장음표시 사용
141쪽
SIM E ON Is claram facit mentionem Flaccus Alsi- νnus in libris Epistolarum, ut ex his verbis ad Calvinum apparet: smeon summus sacerdos, quem ego, licet im- aignus pater, nutrivi, educavi, & ad perfectum perduxi virum: quem vos elegistis in pontificatus honorem.' Extat praeterea epistola Albini ad ipsum Simeonem, qua collaudatum admonet officii, & alioqui sua properantem sponte concitat. Apud Albinum nulla de sede ejus episcopatus memoria. in Gallia fuisse eum episcopum mea quidem opinio cst.
INFRIDUS, qui postea Bonifacius dictus, Tram
remis Statius: Beato Rhenano, libro rerum Gemmanicarum secundo, Londinensis est. Ego vero Tristemio ignosco, qui de more suo multos ex Anglicis scriptoribus Scottos facit; & cum Rhenano sentio, ut qui cognitissimum habeam inius dum Angston fuisse, at non perinde in agro Londisensi natum. nam Roties Grandi simus, episcopus ricanus, in libro de Vitis Sanctorum, adfirmat eum Critati aeuni fuisse natum. est autem Domnoniorum oppidum sedes olim episcopalis, distatque ab Lyca urbe celeberrima plus minus sex passuum millibus. Adolescens coelibatui se addixit, & neduri sanctiones in Exancesrensi monasterio amplexus
est. Gxaincester autem a Saxonibus ea urbs dicta est, quam Ptolemaeus Iscam a flumine ejusdem nominis praeterlabente vocat. nec aliud sonat cla incester barbarum vocabulum, quam castrum positum super oram flumen. Hodie vero haec urbs, quemadmodum & antiquitus Damoniae sive D
voniae provinciae caput est; dc vulgo Gxtetre, elisa stitera in penultima syllaba, vochtur. Hic cum aliquandiu submolfhardo abbate vixisset, data copia, miserram μυ- iuresue ensem abbatem petiit; a quo post aliquot annos impetravit, ut fidem quam Wimbrordus Anglus, cognomento Clemens, Trajecten m episcopus, Frisis praedicaverat , tyrannide Rathbori tantum non extincta, resuscitaret.
142쪽
suscitaret. Itaque Frisios & Rathbodum petiit; causam evangelicam movens, sed parum promovens. Domum igiatur regressus Danissem, episcopum Uentae Sisenorum, consuluit de fidei negotiis; a quo postea literis Gregorio secumdo, pontifici Romano, commendatus urbem petiit; ubi multis modis animatus, iter in Thuringiam cepit, praedicandi evangelii gratia : qui labor illi felix faustusque fuit. Dum haec ageret, diem obiit Rambodus, Arrsorum regulus : unde, nacta occasione, & candore frenis Pipini, ad Frisios reversus est; & senem Willibraraeum in opere ova gelico adjuvit. neque hic sanctus labor cessavit: Hessaurusque profectus est, ubi sanctae fidei semina sparsit, quae postea in fructum uberrimum creverunt. Crevit etiam &ipse fama & rerum bene gestarum gloria ; usque adeo', ut Romam a Gregorio, ad quem Rinnam nuntium fidelissimum praemiserat, per literas vocatus sit, dignitateque pontificia
Ornatus, procurante Carolo Magno. Non tamen aiu Amae
fuit: Hessos etenim, jam suae curae commissos, & Thurimios revisit, quos tandem ad verum Christianismum perduxit: quin & Raetvarios persuasione fidei, favente Odione duce, imbuit. Denique per totam sere Germaniam jam claristamus factus, archiepiscopus Maguntinus declaratus est, maximo cum plebis tum principum applausu. Fuit hie honos illi inter mortales postremus. inter haec senectus obrepsit; ille tamen non segnior factus evangelium praedicat, ecclesias
