장음표시 사용
171쪽
Ram sit eorum signise alio, disquirendum modo est. Ea quidem, quae . st hi; gentibus Balaam vaticinatur, translata esse, earum historia
50. Praedicit enim fore , ut Idumaea l27ὶ hereditate eedat illi Israeli larum prineipi , de quo loquitur. Id vero seeundum proprium
verborum sensum directo adversatur Dei promissionibus, quibus edixit se numquam eoncessurum Israelitis regionem illam, quod eam addixerii poxieris Esau la . Subegit quidem David Idumaeos, magnaque elade asseeit ib , qui tamen mox Salomone regnante rebellare eo perunt sc , iugumque omnino exeusserunt regnante Ioramo id , ae demum Herode Idumaeo Iudaeae potito diei polius debuit regio haee
51. Ai, si translata sunt, quae de Idumaea praedicuntur a Balaamo, iam tantum non cogimur translata babere ea quoque, quae praedicuntur de Moabitide. Tum, etsi . aliquoties Israelitae Moabitas proelio ce
ciderint fel , iisdemque David tribulum imperaverit is , quod pra
dieium videtur illis verbis : et percutiet duces Moab, horum lamen sensus , prout est in exemplari hebraico , nosque eum superius fio expressimus: et percutiet utrumque latus Moabi il0 , maius quid, quam vietoriam aliquam aut tribula indicia, sonat, nam Percutere intrumque latus , praesertim si altendas vim verbi In , facile intelligis idem valere ae transfodere. At Moabitae decem et octo annis Israelitas servitio pressere fg , et, quamquam interdum ab his devietiet iributo damnali , non tamen unquam prorsus subaeli sunt, quum proprios reges habere pergerent thi, ac demum servitutem hane a se depulerunt ii , saepiusque Iudaeos vexarunt ikὶ ; qnin et partem regionis israeliti eae ab ipsis oecupatam fuisse diseimus ex variis Isaiae
172쪽
160 Liaga II. Qv Egetio VII. et Ieremiae vatieiniis sal , atque ex historiis Iosephi ibi eolligimus.
Mitto , quod Moabitae maxima semper potentia atque opulentia so-ruerint , cuius rei testes sunt scriptor paralipomenon loὶ , praesertim
vero Isaias id et Ieretnias se , qui tot ac tanta de illis Ioquult snni,
quanta nee de Ammonilis , nec de Idumaeis, neque de ulla aliarum gentium finitimarum. Quamobrem proprius sensus verborum Balaamin ullo paelo eum historiae veritate eo haerere potest. 52. Τranslata itaque sint, oportet, tum quae de Moabitis, lumquae de Idumaeis, Balaam futura praedieit. Nomina tamen ipsa malet Edom inlegrum fortasse est vel in proprium sensum vel in translatum aeeipere in utrumvis tamen sumas , numquam , quae praedi-euntur de illis gentibus , eommode interpretaberis , ita ut eum reliquis vaticinii partibus interpretatio tua cohaereat, nisi positum habeas haec ad Christum pertinere. 53. Si in sensum proprium nomina illa aeeipias, sit vaticinium exponas, necesse erit, ut Balaam praedixerit Bala eo Moabitarum regi atque hosti Israelitarum fore, ut Moabitae atque Idumaei ab illoe Iaeobi posteris subigerentur, quem stellae ac virgae nomine vocabat , quique homines universos i25ὶ sibi subiectos et ad se eonvoeatos recreaturus ae pacaturus erat si 8 , ipsos quoque inimicos , nempe qui Deum prius non noverant, quales tunc erant Idumaei ipsique Moabitae. 54. Sin autem , quod sane praestat , translata esse ea nomina pules, patet nil aptius per Moabitas Israelitarum hostes portendi. quam hostes eorum, qui Deum eolunt, quique Dei populus appellari solent, et quorum τυπον suisse Israelitas certo constat, sicut etiam eonstat illiusmodi hostes a Christo plane suisse debellandos, quo is Omnes s-ἰios Seth, id est, omnes homines saltem probos, recrearet, qui rosque redderet. Ralio vero, cur Moabitae potius quam alia gens talem personam gerentes a Balaamo inducantur, non una est nec levis momenti. Nam id serebant locus, tempus, aliaque adiuncta, quando
η Antiq. L. XIII. e. 15. S. 4. Vid.
