장음표시 사용
311쪽
patet, nam qtig huiusmodi est, stam. Ialam concipere, & conccptam distseruate potest , alion ut si materia
pauca sit, & facile diffluat , illico
extingueretur . 8. Incenditur autem cometa, vel
motu cxhalationis 'el decedent flammula aliqua in illam materiam ex clemento ignis vel denique vibrato aliquo fulmine ex aliqua nube in partem superiorem , in quam frequenter fulmina erumpunt . 9. Accidentia cometarum suntsgura, color, motus,locus, tempus,
significatio De quibus omnibus sigillatim dicam. Figura cometae triis
plex esse solet . Alii enim sunt crini. ti, idest , liabentes figuram comae , seu etinium. Alii barbati , idest , flacciem balbae reterentes. Alii caudati . in e diuersitas prouenit ex di vcrsitate densitatis, raritatis, ac dis fulionis materie, si enim exhalatio in medio sit densa,& secundum omnes extremitates rara, ac diffusa; quando inflammatur , apparet quasistes la etinibus sparsa; si vero secundi inivnam extremitatem sit solum rara , di materia ibi longe extendaiatur, tunc quando inflammatur, apparet cauda ; si denique exhalatio sic
rara ,-attenuata versus aliquas cxtremitates, sed non versus omnes,
S ills lint modico extente, dissim- diritu splendor per illos ad modum baibs. Vnde sequitur, quod si tota iliateria cometae sit undique ad densata, & ex nulla parte rara a P pamrebit ad modum piis ignitς; non
autem ut radios em ttens quaa radii
ex raritate splendoris, & materie inflammat s proueniunt Io. Color comete non est verus, sed apparens, hoE est, non ex mixtione quatuor primarum qualuatu
proueniens, sed ex luce , di inflammatione cometae . Solet auteri triplex esse color cometς, qui dan) eni insunt argentei coloris; alii rubet, di cruenti; alii nigri , & tristes e quet
diuersitas colorum prouenit ex diu ei state materiς, que incenditur. Si n. exhalatio sit rarior, & tota inflammatur, apparet albi coloris, sicut flamma rarior apud nos candidum refert co orem; si vero exhala. tio sit adeo densa , ut non perfeci et inflammetur, igniatur tamen , a P 'aret rebeus sicut serrum aut carbo ignitiis; si denique sit nimium Uisco sa, & densa , ut neque inflammari,
neque igniri possit, sed potius igne
sibi propinquum extingilat tunc apparet quasi carbo niger; vel etiam propter nimiam fumositatem materiae Occultatur ignis ,& apparet nigri, aut fumidi coloris .
Mouetur n. primo ab oriente ad occidentem una cu sphaeris caelestibus, igne, &suprema aeris plaga e Secundo ab occidente in orientem qui proprie non est motus, sed retardatio prioris motus facta comparatione ad punctuin celi, cui cometa recens ortus rLspondebat i haee autem retardatio ex eo prouenit, quia ignis, & aer , cum sint corpora fluxa, non excipiunt totam emiscacitate impetus cfestium lationa Tertius motus est, nunc ad septentrionem, nunc ad Aul rum, siasue locorum diiseientias: hic autem moistus nascitur, vel ex impulsu alicuius syderis in cometam dominantis; vel certe quia cometa materiam. inui tantem seqititur, S ad eam partem,
qua illa ei suggeritur. paulatim seriapit:. Ob eandem rationem potest: moueri sursum , aut deorsum, quiae Digiti ori μν Corale
312쪽
ex parte inseriori , aut superiori ponitur materia, quam inflammat, deficiendo ex parte opposIta . Ia . Locus cometae est suprema re- pio aeris. 3 Iam quod nec in infima , nec in media gignantur cometae,i natur in primis eorum motus ab mriente in occasum, quo una cum aere volvuntur, qui motus non pero tingit ad mediam regi nem . Secund6 idem ostendit corundem altitudo : Si quidem media regio non trascendit altilIimos montes: Atal
et in clita insitu naentis constat,multo maiorem esse cometarum a te
ris distatui. in . Et tertio non exi stero illos in media risione , suadet Ioci Digiditas, quη non patereturetandiu flammam arde cere, ac vigeare. Itaque estu gent comete in sit. Prema aeris plaga 3 Sesepius conspiciunt tur extra Tropico quia nimis calor, qui partes Tropicta si ibiectas pervadit, cometae materiam disso luit . Non quam tamen intra Tropicos vis sunt, ut is, qui Nicomacrio regnate circa AEquinoti alam paucis diebus effulsi AIq. Tempus, quo signuntur cometae, est omnis anni tempestas,sed potissimum autumnus , quia pro-Iter nimium calorem aritatis prae-ccdentis multa viscosa , grassa , & calida exhalatio in terra genita est , sus eleuatur in autumno , nec propter seruore caloris dissipatur, sicut fieret in gstate si ostenderet: in hye. me vero frigus & humiditas siccita-etem, calorem exhalationis impe-dIunt . De tepore autem, quo durant
Oinctae, nital cert i dici potest durat enim in agis vel minus secudu copia aut desectium tribuli, ver ignis consumentis aci imoniam,aut debilitate: Iaro tamen durant vltra sex menses.