dirutas restaurat, novas aedificat , monasteriorum fundamenta jacit; unum in siritestari, Petro sacrum; alterum in Amanaburgo, Michaeli. Sed Frisii temper illius mentem occupabant; quos quam optimos esse Christianos cupiebat. Quare episcopale m nus Ludo, alias latro, discipulo suo, teste Gul Meildunensi, eommisit, Frisi moue adivit; ubi cum quinquaginta tribus comitibus, ut scrῖffit μουdunus Anglus, occisuς est, nonis Junii anno peregrinationis suae s. & episcopatus 36. anno Christo nato. DCCLIII. Illud huius esse fertur: A reos facerdote; ligneis olim litasse calicibus, li leos postea aureis.V Desideranti plura cognoscere I EUaldua, qui ejus Vitam scripsit, se offert. Ego igitur dicet di finem faciam : si prius ostendero pauca in multis, quae illa, ut erat
studiosissimus, scripsit. SHMAm stari senae Gregorio se-
143쪽
a 28 Jo. LELANDI COMMENTARII cundo, pontifici Romano, dedicavit. Ex Epistilis etiam, quas in Angliam missitavit, extat una ad Aselbaldum, regem Merciorum, bene aculeata. Altera ad Cut heberrum, Cantiorum episcopum. Tristemius ait scripsisse illum aliquot Sauctoriam Vitas. Hoc constat Frisos, occiso, si potiundi thesauri, doni facio, excussisse eius cistas & manticas omnes, nec aliud praeter reliquias & libros invenisse; quos illi nulla mora in vicinum fluvium projecerunt. Illa fuit Anifatii libris dies ultima. Claruit sub Ethessalia Merciorum rege, & in no Drancorum rege. Sepultus est in
monasterio Aulans scurante funus Iulio ) quod ipse con
C AP. XCIII. De Ceolatilpho, Transurinorum rege. CEOLUULPHUM, Transabrinorum regem, liu
teris commendavit, idque accurate, Gul Meillaunensis, libro de usoria Agum primo, his verbis Con- cendit igitur tremulum regni culmen Ceoluulphus, ab Ga septimus; & idoneus ad caetera, & cui non deerat literarum peritia, acri animo & alacri studio comparata. Vadatur sermonis mei veritatem Beda, qui eo tempore, quo maxime scaturiebat literatis Britannia, huic potissi- mum Anglorum Historiam elimandam obtulit: eligens αμ mirum in illo autoritatem benedicta corroborandi propter imperium, & sesentiam perperam dicta emendandi prin pter ingenium.'' Haec Melidunensis. Crevit, mortuo Heda, in hoc principe cum cruditio tum pietas; usQue adeo, ut tandem, relicto terreno regno, coeleste monachus factus unice amplecteretur in Linae ama, insula celeberrima;
ubi tum sedes episcopalis, quam ille, ut in Chronicis Dun-οlmensibus liquido apparet, latifundiis donavit, relicto regno 'Ecberto, patrui sui filio. Obiit LAH arnae, ubi &
WILLI BALDUS, quem Tritumius, Anglicarum rerum ignarus, Scutum fuisse sed sine autore scribit, homo fuit multae virtutis juxta ac eruditionis; &
144쪽
DE SCRIPTORI Bus BRITANNICIS. 129
qui monasticam vitam, spretis mundi illecebris, lubentes secutus est. Cumque jam in illo vivendi genere pedem promovisset, novo quodam peregrinandi ardore totus conflagrans, recta se contulit ad Minyridum, postea Din facium dictum; qui statim peregre profecturus erat, ut Frisiis, &vicinis Germaniae gentibus, Christ fidem praedicaret. In hac tam omnibus modis sancta expeditione comes individuus Bonifacio adhaesit; multa ingenii & industriae signa certe praeclarissima ostentans. Unde cum Bois facius postea a Gregorio secWndo, pontifice Romano, archieniscopus -- guntinus & legatus Germanicus designatus fuisset, I EDhaldum tam arcta sibi adiunxit amicitia, ut illi graviora n gotia concrederet; & docendi provinciam, quam ipse jam
