장음표시 사용
181쪽
si ter T. , L. Iuliano, aliaet testatore si c8. f. ex his r. de teg. 3. , σο L. ιι irtates I 6. de fideicom. liberi. Quoniam vero quaellio haec frequentissima est in foro , S non raro secundum liberes in conditis ne positos invita tu rispri dentia pronunciatur , mihi deliberatum constitutumque est , non de sim floriam in ea operam ponere , maxime quum non ad solam ingenii exercitatiorem instititatur, nam si Gaium ponas heredem institulum, eiqxie, si sine liberis decesserit, substitutum Sempronium, permagni refert a num liberi in conditione posti ad hereditatem vocentur ex te flamento . Si ex testamento vocantur, hereditatem capiunt ex tacito fideicommitto , sicque beneficio te timoris, non Gaii, cuius creditoribus , quod pertinet ad edin hereditarem , respondere liberi non compelluntur : ac porro , si quid ex ea Gaius distraxit, revocant iure sil Ρ - .m quod a tulit, postos in conditione vocatos Intelligi , tam sat stimest, quam qlicd sal sminum. Id egregie praeier ceteros demonstrat A. Famber conjecturi Lib. II. e. a 8. I s. O Io. , ae de error. Progm. dec. 26. r. 8. q. s. O 6. Sed est , cur in tam gravi iuris interprete nimiam ac miseram diligentiam jure reprehendas. Quae fuerant ad eius usque temPQ ra in utramque sententiam disputata , ea is persequitur omnia , estque in nonnullis, quae risum movent, nimium muIius, atque adeo ineptus. Eho deludum babebo argumentorum , quae utrinque proseruntur. Selectiora in eam sententiam , quam tueor, argumenta, haec sunt. Paulus in L. I. f. 8. ad L. Falcid. sor niti iam hane expendens , Heres meus Sejo penum dato: si non dederit, deeem dato, primum ait, quosdam putasse, io legato decen esse, non penum : tum subjicit si intontinenti heres penum sotrerit , id ri hos legatum esse: porro expendens hanc alteram , Si penum non de e it, decem dato, Precise negat, penum esse. legatam. Eccur uno Casu in lega to Ost penus, non itidem altero ρ Quia uno testator de penu cecto stis ii, S in modiim leg)s ea formula, Here, meus Sese penum dato: altero Penum
Posuit in conditione. Idem docet Vlpianu, in L. si quis 3. O. s ρ uomissa sus test. Praetor actionem pollicetur in eum, qui Omiissa caussa temst. Denti hereditatem , hujusve partem possidet ab intellato in fraudem e rum , quibus eo testamento legata , vel fideicommissa relicta sunt , L. I. est . Nunc pone heredem institutum seb eonditione dandorum decem, Ona: Dis caussa testamenti hereditatem possidere ab intestato. Num sit ei subveniendum, cui dari decem oportuit, quaeritur. Et magis esse, inquit Vs PiβΠus, ne subveniatur, neque enim legatarius est . Testatorem volui iIe decem dari, non ambigitur : at is modum Legibus praescriptu in non serVavit. Decena posuit in conditione, non Legis modo legavit. Ne quis tamen dicat, seriaste Paulum, & Vlpianum ita sensile de extraneis in conditione Potiris, aliter de iis sensuros, qui testatori essent sanguine honiuncti , ec e impe-rdiorum Severi & Antonini rescriptum in L. r. C. de pact. , quo conte
dura ista pietatis excluditur. Pater Philinum , & Licinium filios scripsit heredes, verbisque fideicommissi a Philino petiit , ui si vita liue liberis
decederet, Licinio fratri restitueret hereditatem. Philinus antequam libe ros tolleret, cum Licinio transegit, promisso ei sexian te: tum lilium Plini-
linum sit scepit, quo superstite diem obiit suum . De vi transactionis suit γῆ suum, Rescripserunt Imperatores, pactum da sextantie Licinio dando i te posse Diuitiam by Coos e
182쪽
rerpositum non idcireo iniquum uideri . quod pater facta divisione diem suum filo superflue functus es et . In conditione erat politus nepos testitoris et nec
ruit tamen teli amen o avi ad hereditatem vocatu . Si sui Tet Focatus , eo
invito consistere transactio a patie facta non potui Tet ; transigere entui est alienare
In contrariam sententiam multi laudantur iuri Ioci. In his est Ioeus Scaevolae , quo uno commoveor , in L. Lucius 83 de heri las. , Lucius Titius Titium fratrem ex asse scripsi heredem , eique , ii filium filiamve ex se natum natamve non haberet , Stichum & Pamphilum substituit . Hanc speciem tractans Scaevola inquit, testatorem non fratrem solum , sed O liberos praetulisse substitutis . Si liberos in conditione Posios testamento
praetulit, certe eos testamento vocavit, quemadmodum leuamento vocavit fratrem , quem itidem praetulit .