I . Denique significulo eomet g
multiplex est. Primo enim significat terremotus, qui contingunt quando exhalationes liberum e terra exutum non inuenientes, huc illucque
agitatae, terram concutiunt. Secunis
D ventos in media, di infima aeris regione, in qua mFna pars exhalationum illarum ad supremam rFionem pro formatione cometae asce dentium relinquitur, qua causantur venti. Tertu maris tempestates,quq ventos consequuntur. are 3 steri. litatem terrae, consumpto per exhalationum copiosam euocatione suci coetus,ac pinguedine. Dintomo
bos propter; insectionem , quanias luital modi exhalationes grassae,& yiscose ac nimium calidae in aere causam,quae humores corrumpit Sexta mortes maxim e principum , & magnorum. Quod praenuntiet morte
ex eo sequitu r, quod morbos,ut dixi pertendit, ex quibus causatur mors. Quod vero mortes Magnorum , &Rmum potius, quam . aliorum praesagia, nulla assignari potest essicax
ratio ex parte causarum naturalium.
Dicere autem ideo esse, quia illi facilius inficiuntur ab huiusnoi exishalationibus, utpote delicatius viis uentes , insiissiciens est, cum plures infantes sint Principibus teneriores. tauhique plebei desicatius vivant . Nisi dicas quod ideo potius Regum,
quam vulgarium mortes praesagire creditur. quia illorum interitus ma agis notari solet .Et praesagire selet bella, Si praelia propter multitudinem exhalatiouis sicce,& calidς, quae coleram excitat, ac nutrit, &ad iram , vindictamque inclinat. Is . Quaeres: Utrum stella, quae
magos ad prae e perduxit, suerit aliquis cometaὶ Respond. negative.
313쪽
quia cometae gignuntur in suprema acris regione, nec aetarent die,quia a sele os scitrantur: illa vero stet Ia
erat terrae vicina, alias non demon- ,
sti asset distinctδ locum,ubi erat puer supra quem dicitur stetisse: item apis parebat ne dum nocte , sed etiam inedia die. Fuit igitur praedicta stesta
nouum qtioddam, de insolitum me. teoron , non naturali, sed angelica, vel diuina virtute E sublunari materia confectum , & eximiae lucis fulgore conspersum, quod non suapte
vi . sed alicuius Angeli ministerio
I s. Ratio autem, ob quam Magis Vibem Hierosolymam ingredientibus oblitcscere pbtuit,multiplex est; ni miram vel quia Deus subtavit
communem concursum, ne illa sui imaginem ad oculos transmitteretrvel quia cointerim spatio lucem ei ademit: vel alijs modis, quos asteri Asulensis in cap. 2 Matth. q. I.
i. D Elictis opinionibus Philoso
cap. a. lect Is apud D. Thomam resert Aristoteles circa generatione tonitrui: vera causa sonitus illius est exhalatio sicea,& calida intra nubem densam compressa , eamque motu suo disraimpens, ex qua disrtiptione sequitur ingens ille sonus Contingit autem sic : quando exhalatio sicca , re calida includitur intra nube gratissam , & densam , exhalatio illa vel motu , vcl antiparistasi incalescit,ac rarest, & ampliorem locum quaerit; nubes vero frigore secundae regionis compressa , & coagulata , comprimit etiam exhalationem illam, quae
dum crescente calore exitum quaerit,&huc, illucque discurrit, vehemen otia caloris agitata , nubem contunodit, & rumpit, sicque causat fortem senitum,qiii vocatur tonitos ad eum modum,quo castanea posita ad igne, incalescente ac subtili dato spiritaexitum quaerente,cum strepitu frangitur .
