장음표시 사용
71쪽
um compleverunt eo successu, ut doctrinam evange-
Iicam & fidem in Christum intra brevissimum tem poris spatium, sola & simplici verbi praedicatione ἡ& promissione bonorum invisibilium , quae non nisi
post hanc vitam consequenda erant , ad omnem
terram propagaverint ciet , itaut jam temporibus Apostolorum fides in Christum fructificare coeperit
in universo orbe ex Apostolo ad Rom. cap. I. U. 8.,& non multo post ad Omnes civitates romani Impecti Ex his absque ullo ne- liquorum praeceptorum Eccle-gotio comprehendi poterit, quomodo dissolvi debeant, & ad nihilum redigi, quae increduli Opponunt de pariter universaliae repentina diffusione Maho- metanismi, Lutheranismi ,. Calvinismi. & si placet etiam libertinismi, qui nostris tempO ribus vigintiquinque circiter
annorum spatio occasione gal Ilcae revolutionis , & secutae exinde hostilis invasionis omnium sere Europae Provinci rum latissime pervagavit , innumerosque sibi aequisivit Proselytos I nam Mahometanismus propagatus suit vi S armis, ut omnes norunt et Lutheranismus vero & Calvinismus spe rerum
temporalium, & praesertim doctrina hominum cupiditatibus re inclinationibus per omnia consor mi r siquidem Clericis
permittebantur uxores; religiosi ut iusque sexus absolvebantur a votis solemniter emissis ,
omnes autem Christiani ab observantia jejuniorum , & in
culi Prineipes majorem promeruit gratiam , atque ita erroneae doctrinae diffusionem accrevit , consistit maxime in eo , quia sectae istae ijsdem , sicut bona temporalia Ecclesiae, ita etiam Ecclesiastieam jurisdictionem
adjudieare toto conatu au1ae sunt: quae omnia etiam majori quam istae 'licentia palam do cuit , & opere complere toto pectore adnisus est libertinis. mus: econtra autem Piscatores nostri non sunt unquam locuti plaeentia , sed ardua omnia S molesta; scilicet abnegati O-nem sui, carnis propriae crucifixionem , spretum divitiarum, amorem paupertatis , & alia huius generis cupiditatibus hominum plane contraria et nec promiserunt hujus vitae comm da vel honores , vel aliam temporalem felicitatem , sed tantum bona quae sensibus percipi non poterant , scilicet resurrectionem a mortuis, & b
72쪽
r j imo etiam ad vicos, & agros per gata Sit ; ut testatur Plinius Ethniciis scriptor in Epist. 97. ad
Traianum dicens: non civitates tantum , sed sicOSetiarn, atque agros Christia me religionis contagio PerMagata est: Proρe jam desolata templa , O solemnia diu intermissa . Profecto autem nemo tam arduam , & tam repentinam , tamque universalem mutationem per media naturaliter adeo inefficacia ope
rari potuit, nisi solus Deus omnipotens , qui omnium
na mere spiritualia , eaque non
consequenda, nisi post hujus vitae finem et & quod mirabillus est, praedicabant fidem eorum . quae humanae rationi placie incredibilia apparere debebant , sicuti est inter alia fides In Christum crudilixum , Iudaeis
scandalum , gentilibus autem stultitia: illum affirmabant re-mrrexisse a mortuis, quod omni humanae rationi imperceptibile videri debebat , tanquam ali quid in quo sua sponte tria maxime ineredibilia elucent, sicut ostendit S. P. Augustinus lib. 11. de Civit. Dei cap. s. dicens
neredibile est Christum resu- rexisse in earne , incredibile est mundum rem tam qneredi.
