Menologion ton euangelion eortastikon sive Kalendarium ecclesiae Constantinopolitanae 1000 annorum vetustate insigne ... cura Steph. Antonii Morcelli accedunt quatuor evangeliorum lectiones in codice variante. Volumen 1. 2.

발행: 1788년

분량: 318페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

COMMENTARIORUM DIURNORUM

LIBER X

AD MENSEM IUNIUM

Istinguunt hunc mensem sesti dies decem : quorum quidam insignes habent titulos, et explanationem accura tam requirunt. sub finem vero sese etiam occasio os seret disserendi de Graecorum Latinorum qu ' festis communibus : quam item libenter adripiemus , ne argumentum tractatione dignum diutius indictum reliquisse videamur . AD DIEM I I x I

Ι- Graeci passim diem hunc honori Metrophanis sacraverunt: quem Latini quoque , serius tamen . recepere . Neapolitani vero etiam die mI' mensis Ianuarii memoriam in Kalendario suo celebrabant: sive quod eo die Reliquias ejus accepissent . sive quod templum ei in urbe sua eodem illo die dedicassent ; quod ne Ma-χochius quidem dijudicavit. Ιui

122쪽

Initium autem pontificatus Metrophanis cum Cupero i ducendum existimo ab anno CCCxv. quum eum circa tempora Conc,

lii Nicaeni decessisse constet , a eidemque anni x. pontificatus tribuantur ab auctore Chronici Alexandrini: 3 Της εν τ* Βυζ -

eodem primum Byzantinorum Episcopum suisse confirmo . vidit hoc Ianningus inprimis , quem ceteri deinde, qui haec tractarunt, plerique omnes sequuti sunt. ejus jam sententiae Kalendarii quoque nostri testimonium accedit . esto enim, Synopsis illa Do-rotheana, de qua superius meminimus. s Episcopos viginti duos ante Metrophanem Byzantinae Ecclesiae praefuisse tradat, et nomen etiam cujusque prodat, Andream Apostolum conditorem faciat, post hunc Stachyn , deinde Onesimum , quos Paullus Apostolus nominat, tum alios adnectat , qui et prodigiis inclaruerint: meras tamen fabulas obtrudi fatendum est, postquam ne unius quidem ex his nomen in Kalendario nostro consignatum videmus, in quo tot ejus urbis Episcopi cientur, quos certe nec ApostoIOrum prinpinquitas nec Paulli schola commendabat. Idcirco etiam a Cave 6 dissentio , qui Synopsin illam tum confictam putavit, quum Ioannes Pontifex maximus, Iustini Aug. principatu, Constantinopolim adiit: quo tempore falsus il Ie Proc pius, qui Latina Dorothei scripta Graece reddidisse dicitur, Syn psin primum prolatam ait a Constantinopolitanis , ut Patriarchae sui dignitatem tuerentur . nimirum si haec tum prodiisset, et fides scripto habita esset, Stachyos Saltem et Onesimi nomina in Κalendarium subinde relata essent. duo enim saecula a Iustini aetate jam fluxerant, quum scriba huic operi manum admovit . quin totasOrtasse controversia, quam Procopius exarsisse narrat inter Ioannem Pontificem maximum et Archiepiscopum Constantinopolitanum, cujus ne nomen quidem ciet, posterorum commentum est:

neque a quoquam dubitatum, quin Episcopus Romanus in ipsa udi he regia primas serre deberet. Marcellinus certe, qui Ioannis adventum attigit, 7 secunda illi omnia fuisse sic indicat: Ioannes Romanae Ecclesiae Papa LI anno a Petro Apostolorum Pontificumque Praesule CCCCLxxv. sessionis ejuI, Theodorico rege pro Arianorum

suorum

123쪽

suorum caeremoniis reparandis Iaborante , solus duntaxat Roman rum sibimet decessorum , urbe digressus, Constantinopolim venit, mi. ro honore susceptus est. dexter dextrum Ecclesiae insedit solium. dievique Domini nosIri Resurrectionis plena voce Romanis precibus celebradit. Eadem demum de caussa ne tres quidem illos ante Metropha