rum differentia. Aliquando cnim edunt mugitum,seu graue quoddam murmur per modii tumultuationis.c uius causa est, quδd spiritus,& ex tralatio clausa in concatiis partibus nubium volutatur in illis , & agitatur; non tamen tanto impetu , vescindat nubem, quia non dum mul. tum incaluit, & tunc raucam edit sonum . Aliquando vero exhalatio
scindit nubem uno ictu continuo; getunc facit sonitum similem ei quem 'edit menbrana quando rumpitur. Aliquando tandem pluribus ictibus exhalatio succensa scindit nubem.&tunc fit crepitus similis combustibili lin igne crepitanti: quod contingit quando exhalatio in subtilior , &inflammata quaerit ampliorem lacu inter di stinctas partes nubis, sicque diuersis vicibus illas percutiens,liangit. Vide Albertum Magnum lib.3.
halatio in nube accensa,& igneo Colore tincta Quς aceensio potissimum fit vehementi collissione spuitus,seu exhalationis ad nubes. Si autem motus exhalationis , & collisssio fit admi bem densam , Si resistentem , fit sui gur simili cum tonitrii; Si veronitises non adeo resiliat, quia leuior est , & non grassa, fit sola coruscatio sine tonitru,qualem estiuis noctibus perispe videmus.
314쪽
. Denique Fulmen dicitur exhalatio ignita ἡ nube magno impetu. excussa . Disteri a fulgure, quia ex balatio fulguris est magis rara,sul minis vero grassior, quae non dissipatur. Hi aere,sed ad terram descendis:iteni
quia D ur non excutitur , nec vibratur a nube , fulmea vero e nube vibratur; unde maior vis. requirita
ad fulmen . quam ad fulgur. i . Generatur ergo filmen tiocmodor quando exhalatio bene sicca, di aIiquatitulum addensata, taliter, quod partes eius benδ inter se sint. coherentes, includitur intra grassim, ω magnam nubem, accidit ut ex haia latio illa, vel motu , vel per antipa tristasim incalescat,& incedatur sicut
fulgur, tunc vero cum exbalatio illa sit densior, fortiu incalescens, nu-lMm illam vehementiori impetu co-,
cutit, ac sibi diu rcsistentem magnavi frangit: & si contingat, qu5d peninseriorem partem eam rumpat ipsa vehementia impetus, qua nubem di sirumpit, fertur ad terras; Si quia partes haiat benὶ coherentes , non statim dis Iipatur in acie, sed ad terra pertingit, omnia obuia dilIipans,ac perfringens,sicut fecit in nube in laveto sulmen ita tartiter vibratur , commotionem causat in acre & ideo fulmen precedit, & sequitur pluri-, mus halitus ad modum venti, ratio- . e cuius aliquando fulmen no recte escendit , sed obliquatur, &in ua .rias partes iuxta venti illius inupe. tum deducitur.
fulmen odorem sulphureum; cuius causa est, vel quia exhalatio, ex qua ςostat Eterra sulphii rea eleuatur; vel quia ob siccitate,&humiditate sic aliquado teperatur in nube exhalatio , ut qualitates sulphureas acquirat.
