장음표시 사용
111쪽
loquendum est, aliud vero pronomina, quorum Ggng. sient et dicti num , quae ex iis conflantur, est frequentissimus. Potius est, quod ait, non Moysem haec loqui, sed Iaeobnm, huiusque verba a Μον se referri. Neque sane inauditum erat pronomen illud in priseo Η braeorum shrmone, etsi non admodum usitatum; his enim legitur in libro Indieum, qui proseelo ex vetustioribus libris est lat. Imo, quum plerumque in poetico sermone reperiatur, poetica vox primitus suisse non sine ratione creditur , adeoque erat ei loeus in vatieinio Iaeobi. Deniqne sorte esiam alias line eodem pronomine Moyses usus est sh . 37. Superest tertia opinio, quae est putantium Milo ex nomine et pronomine esse compositum, etsi de ipsa nominis signifieatione inter eos non conveniat. Sunt enim , qui nomen hoe interpretantur 'Iium eius. hosque inter Pseudolonathan, Κimellius se , Moyses Nael manides , Bechatus, Isaae Aram . Eins vero elymon qnidam repelianta bis, unde est syroelialdaieum inui ἐμ π fetus in utero a huc clausus id , hisque adnumerandi videntur Pseudolonathan et Arama ; alii vero, ut Ki mellius et Beeliatus, a Meti, unde est
Secundae, hoc est, membrana, qua selus in utero involvitur, quasi praenuntiaret Iaeo, Messiam absque Patre nasciturum, ut animad
vertit Galatinus le , quin et ipsi radi ei etiam parere notionem subesse quidam putant, teste Aben Erra is , ineundum quam inter pretantur illud: 'n'N ma n non facies parere me g . Sunt autem alii, qui legunt munus ipsi. Quae legendi ratio antiquilale sua eommendatur; etsi enim uni eus bibliorum eodex sit iis , qui, si lis
teras solas, n0n vero puncta voealia, attendas, eam exhibeat, nee prorsus indubitate, exhibebant lamen vetusti medraseim et eommentaria Iudaeorum, ut Iarehius et Beeliatus testantur. Quin et graeeos interpretes ita legisse equidem crederem. Etenim non modo ratio, qua vocem sunt in terpretali , minus verisimile esse probat eos hane pro ' PN 'qui ni iudie. V, 7 ; VI , t 7. XI, 5.
112쪽
nomini via est, quo unum alteri respondeat. Etenim Budaeus eumque sequutus Henrieus Stephanus το ἀποκειμενον auetoritate Xenophonis iis signifieare quoque doeent deatinatum , pro aIiquo positum , quasi dicas attributum , atque in hune sensum Paulus verbo illo ter usus est Ia . Nomen aulem d , n0n munus quod eumque, sed, quod aliqua ratione debilum alicui est, signiseare videtur; ter quimpe in scripturis usurpatur iri, sed ad ea nominanda , quae Deo os- serenda erant obsequii et eulius ergo , imo semel inunera ita nominata eum volis Deo reddendis per parallelismum poeticum eoniunguntur se , sleut e eontrario Paulus ait: si reliquo ἀποκειται aEposiet Eset mihi corona iustitiae, quam aEDDET mihi Dominus in illa die resetvs iudEx Q. Porro hanc nolionem nominis eonfirmare tortasse poteris argumento petito ex assinitale similique signifieatione radieum imperseelarum, ut sunt inusitatum P, unde ' d ortum est, et mn, unde 'via et πε debitum. Neque opponas pro', non dποκειμενα, sed δωρα redditum alias esse ab interpretibus graeeis; alii quippe sunt, qui pentaleuehum, alii , qui eeleras bibliorum partes graece verterunt. Faceret denique ad hane voeis explanationem ennieelura Pendentii Marani se pulantis veterem interpretem latinum pro voee hae, non cuius est , sed cui ius est seripsisse , at obest, quod interpres ille graeea verterii, quare seriptio ista oste deret solummodo sensum, quem ille subesse putavit verbis ω ἀπσκειται; allamen quod sensus iste his verins subesse revera possit, non est, eur negemus, quum alius eo non sit, in quem verbum απαεσαι a Paulo usurpari vidimus. 38. Si quis aulem nomen Milo ex diversis simul elymis eompositum ae veluti eonfialum esse doeeat, inque illas simul omnes notiones, quae subesse ei possunt, a Iacobo seu verius a Spiritu Ran-elo aceeplum , ut uno verbo plures Christi proprietates simul prae- πι Coloss. I, 5; II Tim. Tv, 3 ;
Ps. LXVIII, 50; LXXVI, 12;Is. XVIII, 7.
