Philippi Ambrosii Marherr ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave Institutiones medicas. Cum praefatione Crantzii. Transitvs et mvtationes alimentorvm per primas vias, nec non chyli per sva vasa [electronic resource]

발행: 1785년

분량: 614페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

451쪽

IN saei TvTIONES MEDICA s. 43 Ite ruptae decureunt; sed crebei rime, ubi aliquo spatio

decurrerunt, evanescunt quasi, . et sub annularium fibrarum iratum se demergunt, cum iis nectuntur firmiter, sub iis aliquamdiu repunt, et paulo postea iteruni

ad exteriora emergunt, et supra annulare decu Frunt. Non sunt adeo robustae, quales, ID IMI brutis pinxerat, cuius descriptioni nimium fidi A AE R

Sed ex veriore hoc brarum intestinatium decursu sedile carundem actionem muscularem perspicimus. Nimirum fibrae annulares, quia a circumferentia ad centrum agunt, nec ulli parti fixae nectuntur, totam intestinalis ubi capacitatem arctant, et si validius agant, cauum omne delent. Neque obiici debet, quod fibra circularis non possit ita su contrahere, ut nulla maneat area circuli, adeoque nulla etiam in cylindro auitas supersit. Nam fibrae hae non sunt vere annulares, non sunt perfecti circuli, ed ex pluribus arcubus brevibus inter se nexis et sibi mutuo implicatis constant.

Quod ergo fibra perfecte circularis quidem non posset,

hoc tamen efficere possunt tales annuli, ex pluribus circuli segmentis facii. Et ipsa experientia demonstrat, intestina capacitatem suam perfecte delere non solum quia omnia contenta, etiam minimas indigestiles ciborum particulas exacte propellunt, sed quia id ipsum quoque experimentis directis ostendi potest. Nam si discisso vivi animalis peritonaeo intestinum aliquod

tenue apice cultelli pungas, aut acri liquore irrites, mox intestinum ita contrahitur, ac si fune constringeretur. Vid de his, EppERus. Possunt ergo fibrae annulares intestinorum integram canalis capacitatem constringere. Verum etiam dabo lubens, in statu naturali tam valida irritamenta non adesse, qualia in his experimentis adhibentur non ideo tamen minus verum erit, agentibus fibris annularibus totam ubi capacitatem

posse

452쪽

43 PRAELECT IN H. BOER Η ΑΑVEposse deseri. Nam si etiam si brae illac se eousque non

constri ligant, tamen rugae illae et iuga valvulos tunicae villosae ad axim intestini propendentes, possunt omne id spatium perfecte abolere, quod a fibris annularibus minus esticaciter contractis aboleri non potest . Atque adeo intestina cauum suum penitus delere possunt vi propriae fabricae, quod ventriculo concestum non est. Ex his autem clare videmus, dum ita contractione annularium fibrarum latera intestinorum versus axin accedunt, dum iuga valvulos ex omni ambitu pariter versus X in ubi compelluntur, chylum in intesino contentum necessario incurrere debere in illa iuga valvulosi, ac per consequens, in oscula vasorum lacteorum impelli ab iisque absorberi, villis ita ex omni parte chylo immersis. Fibrae vero longitudinales agentes, licet debiliores, aliquo tamen modo tubum intestinatem abbreviant, gyros intestinorum nonnihil minuunt, dum se in rectj-tudinem restituere nituntur, mutuos simul plicarum villosarum Contactus augent maxime autem in illo intestini arcu, qui finabriae mesenteri opposita parte obuersus est, ubi etiam fibrae hae frequentiores deprehenduntur. Multum vero ad emcaciorem harum fibrarum actionein hoc confert, quod saepissime interruptae et ab annularibus interceptae sint, quo sit, ut reapse satis breuis illarum longitudo sit. Sed hoc ipsum imauget; nam quo longior fibra est, eo ceteris paribus debilior, quo breuior, eo et fortior est. Haec ratio est, cur in musculis longioribus natura nonnunquam tendineas inscriptiones mediis horum carneis fibris interserat, earumque longitudinem abrumpat, ut in musculo recto abdominali videmus. Id quippe etiam inanechanicis cli ordis obseruare licet; nam e g. decem sta iusdem crassiti ei, quorum singulum pollicem longum sit, maius pondus sustinebunt, quam unum eius-

453쪽

in musculis quod unicum alias punctum fixum habiturus musculus, nune eo plura puneta lixa acquirat, quo frequentius eius fibrae interrumpuntur, et ab aliis

transversim nectuntur.