7. Varia sunt genera fulminum; aliqua enim sunt valde penetraliua ,& talia habe tu flammam tenue propter multitudinem exhalationis subtilis. Alia vero iam, quae distipant, &findunt; & talia constant ex exhalatione densa, & indurata Αluti denique vrunt, eo quod exta latio lie' siu densa, non tamen est omni-inoe indurata, & ideo ignitur . sicut
carbo, & non in flammhm vertitur. . 8. Varii limiliter sunt effectus. fulminum, Se adeo admirabiles a vicnaturam videantur excedere rinue - initur enim aliquando fulmen lique. faceret ensemJn vagina,&aurum aut
ars in sacculo, ipsa vagi na, &sacculo prorsiis ilissis Solet etiam interficerei minem illς sisvestibiis,&om com
minuere integra carne. Horum aut C
ratio est . qilia fulmen ut diximus, solet estes ibtilis exbalationis, bene tamen co rentes, & unitas habens partes, & ideo in corporibus porosis subi ilitate sua per poros ingreditur , &quia sibi non resistunt talia corpora , nec diu in illis moratur, id coenon multum operatur in eis bi vcro i ouenit corpora duriora, Ed sibi reustentia, diu in eis moratur, & sio maiorem imprimit effectum; praecisertim. qilia spiritus quando ei resia uitur , agit vebaenientus. Et sic si,men in vagina , &bsiceulo non diu moratur ,& eadem facilitate, 'ita
intrat, Exit; ferrum autem, at Itaea intus cxistens follius adurit . si t
y. Visum est etiam aliquando, sulmen percussisse dolium mini ψω
fractis tabulis: ,, si asteribus .: vinum ipsit stetisse concretu, neq; effundia Aliquando vel e contra inuentum est puImen itotum vinum consumaepsisse, dolio intacto . Causa huius secundi est , quia va&rariori
315쪽
tia constans, ipsaque vi fulminis paululum laxatum, illi non resistit,unde fulmen subintrare potest, suoque
acerrimo calore liquorem consumere, vase non laeso . E contra in primo casu, consumpto vase, cum re.
sistat, liquorem ipsum grastum , Zeviscosum, cum penetrate non possit, exteriores eius partes veluti in cru .sam addensit, , indurat; sicque in terius vinum veluti corio inclusum detinetur, di non diffunditur Plimes alios effectus refert Iauelliis trin. 6. meteor. cap. q. vide illum.
t D. Irtae a RIS generatur ex oppositionex solis ad nubem roridam , quae a parte exteriori sit translucida, ut lumcn imbibat, & ex interiori sit Opaca, ut nubem repercutiat. Vnde definitur, quod sit aereus mais color
in nuri r rida, opaca , se concaua,ex
a Ut autem haec definitio intelligat ut , duo sint explicanda: Alte. in de coloribus iridis; Alterum de de inura eius, quae est semicircu li . Et circa colores sciendum est, quod ad illos duo concurrunt, scilicet sol oppositus nubi roridae, di nubes habens partes roridas, seu diaphinas ex
parte anteriori, ex parte autem interiori densas, de opacas . Radius iacsolis feriens ex directo nubem , refringitur in nube illa rorida; quia taliter rcfrangitur, ut modificetur densitate medii, & opacitate nubis, non manet lux pura, & ideo apparet ex illa luce refracta, seu radio solis aesracto color. Vnde ut' contingat
his, nubes debet esse opposita sisti.
Tres praecipuὁ eolores iis Itid videntur, scilicet flavus, viridis, Spurpureus Quorum causa est, qui: radius lucis refractus ab exigua opacitate causat colo tim flauum;refractus vero a mediocri opacitate faciviridem 3 & refraetus a maiori faei purpureum , eo quod magis accedi ad nigredinem. Nubcs auic minparte exteriori subtilior cst, ct magi translucida, ideoque ibi cau satur μlor flauustin parte media est mediocris opacitatis; in parte vero interiolmaioris : unde in media parte coloest viridis, & aliquando ceruleus,
si satis humida , R minus densa ν ii
ultima purpureus. q. Praedicti autem colores in iride non sunt veri colores, sed apparen, tes, quia solum ex modificatione lucis ibi apparent,non ex permixtion primarum qualitatum 2 veri auten colores illi iudicantur, qui ex quatuor primarum qualitatum admixtione , &' temperie obueniunt.' Nota, quod partes roridae nubis sent quadam guttula aquae ca dentes a nube, ad eum modum,' treros est queda gutta aqus supra her. bam. In suis igitur partibus roridis nubis, seu guttulis subiectantur c lores apparentes,quia sunt diaphane de non in nube licet visui apilarea nesse in nube, quia propter nimiandi stantiam non discernit oculusguttas illas roridas a nubes nam quand unum corpus videtur iuxta aliud: longe , videntur ambo veluti in eadem supelficie . 6 Cirea figuram iridis multa tractant perspetitui, quorum ratione examinare ad praesens non spectat Solum breuiter dico, quod sole existente in orironte, vel in occasia , ἰ
fiat tria in nube sibi oreosit appa
316쪽
-M E , T E O-: ret semicrrculus, quaa tunc partes .roridae nubis, in quibus stiris, sunt maxime oppostae. soli,& ideo sol tunc emittit radios directe in tot uta orizontem sibi oppesitum . qui t aitur a nube; S cum orizon habeat Ie ad modum semicirculi,conseque .ur radii directe,&ex opposito emissi a sole in illum ad modum semicirculi tenduntur unde cum impii
Eunt in nubem roridam tegentem Iemicirculum, conseq.ienter essici ut
colores, & iridem ad modum semicirculi , seu arcus 4. 7 Si autem sol sit eleuatus ab ori. ente, aut ab occidente, tunc si fiat iris circa orizontem non apparet .se. micirctilus , quia tanc sol directius respicit terram, quam orizontemi&ideo nubes existens circa oria temrorida , magis ei occultatur, 'lii minus ei opponitur, ac proinde munus illustratur.