senio gravis recte obire non poterat, committeret. Qux ille omnia tam solerter, tam strenue, tam etiam diligenter curavit , ut postea a Bonifacio primus Eisserensi ecclesiae episcopus destinaretur. Quid ego hic quae sunt notissima scriberem , quo pacto, accepta pontificis autoritate, orientales Francos Hagvarios, flavos, Saxonesque docuerit, & ad catholicam fidem multos perduxerit 3 aut quo pacto plebi fidem, quam Verbis praedicavit, exemplis honestae vitae commendaverit Interea Bonserus, Frisios repetens, evangelium C si praedicavit non sine fructu: ubi tandem ab impiis occisus est. Perculit hie ensis I i bales quoque animum. sed quid faceret certe quod corrigere non potuit, quanquam aegre, tulit tamen: unumque hoc, quod maXimum potuit, praestitit. luculento namque libro, cujus mihi ante aliquot annos copiam fecit Tal Ius meus, vir insigniter eruditus, Amarii praeceptoris sui vitam & illustria facta commendaviti Si quid praeterea scripsit, ut certe scripsisse arbitror, aut tempus obliteravit, aut in Germania latera Claruit regnante Om, Merciorum otentissimo principe, in Anglia; Carolo autem Galgos & Germanos gubernantest
C A P. XCv. De Hemoriri. ' .HEMO ALDUS, studio quodam discendi pia de in
credibili correptus, omnibus agebat modis, ut fructum aliquando ex eo copiosum, divitem, maturum colligeret ς collectumque non modo sibi conscrvaret; verum
145쪽
a3o JO. LELANDI COMMENTARII etiam, qua erat animi benevolentia, candore, prudentia, communum faceret: memor interim se non solum sibi natum , scd & patriae quoque & utilitati publicae. Jactis igitur fundamentis studiorum optimis, consilio novo, sed utili, transmarinas expeditus regiones petiit, opes cognitionis amplioreis reportaturus. Intercesserat & ante ei familiaritas
cum Adas, viro in primis docto, quam & per literas, jam
transmarinus, refricabata. Non fuit Ada collati immemor ossicii: at edito de RaItane stua anIis anni, quem Affextum dicunt, libello, ac ei dedicato, studium mathem lices in homine calescens, exaestuans reddidit. Comparet
adhue libellus inter epistolas Adae.
CAP. XCVI. De Tatiam. . TAT VINU S, Mercenses regionis alumnus, adolescentiae annos in optimis studiis feliciter exigens, tandem animum ad vitam monasticam convertit; & in Aiο nens monasterio Benedictinis sanctionibus se totum pura mente dedicavit. Professionem quoque ita ad amussim sacris initiatus observavit, ut magnum merito, cum domi, tum etiam foris, casta vitae exemplum haberetur. Insupel& huic virtuti, tanquam ad cumulum, aliam non minimam adjecit, ncmpe purioris eruditionis exactam cognitionem ιin qua usque adeo praenituit, ut Priodunensis coenobii monachi, tanquam minora lumina, ab illo, utpote a sole, spicndorem caperent. Hinc postea usii venit, ut cum Bercti vatatis Cantiorum archiepiscopus senio consectus morer
tur, hic summo Angloriam pontificatui Ethessallat regis Merciorum, ut credibile est, opera destinaretur. Sed sit nostra oratio de tanti viri laude levis. Accipite quid Ariautor illustris de Tatiano scribat, 23. cap. quinti libri Hrsoriae Eaec solitae Anglinaxonum: P Pro quo Bercti satiam intelligit) anno eodem factus est archiepiscopus, vocabulo Tatiuine, de provincia Merciorum, cum fuisset presbyter in monasterio, quod vocatur Uriodune.' Et rursus ibidem: Vir religione & prudentia insignis, sacris quoque literis nobiliter instructus. Haec ille.