nem Episcopos agnosco, Philadelphum, Eugenium, Rufinum , quos facilis recepit Quienus 8 ex Simeonis Magistri Logothetae annalibus , quem ipsum Metaphrastem esse , non bene credidit; ς

sane qui antiquos studiosissime semper coluerunt, domesticos iton praetermisissent Constantinopolitani, Episcopos praesertim , et Ec-Clesiae parentes suae , quos vel eo nomine Fastis dignos habuissent . si quid autem video , ipsa Patriarchae appellatio , quae Metrophani tribuitur, non anticipatione quadam honoris usurpata hic est, sed ad primum potius urbis Episcopum tamquam Patrem Patrum designandum . nam alios quandoque in Kalendario Archiepiscopos solum appellatos vidimus, vel etiam Episcopos tantum, ut Paullum, cro) qui tertius a Metrophane suit. Dixi superius , II) Photianis auctoribus nova illa veterum Episcoporum nomina priscis ByZantinis inaudita exstitisse , eoque

consilio excogitata esse, ut non sine caussa cum Ecclesia Romana de primatu contendere viderentur . nam praeterquam quod Andreas Προ τοκλητος fuerat, ante etiam ByZantinae Ecclesiae sundamenta jecisse dictitabant, quam Petrus se Romam contulisset . porro a Photii temporibus ea nomina recepta esse, nos docet Menologium

Basilianum , in quo ad diem xxxΙ' Octobris legimus, O αγιος

omnia Eusebius et ceteri proximarum aetatum scriptores penitus

ignorarunt. -

Ut ut Acta Metrophanis obscura sunt , nec multa Ianningus e tenebris vindicare, in lucemque proferre potuit; illud tamen in Vol Is in com-

8 Or. Cht. T. I p aos. sanetιιsimo Apostolo Diseopus By;anrii ordis is v. Cav. de Ser. Ecei Tom. II. in Si- evr , quum Eeelesiam Argyropoli aedificasset , meon. in quam Gristianorum duo millia eonveniebant .cto ad diem II. Sept eosque Maelys doeebat . tenuit autem Miseva str ad diem xxx. Nov. n eum M annos sexdecim, D in pace obdormivit .

Sanetus Apostolus Staetra ab Andreas

124쪽

comperto est, templum Constantinopoli stetisse honori eius dicatum, quod Codinus ab ipso Constantino magno exstructum, ac deinde a Iustiniano restitutum amrmat . Ia tum Menaea sestum ejus et in aede Sophiana , et in aede ipsius celebrari consuevisse docent, loco etiam indicato . ubi haec condita suerat: Τελειτιυ δε

EnTασκαλω, id est ad sinum Ceratinum prope Navale, quod Nεωδων appellabant. ci 3

- AD DIEM V,

MENS Is IVNII

I Supplicationes anniversarias ob terrae motum his jam in Kalendario nostro consignatas vidimus, ad diem xxv. Septembris, et ad diem xxvI Octobris. at quorsum spectet hodierna , quae hic solum , nec usquam , quod sciam , alibi praescripta est, non reperio . nec sane Chronicon Paschale aut Chrono araphia Theophanis , nec Zonaras aut Cedrenus indicium mihi ullum hujus imstitutionis exhibuit. quia tamen nulla hodie calamitatis publicaementio fit, ipsa anni tempestas argumento esse videtur , Supplicationem hodiernam frugum caussa esse institutam , ut numine implorato vastitatem ab agris depellerent. amissa enim messe, certa in tanto IIIo populo fames erat. porro Supplicationem hujusmodi in urbe regia habitam , ne pluviae agris nocerent, pulcre descri-

125쪽

AD DIEM v. I v N.