173쪽
quidem tune et Moabitas Balaam alloquebatur , et de Moabitis age-hatur , et Moabitae sese hostes apertos in Israelitas gerebant. Insuper non alia gens Israelitis inimiea tam frequenter in seripturis sacris a prophetis praesertim eommemoratur , tamque eonflanter hostilem animum in Israelitas prae se tulit, quam Moabitae. Imo nulla alia gens adeo gravia , ut Moabitae , eontra Israelitas machinata est, quippe quos ad nefandissima scelera fraude pessima pellexerunt eo eonsilio, ut Deum ipsum in eos concitarent lal, quod et assequuti sunt , reis noeentibus ad viginti quatuor millia Dei iussu inters
55. Edom vero inimicus eius, qui stellae ac virgae appellatione designatur , τυπος fuit gentium Dei cultu alienarum , sed quae, tandem suturum erat, ut Christo eolla subderent, ita ut pars haec vati einii gemina illius sit, quo David Deum sie eum filio loquentem indueti: Dabo tibi GENTEs HEREDiTATEu lc . Haee interpretalio non modo ipsorum Iudaeorum auctoritate sese tuetur, a quibus Edom olim imperio romano , exinde Christianis , nomen sa-
cum est id , sed , quod eaput est, Paulum ipsum habet auctorem , qui in epistola ad Romanos data , euius rei τυπον garerent Israel et Edom, id est, Iacob et Esau, longo sermone nos doeuit se , argumentis ex ipsa duorum Dalrum historia petitis in .
Filii Sethi. 56. Quae de filiis Seihi praedieuntur, qui demum eumque sit sensus verbi ' p p , palet ea neminem praestare potuisse nisi Christum , quandoquidem iste Seth est ipse Adami filius, idque ipsum expresse affirmant Moses Malemonides fg et Ioseph Albo fh . At, si de
oὶ Num. XXXI, 46 eoll. 2 et XXV,
174쪽
162 Liae a II. Qu1Esrio VII. Christo haec dicta sunt, quid sonabit verbum illud p quid illa: omnos fima
Seth p Siquidem verbum illud, ut fecimus li8.19 , vertas recreabit, qui tos praestabit, profecto iam sentis, quid sonet, et quam vere affirmem hanc vallei nil partem non de alio quam de Christo die tam esse posse. Sin autem pro verbo illo reddas eum Hieronymo pastabit, itaque, ut laesemus 20 , ulque fieri debet, istud exponas, hoc quoque pacto totam sententiam res Christi gestas, nec aliud quidquam praeter has, significare pervidebis, ae belle respondere aliis quibusdam de Christo vatieiniis,
puta, quod edidit Iacob sa , quod Isaias Ibi, quod Michaeas sc ,
illisque verbis Ioannis, quod Iesus . . . Pi Llos DEI , qui erant driverat, CONGREGARET IN urida id . Quod attinet ad omnes flios Seth, non videntur haec in proprium sensum esse accipienda ; eccur enim Caini siti praeteriti P Si respondeas eos esse omnes homines , qui aetate Christi et post Christum vieturi erant , quique omnes Sethi filii sunt procul dubio , et quibus solis lux illa assulsit, qua Christus ve- Iuli stella orbem eollustravit, ipse illud obii elam, eos omnes esse ut, que filios Setb , sed non esse omnes filios Seth, nempe Sethi filiisuerunt etiam, quoiquot a Noe ad Christum usque vixere, pluresque alii ante Noe. Translata proinde est haec appellatio, eaque designa tur vel homines vera in religionem prosilentes , qui populus faelis vocari solent, vel homines omnes iusti et probi. Primum ex his duobus quominus nobis sese probet saltem aeque ac alterum , illud o stat , quod τυπον gerere populi fdelis proprium ac peculiare suerit genti israeliticae , quae mox a Balaamo commemoratur. Posterius itaque ' praeserendum est, praesertim quia homines iusti ac probi ii sunt, quos Christus expolians princmatus et potestates, qui per Moa bilas signis cantur in hoc vaticinio, ac palam triumphans ... ira SemeimSO le , recreaturus erat et quietos praestiturus; tum et iam quia Se ibi filii videntur quodammodo laetie opponi filiis Caini, quos improb0rum figuram gessisse, quamquam scriptorum saerorum testimoni0 Probare certo nequeamus, vero tamen haud absimile est is ;
175쪽
inm denique Pia appellatio fili Dei, qua homines iugii ae probi non semel designantur in novo testamento sal , eadem Sethi sitos, ut verior fert sententia , in genesi designat ibi. Iudaeos aulem in hae quaestione nobis suffragari testis est Meir Gabbaides, e seliola Κabbalistarum, scribens a Caino esse omnes improbos, sicut a S tho sunt omnes probi in .
57. Verba Israel pero fortiter aget in sensum proprium aete-pia Israeli larum sortia saeta signifiearent. At, quum et superiora et ea , quae sequuntur, iranslata sint, resque a Christo gerendas ' dumtaxat sonent, propriae illi praedictorum verborum signifieationi loeum nune non esse quisque intelligit. Pergit igitur Balaam , atque his verbis Populi fdelis, evius τυπος fuit Israel , incrementa praedieit, quae sutura erant post eversam a Christo tyrannidem dae monum , quos Moab l54ὶ, abstraetasque a eultu fictorum numinum teteras gentes, quas Edom i55ὶ portendebat.
