Theologicarum quaestionum, ac tractationum omnium hucusquè à Dominico Tusco ciue Regiense elaboratarum, ac in lucem editarum series eo disposita ordine, quo singulae seorsum typis fuerunt traditae, in vnum tantum sic translatae volumen ad promptiorem

81쪽

peccati dicitur, quia actus , ad quos agendos nos stimulat, verem

mini sitant peccata, peccarum vero , cum itatim ac consummatunia silerir, generet mortem , morti quom etiam stimulus dicitur, nam vere per carnem peccamus, per peccatum morun ur. Astoli. p. ad Cor. c. I . nu. I s. est Sin. siecurida ad Eosdem. I a num T. Ad Rom. e. λ m23. c.8. num. I Cumq; rursus qui nos peccare tentant, s

lana Osticium gerant, ista pariter peccatisfunulus, quia nos peccare tentat Angelus quoq; satanae dicitur Iac. d. c. I. nu. Is . ML semet ad cor. d.c. I a. m.7 sicut ergo impium proferet verbum i te, qui Deum notira in nobis stamulatorem diceret esse carnis, quiniis dicens eum stimulatorem diceret esse peccati, innulum satans, cum certo inaura , quod illemon solum intentatoriit maloruim sed oditiam neminem tentari permittat supra id, Mod potest,immo cum tentatione faciat primentim, ut sustinere valeamus, sed rei propria 'ilibet tentatur concupiscentia absua sinissem: ἡμde cum concupistentia intra pro distinantiam camis natiualas suos proferre prae conceperit a ,peccatum concipere itur,q valli ius actus in nobis hominbis peccata sunt, quae, cum eontanniata fierint, eonem tenurac. h. L. n rq Ois. ias AP ad cor. c. Io mimi 3. HGa. . nu. 9 Uum alijssuperius citatis: dicis adhuc daterilis erraret ille , qui Deum actuum inostra di reein nobis es operatorem carnis quia sic dicens diceret eum nostrorum esse seratorem peccatoram,quia actae carnis in nobis hominibus sunt m cata, caro prooterea Deo dicitur esse inimica est verti quia in ea

habitat peccaturn, quod Deo est pinimis inimiciun, quia Deus est se Nersu , Niusfusinonanibus operibus Ap LMR O m. d.

Io. .i . tres iulabunt san,quod ipsi non assumat, quod Dpuros hos in bis carnis actus, out a pura sibi inimica eminitrui tur came operem, quia negari non potest, quo thuiusmodi acius uinobis, qui rationi,participessimum cccata vere sint, ne hoci tes etia incere videamur quod illos in nobis mus Deus,ex auis nostrisa sein nobis opera:is operibus, s quoq; peccare securit, sed suos,&qualas nostram decenti vianam naturam, laesi rem nrationeenunita, vi operutos, quia respondemus, quod scalamos sibio

82쪽

sbimet ipsis aduersantur, cum absoluse Hirment, quod negare int

diuit, quia ii Deus hos recta cum ratione enimulosi nobis operatur actus.&actus recta cum ratione ear ni si non phyllei, sed morales sunt,eoquia res iram, re inoderare a scaruis, nonipirasei car

nimisianimalis natiuae, quia caro, Manimalis natura nempercipita peropere nec potestea,quae iunt homini , diuitianam decent ιμtium Uecta cam ratione agit, ag impotest,alias bruta rea, quae sunt hominis, reiacumratione agere possent tradita ab Apost ad η'. Lc. 8.m et s. 6. 7. O P. scor. c.

tum operatur vita, quidquid conse runter agit, non pli cum seditiorale sit coitie luens est, quia ex electione in E in c. s. u . J II. Aucergo volunta quod praeiatas innis oper'. rus, hi operetur Deus, de de Deo, ut supta, ii Mesentire dicerentui . -

