장음표시 사용
451쪽
Quod autem ventus eadem celeritate a puppi in cla
x-μήδ Ma quae expressi ob minorem denominatorem maior est quam illa. inc itaque Vera ratio patet, cur nauis a vento aliquantum obliquo celerius promoueatur, quam a vent directo quod phaenomenini naubgantes quotidie experiuntur. q. 839. Si ventus secundum directionem nauis Ain vela impingat, postica tantum vela EF ferit, atque anteriora es nullam prorsus venti Vim sustinent, hocque igitur casu vel anteriora sent inutilia , nisi sene sint latiora. Quare si ventus perpetu a puppi flaret, sumeret nauem unico malo instrui, atque superuacaneum iret vel plures malos in naui constituere, vel iuxta eos vela extendere. Statim vero ac ventus oblique incidit, vela anteriora quoque ad nauem propellendam vim acquirunt, quoniam eorum portio quaedam e a vento impellitur, quae portio eo erit maior quo magis distet velum antorius es a posteriori EF Interim tamen portio et avento percussa non vltra totam vel latitudinem crescere potest quare si interuallum Cc iam uerit munim ut totum velum 1 vim venti sentiat, tum etiamsi velaine ulterius anteriora versius remoueatur , tamen effectu Diothaeum Coo
452쪽
venti non augeretur. Hinc igitur pro data venti obliquitate distantia velorum maxime idonea definitur, quae tanta esse debet, ut si tangenti anguli obliquitatis, sub quo ventus flare obseruatur. q. 8 o. Si igitur fuerit odirectio, secundum quam via rari ventus veniae deprehenditur. Scilicet non sit V vera is Ἀ- venti directio sed ea, quam in naui habere videtur, et in qua in vela impingit. Pro hac ergo venti directione volum anterius es ita aptissime constituetur , ut ventus id totum stringat, quod eueniet, si fiterit tangens anguli OV ad sinum totum ut latitudo velorum EF es ad distantiam Ce. Atque si distantia haec; non sit maior,
inutile proritas seret inter haec duo vela tertium εσ O stituere neque enim tale velum quicquam ad nauem cel rius promouendam conferret. Ponamus namque eiusmodi
velum es inter duo vela EF et es expandi, atque ma- nisellum est ventum quidem in ius portionem ε' -- pingere at hoc ipse velum impediet quo minus ventus integrum velum anaerius es stringat. Sollicitabit ilicet tantum eius portionem ea reliqua parte E penitus relicta
intacta. Cum igitur sit εκ zzz V ventus non maiorem vim ad nauem propellendam Xeret, quam si velum imiermedium et penitus abesset. Simul autem hinc intelligitur nullum incrementum vis venti obtineri, si plura vela inter extrema EF et 1 extendantur. 6. 8 I. Quemadmodum autem velis E et ef ita Fig. ordinatis uti exposuimus, inutile ore inter ea alia vehhextendere, ita e contrario bono cum successu ultra ea proram versus plura ela uti et constituentur, quibus vis
453쪽
menti ob uitate V suerit C debita duom velorum distantia ad eandem distantiam V C tertium velumeir ulteriusque quartum et minium utiliter constituetur, siquidem longitudo naui id permittat. Atque si vela
M. 3κ hanc tenean inter se distantiam , tanta vi nauis movebitur, quam fieri potest, et stiperuacaneum foret inter haec vela alia extenderes quippe quae vim a ento evceptam non augerentri nisi obliquitas vcnti maior euadedit . . Interim tame plura ela , quam haec regula postula taxim venti on diminuunt; et quia aucta venti obliquitate , etiam Vim propcllentem adaugent, nimis magnus velorum numerus non penitus est reiiciendus. 8 et Hinc igitur pro data venti obliquitate , non solum interuallum inter bina vela se mimediate sequentia sed etiam numerus velorum ae proinde numerii malarum determinari poterit.' Sit enim anguli, quem directito venti cum directione nauis constituit, tangens t latitudo velorum quam bique eandem assumo, tag, et distantia inter bina cla CP i VIIo; quia est erit haec distantia zzz posito sinu toto I. Quodsi iam tota nauis longitudo , per quam cla extendere licet, quae sit Tra diuidatur per c quom T ostendet quot eiusmodi interualla e secundum nauis longitudinem constituere liceat, et cum malorum uincrus sit unitate maior erit pro data venti Obliquitate numerus malorum maxime idoneus, 1 - minc nempe intelligitur si nauis esset p iuciolibus malis instructa , eius motum minus futurum csse celerem etiamsi autem plures mali constituerentur,
