Menologion ton euangelion eortastikon sive Kalendarium ecclesiae Constantinopolitanae 1000 annorum vetustate insigne ... cura Steph. Antonii Morcelli accedunt quatuor evangeliorum lectiones in codice variante. Volumen 1. 2.

발행: 1788년

분량: 318페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

Me nologiis habemus. porro Agathonicus Nicomediae quidem comis prehensus est, at Byzantii flagellis caesus, et Selymbriae dem uinad Propontidem , eapite damnatus , martyrium consummavit. ita que nec in Martyrologio Romano recte scriptum est, Nicomediae

Passio sanetorum Madonici, infici et Iociorum Martyrum : nechene in Menologio Sirletino Li0baei martyrium id suisse dicitur: quamobrem ne Eajetanus quidem Agathoni cu in Siculis Martyribus

adnumeravit.

II Claram Martyris hujus memoriam apud ConstantinopoIitanos prima ejus confessio secerat, verberibus ibidem pro Christi nomine toleratis. eam mox, templi honore delato , illuuriorem reddidit Constantinus magnus, quemadmodum Cedrenus aliique tradidere . a unde apparet , ab ipso prope martyrio inter Vindie Ios Marores, ut Optatus Mileuitanus appellat, sa) eum habitum esse . neque enim in eo colendo pie se facere Augustus ille existimasset , nisi antea de martyrio legitimo ab Ecclesia pronunciatum fuisset . sic enim Optati Iocum clarissimi interpretes explicarunt . ubi Lucillam a Caeciliano Archidiacono correptam narrat, quod ante spiritalem cibum et potum os nescio cujus Maroris, sed necdum vindicati libaret, id est oscularetur. Addit Codinus . templum Agathonici, quod δρ ωκον erat, sive quadrata et oblonga sorma, s ab Anastasio Aug. primum restitutum esse: deinde a Iustiuiano resectum a solo , minore am hi tu: idque demum a Tiberio Mauricii socero intra Palatii fines receptum inclusumque , quod in ejus vicinia conditum esset . illa vero templi magnitudinem declarant, quae idem scribit , Patriarchas eo usos pro honoris sui sede annos quinquaginta septem, ibidemque quatuor Imperatores sollemni ritu Augustorum insignia

sumpsisse .

De statua Verinae Aug. quae prope Agathonici templum erat, et a Suida memoratur. 6 dixi superius. 7 locum autem statuae

pulaverim, quod Verina quoque Martyris studiosa esset , atque intempli ejus ornamenta aliquid contulisset.

222쪽

AD DIEM xxv.

MENSIS AUGUSTI

1- Diem hunc sancti Titi Apostoli memoriae sacrum Graeci adhuc servant, quem Neapolitani sancto Barptolemaeo tribuerunt. Titi sollemnibus in diem hesternum rejectis , ut Kalendarium eorum demonstrat . at Romani a saeculo vIn Titum honorant pridie nonas Ianuarias: Martyrologium enim Romanum vetus a Rosvueido

editum eo die habet, apud Cretam rati Apostolorum discipuli . nec jam post praeclaras Sollieri vindicias ci) in ambiguo quis jure

servet, Martyrologium illud, Romanum, nec ne , sit , et Octavone Saeculo, an serius scriptum fuerit. Praeter ea, quae de Tito sacris in litteris habemus, Episcopum eum των επι ΚρέIης Eκκληπιων appellat Eusebius : a quod in epistolae Paulli ad Titum subscriptione, quam Latina exempla non reddunt, pariter legimus: Προς Treον της Κρητων Εκκλησιαs πρωτον Eπιακοπον χειροτονn- εντα εγραφn απο Nικοπολεως ras Mακελ- νιαs . eundem amplissime laudat Chrysostomus, Iaudant ceteri Patres , qui commentarium in eam Paulli epistolam scripsere . atque horum dictis contentos nos esse oportet. nam quae de patria ejus et prima institutione in Menologiis Menaeisque leguntur , fabulosa videntur . 3 Corinthium potius , quam e Creta, eum facit Chrysostomus in homilia I ad epistolam Paul Ii ad eum missam . Οιμω δε , inquit , αυτου κ εν ταις Πραξεσιν ειναι μνειαν, id est capite xvΠΙ. n. 7. ubi de Paullo Scriptum est, Κω μεταβας εκειθεν, τλθεν tis ομιαν τινos oras ατι Τιτου Ιου . quamquam vulgata Exemplaria Graeca non habent iτου , sed tantum Ιους ου , quum in Latinis sit nomine Titi Iusti, et Τιτου Ιους-ου etiam legerit in aliquibus