Iunt, quod in nobis eas operetur lexarion , νε, α ρο '''

nam noliram decent naturam, .secundum pinnistinctatio ς' rocu ratiuuismodi operationes non playsicae, seditiorales sint, inrua in Coialequentra ut conliantes,&contrarios se exhiboeesen tu,

sis deliruentes, quod prius aedifica*erant Apoli a M. ηψ3,

83쪽

82Discutia autem prima huius conclusionis parte, quantum ad praese tem saltem satis essesvidetur materiana, ad aliana deuenientes assim mantem, quod moralia opera non a Deo, sed a nobismet ipsis sunt:& dicimus, quod si intelligamus demoralibus os,iluae ad vitia vergit . per quae mos peccamus,& in hae parte firma, & indubitata manet huiusmodi conclusio, quia peccata non a Deo, sed a nobismet ipsis

sunt, quia vere nos sumus, qui ea committimus nostram acquirimus perditi nemin operibus manuum nostrarum, Deus enim neq; peccatum, neq; mortem secit, nec laetatur in perditione vivorum,

quia, ut saepe dictu suit, sanctus est semper, iustus in omnibus ope

fide ijs loquamur moralibus, quae ad mundanum hunc spectant ac-.quirendum decorem, & gloriam, quae,4 qualia in antiqua floruisse . legimus Romanorum gente, di ista pariter a nobismetipsis acquiri posse concedendum est. Si vero intelligamus de moralibus ijs, quae hominem formant climstianunt,4 catholicas paralint operationes, ac ad aetem ae proficiunt merita vitae, & non a nobismetipsis pure, sed a diuina praeuenient gratia, nobis tamen cum ea cooperaptibus prouenire dicuntur, nam

si ea,quae Dei sunt sine Deo scire non possumus,ea similiter neq; op rari poterimus, quia principium rei recte agendae ipsa est illius rectEagenda praecognitio Vera, alias recte agatur impossibile est, etsi,'us Dei sunt ex puro, & gratuito Dei in nos proueniunt dono,non etiam a nobismetipss, sed a Deo sint,consequens est aluta eius pura, gratuita dici noli possent domi. . U. ad ἰ-ncmmm . a. 13. Oa6. c.

M'o9.m xi 'sudio an respondebunt dicentes: Nonne sumus m,s, qui ex operibus nostris meruntues ita ident: sed quis nobis hac deo it merendi, ad salutem opcra m mittendipotestateust nonne Devia ita etiam Hoc autem a Deo si accepimus , quid inmamur, quas, ea non acceperimus,sedpropria nostra ea possideamus ciet

te . U. I. ad Cor. q. minet. 7. c. a. mum 27. 28. Idc

propterea mibili' . aricarus Postquam nos adlionatus esset ad nostram cum metu, Q tremore i randam salutem, he tua Dei dona nostri purae attribueremis virtuti est; - I ehim, qui . ii nobis veratur Huxi eo poscere nos voluntate, quae bum ,

84쪽

placens rea perficta est, quasi em Anisi duellite Christuini virine propter hoc in superbiam er inini , quia haec non Hosra, sed. Dei est imis, mes in μα---m credem ms 'dem habemus rus es Dei autem ex nobis,'---bis, vis ad Q --δε μα-- ὸDe. UA stad/-. c. i. min. --πι--cor. ---.7.GDUM , sinum s. praecepta onsequenter diuina, quae de ipsa sunt huius moralia Mneris, licit Deus: νίω ipse est, qui sua promienti graria furit, Hea custodiani ,3 ea is sua sunt operauitur Edecb. e. Ir. aut I9.c.36. m. 27. confiteamur ergo praxet qucd. xlia huius generis non Mut a nobis, sed a Deo in nos prouenituit, liceto

