Manuale politicum de ratione status, seu Idolo principum in quo de vera & falsa forma gubernandi rempubl. de religione, de virtutibus principum, de potestate ecclesiastica, de bello & pace compendiose agitur, auctore ... Wilhelmo Ferdinando ab Effere

191쪽

ne naturam exuat, & foetetas huma- .

I: n hoc est te ubi. pereat, necessario ' pia religione authotem nobilissimae

naturae suae & reipublicae veneratur. Omun .Ratio aertia. , quia nulla unquam β' i' suit,aut nune invenitur gens tam ba bara,quae non suo modo deos colu uari rit,vel colat,essio quod omnes homunes faciunt, in humanis necessarium Ath i-ut fiat, non male dicitur. Atque '' - hine opinor atheos qui DeumNe- stant) Mab universa humanitate comes ''' fundantur, nobiseum in eo sentire,anen νι quod religionemdia rep. necessariam iuio esse fateantur, cum tamen ipsi Deum si' non habeant, &per consequens num, uam religionem: non entis enim nullae sunt qualitates. Rclisis a ti' quarta,quia experientia d ex com cet, mullum medium ad conservan-musi idam remp. essicacius esse religione vinisi' hoe Gentiles hoc boni, ει mali, hoc fideles, de infideles, hoc totus mun-

ῖ. 2 dus assirmat , ergo religio est ne

192쪽

Politicum. ' I s,eessaria, sine qua respubl.consistere

H Ratio quinta,quia religio est fun- R.ligiodamentum , & vineulum reip. quo

nihil magis necessarium dici potest , --. ergo& ipsa summe necessaria es uia communi omnium, sapientum seno I.

tentiamenti humanae a Deo indita r . ges in officio continet ; subditorum ri . obedientiam,& amorem conciliat, in quibus salus reip.consistit. 'Et hae quidem rationes omnibus communes suntiquia tamen Christiano Principi nonsufficumsi in specie videndum, an Christiana,&quidem Catholica religio in republica sit ne-

cessaria..

Dicimus ergo secundo , solam Oης Catholicam religionem Christianis μ' esse necessariam in rep. quia sola durucitad ultirium finem,aeternam felic, Manitatem. prout in praecedentibuspun- dueitctis satis declaravimus &nunc ite- Haut rum ad Iudicem, Ecesesiam Dei,proinvocamuso .

193쪽

Iso Manuatis.&ιι, Ad primum argumentum PolitNAu.1 corum respondemus, distinguendo, Rationem status in veram, & falsa In falsa concedimus religionem fa-

2 .... mul/ri , & fingi 1 ex mente Macchia. velli. In vera hoc fieri negamus: qui

UDI- vera ratio status, ut dictum est, habet D νιλ religionem Christianam Catholicam iis, pro iundamento,sine quo respub. nec gubernari nec conservari possit, ergo ejus necessitatem agnoscit. s.losio Ad secundum Gentilium argi

Arg. 2. mentum respondemus , negando

Gς' i pserum regna feliciter administrarii . ,,, Plia reges,&subditi Gentiliu maneti , pia sunt Diaboli, quem sub manufa- lselle. . ctis figuris stulte nimis adorat,R eges ut plurimum a militistis,aut seditiosis

interimuntur,paucis naturaliter mori conceditur:subditi durissima servitute premuntur, a regibus facultatib. exsuguntur, ab exteris spoliantur, &dum bellis continuis exhauriuntur, vix unquam pacis otia, & dulces fru- ctus experiuntur, tandem post mis

194쪽

Possiticam. In Tias humanas ad deos seos aeternum cruciandi transeunt: cui haec felicitas placet, securus est ab invidia. Non emgo ex tam infelici antecedente seqvitur, Christianam religionem Gentiliabus esse necessariam, ut suo more a ternum pereantsed bene, & simpliciter necessariam, si veram felicitatem eonsequi velint. Ad tertium argumentumdicimus salu hoc magnam impietatem involvere: Arg. s. itan.remp.a religione, &Deo sep rat, quasi nullam dependentiam a Deo agnoscat,omnem providentiam divi- nam neget, & humanam societatem

per se sine Deo subsistere posse se

ponat: quod cum communi judicio 'sit contrarium,sua turpitudine merito cadit.

. Sentient aliquando Christiani,qui Deli, & religionem a rep.exulare, &famulari volunt,quam infelici fato,de iniquae fortunae se comiserint, quam parum subsidii in Ratione status in- enient , cum liber scriptus prose-

G 4 retur,

195쪽

Isa, Manua,n..5 rotur, in quotorum continetur,unde Hναι is mundus judicetur Facilius Numa, judi eis Plato, Cicero ,& omnes Gentiliuni μι sapientes, qui Diis suis magno zelo sacrificarunt, & cultum divinum inirepublica cum primis necessariumphrisi esse docuerunt, veniam impetrarent eorum apudDeum,quam Christiani Nomi-M nales, qui resigione,ut famula,ut lar tua ad fallendum populum abutunt vr , & Rationem status Deo, & divvWnae providentiae in sino ausu prae

ferunt.