223쪽

1I- In insula Creta destinctum Titum placido exitu , docet nos Graecus Interpres operis Hieronymiani de Viris IIIustribus , sive Sophronius is, sive alius fuerit: nam quum alia quaedam de aliis, tum haec de Tito in veteri codice reperit Erasmus, quae in exemplari Latino Hieronymi desiderantur : Tιτος Emσ-nos

In urbe, quae nunc Candia dicitur. at olim vel Cytoeum veὲ Matium fuisse creditur , exstare adhuc templum Titi memoriae dicatum, auctor est Bollandus , 6 qui et sacrum ejus Caput ibidem adservari tradit . at de honoribus Titi in urbe regia , nihil mihi in numerato est . valere tamen Kalendarii nostri auctoritas debet , ut sacraIlum illi suum , praeter commune Apostolorum templum , alicubi suisse Statuamus . caussa quippe aliqua et ratio esse debuit, cur prae aliis sive Apostolis sive Apostolorum discipulis , quos omissos videmus , Titi nomen in Kalendarium re- serretur . aliquid certe de sacris pignoribus ejus, petentibus Constantinopolitanis , eo vel inviti submisisse Cretenses putandi sunt, qui imperio parebant, quorumque intererat Apostoli sui templum sacrariumve in regia urbe exstare , quo ipsius insulae dignitas commendaretur . suisse ibidem monasterium των Κρ-κων , apparet ex albo monasteriorum, quod superius edidimus: huic aedem Tito sacram adstructam fuisse, nemo veri dissimile esse jure assirmaverit.

224쪽

sis COMMENT. DIURNO R. LIB. xi

MENSIS AUGUSTI

D Titulus diei hodierni in Kalendario Neapolitano est Passio

saneti Dannis Baptistae: quae sormula Mazochio diem emortualem significat , uti saepe in commentario suo admonet atque inculcat . verum ipse Evangelicus rerum ordo declarat . Ioannem ab Her de sublatum esse non multo ante Festum Paschae, quemadmodum et sacri Interpretes adnotant , et Baronius ac Florentinius in Madityrologiis ad hunc diem explicarunt. neque id in observatum antiquis fuit. nam in Martyrologio Romano veteri sic Festum hoc enunciatur, ut adscitum agnoscas . haec enim verba ipsa sunt:

mI- hab Romae ad arcum Faustini Sabinae Mororis . eo die veneratur Decollatio sancti Ioannis Baptistae. in Hieronymiano Florentihil non Passio scriptum, sed Natalis: in Vsu ardo vero, Deis tollatio, peI potius Inventio Capitis beatissimi Ioannis Baptistae r siquidem DeeoIlationem ejus circa sollemnitatem Paschalem evenisse, ex Evangeliea eomprobatur Iectione : quae tamen hic fessiva retolitur , quando Caput ejusdem secundo receptum est in Emessa civitare , atque in Ecclesia conditum . sed de his plura Lesleus, ci) plura alii . Ceterum quid Graeci Latinique sequuti sint, quum diem hunc

miro consensu Ioannis Baptistae martyrio honorando tribuerunt, minime compertum exploratumque duxerim . nam quum alii hunc

diem delectum esse putent, quod hoc die sacrum ejus Caput inventum esset , alii quod hoc die Templum Alexandriae , honori Ioannis a Theodosio magno conditum , a Theophilo Patriarcha sollemni ritu dedicatum esset ; neutrum hoc die peractum inue. nio . ac geminae quidem Inventionis sollemnitatem diei xxmI- men. sis Februarii adsignatam vidimus: nec Stat Paclaudi suntentia existimantis, alteram ad hunc diem pertinere , et ob hujus memoriam

