Philippi Ambrosii Marherr ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave Institutiones medicas. Cum praefatione Crantzii. Transitvs et mvtationes alimentorvm per primas vias, nec non chyli per sva vasa [electronic resource]

발행: 1785년

분량: 614페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

alterum in cadauere anteriis se offert videndum, peri. toneo et mulculis abdominis obuersum alterum posterius vertebras respicit. Lx tota fere curuatura maiore emittit omentum maius ostres colicum dici uni, quod intestinis insternitur, eaque lubricat ex minore cu*vatur Omentum partinus emittit, quo mediant hepatinectitur, dum lieni, in cuius sinum se immittit, per omentum maius et vasa breuia cohaeret. Infra se intestina habet et sustinetur a musculo transuerso superius pene totus legitur ob minore sinistro hepatis, i Mys pancreas habet. Scire vero conuenit, situm ventriculi non perpetuo

eundem esse et alium esse situm vacui, alium repletj In cadauere quidem ita deprehenditur constitutus, vecuruatura maior inferior sit et pelvim respiciat, curuq tura minor vero superiorem locum teneat, diaphragmati obuersa planum alterum anterius abdominaleamusculos, pos erius alterum vertebras spectet, insertio

oesophagi recta et perpendicularis sit, et pylorus quoque sursim ascendat, angulum cum duodeno intercipiens. Is fere etiam in vivo homine flaccidi et eiu ii ventriculi situs est, ut verticaliter propemodum ab oesophago deorsum pendeat et cum data descriptione

proxime conueniat. Verum cibo potu ue repletus ventriculus situm suum penitus mutat et ita in anteriora assurgit et conuertitur, ut curuatur maior, antea infe .rior, nunc anterior, curuatura minor antea superio nunc posterior fiat, planum vero antea anterius nune

seperius, et planum posterius nunc inferius sit, vique

oesophagus, antea recta insertus, angulum nunc cum ventriculo intercipiat pylorus contra, antea assurgens et cum duodeno ad angulum acutum concurrens, num postrorsum, imo et deorsum inclinetur sublato iam hoe angulo. Hoc ita fieri certo constat experimento quod

in cadauere etiam succedit; nam si per oesophaguru

342쪽

ope siphunculi aqua iniicitur, aut aut solum inflatur,

mox ea, qua dixi ratione, inuertitur et assurgit ventriculus. Haec interea de situ ventriculi notanda sunt, reliqua, quae ad eiusdem fabricam pertinent, sequentiabus paragraphis dicentur. Nunc videamus mutationes,

quas ingesia in hoc detenta subeunt. Cibi et potus deglutiti, ventriculo elaifo humido, easidoque detenti, diluti, aere commissi, ponte in host eo pro diuerstat materias mutari incipiivit.

Cibi et potus deglutiti, ventriculo excepti, non protinus ex hoc dimittuntur, sed retinentur aliquamdiu,

-macerantur adfusis humoribus fouentur calore huius et ambientium viscerum. Etenim primo ventriculus inflatu naturali moderate clausus est hoc docent omnia in uiuis animalibus instituta experimenta; imo eo magis eum laudi obseruatum est, quo maiore alimentorum copia distenditur. In homine id fieri necesse et et ex

accurata fabricae consideratione uincitur. Nam etsi ciuidem vacuus ventriculus fere ad perpendiculum deorsum pendeat et recta insertum es ophagum admittat, ut hine non satis clausus videri possit, tamen ubi cibis repletus est, ita assurgit et conuertitur, ut , quae prius

inferior fuerat curuatur maior, iam fiat anterior et in

alii repleto etiam aliquantulum superior Tum verooesophagus, ad perpendiculum prius insertus, angulo fa- ct flectitur et pene ad horizontem parallelus insciritur. Hoc oesophapi 'ngulo, lia inflexione, ita clauditur illi id ventriculi ostium, ut ne ciborum quidem odorem' ransmittat o solum casu excepto, ubi talia quis as- sumsit, quae penetrantissimo uo halitu totum corpus inficiunt, cuiusmodi sunt allium, oschus asa foeti-d Horum enim adeo penetrans et indelebis od test ut ne uiden per omnem viscerum actionem, nec - De omnium nositiorum lamiorum adfusionem destrui possit,

