Pauli de Palacio Granatensis, s. th. d. et in inclyta Lusytanorum Conimbricensi academia, S. Scripturæ professoris, Enarrationes in sacrosanctum Iesu Christi Euangelium secundum Matthæum. Prima secunda pars

371쪽

debent iurantem. Video Paulum extra iudicium iurasese,sed id effecit, Deo νnstigavie,ut disicipuus ea rauione sibi conciliaret.Hactenus de pralia 3 am nunc e pona

Dictum est Non peierabis, redes autem Domino iuramenta tua. Arbitror sensum esse, Nunquassum i rab. . Si qκid uero inramenso promiseris, id Deo reddes. Duplex enim est iuramentum: assertori promissorium. Ad assertorium referri debet primc membrum cilicet non Peierabisai permissorium refertur secund-. Vbi aduertenter dicit, Redes Deo i ramenta tua: non dixit, Reddes proximo iuramenta rua.ut sigmsicaretur,tunc proximis iurata reddi debere: si ita proximo redduntur, in Deo reddita Rigeri Wynt. si enim male proximo promisi, non adstringor reddere:qula,quod malum est, Deo reddi non poti, in deo nec est proximo reddend- . Quodsi Herodes ad- verrist,no dedisset puella Ioannu caput: Menim Deo sine immani sacrilegio offerri nequint. Ego autem dico uobis non iurare omnino. Nismecum reputant,quid cansa fueris,ut christus tam pla ne,in me; in uniuer Am iuramen Am prohibuerit exeipio cogentem necessitatem . Et prior illa causa est: --

luit nos non iurare omnino,ne percrem .

sed statim subis interrogatio: cur bane Pincula, omnino,huic praecepto addidit: no uero alijs praeceptu' restonsio U: QMiagra Omum crimen est peris

viam ideo graursime cantri uoluit. Ut enim Nazareis Num. ε prohibebanικν acini uuarum, u er mustumne bara s

373쪽

PAVLVI DE PALAc Io plira uide3 mhil sirmitatis in Christianisside renis ἀCum uero fides ut initium nostrae I κtis,qui hanc fdio de strui grauissimam sidelibus iniuriam irrogat. Si ergo qui peierat Deum mendacii t stem affert:=i plane, Mardem Fidei auferat, nostras religionu torum robAr

eneruet.

ostendi hactenus periurii grauit tem,er ira meo offendisse arbitror cur Dominia tam esse citer iurare ue, intris. Nondum tamen conquiescit animus, uidens Dominum non solum periurium, sed er i ramentum relacisse. Cur igitur sandii illi priore, tam freqAens Eud3. Reg. habebat in ore, Uruit Dominus' Dices, Masancti erati ideo illis id litabat. At certe A postolus omnes Christianos sanctos κocat. Cur igitur bis negatur, lis concessum Huic ego restondeo. Primam,nec Iariam consequ tio um fere esse legis no , σ ablati inramenti. Irac silex noua sancitur, merito seqκitar, ut auferatur in ramentum olim concessum. Etenim, si olim iuramen tum libere uersabatur ab homi rubus, caχsa erat: θ ia miti erant impii erant infrin, er increduli. Lea, .s . enim M us treminem sines care potuit. Siquidem De Gisiti P se non dabat gratiam,dicit enim A postolaι: Ex operibsis legis non iustifcabitur omniis caro. Cum igitur essera

homines impq, er quibus merito esst neganda feci: addebant iasiurandκm, ut credere sibi mu:κo possint. ML 1 At,etim lex nostisa, lex sit amoris, graeiae: faciat

ex si homines Deo dilectos, uocatos sanctos, ne cessario fit, ut auferat iuramenta, qκε propter imite talem erant introdκ D. Habes igitur uaram conne

374쪽

IN MATTH. CAPUT V. I 87Honem inter legem nouum, cr i ramenti Ed tionem. Lex enim non ex e fecit hominet fratres, in uno 'iritA potatas, in uno corpore tos. Loquimini igitur κrritriem, quis estis Druicem memsra. 'iturpi imum i ,membrum membro mentiri. ubi igitarmend cium relegatum est , inramentum necessariam nons. Rur'm lex noua ex se reparalili hominet in tum innocentia,e' et lapsi erant. Eχ jbκit enim christus sibi I Onsim , non habentem ma lam, aut rugam, ut in paradi o erat. Vt Vii r no itarassent bomitus in paxadiso, si quidem in ido nκ erat cis η, aut poenae propter q-od iuramotum introia tum faci) ira nee iurare debent in noua lege . Iguar intiariam noua te

rare compellit.. Illud secundo aduerti: Arra Christum, x en Dei Mix erat ininibu nota. Notus enim in I adaea Dera, lauri

