장음표시 사용
111쪽
substantiam actiis , verum etiam mo. dii ni actiis. Et confirmatur,quia hic modus operandi libere, a parte rei est
aliquid r quidquid autem est a parte
rei, S: non est neus,neque peccatum, immediate attingitur a causa prima . Hanc rationem paucis verbis complectiturS.Th. I partaquaest. I9.art. 8.
me usissimam , se incacissimam, meis
diante sua motione non solum si extendere ad bestantiam actur , sed etiari ad modum estis, Meri, ad hoe quod fiat sibere vel nee/slaria neundiam eni'
3 8. Ob. I. De ratione libertatis est indifferentia ad agendum , vel non mendum: sed phγsica praedeterminatio tollit hane indifferentiam, siquidem determinat ad unum t ergo tol 'lit libertatem . Pro solutione noto. duplicem in voluntate nolira reperiri indifferentiam. unam potentiatim quae est suspensio ab omni actu; 'e est
quando voluntas est mere indifferes,&in potentia ad utrumlibet, nec magis iii clinata ad amorem v. g. qua
ad odium, quae indimerentia potentialis aufertur a voluntate cum de Potentia reducitur ad adium; subindeque non est de ratione libertatis , alias quotiescuqῆ operaremur in sententia etiam ad verrariorum amitteremus libertatem. Altera indit ferentia est actu ulla, quam habet voluntas dum elicit unum actum cum potet
tia ad non eliciendum,si velit; & lige indis rei uia eth propria libertatis, nec potest auferri, nisi auseratur ipsa libertas . Hoc posito ad tibicctionem respoiasco, distinguendo malo. rem et de ratione libeνι stis e et i, ae in-
lis Iniens explicato, conccio. Qua vis autem praemotio priorem illam indifferentiam tollat, determinando
aufert posteriorcin, sed potius causat ei iciendo quod voluntar operetur unum cum potentia ad oppositum a 39. Ob. a. De ratione causae liberae est , quod seipsam determinet ex vi prioris electionis. Ecclesiast. hominem visa , se mori , lunum , ω malum, quod placueris ec dabis νν auergo no potest determinari a primari yriespondeo, non cise de ratione causae liberae, quod seipsim determinet indepudenter a causa prima.quia hoc quod cst, se detorminare, ostqvid creatum a parte rei, & sic nox potest non esse a Deo .sed dependenister ab illa. Causam autem secundam liberam determinare se dependentera causa prima,idem est,ac quod causa prima faciat, quod causa secunda libera per electionem se determinet ad agendum. o. Ob 3. Uoluntas posita prae-
determinatione non potest facere oppositum: ergo posita praedeterminatione non manet libera. Probatur antecedens.Si voluntas praemota pocset facere oppositum, possct resistere praemotioni: sed voluntas creata non potest resistere praemotioni, alias non esset efficax.ergo posita praemo tione non potest ficere oppositum. y Respondeo distinguedo antecedes. voluntas posita praedeterminatione non potest facere oppositum, ἐnsnsu comρ Po, concedo: in f , dis yst, nego. Et ad probationem distinguo majorem: si voluntas praemota posset sacere oppositum infin com post to , posset resistet e praemotioni, concedo si posset in sensu dis D tantvm, nego. Sensus autem huJus distinctionis non cli, quod existente
112쪽
praemotione in voluntate, aut ea Cum voluntate composita, vo'untas
non possit facere oppositum ei, ad quod prae movetur; illa vero ablata, Veluti a voluntate divisa, possit. Sed quod stante etiam in voluntate prs-
determinatione ad consensum v. g. Voluntas habeat potentiam ad disse-siam, non quidem conjungendum cuipsa praedc terminatione ad consenis Mim , sed absolute, At secundum se spectatum,sicut cum dicimus, potest peccare mortat ter , haec Dropo
sitio in sensu composito est falsa, A insensu diu: so est vera: & tamen in sensu composito non reddit henc sensum, quo i justus , hoe ip . quod habet gratiam sanct ficantem,cst im-
peccabilis mortaliter,alias gratia sanaetificans, non disting ieietur a dono