Dominator de stirpe Iacobi. 58. Sequuntur illa: De Iacob erit, qui dominetur, vel, ut hebratea sonant: Et dominabitur mis oriturus' de Iacobo l29 , non alius procul dubio, quam qui prius stella de Iacobo oritura et oi
ga ex Israele germinatura vocatus est ; nam de duobus vaticinatum esse Balaamum ne suspirari quidem sinit series materiesque va iieinii. Verbum dominari absolute positum universalem dominatum,
qualis Christo est, belle exprimit id .
176쪽
Reliquiae urbis. 59. Quaenam ea eivitas sit, euius mentione vatieinium absolvitur , quaerendum modo est. Negotium lotum duas inter gentes lune transigebatur, Israelitas inter et Moabitas; quamobrem ad alterutram civitas illa pertinere putanda est. Fuisse autem principem urbem minime dubitamus, quum absolute et κατ' εξ χην commemoretur, id enim, sicut aliis gentibus, ita quoque Israelitis moris erat lat. At nemo de regibus israelitis principem urbem vel Moabitarum vel Israe larum, proinde nee populum in ea superstitem, unquam perdidit. Ergo ex hoe qnoque eapite haee de Christo dicta esseeoneludendum est. Et, siquidem urbs prineeps Moabitarum illa sit, in nomine civitatis tropus erit illius similis, quem diximus esse in nomine Moab l54. 56 , illaque : et perdet reliquias ciυita tis, signi eabunt sore, ut Christus reliquias imperii daemonum , quad usque adhue supersunt , sit tandem plane destrueturus. Sin autem , quod magis plaeet , magisque cohaeret eum tota serie harum parabolarum 42j, urbs illa sit Hierosolyma, praedietam habebis a Balaamo huius urbis geniisque israelitieae , quae in ea superstes erat, πανωλi tota, et Christo auetori tribulam, utpote euius respeetu fidiri debebat.
M. Patres ad nnum omnes, quotquot haee interpretantur , miro consensu tradunt valleinium de Christo his eontineri. Praeeipuos
nominabo. Ex graeeis Iustinum tb , Irenaeum to , Origenem id ,
177쪽
Eugebium Pamphili la), Athanasium tb , Basilium, qui esse eredi-iur sc , Gregorium Nyssenum id , Diodorum Tarsensem se , Cyri tum Alexandrinum is , Cosmam Aegyptium fg , Theophylaelum th . Ex latinis Cyprianum li) , Laetantium, IM, Ambrosium lI , Hier
nymum im , auetorem operis imperfecti in Matthaeum in , Evagrium lol, auctorem Quaestionum peleris et novi testamenti ρὶ , Naximum Taurinensem qὶ, Leonem iri, seriptorem libri De promi
sionibus et praedictionibus Dei su, Vigilium Τapsensem νὶ, Gregorium Magnum sul, Bedam lol.
61. Missos laeto posteriores interpretes seripturarum ex Cathol, eis , quorum ne unum quidem, arbitror, reperies, qui secus ac patres praedieti sentiat. Ex Protestantibus superiorum praesertim a talum plures nobiscum eonsentiunt, puta, Munslerus, Fagius, Dru
ricus Michaelis ira , Bosen mulieres ieel, qui tamen negat vaticina haec esse, sed ad opinionem, quae inter Orientales obtinebat, ae eommodata. Grolius vero, pro sua opinione de dupli ei sensu vati ei niorum ij ,
sostomi T. VI. p. XXVIII ed. mrifaue. lo Consultat. Zaech. et Apollon. L. II. t. 4.
178쪽
siam portendi, opinionem esse omnium Iudaeorum; quod lamen v rem non est. Verius Artasse Petrus Cunaeus fel ait , nullum vallei-niorum magis quam istud admiratione dignum a Iudaeis existimari. illud indubium, Balaami verba ita a pleri que ac praeeipuis Iudaeorum doetoribus, etiam qui vetustissimi habentur, exponi, ut quae vel integre vel ex parte de Messia dicta sint. Sie laetum reperies in Pesik
ne χohar g , in Z0har chadaseli ih . Sic quoque laeerunt Moses Had-darsehan praeeeptor Salomonis Iarehi in suo Bereschiili rabba manu scripto si , ipse Salomon Iarehi ikὶ , seriptor libri Ni irae hon vetusti ris liὶ , Τobias Ben Eliezer seribens haee dicta esse de Messia filo Iosephi, qui congregabit discipulos in Galilaea my, Αben Erra,
qui narrat haee a multis emoni de Messia sto, Moses Maiemonides, qui ila sere totum oraeulum distribuit , ut priora hemisitellia ad Davidem, posteriora ad Messiam, periineant lol, atque ex hoe Vaticinio argumentum petit ad eomprobandum duodecimum dogma de ire- decim religiosas omnes recentiorum Iudaeorum doctrinas continentibus,
exponens oraculum sicut Maiemonides tr , Iacob Ben Aseer cognomi-
179쪽
hanel id , Abraham Seba, qui etiam argumentis ex Labbata depromptis rem confirmat fel, Isaae Ben Abraham is , Salomon Ben Ilaebah Iexiles thessalonicensis fg . De quibus omnibus sive libris sive seriptoribus siquid nosse velis, adeas Wolfium thi et Ioannem Bernardum de Bossi lil.