hodie

225쪽

hodie Decollationem celebrari . quae uuadragenarii jejunii diebus,

ex Concilii Laodice ni praescripto recoli non posset. Dedicatio au. tem templi Alexandrini pertinere videtur ad diem xxviI mensis Maii, quo die Theophanes Reliquias sancti Ioannis Alexandriam translatas scribit. a in hac certe opinione Tille montius est: 3 quamquam fieri sane potuit, ut alio die Reliquiae inferrentur, alio Dedicatio perageretur . nec illud suspicari licet , hodiernam cel

hritatem a lerita . sacri Capitis Translatione esse repetendam . nam haec ad saeculum nonum atque ad Ignatii Patriarchae Constanti

no politani tempora pertinet, quae Beda et plerique alii, qui

hodiernam sollemnitatem memorant, non Viderunt.

II Porro quaecumque hujus celebritatis origo fuerit, hanc apud Graecos potissimum et antiquam et sollemnem esse constat. quid enim aliud designant tot veterum Patrum orationes hoc die pronunciatae, quas Fabricius recensuit Z cs, earum quaedam Photii aetate Chrysostomo tribuebantur, quamquam insta ejus eloquentiam visae: 6 et ante Photium tamquam Chrysostomi opus habita ab Anastasio Sinaita, quae incipit Παλιν Hρωμαs μινεται. cujus initium Socrates et Sozomenus commemorarunt. 8 Martyr

certe non semel a Chrysostomo praedicatur Ioannes, atque etiam Ma

praeclari martyrii memoria in honore suisse putanda sit . Sepulcrum autem Ioannis, aevo Hieronymi, iob visebatur Sa, mariae , sive , uti jam ab Herodis magni temporibus nominabant . Sebastae: hic enim, Iudaeis jamdiu graecissantibus , urbium quo que nomina pleraque Graeca secit. an illuc primum a discipulis

truncum sancti Praecursoris corpus translatum suerit, non satis liquet. II Caput contra Hierosolymis abditum creditur, ubi et primo repertum accepimus : la) quamquam Ioannem Machaerunte intersectum suisse . plerique cum Iosepho ci3b censent, quae urbs trans Iordanem sita Herodi Antipae parebat , i et Ioannis natale solum a quibusdam habita est .iI De

226쪽

xi COMMENT. DIURNOR, LIB. xi I.

DI' De templis in regia urbe sancto Ioanni Baptistae dicatis

non semel egimus . sollemnia hodie in Hebdomo potissimum acta crediderim , ubi templum a Theodosio magno conditum , in quo sacrum Ioannis Caput ab eodem repositum esse, S OZOmenus Scripsit : Is cui tamen non omnes fidem habent. i 6 idem templum appellat ιαεγιςoν κ περικαλλεςατον : Codinus forma rotunda fuisse tradit . i O tri nρω Minos e ς ρογγυλοςvos εκτι n προαStilis re του μεγαλου . quod autem addit Cangius. 18) id ipsum a Socrate I9 Mαρτυριον του ΒαηΠις ου Ιωαννου appellari , μνημονικον αμαρτημα est: Socrates enim Ioannis Apostoli templum sic vocavit, scripsi Ique Mαρτυριον του Απoςολου Ιω-ου, ut Valesius edidit. quare minus certum haberi debet, quod inde argumentabatur, Mαρτυριον του Eβλι- a Palladio in vita Chrysostomi commemoratum. ipsum esse templum Ioannis Baptistae . quod Theodosius in Hebdo. mo sive in Campo aedificarat.

Evangelium hodie idem ex Marco Latini legimus , nisi quod

tres priores numeros omittimus .