confirmationis. scd sensi is tantum
es , quod justus non possit conjungere cum gratia peccatum mortale , ita ut simul situ in illo peccatu in tale,& gratia . E contra veto in sensu diviso est uera, quia tantum denotat, quod justus, etiam si j illius sit , potest peccatum mortale absolute , simpliciter committere, &coniungere illud cum suo libero arbitrio, licet non cum gratia salactificante . 4 I. V t autem doctri ita illa planee aptat tir, notandum est primo , in libero arbitrio ut tali esse quidem potentiam ad opposita, non tamen esse
potentiam ad opposita simul habenda, quia duo a ius contrarii, vel conis traditorii non sunt compossibiles simul in eodem subiecto:&ideo liber tas non definitur, quod sit potentia ad utrumque,id est, ad velle, & nollesim est habenda ; sed ad utrumlibet, scilicet ad mὸlle nolle divisive . Ex quo fit, quod etiam dum quis amat, libe e amet, quia, &yli non possit
conjugere,vel simul ponere utrumq; oppositum , scilicet amorem, & ejus cessationem , attamen per amorCm non tollitur a uoluntate illa potentia , quam habebat ad cessandum ab amore . 1 Notandum est secundo , qudd sicut dum quis amat, non habet potetiam ad conlugendum utrum J; istum actum , scilicet amorem , &cestationem ab amore: ita propter eandem rationem neque habet potentiam ad habendam simul praemo.tionem ad amandum, Dad carentiam amoris 3 & sic quando prae movetur ad amandum, non prae movetur ad cessandum ab amore 3 & e contra. 'sEx his patet, quomodo haec propo
sitito, voluntatem praemotam, δἰ en-
Ire est possibilo, vera sit juxta explicationem a nobis datam . Caeterum si sensus praedicte propositiqnis est ille , qui componit Praemotionem cum dissensu mcdiante copula de possibilipta ut denotet,esse possibile, quod sit simul in volutate praemotio ad amorem una cum odio , vel cellatione ab amando, est falsa, R ideo in isto sensu communiter negatur a Thomistis. q2. Ob. q. Si voluntas praemota ad consensum posset dissentire , hujusmodi distensus estet ipsi pqssibilis: atqui non est ipsi possibilis dissenuis:
ergo posita prsmotione non potest dissentire. Probi minor. PosIibili posito in actu nullum sequitur impossibile, aut inconveniens: scd sistante praein otione ad cosensum poneretur dissensus,sequeretur aliquod impos Iibile , nempe quod praemotio redderetur inelticax et ergo stante premotione ad consensum , non est possibilis distensus. y Resp. negando minorem ; ad cujus probationen distinguo maiorem : possibili posito
113쪽
i ι aetii , millil in sequitur impossibile, concedo rasiqnafacta u. ppofetione, nego. Sensus est,qubd ex positione possibilis in actu absolute lonuendo nihil ab studi aut impossibilis sequitur: potest tamen sequi absurdum &impossibile, facta aliqua suppositione nam
quando quis amat Deum libere, reintinet potentiam ad non amandum ,
& per consequens est possibilis carentia amoris ἱ quae tamen si pone- retiar in actu in codem instanti,facta suppositione quod sit amor , sequeretur magnu inconveniens & impoD sibile,quod scilicet simul esset amor,&ejus carentia; sic ergo in proposito , quia divina praemotio est em-eax , &infallibiliter infert in eodem instanti reali consensum , maximum inconveniens, S impossibile seque .
retur,si ea tu voluntate posita, voluntas non operaretur i sequeretur enim
praemotionem essicacem quae diciutur talis ex eo quod habet suum este.ctum non sortiri hujusmodi effectu;
la operationem voluntatis esse, &non est e t esse quidem , quia infallibiliter conjungitur Praemotioni; non esse vero ex suppositione quod volutas praemota non operaretur. Tota
autem ratio hujus doctrinae, est quia actus ille solum est possibilis in sensu
diviso, unde si poneretur in re , mutaretur sensus divisus in sensum com .positam.