er in Israel magnum nomen erus. At in istaei pauci admotam Diuinitatis maiestatem, neminite: diuini silendorem agno ebant. v nu cbrsus, ut ipse dicit, M ani faui, inquit, n tuum hominibus. ' Ego te clarifcakisi per terrim. Igitur Chri ira Deo, latis irnumen l. Dei man struit orbi , ', velat face accense,ssus erant in tenebris illusera it. Q so factum ι',ur bo nes intelligerent in initatem Dei, eamque reueren tiam, T adorationem,q am tantae celsitudini Lbent. Idcirco pracipit,ne si minam De in iis cum pagim ad carent in testem sica nec terrenos regis inis in quia,

375쪽

PAVLVI DE PALACI Nunc christi scopum intellexit Ecclesii cum a san- Altate iuramerui promi indignos abegit: iussit enνm,M

.mexit. Itκla inraret,ut habetur. Is .q. I. Rursum iussit tua utitiii. 5 e. ubera mpκbeν rurassem, ut habitur 2 2. q. . M cor mlius praecipi ne iurarent,qwi non espou tela Addamus tertium: cum lex uetaι cultoribuι suis iam terrae pro miteret, non poterant homines non magni. pendere temporalia serus ud qua uirtuti, tanquam praemia proponebaimur nihil igitur mirabile:si pro his auacomparandis , avi conseruandu iamreM. Porro , cum lex noua omnia haec, ut stercora repMet, Cr m a

Phitim. i. alio, visim christi σμιν gloriari uelit: neresse est, Mia ian o pro uilibus,prosteroere pro puluere iurare m si oransest necessitu te) prohibeas.s enim inditu si mam, Cr ialia monstrum uiuum Drumitatis restimemum, tanta maiestatis podus, in rei vilis a comprobationem strate conferre.

gapienti 9 Dm -q Num assume. Co caenoως, seu α' mortalium ni dae: et incertae pronidentiae nostrae. SAM equidem pleras humana incem :qua uelut remsima C . 4 reputans multi. Ideo Pantus est, nolite ante tempus in dirare. nee ueniat Do nus, qui illumina it abscondita de brarum, cr manifestabis c. ilia cortium classi diceret:Rei humanae absionditae sunt, uelut in aenebris. Ideo de eis facile iκdicet nemo. Si igitur multa si h qiadem nobis arra sudemur, sum tamen in semeri u nimis incerta:quis audebit iurare, i tanta est rarum Ascurris merito ergo Christus, nibi Gi nec mut etiam ibi habetur

376쪽

horis

caIN MATTH. CAPUT V. I 88t Cratum mihi est hoc quintum adscribere per Chrisu nomen hominum bonorabile fistum Deo. Habseeur erum in P dm. usuris, iniquitute redimet ani PDi Nmas eorum: r honorabile nomen eorum raram ido. si igitur Deus nomen nostrum bonorat dignum est,ut nos honoremus σμ . si ille adeo mutulimiae nos, su propter nos si defceret:indignum est, ut nos propto nostra eum tincta . Exad vir nos Ere, exauet

Neque per coelum,quia sedes Dei est Haec uob iudicio meo,bunc babent sensu Volo inqui Chri pin,christianos mus nullatenuέ per Deum rurare: a Pe per coelotora terram , ακt Ierosolyma., μι υ-pue suum. siqvide ira his omnibus est DeM. Et, q iI r . Lec iurat per Deu inror se uti si igitur per inu Mrare probitat,uide per eream 4 iuramenta prohibeo. . At s Jensum me tenent sacra haec uerba: cur Dominus dicit: Inrare prohibeo per coelum, terram, cur non dixi er angelos per solem ut lunam Atten- . Ade , te rogo, Leelo: Per hiae uerba figuravit, De m adsiensum nostrum i ereptiles, bia , erfemorau habere etiam reliquum corpus. Pedo qvid super terram: tibias, a terris ad coelum: Iemora in coelo, sina in throno:corpus uero super coetam. 4 uxv ilistia, calum mihi sid se uerra subtilum pedum O. - isse εώ μ' . Cum igitκν prohibuit i rare per coelum, in quo Deus sed .er per terram ut eius pedes nituntur: ptim me per tuum ninnesi iurare prohibuit. si enim per terram non est iurandum, evia et barem petii di- Π .estur De Icrinc alia σθμα , t rit 'a