Verum quod testator liberos praetulit, ex eo non seqititur , eum liberos testamento vocasse. Qui plures filios impuberes habens ei, qui novissimus morietur. heredem substituit, si ios omnes novissimo praen orientes praesert substituto, non vocat tamen eos ex fidei cominisso, sed tantum velle intelligitur, jus legitimarum hereditatum integrum custodiri inter eos, uti Florentinus loquitur in L. , A sngulis 37. de Mul. Ita in specie Scevolae praeseruntur liberi Bbstitutis, sed non tanquam vocati ex fidei. committo. Natis liberis remittitur onus substitutionis, eisque reservatur ius patruo succedendi ab intestato , uti rectissime Accursus in eum Iocum. Haec ut probe intelligantur verba ipsa Scaevolae adscribenda sunt , in maliquid futurae interpretationi praemuniendum. Verba sunt, Lucius Titus , qui fratrem habebat , testamento ita eavit: Πιtius frater meus ex asse mihi he. ei esto: s mihi. Ttius heres esse noluerit, aut quod abominor in prius moria tur , quam meam hereditatem adierit , aut filium filiamve ex se natum , n romve non habebit, tune Stiehus O Pamphitus servi mei liberi O heredes mihi equis partibus sunto. Quaero, quum Itius hereditatem adierit, O liberos adiistae hereditatis tempore non habuerit, an Stishus O Pamphilus ex substitutione
liberi O heredes esse posist. Respondit. Si frater adiis , Stictus se Pamphi-ιus heredes non erunt, quos eo amplius noluis heredes esse, s stoier prius quam hereditatem adiret , deeessisset liberis relictis ; nam prudens congilium te santis uimadvertisur , non enim fratrem solum heredem praetulit substitutis , sed Onus liberos . Testator conditiones tres substinitioni adscripsit: primam , sis uter heres esse nollet: secundam, si prius moreretur, quam adiisset heredita- ςM tertiam . si filium filiamve ex se natum , natamνe , non haberet. Adscripsit autem eas conditiones particula disjunctiva usus: sed το aut , quod tertiam praeit, vim hahet particulae conitinctivae et, coniungitque tertiam Conditionem cum secunda. Ut id persuasissimum habeas , faciunt verba, baec Scevesae, Quos eo amplius noluit heredes esse, si frater Fraus quam he- Misarem adiret, deetisisset liberis relictis. Igitur quo substituti admitterentur, non erat salis statrem decessisse ante aditam hereditatem, sed i& illud erat opus, nullos ex se Iiberos reliquisse. Accedit etiam, quod substitutio, de
qua Scaevola , directa, & vulgaris est , non fideicommissaria , ut proinde nisi disjunctivam particulam accipias pro coniunctiva , illud inde conficias, Recesse sit, fratre post aditam hereditatem sine liberis mortuo, locum sub
183쪽
Conditionis notae sitim particulae quaedam verbis iunδae temporis si
turi. Talem esse paniculam s nemo unus ignorat. Quandoque coim ditionem lacit particula quum, quae proprie diem designat. Sed refert ,
mim dies certus sit, an incerius. Certus dicitur, quein certo exiliturum scimus, licet quando exiliturus sit, ignoremus, ut in formula , quum mo-xierιs . Dicitur incertus , quum de eo ne id. quidem scimus, num aliquando sit exstiturus, ut in formula , quum navis ex Asa venerit : quod conditionis est proprium . Ergo ea particula tum demum conditionis est nota , quum nota est itidem diei incerii. Inter diem incertum , & conditionem nihiI interest: cujus rei argumento est L. A dies a I. quand. dies leg. Proponit ibi Paulus tria incerti diei exempla , quum pubes erit, quum in familiam nupserit, quum-Magistratum inierit : tum subdit, non pertinere Imatum , nis tempus eondisioMe obrigis, id est nisi factus sit pubes, uri nupserit in familiam, nisi inierit Magistratum: Haec tempora, hae conditi
nos debent obtingere: nam non alia tempora, non alias conditiones Pau-