r. Dicest Ergo frustra esset illa
pote alia: quia nunquam reduceretur ad actum. y l es,ondeo negado con sequentiam, quia Do enti.t, quae PO- te had utrumlibet, sitis est, ut non sit flaistra,qudit ponat unum ex illis. Et certe huj iis inadi argum ei ta ea i dem vim habent contra adversarios, quia codem modo pugnant contra-
actum oppositum illi , quem amis liter elicit voluntas. Unde sieut ipsi
tenentur fateri, voluntatem, quando
consentit, habere potentiam ad dissensum , non in sensu composito , quasi possit dissensum conjungere, Nin eodem instanti formaliter ponere cum consensu, sed solim in sensu ditaviso; ita nos dicimus de dissensu respectit praemotionis ad consensum. 4 . Ex dictis intelliges,quomodo
possumus resistere praemotioni, 8e noresistere. Utrumque enim veri ficaqtur secundum diversas considerati neSI nam utrumque dicitur de ipsa praemolione r Hoc secundum a lcriptura, Ad Roman. 9.quis resi et p S: Esth. II. Non ea quἰpsis resctere tuae voluntatἰ. Primum vero a Conciliis, Trident. sess. σοῦ cap.y quἰillam abiiseresΘtes. Et Senosens in decret. Is .fidei. Z καlium non ea tauinuἰνosm non po is Verificatiir orgo, quod non possumtis resistere praemotioni in sens composito, & conjungendo dissensum cum illa . Postumus autem resistere in sensu diviso, scilicet qua tum ex parte modi, quo per talem
praemotionem operamur. 4. Quarta conclusio Deus prae- movet voluntatem creatam ad mattariale, non vero ad formale peccati. Assertio haec quonis eundam partens
est de fide , definita in Concilio stiis dentino sessi 6 can. 6. & expresse habetur in scriptura sacra, in qua dicitur , Deum csse justiim in suis operibus , &odio habere immum, At impietatem eius: s autem Deus prςm ueret ad forma Ic peccati, vellet positive i Ilud, S sic non esset ilistus iasuis operibus, nec odio haberet im
est communis later Thom istas , &cam
114쪽
eluti satis docte ostendunt PP.Salm
licenses tom. I.tracti'.disp. IO. dub.7, contra Suarem,& alios sue societatis.
Et patet rationibus sectis Nam nulla entitas physica subterfugit causalit,tem causae primae et ergo neque materiale peccati. Causan. ptima est universalissima causa: ergo debet sua causalitate extendi ad ome id, quod habet entitatem physicam. .. Ob. I. Materiale peccati habet nexum indispe sabilem cum malitiarergo Deus non potest illud causere , quin etiam caulet malitiam. Γ Resp. negando consequentiam,quia quando obiectit' alicuius potentiae , vel virtutis est identificatum cum alio , quod est extra linea obiecti talis potentiae uel virtutis, praedicta potentia siue virtus torminatur ad suum obiectum non attingedo illud aliud obiectum autem divinae causalitatis
est quidquid est bonum bonitate siue
physica, siue morali. Ergo materiale peccati, quod est bonum bonitate physea , licet sit bdentificatum cum malitia , attingitur a divina eausali tate, absque eo quod attingatur malitia . Sicut Si si una, & eadem claudi catio procedat a tibia curva, & a vita tute progressiva animalis; attamen in ratione motus fit a virtute progressiva,recte tibiam curuam quantum est ex se mouenter at quoad defectum naturalem, quem habet, seu ut est elaudicatio. procedit non a virtute progressiva , lad a tibia curva . Ilcms Pictor juxta regulas artis penicillo ι defectuoso depingeret, tunc pictura
quoad id, quod est persectionis , de
artis in ea γ procederet a Pictore &ι quoad delactus artis ab ipso penteillo defectuoso,recte tamen qNantu est parte pictoris,& juxta regulas artis
moto : Ergo idem dicendum est in
nostro easu. Et Consirmatur ad hominem;quia in sententia aduersati rum Deus concurrit coneursu simulataneo eum creatis ad materialeye eas , & nihilominus non attingit malitiam , licet habeat indispensabilem nexum cum illa : ergo similiter
poterit concurrere concursu praevia non obstante pr dicto nexu cum ina.