377쪽

PAVLVs DE, ALAC Ioelia qκα sum inter coelum, e r terram iurandum erit: si quidem in eis sum Iemora, tibiae Diuinae . ausi per collum non est i rundum, quia ibi sedit Deus; gitur neque per angelos iurandum erit: quia inter eos adest eorρκs Dei. Cum igitur mis te ira Diarns rubesnon 3mpleat, sit, ut per nihil rurare po gin tu , si non

iurare compellimκr. Dices: Si Dominus, ans inramentum per cori , terram, uerauit etiam iurare per omnia reliqua, cur addicti: Ne iures per Ierosolymam aut per caput' Res Ondeoclκod trina est machina rerum, inλta,quod res sunt triplices. Sunt enm res naturales, in qui-bri Deus habitat natura iter. Sunt res sacramenta

les, in quibus sacramentaliter existit. sunt res girituates, in quibus inhabitat per gratiam quam Theologitast cantem uocant. In tam orbe est Deus natural ter. In templo sacramentis eius, est sacramenαθ-eer. In homine pio habitra per gratiam modo Diuino, si per Ommm vaturum: proxime accedendo ad eum modum, quo uerbam Dei habitat in assumptu humanicite. Igitur cum Dominias prohibuit iurare per coelum o terram, consiquenter prohibuit iurare per ea omnia in qκ M Deus natur Miter existit. Cum uero iuramentnm per Ierosolymam Astulit, abstulit si iure iκrumentum, per omnia sacramentalia, in quibus sacramentiliter Deus inuenitur. Cum demum per α- pia Christianorum ad eos enim uerba dirigebat i 'rare prohibuit,prohibuit citam iuramentam perea omni in qribus grande Dem inhabitat. Primo Loo pro

379쪽

FAVLVs DE PALACIO id si diabolo. Excipe causam massariam iurandi. Iterum audistis, quia, &c. Ex hac lege christit Deietatem, e naturam, elina; ingenium attonitis

fisticis. Iubet christiGnon restere malo, aberam x xillam Obhrere, pallium relinquere,ad duo imilia passium angariari. In his uerbis , uelut in lucemisi molleculo depictam, Dei benignitutem intueor. Dei igitur mitura est, non resistere malo, alteramq; malam nostris ofensionibuι obhcere. Quomodo enim iuberet, quod ipsi non facerti l Vt igitur mMndus condituι indimidis perre pulchritudinιm ideatis mundi ,-m mente Di Mi1tis consistit: ita uerba haec indicaevi, Domi nis non resistat malis , qnam obuerint faciem precκ- i. nentibuι. Igitκr , cum in sanctorum utiquo uides ponentium , ex hilariditem is malis: memenso patientia . , er hilaritatis Andia, Pam νn viatu nostris, ostendit. Extende, precor, ocMlos ad cul'M , σ mala,

crua is rem orbe fune. Quid uidebu aliud in inside mix bin, quim uitia, σ errores t Inu Crin his, qui I deles sutu, quid fere uidebis, mpi m/nstruatati iustitia, sura equidem in fidelibM, O in infidelibis opera iusta :sed quotu hac sum pars eorum, quae iniusta Am lmim. ii clamat David: Omnes declinaueruiu, simi inutiles, facti sunt: non est qui faciat bom . Sκnt igitur fere

v bl 'ti πω ta Omma plena . Atta non Mit Deuι. conciti osum omnia sub peccato, non ut uindictum de eis Amat Domi η- : sid ut omnium moereatur. olboeditur se i iis . , ' Me Deus: at illi im sidet, ac si non ofenderetur. Ego, inquit, tacia, semper silai: aliquando, ut parturi

380쪽

M smnma penetrans . verba sunt christi, Intra- PD . . Maerunt aqua usque ad animam. Et rursM. vem in al- Ham. Osritudinem maris, et tempestas demersit me. Infixus sinis limo profundi. Et rursuc: Ego anam non odimra- m dim: retrorsum non abii, , . I tmedigis, q am n νι Dominus non resistis malo si in christi earne cognosas, murra m . in eiuι divinclare cogno'. Punctumeni est, quod in came monstratur, ad id collatum .

quod in Deitatis sistis, Q avium uidelicet delatas ct

par 2-rne. Non Mos erit iniu dura, si doceamu quam Mere Dominus Avertat alteram maxillam, quam uere relinqμα pallium, er ad dao milliaria angarietur. In primis, nemo est, qui nesciat, christum esse faciem Dei. Iis enim orat Psaltes: Ostende faciem tuam, 'I'salui eos M. Et alibi, Deus misereatur nostri, er k- PD- έ. nedicat nuba illumι et κ---- super nos. Quia Mero, qua imbra riora sunt, ea si ustra sum: manife-st m est, Pod munitas christi facisi sit Dei sinistra,

aci, eluέ Divinitas facies erit dextra. Hoe uitκr solvinitatis ingeniis: ut, eum omnes nos o enderimus christi Dinivitatem dest dextram Dei maxillam,