Pauli de Palacio Granatensis, s. th. d. et in inclyta Lusytanorum Conimbricensi academia, S. Scripturæ professoris, Enarrationes in sacrosanctum Iesu Christi Euangelium secundum Matthæum. Prima secunda pars

391쪽

PAVLVS DE PALACIO' qui eius nomen non in omneruntiCur non ostendit vitias gloriae suae in uas misericordia i Ad hoc plana orsonsio. Prima quidem, ut uel hac ratione inimicoseos amicitiam prouocet, er ex iniquitate reuocet. ' Eleganter P au lis: Deira, inquit, dimisit om s generanones ingredi uias suas: nom sine restimonio tamen se, metipsum reliquit, benefaciens de coelo, dans pluuira , Cr tempora fructifera, implens cibo, σ timis corda eorum. Quasi dicat, Permittit quidem Deuι re ς care :sed non se relinquit sine testimonio, siue benesciis iis,qui peccant impensiis. Hac enim ratione ad me 'iliorem mentem conatur illos reducere. Et Psal si in-ἰ . quit: Multi dicunt: Quis ostendit nobis bonat Resionis det Dauid: signatum est in cordibus nostris lamen uia - tμi, quo cognoscamu te. Quod vero ι' illud Dauid i certe quia dedisti latiuum in corde meo, er quia a fine in frumenti, Mini, G olei militiplicati cr ditati sumus. An non hoc satis abandans te limonium est Dei , benefactoris omnium, ut utl sc a tur, qM sic

Matth. ix Altera etia ratio est:ut sapientia iustifcetur a filii

suis: ca enim haec ratio fusticeret henirem condemnare ad extremas poenas inferru. quod amismum benefactorem, alem tantκm, Deκmscilicet, tam obpina te contempserit. Tertia ratio. qvim iam diximuι haec est, ut robur de Ierem. 3 firmitatem Ri erga homines amoris ostendat. nec enim , --. ' est amor Dei, picut urtis amor no ster : qvi primis φ occa Ancula,prima quaque sensiuncula, lar

392쪽

rN MATTR CAPUT V. 197 rq κν nostro peccara , nihil tamen odit, eorum sapis. 13q fecit. D iligite igitur inimicos uestros benefacite iis,

qui persequuntur vos. cur ita Domine Deus nosteri - et

Ferte ut ex inimicis amico faciatis. Ea impiis pio , m ex furia, ad sanam mentem reducatis. Expende premete,Lerior, totam remm machinam, inuentes, nihil a res mundi contendere, quam ex inimicis suis,a

cus facere . Quid aliud uorax flamma conat ν , qtam uiridia, oe libi aduersintia lignis, in sui nar

ram conuertere ibi copulare, secum κηκm 4'tres Quid contendant arbores cum Accum terra sugunt: 'quam ex terra sibi contraria, terram facere meliorem, in naturam scilicet arboris conuosam' Quid aliud sol, quam tenebra3 lucis benescis dissipare lununq; caligati mando inuehere t si igitur omnes rei temporales ita conantur pugnantes secum corrumpere q titates, M contrarietas ms solari Ar quanis patra uir pia si io uelut sal, solabenociorum forum luce , debet inimicorum tenarra depellere, ut uti licet ex inimico M faciat amicum'

QEὸd si auolis oculo uidebis nihil aliud Deum,

Angeloi meditari: qκam ad salutem,σ poenitentiam peccatores prouocare. Si igitur tu in Angelorum, ima: Dei i is,consortiam necatui es, ad olbcium illa- .vum te parat. Vt benefetis tuis ad poenitentiam reuoces Petria. eosqui tibi inimicantur. u