113쪽
DE vATIcinio laconi 10 lnuntiarentur , non relue labor, quominus satiat, quandoquidem et aliae huiusmodi v es in seripturis usurpatae reperiuntur sal. De diversis Graeeorum interpreta mentis, lege, quae Colelerius adnotavii in
Constitutionibus apostolieis iη.
39. Partienta 'l et doeet voees quoque ei aggregatio sive OMedientia populorum connexas esse eum voeibus donec veniat fo. Quaeritur aulem, utrum pronomen ei ad Iudam pertineat an ad Sciao. Α graeeis interpretibus pro 'in redditum est και αἰτος, quod non alium quam Iudam designare potuit iis , qui verterunt ταμ talaενα αὐτω ; qui autem verterunt οἱ Βωκειτα e , iis pronomen αυτος de alterutro aeque potuit die tum esse, de Iuda aut de Scuo. Ceterum ipsa sententia donec penici t . . . et aggregesis sive ob dientia populorum, etsi non obstet omnino, quominus vox ad Iudam pertinere possit, in quantum Christus Iudae filius laturus erat, suadere tamen videtur ad illum hane voeem referre , qui voeabulori, I designatur; idque multo eeritus, si seiunetum legatur ri, quum ri, idem valeat ae Iudae, proinde supervaeaneum omnino sit nee eonsonum naturae loquutionis hebrateae eamdem ipsam voeem eontinuo repetere , quae pariter Iudae signifieel.
40. Tripliei modo nomen nripi expressum ab interpretibus est. Alexandrinis enim , syro, utrique latino veleri et vulgato, utque ub
114쪽
detur, etiam Pseudolonathani, exspectationem nomen hoe signifiea in bal ; Aquilae , samaritano , Saadiae , Abusaido , veleribus rabbinis in libris medraseim , et Salomoni Iarchio , aggregationem ; Onkeloso denique , hierosolymitano , Κimebio , et Aben Errae, obedientiam aut Obsequium. Quae postrema interprelatio teteris praesta l. Neque enim nrip elymon habere potest a mia , cui et exspectare et congregare nolio subest neque eommodius a rina , unde lal-mudicu in m p congregatio. Contra vero apprime respondet arabieo
ab obedirie, unde illud ortum dieit Ionas Ben Ganael, , eumque sequutus Limetitus , itemque Sehultens sal , Gesenius ibὶ , Wine- rus te , Rosen millierus id , aliique. In Proverbiis an lem se , n hi denuo, neque alibi praeterea , nomen istud oeeurrit, nihil potest nisi Obsequium atque obedientiam significare. Celerum , aggregati nem vertas vel Obseqκium , totius oraeuli interpretationi aeque bene erit.