bilem eredidisse , ineredibile est homines ignobiles , in mos , pau-eIssimos , imperitos rem tam iuia credibilem , tam escaeiter inuisis
do , e, in illo etiam doctis per . suadere potuisse: horum trium veredibilium primum nolunt is inti sapientes hujus mundi
quod non inveniunt, unde sis faetum , si non eredunt tertium e proiecto autem mirum plana
non est, quod homines in magna copia magistros sequantur .& doe tores audiant , qui pas sionibus eorum blandiuntur et valde autem mirum est, quod eorum praeceptis obediant , qui cupiditates Ullorum ex omni parte refraenant r Igituc mirum quoque non est , quod Maho- metanismus, lutheranismus, Calvinismus , & libertinis mus ceis Ierrime propagati sint, & plures nacti sint sectatores ; sed mirum valde est , quod mundus totus Intra brevissimum tempus Piscatoribus duodecim eredidie ; ita ut merito cum S. P. Augustino in loco supra citato affirmari possit si hoe miraeulum non est, hoe nobis grande miνatulum susscit , quod
terrartim orbis sine uult mir eulis eredidit . ' . . ,
73쪽
corda, sicuti vult inllectit: ac proinde doctrIna in
sacra Scriptura contenta, quam Deus tam mirabili R extraordinario modo propagari voluit, non potest esse nisi divina, & ab auctoribus divinitus inspiratis conscripta . Quarto idem testatum facit '& confirmat universi fere orbis nunquam interrupta traditio ; nempe tam Judaei relate ad vetus testamentum , quam Christiani per mundum totum dispersi relate
ad integram scripturam , crediderunt semper auctores
sacrae Scripturae divinitus inspiratos fuisse; at vero incredibile plane est , ct moraliter impossibile eos omnes in hac fide aut deceptos fuisse. aut decipi potuisse , siquidem incredibile est, & moraliter impossibile nos decipi in illis , quae tanquam vera recipi
mus , quia majores nostri eadem constanti , & unanimi traditione tamquam vera ad nos transmiserunt egeneratim enim , ut optime observat S. P. Augustinus lib. 33. contra Faustum cap. 6. Plotonis , Aristotelis, Ciceronis, aliorumque eiusmodi auctorum unde noverunt homines , quod ipsorum sint nisi eadem temporum sibi succedentium contestatione continua:
ac proinde idem S. Doctor in lib. 6. Consess. cap. s. Deum ipsum fiducialiter ita alloquitur : Persuasisti mihi. non qui crederent libris tuis , quos tanta in omnibus fere gentibus auctoritate fundasti , sed qui
non crederent esse culPandos , proiecto non ob
aliam rationem nisi quia persuasum habebat , quod non nisi Deo sic disponente & volente Scriptura Sacra ad eam dignitatem pervenerit, ut ab omnibus divinitus inspirata crederetur , ut manifeste colligitur ex illis , quae loco citato subjungit dicens : Iiam credere coeperam nullo modo te fuisse tributurum tam excellentem illi scripturae Per omnes jam te rias auctoritatem, nisi ct per ipsam tibi credi, SPer Uoam te quaeri solutura. Quinto Nihil fere in
74쪽
rehus humanis magis exploratum est, & maiori te stium numero confirmatum , quam istud, quod pro fide in Christum . & ejus doctrina in Scriptura sacra praesertim contenta innumeri propemoduin occubuerint, & sanguinem cum vita profuderint Ma tyres , ut in actis sinceris illorum ad Uersus Dallaeum Calvinistam invicte ostendit Ruinartius , non Solum de plebe homines. sed etiam viri nobilitate generis, ct doctrina conspicui, non solum mares sed etiam sceminae , & quidem ex omni aetate ; quis autem Sibi persuadere unquam poterit tot homines vitam cum sanguine profundere voluisse pro doctrina aliqua tanquam divinitus tradita , quae revera divinam non habeat originem ξ neque enim ullatenus concipi potest, quomodo Deus permittere potuisset, ut tot
hominum millia ex omni sexu sallerentur, & inutiliter pro ipsius honore , & in defensionem verbi sui tantos cruciatus , & mortem ipsam sine omni animi perturbatione, & alacriter quoque tollerarent ciῖ .ci Equidem dari potest ca- us , quod quandoque inter
haereticos , Inter Mahometha nos. & Paganos Inveniantur . qui pro sectae suae defensione
