Manuale politicum de ratione status, seu Idolo principum in quo de vera & falsa forma gubernandi rempubl. de religione, de virtutibus principum, de potestate ecclesiastica, de bello & pace compendiose agitur, auctore ... Wilhelmo Ferdinando ab Effere

201쪽

Manuasilum vires acquirit, principem tentati auxilia meditatur, arma parat,ut si lis bertas conscientiae negetur,&securio ltas periclitetur, per insidias violenter limparatos opprimat, & ejecto principe stios Dominos rei p. constituat: sic actum in Anglia, ubi feliciter libertate conscientiae, & Primatu Ecdesiae regem in suas partes induxit, & i integrum regnum occupavit: sic in Gallia, Germania , Belgio, & aliis provinciis parvis initiis crevit libertatatem quaesivit, donec aur imperium obtineret,aut regna gravissimis bellis opprimeret. Hoc callide nimis agit Ratio status: sub specie religionis, ambit regnum; sub colore libertatis, servitutem machinatur, sub velamine amicabilis compositionis, tempus &Occasiones armoru meditatur. Quod ut plene credat Princeps, observet 'acia praeterita, & mores haereticorv. iri actis cognoscet principia , pr grc ssus , fraudes illorum, & damna Catholicorum.Exmotibus, infideliatatem

202쪽

Politicum. Is tatem&dolas malos. Quam primum enim in republica imperium obtinuerunt, Catholicis libertatem consesentiae non solum denegant , sed illos Harai ab officiis repetulit & severis legibus constringunt: si libertatem consti- ' L .entiat sine fuco praetendunti, di jur latam stam , imo necessariam esse volunt, non eo. quare in Hollandia , in Gallia, in redunto Anglia, in Germania , ubi rerum potiuntur, aliis, praesertim Catholiacis, eandem libertatem non concedunt

Ad hoe respondet Idolum, Ratio flatus, Catholicos arceri a repube non ut tales , sed quia seditiosi sunt:

subtiliter : sed si Princeps Catholicus tari hane rationem in haereticos convertat , & tanquam seditiosos amoveat, nunquid malefaciet, qui e dem jure utetur e utique tyrannus dicetur, qui conscientiae vim infert : si idem haereticis objiciatur : respondent sibi in Gallia pa-α cum rege, in Germania legem

203쪽

I Manuale V religionis libertatem conscientiae tri buerevsi quaeras, an illa pacta, & lex aQω- non sint reciprocas' an quod sibi pe meniu mitti gloriantur, Catholicis denega-I' tum si erubescunt, non evadunt, ει is '' aut dolosum syncretismum machinantur,aut belluminstruunt. Haec est monstrosa libertas, quam ratio status

haeretici deberi fingit; cui princeps facile obiees inveniet,si eisdem armis hostes vere seditioses configat. Voluiliata nonnihili deducere ut patea iquomodo Idolum nostrum sese rebus sacris immiscean,religionem, ερ libertarem fingere doceat,ut utramq3 delear. Non ultra dormiat princepωChi istianus , quia post tergum stat, qui justum judicabit .

ρμ ερ - Ad rationes propositas respondetur,ad primam. Pronunciatum hoc

D m conscientiam hominis esse libebomini ram est falsum: quia etiarns Deus homini liberum arbitrium ad bene,& malo agendum dederit, tamen ne na. i,mis. ω Mi inclinatione dita beretur,certas . legea

204쪽

seges ad salutem constituit, quas si libere transgrediatur, juste judicabitur , & sic mala c scientia, quam a violentia haeretici volunt immunem, justitim D EI rigorem experietur. Quod autem afferunt heretici, quem libet in particulari de anima ad ratio n,niurnem teneri , & ideo liberam debere D.b adesse conscientiam,unde ratio petatur: ratio. falsam habet consequentiam , quia ' mi ε

non habet libertatem credendi seu tiradii faciendi, quod vult , sed obligatur adi legem,de cujus observantiaratioexigeturi. Privantia sunt, teneri lege, &liberum esse. si ditansi se non obligari legibus, Christiani non sunt,& Clarilitana libertate prorsus indigni. Ad secundam rationem dicitur essMo is perlibertatem conscientigintelligandari 1.. liberum arbitrium hominis, concedimus, quod Calvinistae negand, hoc

a Deo concessum, non tamen exinde

quitur praetenta libertas credendi, quae

205쪽

I6a Agan sequae legibus circumscripta esses.Διὶ, Ad tertiam rationem, dico cuti, larg. Ecclesia, falsum esse hoc impium antecedens insensu communi haeretiacorum explicatum, quod nimirumo. ., Dςus non cogit conscientias homi num, ut sensus sit, homines possum l a -- credere,quod volunt ad salutem. quia risos. arguit Deum injustitiae, qui de legeb puniret, quod in genere permisisset: qui sibi contrarius libertatem daret. legibus tolleret. non ut homo judicat Deus. Cogit conscientias hominum, per divinas, & humanas leges amore saIutis: sed non aufert liberum arbuetrium ad obediendum , aut resistendum: hoe sentialitatem sequentes usiarpant Pagani, Turcae,& mali Christiani : sed non sine peccato , &gravi pinna , ergo illi libertatem DIulio non habent, qui supplicia inviti e

arg. . pectant. Λη ' .i Ad quartana rationem responde '. a, tur principem , vel Magistratum . ani. non habere proprie potestatem in