litia , absque eo quod concurrat ad malitiam . s. Ob. 2. Formale peccati est quid positiuum in n. tendentia poeutiva voluntatis ad obiectum dissonum rationi, ut ex D. Th. docene Salmanticenses tom. . tract i 3 disp. 6. dub 3. & alii Thom istae Ae tamen non est causatum a Deo a ergo datur
aliquod postiuum, quod subterfiigie
causalitatem causae primae F Respon. deo,positiuum illud, in quoeoAsistit malitia peccati, posse coersiderari,uel quatenus ens est, & sic est a Deo uel quatenus exprimit deformitatem . nempe tendentiam ad obiectum dita
sonum rationi, Si hoc modo nonia causatura Deo sed a voluntate creata
prout est potentia desectibilis unde nullum datur positiuum, quod secuis dum fiam entitatem non sit a Decii P . Ob.I Ratio entis transcendit.& intrinsece imbibitur in positivo
illo ut dicit deformitatem: ergo non stat, Deum sita ea utilitate attingere positivam illam tendentiam secundum rationem entis . Se non iecim dum rationem deformitatis 1 Resp. quod etiam ens transcendit uerum , α bonum , 8e tamen uoluntas attinens sub ratione boni, non subratione ueri & intellectus ait tingitens sub ratione ueri, Ze non sub ratione boni. Satis ergo cst, ut mus attinges in actu peccati totam rationem entis non attingat rationem
115쪽
niliti tis; mamvis Aut i lia intrinsectimblitus in ista, hubdi malitia vi
talis non eadat sub obiecto divinae omnit,btentiae, sub quo tamen con tinetur quidquid entitatis est . . 49. - 4. Formalitas illa malitie, si semel est positiva, quantumcumqς praescindatur , Se sub quacumq; expressione sumatur , Dimalissime estriis, & exprimit ens' alias nihil exprimeret : ergo co ipso qu bd . Deus
attingit rationem entis, attingit etiarationem malitiae. y Respo o Adia malitatem malitiae , ut i ut siti, hae praecisione,& conceptu, mal issime
non exprimere ens, quamvis alias stens. Nec tamen propterea secundum
illam formalitatem exprimit nihil. et sed exprimit positivam stendemiam ad obiectum distatium, quae est ino, dus entis: in quo ipsummet ens pedmodum praedicati trascendetis intivi me imbibitur licet Deus at tingat totam intitatem formalitatis malitiae, n6n tamen attingit ipsain malitiam in ratione malitiae , qui, attingit predictam entitatem ut dicit munus proprium entitatis, seu hoc quod osti habere esse, praescindendo a modo habendi illud per modum tendentiae: ad obiectum dissonum . Vide Salmainicen&s est. didie. dub. . ubi hane dii sicultatem optime eX
INstrumentum dicitur idoluocauia
principalis utituo ad Huni esse,ctum producendum. Utque triplex, naturale, supernaturale,ra artificiale. Solum instrii meta naturalia spectant ad physicam considerationem, nihilominus ob coanexionem doctrinae
noni nihil dicemus desuperuaturali bus inartificialibus.
motum d cansa proripali j I. ION loquimur tu praesenti dei instrumentix, qM: se tipsu Virtus proxima causae principalis italumque supponunt viis utem radi- calam in substantia,qitalia λιV calor mi ectu productionis ignis,&semen respectu generationis animalis : haec
enim praeter emanationem ab .gente principali, non indigent aliquo superaddito, ut patet ex his,quae diaximus disp. praec. num ι 2I, Sed lo quimur de instruincto pitysico,quod happonit in agentσprincipali non si lumuvirtutem, radicalem, sed etiam proximam agendi, deseruitque ipsi adiel operationenia, & physice instrumentaliter ad illius effectum comcurrit, ire baculus M percutiendum, calautias ad scribendiim, i&similia.
