장음표시 사용
81쪽
siquidem eum dixerunt esse Sorore , non negarunt . sed tacuerunt tantum quod essent uxores : igitur ex hac parte non sunt mentiti : sed neque mentiti sunt in eo, quod assirmaverint esse Sorores: nam in hoc uterque secutus est suae gentis consuetudinem quae tunc obtinebat, & secundum quam perfiguram catachresis , sive per abusum nominis vocabantur Batres, & sorores omnes illi, qui proxima carnis cognatione conjuncti erant; sicuti suit Sara respective ad Abrahamum , de qua genes. cap. 2D. V. I 2. inquit Abraham ipse olias autem vere soror mea
est , O flia Patris mei , non fila matris meae, S
Rebecca respective ad Isaac erat consobrina ejus; idest
filia Bus es, fili Melchae uxoris Nachor fratris
Abraham , eX Genes. cap. 24. U. I s.
Quod autem spectat ad Iacob , qui suggestione matris pellibus haedinis se contexit, ut putaretur Esau natu major, S ita benedictionem paternam, S primatum fratris surripuit, sunt quidem permulti, qui illum a mendacio penitus excusari non POSSe credunt , & affrmant ; nihilominus si in facto isto attendatur non praecise ad id, quod occasione ista
dictum, & iactum est, sed ad illud potius, ad quod
ex Innocentio III. Cap. Nuper A. de Dramis non ordinandis;& illa quidem directam, ista
antem interpretativam , de utraque tamen successive spectata contra Montanistas, qui secundas nuptias damnabant, tenendum est esse de hde , quod non solum in lege naturae &In lege Moysis , sed etiam in Evangelica licita sit , ut patet ex r. ad corinth. cap. I. V. 3ν, ubi Apostolus Inquit mulier al-ιirata est seri quanto tempore Uir eius viυit , quod si dorismierit , ων ejus , liberata est,
eui υult nubat, tantum in Domino : neque ulla est, vel esse potest potior ratio, cur. m lier mortuo viro , & non etia iuvir mortua uxore tranSire valeat in Domino ad alias nup
82쪽
Metio I. cap. I. 63 signifieandum omnia illa dicta , S saeta fuerunt .
non erit incongruum amrmare, quod etiam Iacob tam in dictis quam in factis vere , & formaliter non sit mentitus e S revera nam primo, verum, & formale mendacium est falsa significatio eum voluntate fa tendi sive ut ait S. P. Augustinus in libro contra
mendacium cap. IO. num. 2 . mendacia Putantur
quoniam non ea, quae vere significantur dicta imtelliguntur, sed ea, quae falsa sunt , dicta esse creduntur: iam vero Iacob cum se pellibus haedinis
contexit , tam iacto , quam verbis ostendit, non quae falsa erant, sed quae vere significabantur , nam ut luco citato observat S. P. Augustinus: Per Hedinas Pelles Pecccita , Per eum autem , qui HS se oρeruit, ille signiseatus est, qui non sua, sed aliena Peccata Portusit, idest Christus Dominus : igitur in eo nullum elucet formale mendacium ; deinde cum Pater ad eum dixisset: Quis es tu sit miὶ et Jacob
respondisset : Ego sum Esau primogenitus tuus, istud pariter si referatur ad duos gcminos menda etiam videbitur ut satetur ibidem citatus doctor; Si autem reseratur ad illud quod vere significatum est, ct propter quod ista gesta, & dicta conscripta fuerunt, intelligendus est iterum Christus, ut ostendit S. Pater loco citato, non tamen in se, sed in Suo corpore ; idest tunc in Jacob intelligi debet signi fiata Ecclesia Christi, quatenus congregata CX gen tibus benedictionem in Abrahain, & Isaac promissam in se transtulit ; nam ita intelligitur , quomodo minor frater, id est Ecclesia gentium in Jacob significata, primatum majoris, qui Synagogam significabat , & quae prior erat, quam Ecclesia gentium, assecuta est, & obtinuit: igitur cum verum , & is male mendacium, dici non possit, ubi verax est tarn
facti, quam dicti significatio , sequitur quod etiam
83쪽
Jacob neque in facto , neque in verbis vere, & so maliter mentitus est, quia secit, & dixit, quae tam
in iacto, quam in verbis vere significabantur. Ad alterum argumentum nego ans ad primam probationem dist. colloquium Evae cum serpente videtur fabulosum si solius serpentis materialis ratio habeatur conci si simul habeatur ratio daemonis, qui per serpentem materialem cum Eva locutus est nego . In colloquio Evae cum serpente nulla plane est fa-hul a , sed omnia vera: nam proprie Serpens , qui
Evam de pii ; & de quo fit sermo Genes. cap. 3.