343쪽

possit, sed ut uniuersum corpus, imo ipsa etiam excre' menta, faeces, urina, sudor, talia assumta redoleant. Ceterum vero, si quis talia ingerat, quae penetrantissina eiusmodi halitu carent et qua viribus nostri

corporis subigi et mutari non adeo pertinaciter negant, o si stoli pastum os aqua pura eluat, in eo nilii l. aduertes, quod ingestorum odorem spiret; euidente argumento, ventriculum ita clauium esse, ut neque vapores

alimenti sursum in gulam dimittat. Et lautus phaenomen prima ratio in ea ventriculi inversione consistit, qua fit, ut oesophagus ad angulum inflectatur. Nam

cum vapores calore eleuati semper recta via soleant ascendere, si hinc, ut hac ratione mutato ventricul1

situ ascensuri vapores nunquam in oesophagi tubum, sed in planum ventriculi anterius, quod nunc superius est incurrant, ubi nullus his exitus patet, si poros excipias in cauum abdominis ducentes Et ex hoc eodem sit harum partium intelligitur, cur valde repleto ventriculo vomitus adeo dissicilis, imo periculosus sit; quia nimirum quo maiori ciborum mole distenditur ventriculus, eo magis in anteriora assurgit et eo quoque angulus ille, quem oesophagus cum ventriculo intercipit, minor et angustior est, hinc tanto maior dissicultas et resistentia oboritur cibis sursum per gulam eiiciendis fra causa ventriculi hac parte clausi dia-phragma est, per cuius secedentes carneos lacertos e-sophagum transire diximus, unde fieri debet, ut, cum diaphra m omni fere vitae momento, dum inspira-mUs, agat, agens vero musculus abbreuietur et tum

scatet partes vicinas premat, ab hisce septi transuersi carneis fasciculis transiens 'esophagus stringatur, idque potissimum tempore inspirationis Tertio denique ipsum ventricuἱisi iii strum hoc orificium fibris muscularibus et multis et satis valentibus praeditum est, atque adeo oon alienis tantummodo, sed propriis etiam viribus a coar-

344쪽

324 RAELECT IN H. BoER Η ΑΑVE coarctari potes . Sed et inferius ventriculi orificium, etsi non perfectissime clausum est, ita tamen angustiam pylori et valvulam huic interius circumpositam conn vel, ut nihil nisi liquidum, aut in pultaceam asia niam redactuin transmittat, crassiora omnia retineat.

Id vel ex eo cuiuis patere debet, quod dato post pastum aliquot subinde horis iam elapsis, vomitorio, potissima ingestorum pars et frusta saepe integra non

digesta eiiciantur, euidente argumento, cibos deglutitos non continuo ex ventriculo expelli, sed satis magno tempore in hoc detineri et remoram pati. Ventricu tus ergo in fatu naturali semper moderate clausus est quod erat demonstrandum. Moderate autem clausum

dixi ne quis sibi persuadeat, arctissime eius orificia con stringi quod non nisi in morbis quibusdam obuenit, praecipue in spasmodicis verum alias et pylorus liquidiora semper dimittit, et cardia licet pyloro magis

clausa, tamen et aerem eventriculo erumpentem sursum in gulam admittit et non agente diaphragmatbetiam aeris in ventriculum ingressui patere videtur. Nunc considerandus es ventriculus, vi vas iunii-dum. Vt vero de assumtis et una deglutitis potulentis nihil dicam ut nihil etiam dicam de saliua continuo ferret ac deglutita sciendum est ipsum ventriculum in omni suo interiore superficie, quae amplissima et exteriore superficie maior est, perpetuo secernere humorem ex ultimis arteriarum in cauum ventriculi patulis sinibus stillantem quem etiam ars imitari potest iniecta in arterias ventriculi aqua tepida. raeter hunc ari riosum tenuem liquorem copiosissimus incauum ventriculi continuo secernitur mucus, a glandus muciparis intra tunicas ventriculi latitantibus paratus. Cuius humoris copia in vivo ac sano homine quanta sit, vel xx eo coniici potest, quod etiam post mortem in cadaueribus constanter madida et lubrica deprehendatur 1-