De hujusmodi igitur Epysicis instru-anentis inquirimus, an ut ad effcctum agentis principalis concurrant, indigeant aliqua praevia motione ipsius agentis principalis in ipsis tinstrumentis recepta, per quam ad sic timsa umentaliter conivrendum die ventur pa. Negant Aliqui extra Scholam S. Th. asserentes, instrumenta ista elevari ad pri ducendum effectum agentis principalis per selam coniun-lctionen aut subordinationem ad ipsam priscipMe agens; aut per con 'ciu sum simultanhum, qui est actio instrumenti prout simul procedit a causa principali. Ita Suarea disp q. mei. sedLa. tom. I. in 3. part disp,3 I. sect. I.
116쪽
relnso . Instrumenta , de loquimur, ut ad essectum νprines palis asentis 'instrumentirlitre oncurrant, indigent ab ipso princL pari agente praevia aliqua moti min
eonesusio est communis inter TEσ-
q. Pro inione fundamentali noto primosenstrumentum respicere lama per emetitui pei secti olent se , seu ultra suam virtutem ; ratio est , quia tota causa principalis operatur per
. mim quo ad quat offectum: ieris insita mentaenon respiderent etinctim excedentem propriam vis in tein V non concurrerent ut eausa in strumehtalidi sed, principalis ιγt a las. Noto secundo , omnia instruis menta ἰndigere aliqua elevatime a causa principali: Et probatur, quia iiis tinnetita attin iit chum,
excedit propriam virtutem iut diciuest:eigo de se sunt impotentia ad ata
tingendum illain: ergo hereddinitur potentia indigent anqui emat nea eausa principali ' si ii. Iron elexa tentui , semper maherent impomnia
hanc I .reddit potetis ad moducito. mem ulli elevatio debet esse praevia. Ratio vel b secundi siectusaeiat intrinsece praecqnti 'ri in causi r ergo si effectus caulae principitis cotitietur in instrum, taratione elevationis , h*c dcbet esidintrinseca in illo .i 7.l Noto quarto , Instrumenta , quae sunt virtutes causae principali , elevatione mi istam habere in principio suae produehionis,quia ut ulevata emunarit 1 causa principali, ut supra diximus; loeci citato . Alia ve3b, aequibus loquin lir in praesenti Lea' habere solum, quando adi ualiter sumunmr ad operandum
8. His positis probatur conclosio. In instrumentis inon est sustulens. fctis admoducendum estset unam iuinquhntimi or vit ut principalis id illam elevantur, ut ollam uiri esti sed instrum ta, de quibgs loquhsturi let cori non possunt per lani rimn eam subordii tionem id ostens principale i neque peraron. cursum simultaneum ipsius ; neque per vii tutem aliquam permanentem: ergo per solam actualem motionem praeter n. assignata nullum aliud,nisi pthdicta motio excogitari potestὶ auproinde ad hoc lut agant, indigents fidicta motiolie 4--nπ
mstinenti debet fieri per aliquid taetrinsecuti N inherens in ipso infir niserito alias insti umentiun non Iea. d intor ththinstia recite ad attin,
117쪽
trinsecim subordinationem 3 eausa enim non immutata in se,non potest mamrem effectum producere, quam antea , cum careat principio i quo exire possit talis effectus. Probas ureadem minor quoad seudam partem. Nam id , in ordine ad quod instru mentum Indiget elevatione, non potest esse ipsa virtus, &elevatio sed ad eliciendam actionem instrumenis talem ut talem , v. g scissionem ut artificiosam, indiget serra elevatione artificiMergo elevatio non potest esse praedicta actio , ut artificiosa , per
quam cooperatur artifex eum instrumento. Proflatur denique tertia parr-ἰnoris.Quia virtus instrumentorum
de quibus loquimur, non habet radi. eem in ipsis instrumentis, cum non
oriatur ex eorum naturis: ergo non
crit quid permanens in illis, iud soluse habet per modum transeuntis. 9. Haec ratio maxime urget in Instrumetis respectu effectuum supernaturalium,in quibus nulla est virtus activa, quae possit proxime concurrere cum Deo ad hujusmodi es. ctus; quia talis virtus si cetur, oporteret Suod sit proportionata ipsi effectui taliter, qudd sine alia supperaddita virtute ab illa exire possit talis effectus;alias non erit activa,sed passiva, di solum eapacitas quaedam ut constituatuc in virtute activi:ergo oportet,