Quod si nunc aliquis paulo curiosior plura de Tatuini vita cognoscere c*piat, legat Goeliis Galli, monachi fani
146쪽
Arrini, de vita Augustis Anglorum apostoli, librum, in quo multa praeclara sunt de archiepiscopis, qui Augusinum 1ecuti sunt. Denique quae scripsit omnia, ita i tempore fle
Dacis, Britanniae depopulatoribus violentissimis, exhausta sunt, ut nihil fere ab illo olim editum nunc extet. Ego ta men, cum duobus abhinc annis essem Messotariae Sommο- trigum, ubi coenobium est, non modo pulcherrimum, verum etiam totius insulae nostrae antiquissimum, & inter ingenteis librorum thesauros veneranda plane antiquitatis moinnimenta versarer, inveni librum G gmaIὀn, quem Tatvrnus hexametris versibus scripserat. Neque hic lectPrem celabo, quod ibidem repererim libellos Θ Uii, Aldhelmifc Eusebii, qui de eadem materia scripserunt carmine non omnino improbando. Quanquam & antea repereram Hen , in radens monasterio, Θ Hi, & Aldhelmi emata. vixit regnante Ahessaliuo, Merciorum rege. fato concessit, postquam tribus annis Canitanam metropolin gubernasset; eodem anno, ut Gulielmus Meudunenses scribit, quo &Beda obiit.
II THREDUS, homo bonis artibus addictissimus, atque idem Adae cognitissimus, intermiscebat studiis theologicis, severioribus illis, plausibilem & jucundam
matheseos cognitionem ς quae numeros, quae proportionum consenantiam, quae denique stcllarum motus erraticarum addoceret. Senserat haec Heri, mathematicus & ipse qui dem insignis, ac a suis exoratus, ut quaestioni de rumo-i ctio exortae satisfaceret, id praestitit, Auatiatum secutus, tum alacriter, tum docte; ac libellum editum Vithreia amico
C A P. XCVIII. De Notbelmo. 'NOTHELMUS a Beda insigniter in ustoriae sue
praefatione collaudatus est, captata ex hominis non solum doctrina, verum etiam experientia, occasione. Juvenis spectatissimae probitatis fanum Patist Magni, quod vertice Londini consurgit celso, celebravit. Ferunt 1cri 1 a plores
147쪽
13a lo. LELANDI COMMENTARII ptores aliquot, inter quos & Rodulphus Dicetensis, decanus fani Pauli, annis abhinc plus minuS quadringentis, monachos id temporis in ca fuisse ecclesia imitanteis Mediti sui institutum. Ac cum robur ingenii justum perspicacis No-rhelmum ad munia rerum aptissimum composuisset, ex justa
enata cupido causa videndi Romam, orbis olim reginam, ac fontem perennem, Heliconis instar, bonarum artium facile omnium. Mature igitur comparato viatico, quo voluit, maxime alacer pervenit; multa de antiquitate Romanae ecclesiae, omnia vero Angsicanae expeditissime didicit; ac in commentariolos memoriae gratia lucido redegit ordine. Scribebat tum Beda Anglicanae gentis, adhortante Hacco AFino Eboracensi, historiam: unde & necesse habuir, flores Ihelmo collectos in operis partem comparare. Ille a Beda certior factus, quae habuit optima, cum eo communis cavit; opusque Bedae inchoatum hoc pacto aliquanto felicius consummatum. Alothelmus tandem, si recte memini, factus episcopuS.
