D. Ioannis Slotani Geffensis ... Disputationum aduersus haereticos liber unus; in quo sub propugnatione articulorum Iusto Velsio Coloniae propositorum omnes fermè huius seculi controuersiae discutiuntur. ..

491쪽

PROPUGNATIO. Σ3s christi Iesu proprium est, qui ut unus est Deus,

et unicu3 est mediator Dei er b murum, irreonerenter iusta nos positis creaturis attribuis. Slotunus. Revera I eo muriam mag/iam uerribis Hugonis facis, ei in asseris eum id quod Christi Iesu est propriam, irreuerenter infra nos postis creaturis attribuere. Id enim ex ipsius uera his haudquaquam colligere poteris. Ita enim

inquit cap 3. Non enim sciunt nimirum in deles quod fideles salutem , existis elementis non quaerunt , etiamsi m istis quaeritur , sed ex isto,er ab icto, quaeritur in istis,a qim iubentur qua ere, Cr credunt se percipere in istis. Non enim ista tri buunt, quod tribuitur per ista, sidit e per ista salutem praebet, qui in ista fatuo

tem quierere iubet. Haec tile. Vnde quaeso hic cessis Hugonem id quod Christi Iesu est proprit4 irreuerenter iusta nos positis creaturis attria sueres Not ne apertis uerbis dicit, illam perida salutem praebere, qui in istis salutem quiorere iubet s Et qui iam est illa. . Nonne chris has , autor er institutor sacramentorum Noaui testamenti s Et quidem ille unicas mediais tor D E I er homin im, pinionem Cr mor tem suam rea nos re semit er patri reconsitauit , verontamen ut eius polo Cr mors nobis posset. ιaccommodarii, innstituit Sacruomenta, Quirtutem: ac e cuti r intom

492쪽

INTERROG. VEL s. pROP. Er pastorie fua habentia, peris salutem conesequeremxr. Institutio fucramentorum inquit Hugo cap. ς quantum ad Deur' autorem, diastensationis est, quantum uero ad hominem obedientem,nec itatis. Quoniam is potestate Dei

est, praeter ista honesinem aluare, sed in potest te hominis non est ne sis ad salutem perueniαre. Potuit enim Deus bominem aluare,etium Uta non instituisset , sed homo nullatenus salauari posset,si ista contemneret. Dicit enim Ariaptura. Non potest saluari, qui baptizatus non fuerit, qui haec uel haec non fecerit, saluari non potest,m confitemur quod uerum est. Et quia

saluari non potest homo, qui curet bis, sine quisbus ab boni ne sulus haberi non potest, homo R. ne bis saluari non potest , sed Deus sine bis satiuare potest. Homo quippe sine bis siluari posset, siue bis saluari potestate hominis esset, si posset homo pro arbitrio suo, ista, quae ad

salutem obtinendum proposita sunt,relinquere, es fecundum suam electionem alia uia quod bomiui quia imposibile est omino,propterea reactifimc dieitur) ad salutem permenire. Quia bomo sine bis omnino fuluari non potest'. Deus autem sine bis hominem, saluare potest,qui virtvatem suam cr sanctificationem cr salutem, quoucus ipse uoruerit nodo,homini largiri potes Isso num 31piritu quo iacit hominem siue uerra

493쪽

bo iustificare, etiam uriet si uoluerit ne sacraomento, quia uirtus Dei nec state elementis

non subditur, etiam si gratia Dei ex dispensaritione per sacramentum donetur, erc. Ex quia bivi omnibM clarescit, quam magnam laiuriam ' Vel in faciat Hugoni, cuius uerba non eo mori do citat quemadmodum in Hugone babentur,ut

iide peripicuum fatiVesum eadem uerba non ex Hugonesed ex alio quoda Luiberanae sectionis aemulo ac comprobatore desicripsisse, aut si ex ipso Hugone desumpsit, destinata illius proditur malitia, qua pii er optime dicta pesime detorquet. Deinde Vesus declarare uolens, quam uim uisibiles spinae quae is indisterijs adohibentur, ex instituto habeant, Cr quod inostitutum istud sit ex quo ea obtinent, Cr quomodo in nos illam uim exerant, Augustini qllanda sententiam adducit, quae ut rectἡ intellecta squit 'aliquo modo uera est, ita perperam, ut si re a multis hodie intelligiturinon solam graa Hs er perniciosi erroris, sed etiam borrendae idololatriae est occasio. Est autem haec sinattacta. Accedit uerbum ad elementum, σμsacran lentum. Haec uerba quomodo perperam

nitelligant, scholasticae er sententiariae, opinautricis, non scientificae theologiae comprobato res er emuli, priὴs explicabo, deinde qua ra tione se Otam rei ueritatem sint ritelligen o

494쪽

INTERROG. VEL g. PROP.