MENSIS AUGUSTI

Ι' Nullum, opinor, hodiernae sollemnitatis testimonium Κ a. Iendario nostro antiquius habemus . nam quae de hoc argumento

227쪽

exstant Cermani Patriarchae orationes . non ad primum , sed ad ad alterum Germanum pertinere putantur, qui saecul O xul' Ecclesiam Constantinopolitanam administravit . enimvero non levis inde auctoritas aecedit iis, quae in Menologio Basiliano narrantur, his verbis: O του μεγαλου Θεω-nt ilos Αρκαδιει τ τυ ιαν Ζωνην os

ὼ mp . ny κ εκαλεσεν αγιαν σπον - atque huc trahenda sunt quae habet Nicephorus, i sacram scilicet Zonam in Chalcopratiis a a Pulcheria Augusta esse repositam e facile enim utrumque com . ponitur , si eam ab Arcadio quidem primum Hierosolymis receptam putemus, quod non negat Nicephorus ; templo autem Chalacopratiano a Pulcheria exaedificato , eandem demum , sive λαμπαν Θωην, quam pater paraverat , a filia novum in templum inlatam esse dicamus. Hinc jam contemnere licet hodiernum vulgarium Menaeorum titulum , qui est hujusmodi: H A μνησις της εν τp αγιμ σπορ κα

βασιλεως. Tela in Ponto erat, in finibus Armeniae minoris , cujus urbis Episcopi pluribus Conciliis interluerunt . inde sacram illam Zonam Costantinopolim adlatam esse , sine bono auctore quis credat nec vero a Iustiniano quidquam in Chalco pratiis aedificatum accepimus e contraque Sacrarium ibidem conditum novum, et templum ipsum restitutum a Iustino et Sophia Augg. qui Iustinianum proxime consequuti sunt. auctor est Codinus: 3b Tnν Pa

iI Addit auctor Menologii Basiliani , quadringentis decem

228쪽

post annis apertam esse venerandam illam Arcam , Leone Imperatore, qui nempe cognomento Sapiens dictus est, ut sacra Zona imponeretur Zoe uxori ejus a malo .daemone vexatae ; quam et sanatam illico fuisse affirmat. simul autem , qualis inventa fuerit Zona , sic scribit: Eπεθη ὀ τι δια Ζωνn ωs νεουφαντos , αποτιλβουσα, σφραγιδα επισα. δια χρυσ s βουλλης , 5 κωδικελλον εμφαι νοντα λεπRoμερως θ τον τε χρονον , 'ν ινδικIιωνα Ν την ἐμεραν, κα F δε εν Κων αντινουχ ora προσεκομισθη n άγια Zcum . ceterum vel mendum in annorum numero est, vel ad Leonem Arme nutu res spectat , qui administrare imperium coepit anno DCCCvIII sive anno CCCC v. post Arcadii mortem ἱ quum hic obierit anno ccccvnI Leo enim Sapiens imperium suscepit anno DCcCCLxxxv I' itaque pro Zoe inducenda erit Theodora, quae Leonis Armeni uxor habetur :vel refingendi numeri, scribendumque Xρονων λελθ οντων τετρακοσιων ογδomo Iα. at quomodocumque haec se habeant, Κ alendarii nostri aevo recenti Ora sunt.

Quadrat autem Evangelii lectio ex Luca , in qua de Zacchaei

pe indicabatur , Constantinopolitanos , sacro illo thesauro intra urbem recepto, magnum sibi ad omnia pericula praesidium comparasse . ea certe lectio apud Graecos ad templorum Dedicationem non pertinebat, quemadmodum a Latinis usurpatur . nam illi quum Encaenia celebrabant , binas habebant lectiones ejus sollemnitatis proprias, quae in codice nostro post Kalendarium designantur, alteram ex Evangelio Ioannis, κεφαλαιον YIA , ri καιρορ εκειν' εγε

III Tres denique Patriarchae agmen claudunt, Alexander, Ioannes, Paullus, de quibus in Menologio Sirletino mentio fit pridie hujus diei , in Basiliano vel nusquam , vel de uno Ioanne ad diem xxv. mensis hujus. Kalendarium v cro Neapolitanum hoc ipso die Alexandri unius meminit, quem et Martyrologium Romanum V. hab Sept. memorat, ceteris Omissis, quos Graeci solum et qui hos sequuntur, Mosci in Fastos suos retulerunt. Iam

