Manuale politicum de ratione status, seu Idolo principum in quo de vera & falsa forma gubernandi rempubl. de religione, de virtutibus principum, de potestate ecclesiastica, de bello & pace compendiose agitur, auctore ... Wilhelmo Ferdinando ab Effere

131쪽

Manuale PuNCTu M III.

uuare Religis dicatur fundamentu reipub ct quas vires habeat.

RELicio ideo dicitur fundamentum reip. quia super Religione fundatur resp. ita ut deficiente illa,haec corruat, illa stante haec salva

maneat.Hoc probamus ratione&ex -

R tetist emplo. Ratio prima est, quia Deus ita instituit rempubl. ut maxima ratio, ,, cultus divini , & sacrificiorum in ea funda . habeatur,quod proprium est religi v- nis praestare: ergo in religione bene idieitur positum reipubl. fundamen-8 tum: quia gloriam Dei promovet, Propter quam resp.constituta est. siris R tio secunda, certum .im. principium ad ultimum finem reip. pu - consequendum , ita ut sine religioneus impossibile sit ad illum, hoc est, adve- ριβῆ τε tam foelieitatem pervenire,ergo me

rito dicitur fundamentum, cui ipsa salus innititur . Ratio

132쪽

Politicum . IOERatio tertia , illud proprie dicendum videtur reip. fundamentum, quod eandem in suo esse conservat; sed per Religionem societas humana, hoc est, respub. vel maximein concordia conservatur, ergo Religio est reip. fundamentum.Minor probatur: quia dia qaequalis religio multorum conjungit animos,& ad justam defensionem fa- eordia. cit unos, in quo conservatio reipubl.

ut plurimum versatur. Ratio quarta, sine religione nulla R.serio respubl.subsistit, &necessario corru-- Φ it. ergo religio vere dicitur reip. funis ' 'damentum. Ut hoc antecedens prOhetur, adducemus exempla , quae νι, promisimus.

Primum exemplum sit generale diluvium, quo Deus propter impretatem,contemptum cultus divini, &execranda scelera justo judicio totam civitatem mundi, hoc est, omnes reges N populos atheos uno decreto,unm,impetu terribiliter delevit , &in profundum perditionisdemersit. N

133쪽

w2 Manualevitatem vero Dei in Noe eum paucis suis admiranda providentia pΘtenter

salvavit. .

Drobo Secundum exemplum refert nobis .. . regnum Israel in rege Ieroboam, qui

j.IQ;. cum e3servo regis Salomonis elevane per- tus esset in regem decem tributim ΙΩdit νε- rael, reliquit vias, & leges Domini, guum, deseruit templum inJerusalem, secutus humanam sapientiam nova altaria in Dan, & Bethel extruxit, per Rationem status novos Sacerdotes

- elegit, Religionis xelum finxit, festati solennia instituit, populoq;liberta- tem propinavit, ut ipsum ab affectio-sse erga Roboam filium Salomonis alienaret,&a templo in Hierusalem, hoc est . a vero Dei cultu diverteret, atque per hoc Idoli nostri arcanum, consilium se, suosque in regno stabi- liret. Cui eonsilio ita firmiter inhaesit, ut Dei prophetam Achiam promittentem continuationem regni , si in mandatis Domini juste ambularer, non audiverit, & videns legitimum

134쪽

haeredem Salomonis Roboam ob peccata Patris regno exclusum, severo ex servo' in regem promois tum , infelix DEI gratiam non a gnoverit. Quo facto desolata est domus Jeroboam a faeie terrae, & non .

solum ejus filius Nadab , sed omnis posteritas ultore gladio dei

ta est. Regna Tertium exemplum sit Imperium orien-

orientis amplissimum, quod secun dum veras historias regibus PseO- -- logi, ademptum in Turcas trans- n. se latum est,quia reges a vera Religione Catholica declinarant , inhaeresin abierant, & de Spiritu sancto male sentiebantωοῦ Davia Econtra serviat pro'quarto exem- religioso regnum Davidis , quem Deus su ita repudiato Saule ob peccatum, expa- store ovium in regem totius Israel elegit, victorem omnium hostium e fecit, spiritu Prophetiae replevit, sin licitate teporali simul,& sterna dona- . - . E A vit,

Diuili oci by Corale

135쪽

ro Manuale vit, non aliam ob causam,ut Deus ipse, testatur, quam quiaDavid erat servus secundum eor Dei , ambulans in viis' rectis mandatorum, ex toto corde

Deum glorificans, religionem cultumque Dei, & populum ab injuria totis viribus defendensi Quintum exemplum sit regis Poloniae Stephani Battorii, qui ob integritatem Catholicae religionis,& zz-lum gloriae Dei pro quo vitam M fortunas mille periculis objecir primo in Principem Transilvaniae, tandem prae omnibus aemulis potentissimis,Deo disponente, in regem Poloniae electus est: in quo regno hostes gloriose debellavit, cum religione i psum regnum foelieissime conserva-- vit& auxit. is , . Sextum exemplum si regnum no-λ . bis praesens Austriacorum, quod amovii Rudolphi Comitis Habspurgi pieta- εμ- te,& D. Leopoldi sanctitate in post ros derivata, ad tantam potentiam &

eminentiam pervenit, ut non solum . Omnia

136쪽

Potiticum. Iosomnibaotius mundi regib. sit formidabile,sed etiam ab omnibus infidelibus Turcis, &Christianis continuis bellis oppugnetur. Quia vero Imperatores, Reges, Princ. pes Augustissimae domus Austriacae ab avita religione catholica non deflectunt, Deo fideles , in EceIesiae obedientia constantes ipsam Ecclesiam, & religionem armis, sanguine, & extremis viribus defendunt, pro majori Dei gloria thesauros omnes liberalissime impendunt , nihil proficiunt hostium

machinationes, stat immobile regnum, & indies per singularem Dei gratiam gloriosum accipit inere

