Resolutiones in quatuor libros Sententiarum Ioannis Duns, Scoti sub R.P. Melchiore Flauio ordinis Minorum ... Cum duplici indice ... Per fratrem Ioannem Forsanum eiusdem ordinis & obseruantiae ... in lucem & praelo traditae

811쪽

Vtrum assinitus impediat matrimonium λFfinitas est vinculum quoddam personae ad personam aliquam ex carnali copula, cum persona altera consanguinea contractum. Quare ad ad assinitatem proprie dictam, quae impedit matrimoniu exigitur carnalis coniunctio, dc non sussicit qubdsit uxor , nec oportet mulierem esse uxorem, quandoquidem excarnali coniunctione etiam illicita contrahitur assinitas. Si tamen extentius accipias vocabulum,assinitas quoque eri cum

uxore non cognita,&cum ea cum qua contra -cta sunt sponsalia, licet per verba de futuro. Et hcc assinitas vocatur iustitia publicet honestatis

tk, . g. impedit aute matrimonium assinitas utraque eo sis mis. &proprie, &extese sumpta,&in eode gradu, crassulte. in quo consanguinitas. Hoc vero intelligitur,si No debet. et tilis assinitas matrimoniu praecedit, nam si sub- ' - sp sequeretur n5 dirimeret,priuaretur tamen hu-

I kobis; iusmodi, is videlicet qui talem assinitate indu

Vib . ceret iure petendi debitu, ut patet ex Iure canonico. Quod autem assinitas matrimonium Extra deco impediat,in causa no est nisi Ecclesiae institutio m V q. personas illegitimatis c5 formiter ad ius di- ε ' v se rium, unde in Leuitico, Vxore fratris sui nemo accipiat, quia turpitudo est,&c. Qui duxerit uxorem fratris sui rem facit illicita. inde etiaelicitur hoc malu esse, quia nihil turpe,aut illi citum nisi malum. In recta tame linea assinitas conlatur esse iuris natura &diuini, quod colli

ait ux

812쪽

LIBER ARTVS. 3 cigitur ex increpatione illius Corinthij: omnino r. Cor. s. auditur intervos fornicatio,qualis nec inter getes, Sc. Vbi innuit Apostolus gentes solo tu mine naturali abhorrere atali comercio. Porro Ioannes Herode increpabat, propterea quod fiatre adhuc superstite ei' duxerat uxore, quod . . ostendit Ioseph', Ioannes enim eum arguebat anno a. suae praedicationis, qui erat 16. Imperij Tyberii Caesaris. Na anno is .intrauit, Vt habe- In libis, iatur apud Lucana. Et Philipp'obsit anno imperii Tyberij Caesaris ret. Quocirca ex hoc factono potest astrui assinitatem in collateralibus lianeis esse iuris naturae, aut diuini.

DISTINC. 41. QV. VNIC A.

Vtrum crinatio espiritualis impediat matrimoniumὶ Cinnatio spiritualis est vinculum contractu ex dispentione Sacramentoru baptis mi,& co firmationisma sicut homo per carnale cognatione accipit esse naturale,ita in regeneratione accipit esse gratiae. Species autem huius

cognationis fratione utriusque sacramenti) sic copulatur. Prima dicitur paternitas,quae est in-

'ter regeneratu,®enerantem,sive regeneras

ministret Sacramentum, siue reneat ad Sacramentum, etiam si tenentes sint plures. Secunda est compaternitas, quς est inter regenerantem, ministrantem seu tenentes ad Sacrametum, Agenitores regenerati. Et obserua quod si ministrantes,vel tenentes fuerint coniugati dc com s

