D. Ioannis Slotani Geffensis ... Disputationum aduersus haereticos liber unus; in quo sub propugnatione articulorum Iusto Velsio Coloniae propositorum omnes fermè huius seculi controuersiae discutiuntur. ..

371쪽

. dicitur. Sedfrsan male interpretor. Audimus ex reliquis. Sicut misit me uiuens pater. Iste diis dicis diuinitatem, ego humanitatem. Videamus qui male interpretetur. Sicut m it me uiuens pater. Dicit haereticus bic diuinitatem, dicit, misit me Deum uerbum uiuens pater. Securia dum illos er ego Deus verbum uiuo propter patrem. Deinde post hoc, ex qui manducae me, Cr iste uiuit . mem comedimus s Diuiae nitatem, An carnem s bactenus ille. Ex cuius

uerbis perspicuum est, ipsius sententia, nos comedere quidem cΗRISTI carnem, sed

non quae DEI uerbi sit propria, sed christi

homillis, CDpm quantum ad naturum attianet bominis. Poria non abs re in interrogatoris poc stum est, in Sacro Ahuris in terio paneve

Cr uitium cum accedat consecratio , in verarum c Η RIS TI carnem Cr in uerum sano guinem conuerti, ut uerbi coelestis. Id enim desumptum est ex sancto Ambrosio, qui iιbro quarto capite quinto de Sacra Acribit in haec uerba.vis scire, quibus uerbis coelestibus consecratures Accipe μὰ fiunt verba. Dicis Sacerdos.Fac nobis cinquit banc oblationem, ascriptam, rationalem, acceptabilem. QMdfigura corporis Cr fanguinis Domini no-Dri Iesu christi. t pridie quam pateretur im sanctis

372쪽

INTERROG. VELI. PRO P. unctis manibus suis accepit panem,respexit a coesum,ad te sancte pater omnipotens aeterne Deu gratias agens benedixit, stegitfactumsApostolis μου discipulis uis tradidit dicens.

Accipite Cr edite ex hoc omnes. Hoc enim esscorpim meum,quod pro multis costingetur.sia militer etiam calicem. Po stquam coenatum est, pridie quam pateretur accepi respexit ad caerilum,ad te sancte pater omnipotens aeterne Deae

Q,gratias agens, benedixit, Apostolis er disicio pulis suis tradidit dicens. Accipite Cr bibite ex

eo omnes. Hic est enim sanguis melis. Vide, ominnia illa verba Euangelistae sunt, inq; ad. Accipio te iue corpus iae sanguinem. Inde verba fune christi. Accipite, bibite ex eo omnes. Hic est eantasanguis meas. Vnde singula.Qui pridie inriquit qua pateretur, in sanctis manibus suis accepit panem. Antequam consecretur panis est, ubi aute uerba christi accesserint, corpus est chris sti. Denis audi dicentem. Accipite cr edite ex

eo omnes, hoc est corpus meum. Et ante uerba

briiti, calix est uini Cruquae plenus, ubi uerba christi operata fuerint, ibi sanguis efficitur,

qui plebem redemit. Ergo uidete, quantis genearibus potens est sermo christi uniuersu conueratere. Deinde ipsi Dominus Iesus testifcatur nobis,quod corpus sinum accipiamus exsanguine

Nunquid debemus de eius de er testificatione dubitares

373쪽

PROPTGNATIO. i 'dubitare hactenus ille. Est quidems ut vel suit non uerbum coelestesed potius terrenum et carnale, quod ore prosetur, si naturum uerbi spectesJed est coeleste,non quidam natura, sedi virtute ex institution himsti,qui descendens de coelis, instituit, ut eiuscemodi uerbis, panis conuerteretur in corpus suum, Cr vinum in sanguinem,ut idem sit de consecratione hnteru

stantiatione.

Vomam autem uel us nega Transsubstantiationem,pro illius confirmatione nonnulla paulo post sibi ciemus. Nanim supplicatione quadam,qua ampi imo Senatui porrigendam curuuit, inter: caetera scribit,quod quantum ad repositione , inclusionein ac circumlationem pertinet Sacrarimentialiuris appessati, sibi uideri,quod non sta: ne causa Mari s Lutherus,omnes I; qui Lua tberant seu Euagelici nominanturinnanimiter concludant,ac statu it,idololatriam esse,panevmbolicum a ueteribus patribu3 appellatum adorare,cum transsubstantiationis dogma quae . illorum visententiae noua quaeda commentitia

374쪽

INTERROG. VEL S. PROP. ηon fol vi non consentanea sacrae scripturae,ais

apostolicis traditionibus, en ueterum patrum fanae doctrinaesed etiam prorsus contraria. cibi. Hic audis Vel pio uideri, quod non ine causa Lutherunt quorumsic entia, dogma transsubostumiat wAommentitia est bomnum doctriae nu) licas idololatriam esse,panem imbolicum adorare. Hic autem ita scrib it, sed haec haud dubie, aliique bis a Undiora, quae omnem inorum superstitionem exκperantia,reserre piget, ex magicis illis sunt adyti s prosecta, quorum omnium nosteriorum participem futurum Anticbristum Papam, Cr ex bis puerum , seu se αε .um Deum nouam inlici creaturam, conmotransubstratiationis dogmate producturum ' ge ante praelixit Ubilla Cr c.

