus tempore inspirationis alacertis septi carneis cons ringatur, tempore vero exspirationis relaxetur sequitur hinc, bolum motu successu fibrarum oesophagi deorsum propulsum vel tempore exspirationis, aut n1edio inter hanc et inspirationem tempore non ero

sub ipsa inspiratione intra hiatum illum ad ventriculum deuolui quo facto ultimum deglutitionis stadium absolutum est Sed operae pretium esse videtur, vitae deglutitione

fluidorum speciatim quaedam referam, quoniam hactenus potissimum cibi masticati deglutitionem pertractavimus, fluidorum vero deglutitio a Cel. M E R H A-vi o missa, peculiaria quaedam animaduertenda habet. Dicam autem raucipue de ordinari potulentorum assutiatione, dum more consueto bibimus et ore haustum liquidum deglutina s sunt enim praeterea et alii modi assumendi liqu1da e g. per suctionem sorbil-ὶ tionem, quos obiter solum attingere suffecerit. Itaque dum ordinario modo bibimus, haec inprimis phaenomen obseruamus:

Primo labium inferius vasi ex quo bibimus, admouetur et adprimitur. Secundo labium superius antrorsum prominulum ad philtrum sque fluido inunem gitur

337쪽

gitur, ut aeris externi cum oris cauitate commerciunx tollatur Tertio caput per musculos colli in posteriora totum retrahitur et inclinatur rιari0 luagua versus dentes incisorios trahitur, vi tota palato contigua si

et simul cauum instalinguale expleat. Nitinio his ita

constitutis lingua versus posteriora reducitur, semper tamen palato contigua Hoc ubi fit, nascitur in ante risere parte oris spatium ab aere vacuum et non resistens, ut quod etiam ex nucibus aer recurrere nectu: Ob ipsam linguam retrorsum ductam et palato applicatam ergo aer externus fluido in vas contento incumbens, illud ob resistenisam in ore ablatam iremit infra labium su-

perius In vacuam Oris cauitatem eamque replet fluid .

Dein vero lingua denuo antrorsum ductitur et apex eius dentibus incisoriis et anteriori palatino fornici admouetur ita fluidum ex hac sede pellitur in postica oris, inistrinum saucium. Ibi in exstantem libere piglottidem incurrens ab illa finditur et in duos quasi rivulos druiditur quorum singulus ad latera larvngis rimam

glottidis praeterfluit Sic artificiosa naturae machina tione cauetur, ne facile nolottidem se insinuare hausus liquo possit. Atoue haec non minima Certe epiplottidis tilitas esse videtur. Nam etsi quidem et tunc rima lottidis per suos musculos stringatur, facilius tamen liquidum in eam penetrare posset, si pleno flumine superflueret nec ab epiglottide utrinque ad latus depelleretur Sic autem diuisum liquidum in faucibus denuo confluens facile via decliui ruit in oesophagum,

cuius fibrae inde irritatae mox constringuntur, nec illud

delabi suo pondere sinunt, sed id amplectuntur undique et deuoluunt. Hanc oesophagi confrictionem quἴ- vis in se ipso experietur, si maiorem liquidi copiam, et quidem cito hauriat. Atque ita se habet omnis uidi deglutitio sue s. bendo, siue sorbillando, siue sugendo nos recipiatur.

338쪽

Sorbillatio autem in eo diuersa, quod tunc labium superius leuissime fiuidum attingat, ita vi postea reducta lingua et inspiratione per os acta, aer simul cum fluido in os attrahatur simulque in latam superficiem diffundatur. Dum ope tubuli fugimus, labiis arcte tubulo

applicatis arcemu externum aerem, impedimus eiusdem per nares ingressum eleuato velo pendulo palatino per suos musculos, tum lingua reducta cauum in ore producimus vacuum; ita nulla hic resistentia aer externus, liquid superficiem premens, illud per tubulum in oris auitatem impellit quae omnia ex physicia pri icipiis clara sunt.

ACTIO UENTRICULI IN INGESTA.g LXXVI.

