장음표시 사용
201쪽
iget De loeis Theologicis dotio: sed vel in diseillimis locis sensum ita I genti exhibet, ut statim int iligatur ; hebraismos
raro sectatur: summo 'ereque curasse videtur, ne
quicquam in gneca serie Poneret, quod graecum lectorem hebraice ignarum offendere posset O . Sexta est incerti auctoris , quae communiter Hierichuntina vocatur ab urbe Hiericho , ubi ab origene, ut refert Eusebius in hist. Eccl. lib. 6. cap. I 6. Temporibus Antonini Caracallae Imperatoris in veteri quodam Dolio abscondita reperta , & inventa fuit. Septima est pariter incerti auctoris , quae Nicopolitana nominatur , quia Nicopoli tempore Alexandri Severi Imperatoris in veteri quadam turre latens reperta est: quae tamen subinde in paraphrases li- herius ex patiatur, ut testatur modo laudatus Mont-sau conius in Praelim. in hexapta Origenis cap. 8. numer. q. , & in Hexaptis passim .
Octava est Origenis Adamantii . Nona Luciani Antiochenae Ecclesiae Presbyteri, qui pro fide Christi in persecutione Maximini Martyr occubuit r ac tandem decima est Hesichii ; qui ab aliquibus creditur ille qui in AZ3ypto Martyr occubuit, & de quo pertractat Eusebius in hist. Eccl. lib. 8. cap. is , S a Fa-hrieio in Biblioth. Graeca lib. 4. cap. 3 s. q. s. Alexam drinus Grammaticus , qui Saeculo III., vel IV. floruerit :Porro tres istae postremae versiones parum diffe-
De tribus istis graecis versionibus , nimirum Symmachi ;Theodotionis , dc Aquilae , ά-stinat S. Hieronymus Praefat. in iob auctores illarum multa
msteria Salυatoris subdola interpretatione eetasse I ut Supra cap. I. Not. λι. nota Imus t
neus, & alii antiquiores Patres casionem acceperunt cur Iudaeos universim accusaverint , quod sacram Sempturam in Ddium Christianar rcligionis corrumpere ausi sint; ut ibi dictum est . Disiti su by Cooste
202쪽
runt a versione LXX. Interpretum, & ex illorum testimonio , qui easdem propius olim inspexerunt concludi debet . quod fuerint potius emendationes versionis LXX. interpretum, quam VerSiones novae,& proprie dictae.
Cum autem quatuor versiones primi nominis, nem
pe LXX., Aquilae, Theodotionis, & Symmachi jam
primis Ecclesiae saeculis admodum rarae factae essent, Origenes vir amplissimae eruditionis, & mirabilis plane memoriae, ne illae ex toto perirent. collegit easdem in unum volumen ita dispositum , & ordinatum , ut in unaquavis pagina singulae quatuor distinctis columnis Separatae exhiberentur: quod opus propterea denominatum fuit Tetrapta. Huc pertinent Hexapta, & Octapla eiusdem: illud complectebatur praeter quatuor versiones modo recensitas etiam textum hebraicum in una columna hebraicis. S in altera graecis characteribus descriptum : in Octaρlis autem continebantur insuper versiones Hierichuntina , & Nicopolitana ; ex quibus patet quod tam Tetrapla , quam Hexapla , & Octa-pla nihil aliud sint, quam diversae Collectiones Sacrae scripturae diversarum graecarum versionum veteris testamenti in unum volumen redactae: dolendum
autem valde est, quod de singulis istis Origenis lucubrationibus , sicut etiam de Versionibus Aquilae Τheodotionis , & Symmachi, modo non supersint, nisi fragmenta quaedam apud veteres scriptores hinc inde dispersa , & novissime post Flaminium Nobilium , & Joannem Drusium a Bernardo Montiauconsummo studio duobus voluminibus comprehensa, &edita Parisijs 17Ι3. Dictum est supra ex omnibus graecis versionibus celeberrimam esse illam , quae LXX. interpretum appellatur et nec immerito , nam ea antecellit reliquas
203쪽
omnes, tam Antiquitate, quam auctoritate , ct primo quidem antiquitate, quia excepta illa Theopompi , & Theodacti, de qua nos nihil certo scire Su