393쪽

PAVLVs.DE.PALACIO Et quidem mimrum habemas prophana exempla: qui malefactoribus beneficia reddiderum: quae sabelli- eiu lib. 3. de Memorabilibus Faesis tradit, ubi caesorem Iulium Augustum, Vestasianum, er Titum hae

laude auronat. At christin maiora requirit: non enim

solum bin cuti manus,sed quod grandius est dilige

tem exigit voluntatem. Diligite, inquit ni cos uesproti Sed Gensilium exempla id utilitatis haben/.qκod ori nostro pudorem et ruborem se undum dum ὼγ illis,quibuι praeceptum non eras, uidimus factum, qRod a m bis,quibuι tremo rerum, oe' uerborum pondere praecipitur,mani fiste uidetur neglectum. Et plane, sicut d cum professio est militaris disciplims, re agricolam

rum est, terram aratro surare: ita est σ Christianorum inimicos diligere, pro malefactis beneficia prae stare, c. Vt sitis filii Patris. o mortulis, quorum pectora honoris ambitio, o diuitiam i uexat mpidita accurrite. En uia ammi honoris comparandi. en inmensirsi diuinarum habendi ratio plena profertur. Si inimicus diligitis,flij istis Dei. summus est honor, summae diuitiae. cur uester non inardescit animus ad haec excelsa q renda cur ad honorem,qvi uos pauperes facit, iratis:ad eum uero,cui sunt regni coelestis iura connexa angue tu Honorem umbratilem quaeritis: eum,qui uere uerus est,restuitis. Ego qμidem non memini, quo loco christus uomue

394쪽

sanguimbus neque ex uolanoete mrnissed ex Deo nati I n. ssum M in ex parte nostra, id unice :uel maxime reqκiti

am que non esset Deu , si fleetionem non luberet adeo latam, ut inimiaps etiam diligeretvita no simul Filis Dei, si dilectio um non habemat, qua se etiam ad itu ius extendat. Re uera, sortii est,M mors Allelio. ut enim mori C aequo si impendit suis amicis, Cr inimicis, iis uidelicet, qui e m diligam, odiunt: idi iunc I uis est dilectio,c m aequa lina an opi pendit, Cr immicos.

'sinit aquae multae ex inguere nequeunt eb Iritatem τω tunc charatas uera non ficta, G m itum anarum lamiua eam furuere no ualent. Videlicet, quiamqκη pecctat ru lumina, quae per totum munda magno impetu Girrebam diuinum dilectiorum tib Ha- 're potverun , quo mi 1 sium nobis desideratum mittere isti quo mintis nunc abundan er sua modo . bona largiatur. silere piget lorum grum nobilim,qui ver u usdullis aduectitur. Fortis .inquit,ut mori dilectio, disra sic. t infirmus aemulan'seu et loto a. o blitis Ddirem Γο ues a sectam.pou inquit ad Ecclesiam mm 'Camici anus, pone m ut signa tum super coria brachium tui rut n.hil aliud corde diligas,aut opere quaeras, qriam me amat rem tuum,qui te tam sem dolectione complector,

ut mors merdiles cumplectitur. zelotei tulis tu,

395쪽

retur. Q lod, si no creduwn tibi prosiero Christum, qui est Dei bubpatiatu imisgo, in quo scilicet omnes allectuc

paterni ad uruum sum expresp. I lle uero dicit: Ignem Luce ii ueni mittere in terram quam uolo ut ardeat: baptismo habeo baptizari. π quomodo coarctor, donec fiat. Α Elabatur igitur Dominor, σὰ se flammassentiebar scilicet nostrum amorem, oe zelum. An non esu vox est, zelvi donuti tuae comidit me Annom Pauluς, habenis tritum christi,dicebat: Aemulor uos Dei aemu- titione, deflendi uos lini uiro: discrκtior, visi ut i=iem castam, animam uestram exhibeatis Christo. Si Pau

Qui solem suum. Non meminit Dominus eorum

berali torvm, quae generaba Iunt , uelut stata , o notessaria. Plane serascia sunt,quod Aper terram ans balinus, qAod aqMa potemur, quod aerem restirem , igne calescamus, cHoqi tegamur. sed berascia haec incerta ,κt quae nunquam desumo moraelium non repuistret animus. At Solis, pluviae beneficium id sitλη-rnum ae limatur. non quidem aestimamu solis praeci e beneficiam. si enim sol oriretur, σ nunquam pineret, magnum damnum essit, non uero beneficium: sicut si pluuia caderet semper,et et mortalibus exitium. Quod ergo ben scium summum siensium homines, est Solis ortus cum pluuia temperatus: hic enim annuos prouoitus giuites reddit. Hoc uero beneficium Deus mistu

