S. Aur. Augustini hipponensis episcopi De gratia dei et libero arbitrio hominis et praedestinatione sanctorum Opera selecta editionem emendatissimam, & variis lectionibus undique collectis praecipue vero ex codd. mss. Vaticanis adornatam curavit P.F.

61쪽

C A p. XX. Radix bonstrum earatas, malorum euinpiditas . Mun-s ins naisscriptoris Hai habitatores mund. .

I Lla ergo possibilitas , non ut iste optin

i natur , una eademque radix est bonorum & malorum. Aliud enim est ea iistas radix bonorum, aliud cupiditas radix malorum, tantumque inter se differunt quantum virtus & vitium. Sed plane illa possibilitas utriusque radicis est capax , quia non solum potest homo habere caritatem,qua sit arbor bona,sed potest etiam eupiditatem, qua sit arbor mala . Sed cupiditas hominis quae vitium est,hominem habet auctorem, vel hominis deceptorem, non hominis creatorem;ipsa est enim eon cupiscentia carnis , ἐν concupiscentia ocu-ιorum , Di ambitio saeculi , quae non es eae Fatre, sed ex mundo est ' Quis autem ne. sciat mundi nomine solere appellare Scripturam, a quibus habitatur hic mundus

C A N XXI. Caritatem ex Deo nobis esse . Caritas bona voluntas.

CAritas autem , quae vIrtus est , ex Deo nobis est, non ex nobis, Seri

62쪽

plura teste , quae dicit 'e caritas eae Deo es, is omnis qui dirigit, ex Deo narus est, is eognovit Deum , quia Deus caritas est. Secundum istam caritatem smelius intelligitur dictum k : Qui natus est ex Deo, non pereat: &, quia non potest

peccaro 3 quia earitas secundum quam nutus ex Deo est, non agit perperam , nec cogitat malum Cum ergo peccat ho mo , non secundum caritatem , sed secundum cupiditatem peccat , secundum quam non est natus ex Deo quoniam

illa possibilitas , ut dictum est , utriusque xadicis est capax . Cum ergo dicat Seri-rtura ψ, caritas ex Deo est: vel quod est amplius , Deus caritas est: cum aper tissime clamet Ioannes Apostolus, ecce quolam caritatem dedit nobis Pater, ut Dii Dei voeemur. us ': Iste audiens , meus caritas est et quare adhuc usquo contendit, quod ex illis tribus tantum modo possibilitatem habeamus ex Deo , bonam vero voluntatem , bonamque a ctionem habeamus ex nobis 8 Quasi vero aliud sit bona voluntas , quam caritas squam

63쪽

quam Scriptura nobis esse clamat ex Deo a a Patre datam , ut Aii ejus essemus.

C a P. XXII. Conviniatur Pelagius erroris, γ.' mendari .

. . . .

SED sorte , ut daretur nobis , praece dentia merita nostra secerunt: sicut iste de gratia Dei sentit in eo libro, quem ad sacram Virginem scripsit, cujus etiam commemorationem secit in literis , quas Romam misit. Ibi enim interposito Iacobi A postoli testimonio , quo ait ' Subditi estote Deo , res ite autem diabolo , is fugiet a vobis : subjungit & dieit - , Ostendit quomodo resistere debeamus diabolo , si utique subiiti simus Deo , ejusique faciendo voIuntatem , diDinam mereamur gratiam , is facilius nequam Ipiritui auxilio sancti Spiritus re ramus . Ecce quam veraci corde damnavit in ecclesiastico iudicio Palaestino eos, qui dicunt gratiam Dei secundum merita nostra dari . An adhuc eum id sentire & apertissime praedicare dubitamus t Quomodo ergo Veraκω suit