hit Chrysostomns in egregia illa homilia de spectaculis et i Ihis

Verum haec supplicatio, Aprili mense facta, indictiva fuerat

et extra ordinem: quae contra in Kalendario enunciatur , stata et sollemnis erat . ut ceterae , Pompa ad Campum sive Hebdomum procedente, nbi et sacrum fiebat . atque hic mos apud Latinos quo. que jamdiu obtinebat, qui Graeco nomine recepto Litanias appe,

labant, a quarum saepe in libro Pontificali 3 fit mentio. quin

et in Oriente ab Archelai Episcopi Mesopotamiae temporibus consuetudinem hanc fuisse Christianorum , docent nos in ipso initio Acta Disputationis Archelai et Manetis , quae Zacagnius edidit . cmptivi enim illi , quos Carrhas adducti Archelai ejusdem cura et Marcelli opthus sustentati Sunt, Vicem exponentes suam, veterem supplicandi ritum , de quo agimus, sic attigerunt: Est autem nobis mos hujusmodi patrum norreorum in nos traditione descendens , quiaque a nobis observatus est usque ad hunc diem , saeculo scilicet uI- per annos rivgulos extra urbem egretsi una cum conjugibus ae liberis , supplieamus soli ex invisibili Deo, imbres ab eo satis nostris aefrugibus obsecrantes: quod quum tempore ac more Iolito celebrare mus , immorantes jejunoI Peiper obtexit . etc. quem quidein locum 4 a ab

par illad Apostolorum . Aulitim item ea I

126쪽

COMMENT. DIURNO R. L I B. E.

ab iis maxime perlegi totum velim, qui Supplicationes , quas Ecclesia Catholica frequentat partim statas parii in conceptivas, inventum appellant recentiorum aetatum , cui tota antiquitas restagetur. quamquam eosdem eo quoque nomine reprehendo, quod consuetudines Ecclesiae, si antiquae sint, probent; si paullo recentiores, improbent: quum utrasque, non aetas. Sed Ecclesia ipsa, cuius est de his judicium, pari auctoritate tueatur. I Vidimus superius, post Supplicationem, quae in Campo fiebat xxv. die Septembris, adnotatum esse, Eγ-τω να του Θεωλογου κατ' . enimvero aedem hic quoque aliquam designari, in qua hodie sacrum sollemne fieret, nemo, opinor inficietur. at illud primum investigandum est, cur adscriptum Sit Hs To Bαπτισμα . Latinorum veterum ritus suit, ut qui baptizati essent , post annum , eodem illo die recurrente , quem Pascha arnotinum appellabant, simul omnes , gratiarum Deo agendarum caussa , conventum in te mapio sollemnem celebrarent. haec nos perbene edocet Ivo Episcopus

Carnotensis in libro- de Obsiciis Leclesiasticis, qui Micrologus vocitatur : nam capite LuI haec habet: Romani an πο sinum Poscha quasi anniversarium Pascha Leunt , quia antiquitur /d illos qVi in priori Pascha baptizati erant, in sequenti anno eadem die ad Ecclesiam convenere, suaeque regenerutionis anniPersarium diem cum

oblationibus sollemniter celebraverunt . sed quampis bHYsmodi cnni- Periarius a paucis uviam observetur, autheusici tu neu libri ipsum observari debere inveniunt, qui nobis Lectionem et Eoangelium sub titulo Pascha annotini annuatim praescribunt . porro in mentem venerat eodem fortasse spectare quod hic parum dilucide indicatur, putabamque idem Valere tis YO Bαπτισμα atque Hs την μνημην του Βαπτι δα sos. sed Kalendario veteri inspecto, quod e codice monasterii Grassensis descriptum erat, aliud omnino Evangelium apud Latinos eo die legi solitum animadverti: scriptum quippe inveni. In Pascha annotina secundum Ioannem cap. xxMI' Erat homo ex Marisaeis cuique Vt omnis. qui credit in ipso, non pereat, sed habeat vitam aetervain. videbam etiam , in Kalendario nostro si ium diem huic celebritati praescriptum, qui propterea Paschatis anniversarius haberi non posset . itaque de sollemni potius Baptis. male sormulam illam explicandam esse existimavi. Scio quidem, perdiu apud Graecos obtinuisse, ut in Epipha. nia tantum et Paschate Baptisma palam administrarent : in quo a Latinis discrepabant, qui pro Epiphania Pentecosten, ut nunc quoque