nos hamio secundum Deis p mur virui a. i. ait r. . Misi dispositus ei in tantumodo esse videtur oeaque ii ς---Οmmumdum si seri poterit dii tantur. Et erimblinco miris Meretextus Amst. r. a Concia.mtis qui dicit: Quia nimis Omi fueraturiuus,cuius rui e muritia non idemin, quia omnia udini, nihil omnino excludere amisi , --ssis o - semium aliter, ut Bhat, intelligentas inviti physicasae invii edram in compraehenderet ' ratio - vias tamen ipsi ab eo textu exceptas esse debere di ut, cumn. ianona Deo,sed a nobismet ipsisopere compleri sicant. hoc autedicentes priores quoq; suisse dicuntur, ab hac qui recesserint textus' niuersalitate. Si ergo textus ille secundum eos non de uniuersis a solute loquitur operationum generibus, sed de omnibus unaus tantii generis, de quo etiam operum genere loquatur, intelligendus sit textus ille, locus factus esse dicitur &ratione, di auctoritate satis probatum esse videtur, quod loquatur de moralibus Js, quae ad spiritualem eam, quam superius diximus, pertinent vitam, non autem de physicis operibus nostris, prout ex superius a nobis addiictis,4 allegatis constare videtur, ad quae,quatenus opus esset,liabentur, blatio, ne eadem denuo inani labore, degentium taedio repetantur, nam quod nos vere simus, qui nostras operationes physica operemur. tra ea, quae superius dicta fuerunt, expressum videmur hahere te. m. Sap. e. 23. 7Mn. L . dicentem Quod anima illa, quam in nobis inspirauit Deus,est illa, quae nostras in nobis operatur operationes

vitam, & vitae tribuit actus, Gen. c. 24 -m.7. o. c. ' nu IIa Ia. 3.

85쪽

pbysiis, sed de niti alibus tantum lioquantur .peril, , 'illi si fonta, quae utiq; moraliter operentur inipossibile est, quia alimnii xionali carent,onien physicas a se ipsis operantur operationes, easq; operantes sibimet ipsis prodesse possunt,quia in ipsis animam se

siciuam habent, quiper semovetur,tea d. o. e.6. num.67. Geta c. f. .3o. αὐn .i7. c.' -r3. moet in phisicas suas mini,pr ri,ac operetur , operationes consequens est, quia in illis erandis Visis non est inferior iumentis,eta nec conuenit Tecles e. 3. nion. I,

his consequenter intelligimus, quod anima nostrosi per se op tuti nonis tamen, σε Dei, dc supra suam sunt naturam operetur, ea ergolantumodo, quae sibi conaturalia sunt, a semetipsa operetur, consequens est, quias ea tan-i percide, maestae sine pira naturae, non quae supra illam sunt, illa etiam nee a se ipsa operenici consequens eris, quia super fallanio ratio ipsisnun est avfidorum mitio meta, - mi, - ψε-tur, impossibile est, quia ad ignota nostrane etiam fetetur in .

-- α' s. num. r non de his, quae P, sit malostrai sint naturam, sed de απὸ natur libus nostrisso aruti, intelliges

dus sit, consequens est i cum vero ε contradent alvi,

Viri tualem nostrim iaciunt vit moeraloquitur scriptura, qualisin

ipsa recta in Deo praeceptorum operatio , non dicit, quod litanima nostra, quae illa a te ipsi ad suae prouentum salutis operetur, sed in persona Dei hoc nobis pandens, mysterium, ait ego ipse inficidam in visceribus vestris spiritum meum, qui,quae mea sint scit,&opersetur Sap.d. c.9 nu. I 3. IT. I 8. II. c. I .n Ao. Aposti . ad Cor. c. a. num cI. O ID .faciam,mis preceptismtis ambulatis uia mea eustodiatis, qu me istoperemta. Eadech. d. c. II. L. 36. Mu. 27. nam etsi thesaurum sarum operandarum rerum hιrbeamus in assis ictilibus nostris, siublimatas ta)nenim modi nem nostra,sed Deis virtus. Apost. 2. ad M. d. s.q.mι. T. Ad Eph. c. g. Mu. 7. I 8. I9.'eunda ad Phιιιρ. c. a.ηMN. q. ex quihmas nociis satis inolescere potest Iod Ap M. d. c. 2.αι. 6. P. ad Cor loquitur cle moralibus iis, quq ad vitam spiritualea facium, non de puris iraturalibus tu sti is, ut ipsi d secunt,quia anima noltra illa per se operatur, quod tanto liquictius clarescit ex eiusdem textus inspectione. Nam ibi Apostolus nobis prin