Verum et hoc alii maduertendum est , bras annulares et longitudinales nequaquam seorsim agere, nec

id fieri posse, ex eo clarum est, quod sese adeo multis locis intersedent sibique adeo crebris nexibus implicentur; sed hae et illae eodem tempore agentes conspirant, et mirum illum motum vermicularem seu peri-flastici , progestiuum et retrogradum efficiunt, qui in intestinis euidentior et vividior, quam in ventriculo obseruatur. Incipit motus hic a pytor , et progredi tur per aliquam portionem duodeni instar lumbricorum terrestrium, iterumque redit. Et quemadmodum hic, ita in toto tractu intestinorum tenuium, diuersis in locis, eodem tempore simili plane modo peragitur. Constringitur in aliqua intestini parte annulus quidam, reliquo intestino adhuc laxo, mox dein successive annuli vicini stringuntur, antea strici i interim denuo relaxantur, et contractio simili ratione redit, idque in pluribus locis intestinorum simul, et absque certo Ordine. Non enim adeo regularis hic motus est, ut aduodeno continuus progrederetur ad cras a sque sed pergit tantummodo per aliquam intestini portionem, et

eodem tempore in pluribus locis . et post aliqualem

continuam progressionem denuo reuertitur, et tretrogradus qui ad distinctionem prioris antiperistasticus motus nominatur, et semper in statu naturali aliquanto debilior est peristallico sue progressitio Et hoc omnino necessarium erat debebant enim ingesta paulatim per tubum intestinatem propelli, ideoque datus est motus ille perissalticus progresnuus; verum simul ita propelli debebant ingesta, ut non alite de corpor

454쪽

CXcernerentur, priusquam omne ex his solubile et tile absorptum atque extractum foret, hinc natura dedit motum illum retrogradum antiperis lollicum, quo ea-

deni retro ageret, ut saepius tunicae villosae applii arentur, et ut hac alterna volutione ac reuolutione diutius in corpore retinerentur, donec omne ex iis solubile extractum sit Verum ne omnino retinerentur ea, quae

nullum iam sum in corpore habere possent, imo relicta nocerent, factum est, ut motus antiperis alticus peristallies debilior sit. Hinc intelligimus, qui fiat, ut tot licet gyris et anfractibus intestinorum positis, tamen ingesta feliciter promoueantur, et ita quidem ut

nec celeriter nimis de corpore exeant, nec nimis diu retineantur, si recte omnia constituta fuit. Dum autem

motus ille peristallicus nimium augetur, ingesta celerrime de corpore exeunt, imo non ingesta selum sed et proprii nostri humores per aluum secedunt exemplo euidente in cholera diarrhoe etc. Ab onani purgante medicamento augetur motus peristallicus, et inde

adeo frequens Uacuatio. Hunc autem, quem dixi, vermicularem intestinorum motUm, quem in GVENorvs Mons peliensis medicus, male negauerat, reapse existere, docent exp timen a WE PUERI et aliorum plurimorum Anatomicorum, in animalibus vivis instituta modo omentum non detrahatur, et intestina aer frigido non exponantur. Imo etiam hoc facto silens ille motus applicato stimulo facile resuscitari potest, et intestina ex abdomine animalis euulsa etiam in tabula anatomica repere visi sunt, et post ipsam quoque mortem motus hic ex citari potest aut subinde adhuc superest in homui1-bus quoque uiuis abdomine vulneratis, dum tenue intestinum per vultius propenderet, non raro motus alle vermicularis, medi.cis et chirurgi visus est.