BURGHARDUS, insignis continentiae monachus,
pauperem diutiuscule vitam in suo coenobio vixerat; cum ecce Remundus, nobilissimi Algari nobilior filiu , silentii & eremi appetens ad eum venit; rogans iterum atque it rum, ut sibi liceret, illo tanquam comite, aut potius duce, solitariae, quam jam decreverat, vitae perfrui. Vicit haec statim oratio tam clari juvenis Burghardum, qui, suo mature relicto monasterio, Fremundum secutus est. Uterque igitur ad litus deveniens navem conscendit, velaque ventis committit, donec Chrisso nauclero pervenerunt ad insulam desertam, nomine, ut obscurus quidam autor tradit, Magam; ubi per aliquot annos plane coelestem vitam agebant. Non tamen illic tam ignotas latebras habuit Aremundus; quin 1 suis toties quaesitus tandem inventus sit, Ze domum reductus: sed non sine infinitis precibus. Reversus quoque est una cum illo Hurghardus comes individuus. At, pro dolor i paulo post Fremundus , truculentissimis Ducis si s
ma vera refert) occisus est. νRogabis fortan, quid, extincto Fremando, Hurghardus fecerit Θ Mortui certe cineres non violis, non rosis spargebat
148쪽
DE Sc RIPTORI Rus BRITANNICIS. I 33s bat sui olim mos erat Romanis in ornandis amicorum tui. mulis ) quin potius jejuniorum & eleemosynarum balsamisi ac pigmentis perpetuo fragrantibus defuncti manes fovebar. , Addidit hoc etiam ad gloriam : nam de ejus Vita brevem, quidem, sed admodum luculentum libellum edidit. Hic, hicit fuit noster Burghardus inisi aliter eruditus lector sentiat i qui Bonifacio Winfrido, Hi rum apostolo, postea fidelis. sime adhaesit; a quo etiam factus episcopus fuit, consensiui. Zachariae Rom. poni. & Pipini regis Francorum an. D. Z FI. ii Herimanus MDedehus in chronicis suis scribit, Eurghar, dum una cum fra. ejus 8 Suduvio in Gallia studuisse. Indidem tandem cum libris, quos scripserat, & sex monachis Babenaberg prosectus est. ibique obiit, anno episcopatuS quadra gesimo, an. D. 79 I. Claruit regnante. f., Mociorum re-; ge, in Anglia. h.
CANDIDUS literis & virtuti operam in Lindisfarna insula sede episcopali dedit, usus patrono &praeceptore Higualdo episcopo, viro plane tum docto, tum verae religionis cultore lumino. Hujus cura tandem factum est, ut cinaedus in Galliam commigrans, se ad Flaccum is binum, tanquam ad torrentem literarum eo saeculo profluen tissimum, conferret. id quod tam modis omnibus ei feliciter successit, ut, longo post intervallo domum rediens, ma gnam merito ab eruditione, elimata quidem illa, sibi laudem inter suos pepererit: & partam non modo conservaverit verum etiam auxerit quoque diligentiae & candoris incredibili accessione. Senserat Albinus haec illustria in eo puli lantis virtutis incrementa, & desiderio absentis impendio tenebatur. Meminit idcin ejus in patriam reditus in epistola ad Hamum Damoetam his verbis: Damoeta Saxoniam, Homerus Dabam, Candidus Britanniam recessit.' Et, in epistola ad Higebatiuum Gndisfarnensiem episcopum, hac oratione videtur tacito quodam studio Cund um repetere discipulum: quem si iterum vobis placuerit ad nos redire, ' quicquid ad profectum eiusdem ecclesiae provenire credi- mus, ei libenter impendemus. quaecunque enim a magi- stris ad utilitatem sanctarum ecclesiarum didici; limc ma-
149쪽
a 34 Io. LELANDI COMMENTARITU xime nostrae gentis hominibus communicare delector.' Hactenus Albinus. An reversus sit ad praeceptorem nescio; hoc interim luculente mihi constat, quod Albinus commentarios quosdam Candido presbytero, & Nathanael ,sias ML Iano, diacono dedicaverit. Atque adeo credibile est, Nathanaelem Ondisfarnensem fuisse familiarem quidem aliquam do Albino, & consuetudine conjunctissimum Canda: ali qui non copulasset Nathanaelem Candido. illud certe cu-siusdam familiaritatis indicium vel luculentum fuit. De liuis, fructu videlicet utriusque, scriptis frigida & jejuna est, quae restat, cognitio. Pessime sit Danis piratis, Lindisfarnensi bibliothecae depopulatoribuS.