8. Aliquando potest da lex irissimul eaul iti, &hoc dupliciter;pri. ano existente iste in meridie, si ponatur nubes rorida una ex parte ocis casus, de alia ex parte orientis, tuncestieitur duplex iris ex emissione radiorum in diuersas illas partes, licet utraque valde exigua apparebit,quia sit non est eis persecte oppositus. Alio modo potest clausari duplex itis in eodem situ, scilicet in oriente, vel in occidente. Ratio huius es, quia contingit aliquando esse duplicem
nubem roridam in una Parte, Vna
-altior alia& in unam directe emilatens radios sol esticit iridem ; Iris . vero causata in tali nube, causat alia in sibi vicinam veluti in speculo; quia in test situ ponitur, ut in eam possit emittere radios suorum colorum ; unde talis iris debilicit est in ultima. quam in prim, quia non fit
R- Ο R, V M. a Iex repercussione lucis directe, sed ex repercussione radiorum , seu lucis iam modificptae in prima . . s. Potest etiam Areus fieri a Iun & aliquando visas est, Iicet raro; non tamen habet plures colores, sed unu. scilicet album , quia lux lunae valde tenuis est , unde non ita profundς penetrat nubem , se i in exteriori superficie s ummodo eandorem ili
dum aspergi; similem ipsi lunae, quae
candida videtur. aν , Io. Iris naturaliter significat pi uiam, 'uia cum nubes rorida sit, t .sohibilis est in aquam.Sed non signi. scat magnam pluviam, quia magna inundatio pluuiae solium eontingit, quando nubes sunt valde grauide,
copiosa vaporum multitudine ni. grepcentesi tunc autem nubes densa
non est apta ad recipiendos radios solis , quin potius veluti corpusvmnino opacum eis resistit : & sieiris formari non potest. Ex institii tovero Dei significat, non futurum amplius universale ili Iuuium in terra, ut patet Genesse. ubi Dominus ait ad Noe: Pocum ponam in nnbibur, se eois signum faede νis inter me , Er
ι. x Ateria vectiorum, ut vuli10 Alistoteles i. meteor. apud D. Thom lcet. τ est exhalatio licca& calida. Quod Philosephus probae
primo ex signis, quia eo tepore ma ximὰ vigent venti, quando multitii. .huiusmodi exhalationε supeetit, ut in vere, & autumno. Et similiteraometae velubs, lenunciant, quia exsceis exhalationibus generantur.Se
cundo ab effectibus,quia venti e is P pr siccant,
317쪽
siccant, quod non facerent, nisi ex istas octo partes iternin duplicant , materia sicca constarent . Et ideo di has sexdechri partes iterum adhue pluuiae cessare faciunt ventos , quia reduplicant,scque tat triginta duo humectat,& frigidant riccam illam , vemi a triginta duabus CCeli parti Z calidam exhalationem,quq est ma- bus spirantibus Duorum ventorum
teria ventorum.Interdum venti etia sexdecim propria nomina sciuntur, humefaciunt , & pluuias generant , quia nonnunquam vapores habent admixtos, ut qui e mari oriuntur , a quo licet exhalationes consurgant propter eius salsedi nem, Si terrengconcretionis admixtionem, non tamen quae sint purae exhalationes,sed vaporibus admixtae. 2. Motus ventorum non est suris sum,nec deorsum, sed in obliquum, quod exhalationi non competit nec in principiis materiae,ex qua costat, uae est substantia terrestris , quae cogunt grauitat, nec ex calore selis, qui sui sum attrahit Sed protienit ex D sto inter exhalationem ipsam , S: frigus secundae aeris regionis, a quo ex una parte deorsum truditur , nec per a simitur ut sursum ascendat;& ex
alia ipse vi caloris sibi impressi a B-
e , ves ab alio astro, sursum asceno Here conatur. Im qua pugna nemine vi cme, venti neque 1 tu sum, neq; deorsum, sed oblique fluunt,aeremq3 agitant tanta nonnunquam vi, ut arbores , domosque euertant.