455쪽

Inti bit illi musciιlofae extrinsecus, retens initenta RiWschio, mediae mesent8rii membrana propago, mirabitis, celaikya, membrona, multi usus pinetiitiidinem hie subministrans nil etιlis intestinalibus, semper obiIibus,mtιItorim in intestinis morborum sedes, in malitiniis viae apparens, ultima hanc ambit extinia a peritonaeo priores inuoluens, ordinans, nectens mesenterio, vasa firmans. Musculosae intestinorum tunicae exterius incumbitalia adhuc cellulosa, mesenterii propago, et haec est tertia intestinorum cellulosa tunica autem ab interioribus numerando sexta. In ea vasa ordinantur muscularem aditura in eadem pinguedo colligitur, maxime ea parte, qua imbriae mesenterii contigua os Ea pinguedo videtur inseruire mulcendis et lubricandis fibris muscularibus substratis, ut ad motum aptae semper conseruentur. nam et omnibus aliis musculis, et horum fibris constanter se similis adipos membrana interponit. Huic cellulosae demum supersternitur extima membranacea tunica, quae intestinis a mesenterio aduenit, et ea in parte a mesenterio auersa recte adeo amplectitur, ut ibi minima cellulosa intercedat, et extima tunica cum musculari cohaereat, dum in parte intestini mesenterio contigua laxissima cellulosa interest. Hane extimam tunicam duodenum a mesenterio non habet, quia etiam mesenterium non habet; sed extima duodeni membrana a ventriculo continuatur et praeterea me coli laminis tegitur, ubi per illud transit. Multorum morborum sedes. Non haec solum tunica, sed omnis cellulos, nam in genere notandum est, cellulosam telam communem sedem esse inflammationis, suppurationi S gangraenae emphys ematum, hydropis a sarca etc.

456쪽

fistula hae tota longaque smbriae G terii retti, ragosae, complicatae, ut Oilrιr pendula ha rεt mire in gyros complicatur omni fere modo incumbentis, appen , inter rati, pingitis, omniti fotu, et blanda exha-ἷatione, Dique attenuatissimi per motus ossiduos redditi, transsudatione certis experimentis firmata, labricatur,nrulcetur, laxatur, m0bilis seruatur , a concretione cum peritonaeo vel intestinis, prohibetur, defenditur maxime iis locis, quibus sola ventris moximas motuum, em pansionis, et contractionis, vicissitudines patiuntur exponitur illi loco peritonaei, in quem ambientes causae maxime reciprosas actiones exercent in atrifano diluta tunium continet, erasescente tandem ad eius extrema faece; in vitali, unoque, satu mire relata est; ιrisa fico motu agitatur perpetuo. Qiιar aptissima contereudo diluendo, separando, volatilem reddendo, macerctu , resoluendo, in oscula Iastia propelisu , hyla, remor .ndis crudis, et semicoctis, ut porro percoquantiιr. Atque haec qiιidem toti tractui communia. Fistula haec tota longaque fimbriae mesenterii breui, riginae, complicatae adnectitur. Dixi antea longitudinem intestinorum tantam esse, ut sexies circiter, et vltra quandoque longitudinem corporis, ex quo depromta sunt, superent. Verum necesse erat, ut haec tam vasta dies in paruo patio locaretur hinc aliter fieri non poterat, quam ut in gyros multiplices et anfractus disponerentur intestina, quibus se cauitati abdominis, et iuxta locatis visceribus accommodarent. Verum

gyri illi et anfractus ita debebant ordinari, ut ipsi se

mutuo non impedirent, ut inter se conuolui aut in

nodos naplicari non possent, quod si fieret, transitu prohiberentur contenta. Ergo illi gyri et anfractus si mari debebant, ne sibi mutuo impedimento sint.