Similium exemplorum historiae sicrae & prophanae plenae sunt , ad

quarum lectionem, praesertim de rege Balthasaro , Principem meum invito,ut clarius intelligat, quo modis Deus ipse auctor, &conservator regnorum Religione pro reip. fundamento constituerit, quas vires illi adi

137쪽

xo 6 Manuale salutem , vel interitum addiderit, atq; exinde ad constantiam in religione Catholica essicaciter move

atur

PuNCTu M IV. An Princeps Christjamu Ecclesia Dei se submittere, O de ea,velde Religione judicare debeat' POLITICO Ru M &haereticorum 3 impietas in causa est, quare haec quaestio moveatur alli enim sicut Deum non agnoscunt, religionem pro

utilitate fingunt,ita insano spirituEcclesiam Dei detestantur, & Principem ab ejus obedientia immuneta in absoluta libertate ut grati sint eon stituunt.Ne itaque Princeps Christia. anus blandientem libertatem assectet,& dulci hoc veneno decipiatur, dicemus breviter, quid cum securit te hae de re sentire debeat. Et primo manifestae veritatis est,

ex omni sacrascriptura Deum D. N

infinita sua sapientiasacerdoti uni ata

138쪽

Politicum. io Imperio seculari distinxisse , ergo in quod Deus statuit,homo nisi athe- μή ussit) non confundet,non dissolve

' Secundo , non minus verum est, D. quod Deus in universa repub. sacem Deo

dotio, hoc est, Ecclesiae supremam δειρε auctoritatem, curamq; divini cultus,& salutis aeternae commiserit, regesq;& judiees in dubiis ad Ecclesiae decia isionem remiserit, ergo qui huic ordia nationi resistit, Deo contradicit. Tertio, constat ex sacra scriptura, αλεε quod Deus sub gravissimis paenis regibus praecipit a sacris abstinere,cerdotes consuler Ecclesiam audire, obedirae eamque defendere,ergo non nisi impius lese ab obedientia Ecelesiae Dei

subtrahet.

Quarto, Eeclesia Dei est pia mater, Illa, quae omnes gremio suo inhaerentes sunt β- . duee Spiritu S.ad aeterna salutem pro- si movet, regeS autem &principes sunt filii Ecclesiae, ergo illa amore, & h nore filiali prosequi tenentur , nisi execratione divinam experiri velint,'

139쪽

9 Manuale dolavit, & omnia sublunaria eius cognitioni,& imperio gratis subjecit,

ne confusio dominantium dissolutionein humanae societatis pareret,paucos multis regnare voluit. Quinto, idem Deus Opi Max.pei populos incomprehensibilem providentia sub is , pluralitati hominu naturalem quen- g dam instinctium coniunxit, ut superioribus obediant, moribus mansue. scant. Principibus vero populi certa leges praescripsit, secundum quas, VClut Patres, justi inferiores moderate regere, &ad aeternam temporalemq; scelicitatem dirigere debeant. Sexto, Deus per charitatem sua:

ineffabilem misit filium suum unigenitum Iesum Christum in mundum,

ut ille hominem per peccatum perdi mii ab tum pretioso suo danguine, &mori intiri ab aeternis suppliciis redimeret,&, iobo, perfectissimus homo, veram viam sa-

mi' m tutis homines doceret: unde Chri stus de se dicit : Ego sum via, Veri-

140쪽

politicum.

Septimo, Ihristus D. ut certam Πι faceret vocationem hominum ad ae -ρmio ternam salutem,viam exemplo perfe- tactissimo suae vitae stravit omnino sine salua errore rectam , & ut humanae imbe- temcillitati subveniret, leges certas, terminosi certos statuit, promissiones si verat scelicitatis addidit, aberranetibus a via paenas aeternas decrevit. Veritatem suam infallibilem docuit

ore proprio, dum in terra Versaretur 1 o ita. probavit miraculis, &Spiritus S. do - .ri cirina in Ecclesia confirmavit. Vitam im , si pratuit homini b. in sanctissi mo Sa- - .cramento Eucharistiae,seipstim com- municans usq; ad consummationem daeculi in vitam aeternam: quin .exillo paneinanducaverit,vivet in sternum. Octavo, Deus in sacra scriptura per Dj- Mosen, Prohetas, Apost olos sanctos =uibus Patres, de Doctores Ecclesiae singula- Iuιs imre leges praescripsit Regibus, quas si ρ qui observent, omniseelicitate, &benedictione hic ,& aeternum fruantur,

si transgrediantur , omni maledictioni,