127쪽

que fit , celebritati illi destinarant. nec Chrysostomi aetate quidquam immutatum erat : diserte enim homilia I in Acta Apostolorum de Pentecoste ait, S Tι- ενεκεν 5 niatis ουκ εν πω καιρορ- ω βαπἘζο αεν ; quibus verbis Latinae etiam Ecclesiae consuetudinem se agnoscere ostendit . Graecos tamen posteriores ceteris diebus, quos jam Baptismati destinatos servabant, Pentecosten ad. didisse , persuasum habeo . movet me quippe non parum Ioannis Maschi in suo illo Limone narratiuncula hujusmodi: 6 Eeι δὲ

His animadversis, alterutrum statuendum videtur, vel ad hunc diem adscriptum esse sollemnis Baptismi Evangelium , quod Pen tecoste Majo extremo , aut Iunio ineunte mense celebretur vel sollemne Baptisma, ne vagus dies incertusque esset, huic demum diei adsignatum fuisse , eaque de caussa lectionem hic subjectam, quae festo diei conveniret . sumpta enim est ex Evangelii Lucae capite xI in quo Dominus noster praeclaram illam Ormulam no- his dictavit, qua Patri omnipotenti supplicaremus e quam scilicet sormulam Catechumeni ediscere , et ante Baptisma reddere debebant .

i II Restat, ut de loco quaeramus, quem illud Κατω designet . sollemnibus Baptismi celebrandis insigne erat Constantinopoli Baptistcrium prope tem sum Sophianum , idque vel ante Iustiniani Aug. exaedificationem amplissimum et quum ibidem Conci. Iium a Nectario habitum fuerit,. magno Patriarcharum Orientis et Episcoporum Asiae conventu . 8 hunc autem locum hic indicari ne credas: nam aedes Sophiana in media urbe erat, Campus contra ad mare . quia vero alias ea sormula templum Ioannis Theolo.

128쪽

gi in Campo situm notari vidimus, illud idem hic quoque significari quis putet: atque in eo peracta esse Baptismi soIleaenia, simul atque Supplicatio Campi absoluta esset . certe aestate ingruente locum illic potius delectum , in qno Baptisma celebraretur. non est mirandum ; tota enim illa regio aprica erat, ut perflatus admitteret, minusque aestuaret. neque lege ulla vetitum quis ostendat, ne Baptisma alibi, quam in Sophiano Baptisterio ceIebrare

Ceterum eodem in Campo, qui et Hebdomus dicebatur, tem. plum aedificarat magnus Theodosius homri sancti Ioannis Baptistae , ut ad diem xxiiID Febr. dixi: quare vero propriora sentire videatur, qui in hoc potius celebratum Baptisma putet, tamquam in ejus sede, qui omnium Baptisteriorum praeses jamdiu habetur, et a Baptismo cognomen invenit. Io nec illud Κατω refragatur, quum Iocum tantummodo insta Campum designet. Erit tamen aliquis fortasse , qui illud Κατω ad scriptionem ipsam reserendum existimet, nec aliam vocabuli vim esse, quam hanc, lectionem nempe , quae ob Baptisma eo die pronuncianda sit, infra inveniri . ceterum interpretationem hujusmodi repudiat verbum λεγετε , id est λεγεται dicitur, sive recitandum est , quae formula locum a loco distinguit : idque manifestius apparet ad diem xxv. Septembris, ubi τ' να- του Θεολογου conjungitur . praeterquam quod nusquam alias in Kalendario usurpatur H Κατω , quum saepius tamen uni Evangelio aliud subjiciatur, unaque semper atque eadem ubique adhibita est formula, Αλλο τp αυτla nμερφ, quod tute recognoscere facile poteris.

etiam peroratur 1 sed qtii illuminatione vio om- croa Paelaud. de cult. a. I. B. Disa. iI. rubus sordibtii aliena digni 1abandi sunt , ad cain ca a.

