장음표시 사용
121쪽
Magistratus auctoritate tuetur. Duplex hoe oenus auctfritatis pulchre adstruit locus Papiniani in L. hereditas so. g. r. ae heria. pet. . Quamvis stricto j
re nulla teneantur actione heredes ad monumentum faciendum , tamen P ιnci
pali , aut Pontifcali auctyritate compelluntur ad obsequium sipremae Molanta tr. Referri eodem poteli locus Pomponii in L. Quintus Matius T. de ann. leg. Nunc intelligis, non esse a iure ahborrentem , ut quidam putant , vulga rem illam ossicii ius dicet iis partitionem in mercenarium . quod actioni su servit, & nobile, quod cellante actione, ut natura aequum , intec unxit. Ergo iideicommissa ante tempora Augusti pudori hominum relicta Caenerunt sub Augusto ad meram ius dicentis auctoritatem , seu ad nobile cjascssicium pertinere: Ulpianus in L. peeuniae II 8. b. a: de V. s. post quandocuerat, aliud esse actionem, aliud pet sequutionem , Persequutionis verbo, scribit, extraordinarias persequutionet puto eontineri, ut puta fideicommesorum:
O si quae aliae sunt , quae non habent juris ordinarii exequettionem : quali scribat , fideicommissa peti non actione apud datum a Magilitari iudicem. Proposita: quae erat iuris ordinarii exequutio; sed implorato ossicio Magis ratus, qui pro imperio suo heredes ad supremae voluntatistobsequium Compellebat. Hoc idem aliquanto luculentius exprimit idem ipse Uip. iii fragm. tit. 2 s. g. I a. his verbis , mei commi sa non per formulam h. e. Per actionem ) petuntur: sed eognitio est Romae quidem Consulum , aul P aeroris: in provinciis vero Praestrum prouinetarum . Dicam verbo. Legata sunt
juris civilis stricti: fidei commissa sunt juris genitum , quod civile j is non
actione, sed mera Magistratus auctoritate tuetur. Ex hac una disterentia omnes aliae , tamquam consectaria proficiscebantur. Legatorum verba erat eivilia, imperativa, O daresa: fileicominii rum Precaria , ct inflexa , seu obliqua . Quae Uip. Fragm. tit. as. f. r. verba civilia vocat, ea idem Ulpianus Fragm. tis. al. s. r. interpretatur verba Legis modo, idest , imperati e prolata; & diserte Conllantinus imperatiMa aJ- Peliat in L. quoniam is . C. de tesum. Haec eadem Constantinus in cιt. L. 1 f., 8c Iustinianus in L. a. C. eomm. de leg. O silete. dιrecta dicunt. L gare, quo verbo Lex x II. Tab. institutiones & legata, non item fideicommilia comprehenderat, a lege iactum , uti rectissime Vossius in Et mologico : proinde idem eli atque 4n modum imperantis , & quasi in modum Lesis statuero: unde legata pro tributis, aut vectigalibus, quae pubi ice indicebantur , L. Iulianus I 3. 3. 6. de ae . emtie quod verbum iuris miror Brittanio, atque Het neccio excidi fle. Verbis civilibus, & imperari vis pr Prie opponuntur precaria : directis in lixa . v obliqua : Instexorum s quod itidem verbum a Brisonio , atque Heliae ccio Omi Tun j mentio eli iacis. L. I I.: obliquorum nulla, quod sciam. , in Libris juris, in cominentariis autem interpretum frequentissi na : nec Latini scriptaris auctoritas deest . Ammianus Marcellimis , D vano, inquit Lib. I s. eap. f., rogante Me bis obliquis. Tam diversa illorum verborum ratio non aliunde . qnam a d versa legatorum , & fideicommilIorum origine petenda eil . Qiae Legura permittit facimus, ea facimus imperantes: quae non ex auctori tile juris , Psecantes: precamur ait 'em oblique, h. e. alioru in operam sidemque interponentes: contra directa , & nos ipsi imperamus.
Eadem divera origo secit, ut legata .t anuitu Latine scripta valerent,
122쪽
fideicommissa etiam Graece, quin & .ia ulterius cui ascum lite gentis lingua , Ulp. in Fragm. sit. rs. 9., O in L. fideicomini Ja l ac pr. de leg. 3.
Quae juris civilis sunt, ut legata, Latinis tantum vel bis cietum Romanorum Peopriis peraguritus: quae juris gentium, ut fidei nunt in , omnium
gentium verbis, L. an ιnutilis. o. de acceptilat.