Cibi, et potus, deglutiti, ventriculo latino hi ido, calido tu excepti, detenti, diluti, aere commissi, sponte,

in hoc loco, pro diuerstate materiae, fermentescere inciperent via putrescere, utroqu vero modo mire mutari, se tu acescentem, vel in alcalescentem, vel in rancidan;, aut in glutinosam denique massam. Corpus nostrum sic factum esse nouimus, ut per ipsas vitae actiones se ipseni destruat Per continuum enim illum humorum circuitum acribres constanter fiunt et ed nutritionem inepti, ceteroquin blandi, humores, et solidae quoque partes perpetuo deteruntur. Multum etiam per aluum de corpore secedit secedunt

etiam liquidiora de massa sanguinis, et urinam et multo magis per insensibilem perspirationeni, uae alui

otvrinae excretionibus simul sumtis maior est. Sicilianino corpus nostrum nititui et, si diutius duraret hie status, etiam cito consumi ac destrui neces . est. Verunt ne hoc fiat, prouidentissima cauit natura, quae cum

339쪽

ea humorum nostrorum acrimonia ingratissimam fa-imem, et cum inspissatione fluidorum ex distipatis subtillioribus oriunda molestissimum sitis sensum coniunxit, ut quisque de instante periculo et ruina corporis sui adimoneatur et cogatur etiam talia assumere, quae et spiLisitudinem illam humorum dilucre et acrimoniam mitis gare, demulcere et detritas corporis partes perditasquei restituere possint. Haec necessitas est assumendi seu-llent et potulenta. Uerum assumta haec et corpori in- gelsta non illico apta sunt nutriendo corpori, sed prius imulari debent et subigi viribus viscerum et vasorum et i in integrum assimilari naturae nostrae. Huius mutationisi et assimilationis initium se digestio vel eoncoctio alii mentorum, quae aes ione ventriculi peragitur. Unde, iam actio huius visceris expendenda est et videndum. spe quas causa fiat ciborum digestio. In eo certe errauerunt non solum antiqui omne j sed et multi ex recentioribus medici, quod non satis aduertentes ad omnia ea, quae cibis in ventriculo constentis accidunt, praecipitantius, quam verius, ratiocis nati sint et concoctionis unicam causam statuerint, cum tamen plurimae simul concurrant, quarum singula ali quid ad digestionem confert, nulla vero harum seorsim 16la sussicit. multum certe ad digestionem alimento rum confert propria horum ad motum intestinum, fermentationem vel putrefactionem procliuis indoles mulium calor confert humidus moderatus ventriculi multum saliua et ventriculi humores multum aer cibis intricatus multum etiam motus cum ipsius ventriculi, tum diaphragmatis et abdominalium musculorum, ad digestionem alimentorum contribuunt Non ideo tamen solus calor concoquit, ut Hai P visum, nec sola putrefactio, ut PLISTONI c et recentius is TER placuit, nec fermentatio sola suseit ut HELMONTius et eius sequace somniabant, nec ni-

340쪽

cus musculorum motus et trituratio alimenta digerit, ut

Ventriculas est vas cauum, magnum, membranaceum et musculosum, mox sub diaphragmate oesophago continuatum, cibis deglutitis et excipiendis et mutandis destinatum. Figura eius talis est, ut ex amplissima sub oesophago cauea in sinistrum hypochon-drium versus lienem protuberante, inde recurvetur et per mediam regionem epigastricam excurrens, paulatim angustior, sub hypochondri dextro insigniter coarctatius finiatur et in duodenum intestinum continuetur. Duobus praeditus est ori iis, quorum alterum superius et sinisterius, cum oesophago ibidem inserto communicans cibos ex hoc admittit alterum inserius et dexterius eosdem iam digestos in tubum intestinatem emittit. Prius illud cardiam improprie dixere, etsi nihil cum corde commune habet, quin etiam locum illum, quilub appendice ensiformi ossis sterni est tardiam vel strobicitium cordis appellant. Alterum ventricus orificium, duodeno continuum, pylarus dicitur, ab ossicio suo nomen adeptum, quum cibos digestos emittat, crudos retineat, sic quasi ianitoris munere fungatur; πυλουρος enim graecis ianitorem, seu portae custodem sign1ficat. Habet praeterea ventriculus duas curuaturas,

inter haec oriscia e diametro sibi oppositas, quarum

altera concaua et parua, curuatura minor altera con vexa et magna curuatura maior nominatur. Habet et

extremitates duas, alteram sinistram, qua lienem excavatum subit, retro insertionem es pliagi haec sumitus ventriculi seu extremitas maior vocatur alteraim vero habet paruam dexterius ante pylorum productant

sinuositatem, quae minor extremitas ΙΝs Lom Iodiet est. Denique et duo plana ventriculi notanda sunt, a minori curuatur ad maiorem extensa, quorum

alteruili

SEARCH

MENU NAVIGATION