229쪽

Iam vero clara omnino et illustris est Alexandri memoria ob Iaudes in primis, quibus eum veteres Patres Athanasius, Gregorius NaZianzenus, Epiphanius , Theodoretus cumularunt. quo anno pontificatum regiae urbis susceperit, minus liquet: nisi quod veri plane similis videtur opinio Cuperi annos xHI' ab eo in pontificatu exactos statuentis, ut initium duxerint anno CCCxxv I aut proximo posteriore , et anno CCCxxxx. desierint . hujus precibus. pestem illam Ecclesiae, Arium sublatum esse, et impietatis suae poenas dedisse, Iegimus in Actis Metrophanis et Alexandri : s quo etiam pertinent Gregorii Narian Zeni verba ad Constantinopo

ρευμ ιτων , G υβρις υβριν αμυνηται , 5 Cnλιτευθη θανατορ δικαι* θανατOs- ικοs . hinc autem Latini veteres rem eandem in Martyrologiis suis consignarunt . cetera de Alexandro , quaecum, que conperI potue e , habes a Stiltingo; nam in Actis , quae memoravi, et pauca ad Alexandrum spectant, et pleraque parum

certa videntur.

II i I Ioannes Alexandro additur, qui Scholasticus dictus est. et tertius quoque appellatur, de quo Evagrius, 8 Ιωαmas δε et

Menaea quidem ad diem xxI Februarii meminere his verbis: Tp

quod Bollandus Cappadocem potius eo die coli duxit, 9 qui Io

annes II est , de quo egimus ad diem II. Septemb. num. HI jam Theophanis testimonio , ut ibidem indicavimus , constat, Ioannem Scholasticum hoc die obiisse . cognomen autem is a professione invenerat . quod aliquando causidicus suisset .

nam perdiu quos Advocatos appellamus , Scholastici dicti sunt. in Actis sanctae Mariae Martyris, quae vulgavit Balu Eius , Ni gagores quidam, qui Tertullum defendebat, modo Scholasticus, F f a modo

230쪽

modo Advocatus audit . idque aliis exemplis confirmat Zirardinus ad Novellam alteram Theodosii junioris . Sed de Ioannis potius sanctitate inquirendum est . eum primus pessime habuit Baronius, nec satis benigne , Raderum sequutus , de eodem sensit Cuperus . hic ego de Baronii judicio quid dicam Equum is animum potius et consilium , quam Ioannis facta vituperet . commemorato enim sancti Eutychii exsilio , Continuo , in. quit , io de successore eligendo actum , delectusque fuit Ioannes cognomento Sebolasticus, ex Apocrisiario Ecclesiae Autiochenae, homo plane servus gloriae et nundinator rerum sacrarum . quique pretio adulationis eam mercatus est diguitatem . haeresis quidem tum eruperat Aphthariodocetarum , quam Iustinianus Q vehat impensius , cui edicto etiam patrocinatus fuerat . fautorem tamen habuisse Ioannem non videtur , etsi omnes ille Episcopos in sententiam suam adducere conatus esset . nam ut fraudem simul et periculum declinarent, consilium ejusmodi inierunt Episcopi, ut de ea controversia sententiam sanctissimi viri Anastasii Archiepiscopi Antio. cheni rogandam dicerent. sic enim Evagrius, II Οιs συναιν&ν YYs

crediderim , quippe qui ex ea Ecclesia prodierat, ejusque Apocrisiarius fuerat, nec ignorabat, quam tuto ea res Anastasii fidei et

doctrinae committeretur. sapiens autem consilium felix rerum exitus comprobavit. nam et Anastasius edictum Iustiniani constantissime resutavit, et Iustinianum ipsum Subsequuta mors meliora sentire coegit.

Quid deinde Raderus, cujus verba e scriptis ejus a Cupero reseruntur Z ia In nullis, inquit, Latinorum tabulis bane Seholast, eum lego. hoc damus ; sed plerique alii a Latinis omissi , quos

Graeci merito venerabantur. pergit vero idem Rad erus: Nee in M nologio est ulla ejus mentio, meritoque ab omnibus praeteritus . at hoc plane falsum e non modo enim hunc memorat Menologium Sirletinum , sed Kalendarium quoque nostrum recenset, annis pro

SEARCH

MENU NAVIGATION