Principales velati sunt quatuor, qui ex quatuor angulis Coeli oriunetur , di spirant. Diuiditur ra. Munis diis in quatuor partes scilicet orientem , & occidentem , meridiem , & septentrionem. Ventus ergo ab oriente spirans vocatur substantis, Vccidente fronius seu χephirus , a meridie AEucter, di a septentrione septentris , seu not ra6. Has quatuor partes duplicant Nautae, di significant ceto pari
Ueli , unde vcnti spirant. Deinde
s. Quoad citcctiones ventorumalis comperiit ipsis ex principiis substantialibus , aliae ex impression
astrorum a quibus eleuantur exhal tiones , aliae ex regionibus unde spurant, aut per quas transeunt. Pr Momodo competit eis este siccos, & fingidos,sicut est ipsa terra ex qua ele. uantur ; R si admixtos habeant va-ores, ex hac parte conum it eis esse umidos, & frigidos . Secundo mois venti sunt calidi, & 'scci , R- s habeant vaporem admixtum calidi, Ahumidi. Tertio modo diuersis vent is diuersae coueniunt affectiones, ut se
plentrioni frigiditas,' siccitas, quia ex locis frigidisssimis spirant; Austroeator, &humiditas , quia oritur ex meridie , & pcr mare transit; substalano calor, &siccitas propter praesentiam solis, a quo mouetur, R iquo exi siccatur , ea esit illa exhalatio . Denique zephiro aut fauonio humiditas,& frigiditas, quia spirat ab occasu quando sole rec ente re mami exhalatio si dida, ct humida.
De ptunia , O grandine . T. DLuuia non est aliud, nis nitra 1 in aquam resollata. Materia autem mibis est vapor calore selis, aut aliorum astrorum es atus: liladum ad mediam aerra regionem per uenit, ob fiigus illius recundae re-Sionis condensatur; & talis vapsraddensatus itur nubes . '.
318쪽
2. Qua res primo , Cur plinii ta eluis , qua vapores seelse reripiunt minutim cadat , & non tota simul eolorem sine robeum siue album si inundatur e nubibus,cum naturali lsravitas sic postulet Respolideo,'
causam bulus esse, tenuitatem vaporis a modico,&' non nimis violento F igore addensiam, tunc enim Pau-aatim addensatur vapor, &in aquam vertitur: unde paulatim decidit , di
aeres sic d b, An naturali ter sit posIibilis talis aquarum iuunt clatio, ut euicere possit diIuuiu vesauersale et c*onaeo, non 'Turaliter talitam seriinuminionem liquarum: ut uniuersale miciu cardiluuium . Ratio est: quia dispositio matri ratis totius uniuei si non ordinatur ad eius destructionem ; quare non eli facultas in natura, ut totam terram aquis perdat, Ze uniueis ordinem dissoluat.Vnde uniuersale m. uuium fuit opus speciale diuine potestatis, sic ageticia naturalia disponentis, ut ultra sitiam naturalem po-tcntiam in mortales omnes st-
q. Q zaeres terti δ, Quae sit eausa
aliquarum pluuiarum, quae praeter usitatum cursum extraordinariae, &Prodigiosae sunt, ut qu6d pluat salvFuine, lact ranis, pisciculis, S alii
Respondeo, res istas ordinari ex dispositione diuina ad inducendu te rorem hominil iis Potest tamen regdi aliqua causa naturalis I sanguipe enim , &' lacte aliquando pluit in uia veram formam'sfiguinis,' lactis
apparentiam squod eontingit vel ex eo quod ex locis cratentishumidis' es eleuat vapores , qui colorem ills minent, sic ueoluuiam illo infi- ciunt; vel quia ex Arti aliqua deco etione facta acalore intranubem in. humidi aliquantulum sum. Ranae autem , , pnctili via tur aliquando decidere, aut viatis aliquo vi innotussime inuantur, & postea decidentes, pluere ilire videtur ut quia intra humidum', & calidum