Liaspro Transsubstantiationis dogmate uerb catholico stabiliendo de quibusdam ut smutationibus siue conuersiotubus pauca praeo mittemus, ut per eas ad recipiendam Traius substantiationis fidem iniucantar homines. t-Namex vari s Cr diuersis mutationibus, quas

si sacris liferis factas legitum, nonnihil assuefacit fidis Deus, Cr quasi manuducit ad buri ius augustioris i steri possibilitatem aliquam

tenuiter capiendam. Itaque non humanis rarationibus diuina opera curiosius excutientes,

haec proferemus in medium, sed sit ex operibus

375쪽

eius manuducuntur increduli ad credenda. Pribomo, ex terra ne formatus est, an λα - .. hundes omnino dicent ac fatebuntur quod ex terra. dicant igitur nobis, quomodo ex tem

'ra eta sit natura carniss Ex terra enim Iua . :

' tum lateres, CT figlinum uas,cr testa, feri si

let,quomodo ergo natura carniue fulta es squ modo olla Cr nerui, er arteriae, CT adeps, Cr

cutis, CT ungues cir pili, ex ex una ubiecta ma* s Et teria, diuersarum substantiarum qualitates Exterra Sed ad haec, ne hiscere quidem poterunt. Quid caro. autem dicam de corpore nostros Dicant nobis V p n ' de pane,qMo quotidie pascimur, quomodo quum β''SRj 'unius 'eciei sitis anmutatur in sanguinem, phlegma Cr Golixum, Cr varios humores' Et panis quidem βpe habet colorem 'menti, μnguis autem rufum uel nigrum. Si igitur haec, quae quotidie ante oculos videntur, nunis quam nobis dicere poterunt, aegre alijs Dei . opificis dicent: haec Cbos bom. a. in Genes Qui eadem habet in sermone de Ieiunio e 'Genesios lectione. Homil. inin Genes sicfcris bit 'Formauit Deus bominem puluerem de ter P 'Rurg, Non pliciter terram accipit , fedpulaeis '' 'rim ex tenui fimum ut ita dicam) de terra Et hunc pulverem terrae suo praecepto is corporis nuturum uertit.Nam sicut βbstutiam territal non esse pro xit,ita Cr nunc quu gestet,

376쪽

INTERROG. VEL L PRORpullatum terrae in corpus uertit.Ηic exclam

re iuuat, pulchrum illud beati Dauid dictum n.' λφ' iciua loquetur potentius Domini,ct agdit faciet laudes eiul ga de puluere tuti animal proac nes i, duxit,eT tato honore uenustauit,bec iste Uxor Lotbpo sterquam post se re pexisset cotra praeceptum D mi,uersa est in stuixum salis. Geis . 'Toxn 1 nesi' . Christus in nuptijs in chana Galilee ceta axod. , Lebratis,mutauit aquam in uurru.In Exodo Arissitur Dominua dixisse ad Mosem Quid est si ' tenes in manu tuas Re1pondit, Virga. Dixit sed et Dominuε Proqce eam in terra.Proiecit, tueris, saest in colubrum,ita ut fugeret Ido es- Dioxiis Dominus .Extende manum tuam Crapa. praebende caudam eius. Extendιtσ tenuit rasuq est in uirgam.Et iterum. Tulit Aaron uiris gam coram pharaone Cr fervis eius, quae uersa De' eosde m colorum- Ηἰc audis uirgam uersiam esse dist 1 can. m colubrum , Cr itersim,in virgum. Vnde AmaReuera brosius intib. de rasteri si itandis cap. v. voalens probare nos reuera corpus christi accipeare,quamuis aliud videamus, boc exempla proabat, non hoc esse quod natura formauit, sed quod benedictio coissecrauit, maioremque esse uim benedictionis quam naturae, quia benediactione etiam natura ipsa mutatur, Vides cino quit prophetica gratia , bis mutatum esse naturam, Er serpentis Er virgcs currebant

377쪽

PROPUGN ATIO.: et Aeg=pti flumina , pro aquarum meatu, μαεito de fontium uenis , sanguis coepit erumpeiso. Non erat potus in suu s. Rursus ad prophetae uoces,cruor cessauit flumina, aquarum natura remeauit. cir cIusus erat undis populus Isabraeoru,bisAegniijs vallatus,inde muri clausus. Virga leuauit Mosis, Durauit β aqua,

er is minora Jecie caelauit, atque inter undas;ia pedestris apparuit. Iordanis retrorsum conuer cotra natura, in fui fontis reuertitur e ordiu.None claret natura, ues maritimorum

ctua,uel fluuialis cursim esse mutata Sitiesut populus patram, tetigit Moses petram, eT aqua de petra fluxit. Nunquid ion praeter naturam operatuestgratiae, ut aqua uomeret petra, qua non habebat natura es Maratb fluuius amaro sinus erat,ut stiens populus babere nonposset, mi in sis lignum in aquam, Cr amaritudianem suam, aquarum natura deposivit, quam inofusasubito gratia temperauit. Sub Hesseo propheta, uniexflijs propbetarum, excussum est ferru dest curi, er statim mersem est. Rogauit Heliseum qui amistratferrum, misit etiamHeαιiseus lignum in aquam, ferrum natavit,utiaque Cr boc,praeter naturam factum esse cognori scimus. Grauior est enim ferri Jecies, quam aquarum liquor. Advertimus igitur maioris

in uirtutis gratiam quum naturum, era

378쪽

INTERROG. VEL s. PROP.