terna

345쪽

IMs ΤΙΤWTION ED ME Di CAS. 32 sterna ventriculi superficies et si vigesies spongia absterpatur, vigessic denuo madescit, quod Cl. Um BRVN- sic et post eos plerique alia natomici, experimentis ad nauseam usque repetitis ostenderunt. Ergo ventriculus etiam est vas humidum, quod erat ex probandis alterum.

Tertium, quod superest, nimirum calidum esse

ventriculum, docet thermometrum, docet etiam, manus vivi spirantis animalis abdomini immissa. Neque id mirum est, cum vicinum habeat mox supra septum tranSUersum cor, omnis caloris quasi fontem cum tegatur toto simis ro hepatis obo sanguinis calidi pleno cum ipse per suas arterias magna sanguinis copia irrigetUr Cum praeterea continuo vapore calido, de vis eribus abdominalibus exhalante foueatur, et quas an balneo vaporis positus haereat. Imo vero et alia acce-d' causa caloris, qua reliqua exceptis ventriculo et intestinis viscera destituuntur; nimirum ipse motus testinus, in ingestis excitatus fermentationis e quo ipso motu intestino semper aliquod caloris augmentum nascitur, ut id directis experimentis ostendit ei.

Demonstratum ergo nune est ventriculum esse vas moderate laus i humidum, alidum. Ex his iam sequens conclusio inferri potest cibis masticatis aere, saliua mixtis, deglutitis, in ventriculo detentis andem prorsus mutationem accidere debere, quae illis accideret extra corpus nostrum, si in vase clauso, mido, calidoque detinerentur. Verum 1 esculenta quaecunque contusa, comminuta, macerata, in vase moderate clauso, calore quoque moderato, qualis entriculi est, foueantur constanter obseruatum est, in eiusmodi misceta serius citiusve oriri motum intestinum, quo calor aliquantulum augetur, ae reliquis elementis 3 autea

346쪽

antea intemnixtus et fixatur, Xtricatur, prior nexuo

principiorum distbluitur et nouum productum oritur, nil de natura prioris habens, cuius mutationis potissi- ma causa est humidus ille moderatus calor nam in maiore caloris gradu id non contingit. Itaque et inge. sis nostris ab humiditate et moderato calore ventriculi similis prorsus mutatio induci debet, qualem extra corpus nostrum sub iis conditionibus subirent. Et profecto nil1il tam bene tamque cito in tota re. rum natura dissoluit omnia seu vegetabilia corpora, seu animalia, quam calor laumidus et moderatus Calor lenissunus incubantis gallinae adeo esticaciter resoluit et attenuat, spissum ceteroquin ac viscidum liquorem, albumen otii, ut id per minima nascentis pulli vascula traiiciatur, nullo sensu detegenda aut, si otium fuerit

subuentaneum, non foecundum pauco tempore totum

fere per poros testae transpiret, ouo fere vacuo relicto. Quodsi vero tanta potest calor incubantis gallinae, intelligimus facile quanta esse debeat caloris ventriculi essicacia nam idem est calor ventriculi humani, aut animalium calido sanguine praeditorum, qui gallinae incubantis est, nempe nonaginta aliquot graduum herinometri Fahrenheltiani. In hoc caloris gradu omnia vegetabilia et animalium partes citissime dissoluuntur et fatiscunt maximo si simul humiditas et aer externus accesserit Uerunt calor ventriculi simul humidus est ς praes o etiam es asila parti in in ipso ventriculo antea contentus, partim una cum cibo et potu deglutitus. Vnde sponte consequitur, humiditatem illam ventriculi et calorem temperatum, non paruin ad dissolutionem

ingestoruin conferre Uerum alia accedit essicacior causa spontanea nimirum alimentorum procliuitas in motum intestinum

siprnaeniat: Onis, vel putressectionis, qui ab ipso caloro

ventri.