G. Isti igitur res externas, acramentorum ni teriam constituentes, famam eorundem,certa quaedam determinata uerba, quomodo inque

pronunciata, siue cum attentione pro rentis Cr audientium, siue absique ea uel ab ipso crauditoribus intellecta, uel non intesiecta, imo quid dico,ne exaudita quid tu, cum in sacraα mento altaris ab ipsis appellato, pani Cruino tantum ea, quae aures non bab:nt, secreto in ribilet, impium ratus, si quis hominum exaudiat, esse uoluit. In quo quanta impietas er abomio

natio consistat cum cogito, totiuis horrore conacutior, doleoque me toties,tam borrendis abuis' sibus ne quid nunc dicam gravii 0 interfuisse,

im postxrum autem nunquam me interfuturam promitto. Nam quid horribilias, quam sit ram occidentem, uiuificantium sacramentorum frinam constitueres Est autem omne uerbum

seu ferino, cuiustumque etiam scripturae laci, litera occidens ac inutilis, qui non spiritu νὴ ter intellectus, de litemperatim, peniti Ego tinitus est ijs qui a iunt,ut erex Eu ngella Ioannis.ubi Chri his crassos istos stat agric sta

pernaumicae auditores, qri liter de iubaerebat: reprehendens inquit. spiritus est qui uiuiscuti caro,id est,carnalis ac literatisfensires,no proodest quicquam. Verba quae ego loquor, Oiri tus sunt er vita. Sed sunt ex gobis quid mi i

495쪽

PRo P V GNATI O. 23st'n credunt. . Et ex Pauli epistola ad Corintliis os,ubi sic habetur. Utetra rnim occidit, spiritus

autem uiuificat. Insuper autem Cr ad Hebraea. 'os,quem locum sic fecundum Graecum veritatem uertim s. At non profuit sermo auditio inis illis non conteinperatus,id est, penitus uniatus ad eorlim,quodammodo morem quae tempea tura, quam Graecι κ τιμ uocant, unum fount, fide ijs qui audierant, locis exquisiite inatellectis, Cr in unxin cogatis coli gere pro ny

Om est. Sed haec baud dubie, aliique bis abfuris diora, qaae omnem fugarum superstitionem ex reperantia referre piget , ex magicis illis sunt ad iis prodicta, quorum omnium mystemriorum parricipem, futurum Anticbristum

Papam, CT ex his puerumferreum Deum, norivum ipsius creaturum, conficto transsubstanistiationis dogmate. producturum, omnemqueri minis uenerationem, soluturum , lorige ante

praedixit Ubi u , cuius in praecedentibus etiam mentionem fecimus Stolanus. Si Aethiops potest mutare pedem. suam, tui quoque . Vel si calumniandi Bl-kbemundi animum permutabis. Haec enim

conuitia er blasphemiae, hominem christianum haud quaquam decent, er admodum a liena sunt a bo o uiro. Execranda fune

496쪽

eerte te malitia plenum ostendis, qui nunquari desinu malitiae uirus effundere, Er tot probriser maledictis non solum Ecclesiae sacrosancti sacramenta, uerilin etiam totus Ecclesiae principem Papam infectari.si enim esse necesse est nu totius Ecclesiae quae Cr una est moderatore, quemadmodum non curianws sioli m, uerumetia ceteri patres orthodoxi testatur, nonne iniquum est eum a quoquam huiuscemodi probris O maledictis licis Sed ad rem. Dicis scolastis ee Cr sententiariae opinatricis, non scientificae theologiae comprobatores mulos,perpera intelligere uerba Augustini. speciosa uerba, sed ex tbesauro tui uiuidiosi cordis deprompta. rvo quam scientifica theologia , er quam solida demonstrationibus G argumetationibus tu utaris,er ex ijs quae praecedunt, et qgaesiquvntur, prudens Craequus Iector acile intellexerit.Diacis nos res externu, materiam sacramentorum eonstituere,frmum xemo eorunde certa quoidam Cr determinata uerba. Ressondeo nos mianime constituere res externus,materiam sacra mentom,aut determinata merba, frma eoruno

dem, sied uti rebus er uerbi ex diuina iustituetutione determinatis. Ad haec quando in Iucr mentis ponimus materiam Er formam meta ophorica quasi locutione utimur,ad similitudinexcitam compositurum ex materia er frina, M

497쪽

PROPUGNATIO. quod Cr magis corporeum est Crfensibile in s

cramenti appetantes materiam, id uer)quod

subtilius ac iritualius frinam.

Deinde quod ais,nos constituere determinatista verba, quomodocuns pronunciata, siue cum attentione prostrentis ex audientium,sive absis ea, uel ab ipso Gr auditoribus intellectu, erne exaudita quidem, nibu nisi mera est calamis

niu: Ostende ubi haec uel dicta uel scripta sint a. ostris. Quod uero probationis loco adjcis,nos mani er uino tantum ea, que avres non habent, βα, careto uerba insibilare, non multum abest a coisrolo 'adj sacramento blasphemia, qui derio

dens facerdotes uerba consecratiotiisAuper pronem pronuntiantes,panis inquio non sit melia orper hoc murmur Cr anhelareti sacerdotum, quis enim dedit potestatem hane sacerdotibius Od impius iste corolestidius appellat anheis lationem erfecretum murmur sacerdotum, Velsius non minori hnsania, secretam uerborum inasibilationem in panem Cr vinum, quae avres no habent. sed nos non dicimus per istam infria. tionem, an belutionem, murmurationem Cr instabilitationem uti ridendo sacra osteria dicunt beretici panem fieri meliorem, aut panem uinum aures debere babere ut audiant,sed conastanter affirmamus cirreligiose costemurob. stantiam