nubis tale tempera mentum aliquando concurrit , sicut in paludibus ad generanda huiusmodi animalia, prγkrtim quando viscosus humor , ex
quo communiter in aqua genuau. tur , includitur in nube. s. Grando, fit quando aqua Hii uia congelatur antequam ad terram perueniat:vnde materiacius est aqua nubis re luta; esticiens vero est Irigus circumdans,& congelans aquam illam. Quod autem frigus sine multa mora congelare possie aquam illam ex eo pater,quiavehementia se oris circumdantis tanta est,quod minori tempore congelat, quam motus i
eulis aquae fiat : sicut in hieme soletoliquado tant m vigere fristri,quod
decideinessuuae,prius congelantur, quis in terram cadunt. ι6. Generatur grando in secunda, di infima regione aeris. In secunda
ob multum sigiis, quod in ea existit. In infima ob antiparistasim s quia ora natura sita frigida est, ac proin
via de circumscripta calore insimi r igionis , intenditur usque ad co selationem .
T. 4 4 Are estnmmensa illa aquarum 1V1 congeries, quae tertia die greationis Mundi a Deo facta est . Circa quam resini facilioribus, duoc examina apsinponimuMVn uine ii ,
319쪽
eli, a quo in mari proueniat.fluxus, id refluxus p Alierum, a quo ciusfilsedo causettar. - 1. Circa primum rclidis variis:
dum existimo cum D. Th-J de occultis natura operibus,&de verit, art. I ῖ causam predictorum motitum lunae tribuedam esse Tum
quia Iuria inter planetas humidi corporibus dominaturi, &sic peculiarem influxum, &imprellionem
in mare habet Tum etiam , quin experientia testatur. , imatationem .mdenvis mutaxionem illius sturciis de refluxus in mare .
3 Sed qua virtute id faciat luna,
dubium est, an scilicet atrahendo , seiu eleuando aquam ad modum magnetis trahentis ferrum,& rhirsus de is
Ponentis. an vero rarefactedo aquas
maris, Se condensando; an denique
toto diuerso luminis aspectu sane quilibet dicendi modus suos habet
Datronos, nullus tamen plene satisfacit. Nam quos fiat attractione, mon est cauti sufficiens, quia & u vis eleuatilia Hug & vaporis astris conueniat, tamen quod non solum eleuet, & attrahat, sed etiam deponatre deprimat, non ita facile apparet. Praeterquam quod restat assignare cur nori omnibus aquis, etiam paludum , & fluuiorum non imprimatur ista attrachio Et denique quia motus ille no est eleuatio aquae iur- sum , sed agitatio in latera. in odctiam per rarefactionein cu c'nden densationem non stat, manifestum est,cii in eodem modo grassa sit aqua in fluxu res uva Nec denique ex solo diuerso luminis aspectu, nam luna quand , est lumine priu ita ex nostra parte,ut in novilunio fluxus de refluxus non cestant , S: tamen
luna non illuminat . in re rc erQndum est hoc ad impreisionem aliis Quam, non per modum attrah ntis, ut an anagiurtei, sed .pet modum inciuentis huc , & illac aquas. Repquiuem vis imprimens motum hunc nobis penitus non est explorata, sicut similiter multarum rerum cala. Ias manifest. non agnoscimus. . Sed restat aissignare , cur non omnibus aquis imprimat luna hine vim. Hoc antem prouenit Partit' ex ipso situ regionis, aut licto. is ;partim ex materia , quae est ad impreisionem illam reci Pleia.dam: videmus enim virtutibus istis occultis certam qualidam materiam correspondere , in quam agere Pos sint, &in alias non passunt; unde si cui magnes potest attritaere krrum,& non lapidem; Remora retinere potest Nauim , non vero alium piscem: sic luna, quae occulta quadam vi unam aquam impellit, non potest alias aquas sic mouere. Potest tam ea impressio ista lunae varie temperari ex diuersitate situs , regi num.& influxu aliorum astrorum. Sicut sol licet eandem semper habeat virtutem elevandi Se gignendi Vapores, non tamea in omnibus regionibus eos generat, nec pari modo ubique e sic licet luna candena