347쪽

ventriculi promouetur frigus enim et maior caloris

Gradus Potius hunc motum intestinum impediunt talis

Iutem calor qualis corporis humpni,si,m:'

fauet Hinc dicitur intextu quod gesta sponte hoc Ioco, pro diuersitate materior, ι i merit coi incipurent, vel putrescere, troqis vero modo ιν mutari,

DEI tu cessiantem, vel in aualeschntem, vel in uncidum, aut nosum denique mussam. Nimirum omnia, quae assumimus alimenta, vel vegetabilis naturae sunt, vel animalis, excepto sale, qui e fossili regno petitus, 1olum stimuli loco cibis et saporis gratia additur. Verum

vecetabilia fere omnia, exceptis quibusdam aroniaticὶ et ζntis corbuticis plantis, quae putrescunt, uermenta tionem abeunt in loco humido et calido animaIta omnia et horum producta, lacte, quod acescit, et melle et quorumdam insectorum succis exceptis, usdem uncircumstantiis putrescunt Vtroque vero modo Utatur pristina corporum indoles et non modo distoluitur horum plexus, sed et penitus nouum ex his productam oritur Hinc ingesta in ventriculo haerentia, pro Ut suapte natura vel in fermentationem, vel in putrefactionem magis prona fuerint calore et humiditate ventriculi fota necessario in motum intestinum ruent et vel fermentescere, vel putrescere incipient, et denique, si non aliae causae interuenirent, etiam fermentatiΟ-nem aut putrefactionem penitus absoluerent et producta talia exhiberent, qualia ex corporibus, perfectam fe mentationem aut putrefactionem passis, obtinentur, quod

postremum tamen in corpore humano non contingit.

Vt autem hoc ipsum melius intelligatur, explicandum primo est, quid nomine fermentationis et putrefacti O-nis intelligatur. Fermentatio igitur. iuxta Cel E mentem, est motus intestinus excitatus in eget i-bui, quo corporum nexus dissoluitur, aer extricatur et nouum

348쪽

nouum productum oritur, diuersum a priori natura

adque productum vel est spiritus inflammabilis uel ei

cum ita mustum ex fructibus horaeis expressum dulcis aquosus succus est, nihil inllammabilis spiritus continens, talis fere etiam succus est decoctum cereale ex quo cereuissae parantur. Per ipsam vero fermentationem oritur nouum produci una ex musto dulci et aquo-1 , vinum nimirum inebrians, e quo per destillationem spiritus ardens copia satis magna separari potest, nec inert, quibus ex fructibus paratum sit vinum. Talem spiritum inflammabilem habet etiam cereuitia, qui decocto cereali antea nequaquam inerat, sed noua principiorum combinatione per fermentationem primo productus est. Atque haec fermentatio prima, vel vinosa

appellatur; et ea corpora, quae formentationem iam

missae, tali indole praedita sunt ut, si aliis addantur, ea

in fermentationem rapiant, fermenta dicuntur. Iam Jer omnia corpora, quae primam fermentationem iam sub ferunt, etiam secundam subeunt, vel sponte sua, vel calore moderato et aeris libero accessu, vel additis fermentis tumque denu natura pristina corporum mutatur et nascitur acidum, licet etiam multa, uae primam fermentationem passa non sint, in acudum degenerent; sed spiritus generosius acidum nascitur prima fermentatione praegressa ita ex vino inebriante nascitur acetum temulentiae aduersum ita etiam ex cere uisi acetum obtines, e quo nihil iam spiritus ardentis destillando abstrahere potes adeo fermentatione mutatur pristina corporum natura. Atque haec fermentatio secunda vel acida nominatur. Putrefactio autem similis motus intestinus es et

eum fermentatione in phaenomenis conuenit, quoniam1sta quoque et actis extricat1onem comitem habet et a. lorem producit maiorem, ut fermentatio, et calore in