Neque alsa est ratio eius, qi d scripuim est apud' V p. eit. sit. as. g. r. si deicommissa non ex rigore jaris civilis proscIbi, ut legata, sed ex voluntate dari relinquentis e unde illud non uno librorum juris loco inculca. tum , voluntatem in fidei minissis intuendam servandamque, L. a fratris
Ia7. de leg. 3. . L. Meicommissa II. g. 19. . O L. quisqtis 's. de leg. 3. , O L. t 6. C. de Iidete. Iuris civilis propria sunt subtilia . Ac solemniariuris gentium aequitas, de sim pscitas: huius laxior, illius adstrictior est in . terpretatio quod subjectis exemplis patebit. Legata verbis dabantur, &tasque ad tempora filiorum Constantini, qui legatorum formulas sullulere, L. 3. C. de foron subl. , O L. II. C. de testam. non aliis , quam pactis ,
uti ea vocat Ulp. Fragm. rit. I . f. II - , s. e. conceptis , & legitimis': fidei commista etiam nutu, L. natu a I. de leg. 3. Jure gentium solus ninus fidem lacit voluntatis. Legabatur tantum tella mento, codicillisve confirmatis testamento , cuius pars quaedam erant; si deicommittebatur codicillis etiam non confirmatis. Gaius Inst. Lib. a. rit. T. f. 8. , MI p. Fragm- tit. as.
6 8. Solemnes scripturas civile ius requirebat: jure gentium satis est quale climque extare indicium voluntatis. Hinc legari ante heredis insti unionem non poterat, quia quum iure civili potestas terimenti ab heredis institutione incipere , legata non in lutulo herede data extra testamentum, & non ex solemni scriptura data intelligebantur . Ulp. Fragm. tit.'Iq. f. II., Otit. as. 3. 8. Post mortem heredis legatarii Me inutiliter legabatur, namque ab heredibus. Se contra heredes incipere actiones vetus iuris civilis ratio velabat: sdeicommissa vero in eum modum relicta Ius gentium sola desun-ct. voluntate spectata tuebatur. Ulp. iit. 2 I6., ac tit. as. S. 8., SI lib. Ins. de leg. g. 33'. A legatario jus non erat legari: fideicommitium vero a legatario fidei commissariove relinqui ius erat, Gaius loe eit., Trita. pr. iit. In l. de sng. reb. per. sdeici relict. Lex Xu. Tab. patrifam. permittebat legare rei 1Dae: non videtur autem rei suae legare qui quod uni jam semel legavit, alteri legat ab eo- Legamus rei n6ιrae, quam aut ipli damus, aut dare iubemus heredes, per quos dare nos i plbs c: vile jus singit. Sed subtilitas ista iuris ei vilis tanti jure gentium non erat, ut ii os POtius intuenda servandaque videretur voluntas defuncti. Si certa species t stato ris propria legabalur, eius dominium a testatore recta via transibat ad lega-' tarium , L. a Titio 64. de furt.: qua de re su se ac disti l .cte Aulis ius no-ser de leg. O mei com. quaest. q.: fidei ommisso autem sola possessio transferebatur , L. qui usu infructum ψ. D. Ii ususfr. per. Fidei eommilis , tuti iuris stitii auctoritas decrat, dominium transferri civilis ratio non Patiebatur, tam surri possessi nem , quae magis facti; & iuris ge tium Q , non vela mi ι Legatum intercedentibus inter te striorem S legatarium capitalibus . gravissinii sue inimicitiis ademtum videbatur, sed doli exceptime oppostae fidei commissum autem ipso itire, L. s quis ita 3. s. uti. de aditu. leg. Est boc tribuendum smplicitati juris genuum, quod ut in dando; ira in adi-
123쪽
mendo fideleon misso niadam spectat hominis voluntatem : illud est tribue dum sebtilitati juris civilis.
LEGATORUM, ET FIDEICOMMISSORUM EXAEQUATIO.
TAndem legata & fideicorninissa exaequata sunt. Quo tempore , quove auctore id lactum . non liquet. Tribonianus f. 3. Inst. de lepexaequationis istius auctorem iacit Iliutnianum . cuius est L. a. c. eom
de leg. in eam sententiam scripta. At vero Ulpianus multo antiquior Ii uiniano in L. I. de leg. I., Per omnia, inquit, exaequata β. . tegata deicommisis. Sed nova hinc enascitur dubitatis , non enim verisimile ell, ita sci ipiisse Ulpianum , e euius Fragmentis tot legatorum fideicommisi rumque disserentias descripsi Capite superiore . Mirum quantum ingenia in interpretum torserit lacus ille iuris . Diversa sere amnium interpretamenta collegit Osualdus Hilligerus Denelli enuel. Lib. 8. eap. I., S nuperrime Bynkers hoekius Obs jur. Lib. 7. eap. a g. Longum est omnia: placet tamen Proser re & expendere selectiora Id ut ordine fiat, interpretes distribuo in classes tres. Prima eos habet, qui Jocum illum abiudicant Ulpiano : secundams, qui aliquid inibi a Triboniano mutatum putant: tertia eos, qui nihil mutandum contendunt. In prima sunt sane multi, nominatim Viglius, S e recentioribus Uisentachius. Viglius in s. Ita Inst. de restam. ord.