Ius proponit. Igitur T. vel apud Paulum particula est explicantis . Alia exempla habes in nost. Insit. repeti praelect. Sed nihil est opus argumenis. iis . Luculentissime Papinianus in L. dies T s. de eond. O dem. Dies, in. quit, incertus conditionem in testamento facit. At quo pertinet T. in testamen-to ne , ut incertum diem non sacere in contractu e ditionem putes Ita con fidentissime Cujacius in eum locum , Recte ait Papinianus . in testa mento , quod notandum summe . nam aliud est in Ripulatione , i et e tractu . Heres es debitor legali, promissor es debitor rei deductae in stipulationem: uriterque es debitor; O tamen haec verba , quum morietur heres condιtionem D eiunt et hau Merba, quum morietur promiser, conditionem non faciunt, L. sub condisione, O L. seq. de condict. indeb. Ai vero est hic magni Legum interpretis magnus error , quem , ne tanti viri auctoritas transversos vos agat . iuvabit hic refutare . Ulpianus de stipulatione agens in L. quodeumque ψ s. f. non solum 3. de V. O. D-ter haec , inqint. nihil interes , quum Meneris, O s veneris . Porro Celsus
in L. qui promi 8. de eondici. indeb. haec habet , Qui prmist vel bum est hoc proprium cantractus γ si aliquid o se factum si, vel, quum aliquid
factum D, dare se decem; s pri quam id factum Derit, quod promist, de
ii rit; non ridebitur fecisse quod promisit. Fere eadem verba Iuiu apud Vlpialium de stipulatione iraciantem in L. stipularis 38. g. inter ι 6. de V. . Sed apud Celsum sequitur, quod est apud Vipianum omnino lub9udiendum , vique ideo repetere potest . Formula , s quid factum D, conditionem: sermu a, quum aliquid factum D, diem incertum continet: utriusque esse ctus idem , h. e. repeti polIe datum pendente ea conditione , eoue die . Ergo is dies conditio est. Hoc idem non obscure probant L sub eonditio. ne 16. , O L. nam s II de eondict. indeb., quibus Cui acius in sua usei tentiam abutitur . Ni Pomponius in cit. L. 16. , Sub condisione debilum ἐν Disilirco by Corale
184쪽
per errorem solutum, pendente quidem eonestione repetitur e conditione autem ex.
sente, repeii non potest. Quod autem sub incerto die debetur, die existente nonr esturis Ecce quod de conditione, idem tradit Pomponius de die incerto . Contrarium de die certo docet ex Celsi sententia Ulpianus in eit. L. 17., Si, quum moriar, dare promisero , O antea solvam ; reperere me non posse, Celsus est. T. quam moriae clausula est diei certi . nam dies mortis omnino eli exstiturus: neque alia est ratio , eur Celsus & Ulpianus solutum ante eum diem condici Posse negent, L. in diem Io. D.' eod. Nihil est igitur in iis Legibus. quod sententiae Cujacii faveat. Sed suam ille de iis Legibus sententiam aperit Lib. I 3. Obs. e. uo. Ibi is ait, in iis verbis eis. L. Is, Quod autem sub incerio die , τὸ autem notam esse differentiae inter diem incerium, & conditionem: quae tamen secundum ea, quae de utriusque effectu apud Pomponium traduntur, prorsus nulla est: tum pro iis , die
existente non repetitur, legit, die pendente, vel die non existente , i. e. antequam dies veniat, non repetitur: sicque eum locum accipit de die incerio, quem tamen venturum esse . certum est, ut ita novissima verba . eis. L. 16. Conveniant cuin L. IT. , quae de die loquitur certe exstitvro. Verum
tria sunt, quae Cujacio graviter obstant. Pcimum illud, quod di serie loquitur Pomp. de die incerto: deinde illud, quod violentam illam emen dationem fides eodicum non patitur: demum illud, quod ita L. 17. omnino
otiaretur . Non me movet particula autem. Haec ita non adversantis pari,culae vim habet , sed qualitercumque conjungentis: cuius significationis exem- . 'pla non raro otcurrunt in Ithris Latinorum. Quod s inalis praeserre verecua.dam A. Fabri emendationem pro autem reponentis item, non abnuo. Porro quod addit Coiacitis , vertari quum morietur hemes, conditionem facere intest mento : Verba , quum morietur promissor, non sacere in contractu conditi
nem , id ei excidit aliud cogitanti. Sunt illa diei certi exempla, Papinianus autem de die incerto agit. Verum quidem est , verba . quum mori tur heres, sacere conditionem; sed habet id peculiarem caussam, de qua mox. Redeo nunc ad Papinianum illud in testamento; sicque facio coi tecturam , suisse adiectum ex abundanii, ut verbis utar eiusdem Papiniani
an ita quae litum Ia. s quis V. de fund. instri νel instrum. Ieg. Fortasse
Libro XXXIV. Quaestionum , ex quo Tribonianus unum illum versum rein tulit in Pande , dies ineertus eonditionem in testamento facit, de re test mentaria egit Papinianus: sacere autem facile potuit ipsa subiecta materia,
ut verbum illud Papiniano exciderit tanquam conveniens , uti certe erat testamento . nou tanquam sic proprium testamenti , ut non conveniret e iam contractui.