813쪽

DISTINC Τ. 42. QUAESTIO vri Ic A summauerint matrimonium , trasmittunt hanc

paternitate ad uxorem,seu visu, sic quod uxor cognita,vel vir essicitur compater genitoris leuati ab altero illorum. Tertia dicitur compa ternitas,quq contrahitur inter regeneratum,&filios regenerantis ministrantis,uel tenentis ad sacramentum. Impedit autem haec spiritualis

cognatio in praedictis personis matrimonium simpliciter, si ipsum praecedat. Si vero sequatur non dirimit,sed impedit quo ad exactione de biti si sine necessitate cotrahitur. Huius autem ratio est Ecclesiae statutum hasce personas illegitimatis. Et cogruitas ostenditur ex illis Apostoli, Nam si decem millia Paedagogoru, &c. Filioli mei, &c. Obsecro te pro filio, &c. Hos habebat Paulus filios ratione fidei,&baptismi,& confirmationis. Porro vir&mulier tenentes puerum ad Sacramentum, nullam contrahunt spiritualem cognationcm,quamobrem&contrahere possimi matrimoniu. Cognatio legalis est propinquitas personaria ex adoptione pro

ueniens, eius species sunt tres. Vna veluti descendetium,quae est inter adoptatem,& filiam adoptatam. Secuda est quasi collateraltu, quae est inter tib eros naturales adoptatis,qui sutit i ncius potestate, & adoptatu. Tertia quae est tan 'qua assinitas,quae est inter adoptatum, & vΣO- rem adoptantis, dc contra inter uxorem adOptati & adoptantem. Impedit autem haec te galis cognatio matrimonium contrahendum, S dirimit contractum secundum communem

opinionem , prima species de tertia semper,

814쪽

Lin ER Qv A RTvs. μι secunda non nisi quadiu sunt in potestate eius dem partis,quire ea soluta, vel morte, vel ema - cipatione filii adoptiui, aut naturalis vel alio modo non est impedimentum. Po id cognatio legalis ex adoptione, M ad rogatione con. x ι ι surgit,& utroque modo impedit. Ista aut e co- .gnatione Moses erat cognatus filiae Pharaonis; SNatha,secundum aliquos ipsi Dauidi. Aiunt Onim ipsum no fuisse naturalem Dauidis filium, sed legalem, seu adoptiuum. Unde & astruunt Lucam genealogiam Christi describere secundum cognationem legalem. Ex quo consequi-riit olim hac cognatione legalem a Deo fuisse approbatam&sanctis patribus. Non est mirandum si tanta sollicitudine haec omnia obseruet Ecclesia in matrimonio quo Christiani ututur, cum per illud propagetur populus Christian', ac per hoc eo pacto contrahi debeat, ut in ipsi' usu omninb caueatur quidquid charitati erga Deum,&proximum derogare posset, simulque struetur qnidquid honestati congruum videripo test,ut sic per honestum Christianorum matrimonium adumbretur benedicta illa Christicum Ecclesia coniunctio,de qua Apostol': Sa- Dbeo, cramentum hoc magnum est: dico autem in Christo & in Ecclesia: Quae quidem nunc per fidem,& dilectionem existens, olim per visionem, S fruitionem perfectam futura sponsan5 habens maculam,neque rugam cum sponso specioso prae filiis hominum,cui cum Patre, de Spiritu sancto honor re gloria in secula seculotum, Amen.

815쪽

o DE RESURRECTIONE. DIST. 43. QVAE 1. Es nefutura generalis hominum resurrectio. ξωxxςctionem omnium mortalium

possibilem ostendit Dei opt. maX. Omnipotentia, de qua apud Lucam,Non erit impossibile apud Deum omne verbum, id est,factum,unde &illud Matthaei: Apud Deum Matth- ' omnia possibilia sunt. Ex parte quoque ipso'rum hominum id fore possibile constat ex eo, quod non implicet contradictione,quare&fieri poterit. Quod autem reipsa futura sit,patet ex veritate fidei Christianae, quae hoc ipsum veluti articulum fidei exprimit in sγmbolo Apostolorum, Carnis resurrectione,in Symbolo: Niceno,Expectoresurrectionem mortuorum,&in Symbolo Athanasii, Omnes homines x surgere habent cu corporibus suis,&c. Deinde& istud expressissimὸ inplerisque sacrae scrip Maiis. ix. p VrV loci. con netur , Sicut Pater suscitae, .isdrius. mortuo ,&c. Cum autem venerit Filius homi-

- . Matiab. nis in sede maiestatis suae, congregabuntui an . ἔα. te eum omnes gentes,&c. Omnes quidem resurgemus, &c. Nisi eos qui ceciderant resurrecturos speraret & c.