non sum solus, ct merus serpens materialis, sed di holus , qui vero. & materiali serpente usus tanquam instrumento , Evam in errorem induxit, ut assirmant Patres, & interpretes omnes, & non obscure colligi potest ex praecipua poena quae ibidem versiculo is. serpenti inflicta legitur: nimirum inimicitias ponam , ita loquitur Deus ad serpentem, inter te O mulierem , ct semen tuum , ct semen illius,
Usa conteret eaρut tuum: ct tu insidiaberis ealcaneo eius: prosecto enim ista pertinere non pOS-
sunt ad purum serpentem , sed ad diabolum , cujus caput per mulierem . idest per Beatam Virginem M
riam, Vide supra Nota 8. sive ut alij inquiunt,
per semen illius , idest per Christum conterendum erat: ex quibus etiam istud intelligitur, quod ver-ha , quae ibidem habemur versiculo r. nempe Erat
autem serpens callidior cunctis animantibus, non ita accipi debeant, quasi serpens calliditate cuncta animantia , etiam vulpes, canes , equOS &c. cXuperet, quod falsum esse naturalium rerum Scriptores assirmant, sed ita ut explicat S. P. Augustinus lib. 2. de Genes. ad litter. cap. 29. nimirum ut dicta intelligantur et Propter astutiam diaboli, qui in illo, Ode illo agebaι dolum: quemadmodum dicitur Priam
84쪽
dens vel astuta lingua , quam Prudens , vel astu tus inooet ad aliquid Prudenter astuteque Suaden
Neque dicatur hanc ipsam explicationem redolerelahulam : nam revera nihil facilius est quam quod
diabolus assumpto corpore quovis organico articulate loquatur, aut . . certe nulla . in . hoc negotio elucet repugnantia: siquidem , nemo ignorat quod tam corpora sublunaria . quam illorum effectus , inter quos utique censeri debet articulata locutio, quantum ad motum spectat, permittente Deo, potest tem daemonum nullatenus fugiant. Si autem quis quaereret, quomodo Eva , cum Omni scientia tam naturali, quam supernaturali , Saltem quantum Spectabat ad vitam suam recte, & imperturbate agendam, instructa, & ornata existeret , Rnihil ominus decepta sit Θ aut quomodo Saltem nouest suspicata fraudem, audiens . loqui serpentem, quem mutum essest scire debebat Θ ut hic mittamus fabulam Rabinorum , qui docent , quod diabolus surper dorsum praegrandis serpentis equitans Sub Specie pulcherrimi juvenis insolito ist O .apparatu Evam prius in curiositatem , & postea in errorem perdu-Xerit , respondemus deceptam fuisse , quia amore Sui ipsius jam intus superbia intumuerat; ut eXponit
S. P. Augustinus lib. I i. de Genes. adi litteri cap. 3O. dicens: non erederet oerbis serpentis bona atque
utili re se es*e prohibitos , nisi ine set ejus menti amor Proρriae Potestatis , O quaedam de Se sve Ba Proesumρtis ς quod autem mirata non test neque fraudem suspexit audiens loqui serpentem , hoc ideo sorte evenit, quia non satis attendit, ad illa, quae maxime noverat: vel etiam quia Serpentem non timuit, sciens illum esset in sua potestate, nihil interim c
gitans de diabolo,quem sortassis etiam plane ignorabat fl
85쪽