pra notavimus, prima est Omnium. Auctoritate ve
ro , quia non solum in primitiva Ecclesia, sed etiam in veteri Synagoga tanquam divinitus inspirata habit fuit, quamvis hebraei postea illam tanquam spu
riam universim abiecerint. Eius autem historia secundum magis communem Scriptorum sententiam est sequens: nimirum anno circiter 2s D. ante Christum natum Demetrius Phalereus, Athenis in exilium pulsus confugit Alexandriam AEgypti, & cum ibi a Ptolomaeo Philadelpho . qui tunc AEgypto imperabat . praesectus suisset celeberrimae Bibliothecae , quam partim Ptolomaeus Lagus ipsius Philadelphi Pater, partim vero Philadelinphus ipse quadrigentorum mille voluminum copia s ,
σὶ Permulti ad augent nuis merum istum ex Agellio lib. s. cap. ultimo ad septingenta mille volaminar ex quibus facile colligi potest quam ampla Squam spatiosa suerit celebris ista Bibliotheca , quae tamen bello civili Pompejano tota igne absumpta fuit ex Justo Lipsio In Syntagm. de Bibliotheeis
cap. a. tametsi enim tunc temporis volumina essent exiguae molis , S subinde non consta
rent nisi unico parvo vel corticis vel pellis talio circa se convoluto , ingens tamen illorum numerus ingens quoque iere exigebat spatium , ut ordinate collocaretur, ac proinde iacta comparatione eum Bibliotheela nobis cognitis , unusquisque Pe cipiet , quantum nostrae ab illa distent: sic ut de re domessea loquamur, Bibliotheca nostra, quae sane inter praecipuas , non solum Urbis , sed etiam Orbis tam loci capacitate, quam numero & qualitate librorum nun inlima est . neque postrema , α quam noster Angelus Rocca, a cuius nomine Angelica voca tur , ctim esset Sacrarij Ponti seij Praefectus legato suo firmato anno t6t . N impetrat prius beneplacito Apostolico iuioima. Brevis expedito a Cle meme Vlli. anno is9s. &deinceps etiam a Paulo V. Ru-
204쪽
ex Seneca de tranquilliti cap. 9. locupletaverat, persuasit ille Regi maximum decus huic suae Bibliotheiacae accessurum ex eo, si in illa haberentur in graecum versi etiam libri sacri Judaeorum : Porro autem Ptolomaeus Rex hac persuasione captus, & incensus desiderio , ut versio ista, quam accuratissime fieret, ablegavit magnificam legationem ad Eleazarum Jer solymis tunc summum Judaeorum Pontificem; exprimoribus sui Regni Principibus comparatam eo fine, ut ab ipso exquireret viros suae gentis lingua tam hebraica quam graeca peritos , qui opus istud juxta Regis desiderium in se susciperent, & libros illos sub oculis suis in graecum verterent . Et EleaZarus , postquam regios legatos splendidissime excepisset , volens petitioni Regis satisfacere , elegit illico ex singulis duodecim tribubus suae gentis via ros sex in utraque lingua praedicta peritissimos, quos etiam Alexandriam misit , una cum sacris libris aureis characteribus , ut sertur, exaratis , ut ibi opus , ad quod evocati erant , sedulo complerent; tum ve
ro Rex Philadelphus viris istis benigne, & comiter
aci Isos. eonfirmato vigintiduo mille voluminum copia instructam esse jussit, tum maxime cum una tantum in Urbe Vaticana pateret , & quae postea accessione celeberrimae Bibliothecae Emi cata. Dominici Passionei , atque donatione plurium Uoluminum Card. Noriis sil & Lueae Holsten ij, nec non integrae , & eruditae Bibliothecae Ilimi ae Rahi Praesulis Franci
sui Xaverij Christiani pariter sacrarij Machcij Praefecti, num
mero librorum plurImum incre verit , & in diem quoque in
lis Sacrarii Poniliteil Praefecti,
minum pervenit , nisi ad 64. circiter millia , praeter I 794.
dices manuscriptos , Inter quos scis. veteri manu exar ti inveniuntur , & unus VII.