206쪽

i Politicum animam hominis , ut illam Occidat ,od manuae immortalis est .' habet tamen a te υi- Deo mandatum &potestatem , hominem seditiosum, rebellem, transis gressorem legum pro qualitate puni-

cndi , & vita privandi; quod satis eshimperii, ut libertas male agendi tollatur et neque anima, quae libertatem αontra leges Dei quaerit, manus Veie glen. ' . . . n o Ad quintam rationem,damus ha

xeticos ob baptismum susceptum a Catholicis Christianos dici sed ne- ci quo gamus illos eandem fidem prosi- modo teri , & in spesalutis convenire t si H ώ enim eandem habent eum Catholi- οι cis fidem, quare contrariam docent, mancru armis defendunt e quare non pacifice cuin illis sub una lege vivunt 3 quare proscribunt , occidunt e si .

in spe salutis aetarnae conveniunt, quomodo bona opera rejiciunt, Q. θ 'Iam fidem justificare volunt Zi cum tamen Catholici utrumque con- daminjungendum c enseant , ut in mise- o.

207쪽

i64 Manuale ricordia Dei sperare audeant non stulte sperant haretici, si divinis man datis sapienter inhaeient. Catholicivmandata Dei per gratiam gravi onsunt, haereticis impossibilia: sane sicut

hae voces, malum concentu eliciunt, ita ex malo, antecedente libertatem

sibi deberi, male hqretici concludund Melius inferrent: nomen , & fidem cum. Catholicis communem habeo mus, ergo eisdem legibus tenemur. ρέμ in od sextam rationem responde mus usi tyrannis est, haereticis non concedere libertatem, & illos in G, mreti lium ejicere. majores tyranni sint tir c δε ς' psi hqretiei, qui confratres suos fra

retia aulenter , & violenter opprimunt,

vidis. mille cruciatibus afficiunt,crudeliter occidunt:si reipubl.utile est heretico compatio quare resp. haereticorum, serendo Catholicos, eandem utilit cω νον tem non sectaturi quare injuste in ιj., .a δύψβ statuunt,quod sibi jure concedii. o. desiderant λ nimirum leges non a mittunt,qui libere peccare volunt.

208쪽

Polyticum. Igue Dicat curiosus quid tandem intelligendum sit sub nomine libertatis.

conscientiae , qui ncio unlVersus Iere δε,- .

orbis illam obtendit, & infensissimis iis

bellis propugnatλ - Respondemus primo , ex parte Catholicorum non dari istam liber ' tatem conscientiae, sed pro derentio' libarne religionis, & Ecclesiae iustum bel- tia. lum dccerni.Haereticiperlibertatem conscientiae intelligunt indifferentiam fidei, quam persuadent Catholicis , ut securecum illis habitent, ad bonorum Ecclesiae communionem badmittantur, & tandem incautos in servitutem redigant. Politici,si arcana idoli velint prodere, dicent, libertatem conscientiae in effectu nihil aliud . um 'sse, quam ipsum atheismum: involu- rum aprum, quia gratum ad fallen- ο .lum; medium convenientissimum ad Uertendam rempublica, subtile ve-i Cnum,quia mentes occupat.Et ideo, mnes haeretici ex Politicorum con-

ctio bellis suis injustissimis titulum

209쪽

Manuale

libertatis tonscientiae praefigunt, ut mentes capiant, populum in Catho- Iicos tanquam hostes libertatis concitent, & ipsos ab imperio conjunctis viribus depellant. Scrutetur jam curiosus brei veritatem ab effectu, extendendo considerationes in sim gulas Europae provincias, inveniet utique, quod supra indicavimus: sit exemplum. Pugnarunt Holladi quin, quaginta annis pro libertate conses. entia ut praesert causa belli: quid obtinuerint loquuntur Arminiani ipsorum concivςs , quibus non tantum

gravi paena inhibita est professio sua

fidei, & adempta libertas consciemtiae, sed etiam jus naturale, defensio, denegata manet.Ιdem testaturGallia, e idem continuis bellis assicta Ger. mania nimis verum facit:libertas grata in titulo, in ambitione imperium prattenditur: si curioso non sit satis factum, ostendat ipse unum regnum, aut rempubl. in uni ver se orbe, ubi libertas conscientiae publica lege com

210쪽

polineum Is cedaturinon inveniet: acquiescat esgo , & credat evigilare principes, & aqueis Idoli , Rationi status, sub falsis titulis non ulterius confiderer te rentur vestigiis:hoc faxit Deus. PuNCΤuM X. An haeretici propter alienam Religionem puniri pos Z

o L I T I C i athei, qui liberealem religionis , ossicinam vitiorum, aperiunt, dicunt haereticos ob haere sin nullo modo puniri posse,eo, quod har/fides, &conscientia hominis libera tuos. sit.Cum his idem sentiuntLutherani, Aet L qui tyrannum judicant esse princi hu' Pem , qui haereticum paena capitis damnet, & conscientiae vim in-krata arx P. Bodinus in sua rep. docet, haereti- Fidiacos non castigadosaed suaviter redu- s δε- cedos.'non alio fundameto, qua quod 'μ

reIigio seu fides sit donum DEI gratuitu, quod vim no admittat, sed gra- uis