- Deinde ut intelligatur, quo Sensu serpens, qui Evam decepit Genes. cap. 3. etiam simpliciter , &materialiter spectatus damnatus suit a Deo, ut super pectus suum imposterum gradiri deberet; tametsi sint; qui cum S. Basilio, &Josepho Flavio credunt, 'quod serpens ante peceatum Adae erectus incesserit , S pedibus instructus, satemur in illo naturale esse gradiri super p utus suum, & reptare per terram, hoc tamen non obstant: poterat illi naturalis ista pooprietas post peccatum converti in pseenam , quam- 'vis' 1on proprie , sed improprie dictam nimirum in poenam commemoratiuam, ut scilicet hominus ex Adam geniti,t videntes it Ium reptarct per terram Super pectus suum . memores essent magnae illius calamitatis , in quam ejus ministerio, i R diaboli fraude conjecti suerunt; eo serme pacto sicut Iris , quae naturale phenomenum est, constituta fuit post di-Juvium in signum pacti inter Deum, & homines ini- non quia Iris tunc primum apparere inciperet , siquidem etiam ante dilurium locum habere debebat mi suppositiono, quod etiam ante diluvium plueret, Mue quia in ea liliquid resontialium ejus, vel additum , vel subtractum fuerit , sed ut hominus pacti
Neque sabulosithaberi , ct suspicari possunt Gi- fantes in Scriptura, commemorati, nempe Goliath a Davide in remptus Og, & lingog ali i que : nam priat monihil plane opugnat, quin aliquando ex illis exinti terilic integrae generationes: eum enim experientia teste etiam temporibus nostris videamus causas generationis inter homines saepe illi dispositas esse, ut
tignantur homines vix hipedalis altitudinis, quos Humiliones , seu Pigmaeos nominamus, quid prohibet , quin ei contrario aliquando ita dispositae fuerint, ct nunc etiam esse possint, ud ex illis prodiverint,
86쪽
Sectio I. Cap. I. 63S prodeant homines insolitae proceritatis: deinde missis sabinis. Poetarum apud quos Othus, & Eph,
altes fratres dicuntur nono aetatis anno praediti fuisse corpore novem cubitorum in circumserentia, ct
triginta sex tu altitudine; & Polyphemus Cyclops
asseritur obvoluisse brachiis suis saxum, quod viginti quadrigae vix loco movere valuissent; missis in inquam his , & similibus fabulis, sane tam veteres, qu-M
recenitoreS scriptores rerum naturalium reserunt, multa, eaque indubia monumenta, e quibus liquido coim Stat . quod Gigantus olim revera extiterint, ut vi de re est apud Axhanasium Κircherum in suo mundo Subterraneo: & S. P. Augustinus , cui icino fidem negaverita teStatur in lib. Is .. ω Civit. dei cap. 9.se vidisse binos dentes molares hominis adeo cra sos . qui centum dentes communes iacile aequarent. Idem sentiendum est de diluvio universali. quod
incoepit anno sexcentesimo Vilin Noe, menSe σα cundo , Smtimodecimo die mensis: nt legitur Go-DUS. cap. 7. U. II. idest juxta communem computum
anno i 6s6. , & quidem die i . Novcmbris ex opinione illorum , quὶ computum istum subducunt ad annum civilem, qui incipit apud hebraeos mense Tis-ri sive ad aequinoctium autumnale, quae opinio, Sprobabilior est , & magis communis : vul etiam , utvlijs placet die a 7. Aprilis , idest secundum com putum illorum , qui eundem hicunt .ad annum
sacrum , qui incipit ad aequinoctium vernum mensu Nisan , qui Mactio nostro respoudet: nimirum etiam de diluvio universali adeo verum est nullam in eo jure ac merito Suspicari posse fabulam , quin potius econtra perpetuis observationibus ejus existentia probari posse videatur: nam ut interim omidiamus quod praeter alios etiam Lucianus celebris Sophista,
atque Ovidius Poeta , ille quidem in lucubratione de
87쪽