rant historici, quod Atheus quidam nomine Lucilius Uanin Neapolitanus Taurisant in Ap lia natus anno Ior9. & homo projectae vitae , captus decreto Senatus Tolosani in Gallia , &morti adjudicatus , ne videretur Ignominiosam edere suae impietatis retractationem , mor tem ipsam intrepide suscepit, P qui, cum non ce IaLet palam deum negare supplicium jam jam subiturus , praecisa it gua vivus combustns fuit : possunt inquam' dari casus isti , habent enim , ut est in proverbi O , omnes sectae , imo habet etiam diabolus martyres suos et verum rari semper sunt casus uti a.& quotiescunque contingunt, id est quotiescunque evenit, ut aliquis, vel ali qui in gratiam erroneae doctrinae imperturbate moriantur . istud semper ut vel quia sanatisinci vanam quaerunt in impietate suInominis gloriam , ut iacit Uaininius , vel quia supersti Iosa
75쪽
Sexto tandem de doctrina, quae per Prophetias proprie
dictas hominibus annuntiata est, & tamquam a Deo prosecta veris miraculis confirmata, dubitari nullo modo potest, quin Deum ipsum immediatum auctorem habere debeat: atqui talis est doctrina, quae in Scriptura sacra continetur; ergo de ea dubitari non potest , quin Deum ipsum immediatum auctorem habeat ; idest quin vere divinitus inspirata sue rit e major patet, nam prophetia proprie dicta , est praedictio certa futuri eventus liberi, & contingentis , qui in natura causam determinatam non hahet : & verum miraculum , ex magis probata sententia , est eventus praeter omnem ordinem naturae, qui vel in substantia vel in modo quo producitur, Superat , & excedit omnem vim cujuslibet creatae na
turae ct O , igitur tam prophetia stricte sumpta.
amicitiae temporalis, aut politicorum legum observantia & auctoritate sese morti adstrictos jam esse sentiunt , sicuti contingere potest apud Indos &barbaras alias nationes , apud quas uxores cum Mariris, samuli eum suis domesticis, S conjuneti cum suis consanguineis , vel vivi cremantur vel vivi sepultum traduntur: nunquam
auteis animo penitus libero &tranquillo , & propter solam spem bonorum suturorum &invisibilium , sleut si , & sa.ctum est semper ab innumeris
i Loquimur hic de miraculis proprie dictis , & qua,
tenus distinguuntur primo quidem a miris effectibus , quo rum causae nos latent : & secundo etiam a gratijs , ut ajunt, quae scilicet impetrantur intercessione Sanctorum in ordine ad recuperandam Sanitatem ,& ad alios esse eius salutares, postquam vel afl illam recupe randam , vel ad istos consequendos opportuna media adhibita suerunt : porro autem Uerum miraculum triplici modo fieri potest ex Angelico Docto
re I. pari. quaest. I s. art. 8.
ubi ali miraculum tripliciter fieri potest . uno modo qnam rum ad tubstantram facti et si-euti quod duo eorpora sint si
76쪽
quam Verum miraculum, tametsi fieri possint mediante hominum tam proborum quam impiorum , imo etiam ex cousensu omnium theologorum mediante Angelorum bonorum ministerio tanquam per causas instrumentales, efficienter tamen non possunt fieri έ nisi a solo Deo, qui sicuti est auctor naturae, &solus cognitum habet ordinem omnium Causarum , ita etiam solus potest certo praevidere, & praenuntiare futuros eventus omnes tam necessarios, quam liberos , & contingentes , atque vel interrumpere vel immutare, vel suspendere ordinem naturae liberrime a se Semel statutum ex quibus fit, quod omnis doctrina per prophetias hominibus annuntiata S m raculis confirmata hoc ipso innixa sit immediato Dei ipsius testimonio , & quod Deus ipse loquatur,& operetur, quotiescumque aut futura libera, & contingentia certo praenuntiantur, aut miracula vera pe Petrantur : quod autem doctrina , quae sacra Scriptura continetur, per prophetias proprie dictas annuntiata sit, & veris etiam miraculis confirmata, adeo evidens est, & manifestum , ut non demonstratione aliqua, sed sola lectione indigere videatur:
ergo dubitari nullatenus potest, quin doctrina in
aut quod eorpus humanum glorificetur ἔ quod unus modo ua. fura faeere potest i ista te nent summum gradum in mir cuιD . Seeundo aliquid exeiate saevitatem naturae , non quam
eum ad id , quod se; sed qua. exm ad id . in quo fe ; sicut
resuscitatio mortuorum , is il- Iuminatio eaeorum , , similia ;