Ep. B. Iacobi e. . v. . b Drba Pelagii in1Pist. ad Demetriadem c. a s a

64쪽

Ibit in episcopa Pam ne illa consessio 2 sorte Iam istum seripserar librum, ubia itissime diuit Aratiam secundum merita nostra da l. 'clod in orientali is nodo sine ulla recusationη damnaIit 8 Con steatur ' ergo se is aliquando tenuitas . sed 'iam non . te ere, ut de eorrectione apextissime gaudeamus h r Nunc vero eum illi inter caetera & hoe fuisset objectum , respondit bissare u/rum Caele sit sint , ipsi viderint, qui meunt ea Caele sit esse . Ego nuro numquam sic tenui , sed anathematizo qu3 s. tenent . QuomodQnumquam sic tenuit, si huni ante condi derat. librum ψ 8 Aut quomodis mathe- ' mat diat eos, rui lic tenent, si bunc ibrum . postud condidit τ , . Sed ne sorte respondeat ita se hic dixisse , vel faciendo vo untate', divinam mereamur gratim , sicut fidelibus & pie

65쪽

spondeat, alia de hae re verba ejus acci- rite . Qui currit, inquit, ad Deum , is a Deo se regi cupit, id est , voluntatem suam ex ejus votantate suspendit, qui ei adbaerendo jugitex unus , secundum . opstolum ' , eum eo fit spiritus , non hoc nisi de arbitrii incit libertate . Videte quan tam reua dixerit non inci nisi aνbitrii Iibertate, ac per hoc sine adjutorio Dei

nos Deo existimat adhaerere et hoc est enim non nisi de arbitrii libertate, ut eum adhaeserimus , Deo non adju Vante, tunc jam, quoniam adhaesimus , etiam adjuva si mereamur.

C A P. XXIII. Arguitur Priviam gratiae a6κ- torrum agnoscere ex maritis sua ullo adjutoris comparatis . Doctrinae hujus flerversitas .

S Equitur enim & dicit, Qua qui bene

utituν, id est , arbitrii libertate qui bene utitur, itose , inquit, totum tradis Deo , omnemque suam mortificat volunta sem , ut cum Apostolo pini diseνe ': Vivo autem iam non ego , vivit autem imme Christus e ponitque eor suum in manu Dei, ut illud quo voluerit Deus , ipse declinet s

66쪽

esinet 'ia Magnum prosecto adjutorium divinae gratiae , ut coruostrum quo Nos eris Deus , irae declinet. Sed hoe tam magnum adjutorium , sieut ille desipit , tunc meremur cum sine ullo adjutorio non nisi de arbitrii libertate ad Dominum currimus , ab eo nos regi cummus , volun statem nostram ex ejus motantate suspendiis mus , eique udbaerendo jugiter , unus cum illo incimur spiritus . Haec scilicet tam ingentia bona, non nisi de arbitrii, secun dum istum , efficimus libertate, ud his praecedentibus meritis sie ejus gratiam

consequamur , ut cor nostrum quo votae

rit ipse Getinet. Quomodo est ergo gra tia, si non gratis datur Quomodo est gratia, si ex debito redditur Quo moduverum dicit Apostolus si , Non ex vobis . sed Dei donum es , non ex operibus , ne forte quis extollatur φ Et iterum : Si ausetem gratia, inquit, Iam non ex operibus, alioquin gratia jam nota es gratia . Quo modo , inquam, hoc verum est , .s opem tanta Praecedunt , quae nobis adipimscendae gratiae meritum iaciant , quo

, nobis a Pro . ai. v. a. h ad Ephes a. v. . o. o - Rom. 11. Oe

67쪽

o DE GRATIA cHRISTI.

nobis non donetur gratuito , sed redda tur ex debito Ergone ut perveniatur ad adjutorium ' Dei , ad Deum curritur sine adjutorio Dei φ Et ut Deo adbaerentes adjuvemur a Deo , a Deo non adjuti

adhaerebimus h Deo Quid homini majus , quidve tale poterit gratia ipsa praesare , si jam sne illa unus enm Domino spiritus effici potuit non nisi de arbitrii tibertare

a P. XXIV. Deum misabili potestate operari ineordibus hominum ipsas bonas voluntates,