Iam quod de die incerto docet PapinIanus , perpetuum non est. Luhertatem ita testamento datam scribit Scaevola in L. Thais r. f. Io. de metrum. lib., cupitum serνum meum, quum Maresanus silius meus sedetam au nos impleverit, rationibus redditis liberum esse Molo . Recte Cuiacius lib. a. Obse. I. quum ex coniectura , tum ex fide ma scriptorum librorum , quos habebat apud se, pro sederim legit quatuordeeim. Iam verba quum Mareia. Rus quatuordecim annos impimeris, certe continent diem incertum , hicque
secundum regulam Papiniani pro eonditione est, & ab ipse Scaevola nominatim conditio appellatur. Sed Marcianum subjicit Scaevola impuberem
185쪽
decessisse . Ecce defecit e Iuditio , sub qua data liberias fuit . Et Scaevola
tamen respondet , libertatem deberi, satisque esse expectari temptis quo , .s vixisset Marcianus, quatuordecim annos implesset. De ratione non est laborandum . id lavor libertatis expressit. Idem Scaevola conditionem illam humaniore interpretatione accepisse ait: ac luculenter Papinianus in L. MIei-eommissaria 23. f. etiam a. D. eod. , ubi species eadem proponitur, sententiam illam ree iam, inquit, jure sngulari: multoque luculentius Iulianus in L. si ita 16. de man. test. id favore libertatis receptum , ait, eirea alia vero legata deseere eondidionem videri. Ius illud, quod Iuliano, & Papiniano re- e tum dicitur, ius est a Prudentibus introductum per interpretationem, cuius di serie meminit Scaevola, tum Populi Romani moribus comprobatum . Tandem illud Imperatorum Valeriani & Galieni constitutio confirmavit in L. Io. C. eod. De alimentis sub eadem conditione Iegatis idena respondis levidetur Scaevola in L. libertis 18. g. ἴab heredibus a. de alim. leg. Ab heredibus Stichum manumitti Mesuis, eique, si eum Suo moraretur, eibaria , O Mesiaria praesari a Sejoe deinde haeo Merba adjecit, A te autem , Sei, peto, ut , quam ad annum νieesmumquintum perveneris, milviam et eompares: s ramente iante non reliqueris, quaestum es, Sticho statim libertatem eonsequuto, prius autem defuncto Sem, quam ad annum vicesmumquintum pervenirete an ab his, ad quos bona Seji perMenerunt, militia Sιirho eomparari debet: O si placet deberi, utrum μιim militia eo aranda st, an eo tempore, quo Sejus annumine mumquintum expleturus fuisset, s supervixisset . Respondit, quum placeat
eomparandam , non ante deberi, quam id tempus cessset: quum ad annum XXV. Sejus pervenerit, conditio est: haec autem deficit 'Seio ante eam aetatem destincto: & legatum tamen militiae sub ea conditione relictum debetur . Quid ita Num quia eo legato onus rependitur liberto impos, tum eum Seio morandi : in legatis autem , quae onus habent adiectiundies incerius conditionem non facit An quia sic postulat lavor aliment rum , quae ad annum usque XXV. legantur , quorumque locum subit misΙitia post eum annum comparandam e Prius, quod visum Iasoni, ac Dua reno, Lisssimum est; namque in cit. L. I. g. ro. injungitur itidem servo onus administrationis, cujus tum erat rationes redditurus : & tamen nadiei incerto insit conditis, non injuncti oneris ratio facit, sed favor liberiniatis . Poserius, quod novitane visum Averanio Interpret. Dr. Lib. a. c.
17. n. I. , Omnino verum , quum quia non minor alimentorum , quam
libertatis est gratia in iure, tum quoniam alia melior eius rei adserit ratio non poteu. Militia , cujus meminit Scaevola, inermis militia erat, quae Tacito Hist. Iab. I. dicitur urbana, comprehendebatque officia eorum , qui aut minimabam imperatoribus, aut Magistratibus apparebant: qua de re iacissime Pancirolus in Notitia utriusque Imperii . Erat militia in commercio : atque hinc frequentissime legabatur, L. mortuo ε9. F. I. de leg. a.