'ines ligans aut sternens. 4 l. . Altera. pars valle inii inchoatur , quae priori ad nee litur perparticipium pH. Verbum 'd N proprie ligare signis eat, ubi ve ro sermo est de iumentis veetariis , idem valet ae latinum stern re aut iungere is . Construitur autem ab interpretibus quidem alexandrinis tum nomine sida , si tamen scrip erunt τα αποκειμ αὐτω, sin vero ω αποκε tet ora, dubia erit eonstruetio s39 ; a vulgato autem construitur cum eo, qui mittendus est, id est, eum Milo, atque haec altera omnino videtur esse eonstruetio hebraici exempla ris. Nam nullum aliud verbum est , quo cum iungatur partieipium
115쪽
DE vAricinio racosi 103 illud, praeter veniet, is vero , qui venturus dicitur. est , quare ' N esse appositum huic ri, I recte affirmatur. Literam qua vox haec finitur, quamque exhibent quoque exemplar samaritanum et huius interpretalio , in quibus fortasse est easus regiminis pluralis, autumat Schullens esse pronomen sustixum ea su dandi πD mστικον , ut est in illo Horatii sui: Quid uini Celsus agit Z Verum , etsi talis pronominum casu dandi usus sit in lingua hebralea , ubi tamen ei locus est, separata pro uomina usurpantur, non aulem suis xa ib . Τum nemo interpretum pronomen istud agnovit. Quare illud ' per paragogen additum verius dixeris, ut saepissime, in di-elione praesertim poetica, addi solet participiis et adiectivis flatu construineio ld. Animadverte Pseudolonathanem ei interpretem hierosolymitanum pro hae voce hebraica reddidisse , quod in bibliis Walloni male versum est ligaυit, est enim partieipium prorsus ut in exemplari hebraico.
42. Interpres vulgalus vocem vertit ad pineam, atque ita habetur semel apud Augustinum id . Altamen et ipse Hieronymus in Quaestionibus hebrat eis, et Augustinus alias te , ac celeri omnes patres latini, legerunt ad υitem, quibus et alii interpretes consonant, demptis chaldaeis , qui lotum hoc incisum in alium prorsus sensum παρο
; PV pullum suum. 43. Onhelos et interpres samari lanus pro Pin V reddiderunt urbem suam , non abnuente Hieronymo , qui haec scripsit: Pro puLLo in
116쪽
idi Lisga II. QuAesrio VI. hebraeo potest legi vasan suau lain; alii tamen interpretes omnes, exeεpiis duobus elialdaeis l42 , omnesque patres habent pullum sinum. Propria autem nolio subiecta huic nomini est pullus asininus, ut doeent alia seripturarum ea pila ib et institutus eum verbis, quae mox sequuntur , parallelismus. Litera Pl est pronomen sussixum pro , ideoque masculinum, non autem semininum, ut quidam putarunt ic .
anes 'aa et ad forek filiam minae Euae. 44. Quaedam generosae vitis species est ea, quam ripno Ia-eob voeavit, et quae etiam p V lvi et p via se nomen habet. Quum
huiusmodi nomen aliae linguae praeter arabicam non agnoseant, mirum non est, si arabieum excipias, qui eodem nomine utitur, et ehaldaeos 42 , qui alia prorsus habent, interpretes reliquos simplieiterritem aut paImitem pro eo reddidisse; Hieronymus vero in Quaestionibus hebrateis ipsam vocem soria relinuit, sicut et graecus Isaiae interpres, qui vertit αμποον σωρηκ vitem soria VJ. 45. De litera ' vocis 'da, quam exhibent etiam exemplar fiamaritanum lineola superseripla et famari lana interpretatio, in quibus lamen esse potest index regiminis pluralis, diversae