498쪽

INTER RO G. VEL s. PRORstantiani puniuein corpus chiristi conuerti, uinum Iti eius sanguinem, qxando sacerdos ρα eundam institutionent christi profert uerba consecratoria: quibus Deus diuina sua uirtute uolt, ubstantiam panis Cr uim mutat in ab . stantium corporis cir sanguinis christi. Iam uero quis 'ut, quod totus horrore 'concuteris, dolesque te toties bisse acrosanctis. in Drys tu horrendos facrilego ore abu uiuocaue inter Disse, posterum te nunquari , interfuturum promittiss O fon licem bovilis inem, Cr omni lach marum in fonte plangen. duci,qui luc dicens, non intestigis te damna, re quod antea salutariter, si non ficto animo, comprobasti, teque ipsum praeuaricator constituere, qui ea quae prius adstruxisti,nunc mutatu in deterius voluntate, destruis Crimu probas. Quod quae o quid aliud est, quam do.

Iore te bene sensis atque cisset promitteres

te nunquam bene in posterum acturum Quod praeteres pro consimatione impleatatum tuarum affirmo , nibit borribilius, quam Iiterum occidentem,uiuificantiunt acra, mentorum frinam constituere, tantum aba est a uero quantam Vesus a veritate. Non enim sunt frinae sacramentorum litera occides,

sed um cantis Diritus instrumenta Cr media. Sed est omne uerba seu semo mys cuiuscumq,

etiam

499쪽

pROPUGNATIO. 2 O o etiarn scripturae loci , Iiter occidens ac inuis 'illis, qui non spiritualiter ritellectus, me conis temperatus , penitω punitus est ijs, qui audiis uni. sed non intestigiue Vessi, quid intesila Ais postolus per laterum occidentem. Vnde non miarum est, te hic er in sequentibus perperam cr sinistre applicae uerba Apostoli. Na testeso,dio Augustino, doctrina Aa,qua masseat m dc- Au cipimus, contineter recteq, uiuendi,litera est oc spi ' & ite. eidens,ni adsit uiuifcansh iritus. Sic enim ma cin& 1.gis accipiendum est, quemadmodum dictum est, . Corris. quoniam legis litera, quae docet non esse pecoeundum, 1piritus uiuificans desit, occidit, scis .

ri enim facit pcccutum potius, qηum caveri, 'r ideo magis augeri, quam minui, quia marilae concupi centiae, etiam praeuaricatio legis acaeedit. Porro Theophylactus ita exponit. Lex

inquit ista uetustior, si quem deprehendat,

uel rebres in minimis delinquente, non fecus Uae scit morte, quum ligna fabbato legentem aptiscerit: spiritus autem sanctetue, uel st misteb infinem facinoribus obstrictum exceperit, braptimi lauachro, Cr iustum reddit, Cr pecacuto uiuificat mortuum. Denique idcirco quoa ste litera occidere, eripiritus uiuificare dicia in tur, quod orta Euangelij luce, lex uetus ad Itis teram caeremonialiter struat mortisera sit ara

que bl hema, uenturum signiscum christi7,

500쪽

, INTERROG. VEL s. PROP. quem iam uenisse credimus. Spiritus autem,idis est,fφιritualis er nosticus legis intePectus,albi ritu sancto reuelaim,uiuificat,eo quod nobis si Iutem nostram christum demonstrat. Quod au Dan. . tem adsera ex cup, 6. Ioan. Spiritim est qui uiuis scuticaro non prodest quicquam, quomodo iis

teiligendum sit non potest ese obscurum,si quis

contextum uerborum Ioannis Euangelistae dili

In serni. genter in spiciat. Siquidem ut op . verbis uiuis de coma niur) orta fuerat aliquando, cui in Euangelio Ioanis legitur de nouitate uerbi huius quaestio, or ad doctrinam noster huius, obstupuerant

auditores cum diceret Dominus,Nisi manduca veritis erc. Quod quidam, quia non credebat, nec poterat imilligere bierunt retro,quia horreiidum eis Cr nepbariam videbatur,uefici cur ne humana, existimantes hoc eo modo dici, ut carnem eius,uel elixam vel alsum sectamch,edea, re docerentur. cum istius peruenae caro si anfrusta partiretur, non omni humano generi posu

sit hiscere,qua semel consumpta,uideretur in

terinsi religio, cui nequaquam ulterius uictisma superesset. sed in cogitationibus bui nos, caro Orsanguis non prodest quicquam, quia stoeut magister exposuit) uerba baeupiritus er uita sunt, nec carnalis fenμου ad latellectum, tantae profunditatis penetrat, nisi des accedat. Adstipulatur Augustinvi Tractatu a . in Ioan