pra it cr bonis,cr iitsupra dicebam, in abundantias

396쪽

-κr malis. hi enim suns, qui ex hac coeli temperatu δ uinoro Irκehu recipiut,quam pauperes pii. μοι si aut solu, aut plauia intemperarulam Deus mortali bus insertiuunc re sentiunt, qu sit solis, et pia iasin cium immo am. Et illud te non praereres Dat mis solem, et pinulatratu hominibvi non dat tamen grauate, aut misere. ederito su Desius alieni, ueluti ston hi de Ptiam is furit pinnia praecipiti lapsu uelut currens in obsequiis semims. Quἰd, si sol, Mi Luna arimm Dii exas eratκm simirens: Ut non se usibus seminum praserens , aut praeci me praeberent. Quis igitur animum Dei generosium Aut per Creaturas,non exesodetur tsi enim diligitis qui uos diligunt, quam mer in et

cedem habebitis' Non dicit Domi mo, aeram merarim hae uestra dilectio habebis, sed impi ei er uidetur asserere, quod, qκi non dilexerit inimico, m. I am in coelo mercedem habiturus sit. Videbat qui, asserit, Mati, i, Mi ueniatu scindata. σ Gorge 6', ut inph pio Qigans, perseq antur. Ideo, nisi iligami, in eoelum non ibimus. Si uiis haec transigi possct sine mimiorum re ei nilone, possimul coelum ingridi siue eorum dilectione . sed qκia Omues, qui pis uolant uiuerem chri- απυ . 3po, patieni r 'rsiqn vocemiae: σ omne ,et i pie Molunt uiuere in christo, inimicorum d bene habere dile-esionem.

397쪽

PAVLVs DE PALAc Iota vi s s d fae nullum te habere inimicum: msidit IIo habeas ad inimicum diligendum exaensim, non uidebis faciem Dei: nec est in coelo merces tibi. Dices: Num non est patimsiae timorat Non est miserirerdia merceimon est humilitata mearoesicur ergo D minus dicit: si an sos diligitis,quam mercedem habA tu'Num Ala dilectio inimici mercede coronatur , re liqua honore mercedis prinamur Attende prem n habit poentis,aut misericordia siue dilectione mer-- cor. l, cedem, dicense Apostolo: si distribuero faculcite, OM- νn cibos pauperum, Cr charistem non habeam, ni illum.Porro charitas est duplex, humana scilicet, di O.Hac generosi,uilis illa. Haec inimicos diligi odit illa. Sine hae nec patientia, nec humilita est coeli digma illa ut naυ de terra, coelum contingere nequit. Vide, plane nihil omnia ualere sine dilectione inimicorum, et si eleemeona,ant patiemia ualet,eo ualet, quia dilectisne inimicorum non redi relucet.

Midetar. Id uero tale est. Si quis amicum diligat, in haedilictione gen/rosi,cr diuina,quam nunc dicebam. αν te meroe dem habet: nec enim minus diligi debet amicis, quam inimicus:di feri potest, ut uir irastus amicum diligat,non ex dilectione diuina, cr nobili sid ex illa hu , ,σQP: tunc meroe dem non habet. Hoc uero est,

rod cum mmmuni schola pugnat. Dicunt quida Thraui: omnis actuι eius, qui est in gratis, ψ meritorius: at Dominus loqκebatur cura discipulis,qui erant in rum. ,-diabat eis: si diligatis uestros amiror, si ue fratres, σ Ggnam; q- meratim habebitu' laba