129쪽

AD DIEM v I.

MENSIS IUNII

Ι- De sancta Martyre Mamelechtha actum superius paucis, i nec de illius aetate quidquam definitum a me est. sed Evodius A se manus in Actis Martyrum Orientalium a martyrium ejus per tinere putat ad annum cccxxxxiuI quippe de ipsa mentionem fidiri arbitratur in historia martyrii sanctorum Narsetis Episcopi et Iosephi discipuli ejus. quam Chaldaice a Marutha Episcopo scriptam , ex codice Nitriensi Vaticano I edidit , et Latine interpre.

tatus cst. 3 haec autem interpretationis verba sunt , post narra tum aliorum martyrium : Simili etiam exitu Christianam Fidem consecravere Abiatha, Hathes et Mamucha virgines ex prodincia Beth Garmaea , a Sapore Rege, quum forte eo in loco versarentur, supplicio assectae . existimat scilicet Assemanus, Marulaebam hanc virginem plane ipsam esse Graecorum Mamelchuam , et Mamensam Latinorum . enimvero in ejus sententiam libens concedeo rem , si quae de sanctae virginis Mam lachae exitu reseruntur, cum iis convenirent . quae in Menologio Basiliano legimus de Mamelchthae martyrio. sed discrimen in hoc haud leve deprehendimus. s primum enim nullas ei socias adscribi apparet: tum necis ejuq auctores fiunt M EMnνεs, non Rex Sapores , et genus mortis additur. quo extincta est sub ipsum Baptisma , nondum albis de.

τος περιβεβλn αε- . denique aliud omnino tempus indicant , quae in fine narrantur de Episcopo , cui Rex Persarum indulserit , ut fano Dianae everso, tempIum exstrueret, et Mamelechthae Marty

130쪽

11 COMMENT. DI URNO R. LIB. E.

ri dedicaret: in quo etiam Martyris Reliquias composuisse ille dicitur.

i I Dies hic alter memoriae Martyris ejusdem dicatus non exiguum praebet argumentum , quare censeamus , Reliquias ejus Constantinopolim demum esse translatas, ejusque nomini aediculam aliquam aut templum in regia urbe consecratum suisse. hic autem. ut diximus, 6 Translationis dies habendus esse vide r , quum ceteri Fasti nihil hodie de Mamelchtha habeant ; iidem contra ad diem v. Octobris plerique meminerint . quamquam vel ipsa etiam aedis dedicatio satis caussae esse potuit , quare rursum hoc die festum ageretur: quemadmodum geminam Oh id Cosmae et Dami, ni in regia urbe celebritatem suis se , moS paullo Ostendemus . sic Basilius Seleuciensis in altero libro . quem Protomartyris Theclae vitae subjecit, et Θαυμιατα appellavit, sestum JIujus apud urbem Dalisandum verno tempore celebratum ait, 7 quum alterius co m. munis esset dies xxiiis, mensis Septembris : ac tum nihilominus ipsam Martyrem Seleucia quotannis adeuntem incolae noctu vigilantes, ut idem testatur, videre solebant . idemque pari modo Tadi senses sestum quoddam suum agere solitos scribit magni civis Paul. Ii Apostoli, 8 quem item co propterea ex urbe Roma ad civescarissimos, nec dubia adventus sui significatione, commeare, fama

erat.

MENSIS IVNII

Ι. Me nologia jungunt hodie cum Barnaba Barptolemaeum et quem hic indictum praeteriri ne mirere . nondum enim Constantinopoli, quum Kalendarium nostrum scribebatur , aedes sancto

illi

SEARCH

MENU NAVIGATION