persuasissimum semper habuisse se scribit, sub . nomine Ulpiani Tribonianum latere. Idem novissime visum Visenbaehio in Emrum. Trib. Conte cturam Coosimant Pandectarum editio Haloandrina, ubi nulla est eius capitis inscrip io: Codex Bituricensis , in quo Duareno teste Dis. lib. a. east, s. nomen illi inscribitur Imperatoris, non UIpiani: quodque idem Viglius addit, audivisse se in nonnullis antiquis libris caput illud deesse I sed quiniam Tribonianus legatorum fideicommissorumque exaequationemi impera Wri iso tribuit in eis. 6. 3. , O cit. L. a. , si eain assinxisset Ulpiano, ipse se salsi damnasset, inIoandrmam editionem, Codicem Bituricensem , aliaque, si quae sunt, manuscripta exemplaria nihil moror . In aliis omnibus libris, maxime Florentino, qui unus instar est omnium . iis verbis Ulpiani nomen inseribitur.
In secunda classe sunt A. Augustinus , R Notomanss c A. Augustini
Emend. Lib. 3. cap. s. coniectura haec est, fortasse Ulpianum eius sententiae exceptiones aliquot adscripssse, quas non deseripsit Constitutionis Iusti- Mianeae memor Tribonianis. Eodem redit coniectura Hotomani scribentis in cirr s. 3. , vel tale quidpiam, quod nova Iustiniani Constitutio secit , ne describeret Tribonianus. Non longe abest Alexander Turaminus in Dip. de exaequat Ieg. O Mese. cap. a. num. P. O gr. To per omnia a Tribonia no adjectum contendens. Longe alia coniicit calvanus de usust. eap. I num. et 3. Is Ulpianum scripsisse suspicatur, Per omnia exaequata sum lega
sis fucommissat Tribonianum autem scripsisse legata Meuommissis. Coniecturae argumenta haec sunt. Aetate tapiani produsta jam erant a Iegatis ad
124쪽
fideicommissia Lex Iulia Ze Papia , L. IUeleemmissum 87. do Ieg. 3. , quae est ex Lib. 4. Pauli ad L. Iuliam & Papiam : Lex Aelia Sentia , L. i
fraudem a T. qui O qui b. man. , Lex Falcidia, L. is cui 33- ad L. Fulcita S. C. Libonianum, L. I. q. T. ad L. Cornes. de fals: Edictum de legatis praestandis, L. I. D. de leg. praes. e Interdictum quod legatorum , L. unis C. quor. leg .: Edictum, si cui plus quam per Legem F cidiam , L. I. g. 6. D. Iι eui plus: Edictum, ut legatorum nomine, L. r. f. IO ; O L. haec sipulatio 4. D. ut legat. seu sidete. seri . eaus: Edictum ut in possessionem legatorum , L. is cui s. I 6. O 9. 2 s. ut in pus leg. o quibus adde S. C. de legato eorum, quae sunt aedibus juncta, arg. L. si Me scit 6 a. de lese r. , quae est Ulpiani ex Lib- 3. Meicommissorum, O L. seq. : Edictum de remissa a Praetore iurisii itandi . conditione, L. quae sub conditione 8. f. a. de eones inst. , & Edictum si 'quis omissa mussa testamenti, L. nsi non solus Io. g. r. , O L.. de inbertatibus 1 a. U- s quis omis caus test. Erant igitur exaequata, ubi id par utilitas pollulare videbatur, legatis i deleommissa , non fidei coinmissis legata: idque bene multa legatorum pro Iria , quae ex eiusdem Ulpiani Fragmentis In superius eaput congessi iuculenter confirmant: multo luculentius hoc itidem consimat ipsa subiecta Ulpiano materia. Est ea Lex descripta ex Ulpiani Lib LXVII. ad Edictum, quo libro egisse eum de interdictis, indicio sunt inscriptiones, L. I. de
interdict. , L. a. quor. bon. , O L. r. quod legat. : occasionem autem cius
tractationis recte poterat dicere Ulpianus, suisse exaequata legatis fidei commissa ; nam qilo tempore ea interdicta prodiere , vix ulla habebatur ratio fideicommistarum: cui conseqtiens est, suis Ie primum illa de legaliν scripta, tum, ubi increbescere fidei commissas atque exaequari lcgatis caeperum, suis te a legatis producta ad sdeicommissa . Ememplo sit interdictum,
Quod Iegatorum, quo cautum, ut quod quis legatorum nomine non ex volun-