Eeclesiae saeculo syriaca linsuadescriptus . Disiliam by Corale
205쪽
exceptis commisit praedicto Demetrio, ut illos per duceret in Insulam Pharum ponte septem stadiorum tunc cum Civitate Alexandria junctam ex Philone lib. a. de Vita Moysis cap. 2. Quod cum factum esset, tum vero viri illi septuaginta duo, sex scilicet ex unaquaque duodecim tribuum , qui tamen vulgo semper LXX. Vocantur, propter numerum rotundum, compleverunt ibi opus suum, ad quod suscipiendum evocati suerant intra dies septuaginta duos , ut communior tenet opinio : quo sacto, & completa sic intra breve istud temporis spatium versione , Demetrius , vir omni scientiarum gcnere praeditus, per legit illam publice , praesentibus interpretibus , &coram universa multitudine, tam graecorum, quam hebraeorum, qui hac occasione Alexandriana con- suxerant, acclamantibus omnibus bene omnia trans lota juisse : & Rex ipse Ptolomaeus , de proSpero ac felici successu votorum suorum plene contentus, jussit eandem sic publice acclamatam deinceps religiose etiam in praedicta sua Bibliotheca asservari , ct sollicite custodiri permissis tantum Principibus Judaeorum , & Synagogae , ut exemplaria inde ad eorum usum describere possent. Primus omnium , qui hujus versionis meminit, Rex quo caeteri deinceps acceperunt, est Aristoeas, graecus, & antiquissimus scriptor , qui in libello , quem de hoc argumento conscripsit , se Regis Ptolomaei familiarem , & unum ex legatis ad Eleazarum
6 Nihil quia em sere est Iatota historia Judaeis aeque quam Christianis magis probatum squam quod tempore Ptolomael cujusdam in AEgypto regnantis tam longe ante Christum na
tum Scriptura sacra ex hebraeo in graectim translata fuerit; sunt tamen non pauci inter mode
nos criticos, quibus fere in usu Disitirso by Corale
206쪽
Disputatur autem in scholis, utrum solum Pentateuchum , seu legem , an Vero totum vetus testamen-- tum, sicuti tunc in Canone Iudaeorum habebatur, interpretes isti in graecum veterint: cui disputationi occasionem praecipue praebuit Iosephus Flavius, in eo quod in Proemio Antiquitatum Iudaicarum , dum de ista versione mentionem facit, utitur generali expressione dicens, quod legem in graecum veterint ; & licet sint complures, qui solum Pent teuchum translatum suisse aiunt, eo quia iste solus stricte loquendo nomine legis intelligitur: attamen
tam positum est omnia sere , etiam ob levissimas causas, re voeare in dubium, qui scill-eet etiam libellum istum Atiis steae non genuinum , sed supposititium esse existimant, ininter quos post Ludovicum Uives , qui primus suisse crediatur , qui Comment. in cap. I 3. Iib. XI. de Civit. Dei S. P. Augustini hIstoriam Istam in dubium vocaverit , etiam Josephussea liget In animadverti ad annum III 4. ad Chronicon Eusebij Tom. a. pag. 23 1. & seqq. edit. Amstet Od. I 6s8. totus est , ut ostendat libellum istum a recentiori quodam Iudaeo Hellenista confictum, & At isteae
mometa , quae pro sua opinione eo loci producit , gravia vi deantur, his tamen non ob stantibus in historica narratione secuti sumus hunc potius
rum parte , quam mentem erilleorum Istorum , ob hanc potissimam rationem , quia non
solum Iosephus Flavius, Philo Alexandrinus , Tertullianus, Cyrillus, & alij sexe omnes
veteres scriptores , qui pros cto temporibus Aristeae proxi-mlores fuerunt , ac propterea melius cognoscere poterant , quaenam esset de hac re maj rum constans & explorata train ditio , quam moderni Crisici . sed etiam Sanctus ipse Hier nymus , qui tamen non semper in Versionem LXX. beniis gne se gerit, pluribus In loei, eonfugit ad auctoritatem Attisteae , & testimonia , quae inis de producit , respondent a curate cum libello de quo lite est sermo , sicuti illuna nune habemus ; ut observat Bellaris minus in lib. a. de verbo Dei cap. 6.