Ap ben ine naturalis ratio futuram ho -' minum resurrectionem λFuturam mortaliu resurrectionem si quispianaturali astruere ratione adlaborat, ea desu

816쪽

mat oportet a specifica hominis forma,vel operatione eidem secundu hanc forma compe-.tente.Siquidem a materia,aut alia corruptibili forma trahi nequit. Hoc aute fiet si lumine n turali horu triti axiomatu veritate deprehed . re,ac comostrare possit, videlicet quod intelle- istiua anima specinca sithominis forma,deinde

qubd eade sit incorru'ibilis, tertib quod ipsa

non perpetuo extra corpus remanebit. Et quidem primum naturali intellectus acumine cognoscitur, nam&id demostrarunt Philosophi, se ut Aristoteles dices,animam esse actu corporis

gnoscit&sapit,&c, Omnes insuper Philosophio in hominis definitione posuerunt rationale, in- 'telligentes per illud animam intellectivam esse essetialem hominis partem. Huc accedit ratio desupta ex ipria hominis operatione. Homo enim intelligit proprie secudum Philosophu, δigitur anima intellectiva est ipria hominis forma Deinde Philosophus collocat hominis foe- licitatem in intelligentia,&in contcmplatione substatiarum separatarum,quare sequitur han coperatione proprie homini competere Addequbd cognoscam' pleraque obiecta insesibilia

Vt naturas communes, dc relationes ta reales,

quam rationis: Ite qubd assetiamur primis principiis,&aliis euidentibη complexionibus, sic ut non possim us dissentire,quorum cognitio per senissim haberi nequit.Tandem. experimur nos reflecti super actum talis cognitionis, Quantu. aute non est super se reflexiuu. Ex quo oportet

817쪽

DIs TINCT. 43. . Q. V. a.

haecis intellectiva anima manare, unde & ipsa esse hominis formam manifestum euadit. Idem quoque astr ui potest ex hominisvolutate, siquidem homo dominus est suorum adtuli,& oblato obiecto,subest ei' facultati ipsum prosequi, vel respuere. H c autem facultas non competit .. secundum sensum, quia appetitus nequit non prosequi coiieniens sib obiectum,&disconueniens no negligere, ergoconuenit ei secundum anima intellectivam, igitur & ipsa est hominis forma. Secundum autem axioma,ut puta qud danima ipsa intellectiva sit immortalis, videtur quoque naturali lumine notum.yQuandoquidem Aristotele plerisque in locis id asserere ap-α. δεηη paret: Ait enim, intellectus separatura caeteris,

, . sicut perpetuum a corruptibili, dc alibi hoc po- 'μμφ' ' nil inter sensum,& intellectum discrime,quod excellus sensibile sensum corrumpit, quo fit ut postea no adeb exacte perpendat minus sensibilia. intellectus autem non sic, quinimo intel- ' lectis summis intelligibilibus,perspicaci' deinde inferiora intelligit: Ex quo colligitur intelle-ci ii non debilitari operando, & ex consequenti ipsum esse incorruptibile. Deinceps idem ait: Si autem posterius id est,post ipsum compositum aliquid manet,perscrutandum est, in quibusdam enim nihil prohibet etsi anima est tale, non omnis, sed intellectus,ergo mens eius filii quod anima maneret post ei' compositum .insuper dicit. Relinquitur sollim intellect' de foris adueniens, igitur non accipit esse per generatione sed a causa extrinseca,ergo nec desine

818쪽

LIBER QUARTV s. 36 esse per corruptionem, cum eius esse non sub sit tali cauta, sed sit a stiperiori causa. Rationes 'etia desumi possunt ex assertione Philosophi, ait enim Commetator naturale desiderium no

commeto. l.

materia est qua res potest esse &non esse,igitur illud quod materia caret hanc non habet potetiam, anima materiam n5 habet, cum sit forma simplex secudum eum. Postremo asserit, quod 3.es.s.tib. fortis debet se exponere morti ap Rupublic.&hoc ait secui' iudicium rationi naturalis,ergo ct secundum illud potest cognosci animae immortalitas. Patet quia nullus propter quodcu-que bonu virtutis potest licite appetere omni-nb non esse, sed si anima no esset immortalis, mortes prors' amitteret esse. Ex his apparet phi losophum sensisse anima esse immortalem. Sed reuera dubius nihilominus fuit in hac assertione, nam ait formam non posse manςrς sep ra Iis alis. tam a parte materiali, toto non manente, ani- Metaph. ma autem est forma hominis secundum ipsum,ergo sequitur quod non supersit corrupto toto. Deinde ipse impugnans Pigionem, I. le Caelo.