rate heredis oecupavit, id restitu, heredi, L. r. quod legat. Interdicti ratio duplex, alie iam juris publici, quod nemo potest sbi ipse ius dicere, eit. L. i. g. a. , altera iuris privetii, quo non potest herest cogi legata praestare nisi deducto aere alieno, & Falcidia tetenta, L. um C. quor. legat. Quod axin em aeque pati jus publicum non poterat fideicom mi garium sibi ipsiunius dicere iamqire Falcidiana ad fideicommissa rerum lingularum produxerat interpretatio pta identiun, ut, contra quam docere videtur Tribonianus f s. de meieom. heria, demolitatum a nobis est in nostris Inst. repet. PraeteS , aequissimum fuit , interdictum illud ad fidei comini ista produci, cit L. V. C. . Dor. Ieg. Erat igitur a5 Ulpiano scri hendum, exaequa ta esse legatis fideicommissa. Quod autem aevo Iustiniani vicissim fuerant legata fideicommissis exaequata , Tribonianus, paucis mulatis, Ulpiani verba
ad ius sui temporis 'deflexit. Quid fecisse Tribonianum IV Viri isti pu- iam , id ille secisset pro iure suo, L. a. C. de , et. jur. enucl.; sed nihil
fuisse caussae, cur aliquid eorum saceret, quae A. Augustino , Isinomano, ac rura mino in melilom venerat , mox demonstrabo: certe vero non PQ terat iacere , quod ab eo factum opinatur Galvantis; primum enim lem poribus Ulpiani non pauca fideicommissorum propria legalis accesserant l, qua de re Parte a. hujus . commentari , ubi de legatis iacitis : deinde none δἰ adeo hebes Tribonianus , ut non intelligeret, quod nemo est, qui Drav
125쪽
i melligat , exaequari legata fideiconi missis non posse , quia ii Idem fidei
com nulla exaequamur' legatis. Res esse aequalis alteri non potest, quin sint aequales inter se, uti rectissime Duarenus in tit. L. I. de leg. I. Denique si alterum ab altero differre credidissἡt Tribonianus , utrumque expressisset
in hunc modum , per omnia exaequata sunt legata fideicommissa, O fideicommissa legatis.
in tertia classe magnus est interpretum numerus. Seligam ex eo numero unum , aut alterum . Gujacius, cui Raevardus , aliique se iis mulii subscribunt , Obs lib. 8. eap. q. , pertinere inquit Ulpiani locum ad Legem Falcidiam , . atque interdictum quod legatorum , quae suere , ut modo dixi , a legatis producta ad fidei commissa. Eo autem movetur, quod is locus descriptus est ex Lb. 6 . ad Erictum, quo libro Ulpianum de illo interdicto tracta Te piobat L. T. D. quod legat. Ego Ulpianum occasione interdicti Quod legatorum exaequationem il-
Iam meminisse non negoia ne tamen eam ad id solum reseram , de quo inibi agebat, quum To per omnia , tum alia vetant, in quibus paria luno
temporis esse ostendi legata S fideicommisIa . Claudius Chissetius Lib. a. sdeicom. eap. 6. scribit solemne Iurisco sultis suisse Tegulas concipere generali aliqua formula , quae plerosque casus comprehenderet, nec tamen excluderet exceptiones. Ita Pomponius in
' L. I. soluti matrim. dotium cavs Iam praecipuam esse inquit semper O ubique e quae generalis formula non excludit casus certos , quibus praecipua non est ea caussa a Cum Chi stetio sensi Bynhershoehius Ioe. cit., ubi J risconsul iis saepe placuisse hyperbolem , mullis collatis exemplis demonstrat. Ergo To per omnia in Q. L. I. accipiendum est, quasi scriptum fere ter omnia , sonatque idem atque in pleri que . Adverbium fere non raro Omit titur in multis locis iuris, est tamen inibi subaudiendum. U. g. I. Inst. de de donat. Atque haec ejus loci interpretatio mihi potior videtur. Tandem legata ct fideicommissa omnino exaequavit Justiniani consti. vitio in cit. L. I. , qui verbosus, & obscurus est locus iuris : Ego ei li cis aliquid adseram . omne νerbum , inquit Iustinianus , significans testato' ris legitimum sensum legare Mel sdeicommittere Molentis , υἱιie atque validum est si e directis Merbis, si e precariis utatur . Sententia haec ell . voluntati es taloris quoquo modo expresiae, nisi qua et Lex obstet, patendum . Id unum est hodie necesse ι ut consentanea sit Legibus: quo T. Iegitimum spe Bat: ceterum num civilia , an precaria sint verba , quantum ad est ei m juris , nihil interest . Pergit Justia imis, Et omnia , quae naturaliser
