장음표시 사용
241쪽
Nunc autem ut constet quisnam ex praedictis sensibus alicubi in Scriptura a Spiritu Sancto fuerit principaliter intentus , primo Semper statuendus est sensus literatis proprius, vel improprius, quia iste est iundamentum aliorum, & sine isto necesse est ut reliqui semper in obscuro lateant: porro autem ut sensus iste innotescat, vocatis in subsidium sacrae hermeneutices regulis, e quibus magis unive sales etiam hic infra appositae habentur e generatim
expendi sedulo debet, non modo quid alicubi in s cra Scriptura dicatur , cui dicatur, quibus verbis dicatur Z sed etiam quo tempore , & qua occasione , quid in sententia aliqua praecedat, & quid sequatur,
gnomodo i Respondebo inυhibiliter , potentialiter, eausaliter , suomodo fiunt futura non facta. Si autem quaeratur, quom do ergo Deus loquebatur, seu quomodo benedixit Deus eis , qui nondum audiebant , nee intelligebant, si visibiles & maisteriales non erant , qui Delverba perciperent ἴ possem re-vondere sunt verba S. P. Augustini , sic eos allocutum Deum, quemadmodum Christus nos no .um nato , etiam longe post futuros I uec tantum nos , sed etiam eos omnes , qui futuri sunt post nos , omnibus enim iacebat , quos suos futuros via dabat, eeee ego vobiseum sumusque tu eonsumationem satulit sicut Deo notus erat Propheta ,
oui dixit priusquam te forma-νem in utσνο , noυi te Ierem. cap. a. v. s. rioni decimatus est levi in lumbis Abraham c ad hebr. cap. 7. V. s. cur enim non ita is ipse Abraham in Adam, edi ipse Adam in primis
operibus mundi , qua Deus crea vit omnia simul l sed Uerba Domini per os earnis eius , ct verba Dei per ora Prophetarum temporali eorporis voce proferuntur , ct omnibias Ullabis suis
congruas temporum moras sumunt , atque eonsumunt ἰ cum
vero Deus dicebat , faciamus hominem ad imaginem is sim
litudinem nostram . . . cresci
ermo eius ante omnem aeris sonum , ante omnem carnis
nubis vocem , im illa summa ejus sapientia , Per quam sacta sunt omnia , non quasi humanis auribus instrvabat , sed rebus faetis rerum faetendarum camal inserebat, c, omnipoten
242쪽
eonsulendo semper primo quidem Sanetos Ecclesiae Pares , & deinde etiam interpretes alios , qui in exponendo sensu literati studium , & Operam suam impenderunt. Postquam vero innotuit sensus literatis inquire dus venit sensus mysticus: & primo quidem Alle goricus, quo intellectus per rerum , & factorum figuras in fidei mysteriis eruditur: postea Tromtogicua , quo Voluntas , vel ad virtutis studium excat 'tur, vel a vitiorum caeno ad meliorem vitam reducatur e ac tandem Anagogicus , cujus subsidio , Sicut intellectus rerum coelestium ideis illustratur, ita vo. Iunias eorundem desiderio accenditur, & inflammatur. Ubi tamen breviter notandum est, quod univerti potentia futura Deiebat , A
minemque suo tempore formandum iis temporum eanquam semine , vel tanquam radice eon
debat , quando eondebat , unde inciperent sieeuia ab illo condiis ea , qui est ante saevia r idest ut omnia paucis complectam ut Deus locutus est die sexto ,
henedixitque homini In verbo suo originaliter & primordialiter , ut supra dictum est, &quatenus etiam ipse in propria ae visibili forma proxime apparere debebat . Postremo urgent adversae partis fautores; intelligi nullo m do potest, quomodo homo die
sexto factus est ad imaginem Dei, quae profecto sita est in anima, qua homo lactus est in animam viυentem gen. cap. 2. V. T. & quomodo Deus consumavit opera sua die sexto,
existeret creata simul cum coris
pore in causis seminalibus; vel etiam quia homo ipse iam existebat in propria visibili format primum dici non potest I qu
niam inde naturaliter xequitur animas hominum per traducem propagari , quod nunc abhorrent aures christianae , lieet Estius insignis Theologus in a. sent. dist. II. ρ. x . scribit nihil esse de origine animae ab Ecelesia desultum , nee suturos laesae fidei reos, qui ea de re dubitarent et igitur diei debet sου- eundum et deinde si Moyses In eapite primo Geneseos alios nota Indicavit dies ; quam spiritua les , distinctos tantum propter diversas angelorum cognitio nes, relate ad sex diversa genera rerum , quoniam mens