457쪽

INs ΤΙΤvΤIONE MED Ie As. 437 Sed iterum ille nexus aliquam debebat libertatem admittere, nec nimis firmus esse Nam praeterquam quod ipsa intestina viscera sint variandae capacitatis, etiam cedere debent pressioni di aphragmatis et musculorum abdominalium atque adeo situm suum quadamtenus mutare coguntur; imo vero in feminis intestina cedere debent utero grauido ex pelui in abdomen assurgenti; quod si ita firmata fuissent intestina, ut loco cedere non poIsent tu in hoc in statu aut incrementum teri ac eius impediretur aut ab utero compressa intestina suis functionibus peragendis inepta fierent , Debuerunt

ergo ita suspendi, ut quidem gyris suis non implicarentur, scd simul vi libertatem aliquam haberent , et huc illudue in abdomine cedere ac recedere possint. Id ipsum natura mirabili artificio praestitit ope mesenterii, quae simplicissima machina omnem illam intestinorum longitudinem in breuissimo spatio et satis libere reuincit. Ipsius autem mesenterii dissicillima dea es

nisi in cadauere videatur. Ut tamen aliquo modo comprehendatur faciam, quam potero, distines is uale. Minenterium est continuatio peritonae a vertebris lumborum antrorsena surgentis in abdomen et duplicati. Nimirum nouistis ex ante dictis, peritonaeum esse membranam in se redeuntem, et in sacci speciem formatam , quae viscera abdominalia includit. Dixi etian1 alio loco internam peritonae superficiem glabram politam esse, exteriorem superficiem esse cellulosam fabricam, mediante qua musculis abdominalibus et aliis

extra abdomen locatis partibus adhaeret lana concipiatis velim, peritonaeum musculos abdominales inuestiens

hac parte sinistrorsum ac postrorsum pro lusi versus vertebras lumborum, ex alia parte simili modo peritonaeum dextrorsum ac postrorsu na tendere versus de X-tram partem vertebrarum lumbor una, larum est egliscidea, quod hae duae lamellae peritonaei, ulterius profeci ductae,

458쪽

ductae supra corpora vertebrarum ad se mutuo concurrant. Iam vero etiam ad se mutuo concurrunt, et dextra ad sinistram accedit, et ambae uniuntur, et unitae introrsum atque antrorsum a vertebris in abdomen

procedunt. Hic processus duplicati peritonae est ipsummes e literium, quod in origine sua admodum breue es' solummodo tribus lumborum vertebris respondet, a prima, secunda et tertia Exortum, et oblique simul versus dexteriora abdominis descendens. Licet vero in origine sua adeo breue sit, margo tamen eius in abdomen productus, frequentissime plicatus et replicatus, adeoque reuera longissimus, perfecto respondet gyris et anti actibus intestinorum, et ad illum marginem religantur intestina tenuia, ieiunum nimirum, et

ileum. Rudem aliquam deam illius plicati marginis

exhibent nostrae laciniae indusiorum mancheltes. Iam porro, quoniam notum est , laminas duas peritonae supra corpora vertebrarum ad se mutuo concurrere, et

introrsum in abdomen procedere; quoniam pariter notum est, exteriorem peritonae superficiem cellulosam esse clarum etiam es , concurrentes ad se mutuo peritonae lamellas superficie sua exteriore cellulosa sese contingere et coniungi. Hinc intelligimus, mesenterium fieri ex producitis et duplicatis peritonae laminis, quae mediam cellulosam telam inter se comprehendunt. India cellulo a mesenterii decurrunt omnia vasa arteriosa, quae ad intestina accedunt in eadem decurrunt omnia vasa venosa, quae ex intestinis abeunt; per eam vasa lactea ab intestinis ad cisternam lumbarem migrant per eam nerui ad intestina abeunt in eadem glandulae conglobatae sedent ad quas ex inte- sinis defertur ij vlus, ulterius hic laborandus. Hinc patet, quam multiplex me senterii sit utilitas, et quantum intersit, ut distincta et clara huius partis de habeatur clariorem autem, quam dedi, dare non possum