207쪽
quia aliunde notum est, quod Judaeorum scriptores nomine legis etiam saepe totum vetus testamentum significant, & quia praeterea major pars Sanctorum Ecclesiae Patrum , dum apud eos sermo occurrit de ista versione, etiam Prophetas commemorat e prO- habilius esse videtur, a viris illis omnes libros veteris testamenti, qui apud Iudaeos habebantur in Canone , idest exceptis tantum Tobia , Iudith , Sapientia , Ecclesiastico, & duobus Machabaeorum, translatos revera fuisse . Deinde incongruum plane non est, imo vero eSt prope certum, quod interpretes isti versionem suam perfecerint in communi, & simul conserendo , non autem , ut Justinus , Iraenaeus , & alii nonnulli putant, in cellulis sive domunculis separatis inclusi, ita ut unusquisque seorsim integram versionem Perseipsum absolverit: nam quod ad cellulas, seu domunculas istas separatas spectat, de illis neque apud Aristaeam , neque apud Josephum , ulla fit mentio, ut advertit S. Hieronymus Praefati in Pentateuch. dicens: nescio quis Primus auctor futuaginta ce lulas Alexandriae mendacio suo extruxit , eum Aristoras , 9 multo Post temPore Iosephus nihil tin e retulerint . Ac proinde si conjectura uti licet, rudera illa Cellularum, quae Justinus in cohortat: ad Gentes narrat sibi ostensa suisse a Judaeis quibusdam Alexandrinis, cum hac persuasione, quod essentillarum , in quibus interpretes illi versionem , unuS- quisque Suam , separatim perfecerunt, probabiliter non suerunt, nisi rudera domuncularum , in quibus singuli Interpretes seorsim studio , & orationi vacare Solebant: quemadmodum putat Brianus mattonia Protegom. ad Uersio . LXX. Interpretum num. 9. Quod autem ad hiijus versionis auctoritatem pertinet , imprimis consentiunt Scriptores celebriores
208쪽
omnes , quod ex eadem deinceps elaboratae, & eductae fuerunt Versiones Arabica, AEthiopica, Armena, Illirica, Gothica, & quae merito primo loco
nominanda erat, etiam antiqua Itala, sive vulgata latina vetus 3 qua tota Ecclesia occidentalis constanter usa suit usque ad septimum saeculum , ut
mox infra dicemus: deinde certissimum est, quod Christus ipse, & Apostoli eandem sua auctoritate Consecraverint: neque enim in allegandis Scripturis ex veteri testamento hebraica , sed ista potius LXX. Interpretum versione perpetuo , & constanter usi sunt: ex quibus jure concludi potest, quod eadem in sua origine accuratissima , & exactissima suerit, ita ut nihil plane in illa inveniretur, quod substantiae fidei quoquomodo esset contrarium 3 sicuti etiam, quod interpretes illi, non pura humana industria, sed dirigente eos Spiritu Sancto versionem istam per secerint . Ubi tamen notandum est, quod non semper in illo statu, in quo primum ah auctoribus suis elab rata suit, etiam permanserit, nam primo dubitari
non potest, quod eandem Judaei, praesertim post Christi natalem , in odium Christianorum , quos sciebant illa communiter uti , jam tempore ApOstolorum , ubicunque , & quandocunque licuit ,
contaminare non omiserint e siquidem certum est,
quod eam convicijs suis proscindere nunquam cessarunt. contendendo, quod hebraeo textui non
esset conformis: deinde dubitari quoque non potest, quod deinceps, ex insidijs haereticorum non parum, quoque deturpata suerit, maxime vero illo tempore , quando Ecclesia Latina suam vulgatam adhibere incaepit, ct multo magis, quando comparuit versio Sancti Hieroaymi: his tamen non obstantibus nun quam a Christianis tanquam abortiva palam reiecta
209쪽
fuit, licet antequam emendaretur , vere ad illum iam