243쪽
sim Ioquendo sensus allegoricus inne Solum reputari debet certo , & infallibiliter , a Spiritu Sancto intentus , quando est , vel eXpresse revelatus in alijs
Scripturae locis, vel insallibili Ecclesiae judicio, vel
communi Sanctorum Patrum Suffragio determinatus . Idem caeteris paribus sentiendum est de sensu Tropologico , & Aniagogico : dictum est caeteris paribus , nam in statuendo, & determinando sensu allegorico imprimis magis caute procedendum est , quam in aliis, ne error subrepat in fidum , ubi illum quis extra casus modo memoratOS, & sine certo sundamento determinare praesumeret ; quod non evenit in sensu tropologico , in quo statuendo adest
mutabiles rationes rerum omnium , profecto jam videt etiam Creaturas omnes , & Ieteri illas in laudent Dei , non altern tim, quasi cognita una quadam in seipsa , & sic relata ad laudem Dei , transeat ad cognitionem alterius , sed simul, eo prorsus modo , sicuti sunt in Verbo , per quod saeta sunt Omnia , non fiuccessive , sed simul , & incommutabiliter rerum omnium rationes , igitur, dicendum erit , quod angelica natura simul habuerit diem, di Vesperam , & mane τ atqui absurdum plane est tria haec , nempe diem , vesperam , & mane esse simul e ergo absurdum pariter est affirmare , quod Moyses in primo capite genesis non materiales , sed spirituales dies insinuare voluerit. verum antequam difficultates istas diluamus, oportet hic quaedam praemittere , quae ad materiam hanc illustrandam non parum conserunt I nimirum quanquam homo se in ipso eorpore habeat quandam proprie tatem , quAE hoc indicet nempe eundem factum ad imaginem Dei quod erecta statura factus est ut cum S. P. Augustino in lib. 6. de gen. ad lit.
cap. I 1. sentiunt diversi Ecdlesiae Patres, Interim certum est, quod eum Deus ex omnium mente ad imaginem suam nora
fecit, nisi secundum id , quod
interius est, non solum ineorporeum , verum etiam rationa ἀ
ω , quod pecoribus non inest . Ut inquit modo laudatus doctor in lib. s. contra Faustum cap. a. idest Secundum animam rdeinde quod spectat ad originem animarum , praetermissa
244쪽
Metio I. P. V. nobis semper liberrima facultas verba sacrae scriptu
rae , etiain praeter Verum illius sensum moribus nostris rite enormandis accommodare et item in sensu
quoque Anagogico non est admodum indulgendum ingenio, sed humiliter magis , quam curiose indaganda sunt ea, quae ad vitam suturam pertinent, ne forte in nobis veri ficetur illud Proverta cap. 2s.. V. 26. Scrutator maiestatis πρrimetur a gloria . Omnes autem isti sensus suppeditant in fallibile a sumentum pro fide . & moribus , quotiescunque in- . Lillibiliter constat unum, vel alterum determinate a Spiritu Sancto fuisse intentum: & generatim loquendo communis illa Theologorum omnium assertio,
Russint & origenIs sententia , quae statuit animas omnes jam tunc saetas, cum Deus , creavit omnia ex nihilo , de qua , an salsa esset , nunquam dubitatum fuit ab Augustino , ut ipse expresse assirmat in Epistola 18. ad Hieronymum . duae erant tempore sancti P rentis de ista quaestione cele briotes in Ecclesia sententiae zalij nimirum dieebant animas in singulornm hominum conceptione a Deo creari, quod nunc affirmatur communiter se in
creari , sed ex anima parentis traduci. Pouo Sanctus Parens noster , ut ostendit S. R. E. Card. Henrieus Norisius in Vindieijs Augusti manis cap. 6. I. cum neutram quaestionis partem essicaci auctoritate , aut
demonstrativa ratione sibi probari animadverteret , neutri adhaesit et isse tamen quaestionem ventilavit in lib. ro. de Gen. ad lit. cap. 6. & seq. inquatuor libris de Origine animινὴ in Epist. 18. ad Hieronymum& in tribus Epistolis ad Opinis tom , quas laudat S. Fulgentius lib. 3. de Uerit. Praeaest.
tis postea Pelagianis, qui peccatum originale inhelabantur, illud praecipue argumentum j
ctantes , creari a Deo animas ,
cum peccato , ea sententIa , quae animarum propagationem
defendebat, Sancto Doctori probabilior videri eaepit, & licet S.