L. fidestommissa est. s semo de leg. 3. , ac eit. L. I 8. 3. a. APparitores, quoium despectior militia , S plurimum liberti . Cic. U. ad Q. frair. Vii particula quum in casibus suprascriptis , ita particula quamdiu temporis incerti , atque adeo conditionis est nota in specie L. pater SeMerinam Io . iat. de eond. O dem. , ubi Papinianus , faelaommissa ; in- Ruit , mιnstrua , ct aanua sub ea conditiise liborto relicta , quandiu res pam
186쪽
aeoni filiae gesserit , etsi praestari necesse est, filia prohibente res Das adminisrari s tamen Moluntatem sita mutante conditionem resumunt', quoniam plura sine. Sed de hoc iuris loco infra redibit sermo. interdum dies incertus, de conditio concurrunt. Agam de hac re east. T. para. I. hujus Commentarii. Quantum ad diem certum, separanda sunt a contractibus legata . In contractibus nunquam facit conditionem: proinde soluti ante eum diem condictio non est, L. in diem Io. D. de condis. ωdeb. In legatis videndum utrum certo su exstiturus vivo legatario, nec ne. Dies . certus certo exstiturus vivo legatario non lacit conditionem : facit vero, s num vivo eo, an mortuo exiliturus sit, ignoreturis Est nunc explicatu facilis Papiniani lacus in L. heres meas I9. pr. O f. I. de eond. O dem. Proponit ibi se mulas duas , quarum altera haec est, Heres meus, quum morietur Titius , oenium ei dato, altera haec est, Heres meus, quum ipse morietur, eentum Πι-tio dato. Prius legatum esse purum inquit, quia non conditione , sed mora
suspenditur , non potes enim eonditio . id est dies non existere , iubaudi'.
legatario vivo, nam mortis tempus vitae tribuitur qua de re vide dictata nostr. IV. repet. praeses. rom. a. : Posterius esse, ait, sitb conditione relictiam , quamvis enim heredem moriturum certum sit, tamen incertum est . ac legatario viso dies te ali non cedat, O non es tarium ad eum legatum Re venturum. Alia contractuum, alia est ratio legatorum. Contrahi inos eo animo, ut non nobi solum, sed S nostris heredibus prospiciamus, L. s ρο- Eum s. D. de probat. : proinde , quamvis conditio pendeat , spem ad quirimias, debitum nobis iri, eamque spein transilii iti in us ad heredes, F. . Inst. de V. U.: unde quum co.ipso loco stat heredes, quo nos ipsi . qui contraximus, nihil debet intereisse, nuin vivis nobis, an mortuis exillat conditio. Contra legamus certe persenae meritum repensuri , quod non transi ad heredes, L. nee ad reis s. D. pro De. : quo sit ut legatario vivo cedere dies legati debeat, mortuo non possit, eoque ante diem de cedente interc dat legatum, L. intereidit sy. de eond. O dem. Hinc etiam petenda ratio, cur stipulatio in singulos annos concepta tina st , dc pura .
L. s Stichum r6. s. stipulatio a. de V. O. , contra vero si in plurus an lirgeius, non linum si legatum , sed plura: & primi quidem anni purum , sequentium conditionale , quasi adscripta si conditio, si legatarius vivat L. s in s ngulos ψ, de anu. IV. Porro conditionis nota est relativum verbo iunctum temporis suturi Habes id apud Julianum in L. Siehum 6. de leg. 1., SIichum, qui meus erit, quum moriar , heres meus dato. Magis eonditionem legato injecise . quam demonstare voluisspe pacremfam. apparet, eo quod s demonstrandi eausa haeeo ιio poneretur. ita concepta esset, Stiehum, qui meus es, non, qui meus erat. Sed conditio ratis aecipi debet, quatenus meus erit, ut s totum alienare ris, lagmum extinguatur e s partem , pro ea parie debeatur, quae testatoris mor
ris tempore fuerit. Idem scripum est apud Pomponium in L. nuper 8scia leg. 3. Verba sed conditio talis Oe. consectarium sunt.eius, quod praeit volui ite patremfam. magis eonditionem injecise ligato, quam demon rare. το qui meus erit s effet demonstratio. Stichus non pro parte, qua mortis tempore ad tellatorem pertineret, sed intus deberetur; nam ulla demon stratio noli meet, L. falsa 33. de cond. O dem. , nisi suerit alienatus ex
187쪽
cmissa voluntaria, quae animum prodit adimendi legati , argu L. fideleom. musa Tr. , s rem I a. de leg. 3. : quod autem conditio est , ideo si ex Parae fuit ulteriatus, reliquit m ; ii totus , nihil debesur. A Trebatio prae .caeptore suo discessit in hae re, ut sere in aliis, Labeo: sed vicit sente tia illitis. Labeo ait, verba sunt Pauli in L. servi s. b. r. . quum certa res.
aut persona legaur ita, qui meus erit, quum moriar, heres dato , O eommetis
nis sit, totum deberi. Trebatium Meno resspondise partem deberi, C pias seriabis o quod O Merius est. Quod Trebatius accipiebat pro conditione , Labeo
pro clemonstratione accepit, Mi. L. nuper. Νuin ad dii sensum istum spectaνit in cit. L. 6. Iulianus m verbo magist ua polles probabilitet tueri quod in eum locum Accursus adnotat , To magis Positum ibi σ vertita eom. Pariate : quae vulsaris est eius acceptio , nam Pomponii locus in L. ReRu36. 9. ult. de aur. aeg. leg. , quo Accursu. movetur , est de mendo
suspectus , ut mox. Sed probabilius fortatis Cuiacius OU IL 3s. T.