habeat positivum ordinem , απι portione cum tali effectu ac proande eum essectus sit supernaturalis , ortet quod ipsa etiam sit seminaturatis: atqui ininlicat rebus naturais ribus innatam esse virtutem superna. turalem , cum supernaturale dicatur id, quod excedit totam naturam,est que illi indebitum et ergo. δ o. ob. I. uel instrumentum cum
v ite intrinseca, quae ei superaddi-
tur, est omnino proportionatum euessectu, uel adhuc improportionatu,& inserius illo p Si primum, iam erit causa principalis; Idn. quod habet
virtutem omnino proportionatam,
di aequalem eum essectu, est Uens principale respectu illius,etiam si italem virtutem ab alio habeat intellectus n. ut perfilsus lumine gloriae est cause principalis respectu visionis beatificae, licet habeat hoc lumen a Deo. &uoluntas est causa principalis respectu actus dilectionis,licEt illum
eliciat per auxilium communicatum ab aIio . Si vero secundum , ergo ut prohortionatum fiat, indigebit alia motione,& sic in infinitum; vel egre dietur effectus ab instrumento nota proportionato , & sic ruitur fundari
II Respondeo, instrumentiim cuvirtute superaddita esse proportiona. tum eum essectu proportione ministeriali,non proportione omnimoda, quia seda causa principalis est . quae aebet esse omnino proportionata, id est, aequalis, uel majoris perfectionis cum enectu;non autem causa instrumentalis; quia sola causa principalis communicat effectui tota perfectio nem; instrumentum vero solum est id, quo mediante fit talis communi catio . Unde non sequitur , quod indigeat ulteriari elevatione,quia cum
virtus illa sit praddita sit elevatio instrumenti, non est opus alia elevatione, sed lusticienter per eam contastituitur potens intra limites causae histrumentalis. Nec etiam sectuitur, nod sine virtute illa soraddita effe-Aus egredi possit ab instrumeto,quia iustrumentum ante illam virtutem non est elevatum , scd elevabile. 12. Ob. a. Sacramenta, quae sunt
118쪽
. non inipiunt virtutem, aut m
tionem aliquam'ab agente principali: ergo neque instrumenta naturalia . Consequentia patri: quia istamin rem troportionem habent cum viis esseαibus,quani illa, cum sint ejusdeordinis cum illis. Antecedens ver probatur,quia uel illa virtus esset eoruporea , uti spiritualis: non corporea, quia esset ita improportionata cum gratia , ac sunt ipsemet Sacramenta; nee seiritualis,quia accides spirituale nequit recipi in subiecto corporeo, quale est Sacramentumῶ Accidens n.
proportionari debet subjecto: ergo si subiectum fitcorporeum, debet accudens etiam esse corporeum . a 3. Respondetur negando antecedens rad probationem dico,virtutem illam in Saeramentis receptam sesse entitative spiritualem, di virtua liter corpoream. Sicut enim non repugnat Iubstantia seiritualis, virtualiter corporea,ut m anima rationalis, ita nectve mugnat accidens Biritu le , virtualiter corporeum . Et sicae
illa recipitur in materias ita istud reeipi potest in subiecto corporeo. Euel Respondetur secundo cum aliis
Thomittis, virtutem illam in Sacramentis receptam esse solum spiritualem, & nullo modo corpoream;quia quam v is accidens spirituale ex sua na tura permanens non possit recipi in subiecio eorporeo, bene tamen accidens spirituale,ex natura sua transieriuiale,& incompletum,qualis est prς- dicta virtus, quae tranni cu ipsa ope 'ratione , ad quam datur. Sm magis placet prima sollatio, quia serma non Insormat etiam uialiter,nisi eomm nicando , Et tribuendo propriam entitatem,consequenter debet esse pro. Portionata subiecto , quod uialiter
actuat, re informati ergo si subi
ctum est eorporeum, accidens uialiter actuans, re in mans illud,debet esse eorporeum si non maliter,sal tem vinualiter.