potere praestare otium , sed non in eaeeo ἔ-bare tenent saeum. d.m Deum in miraculis. Ἀναtio modo excedit aliquid facuntatem naturae quantaem ad mo- dism m ordinem faciendi ; stiaene eam aliquis subito pes in tutem Divinam a febre cu-tur , absque euratione is eo sueto processu natura in talia
77쪽
Scriptura sacra contenta divinitus inspirata sit, &Deum ipsum immediatum auctorem habeat ; ac proinde volumen illud, quod sacram Scripturam nominamus , continet vere verbum Dei, seu divinam re
velationem extraordinarie ad homines factam cis . Soluuntur προ sita Argumenta . p. I. In scriptura inveniuntur multa Deo indigna, sicuti sunt inter alia Davidis adulterium, Rinde secutum homicidium; libido Salomonis , qui dicitur habui fre 7 . uxores, & 3 . concubinas φincestus Judae cum Thamar nuru sua; item Polygamia Patriarcharum; mendacia Abrahami, Isaaci . &
Jacobi; & alia hujus generis: deinde inveniuntur
etiam multa fabulosa ; uti sunt colloquium Evae cum Serpente ; hujus pinna, ut super pectus suum gram diri debeat, quod serpentibus naturale est , nec in poenam verti potest: item Gigantes prodigiosae magnitudinis , & diluvium universale ; ergo nequit habere Deum auctorem; ac proinde etiam non potest
Respond. ad primum dist. In Scriptura inveniun-
seu ut rectius loquamur septem,
nam duo postrema. de prophe iijs scilicet & miraculis, quae ab alijs separatim pertractast solent , nos brevitatis causa coegimus in unum . & quibus hie usi sumus ad probandum . quod in Scriptura sacra vere contineatur verbum Dei . seu divina revelatio extraordinarie
universim a theologis omnibus ad ostendendam in communiveritatem christianae religionis;& voeantur in scholis , motiυaeνedibilitatis propterea , quia si probe , & slna animi praeci
cupatione serio expendantur , sunt ejusmodi, quae religionem nostram, seu fidei nostrae mysteria universim evidenter credibilia reddunt. Dissilired by Cooste
78쪽
rer multa Deo indigna, ut ab ipso efficiantur eone. ut ab ipso permittantur: nego. Principio Deus creavit hominem liberum , & cum hac lege, ut si bene
ageret, recepturuS eSSet, Sin autem male, statim in
foribus adesset Peccatum , ita tamen, ut sub ipso esset appetitus ejus , ct ipse dominaretur illius ; genes. cap. 4. V. 7. ac proinde aequissimum erat, ut permitteret fieri, & adulteria, & alia crimina, quae in sacra Scriptura subinde recensentur: deinde uia versim loquendo omnes illae impietates, quae in Scriptura narrantur, sicuti sunt Davidis adulterium cum Bethsabea uxore Uriae Hethaei, & hujus ad illud c Iandum exinde secutum homicidium ; de quibus fit sermo in a. Reg. cap. II. atque libido Salomonis eiu que incontinentia de qua in 3. Reg. cap. II. legitur, fueruntque ei uxores quasi reginae seWingentae, ει concubinae trecentae : O averterunt mulieres eor ejus: nec non incestus Judae cum Thamar nuru sua , de quo genes. cap. 38. & si quae sunt alia hujus generis , nullibi laudantur in sacra Scriptura , Sed reprehenduntur potius manifeste pluribus ili locis , neque narrantur, nisi simpliciter tantum, di hoc Sensu, quatenus etiam ista pertinent ad integritatem , hist riae et ac propterea non aliam habent relationem ad Deum , nisi istam, quod ab ipso permissum fuerit, ut fierent, in qua re nihil profecto elucet, quod jure merito'Deo indignum esse censeri valeat.
Deinde de Polygamia docent sere communiter Theo logi eandem utique natura prohibitam esse ciM , non
r6 Ita divus Thomas 3. pari. tri sed secundario , ut expliquaest. 9O. art. 3. ad 4. ubi cant Theologi & colligitur ex Inquit habere duas uxores est eodem S. Doctore in additi contra legem naturae: hoc ta- nibus ad 3. parr. quaest. 63. men intelligi debet non prima- art. a. In corp. ubi affirmatur
79쪽
tamen absolute , sed conditio nate tantum; id est multiplicato jam humano genere: & ex S. P. Augustino
lib. 2α contra Faustum cap. 47. Quando ex urcetur
non gignendi sed lasciviendi causa : S in lege Moy
sis suit etiam expresse promissa: nana in Deuter nomio cap. 2I. V. I s. iubetur si habuerit homo uxores duas . unam dilectam , ct Glteram odiosiam . . .