454쪽
tamen nauem celerius non esse progressi ram ac propterea nauem tam velis quam mali inutiliae esse nenaturri f. 8 3. Quoniam Xpressio ' - indicat numerum malorii conuenientissimum pro data vehit obliquitate cuius tangens est i manifestum est , quo maior fuerit venti obliquitas, eo plures malos utiliter adhiberi posse. Conueniet autem nument maloriam ex maxima obliquitate venti, sub tia cursiam citumnum directum contentare Xpedit, definire, propterea quod pro minori venti obliquitate idem maloriam numenas, etsi navis celeritatem non auget, eam tamen non diminust Ex . pedit autem plerumque, si obliquitas venti Iastor eurant quam o , cursem obliquum potius initit iter 'quam directum , et hanc abrem maximus ipsius t alor non ip rabit tangentem σο', quae est V a. Quare aptissimus maloni naui imponendorum numerii erit circiter et t. - et ubi a non totam nauis Ongitudianem sed distantiam inter malo, extremos significat g. Quo longior ergo est naui manente aderri eius latitudine , a qua elanam latiuido uendet, eo plures malos in ea collocari oportebit ideoque eo maiorem vim a vento excipiet. Cur igitur acuta n. luis laiahitudine eius resistentia non tigeatur, quo longior uerit ira, vis, eo celerius a Vento obliquo propclletur; quanquam a vento recto non maiorem celeritatem quam initiis brevior acquirit, hincque patet noua ratio, propter quam naues quam longillimas confici expedit solet aut in seret in nauibus grandioribus longitudo a quadruplo si maior quam latitudo, et velorum inferiorum latitudo prope modum duplo maior quam latitudo nauis, ita risita agi ude
455쪽
unde secundum regulam inuentam in eiusmodi naui so- a se constitui deberent, eo quod a b rationem allatam minor est quam tota nauis longitudo g. Instm me autem sent istae naues reuera quatuor malis, practer tres enim malos proprie sic dictos rostrum quarti mali vicem sussinet, quippe X quo pariter vel exten
g. 8 s. Pendet autem , numerus malorum poeillimum a latitudine velorum g quae quo fuerit maior, e mugis numerus malorum restringitur, unde nascitur grauissima causa latitudinis velorum maxime augendae. Non in Ium autem per auctam velorum latitudinem hoc nanciscimur commodum , ut numerus malorum diminuatur, sed
etiamsi ventus directe a puppi veniat, quo casi anteriorum malorum vela iacent inutilia, nauis eo maiori vi propelletur, quo vela fuerint latiorari neque enim hoc casu desectus velorum per numerum malorum compensari potest Quamuis autem inserius vela fiant latissima tamen superiora versius sensim confici debent arctiora, et hanc ob causam in sublimi maiorem malomm numerum adesse expediret in his igitur regionibus conueniet plura vela extendere , atque intra malos ad funes robustos alligare,
quod subsidium in praxi tiliter adhiberi solet. b. m. f. 8 6. Quanquam hactenus omnia vel aeque lata posuimus, tamen simili modo effectus, quem entus is vela diuersae latitudinis exerit, colligi poterit. Instrum enim sit nauis AB duobus velis Dei es, quom pinterius EF latius si quam anterius f. io casu man, sestum est ab anteriori vel e nullam prorsus vim vento excipi, non solum si ventus directe a puppi
456쪽
niat, sed etiam si habeat obliquitatem non maiorem quam est angulus E , quem recta e per velorum terminos ducta cum axe nauis constituit. Nisi ergo obliquitas venti maior sit isto angulo, nauis non magis propelletur, quam si velum anterius f plane abesset; atique tum demum a velo es essectus orietur, ciam obliquitas venti, seu angulus, quem eius directio cum axe nauis A facit, uerit maior quam angulus OB. Prius autem totum velum anterius 1 a Vento non incitabitur, quam obliquitas venti superet angulum Eo B, cuius am
guli tangens est, mi Anguli autem O , Bb
quo velum anterius es primum vim exerere cipit an .