praemouentur a causa prima et ergo etiam eausa instrumentalis, eum sit uera causa secunda, & in suo inlluxu depedens a Deo:sed praemotio cause rimae est: essicax ad movendum cauisam secundam ad operationemr ergo instrumentum no indigebit alia motione causae secundat principalis , ut concurrat instrumentsiter ad alique effectum.
uod immediat E assumitur a Deo adi quem effectu, non prςmouetur ab ipὶ Deo duplici motione, altera generali, qua ut causa prima universalis praemouet qualibet causam secunda ad operandum e & altera particulari, qua ut causa particularis principalis
alleuius essect' assumit inltrumentu, deprςmouet illud,ut ad tale effectum
inltrumentaliter concurrat: Non .nc
uidetur qualiter talis duplex praemoctio Dei in eodem instrumento sit cois patibilis: Ergo si tale instrumentii cu la generali Dei motione potest i
strumentaliter cocurrere ad aliquem effectum, cur simili generali Dei m - tione, & absque alia motione caussprincipalis,non poterit instrumentanliter concurrere ad alios essectus p
ultima consequentiam; quia ut prece disp. diximus, motio inicax, qua D
quamlibet causam creatam mouet ad
operandu, non praebet illi uirtutem aliquam operatiua ι sed quamlibet in suo ordine complete in actu primo i Constituta applicat determiaat ad . uidiuiduam, & singulare operati Onc.
119쪽
I nitrum entu verb ita get motione cause principalis, ut per ea constitua tur A ratiotra plincipii instrumenta- 'lis & sic constituto in actu primo perstatem motionem , indiget alia m tione cause prime , qua applicetur ad
eranctum. - 37. Ad confirmationem dico, non
osse inconveniens, Mod tu Dors ut agens principale partieulare absqtali qua eausa secunda principali aliquem Producit eflectu, S ad illum aliquod assumis 4nstrumentu, duplici motio 1seillud moueat, prius uidelicedin taώle agens principale particulare,ei tribuens uirtutem inurumentaria, per qua constituatur in actu primo,potes instrumentalirer concum me ad talem essectu; de deindὶaltera motione,quatale instrumontir in actu primm e-stitutu media prima motione,utra sit univertilis applicet ad operandu. Vel si dieatur , uni a tunc motione Deo tale instrumentnm mouer talis morio non erit similis motioni ι qua
causas secundas principales prsmouerail operandu, quia Ilis ut diximus,per tale motionem non praebet , sed supponit eatu virtutem operativam; Per motionem aut qua instrumentu absip Deo ad alique essectu immediate
assumptum, prςmouet, si unica tam tum admittamus, &mebet ei virtu. tem instrumentariam , in illud ap--plicit ad c erationςm . 18. Ob- .N. n omnia instrumenta Gcurrunt ad effectus persectiores s ipsis secundii inise sumptis et ergo salteilla ut ad tales effectus concurriniit, non indigent aliqua speciali motione cause plint alis, Rua eoiistituantur in actu ptimo in Malueat talesciti- cturi Consequeries paret quia uOd- libet videtur esse coplete in actu primo ab ise noua aliqua ei superaddita
tiirtute ad effectit,qui niud letadii se
sumptsi non exeedit in persectione . Antecedens vero probatur i Na cum quis utitur malleo.ut in striimento ad Giendu elauum, talis malleus nec iuesse entia naturalis,nec i n esie entis a tifiei ali est minoris,imo potius main roris persectionis, qua clauus medio illo faciendus rergo hoc &similia inis strumenta concurrunt ad effectus n5
persectiores, sed qui sunt squalis,vel
minoris pesse ctionis. u i I9.Resp. omnia in universu instra menta indigere motione cause prin cipalis,quia licet aliqua illoru ut soluprobat Numen tu factum , materiaciliter, & in osse mitis sint aequalis, vel maioris perfectionis eu effectibiis, aaqum ut instrumenta assumutur Semia
per tamen formaliter ut instrumenta. ar ut dissumpta a causa principali,sune minoris perfectionis,qua estinus, ut
aliquando aut e norassemper tamen peri
ι xuima forma, αδ diarisiis. iacidis lic& malleus in esse entis sit perfectior clauo,tame in seipsis secundu se
non cotinetur clauus ut speciali mindo artifieios, conficiendus,usq; dum per ipsam motionem artificis ei comis municetur uirtus ad talem essectum . se attificioia attingerulum
120쪽
ras. Α qin enim existimant, no esse neeessarin,& indispensabiliter requi sitit, ad hoc ut aliquid assumatur ut instrumentu,& ut tale cocurrat,quod habeat propriam actionem, dili uicta aliquo modo ab iustione principalis agentis,& P viam ad illam.Ita Sua-xeE tom. I. in pari. disp 3I .seist. 8.phiris Idae societatis;a quibus non recedunt Lorca 3. parta disp. 66. 8e E Thomastis Nugnus 3. pari. quaest.62.