primis humido promouetur et corpora perinde imo magis

349쪽

INsTi Tu Tio NE MEDICAS. 329 magis dissoluit; sed differt a fecinentatione in productis;

nam fermentatio vel alcohol seu spiritum in laminabilem, vel acidum producit putrefactionis autem productum est sal alcatinus volatilis oleo summe attenuato inquinatus, foetidus, qui si exhalaverit totus in auras, nihil de orpore eo, praeter phlegma insipidum et ter ram, supermanet. Fermentatio ergo potius perfectionem aliquam putrefactio contra corruptionem Corporibus inducit. araeterea putrefactio etiam latius patet, quam fermentatio. non enim omnia vegetabilia ad fermentationem seu vinosam seu acidam apta sunt omnia tamen haec putrescere possunt, etiam acidissima

acetosa et poma citrea, et quum putruerint, exhibere sal volatile alcatinum, obseruante, si mi Ν Ν . Ista hactenus ex Bog RHAAvi sententia dicta sunt. Verum postea chemici recentiores fermentationis vocabulum latiore sensu sumserunt, et omnem motum

intestinum in corporibus vegetabilibus et animalibus excitatum , quo corporum illorum compages pristina

soluitur, aer fixatus extricatur faece crassiores a tenuiore materie separantur et nouum qualecunque

productim exoritur, fermentationem dici debere contenderunt, adeo ut etiam putrefactio fermentationis species sit. Quum enim putrefactio omnia cum fermentatione communia habeat phaenomena etiam sub ea comprehendendam esse volunt, neque producti di versitatem lassicientem esse rationem, ut a fermentationis genere excludatur putrefactio, cum et secunda fermentatio acida a prima seu vinosa non minus disserat, et tamen ad fermentationem reuocetur. Producti ergo diuersitatem non mutare genus, sed aliam solummodo speciem constituere. Ita Cel ., AG DR statuit, quem hodie fere hemici omnes sequuntur, fermentationi vinosae et acidae tertiam adiungentes, putridam, allo ERHAAVIO egi egatam. amo vero Cel Viri X s WAL-

350쪽

tationis species constituendas esse volunt, productis differentes, sed quoad communia sermentationis phaenomena similes. Et hi quidem rem acu et letisse videntur, et haec dudum mea fuit sententia. Atque haec interea notare oportet, quoniam deinde nonnulla ex his deducam. Nunc ad BoERRA Aviv redeo, cuius haec sententia est cum esculenta omnia, quibus vescimur, vel vegetabilia sint, vel animalia, atque adeo suapte natura vel in fermentationem vel in putrefac' ionem prona sint, et mox motum talem intestinum subeant, modo aeris accessus detur et opportunus, moderate calidus humidusque locus, fieri non poterit quin eadem inventriculo per inde, pro diuersitate materiae, proque differente sua indole ferminit scere incipiant, vel putrescere, utque adeo dis lutis particularum plexibus, et mutuo arundem nexu sublato, in massam aliam et a priori diuersam contabescant. Et id omnino fieri

docet manifesto tumor ventriculi, aliquot post pastum horis audius, docet aeris elastici extricatio, qui vel per saperiora eructatur , vel per anum explosus aufugit; docet denique facilior rerum talium digestio, quae inmotum eiusmodi intestinum proniore sunt dissicilior

contra eorum ciborum concoctio, quae motum talem tarde aut dissiculter suscipiunt. Verum non ideo statuit H A A a V s fermentationem aut putrefactionem perfecte in nobis absolui, quorum alterum H E N-T IV De S in Iura alterum LI sae E Rus et alii crediderunt; sed seri solummodo fermentationis vel putrefactionis quoddam exordium, quo .plexus soluitur particularum et ciborum massa attenuatur, laevigatur tales vero adesse causas, quae non sinant inceptam in massa alimentorum fermentationem aut putrefactionem ad

ruiem perduci ; et si quidem id nonnunquam sat, iam

SEARCH

MENU NAVIGATION