sunt sententiae. Unus Hieronymus est inter veteres, qui eam pronomen Sussi xum putaverit esse, verieus tu interpretatione vulgata ei in Quaestionibus hebrateis sit mi. Leo Iudae idem sensit , sed voeabulum lotun ca,u recto expressit Uius meus. A busaidus, Saadias, utque verisimilius videtur, interpres Samaritanus, tamquam nomen plurale construe lum illud habuerunt , verteruntque flii seu flios asinae suae , quibus sonis . nant ires ex eodicibus Io. Bernardi de Rossi. Chaldaei adhue vagantur. Patres autem Oinues, exeepto Hieronymo, eum reliquis omnibus
117쪽
interpretibus filiam seu pullum legerunt, qui proinde nullum suses tum pronomen in illa litera vidisse dieendi sunt. Quorum sententiae adstipulantur plurimi reeentiores, qui per paragogen illud ' additum esse existimaut, puta , Caietanus, Drusius sal, Valabius ibὶ, Carth-
senius ιὶ da esse nomen forma eonstruela , prorsus ut N Pater alleuius, N frater alienius, inque illo sieut in his tertiam literam radi ea lem ri resumi conversam lamen in ', ut alias saepissime converti ea solet. Nihilominus nulla ratio est, si veterum auctoritatem seponas, qua refelli possit sententia putantium esse pronomen, neque aliquid inde ea piet detrimenti parallelis mus poeticus, sed solum,li eo parallelismi rerum σαολογου , erit parallelismus rerum αυλλο
γος is l. Itaque, si v em 'an vertas eum Hieronymo fli mi, ipse Iudas his compellari dicendus erit, ae manifestius patebit reliqua , quae in hisee versiculis habentur, dicta esse de Scilo. Sin autem f- ius meus eam vertere malis , is eril ipse Scito, nam partiet pium N , quod appositum ipsi Scito esse diximus s4l , erit simul appositum nomini 'da ; porro Iacob iure poluii ipsum Sello si iuvisuum appellare, quo simul Messiae originem ex Iuda plenius edieeret. 46. Pro 'an N Minae suae in exemplari famaritano habetur' inserta litera iod inter aleph et tau. Iline samaritanus interpres et Ioannes Murinus , qui exemplar illud latine versum primus edidit in bibliis polyglollis parisiensibus, arbitrati sunt vocabulum hoc in eo exemplari sonare roboris eius. Non est lamen , cur puletur aliud sonare, quam quod sonal ipsa vox, quae est in exemplari hebra leo , proprium enim est dialeeli saviariti eae literam iudvoeibus inserere , ut pluribus exemplis demonstrat Gesenius si , pro- Iata etiam auelori lale Abumidi, qui vertit asinae suae.
M In Crit. saer. Pearronii ad h. l.
118쪽
an niua, via Dan Lapit in pino vestem suam etc. 47. Chaldaei interpretes in υino metaphoram agnovere , Onkelos enim vertit purpura, reliqui duo in sanguine. Pro vocibus in sanguine uoarum Onhelos , ut videtur, seripsit tinctura cocciniet υαriorum colorum, reliqui duo ex chaldaeis interpretibus ca calioni uDarum, id est, quod ealeando ex uvis exprimitur; vinum autem alias etiam sanguinem uvae dixerunt scriptores sa eri sal. Ceterae interpretationes reserunt ipsum exemplar hebraicum. In voee nrad tegumentnm eius litera n est pronomen pro eommunis autem sententia est n d per aphaeresin dictum esse pron zz, ut habetur in exemplari famarilleo, utque sentiunt inter
alios Ahen Erra, Salomon Ben Melech, Rosenmulieres, Winerus sη, et Gesenius ic , quamvis nulla alia vox hebraica sit, quae aphaeresin literae a patiatur.