SEd vellem ut iste diceret , utrum

rex ille Assyrius , cujus Hester sancta mulier execrabatur cubile , quando eonfidebat in throno regni sui β, & omni sola illustrationis suae indutus erat, to ius auro variatus lapidibusque pretiosis , di extra sermidolosus valde , di elevata facie non f inflammata in earitate in tui tus est eam tamquam taurus in impetu Findi

68쪽

in8;gnationis suae , & timuit regina , &conversus est color ejus per dissolutionem,& inclinavit se super caput delicatae suae, quae praecedebat eam 3 vellem ergo diceret iste nobis , utrum sex ille ad Deum jam cucurrerat, & ab eo se regi cupierat , suamque voluntatem ex ejus voluntate suspenderat , & et jugiter inhaerendo amus cum illo spiritus factus erat non nisi de arbitati libertate ' Utrum se totum Deo tradiderat, omnemque suam mortificaverat voluntatem cor fuit in manu Dei posuerat ξ Puto non desipe re, sed insanire hominem, quisquis de Hlo rege,qualis tunc erat, haec senserit; &tamen ' convertit Deus transtulit indi

orationem ejus in lenitatem . Quis autem non videat multo majus esse indignationem a contrario in lenitatem converter atque transferre , quam cor neutra affectione praeoccupatum , sed inter utram que medium in aliquid declinare t Legant ergo & intelligant , intueantur atque fateantur, non lege atque doctrina insonante forinsecus, sed interna atque oci

culta mirabili ac ineffabili potestate ops D rari

a Lib. Hester cap. II. vers. I s

69쪽

rati Deum in cordibus: h minum . . nodi solum veras revelationes , sed etiam bonas voluntates is C A P. XXv. Pelagiana Gratia solius possvili istis exploditur. Stabuitur Gratiam nuessariam esse' propter ipsam voluntatem. is operationem bonam.

D Esinax itaque iam Pelagius S

ipsum & alios fallere, contra Dei gratiam dispalando. Non propter ill Tum trium unum id est, propter possibilitatem bonae voluntatis atque operias. sed etiam propter voluntatem & oper tionem bonam , erga nos gratia DevPraedicanda est . Nam illam possibilitatem ad utrumque valere desinit, & tamen non ideo tribuenda sunt Deo etiam nostra peccata , sicut & propter eamdem possibilitatem vult tribuere hona opera nostra . Non ideo tantum adjutorium: divinae gratiae commendetur , quia possibilitatem adjuvat naturalem . Desina: diceret quod possumus omne bonum facere. iacere, cogitare altius est , qui Me possea donoetit, qui hoc pos adjuvat e qaod vero bene vel agimus, vel loquimur , vel ca, gitamus , nostrum est. Desinat, inquam a

ista dicem. Non solum enim Deus posio

70쪽

nostrum donavit ' atque adjuvat, sed etiam ' melle is operari operatur is nobis.

Non quia nos non volumus, aut nos noriagimus; sed quia sne ipsius adjutorio, nec volumus aliquid boni, nec agimus . Quomodo enim dicitur , quod possumus bene ingere , Dei est , quod autem agimus nostrum est, cum dicat Apostolus I orares ad Deum pro eis, ad quos scribebat , ne id mali faciant , is tit quod honum est faciant 2 Non enim ait, oramus ut possi iis nihil mali sacere , sed , ne quid facis sis mali: nee ut possitis bonum facere δsed ut sonumsciatis.Quoniam de quibus

agant quod bonum est, ab illo aguntur qui bonus est . Quomodo dicit Pelagius , quod bene loqui possumus Dei est , quod Mne Ioquii X, Hostrum esst, eum dicat Dominus , Spiritus Patris vestri est, eritiqiatur is vobis 8 Neque enim ait x non vos estis qui dedistis vobis bene posse loqui , sed ait et non vos estis qui loquimi