Quod

459쪽

INsT 1 TvT IGNE. MEDICAS. 439 Onod me senterium est respectu tenuium intestinorum, di me dolon est respectu crastorum ac praecipue inestini coli , de hoc autem suo loco dicetur. Nunci iam adhue obandum est quod ubi mesente iam

a ta n jededit eaque sibi connectit, duae lae

tamina huius membranae denuo a se diuo secedant, et altera sub culindro intestini altera supra illum uice-da donec in parte opposita et a fimbri mesente ruaue sa in se confluant. Atque ita extimum antesimo-rium inuolucrum a mesenterio est Romam dum iamiam intestinum cylindricum amplectuntur, a leni uiuo secedunt mesenterii laminae, hinc eam part , oua intestinum fimbriae mesente Pii contiguum eis, m- olare ex secessu lamellarum spatium relmquitur, laxissima cellulos repletum per quod vasa, melenterio ad intestina ingrediuntur et vici Tun xeunt Et nunc uidem de vasis intestinorum tenuium dZ ere oportet. intestinum duodenum plusculas habet

arterias, exiguas, nam aUtem principem, ramum hepaticae, qui arteria iurι0dena appellatur. Iesiquis tenu='bus arteria minenterica superiis prospicit, quae ex arteria orta, dum inter crura diaphragmatis descendit, ad primam lumborum vertebram exoritur mox infra coeliacam, maximus a ortae ramus. at mox ab initio suo ramulos aliquos duodeno, inde descendens retro pancreas, emissis arteriis colicis, ad ima mesentcrii et finem les trunco suo producta numerosos in me senterio ramos edit. mi in minores diuisi cum vicinis varie confluunt in arcus conuexos, ex his arcubus denuo rami exeunt, et simili denuo ratione in minores arcus coeunt, idque pluribus vicibus, donec insigniter decrescant, et vltinii arcus rectos ramulos emittant, qui inter mesenterii laminas directe, et numero plurima ad intestina tendunt Semper vero duo ramuli comi os intestinum subeunt, ea lege, ut alter diimidiam superio-E 4 Iem

460쪽

rem, alter dimidiam inferiorem intestini peripheriam percurrat, et minoribus ramulis editis, intestinum pulcherrum vasculorum reptatu, in modum arbusculorum pinstant, et finitis surculis inter se conueniant et communicent. Is reptatus maxime in secunda cellulosa obtinet; nam in prima non morantur, sed statim datis ad extimam et carneam tunicam exiguis surculis, mira muscularem ad alteram cellulosam penetrant, in eaque pulesterminum illum reptatum et mirabiles anastomoles pariunt. Inde vero per nerueam tunicam ad cellulosam tertiam subrepunt, et partim in glandulas 1 eyerianas et olliculo muciparos abeunt, partim in conuexam tunicae villosae superficiem veniunt, partimmumnis ramulis in ipsos visos et horum ampullulas desinunt. in hisce arteriis in toto intestinorum tractu 1ecernitur abundantissimus humor, similis illi, qui in ventriculum a gastricis arteriis secernitur. Hic humor mixtus muco folliculorum et glandularum eyeriana- Tum humor entericus vocatur, vi ille gastricus dicitur. obseruandum vero est, reptatum horum vasculorum non iam inter diuersas intestinorum tunicas, sed etiam in diuersis intestinorum locis alium esse, et alias arbusculorum formas adeo ut et Aa su muri ex solo 'asorum decursu conspecto dicere nouerit, quae pars intestini sit , Hoc quidem magnam exercitationem arguit, sed tamen addisci potest multo su et ex frequente inspectione intestinorum materia ceracea repletorum Cur vero adeo multis inter se anastomo fibus ludant et communicent liae arteriae, praeter alias rat ones haec videtur esse primaria, ut liberrimus ex omni parte ad intestina sanguinis affluxus sit, ut liber-xiana sat humoris enterici secretio ut, si etiam hinc illinciae in una si te constricto intestino circulatio humo, una minueretur, per oppositos ramos communicantes et per laterales interim circulatio pergeret,

SEARCH

MENU NAVIGATION