magis positum contendit τετιμως , posMVe , quasi scriptum , conditionem
injecise , non demonstrare νoluisse et quae soni sicario non rara in Libris iuris . Et vero aetate Iurisconsultorum , quorum isagmentis Pandectae constant , habeonis opinio adscriptorem habebat nullum : comta Tr halii sententia iam certa erat , quam quod certissimum ; unde Por Pontus in eis. L. 8 se proposta sormula , vestis quae mea eris , putara se ait, sne dubio aeripienda pro condiιione: tum sublecta contraria Labeonis
opinione , sed alio, inquit, jure utimur. Verum quid est, quod sbi parum Coi stans Pomponius scribit in est. L. 3Φ. s. uli., Si ita legasset uxori, ain rum , quod ejus eatisa paratum erit , runc Malasma seribu Q. Mueius , ut haec seriptura habeat in se demonstra ionem tegati , O argumentum Θ Miseretωrsit ingenia interpretum locus iste juriss ADin tempora Cujacii plus sape.
re videbantur ii , qui putabant intereite, num Certo, an incerto corpori relativum adiiceretur. Relativum certo corpori adiectum , ut m sermula . Stieham, qui meus eris, sacere aiebant conditionem , incerto .adjectum , ut in formula, Aurum, quod uxoris causa parmum eris, sacere demonstrationem :cujus disterentiae rationem hanc adserebant, quod, quum res certa satis sit demonstrata , relativum non ad rem pertinet, quae legatur, sed ad actum ipsum Iegandi, quem facit conditionalem: contra ubi res est incerta, nocividetur relativum alio spectare, quam ut eam demonstet. Ita post Aleia xandrum Emanuel Costa setis. interpri lib. 2. cap. 6. Inclinavit aliquando' animus ut idem cum iis de Pomponio sentirem . Movebat me, quod Pin. Ius in cit. L. s. g. I. de leg. r. , ubi formulae, qui meus eris, inesse do-Cet Conditionem , rem eertam legatam ponit . Sed nunc ut ab iis seorsum seirisam . ae eerta apud Paulum ex abundanii adjedum putem , facit idem Pomponius in eis. L. 8s. , ubi eodem iure censet formulam lianc, Vesem. quae mea erit, atque hanc , Stiehum, qui meus eris : S tamen posteriore Cerium corpus, priore incertum legatur . Restat, ut pro iis demonstrati nem legati, O argumentum , legamus deminutionem legati, O augumentum 4 Iia Pomponii locum haud infeliciter emendavit Cujacius cis. cap. 39.: quae emendatio non tota est ex coniectura; nam τε augumentum ex fide est quorundam veterum librorum: quod verbum salis idoneo indicio. in pro demonstrationem omnino esse reponendum, deminutiorum Novissime conatus
188쪽
eii mulgarem scripturam adversus Cujaciuna tueri Marchartius Me ret. recept. jur. Sed tuebor e o summi illius viri emendationem . Et primum quod ipse Culaeius admonuit si retineas To democitationem , quae erit vis Tu argumentum Deinde quis inconstantiae . notae Pomponium eximet pro conditione accipientem in eit. L. 83 . , quod pro demonstratione aee Pit in ch. L. 3q.', maxime quum uterque iocus sic descripstis ex Libris aquos ille ad Q. Mucium scripsit F Postremo quis ell qui si animum se- irio sedulcique ad ea attenderit, quae continuo sequuntur in ch. i. y . . non videat, omnino legendum este deminutionem Sequuntur autem haec. Ideoque ipso jura , alienata libra auri, amplius quatuor pondo non remanebunt in obligatione: neo erit ruendum distinctione, qua ex causa alienaMerit testator. τε ideoque argumento est, quod adscriptis modo verbis eomprehenditur , ex eo quod proxime praeiti deduci: proxime autem praeit illud, de quo satagimus, ta hau seriptura habeat in se demonstrationem legati , O arguis mentum . At ex .his verbis cur istest deduci , quod Pomponius ceriste deducit, nempe alienata apst testamentum auri libram, elia legatum d minutum : Si deminutum ; ergo de deminutione agit Pomponius prioribus verbis; & si ita est, recte Cujacius pro demonstrationem legit dominutionem; cui , quum augumentum opponatur , recte idem Cujacius legit au*umen-rum pro argumentum . Quid si tempore moriis in familia si alter eiusdem nominis servus; sed alius ab eo, quem legavit testator sub conditione . qui metu erit, tum vero alienavit De hac re ita Paulusi in sciae a8. f. I. ae eond. O dem. , Attia uxor mea optato Philargyrum puerum, Agath am ancillam , qui mei erunt, quum moriar. Is qui testamentum facis, Agatheam . quam testamenti tempore habuit, vendidit, O postea anciri s emit. Ex his uni Agatheae nomen imposuit. Quaestum es, an haec legara videretur . Respondit, legatam Mideri. Ecquae ratio est, cur nova ancilla videatur te .gata Paulus hic in facto enarrandi multus, in respondendo de iure nimium concisus rationem aliis investiganduin relinquit. Sed sertasse ex eo petenda , quod ille lactum enarrans adjicit, testatorem ancillae emtae idem n men imposuisse; id entin indicio est , voluisse eum , ancillam , quam emit, in locum illius substituere, quam legaverat. Dum haec scribo sinbit animum duhitatio, num aptari Pauli responsum possit ad Casum, quo
nova ancilla, antequam emeretur, Agatheae nomen serebat. Et puto pose, e , erant enim servorum nomina in albitrio dominorum, bique servis r Cens emtis nova t,t plurimum nomina imponebant: proinde testator, qui novam ancillam retinere passus est nomen, quod ancilla testamenio legata babebat, videtur id legati memor secisse. Secus sentio, si plures ancillaseinens, Omnes sua retinere nomina patiatur; aut si unam quidem emit, sed non erat tamen solitus servotum , quos emebat, nomina mulare . In ultimis voluntatibi's interpretandis consue. udo patrissam. plurimum vulet, L. here
des a I. s. 3. D. qui test. fac., L. s servus so. 3. de leg. I. , O L.