huc tamen,prophetiae benedictionis ii meramur gratiam. mod si tantum valuit humana bene; i. dictis,ut naturam conuerteret, quid dicimus ot a consecratione diuina,ubi uerba ipsa domi, nisaluatoris operuntvrs Nam sacramentum iastud quod accipis , christisermone conficitur. Quod si tantum valuit ferino Heliae, ut ignem de coelo deponeret, non ualebit christi sirino, ιι Decies mutet elementorums De totius mundi operibus legisti, quia ipsi dixit Crfucta sunt, ipsi mi uis et creata sunt. Sermo ergo christi, iqui potuit ex nihilo facere quod no erat,no potest ea quae sunt,in id mutare quod no erAmon

enim minus est nouus rebus dare,qua mutare naturus. Sed quoad detumentis utimurs stiis ut inur exemplis incarnation que astruamus mγα isteri ueritatem. Nunquid naturae usius praecesi fit, cum Iesus dominas ex Maria nasceretur Si ordinem quaerimus, viro mixta foemina genem rare consueuerate liquet igitur, quod praeter natura' ordinem uirgo generauit, Cr hoc quod conficimus corpus ex uirgine est. Quid hic quaeris naturae ordinem in cbristi corpore, cum praeternaturaresit ipsi dominus I ES V spartus ex uirgines Vera utique cum c Η RDS T I quae crucifra est, quae sepulta est,

verae ergo carnis illius sacramentum est. Debe clamat Domium Iesus Hoc est corpra meum

379쪽

ς PROPUGNATIO. Ante benedictionem uerborum coelestium, alia Decies noni: natur , post consecrationem corin

pus christisignificatur IUe dicit, sanguinem

suum, te cosiecratione aliud dicitur, post conis secrationem, fungust nuncupatur. Et tu dicis: Amen, hoc est, uerum est, quod os loquitur, mens interna fateatur quod sermo fionat, eo iam sentiat. Hactenim ille. Ex cuiuε uerbis aranimaduertere licet quomodo nos Sanctus P ter Ambros ex illis mutationibus mari usicat, ad credendum hunc admirabilem conuersionem, quam nos nuncupamus transsubstantiarὶonem. Num audientes uirgam in colubrum fuisse misiatum,Cr aquam σ uinum,circ.m-s umbi Minus eum qui haec fecit, posse panem in corin pus suum uertere. Sed ex aliud ex eisdem adindiscere licebit, nimirum substantiam pani non munere cum substantiu corporis Christi. Sicut enim certum est, quum illam, nunquum simul fuisse uinum σ aqua, sicut neque uirga, simuι fuit Cr coluber er uirga , ita neque substanti a panis, cum substantia corpor 3Ἐhristi s mul esse potest, Adde tertium,quod hinc colligere potes,uidelicet quod licet punis sit conuersius in corpuε christi; iubilomistri famen retinet norim panis. Nam postqum aqua fuisse mutata. in uinum,retinuit tu nome aquae quu dicit Eunaeliseu.Hautrumuirarctitriclita aqua uinu

380쪽

INTERROG. VEL s. PROP. 304, 7 factuni. Ecce retinet adhuc ipsum vinum,pria orem aquae nomenclaturum, sicut Cr colu inber ex virga factus, uocabulum adhuc uirgae retinuit. Nam scriptum est. Virga Aaron, uiroga Magorum deuorauit. Sic er punis in chriosti corpus conuersius , quum iam non sit panis, n*ncupationem ramei; panis biferuui. Quod ergo punis dicitur,consueto sacrorum codicum more si qui res quaslibet,saepe vocant nominiabus illarum rerum,ex quibus Agni, seu quae esse putantur,m non sunt, ne quibus aliquo modo similes existunt.Porro obstruandum est, has om - ς mnes,m similes conuersisnes ac mutationes, tam naturales , quam supernaturales, diuersi

se generis,ab ista admirabili,quam sancta Eo clestia appellat transsubstanti tionem, qaam ei stanti alio β con ersionem substantiae totius,in dia

disteti ab teram totam Jbstantiam,non habetitem comm alijs couer iam materiam cum priore. Primo quidem, qui sionibu s alijs conuersionibus, quae lege naturae fota

materia substantiae prioris, substernitur acβMῆcitur frmae substantiae posterioris,ut substanistia quae βccedit,habeat cum pr cedente, einde: Cr communem materiam.sitat cum ex ligno 'ignis,materia ligni substerni: Mais ubi citur,frmae ignis producti er manet integra tranfri ni mutήtione facta. In bac vero conuersione,panis