O fuerit filius odiosae Primogenitus , solueritque stib- stantiam inter filios suos dividere , non Poterit filium dilectae facere primogenitum , S Proeferre fialio odiosae ac proinde in Polygamia veterum Ρatriarcarum nihil plane elucet . quod Deo indignum esse videatur, & jure omnino S. P. Augustinus ioco modo citato loquens de Sancto Patriarcha Jacob,
postquam affirmasset peccata alia eSSe contra naturam , alia contra Praecepta , O cilia contra mores ,
hoe verum esse non quantum μι prima praecepta naturae sed quantum ad serunda r de cae.
gero autem PoIygamiam jure divino positivo semper prohibitami suisse , nec in veteri lege sine divina dispensatione licitam saetam esse , ac proinde supu illam ab Ecclesia nunc
dispensari nullatenus posse, communis plane est theologorum se tentia , nee immerito et nam primo Deus ipse in prima creatione uni viro unam tantum conjuxit mulierem, non duas , vel tres, & voluit ut eosent duo in carne una genes. cap. 2. v. 24. deinde etiam Christus Dominus percunctantibus Pharisaeis Math. cap. 19. V. q. silieet homini dimittere uxorem suam quacunque ex eausa i volens matrimonij vinculum ad primaeva jura revocare , respondit dieens non legistii quia quiseeit kominem ab initio masculum , feminam fecit eos , ordixit, propter hoe dimittet homo patrem is matrem is adhae.
rebit uxori suie is erunt duoio earne una ubi non solumeommendat indissolubilitatem , sed etiam ejus formam , ita ut inde sua sponte sequatur , quod matrimonium divinitus ita institutum sit, ut semel contrastum indissolubile subsistat ,
tum uxorem , & una mulier linum tantum virum habere de-
80쪽
excusat eundem ab omni peccato dicens: Quae eum ita sint , quid tandem criminis est, quod de pluribus simul habitis uxoribus objicitur sancto Oiro Jacob p si naturam consulas P non lasciolendi, sed gignendi causa illis mulieribus utebatur: si morem illo tempore, in illis terris hoc factitabatur : si proremtum nulla lege prohibebatur: nunc Uero cur crimen est, quilis hoc jaciot Z quia Omoribus , O legibus hoc non licet et Porro autem
quod hic dicitur de Jacob , intelligi debet pariter de Abraham , qui duas, S de Sancto Davide , qui
duodeviginti uxores habuit ex Lirano in lib. a. Reg. cap. s. nam etiam isti eas duxerunt non laseiviendi res gignendi causa . Neque mendacia , quae sibi fingunt increduli pr Iata fuisse ab Abrahamo, Isaaco , & Jacobo , veram ingerunt dissicultatem adversus divinam sacrae Scripturae originem: nam quantum Spectat ad Abraham, qui Saram , & Isaac qui Rebeccam suam dixit esse
sororem, cum revera essent illorum uxores, non videtur omnino , qua ratione mentiti fuisse dici debeant .
beati ac propterea quod polygamia prohibita sit jure divino e dum autem eandem licitam fuisse atque expresse per
missam in lege Moysis hie supra assirmamus, loquimur de Polygamia quatenus est unio unius viri ad plures mulieres, non autem de illa , quae est unio unius mulieris ad plures viros, & quae in scholis Polyao- ia & Polνυiria appellatur: nam haec est manifeste contra naturam, & quae propterea in nullo prorsus hominum statulle ita fieri potest. eo quia Pr
pagationi humanae naturae, ca-jus causa Deus creavit masculum Sc sceminam, per se , &absolute contraria est ; sicuti patet in meretricibus . quae ex congressu cum pluribus viris intacundae reddunturi Praeterea
loquimur hie de Polygamia &de Poly vitia simultanea , non autem de successiva I nam licet tam illa quam ista irregu