Denique inter notas eo ditionis referri video ablativum, quem Gram ma listae dictitam absolutum. Sed vulgo traditur intereste, num ablativas ille per nomen. an per participium proseratur: priore casu non ficere ,
eoad itionum , sed disponere, ut apud Neralium in L. ab emtione I 3. de
189쪽
passi, integri omnibus ab Mntiona recedi: posteriore rursiis interesse quale sit particip:iun: S suturi quidem temporis participio nunquom induci con. ditionem , ted eo, qMod in rus desinit tantum demonstrati tempus sutiliarum , in in illo Lucani Lib. 3. de bello e.M. Venturo Caesare Romam una-νae liquere maηus: eo, quod desinit in dus, id solum, quod iteri oportet. xit apud Julianum in L. quidam s. F. a. C. de neces ferri her. ili., illo indeliret observando , ut Oe.: participio autem praetentis . vel praeteriti temporis conditionem induci, ii dispositio futuros casus respiciat , ut in illo , qDod Lege municipali cavetur, exstantibus masculis feminas excludi, aut in TI. D. sol. mare. quemadm. dos pet. , non tamen induci , si dispositio rem Praesentem, praeteruamve respiciat, ut apud Hermogenianum in L. quis em I 6. de transad . , rato. manmte pacto, poenam praefari: de apud Pauli in L. nam quod q4. ust. de pen. leg. , omnis penus legata ridetur ex e prae Mino, Haec Alciatus in L. quum quaerebatur a M. de V. S., & Cora. s in Tit. D. soluι. maιrim. Sed haec eadem ipse idem Coralius ridet Lib. I. Miscellan. jur. ῶν. e. Iq. nunquam fieri ratus, ut ablativus absolutus faciat conditionem. Ego sentenciam Alciati, quae veterrim sere . omnium sententia est, Ilibens sequor, proprositisque in rem duobus Pandectarum locis. Ait Scaevola in L. a telatore Ios. de eond. O dem. , A testatore rogatas , ut acceptis centum numis, restitueret hereditatem. Titiae coheredi 1uae , adita hereditate decessit o smiliter o Titia, antequam daret emtum . Quaestumes, an heres Nitiae osserendo centum Meleommisso periculo meo lege, ex eleommisso ) partem hereditatis consequi possit. Respondit , heredem eonditioni parere non posse. Claudius. Magno ingenio de jure aperto respondit . quum potes dubitarι, an in proposιo eonditio esset . T. Claudius immen est Claudii non Saturnini, uti perperam metatus Lib. q. Parerg. c. I. ,&Cu- iacius-Init. Commem. in Papirian. , sed Triphonini Iurisconsulii, cujus sentsequentia verba , magno ingenio Oc. Librum singularem de poenis paganο-xum Claudio Saturnino adscribit epigraphe L. aut facta I 6. D. de poenis: neque uspiam legi, scriptas ab eo ad Seaeiolam notas , quas tamen a Claudio Triphonino scriptas probat L. qui negetiationem -s8. pr. de a . Operie. tui. , ubi praemissis Scaevolae vobis, subiicitur nota Claudii, qui dicitur Triphoninus . Notis ist s Claudius Scaevolae sententiam quandcque confirmat , S illustrat, ut in L. Lueius 88. 9. Damae II. de leg. I., in L. quum quis 3 T. f. nuptura ε. , O L. seq. f. quindecim. f., O L. u1Orem qr. Scaevola I 3. de leg. 3. , in L. heredibus 77. S. I. , O L. seq. Tisia 6. O f. idem O L. .nruer 8o. ad Trebest.: quandoque reprehendit, ut in L. quum 'nderet' IO. de serν. expora. , & in cit. L. I O9. Quid velo est, quod in ea L, quae nunc ad manum , minus placet Triphonino Ait Scaevola, parere heredem eonditioni non posse: quod regulare est, ut pari. I. hujus Commentarii plurihus explicabitur: conditio autem non aliis Scaevolae verbis comprehenditur quam ablativo illo absoluto, aeeeptis centum numis. Quin his verbis inla conditio, non . dubitat . At hoc illud est , quod minus prohat Triphoninus, potest enim dubitari, num ea . verba conditionem contineant, an modum. Ergo in 'eo consentiunt, posse ablativum absolutum notam esse conditionis: quod ad Corasium refellendum
est satis. Porro scribit Ulpianus in L. s satalibera 6. f. iat. de simultib.