Dea Syra , hic autem in lib. 2. Metamorph. de diluvio mentionem faciant, quod ex istorum opinione tempore Detaealeonis graeciam totam inundaverit ; istud certissimum est , quod traditionem diluvij etiam nostris temporibus constantissime conservant omnes populi, inter quos etiam Americani, & Sinenses i 7 , lieet singuli more suo, tabulis incrustatam & nemo plane est, qui in historia temporum , vel ' mediocriter versatus ignorat, quod alassoribus terrae non solum in vallibus sed etiam iniugis altiorum montium, dum puteos effodiunt, 'sa Pius contingat inveniri tum maris reliquias , conchas
i De Americanis luculentissimum hujus rei testimonium reddit Mareus Lescarbolus in histor. novae Franciae lib. I. cap. 3. apud Joannem de Laeein. notis ad dissert. Hugonis Groiij de Origine Americano-νum Amstelod. 26 3. pag. Iis ubi ait opinio de diIuυio nou
tantum reperitur in noυa Francia , in qua nos viximus, sed etiam inter Pervisie incolas ,
qui ut narrat Iosephus a Co-Ita, loquuntur de diluυio , quod occiderit in suis regionibus , quod omnes homines deleverit, e grandi lacu TITICACA
si maximus indera illosi Deus , quemque adorant eirium sus cierates , ut creatorem omnium
rerum , UL AC OCHA lite subititit TIAGDENACI , ubi adhue hodie υisuntur ruiu.e reliquiae intiquorum is admirandorum adsciorum ; inde
adiit Custum . Adhunc modum genus humanum denuo cepit multiplieari . De Sinensibus autem .prarier .alios scriptores fide dignos testimonium reddit Joannes Bqrme isterus in monumen
iis diluvij universalis ex yr sana historia , in quibus β. 9.pag. 37. edit. Londini Gothorum prodir, quae Sequuntur, ni mirum inquit diluυium sibi no- sum confitentur , regemque cujus tempore China inundata
pium cy sanctissimum fuisse passim scriptores Chinenses tra dune F quibus notatis idem au ctor non immerito subjungit dicens Elegium sane ab isto , qnod tu sacris literis Noacho .
, apud profanos deucalioni, Meteris tribuitur hai d a
88쪽
nimirum, pisces Sce. tum etiam terrestrium plantarum , & arborum ramos , ac solia, quae in dissitis valde regionibus germinare solent , quaeque Omnia longitudine temporis in lapides concrevisse ObServantur : at vero quod haec , & similia vel ex industria humana, vel ventorum vehiculo illuc asportata suerint , & in visceribus terrae recondita , non solum Uidetur absurdum , sed plane repugnans: igitur neces se est, ut lateamur, quod hujusmodi depositiones eo quondam advectae , & inibi collocatae suerint universali quadam aquarum inundatione , seu diluvio universali, quod scilicet non tantum loca tunc iam ab hominibus habitata , ut putavit Isaacus Vossius , sed orbem universum demerserit, ac proinde etiam quod diluvium non inter sabulas , sed inter Splendidissimas historicas veritates numerari debeat . P. z. Multa sunt in scriptura , quae facta dicuntur, quin ullatenus intelligi possit, quomodo facta Sint: nam primo quomodo potest intelligi Moy Sem Scivisse ea, quae contigerunt a creatione mundi ad sua usque tempora P unde tempore diluvij. obii nuit tanta copia aquarum, quae satis esset ut in pluvias dissoluta operiret altiora cacumina montium quindecim cubitis, sicut narrat Moyses in Genesi quomodo Noe congregavit in Arcam cuneta animaΠ-tia per totum orbem profecto iam tunc dispersa quomodo eadem per annum integrum in illa aluit sane haec omnia incomprehensibilia videntur : deinde sunt etiam multa pugnantia in scriptura et nam si' unum tantum hominem , & unam taminam crea-xit Deus , Genes. cap. i. , & quidem in Asia, ut contendunt communiter Theologi , & interpretes , unde originem suam habere poterunt Americani, ab Asiae continente penitus divisi, & non nisi saeculo XV.