insunt legatis , O Meicommissis ιnhaerere intelligantur: O contra quidquιd deleomnattitur , hoc intelligatur se legatum : O si quid tiae est quod non habet naturam legatorum . hoe ei ex fideleomini Us aleommodiaur : O si omnibus perfectus et entus, O ex omnibus nascantur in rem actiones , O ex omni-bvl 0pothecariae, ex omnibus personales. Τό eontra non est hoc loco positum Pso e contrario, quae frequens est ejus vocuae significatio , namque
vel his illis Iustiniani omnia , quae naturaliser insunt legulis , O fideicommisss inhaerere intelligantur, contrarium non est, quod sequitur, Et quidqud fidei committitur , hoe intelligatur ese legarum ; qi in recidit eodem ; sed iidem sonat ac vicissim: quo sensu Plautus Amphiti. act. a. A. a. M a s. et Quoe,
126쪽
4nquit, me amat , quam eontra amo . Τὸ naturaliter habet meo iudicio apud diutimatium peculiarem quendam significatum , cujus vix est aliud, quod sciam, in labris iuris exemplum. Sexcema sunt eorum loca, qnibus naturetliter Ociuiliter opponuntur. Hoc civilis, illo natural Is ratio signi lica iur . Et vero 'apud Iustinianum naturaliter idem latrare aio , ac ei viliter , quaeque dictu tur naturaliter inesse legatis, ea esse , quae jure civili propria sunt legatorum : quae leguorii in naturae insunt , qualem Civile jus eisinxit . Illud me movet, quod magis in fidei commiliis, quam in letilis ratio nainralisellicet: tu proinde fiaeo potius legatis accedere a fideicomm imis debeat . quam contra. Lesatorum propria surit dominii eorum traflatio secundum
quod superiore eapite dictum est : civilis eorum praestandorum obligatio . quarum subinde memini, Iust mi alius, in rem hypotbecaria, ct in personam . in personam actio ea ipsa est, quae ex te)famento dicitur in Pande iactis, R ex quasi contractu est,f. I. Iul. de obl. quasi ex eontract. Ante Juninianum ea sola competebat pro legato damnationis, L. daos I . de usuo usust. per Ieg.; pro legato vindicationis, etiam in rem, L. quod legatur 38. de judic., nam rei per damnationem legatae dominus erat Heres, creditor legatarius: rei legatae per vindicatio nona creditor & dominus is idem. cui fuerat legata . Atque haec lant Mariae illae actiones, quibus usos olim .' legatarios inquit Papinianus in L. quum filius 76, 9. 8. de Ieg. a. Posta, linianum , qui legata omnia exaequavit in L. I. C. comm. de leg. , t gitorum omnium quomodolibet relictorum creditor, itemque iure ipso dominus est legatarius, modo rem esse tulatoris propriam . Certumque m Pus legatum ponas , quum fieri non possit, Hi quod in dominio testatoris non est, a testatore transeat in legatarium, nec pati iuris ratio queat, ut quantitas non sit in dominici heredis, qui eam habet, atque ut alia, quam in personam actione a legatario condicatur. Hypothecariam actionem vetus letus omnino ignoravit . iam primus dedit Iustinianus in eit. L. I. omnibus tereditariis rebus tacitae hypothecae subjectis in gratiam legatariorum . Quibus Pan declarum locis scriptum est, legatarios habere pignoris caussam, iis de pignose agitur aut a testatore, aut a Magistratu coniti tuto : sicque accipiendae sunt L. non es 26. de pign. a Z , O L. creditoritas ε. s. a. de separa . Haec omnia , quae naturae legatorum inerant iure civili , Justi. Dianus inhaerere voluit fidei committis . Ergo fidei commissorum dominium transfertur, ct civilis est eorum praestandorum obligatio, quaeque legata. Iio, aedem fideicommissario competunt actiones. E contrario quod amplius
erat in fideicommissis , id accessit legatis. Quid autem illud ist, quod accessit, verbo uno explicatur in eit. L. a. , ubi fideicommissum dicitur huc manius, unoque item vetho in eit. f. 3. Inst. de leg. , ubi natura sidei coni.