86쪽

milibus ορε tuar, de quoriam operationum genere suum prosequens sermonem ait: Unio'; autem datu nuimfestatis ιpiritus ad utilitarem. is, quidem perspiritina ruin ipsorum cert. sed Dei, cuius eat donii datui sermosa ιentis. Alii verosermo sesemis secuLdtim emmdcm spiruit m Dei viil licet Alteris des in eodem spiritu Alvgraria Ia utatuti luvno spiritu. V operam virtutum. -- pro'stia. Alii discνetio Jpvi num. Ali genera i ιarum. Ali interpretatio sermon M. Hac autem omnia, de quibus videlicet superius est habitus sermo, operatur visa, es id spiritus Des idens Iluis prout vult, quia illius sunt gratii ita

er aliis superius citatis ex quibus manifeste pater, quod postolus intextu illo de mere spiritualibus loquitiir, quae omnia asseueranter at firmata Deo in nos ex gratia prouenire, &ad ea operanda nOS per Spitatum Sanctum suum excitante hinsptereὰ qui piritu De agunturi ver/flijsei esse dicuntur Apost ad ROM. m. 8. s. oeci L cum alijssa

perius eitatis. Nam institutun Apost illi in scri triri do non fuit, ut uὲus dana, terrena se et phys-raderet, sed spiritualsata intum, qua di saecepisse dixi ad Ecclesia sua aedificationem, qua Christi est Orpb ,- te

si tenta hominem Dei,in quo cerrandose laborasse dicisse undum Eoatio

c.6 nu. I 6. et pabsim per omnes suas epistolas, i od tanto mu eius d. c.

87쪽

uisitonibus gratiarum c. deq; diuisionibus ministrationum ecclesiae, per amis lite liticatur, regitur, jubernatur, quae ad spiritualem me clibrorii ri eius pertinent vitam: sic ibidem de diuisionibus loque-

do operationum , de iis pariter loqueretur, quiad spiritualem specta, it profectum nostrum, ratio exigere videbatur, verum cum c O.nmti; iis omnium sit opinio,quod uniuersalitas textus illius ad alia Ctiam prirer ea, quae superius diximus, trahenda sit, quis ideo sit germanus textus illius sensus indagemus oportet,in cum loquatur de diuisionibus operationum, quae a Deo fiuiat .diuisione'; operationum

a Deo factae fuerint,4 fiant in ipsa potentiarum constitutione singulis infiisarum indiuiduis sub qualibet contentis specie, quae potentiae dictis specieriim indiuiduis i Deo at signate fuerunt pro certa, atq; inuiolabili lege, & forma operandi ultra, cItraquam, sicut cuiuslibet potentiae facultas suam excedere nec potest operandi virtutem, sic individuum quodlibet agens speciei illius suam excedat operationem impossibile est, quia sicut in ipsa facultatum diuisione potentiae illi non est a Deo data uberior operandi virtus, sic in ipsa operationum diuisione agenti illiin quo dicta est insula potentia, a Deo non est data uberior operum operandorum mensura tua ergo operis qui operandi legem,Sc formam statuit, atq; decernit, is illud operatus --

operanti sensum infundit operandiri simul Marti ex operis illius. 4Mlud operatus fuisse dicitur Sap. c. 8. num. . 6. s. sic Deus legem, forisam, tensum operandi naturalibus per potentiam illis insusani tribuens agentibus, operum illorum artifex, Lilla operatus fuisse, de operari dicitur omnia: e M.quq suerunt, sunt, erunt Omnia, ab ipso creata fuerunt,4 creantur omnia Deo, ipse ubiq; est, implet ommae ex ipso etiam, in ipso, o per numἀtilinem suam sic, visu-naa-ndicitur ilia Apost ad Rom. c. Io. num. 6. P. ad cor. c.8. num.6 Adaph. . L nu.6 Ier. c. 23. num. 24. non propter hoc tamen ea infirmantur,quq a nobis superius dicta fuerunt, quod dicta nempe agentia, in quibus prefatae insunt potentia i ivlicas suas positive a se ipsis operentur operationes,quia utrumq; praedictorum in propriis terna, nis verum est, dictae similiter potentiet sic, ut supra, tu fusae etsi ex ipso in ipso, se ipsum moueri dicantur, propter hoc tamen non desinit esse verura, quadri illipositive per se moueantur, operentur, ΛΡ