190쪽
Si quis rationibus redditis liber esse jussus se , an ad emtorem hare eonditiouanseas, νιdeamus. Ecce ait datam servo libertatem lati conditione, si rationes reddidisset: quae conditio inest ablativo ab lino rationibus redduu . Quod ad propositain quaestionem respondet Ulpianus alio hujus Commentarii capite exponetur. id unum, De quis sorte puter Ulpianum verba
conditionis abusiam, vcs ego mohitos vota, docere euin, Conditionem ra-1ionum reddendarum consistere cum in dando, tum in laetendor id autem condicioni proprie acceptae convenit. Quod reponit Corasus , conditionem induci non vi ablativi absoluit , sed suturi eventus, in quem actus ipse consertur ; est id perridiculum. Est id notis omnibus conditionis commune , ur primum spectanda sit natura actus, cui apponuntur. Ipsa particulas non alias est nota conditionss. quam si actus, cui eil adjecta, futurum,
itineriumque casum respiciat. Quae quum ita sint, non usquequaque sapere eos eredo , qui ablativum prolatum per nomen facere conditionem --kise negant. Hoc etiam casu debemus naturam actus primum omnium imhueri. In iis, quae superius in exemplum propolita sunt ex L s8. de, 'act., integris omnιbus ab emtione recedi, quis non videt, D integris omnibus
'ad praesens, praeteritumve tempus spectaret At si quis selidum vendit satis adsensu Regis, certe vendit sub conditione, ii Rex adsenserit. Sunt hae, quas proposui, vulgares conci lionis notae. Sed certi Nota est conjectura voluntatis . qua regi conditiones scribit Vlpianus inita in conditionibus I9. de eond. O dem. Haec facit, ut conditio non sit , quae sccundum vulgares notas condisio esset: sunt casus aliquot in corpo- ο tu is , quibus ex conjedura voluntatis testatoris dies incertus non facit Conditionem . Si legetur in annos fingulas , aut quotannis quod unum idemque eii, L. nee semeI ra. s. novissime 6. quando dira leg.), non unum esse legatum dixi, sed plura. Ad primi anni purum, sequeniluna e dili
uale, inest enim conditio, si legatarius vivat.: quo sit, ut mortuo eo, i Raium sequentitim annorum non iranseat ad heredem, L. q. de am. leg. v sum si evidenter appareat, testatorem voluisse lega am summam divide. in plures annuas pensiones exonerandi heredis gratia, ut Marcianus loquutur in L. fi eum ao. Fando dies lag., i. e. ne heres urgeretur .ad soluti Rem, ut Vlpianus inquit in eis. L. ra. 9. Φ, hoc eam legatum etiam su- urinum annorum unum est, & purum , erat. L. ao. Purum est iiidem l 8 um, s pareat, testatorem adiecisse eum diem . non ut eo demum v Niente deberetur, quod proprium esset conditionis, sed ut dilata in eum diem legati Blutione, legatario melius consuleretur, veluti si heres rogati siit pupιlio restituere hereditatem , quum certam aetatem complesset, ad
ieeta ratione, ne res tutoribus eammitterentur i ta in furieommissi 3., Poli ius '. de Uisr., qtro casu adeo purum est fideicommissum, ut scitctus etiam medii temporis sdeicommissatio sint restituendi, est. 9. , idque Pesp. Mum est, quotiescumque non heredis, sed legatarii . fideicommilitaritve
δussa adjiciatur dies, L. s ira 3. 3. Pegas.s a. de leg. a. : ilem si cui sit
rog3tus post certam aetatem dare , ne ille bona per infirmitatem aetatis Wodigeret , L. liberto a r. q. filium a. de ann. IV. : demum . si cui rei boum sit, quum ille phrurito non enim voluisse videtur tellator legatum fideico aillumve corusitio. te suspendete, sed heredem monere, ut petunti