missi pinguior appellatur. Ergo quae secundum simplicitatem iuris gentium
recepta erant in fideicommissis, ea legatis accessere, proinde hodie valent legata Graeee scripta , aut post mortem heredis, legatarii ve , aut a legatari o , aut in codicillis tellamentu non confirmatis relicta e porro laxiore interpretatione adiuvantur: demum nuda voluntate adimuntur ipso iure, ut fidei commissa. Num valentis hodie nutu relicta Negat Tura minus eap. T. hoc argumento, quod Justinianus in eis. L. a. disi timen sustulit inter ver
127쪽
eιt. LD 2. .' Et parum videt in i hac re qui non .assirmat g quamvis enim
Justinianus pr. ejus L. tantum de verbis directis , S precariis loquatur . mox tamen verba haec .subjicit, O si quid tale ι l, quod non habet natu ram legatorum , hoe ei ex suekommi Eis accommodetur e quibus verbis accommodari legatis etiam illuci, quod de fideicommissis nutu relictis est cautum , facile cuique eli intelligere . Jam de fidei commisso nutu relicto haec scripta sunt apud.' Paulinia in L. nutu a I. de leg. . 3. , Nutu etiam relinquitur
fideicommi Dum , dummodo. is nutu relinquat , qui 6 loqui potes), nisi super-νeniens moνbus ei impedimento sit. Is autein.dicitur utitu relinquere, qui ta Cens, humerisque, aut capite adnuens relinquit , uti hene, in eum locum
Goibo redus. Sed intelligi non potest adnuere, qui non sit capax auditus. ct non fuerit interrogatus. Apposite Marcianus in L. servo 6 s. si pupillo 3. ad Trebell. , Si auditus, inquit, capaces sunt, ill i. e. ialtem interrogati nutu possunt significare. Ejus quod subjicit, Ulp. dummodo is nutu
relinquar, qui se loqui potes, ea est caussa quod testari nauius. non poterat, Ulp. Fragm. tit. IO. f. Iu . , cuius consequens erat, ut nec posset relinquere fideicommissum, Ulp. Fragm..tit. as. s. q. Postrema verba , nisi superveniem morbus ei impedimento sit, esse ne ambigas, Triboniani verba locum illum accommodaniis ad novam Imperatoris sui Constitutionem in L. discre-ris Io. C. qui testam fae. Aevo Pauli mutus sive natus, sive factus testari non Poterat, ideoque nec fideicommittere : tum Iustinianus ea Constit m- ne muto facto testamenti factionenυ dedit, ac proinde fideicommittendi Ia cultatem . Ita. hodie mutus relinquere fideicommissum nutu non pol est ,
mutus sectus potest . V. Grasi. Lib. seni. g. legatum q. s. Ergo Tribonia neum illud, nisi superveniens morbus ei impedimento sit, idem sonat, atque hoc , . nis sa mutus non natus , sed factus. V. Cfae. in L. 6..D- qui testam. Dc. Unum omisit. Paulus, quod omnino erat subaudiendum , quodque ium fuit ab Imperatoribus, Diocletiano & Maximiano expressum in L. za.. C. de fideicom. , puta fideicommissum relinqui adhibitis testibus , qui jure novo esse debent minimum quinque , ut in codicillis linescriptot sactis secundum L. uls. g. ult. C. de . eodicil. Nuti i nec legata relinquimtur qua de re dictum Parte I. eap. a. hujus Commentarii in , neque instituitur heres, ta jubemus a9..C. de testam. Quod si spicatur Ho
tomanus' Antirribon. cap ' T. , primum , Imperatores , Diocletianum de Maxunia- nuri pennississe in eis. L. a a. nutu relinqui fideicommissum ,, est: omnino salsum. Non utar Pauli testimonio in cit. L. II. de leg. 3.., namque hanς
illae totam Triboniano adscribit Uiar Ulpiani testimonio in Fragmentis, ad
quod Opiis certe non admovit manum Tribonianus . Eius operis- Iιί. f.
3. scribit Ulpianus, Etiam nutu relinquere Iideicommulum in usu receptum est. PCstreino ait Justinianus , Ubi autem aliquid contrarium in legatis O fideicommilinuexemeat, hor fideicommisso qua si humaniori aggregetur , O secundum ejus dirimatur
naturam . . Finge ita scriptuni', Merio eenium do lego , heredemque meum rogst, ut quae dedi legari, praeset . Vides non respondero ultima primis. Vuiba, Maevio centum do lego directa sunt, & propita legatorum . Verba heredem' que meum rogo , Sc quod sequitur, precaria sniit, & propria fidei cominis'
128쪽
fila datum pronunciat non I gaivm , sed iideici Ommisitim, quod humanius est legato.
VETERUM DIFFERENTIARUM VEST GIA IN LIBRIS IURIS
IUSTINIANAEI. TR ibonianus veteres Hi fierentias invita sui Imperatoris iuri rudentia
operi suo adipeissse , vetus est interpretum querela. Ecce in L. legatum T I 6. de leg. r. vertis Floreminiisic definitur' ieeatum, Es delibatis hereditaιιs, qua resator ex eo, quod ἀuniversum heredis foret , alicuι quid eo latum ινelite & in L. Iegatum 3 6. de leg. a. desinitur verbis Modestini . V quaedam donatio isamemobrelicta. Vimque autem desinitio legata omnino separat a fideicommissis : legatum est delibatio, h. e deminutio her ditatis e quo sensu delibatae herεditatis damnum Gellius dixit Noct. Attici Lib. I. eap. 3. , A contra non delibatam hereditatem AtDbrosus Orat is
funere Satyri, atque illibarum quadrantem Ulpianus in L. st filia 2o. g. s.