art. I.drflicuit.7. Maca hic q. 7.dutavidi Lerma qua M. I 6. couci. qtdice tes, sussicero ista reatu entitate cie ture, ut assumi possit a Deo urinstrumentum ad c trectus superuat urales. a I. Alii vero Thonautae respectu omnium cstectum requirunt omniano riccessario in infinimento propria actio nutria Discuc acit tamen in assiagnisdo Unx modo actio initrii mei talis distinguantur ab actione princia palis agentis ana aliqui uolunt cam
ΣΣ. Rutius ita admittentibu&praedictamactione aliqui asserunt,eam
.esla dispositiva ad actione principalis agentis; filii vero,hod negant. Mi l-aute natet haec inobabisius iudicem, breviter viam tu Κιvient ib us conclusionibita Σ3.Prima conclusio. Ut instrumenis amTelaveritae, requiritur quod serio-ceat aliquqm propriam actionem, ita quod si omnino moetu rim sit,seu ca- 1 rensio tractione , non poterit cla-
apentis, per aliaruam aENOnepro ram, g naturalem sibi. Et 3. p.q. 62.art. I. ad a. ait: in Irumentum habet duaraditonea, unam in Iru mentalemcundum quam operatur, non invistute propita edin virtute rincipalis age T...tis,aliam autem habet actionepropνia, quae competit i secundum propriam firmam ,non autem perscit infrumentalem actionem, ni exerceri actionem
propriam : si ut scurra scindendo facie
lectum . Et a. e. q. 6 I. arti . probat, non posse dari instrumentum crcationis , ex coiquia instrumentum n8i1
participat actionc principalis asciis, nisi inquanitim per aliquid sibi pro-Prium operatur ad essectu principalis asentis;Quod esse non potest in creationc, cum creatio sit ex nihilo,circa quod ematura non potest operari. 24. Prob. ratcione fundamentali
Quia instrumentum est principium cIctivum, a quo uere egresitur cffς-ctus causae princi palis:atqui non esset huju-odi,si nihil ageret virtute proin
pria, sed virtute tantum communicata a sup ei tori agente;nam ita se lis bcret, sicut se habet aqua calefacienseri calore ignis receptor calefactio, autem causata ab Hia calida,iasi Procedit ab aqua,sed a sol calore. re pio inlaqua ergo. I Cos matur,id V1 n. instrumentu dicitur elevari a principali agente , quia clevatur ejus vi intus, quae non erat sumesens ad Miti' gendum cilectum, cum quaeseratio, ne redditur suffciens:crgo virtus infixunienti ux clo'ata, eli quae agit, i non autem sola vir'i S communi Iasuperioris agentis 23. Ob. I .in serra non datur virtus activa pr aeter virtutem mouentis ilIa. ad scindendum: ergo de ratione ini sti umenti non est,agore per vix ut 4 propriarn vatam a superiorii agen-