C A P. CI. De cistiberto, Archiep. cant.
THEBERTUS, ex nobili genere inglorum o
tus, vir magnae celebritatis, apud Athelialdum Merciorum regem in tanta gratia fuit, ut nemo homo unquam facile majori. hanc tamen sibi conciliavit cum rara quadam eruditione, tum etiam eximia morum virtute, quae illi postea ad maxima dignitatis munia gerenda latam fenestram aperuerunt. Nam primum, mortuo Malsodo Henoforthens episcopo, communibus votis antistes eidem ecclesiae designatus est. In qua provincia ita probe suas partes omnes complevit, ut amorem erga se populi, qui ante plane maximus fuit, majorem reddiderit. ornamenta vero ecclesiae multa, quae moriens Masodus impersecta reliquit, ipse perfecit; inter quae vexillum crucis erat, ut his testatur ca minibus , quae ego non modo in quarto libro Gulielmi M LEunensis de Pontiscibus Anglorum ostendi; verum Cum nuper Mellatinum inviserem, monasterium Severianae, sive, ut nunc appellant, milviame provinciae in vetustissimo libro sacrorum epigrammaton reperi.
Haec veneranda crucis Chrsi vexilla sacrata Coeperat antistes venerandus nomine Argenti, atque auri fabricare monilibus amplis; Sed quia cuncta cadunt mortalia tempore ceris, Ipse operae in medio moriens h carne recessit.
Ast ego praefati successor praesulis ipse,
150쪽
Pontificis, tribuente Deo, qui munere fungor, Quique gero certum Cuthbert de luce vocamen, Omissum implevi, quod coeperat ordine pulchro. Sunt & ibidem, unde & haec desumpta, versus ejusdem de tumulis illustrium virorum, qui sepulti sunt Henofrahi Mage- suum: quos ego, brevitati studens, in praesentia omitto, Sed dum ita studuit ornandae ecclesiae suae, obiit vir illustris Nothelmus, archiepiscopus Cantiorum; quem Ada in prO- logo Historiae Anglicanae presbyterum Londinensem fuisti scribit. Et cum jam aliquandiu de novo pontifice instituendo primates deliberassent, omnium suffragiis, & maxime tabebbaldi regis, archiepiscopus electus est, & statim consecratuS. Post aliquot annos, crescentibus in Anglia sacerdotum vitiis, Zacharias pontifex Romanus episcopos errati simul &officii admonuit. admonuit & Winfredus, cogn. Bonifacius, homo Anglus, sed episcopus Maguntinus. Quare
nodum multorum episcoporum & abbatum, annuente tam
sancto proposito Ethelbaldo rege,congregavit apud Cloue ullo, decreta ad informationem purioris vitae instituit; quin rum postea exemplum Bonifacio per Chinebenum diaconum situm transmisit. Quod autem ad libros ab illo scriptos pertineat, nihil amplius novi, quam SVnodalia Nemreta sui temporis, & Carmina non contemnenda. Claruit sub Abel-balia Merciorum rege, & cum pontificatum Cantiormn IZ. annis gubernasset, diem obiit extremum: primusque fuit omnium archiepiscoporum post Augustinum, qui in ccclosia S. Servatoris nam ante in Augstimiano coenobio tumulati sunt) sepultus est.
C A P. CII. De AegyPino. ΡLEGNINUS & linguarum cognitioni politarum,
& reconditis naturae mysteriis prompta juxta ac eXpedita advigilabat diligentia : proinde siquid obscuri, luxati,
aut parum lucide interpretati occurreret, judicio erudit rum maturo prudenter quidem usus est. Et quoniam Bedae imprimis censiuam magni faciebat, apud eum, orta de sex aetatibus mundi quaestione, per literas accurate egit, ut ac