Si quis a quocunque rege, principe, vel magistratu nunc regnante lubere quereret,qua machinam rei' maxime sustentarer, populumque in D.ἐera officio conservaret λ Responderet utique , se hoc Dei benc ficio,&reliis

g gioni tribuere, quae vinculum sit pa-π' eis,& amoris.' ' Si populo proponatur quaestio,

196쪽

Politieum.. I giosium, &cbarum videmus, obse propter Vamus eum, quem Deus praeesse vo pr/'Iuit, qui nos in rara religiones &pace tiam

tuetur, & conservati Tale iudieium, profert libera mens Christiana , ex quo necessitas religionis in rep.satis. colligitur PuNCTu M IM AN tibertas conscientia seu religionis

fit concedenda an reis

publica Ini L itaurgent haeretici mixti' Catholicis, neut libertatem co-ὸ--- scientiae, & religionis. Statuuntquesmaim generale pronuneiatum, conscienti- s Mam debere esse liberam,&non admit- 'tere violentiam Rationes adducunt, prima, qui 'M n. quilibet homo tenetur reddere rationem de anima sua sine interventu, vel auxilio tertii, ergo cura animae, seu eonscientia illi debet esse libera, ne ab alio, vel astu, vel metu, aut violentia indiscrimen aeternum rapiatur. si a

197쪽

Adanmisereni libera,ergo & concedenda, quia' quae libere fiunt,non prohibetntur. Aret L. Ratio secunda, quia libertas conis Libιν- scientiae est homini innata,ergQ co ρη trariis legibus in republ. coarctarisu mi' non debet,

unita Ratio tertia, Deus ipse non cogit homini conscientiam hominis , cum Omni-AU bus , & singulis in universo orbe Pa- - , g/ni ,Turcis,Christianis libertatem Hidiri, conscientiae ipso facto permittit.ergo ratem multo magis resputa. vel Princeps sit libertatem religionis dare tenetur. Ratio quarta, quia magistratus no habet potestatem in animas subditorum,ergo religionem, & consilientibam, quae animam judicant, liberam concedere debet.

- Ratio quinta,quia h retici dicunt, se aeque Christianos este, atque C tholicos, eandem fide profiteriin in

Izspe salutis aeternae convenire, ergo Lcisi. pis libertatem considentiae suae mari. religionis in regnis di rebvspubl.

Cassi

198쪽

R atio sexta, quia exclamant haere- arg. tici, speciem tyrannidis esse, fratxes, populares , & conelves ob res mere pirituses in exilium ejieere, a qui, si ferantur, multum utilitatis in rei publ. redundare possit:unde liberi rem permittendam inferunt.

Speciosa sent haec: sed videamus, quid Deus D. N. quid leges, quid recta ratio, quid experientiabac de re judicet, & quid Idollam nostrum sub -

hac fucata libertate suo more arcanis consiliis moliatur. Lex Dei D. N immaculata, unas z.πimmutabilis sub aeternis poenis pr - Dai hibet, aliam doctrinam admittere non 3 praeter eam, uuae in libro, & tabulis Moysis scripta fit , ergo Deus non concedit libertatem credendi, quod euilibet suum dictat ingenium di de : ' qua re qui dubitat, Ebros Deut: Malibs legat. christus D.N. unam legem, unam .

G o fidem,

199쪽

rues Manualexa, fidem, unam Ecclesiam , unam vianuch salutis sacro sancto ore do euii prwmana scripsit, ergo non voluidinincertuIra ψη β, vagari nostramlibertatem. Qui ani-ηρ mam suam pro nostra salute posuit, c. I prohibet communionem cum haere- . D. ricis, ergo princeps non debet liber- νο- tatem dare,quam Deus denegavita hibu Ecclesia Dei idem cum capite sum ιν mufert judicium. :

II. . Leges tam civiles,quam Ecelasia

ti iri sticae damnant omnes haereses, uia Luει genti patet, ergo non concedunt i sis it hertatem conscientiae,quata, praeten-

'h: dunt nostri seculi haeretici. ' ' Quid recta ratio in hoc casu deee R. na clarius ex iudicio Geni ilium, qui,

ratio lumen fidei non habuerunt,evincitur. mG η Illi autem sine exceptione omneSm l . subditis istam libertatem religionis: μιι ademerunt, ergo Princeps Christia-ιi lii nuς vagam libertatem non potest

Dei concedere, qua Ethmeus detestatur.

Experientia denique vὶ rectaer tionis demonstrat, libertatem conscien-

200쪽

ffientiae permittere in repubL nihil Exparii aliud esse, quam ad omnia scelera, flagitia&peccata impunem licentiam

dare.Tum etiam,, quod nusquam se timis. eura,vel diuturna pax sit, ubi libertas sigion.

religionis concedituris & quod vera eis. liberras rei publieae periculo proxima φ'- in ,, quando vaga illa religionis ele t'ctio inducitur. hoc exemplis infiniti&eertum facit historia .lege- Moia, Et quid tandem Idolum nostrum, statis Ratio status,. intendir, cum ubique quaroeallidis consiliis, & armis libertatem conscientiae obtinere conatur Hoe Uir cum dormit Princeps Christianus emittit selectos in regna, in civi-Mod, rates Catholicorum, qui gratam h agendi manae fragilitati libertatem dui citer instillent, palatatim progrediantur,. - -

sedes inveniunt, officia venentur. &auctoritatem mereantur. Si Princeps

evigilat, nova consilia suggerit, utili ratem obtendit. ibertatem conscientiae pretio , S precibus redimit. si vi- sPrinceps iterum dissimulet,iao-

Diuiti se by Cooste