Parens ad finem usque vitae in dubio isto an scilicet animae crearentur vel traducerentur, persevera. erit , ut ostendit modo laudatus
245쪽
qua aiunt, quod ex sensu literati semper , R in omiani casu deduci possit firmum argumentum ad comprobandum fidei, & morum dogmata, intelligi non debet, nisi pro illis casibus , quando sensus iste
clarus est, nec diversis obnoxius expositionibus: secus enim, idest, quando textus aliquis diversos patitur sensus literales , neque unus prae alio propositus est in fallibili Ecclesiae judicio tanquam a Spiritu
Sancto primario intentus, tunc etiam ex sensu literati, sicuti ex spirituali indeterminato non possunt
inferri nisi conclusiones probabiles tantum , & quidem eo duntaxat gradu probabilitatis , quem habet
a suis auctoribus , quaelibet alia Sacrae Scripturae expositio .
noster Noristus Ioeo citato ad verissus Bellarminum , qui salso eo tendit , non solum quod S. Pater postea in Epist. I s 7. ad Optatum dubitat onem istam retractaverit, sed etiam quod ex traditione Ecclesiastica certa sit sententia de creatione animarum, salsissimum tamen est . quod Laurentius Allieri in suis Element. Metaph. Parr. 3. cap. 3. postquam re tulisset Tertullianum & Apollinarem putasse animas esse particulas animae patris, affirmat dicens in quam traduci auo. rum opinionem proeliυior fuit D. Augustinus in . libris , quos de Origine anima eonscria sit et nam Tertullianus aeque quam Apollinaris docebant an iis
mas traduci ex semine corporeo , siquidem ex illorum opinione etiam animae sunt cog poreae e econtra vero S. P. Augustinus animam non esse corpoream constantissime semper
eredidit, & scire se quoque te statur in lib. xx. de Gen. ad
me Pntare , red Pιane scire aia deo me profiteri , S Tertullianam quoque animarum tradu ctionem expresse rejecit in Epist. praesertim I s I. ad opta
animas ex tina propagari as erunt , quam Deus primo homini dedit , atque ita eas ex parentibus trabi dicunt. si Ter tuitiani opinionem, sequuntur profecto eas non spiritus sed
eorpulentis reminibus exoxiri squo Perversius quid diei potest ineque alio sensu de uaducti Diqitigeo by Corale
246쪽
Praeter sensus modo commemoratos , datur etiam alius, qui accommodatilius vocatur , eo quod humatio ingenio ad significandas res a sacra Scriptura diversas , tr Ssertur et ex quo intelligitur eundem improprie tantum vocari sensum Scripturae, neque Pertinere ad illam, nisi reductive tantum, hoc tamen non obstante habet suum usum , non solum apud inter
pretes, sed etiam apud Ecclesiam ipsam, & apud Eccle
siae Patres: siquidem non solum Patres , S interpreteS, sed ipsa quoque Ecclesia , ut omnibus notum est, accommodat Beatae Mariae Virgini Canticum cant corum , quod non est nisi Spirituale Epithalamium inter Christum , & Ecclesiam sponsam suam e S verne , seu propagine animarum ex parentibus unquam dubitavit . nisi eo , quem ipse explieae in modo citata Epistola
dieeas utrum incorporeum semen animae quadam occulta is invisibili via seorsum ex patre currat in matrem cum se eon ceptus in femina , in quo sen 1 u tantum abest , ut opinio de traduce animarum reponi de-heat inter errores Tertulliani& Apollinaris , ut Inepte tradit Aliterius, quin eam S. istindorus Hispalensis veritus non est inter regulas fidei ab omnibus catholicis credendam reponere in lib. 1. de ossic. Eces. Cap. 13. apud supra laudatum nostrum S. R. E. Card. Henrieum Nori inm, qui propterea in hae materia a nostratibus omnino legi meretur.