88쪽

Ioea .Haru vero medio distinctionii priatis amoris discultatibus non solum in praedictis physicis operaisonibus, sed & in moralibus res

sic, ut supra, de plano procedere diceretur, nisi aduersus istas noua rursus insurgeret non contemnenda dificultas, ex eo descendens, quod de nosira asseueranter affirmatur voluntate, quod illa nempe sub specie boni nos ignoranter ad peccandum adducat, eo quia illa nostrae sit mentis csca potentia, quo pro vero constanter supposito, cum illam nobis dederit Deus pro nostra libero agendi principio, , ne quo libere agamus impostibile est, quia in ea nostii vis,4 libertas residet arbitri), nostra utiq; peccata non a deliberata nostrae dicerentur procedere deliberatione voluntatis, sed ab illius caliginosa cic, late nos sub specie boni ad peccadum ignoranter adducente, a quorum caeca nugaciq; perpetratione deceptae aluntatis tota perpetrantis excluderetur malitia, tamquam causata a mena caecitate, ignorantia. D. c.9. num. I. ab illorum euitatione omnis excluderetur virtus, meritum, & gloria, quia non virtutisamore effugata , sed fortuito declinata Eccles. I. nu. o. Apon. I. ad cor. c. q. nu. 2O.

Voluntas ergo si a nullo cogi potest, quoniam absolutam operandi libertatem habet, & in alterutram , quam mavult, libere potest inclinare partem, utiq; si caeca esset , sub specie boni, ad quod sua inhiat natura, deludi posset, de nobis etiam actum sore pronunciari posse videretur, quia, ut pisces, omnes caperemur hamo Eccles e. 9.num. Ia etsi unus est interitus hominis, ciumenti, & aequa virtusa: conditio, quia sicut moritur homo, sicin illud moritur, terq; similiter spirat,4 nihil habet homo iumento amplius in hoc mundo, cuncta subiacent vanitati, Sc pergunt ad unum locum: de terra facta sunt,&in terram reuertentur, si etiam, ut iumentum habet, habereth

mo suum agendi principium, in quo homo ab ipso distaret iumento'

Eulas. c. 3. num. I9. 2O. c. I a. ninu. 7. 3. Verum an vere caeca sit inquiramus, oportet. Q. . . V .

89쪽

An no stra re vera sit caci volt tas.

, cesseessit. ---mumem cum itani possit --biσμγ Dei testimoniimus iliani non verax sit impossibile em D. 3M uim G mi. s. Istic 3 q. nici Ludiuinis et eam educamis principi snectae . hoc autem, ut rectius fiat, distinctE,is ordinate prae'ns; quεit disponatur,oporiae In primis igitur de qua volvorate an . .

hac quaestione senserint,in sentiant, de ea qui disputant iciterino'. nandum videtur, ne alteram pro altera quis sumens in aliquamis ducatur fallaciam, seu deceotionem,quia in humano compositon stro ex duabus constante substantiis materiata videlicet, immater lata carnali id spirituali alia est voluntas ipsius camis. post a. in c. a. uum. f. alia est voluntas spiritius nolui intellectivi. apta. Ad P iι . num. I . OhIn Scarnis, quae propriori vocabulo vitan tertia tquae ilione dictum fitit, concupiscentia appellatur, quae faculta iniipsa naturaliteritastra substantia carnis, cuius appetitionis ductu ipsa caro ad ea bona, quistianiunt propria naturae, actu haurienda, degu standa, ac opere complenda suapte natura fertur, quorum actualis operatiosus est vivendis sUrmalitas substantiae, atq; naturae caro ς ro cum ea tantum percipiat, que suae sunt propria naturae, de sub ipsis Cadulat sensibus, ea ver . quae Ues,ivel hominis sunt propria, non Pcrcipa at, per caper nec valeat, Flagradui sua suntluperiora natu re, ab ea pqnitus aliena, ideo ad ea coenostenda,lehi percipienda. transendat, impossibile est, alias caro, vel caro non esset, sed alia su blimior substantia, vel propria carnis concupiscentia, seu ipsi u Sage di facultas extra ipsi iis sitae siet substantiam carnis, quiambo in ipsae isces trabiti rda natura, ea er*8, o sunt superioris aradu Πλxu raecignoret, ad ea percipietida caeca sit, consequciis est Apost-