D. fam. eresse. Delibratio, quam vocem temere substituit Donellus, non eli. suod ille putat, librae ., i. e. hereditatis deminutio e quin contra .delibrare, eli recte ponderare, particula de eius verbi significationem , ut sepe aiias , augente, Ulp. L. I. depos, Donatus in Terent. sdelph, IV. 6. . Festus, v. deperire. Olim legato .sola hereditas minuebatur, namque , ut dictum , ab herede solo poterat relinqui : fideicommissiim vero quum ab herede , tum a legatario : Nuin ab herede relictum . dici delibatio lit legatum . non poterat; delabatio .aenim .quod stile monet Culacius in L. r. de leg. I. erat vel bum directum , eoque significabatur , hereditatem legato minui ipso jure , quo rei legatae dominium a testatore in legatarium rectarransbat, L. a Titio 6 . de furt.: quum tamen side itommisso tantum possessio transferretur, L. qui usu ructum 3. D. s usustus. pet. Porro in uir que desinitione aestatoris , ae uesamenti sit mentio, nam non alibi, quam testamento, codicillisve linamento confirmaris relinquebantur legata: fidetaeon missa vero hi iam ab intesaio: quae caussa est , cur Tribonianus r. Inst. h. l. pro testamento reposuerit a defuncto. Ecce etiam pr. Tu. Inst. desng. reb. per mete. relict. docet Tribonianus , i fideicommissum relinqui a legatario posse. legatum non . posse , quae vetus est disterentia. Et male
Giphanssus disserentiam istam ab si istiniano sublatam negat , quod fingi nequen sormula, qua possit a legatario legari; quid enim velat , ne per
damnationem aut per taetidi modum tegetur cur non etiam 'per
indicati inem recte potest a legatario legari Formulam ad sua usque tem pora ignotam reperit Antonius Schultingius in Gajum Lib. I. Ins. rit. 7.f. I., estqne haec. Titio mille do dego, O a Titio emtum Sempronio dolego. M omne verbum s liceat mihi repetere Iiistiniani verba in eit. L. a. significans testatoris legitimum sensum ligare Mel Meteommatere Molent is utili atque Malidum erit.. . Ecce demum in L. φει inmissa a I. pr. , in L. Mum a I. pr. de lae. z. inn.um de fideicommi Bilicriptum est, PotIe non
129쪽
solum Larma, sed S alterius cuiuscumque gentis lingua. quin etiam mi Iolinqui: qvpe novo iure Imp. Justiniani etiam de legalis rede dicuntur et Corasa de legato scriptum est in L. s quis ira 3. s. vlt. de adim leg., si Post tessanum una capitalis, vel gravissimae inimicitiae inier tellatorem , dcirga latium intercesserint , ademium viden , sed. doli eHeptione oppossa δquum tamen liodie legatum iure ipso pdenitum int ligatur, uti non obstiire in: hi traditur de fideicommisso. Sunt & alia perinulta veterum distes
retularum vestigia, quae compendio studens praetereo.. Sed Tribonianum nota eximamus. Non sunt ista antiqui iuris vestigia . Qui Tri nianum novi iuris immemorem iradisse iis locis antiquuna
putant , illi. unam esse iure novo legatorum fide commissorumque u LusQm sutisit, laudantque in sitim sententiam verba haec Iustiniani in L- P. C. comm. de lig. Rectius igitur esse eensemus omnibus tam legatariis,qusim facisom issariis unam naturam imponere , non animadvertentes, sutile legala ct fideicon, missa ab Jus in ano primum exaequata in a. n cito
Fost .illam scripta ; nec animadvertentes, quo illa spectent. Id unum in cit. L. r. propositum Justiniano fuit actiones in re atque hypothecariam legatariis ct fideicommissariis dare. Ea occasione imponere se dixit tam ligatoriis 2 sim meicommissurus unam natueam, unum idemque ius agendi. Ita ex ipso Proposito intelligis, Iussinianum naturae vocabulo abusum, eo fgnisicasse Parum agendi potestatem, non quod pbilosophi essentiam dicunt. Age vero demonstremus, Constitutione Iustiniani in eis L. a. non fuissconsula legatorum sideicommissorumque naturas . Et prinuim id multis PAEDderiarum, Codicis, atque Iustitutionum locis , & iam luculenter tradidit Tribonianus, ut Ieristini te non fit, ianiam ei subrepsisse uovae, quam ipse scripserat , constitutionis oblivionem . Separat is a fideicummissis legatam tribus Pandectarum libris : item in Titulis Pandectarum de annuis
segotii , S sdeicommissis , De usu O usufructu per legatum Mel Meis