63. Porro interpretationem hanc apud Iudaeos noviliam minime esse exineit historia de Bareoeheba, quo duce Iudaei Hadriano imperatore rebellarunt kὶ. Is quippe, quum sese Iudaeis pro Messia vendi-laret, commentum suum confirmabat ea , quae de stella praedixit B Iaamus , sibi tamquam de se praedicta attribuens, occasione capta ex nomine suo, quod flium stellae significat, sive illud sibi ipse Deerit, sive a patre habuerit , sive etiam a patria , ut autum ait Pon-iaeus il ei Belandus mi, qua fraude plurimos e popularibus suis in suas partes pertraxit. Lege, quae de hoc nebulone seripserunt Gedalias
Ben Ioseph Iaehia in , Ioannes Buxtorfius io , Ioannes a Lent iρὶ, Ioannes Leonardus Haubnerus sq .
An astrum Christi natale his praenuntiatum sit. M. Plures patres ex enumeratis 60ὶ sensere, Magos, qui ad Christum venerunt, ex Balaami vaticinio stellam , quae ipsis visa esl, olini
ment. in Daniel. p. 456 ap. I oratium not. in Abraban. Ilosch amana latino ab Do Vers. c. 14. p. 67.9ὶ Teteror hammor in h. l. In Chii tuk emiina P. II. e. 49. isti Dibro Melonio P. I. L0 277 , 2. Λὶ Biblioth. iudaiz. ij Dixionario storico degli autori
180쪽
su iuram , quidque ea portenderet, didieisse. Ita Instillus , Irenaeus , Origenes, Eusebius, Basilius, Ambrosius, Hieronymus, Maximus Taurinensis, Diodorus Tarsensis, auelor ineris imperfecti in Matthaeum, qui totam hanc historiam resert, Evagrius, auctor Quaestionum O teris et nisi testamenti, Leo , Beda, Theophylacius. 65. Nee levis est huius opinionis ratio , quam suggerit evangelium. Magi enim, quum Hierosolyma advenissent, ut Christum ven rarentur , aiebant vidisse se stellam eius fa=. Quamnam autem obeaussam stellam Christi hane voeare poterant , nisi quia Christum
huiusque ortum ea portenderet 8 Christi vero regis Iudaeorum ibi, illius, inquam , de quo Balaam haec praedixerat: De Iacob erit, qui Gminetur, diem natalem per stellam hane portendi qui poterant eomperisse , nisi prius nossem futurum , ut stella aliqua diem illum annuntiaret 8 Unde porro id nossent, nisi ex aliquo vati einio P At quodnam aliud, praeter illud Balaami, valleinium est, in quo stella lamquam Christi symbolum usurpe turp66. Narrat quidem Abiit pharagius ic , qui soruit saeculo xiii, a Zoroastre praedielum fuisse Christi ortum, quem stella mirabilis proderet, eamque Magos sequuturos, ut dona illi asserrent. At suspieio est Abul pharagium ex Iegendariis, ut vocant, Christianorum orientalium exscriptam historiam hane eoncinnasse id . Constat praeterea Zoroastrem illum, quem sub Dario Hystaspis filio sornisse eerlum sere est le , alium quam Magorum auctorem is , et libros veteris i stamenti novisse, et ex liis plura transeripsisse fg .
67. Ioannes Friderieus Miegius l38 negat probabile videri Ba
laami vaticinium servatum suisse apud eam gentem, ex qua erant Magi illi qui Christum invisere, quum putare non sit Balaamum, ut id fieret, curasse , ipse vero ab Israelitis necatus paueis post diebus id praestare nequiverit. At nonne et Aegyptios, et Persas, et Indos, etia) Naith. II , 2. εὶ Ih.
am. 486 au. I. C. D Vid. nostr. Quaestiones de man- gel. Tit. XIII. q. l. art. 2. ed. lithogr.