rem dissicaltatem spectat, disjunctiva illa vera non est, ni si in suppositione , quod me dium cognitIonis angelicae es.set humana natura ipsa vel l tens in causis seminalibus , vel
jam constituta et nune autem in sententia nostra , medium istud sunt ipsae incommutabiles rationes rerum omnium in verbo Dei per quod facta sunt
omnia , in quibus Angelis creatura DeI nota est primordiali ter, vel originaliter , sicut eam
Deus primitus eondidit , is pote
bus requieυit ut supra ex libros. de gen. ad lit. num. 1 o. didicimus: igitur generati vi h mo factus est etiam sexto die ad imaginem Dei, eodem Sensu , quo die septimo requievit Deus ab omni opere , nou uti
247쪽
ha Ecclesiastici cap. Q. V. 17. Inoensus est iuStris, b in tempore iracundiae factus est reconciliatio, quae de Noe dicuntur , tribuit omnibus Consessoribus Christi . Potest aciem sensus iste triplici modo ex Scriptura derivari. : nempe primo per extensionem vocabulorwn , quando scilicet significatum aliquod generi- cuni extenditur ad species, ct ad individua , vel quando veritates universales ad casus , & circum . stantias particulares accommodantur, Sicuti fit , v. g. in Breviario ordinis nostri, dum praeconium Simonis Pontificis Oniae filij , quod extat Ecclesiastici cap. s d. v. I. Scilicet: Ecce Sacerdos magnus, quique nisi in seipso, qui saetus
gelica post omnia opera Dei valde bona, nihil melius jam
cognosceret , quam illum ab omnibus in seipso requiescere nullo eorum egentem , quo sitheatior; atque Ita angelica natura cognovit sexto die hominem factum ad imaginem Dei, non in anima, quae simul cum corpore lateret in causis senat-nalibus , posito quod salsa sit opinio de propagine animarum , etiam in sensu , in quem S. P ter post exortam haeresim pelagianam proelivior fuit , de in quo illam S. Isidoriis inter re gulas fidei ponendam esse censuit; neque in homine jam in propria aspectabili sorma existente , sed quia creationem animae , quam Deus insumavit
In faciem hominis post sextum illum diem , & in tempore, quod physice decurrit, in quousque modo operatur, & nu quam requiescit ab operibus suis, factus est homo in animam viventem , Deus ipse Angelis suis jam manifestaverat et sicut docet S. Pater lib. 6. degen. ad lit. num. I9. ubi ait proinde formaυie Deus hominem pulυerem terrie , vel limum terrae , is inspiraυit, siυe i
susaυit in ejus faelem spiritum vitae , is factus est homo in
animam υi me non eune pra- destiuatus , hoe enim ante sae- eulum in prces eientia creatoris . nee tune causaliter vel consummate ineboatas , vel ineboate eonsummatus , hoc enim a sci euto in rationibus primo ν diali bus , eum simul omnia ereare tur e sed creatus in tempore
suo , insibiliter in corpore , in-
248쪽
Melio I. Ciast. V. 223 in vita sua sustiit domum, b in diebus suis eor- roborauit templum , referuntur , & accommodantur ad Sanctum Parentem , & Praeceptorem nostrum Augustinum & secundo per cissimiliationem rerum, quando nimirum sententia aliqua refertur ad objectum aliquod aliud , in quo viget quaedam paritas rationis cum eo , de quo revera fit sermo in sacra Scriptura: ut cum S. Benedictus vocatur magnus Pater multitudinis gentium quod de Abraham dictum est Ecclesiastici cap. 4 . v. ZO. ac tandem tertio , per simplicem, & nudam sim ruriationem, quando nempe nulla attenta paritate rationis inter objecta, Robjecta, accommodantur Verba Scripturae cuidam alteri pro lubitu , & mero arbitrio nostro.
insibiliter in anima , eonstans
' Ad alterum distingui debet, nimirum in nostra sententia Angeli habuerunt omnia simul , nimirum diem , vesperam , &mane , secundum temporum
moras; Sc etiam non habuerunt illa simul , sed singillatim per ordinem , quem Seriis
plura Sacra commemorat, secundum connexionem praecedentium , Sequentiumque causarum I neque istud ullo modo absurdum videri potest , nam primo licet nos in terris ut in quit S. P. Augustinus in lib. 4. de gen. ad lit. num. I., b.ec
omnia sim ιι habere non possumus : non ideo tamen istam ter renam eonditionem , lurisque corporeae temporalem Ioealemque
dies nostri cum oritur , & eidit sol , & in loeum suum redit , ut rursus orlatur irii patriae spiritali coaequa νe debe mus , ubi semper est dies i. eontemptatione incommutabilia
veritatis , semper υespera ineognitione in seipsa creatura , semper mane etiam ex hac eo-gnitione in laude creatoris ;quia nou ibi abscessu lueis ιμ- perioris , sed interioνis cognitionis distinctione fit verrera .