89쪽
o De locis Theologicis AEthiopes, si Adam suit albus Z si autem fuit niger ,
unde sunt albi Z igitur Scriptura non potest continere verbum Dei. Resρ. ad i. nego arra. Ad primam probationem seu ad quaestionem unde Moyses rescivit illa, quae contigerunt a creati ne mundi usque ad sua tempora 3 facilis est responsio: nimirum primo universim rescivit omnia
ex certissima , & infallibili revelatione : deinde poterat absolute etiam omnia ediscere ex constanti traditione majorum: nam secundum Chron taxim Iatinae vulgatae natus est anno mundi 2 33. atque ,
ut notat Prosper ab Aquila in suo dictionario Theologico , Amram Pater Moysis vidit Levi filium Jacob , &' vixit longo tempore cum illo; Levi autem
vixit tempore isaac annis 33. , & Isaac annis 3 O. cum adhuc in hac vita superstes esset Sein filius Noe e porro Sem vixit annis 9 . ante diluvium cum Mathusala , qui cum vixisset annos 969. , conversatus est cum Adam omnium hominum Patre annis 263. ex quibus fit, quod ab Adam usque ad Moysem vix quinque generationes eiu uxerint: cum autem ea sit omnium hominum indoles , ut res patrias , praeSertim magis memorabiles , cujusmodi esse illas , quae in Genesi narrantur, nemo dubitare potest, crebra narratione ad Nepotes suos transmittant, facillimum prosecto fuit; ut Moyses etiam a ' maioribus suis edisceret omnia , quae ab exordio mundi usque ad Sua tempora memoratu digna contigisse ab ipso in
Ad quaestionem autem , unde tempore diluvij ob
tinuit tanta copia aquarum, quae satis esset ad ope riendum, totam terram ad altitudinem quindecim cubitorum super altiora cacumina montium P in promptu pariter est responsio e nempe tum e coelo , tum e terra prosilierunt aquae : nam ruptae Sunt OmneF
90쪽
fontes abyssi magnae ct cataractae eaeli asterra' sunt genes. cap. 7. V. I l. quis autem potens est supputare quanta copia aquarum in spatio quadraginta dierum , S quadraginta noctium potuerit vel delabide coelo , vel erumpere ex terrae Visceribus , cujus diameter computatur vulgo ad milliaria italica 6868. . ut notat Gaudiosus Jagemania in sua Geographia, dum interim altiores montes ad quinque vel septem milliaria vix attolluntur Z quis inquam istud, ut opo teret supputare potens est, ad hoc ut ita fidenter ι sicuti faciunt increduli , concludi posset , eandem tempore diluvii ad operiendam terram sufficere minime potuisse P praeterea constat ex cap. I. genesis,
quod in primo mundi exordio aqua totam terram operuerit; ergo Potuit eandem iterum operire tempore diluvii: nisi sortassis magis arrideat asserere, sicut nonnul i asserunt, quod res ista miraculo contigerit ; id est per novam aquarum productionem eX nihilo, & successivam deinceps illarum destructionem 3 quod Deum praestare potuisse , nemo jure negare audcbit. Quod additur de animantibus per orbem dispersis introducendis in Arcam , nullius est momenti L nam. Deus ipse , qui cuncta animantia adduxit ad Adam ita Paradiso, ut illis sua nomina imponeret , & pidem
rei, quid sociaret ea genes. cap. 2. v. I9. cum Si
tuisset delere terram aquis diluvii , effecit etiam , ut singula Servanda per arcam sua sponte se sisterent coram Noe , ut ab ipso io eam introducerentur :quod Deum facere potuisse , nonnisi insipiens ne repotest.
Ejusdem sarinae est quaestio, quae sequitur : Oῆm. quod Arca a Noe fabricata secundum dimensiones quas notat Moyses gem cap. 6. U. I s. scilicet ter