dicit mundum incepisse, & non desiturum: habet enim pro incompossibili aliquid incepisse, & esse perpetuum, ac incorruptibile. Ait enim omne quod incepit esse,dc sinet esse, anima secundum ipsum incepit esse quia non concessit eam perpetuo praecessisse sine corpore, nec prius in alio corpore) ergo sequitur .

esse frustra,atqui anima habet naturale deside-rtu ad semper esseta, ergo no erit in ea Dustra, sed satiabitur tandem. Ueinde ait Aristoteles.

819쪽

3. P sicie. quod desinet esse. Ait quoque in physicis: Cui de infinito. est principium eius finis est: unde dubium est quid de animς immortalitate senserit Philoso--- - -: Si quide varie an diuersis locis loquitur,& habet diuersa principia, ex quorum aliquib videtur sequi animam esse immortale ex aliis verb quod sit mortalis. Quare verisimile est ipsum fuisse dubium in hac coclusione. Deinde & melius )dicitur qubd anima quae asserebaturaPhilosophis non erat ab illis per necessariam rationem naturalem probata,sed pleriique non habebat nisi quasdam probabiles probationes, vel vulgarem praecedentium Philosophorii opinionem. Vnde & Philosopli' loques de astris, citat opinionem AEgyptiorum & Babyloniorum. quit,' dicit multas credulitates habendas de unoquoque astroru. Adhuc syncerius dici potest cum Rabinis Iudaeoru qubdMoses fuerit prim' praeceptor omnium Philosophorum & Catholicorum: Quare si Philosophi dixerint aliqua nostrae fidei conformia ut

de animς immortalitate,mundi inceptione, Aconsimilibus in id non inuenerunt ratione naturali, sed ex relatione, aut lectione codicum ipsius Mosis, aut aliorum qui diuinitus in his edocti fuerant. Exemplo est Mercurius Trinna egistus dicens: Monas gignit monadem, Min se suum reflectit amorem,ubi exprimit pro - cessionem Trinitatis. Tertiu axioma, videlicet quod anima intellectiva no perpetu b remanebit separata acorpore duob'mediis lumine naturali cowbari videtur. Primu qudd pars extra

820쪽

rotu sit imperfecta, & no sit vero simile forma

adeo nobile semper manere imperfecta , ergo 2. De caelo nec a toto sepatatam. Deinde quod nullii vio . . mmo lentum sit perpetuu: separatio autem animae a corpore est violenta,cum sit contra naturalem eius inclinatione ex Philosopho: Si quidem naturaliter inclinatur ad corpus perficiendii, Vnde conssequens est,hanc separationem no fore sempiterna. Nihilo secius rationes hae minime cocludunt, Prima enim probat de partib',quq perfectionem aliquam in toto recipiunt,cuius - . . . modi non est anima,quinimmo sua perfectionem communicat corpori. Et si Philosopus indubitato tenuisset animae immortalitate,poti' .asseruisset anima perpetuo manere sine corpore quam in corporri quia secundu eunde omne copositum ex cotrariis est corruptibile. Se- , .cunda ratio quoque no est efficax, na ut ait Α- . .

vicenna appetit' animae satiat' es quando senaci perfecit corp'. Nam ideo inclinatur ad corpus, ut mediantib'sensibus recipiat suas perfe-' etiones, quas si semel receperit, non amplius corpori afficitur. Et his liquet trium illorum axiomatum ex quib' desimitur ratio a priori adprobandam resurrcastionem naturalite prima duntaxat lumine naturali ostedi posse, reliqua iis pis in. verd nequaqua, quare nec reliquum ostendere Imivbas valeat. Quod saposteriori quispia ostedere voluerit futura mortalium resurrectionem,idque lumine naturali nihil minus efficiet, Nasidixerit desideriti naturale non posse esse frustra authore Philosopho, atqui homo naturale habet