398쪽

ulint

initurata exerce mes, habens corti mera dem. Quod,

erunt in die i icii opera, nunc ociau mortiaiκm illustrio imis trunc ob rura, et sine mercede munebum Prosecto ueri Dr ni,nemo scit,an amore, an φdio di te i. , n sit. Licet enim boni operibus abundes, cum ue- scias,an ex Dri dilectio re imi tantariambis re esse sidum, tamen Ninu si p μper. sed dubiam est in uerbμ Domi ii, qAam merordem, nauet, Seb miris neu publictam hoe famini' Quies non nec publimes aliqὐ bona faciunt q- mercede sunt habitura i certe Aegγptis obstetrice, idolorum ne Erassi mraeserianans. r mercedem habuerunt operus i Restondeo: mercedem quidem habent opera humona, sted humanam. Nec enim quod de terra est raritam tabcre Ioan. scoelo Eunum ex lima. Estote ergo perfecti, sicut Pater. Res est consideratione digiti ima. Sunt quidem in ab βο d laetis innumerae pol ectiones: sunt in sole illo infititi l lendores, CT monte illo cel illimo suns in vitae albitudinet: sed eo Deum perfectκm nnu monstrastis, seu est dilectio inimi orium suorum: im enim Lot. Epores e fccti, ut diligath: si tu Paere perfectus est, qaia di-- sbi ador ante . savi patiensis oram perbe lum prahabet: sed patientia multo est , quam dilectio immicvrum .inferior: pq idcm mimu est ρ ii, 3 am pati, σα mare pari, q Gm pati, o benedicta rasta e . Pa-ertiam ex dictis, θμὰ cum ci raptu diat, mandat

399쪽

PAVLVI DE PALAC Ioseum esse,ut diligamus inκicem:intelligendum est,ut Ais ligamus inimicos. Sis idem perfectionis magister , in datum perfectionis mandare debuerat.

At tendite ne iustitiam uestram. &α

NTE omnia scire onmenit, quano pretio honor, mundi gloria mordit A bim habitu sins nee mortalibus quibus M vis sed ipsis etiam sammis Pbi, phi Ari totelis q. Etichorum e. R. inqQ Honor est praemium,quod ob rei praecli υε dari ola est

enim misximum bonum. inseca: Honor est sirtutis praemium. in odoonfirmat. 8. Et iωτam rapit. I cum dicit: Uirtatis O' brm uentiae bonor est praemium. Idem dicit 3. Ethic. mp. 6. In hac uerba, uirtutis iustitia honor praemiκm est: cui is,que non susticit, itaran est. Habes, Lector, instillitionem eim,quem fota naturareriti tm Ludat. V t iam non mireris,si tot uerbo Chripus curantris, ias'aliorum refellere honorarum sententiam. Contraria igitur penitus Christus inregit via: doeens, nihil uiro Christiano faciendum,quo inplet bonores. Dixit Aristoteles I. magnorum moralium crepit. et S. Magnatu- est , qκi uec maiore,nec minore quam

par sit,uult honore honorari. At christus magnanismum iudicat qκi nullκm uult honorem:qui se ab re dis, re ei usus homines tronam . Et initim, si rem

400쪽

humanitus tractemas,es erat honor res digna, qu uir tuli praemum esseChonor elum res est exterior: virtuo interier. Henor ru Ut fugatis: intus stabilis.Henor non

est infacultate eius,qui honore dignus est:ra uirtus pro Iriam est hominu bonum. Quanto igitur uiritu est meor honoreJProse lo Dirim potius est honoris praemiu, wam uirtutis heno: eo enim laudari homo debere ut probus esset: non sero qui tuam riseret esse bonuAut honoraritur. Et quidem laudari olet peccator inde deriis an mae M. Cr diuiti puriunt omnes. Loquu tru enim diues est, CT prasi erunt omnes. Vide iudicia hominum qui Ludibus ornant indigniam: dignum sine honore relinquunt. Haec nai dicta sane de uirtute,

Cr probitute morali,si maius : qκ scilicet iaribus Γκ- manu parari potnt. Quid utro de diuitis uirtute cosiri par sit, qui, is intelligere queat. si enim uirtus peculam, si uimu -- mana malor est,quam At sit idi praemium honor: e meo maior erit uirtuς, quam infundi: christus,quam promeruit cMUM: quamque rum narura minoris ordinis est' Plara sicut, qui eam es icit, est Deus : nec esticere potest, eripit minor Deo: Cr sicut tam promerula Deus, me promereri potuit, qui non esset Deus: rum eius prae um est Deus, tuc esse potest rei minis Deo. Iustitia haec inter christi : ordinis est diuinti honor temporalis res est : quomodo ergo tant rim auri, eum uili includo luto,aut tam i me aqua privus tum p ido comprehendis pugno i sacrilulum uidetur admirere : qui rem tam summi prciij, tam uia cu

l. 1