8 Sin autem velum anterius e latius sit quam, posterius EF, tum si ventus directe impingat, praeter velum posterius EF totum , anterioris vel partes em et Inventi vim sentient, sicque o EF mn, nauis p rinde mouebiter, ac si velum posterius EF prorsus hel sublatum, tamque velum latius e relinqueretur. Oc. que modo velum posterius quasi inutile manebit, quoad venti obliquitas non excedat angulum Ee seu Ff, qui Q atur a recta Ff velorum extremitates , fiungente cum recta is axi nauis parallela quamdiu ergo tangens obliquitatis venti minor fuerit quam E
, sine detrimento minus velum EF praetermittitur. At si venti obliquitas ultra hunc terminum augeatur, tum quidem vis propellens maior existit quam a solo velo latiori, ante vero ambo vela tota a vento non incitabuntur, quam cum venti obliquitas maior eva
457쪽
6.8 8. Si igitur eiusmodi duo vela inaequalia ita disponi debeant, x datae obliquitatis entus ea ambo penitiis perstringat, interuallum C tantum esse debebit, ut fiat tang. obliquitatis datae pro utroque casula scilicet si haec dispositio requiratur pro venti obliqhitate Go', oportebit esse Ce Hinc igitur quotcumque vela per longitudinem nauis ita poterunt disponi, Momnia si ventus datam habeat obliquitatem , pleno vento inflantur. Sint enim ela iaci aga a Vari etc. latit F. 3 dine data per longitudinem nauis di ita disponenda , t cum venti obliquitas herit o aut maior omnia inflamtur initium fiat a puppi, ubi primum velum constituatur, cui adiungaturo ax semissi sequentis veli Laac ducatur recta a b cii axei faciens angulum σοφοῦ
eritque locus secundi veli aba, cui adiungatur et a m va, et ducta ad eundem angulum recta axe dabit i cum vel tenti aca Porro apponatur a vi αδ ducaturque d, Vt angulus )ds sit σο', habebitur
locus quarti veli d , ex quo simili ratione locus veliquinti et sequentium definietur ' haecque operatio erit e dem si alius quicunque angulus obliquitatis loco Go proeg. 8 9. in totum interuallum inter velum primum Laa et vltimum se definiri, atque cum longitudine D is comparari poterit, quo pateat, quot Vela ratione Ptitudinis data nauis capere possit. Sit tangens anguli Nliquitatis propositae it posito nu toto Σ eritque
458쪽
titudines addantur, atque a imma subtrahatur semisiumma velorum primi et vltimi; quo ficto residuum per in gentem anguli propositi diuisium dabit interuallum ae; ex quo cum tota nauis longitudo maior sit quam hoc interuallum ae ea censeri poterit aequalis summae omnium velorum latitudinum per tangentem anguli diui e ac vicissim tota nauis longitudo A per tangentem multiplicata dabit summam omnium elorum latitudinum tacunque eae inter se fuerint inaequales. q. so. Sic igitur definitur malorum numenis id di ve rum latitudine ac nauis longitudine, hocque modo maxime satisfiet illi requisito principali, secundum quod naues maxima celeritate progredi debent. Hactenus enim tantum motum nauis progrestiuum spectauimus, neque adhuc inuestigauimus, quid reliqua nauis momenta, conuersiostilicet circa axem verticalem, quo gubernati continetur, et inclinatio circa axes horizontales natione malarum postulent. Antequam autem huc respiciamus, quoniam ci in altitudinem malorum nihil adhuc est definitum tandum est ex sola motus progressivi contemplatione altitudinem malorum minime determinari. Cum enim hoc loco id tantum sit propositum, ut naui maxima celeritas concilietur hoc ipsum commodum eo magis obtinebitur, quo magis is propellens augeatur. Hinc ergo utique eX- pediret silmmam malis altitudinem tribuere, quia hoc pacto quantitas velorum et vis a Vento excepta plurimum multiplicaremr. tiamobrem ex hoc capite altitudini malorum non solum nulli limites ponuntur , sed etiam maliquantum fieri potest, altissimi suadentur.&mmis s. 831.