, 8, M. F. 6. P. ad Cor. e. a. m. t .s ea autem non percipit, vsuae ductu naturalis facultatis non appetit, ea etiam sua propria Pςr

ficiat virtutu uua, est quoq impossibile, quia potentia, vel sub

90쪽

saiatia una hon potest actus, de operationes alterius producere suba- 'tiae,&tanto magis natura suae superioris gradus, vel sibi exaduerso

contrariae Nat. c. 7. num. I 8. c. I a. num. 3 Luc. c. 6. num. . R. Iac. c. 3.uum. II. I a. c. q. num, . Apost. ad Gai. c. 6. num. I 6 Si ergo ita est,

prout est vere, quod ea, quae sua sunt superiora naturae lion percipit, non appetit,non operatur, nec percipere, appetere, ite operari po- est, sed ea duntaxat bona, quae suae sunt subiecta in propria naturae, quorum perfruitio eius propria dicitur, de est vita, quia nil aliud elivita, vere, quam eorum perstuitio bonorum, quae naturaliter ab ipso appetuntur vivente, bona vero, ex quibus ipsa delectatur, iucunda. ur,&vivit caro, eiusdem sunt opera carnis, quae menti nostrae, quae spiritus est, re vera sunt peccata,nam si lex carnis legi mentis nosti qua Deo seruimus, facto repugnat, repugnare seruire Deo, pecca tumeli, legi consequenter repugnans mentis nostrae nos docenti, ducenti seruire Deo, nobis,quod peccatum est,fuggerit,is per viam nos ducit,& docet gradire peccati, sic docens, &ducens in lege nos captiua peccati, suoq; nos ductu peccato, morti seruire facit,

per carnem enim vere peccamus,4 per peccatum morimur Arist. ad Rom. .7 num: 23. O 23.G8. m. . I. a Gai c. 6. nu . I 6. I9.

Et tandem si nequm quidquam, itari poteli, quam ipsa excogitet caro. Eccl. II. num 3 o. quia dum in se ipsa ea, qua a propria sua naturaliter procedulit agendi facultate, concupiscentia dicta, ex se praeconcepi cemmittere Opera, peccatum concipere dicitur, quia,ut dictum est, opera eius peccata sunt, cum autem ea actu

se emisserit, peccatuin consummatio dicitur, peccatum vero cuniconsummatum fuerit, generiat mortem, quia ut dictum est, per camnem camus,&peri Peccatum morimur Iac. d. c. I. num. I-IM. Apost. ad I m. d. c. 8.nunt. 13, Eccl. c. 2I. uum. 3. . Propter hoc

caro Deo dicitur esse inimica, de legi eius non ella subiecta, cise nec posse quia Deus spiritus est,cui in spiritu,s veritate seruinius, ae se uire debemus, de lex eius est & ipsa spiritualis, cui lege mentis nostrae obtemperantes sumus, quia& mens nostra spiritus est,&lex eius spiritualis est Apost ad Om. c. 8 num. .6. 7. c.7. et 2 S.IO.

c. q. num. 24. Eccles c. I a num T. Geu. c.6 num. 3. I a. et II. caro vero

eli mere materialis,& natura corruptibilis, & lex eius sensualis,4 legi mentis nostrae perpetuo repugnans, contraria Apin.ad Rom.

ex quibus ciun manifestissime pateat, quod voluntas carnis ade ,