Statum redacta existeret, in quo vix ullam amplius in Ecclesia Latina visa sit habere auctoritatem saltem extrinsecam S relate ad nos, nam quod ad auctoritatem intrinsecam pertinet, eam retinuit semper . Dictum est in Melesia Latina, nam Ecclesia Graeca ea semper usa fuit, & nunc etiam utitur :ex quo fit, quod omnes illae depravationes, & cor ruptiones tam a Judaeis primum , quam postea ab haereisticis factae non essentiales , & quae substantiam fidei, S morum respieerent, sed accidentales tantum existimari debeant: alioquin enim sequeretur , quod Ecclesia Graeca jam a longo tempore genuinis Scripturis Sacris destituta existeret, quod absurdissimum est, ct divinae Providentiae plane repubnans, Postremo de hac Versione speciatim hic notandum est, quod ad ejus emendationem curam Suam, ac sollicitudinem omnem saepe quoque impenderunt
diversi Summi Pontifices; & primo quidem Grego rius XIII., S qui eum in Pontificatu proxime secuti
Sunt e postea vero etiam Sixtus V. qui conquisitis undique melioris notae exemplaribus , & adhibitis quoque in lingua graeca versatissimis viris , eam tandem a mendis expurgatam authenticam , idest in substantialibus minime corruptam declaravit , edito
solemni decreto die 6. Octob. Is 86. in quo statuit dicens Volumus, O sancimus ad Dei gloriam , 9
Ecclesia utilitatem, ut vetus graecum Testamentum juxta LXX. ita recognitum, O expolitum ab Omnibus . reeistiatur, ct retineatur , quo PotisSimum ad latina oulgata editionis, O veterum Sanctoriam Patrum intelligentiam utantur , prohibentes , ne quiS de hac nova graca editione audeat imposterum vel
addendo, uel demendo aliquid immutare c7 .
7ὶ Duo sunt, quae ad ver- sus authenticitatem hujus veris Disiligod by Cooste
210쪽
Metio I. CV. IV. I9 Nunc quantum ad Versiones latinas pertinet. istae iam tempore S. P. Augustini erant adeo frequentes ,
sionis praecipue urgent adversarii e nimirum primum , qnodversio Ista multis in locis plu-timum discrepat tam a textu Originali hebraeo , quam a latina nostra Vulgata I alterum vero, quod annos a Mundo condito ad adventum Christi plurimum adaugeat, & primo usque ad diluvium annis , S deinde a diluvio usque ad nativitatem Abrahae 88o. Ex quibus sequitur , manifestR
contradictio , & maxima sacrae chronologiae turbatio et nam cum Mathusalem V. g. juxta computum LXX. natus sit a no ra87., & vixerit annis 969.,& diluvium caeperit juxta eundem computum anno Σ1 2. Sequitur primo , quod vixerit an innis I 4. etiam post diluvium; ubi autem quaeso , vivere potuit in anno ipso diluvii s prolaeto non in arca s in qua salvati
non fuerunt, nisi octo animae ex I. Petri cap. 3. r. 2 o. idest Noe cum uxore sua, & tres
ejus filii cum uxoribus suis ligitur nullibi et deinde ex computo illo sequitur quod Christus natus sit anno mundi si99. Cum tamen ex communi serechronologorum sententia verus
natalis ejus figi debeat circa annum ocio. Vetum licet haee primo aspectu gravia appareant,
neminem tamen iure comm vere debent: nam primo unl- versim tam discrepantes lectio
nes , quam differentiae chrois nologicae , quae occurrunt inversione ista LXX. interpretum non eontinent quidquam , quod fidei, de moribus contrarium sit, ut adeo haberi non debeat
pro authentica I neque enim , ni a postremis exordiamur ,
ad substantiam fidei ullo modo pertinet , quod Christus natus
sit anno Ocio. , mundi potius, quam anno st99. aut quod Mathus lem mortuus sit ante vel post diluvium : praeterea nequendem evertunt ea quae in verissione LXX. a textu hebraeia, sicuti illum nune habemus, discrepare invenluutur: quid enim ad iidem pertinet, utrum v. g.
Zachartae cap. II. V. I ., legamus υidebunt in quem trau- xerunt sicut Joannes cap. I s. V. 37. , ex textu hebraeo ad literant cxpressi φ , vel etiam a
vieient ad me pro eo quod in sultaverunt sicut habent LXX. Interpretes t utrum Psal. I s. v. . legendum sit cum hebraeis aures autem perforassi mihi ; an cum LXX. corpus autem Perfe-eisti mihi s an Psal. 67. V. 19. legamus cum Apostolo ad Ephes. cap. 6. v. 8. dedit dona hominibus , an vero ut habeat Inis