459쪽
8set. Cum igitur ex motus progressivi contemplatione nihil amplius circa constitutionem malonam praecipiatur , reliqua momenta , ad quae in nauium consim tione potissimum attendi oportet, perpendamus. Acimmo quidem patebit ex conuersione nauis Circa axem e ticalem , nihil, quod ad malorum constitutionem spectet, determinari, si quidem Vola ad singulos malos utrinque aequaliter extendantur Quoniam vim in cursi directo qui hic nobis est propositus, media directio vis a vento exceptae axi nauis longitudinali et parallela, atque incipis plano diamettali existit, ea simul per axem nauis verti. calem transibit, hincque nullum habebit momentum ad nauem circa istum me conuertendam. Quamobrem in hoc statu gubematio nauis a vi venti neque impedietur neque adiuvabitur; sicque singula praecepta quae supra circa gubernationem nauium sunt tradita manebunt inua
g. 8sa. Longe aliter autem ratio erit comparata, si 'cla ad unam tantum malorum partem extendantur, seu ita saltem , ut modi directio uniuersae vis a vento e ceptae extra planum diametrale vel dextrotium vel sin, stro sit cadat. Tum enim utique huius vis existet momentum ad nauem do cursu suo declinandam. Scilicet si ista media directio ad dextrum cadat, prora nauis sinistrorsum conuertetur, dextrorsum autem si media directio ad laeuam partem cadat. Iste ergo flectus curium uis magnopere perturbans destrui deberet per actionem gubennaculi, quae saepenumero huic incommodo tollendo ne par quidem foret, nunquam autem me notabili celeritans, vis detrimento exerceri posset Quamobrem eiusmodi, Disilia πιν Corale
460쪽
Iorum status omnino est improbandus, haecque regula iuvetorum dispositione sedula Obseruanda, Ut ad utramque sartem aequalis a vento Vis excipiatur, sicque media directio per ipsum axem enicalem nauis transeat. Haec vero regula ideo etiam eo magis est tenenda, quod in quali velorum utrinque dispositione vis venti maxime augenir nihil autem adhuc sit repertum quod huius vis multiplicationem prohibeat. 6.8sa. uius generis autem incommodum vix euitari potest si ventus oblique in vela incidat. Quoniam enim vela tantopere extendere non licet, Ut nulla pro sus curuatura ipsis a vento inducatur, Vis venti in eam velorum partem, quae regioni venti est opposita, aliquam to maior existet, propterea quod his locis ventus minoricum obliquitate in vela incidit. Hinc primo quidem, dia directio vis venti aliquantum a directione nauis declinabitur, unde cursius nauis obliquus oriri deberet tum v ro etiam vis venti festior erit in partes velorum a vento remotiores. Priori autem incommodo remedium asseretur, vel aliquantulum ad ventum adducantur, hocque modo obliquitas incidentiae augeatur. Posteriori vero incomm do, nisi gubernaculum sine notabili detrimento Occurrere valeat, obuiam ibitur. si in parte nauis vento viciniori vel ultra aequalitatem augeantur, quo per vim ad hanc partem alias praeualentem media directio totius vis in planum diametrale reducatur. Duplici autem hoc remedio tam cursus nauis directus conseruabitur, quam nimia actis gubemaculi uitabitur.
6. 8s . Perspicuum autem porro est ab hac viventi qualis ad cursem directum commode instituendum requirurimm a tur,