48. Apud veteres tum seripturarum interpretes tum patres plurimis ae diversissimis modis vocem Izri expressam invenimus; nostri quoque aevi seri plores in varias abeunt eirea eam vocem sententias. Possunt lamen omnia haec ad tria praecipua capita revocari. Aliis enim videtur huius voeis notio esse species ae decor, aliis ter tus quidam color , aliis caligatio sive suffusio. 49. Prima harum notionum arrisit septuaginta interpretibus , si tamen germana est vox χαροποιοι gratiosi, itemque Pseudotona iliani, interpreti hierosolymitano, Ilieronymo , et Saadiae ; eamdemque
119쪽
aech. XXVII, 4. 1l, eiusqua deripata ina Erech. XXVIII,
12, Ps. L, 2. Made tamen D. Morinus, Pronuntians OYm , vertit ν cir Evκ ca Arua ocuLIs PBAt viso, nam de Deo tanquam orationis subiecto pix cogites. Legendum potius amari, ita tamen ut mphil, quod amant Samaritani is, intransitioe accipiatur '. PERFECTIOREs i. e. Pulchriores ocuLi fetus' vi'o fas. Hi ne suspieio, praedielos interpretes in suis eodieibus hebrateis reperisse vocem hane seriplam , ut est in exemplari famari lano. 50. Seeundam nolionem praetulisse dicendi sunt iidem ipsi septuaginta interpretes, siquidem, non χαροπο tot, sed χαροποt seripse
rint, qua de re lege Flaminium Nobilium ibi et Grabium let; χαροπα:
enim oculorum color est, quare Aristoteles dividit homines, quod ad colorem oeulorum gradatim, γλαυκους, χαροπους , μελανοφθαλμους , αλI-:ους id , eoque colore oculi inter puleritudinis dotes habentur, hine bubuleus ille Theocriti: 'Ομματα μοι δ' Η' ιγν χαροπωτερα πολ- .λου 'Aθωνας oculi aratem mihi erant Ionge magis χαροποι, quam Mineroae fυ , Lucianus vero hominibus pulcris et sortibus tribuit χαροπα ἡ μὐαγα ομματα is . Colorem in ea voce agnoverunt etiam Onhelos, interpres syrus, et famaritanus. Non pauci denique inter recentiores Onheloso adstipulantur in defendenda voeabuli huius notione, qua rubrum colorem signifieare illud ereditur, quos inter
Iarehi, Caietanus, Munslerus, Drusius, Grotius, Clericus, Io. Hen
at De pentat. 1amar. origine S. l. sbὶ In h. l. let Do vitiis septuaginta interpret. p. 56. ιη Da generat . animal. L. V. e. l. et Idru. XX. v. 25. in Dialog. Diogen. et Polluc. S. Sedit . mutiterhus.
120쪽
sententiam postea mutavit foll. 5 l. Tertiam denique notionem recentiores aliquot defendunt, hosque inter Winerus id et Gesenius, qui eam satis firmis argumentis eummunivit te . Ei, siquidem Moyses re ipsa seripsit, ut legimus in eoilitibus hebrateis, non autem 'M II , ut est in exemplari famaritico , tertia haec nolio duabus prioribus omnino praeserenda videtur. in primis enim neque hebrat ea neque celerae linguae semilieae quidquam suppeditant, quo alterutra duarum tuta sit, eun-tra vero habet sermo arabieus illius nominis radicem J-C , cuius nullo est obscuritas et confusio in. Deinde ait Salomon eos , qui commorantur in Vino , pati oculorum igi , quod nomen
ex eadem radice prognatum atque ut orationis eontextus sta-gitat, vertendum est caligatio sive, ut vertit Hieronymus, suffusio. De nique tertiae huic nomini* illius notioni antiquitatis suffragium minime desideratur, nam in latina interpretatione , quae superest, dispu' talionis habitae cum Manete ab Arehelao Caseharorum episcopo lutila reseruntur haec Iaeobi verba : SυFFusi oculi eius a vino. 52. Superest, ut disquiramus, an a lae ob comparatio institua tur oeulorum cum vino et dentium eum lacte, an potius ille, de quo is loquitur, dicatur oeulis ob vinum ei albus dentibus ob lac; quod vi et signifieatione praepositionis Ira utrique nomini pinum et lac additae est definiendum. Attende lamen comparationem haberi non posse, nisi si vera sit prima aut secunda e tribus opinio nibus praedielis 48 , non autem tertia. Quaestioni; ilaque huius sum
ma est, uirum praepositio I: Prae comparativa sit, an potius caiis salis. Discrepant tum interpretes tum patres. interpretes hierosolymi ianus, syrus, ei famaritanus , ipsum i usurparunt. Onhelos prae positionem caussalein eam esse credidit , Saadias comparativam , Si