nec mane tanquam noctis ignorantiae scientia matutina sue
eedat , seἀ quod vespertinam cognitionem in gloriam eondito ris attollat deinde quia , ut observat acutissime Sanctus Pater in eodem lib. num. 49. eognitio fieri non potest, nisi eognoscenda Praecedant : qu.ritem priora sunt in verbo, per
249쪽
Jam vero in omni casu , ut non sit vitiosus , sed rectus sacrae Scripturae uSus, caVendum erit; primo, ne proprius sensus a nobis Scripturae illatus proponatur tanquam Sensus a Spiritu Sancto intentus ; se- eundo : ut sensus iste a sensu literati sive proprio: sive improprio nunquam ita dissentiat, ut cum eo nulla amplius connexione nequidem remota copula tus existat, vel etiam eidem plane repugnet: ac tandem , fertio , ne unquam verba Sacrae Scripturae
pertrahantur ad laeetias, ad nugas, ad amatoria, ad scurrilia , verbo ad profana quaelibet, prout severe prohibet Concilium Tridentinum Sess. 4. in decret. de Edit., & usu Sacrorum librorum, in quo et Temeri-
quod faeta sunt omnia , quam in iis , qua faeta sunt omnibus et patet quod in Angelis ;secundum ordinem & connexionem rerum, quae mentibus angelicis obversabantur, una cognitio succedere debuit alteram I unde prosequitur loco laudato Sanctus Pater mens ver AEngelica pura charitate inbue rem υerbo De , posteaquam ilio ordine ereata est , ut Pro cederet coetera , prius ea vidit
in Verbo Dei faetenda , quam facta sunt et ac sic prius inoius se ne eognitione , eum Deus Heebat , ut fierent, quam ἐn sua propria natura I qua iidem faeta in eis ipsis etram
cognoine , minore utique notitia . quae vespera arieta est: quam notitiam sane praeede
bant , qua fiebant ἔ quia proπ- cedit cognitionem, quidquι. cognosci potest et nisi enim prius
sit , quod cognoscatur , eun ei non potest et post Me σι eo modo sibi plaeeret, ut amplius
seipra, quam Creatore suo de lectaretur , non fieret man. . idest, non de sua cognitione in laudem Creatoris assurgeret acum vero factum est mane , faciendum erat aliud, et euno
scendum Deo dicente fiae , prius itidem fieret in eogniti
ne mentis angelis e . et Pos e. rursus dici, et sie suetum est rae deinde in natura propria subi subsequente vespera se re
Omittimus hie quae oppon possumi de plantis de quibus
legitur gen. cap. I. v. 32. esprotulit terra heroam inrentem , et facientem sem, n iuxta fenus1Μμm quasi vero etiam istae in
propria specie tunc jam extu Diuiligo: by Cooste
250쪽
qua ad profana quinquae convertuntur , & torquentur uerba, ct sententiae Sacrae Scriρturae , ad scumrilia sellicet , fabulosa, vana , adulationes, detra etiones , superstitiones , impias, ct diabolieas incantationes , dioinationes, sortes , libellos etiam famosos, mandat. 9 Praecistit ad tollendum huius. modi irreuerentiam, O contemptum, ne de cortero quisquam quomodolibet perba Ser turae saerae adhaee, ct similia audeat usurPare, ut omnes hujus generis homines temeratores, ct oiolatores perbi Dei juris, S arbitrij paenis per Discuos coerceantur. Caeterum tam in sensu accommodatitio, quam in aliis sacrae Scripturae sensibus attendi debent documenta, quae nobis tradit Apostolus in a. ad Timot. cap. g. v. I 6. dicens : Omnis Seriptura divinitus inspirata utilis est ad docendum , ad arguendum , ad corripiendum , ad erudiendum in iustitia, ut perfe-etus sit homo Dei ad omne opus boniun instructus ,
terint i nam etiam ad Ista respondemus cum S. P. Augustino lib. s. de gen. ad lit. cap. q. causaliter ergo tunc dictum est, produxisse terram herbam et Iignum , idest producendi accepisse virtutem: quod affirma ii quoque debet de anima viis vente , atque motabili, quam produxerunt aquae in species suas et omni υolatili gen. cap. I.
V. 11. ac proinde nihil aliud Superest, q tam ut quemvis Ista legentem Uerbis ejusdem S. P. alloquamur eum audis inquit S. Doctor lib. s. de gen. adiit. cap. s. tunc facta omnia, eum faetus est dies t Gum s
nariam , υel septenariam repetitionem tine tale allis mora rum Tatiorremque temporalium
factam , si possi3 vprehendas ἔsi nondum possis , hae resinruas conspicienda valentibus reis autem eum seriptura non deserente knfirmitatem tuam et materno ineessu eeeum tardius
ambulante , proficim , sua sis loquitur , ut altitudine ruperbos irrideat, profunditate attentos