commissum daιis De adimendi, ν I transferendi legatis , O meicommissi , Quando dies legatorum seu Meleommis Onum seri andorum caussa οα-νeatur: separat in Titulis 3 . 6 a Lib. v I. Codicia, quorum alter de lagatis, alter de Meleommius, agit; itemque in Tiulo communia de legatu Meicommisssis, cui ipsa nova constitutio subjicitur: demum separat inmixtutionibus, quarum Lib. a. duo sunt tituli, alter De Iegaris,esuer trium Titulorum intervallo dissius, De fingulis rebus per sdeicommulum relictis, iucujus 9. vlt. verba fideicommitarum propria esse docet, peto , rogo , mando, sdei tuae committo. Sed luculentiora ejux rei argumenia petuntur eX ipsa L. a. , scriptum est ibi, Omna uerbum senseans tesatoris legisimum se umtegare Mel sdeicommittere volentis , utile atque Malidum .es .... D igitur ex .omni parte verborum non inessi eo voluntas secundum νerba tegaruis xet mdeicommittentia. Ta νel, cujus proprium est disiungere, satis probat, aliud esse legare, aliud Meicommittere: ac To utile atque Malidum est, itemque T. non inefficax exaequari probant legata & fideicommissa , quantum ad essectum juris, Nou eorum naturas confundi: S certe non alio, quam ad eme ctum juris res uni ut verba illa ejusdem constitutionis, Et si omnibus persectua eventus. Hoc idem confirmant haeo alia velis, omnia quae naturaliter insunt le
130쪽
I hoe intelligatar esse legatum , itemque haec , Si spetialiter legati tantum faciatroat mentionem , hoc O legatum O. eicommilum intelligatur O s M.ther is , vel legatarii aliquid commutatur , hoe O legatum e se videature in Li- - Eris jutis intellιgi, ' ule opponuntur: eaque dictatibur intellιgi, quae talia verei non sunt, sed talia elle finguntur, L. etiams II. de fund. dot., qua de re vid. , Alciamni in L. q. de reb. ered. Enimvero quid magis ridiculum , quami dicere , si scriptum sit, Heredem meum rogo, hoc esse legatum , aut si scruptum sit, Heres meus damnas esto , hoc eo fideicommillem Sed eonir
I versam dirimit, 'quod in eadem conssiliuione expressum est , s quid eonisi irarium in legatis O sdeleomini pis evenerit, hoe sdeicommissso quas humanio
i xi aggregari, O secundum ejus naturam dirimi. Ecce ait Imperator, dubii tari quandoque posset , init i. relictum ex natura legati, an ex natura fidem l .conunissi si ae Ilimaad una: ct secundum rari ram fideicommissi de eo si urenduin pronunciat. Id autem, si uram ponas legatoium fideirontinis .i rumque naturam , qliis est qui intelligat P Servavit igitur Justiniarn si qua. . . j lcs erant, legatorum fidei rem missorumque naturas, uno tamen sve legatur, i sue fidei ccmmiuatur eslcctu . Ita quae Pan dictarum , Codicis Institutionum que loca pertinere videntur ad jus antiquum, ea novo iuri non obstant. Scriptum est iis locis , legata Giaece scripta , alii a legatario relim noni valere . Haec vera ei t iure antiqCO , Ee vera sunt etiam pare iacvo sed hoc tamen iure quamvis ut legata non valeant , este tamen valent in fideiccn pissa . Ccnira scriptum ess, fideicommissa precariis verbis relinqui, iisque dominium non transferri Vera haec erant jure antiquo :iuitique itidem vera tute novo secundum propriam fideici minissorum,na- . uram 3 sed novo tamen iure quantum ad escctum perinde valent , quasid rectis velliis relicta , dominiumqtie transerant, quasi legata. Nunc videa-
reus , tuni aliqua post Iustiniani Constitutionem reliqua sit disserenita intellegata & fideicommilia. Nulliin voluisse reliquam sacere. Justinianu in linu:s est Tribonianus M. q. DII de legar. , superesse iamen adhuc diiserentiam: inter libertatem directam, ' fideicommissariam , putat Donellus comm .i mcnt . Lib. 8. cap. a. , nam ser us , cui directa libertas νelinqv tur , liberius est testatoris : cui sideicommis Iaria , eius , qui manumi
tit , s. 3. IV. de 'g. reb. per mete. relict. Sed ad libertatem ditestoi . dalam testainento codicillisve non pertinet Constitutio Iustinianr , namque ea datio non est pnoprie legatum . Id non obscure docet Papinianus in L. verbis IIO. de V. S. . ubi Versis, inquit, Lagistra. tabularum , uti legasesι suae rei, ita jus esto , lati ma potestas tribula videtur O.heredis institusis i di, O legara , O siletiales, dandi, tutelas quoque constituendi . A legalis
separat libertatis dationem , constitutionemque tutelae. Legatum latilliine; acceptum omnes ultimas volun dies comprehendit s non onuiis tamen utimi ma voluntas est legatum propite acceptum. Si detur testamento tutor, est
a datio ultima voluntas , non item legatum. Quod de tutela, idem de lii bertate dicendum : proinde Pomponius hanc aeque ut illam separat a l, gato. Huc accedit quod si datio liberiatis esset legatum, hoc servo da, i . luna consisteret: quo nihil absurdius .. Libero tantum homini , ac civi R mano legari ius est: legatum servo ad scriptum . est pro , non scripto,
L. A servo I Oi. S. I. de leg. I. , O L. s eo ε. S. 1. de his, quae pro n ni