semper habeat virtutem moue. qm aquas, non tamen omnis aqua eodemodo mouetur , & ideb in diuersis locis videmus diuersimode heri in tus illos marinos , vel propter loc rum situs; vel propter obices,& tota tuosas aliquas vias intra ipsam mare inclusis ; vel denique propter qualutatem illius regionis , aut syderum
s. Circa secundum re Pictis limis
liter antiqvri opinionibus, dicenda
320쪽
II. Th. lect s. eisi sim salsedinis maris esse multitudinem siecatum halatiotium , quae omni a det: non sunt, sed ad ustae,& cum per mune sint dispersae, sitsedine ipuima ficiunt. Ad eum modum , quo sudor, urina, cinis, & lixivium ama. ra sunt, quia indigesta, Se adusta. 6. Quod autem mare huiushiodi -halationibus siccis , de adustis sit tarpersum, experientia constat: tuni illia aquae marina calefieis, re 'ceat, ut dicunt Medici, se idcirco ignem: s magnus sit,non extinguit eademque de caiisa loca maritima calidiora sun et tum etiam quia aqua' maris nimis grassa est,unes & magis letiat pondera, quam aqua dulcis ;haecaute in grassities ex multitudine exhalationum ei admixta utri mo, tinnit, quae humectat sim grai
Nem eviciunt e tum denique quia aqua marina et uata perterram,aur arenam si dulcis , quia seeernuntur 'inhalationes iIIs aduste, di terrestes. 7. Hec autem licti vera sint,resiae' tamen dubium,1 qua eausa genere ineutralata copia misationsi suam ,vd totum inare salsum eddat i Mi
quis emcren, aquae minetransce
inunt, sed per illam dispergrinetur Vtotam aquam salsam efficilint. Hee tamen opinio non videtur vera mimo, quia citor solis non po- oest ita penetrare usque ad fundum maris, ut invi vas ores Ueuer: Et
ἀarix quis possit, si per medium ita
grassum e sun/o nivis ustue at su- istiem illos eleuat, cur non poterit etiam eos eleuare ultra sup.r-fietem, i amplior calor viget, at medium stilicet aer, minus graco et sum es Θμandam, surae vbulat: pM ucalefacit ob longissimam distamini. . ii, ve svi ε nimi lAaiauitat . Si dii, ut aporim arti mi, ubi etiama per inultos menta:- - appara a
vinodo habet hamum Q elex ldi vapores terrestres surdo inmisisve in eo salsedinε generetρ. Et sartio, ,
quia non pimia sati Helisequo olacus & stagna, quq ita continue ,riimtur θ le seu mare, non reddistur filis ad ditis exustiori ub1ive stagnae, re paludes paruae finc iris esto statis,'-paueiores midios selis excipiant , non fuissicit . Oix seeunda m H oportionem . tot
reeipitini raclios, seue: mare ς nam si ponamus stagnis uniimisi , ta itum recipit de r diis . . ' . 38. Alii vero putant, Ili pr-- lius, quod sicut mare ex natura isa petit operire tὸr ynam quGd ea discopetitam reliquerit. - itulacum secessit, ad Deum tanqmmia immeditatastixcausam reserendu est, qui tertia die cremonae dixit
se fune, is appa et arida. Ita similiter aqua ex natura sua --, sedinem non hab ,neque alium M .Porem. quia opoc cc 'tiam urarum quasitatuni rem perinit uitat. Est χMnen tributus a Deo la-ipor salsus elemento aquae, impeta. Mendb illi magnam exbalationum. a mustarumRomam, o quiuiis generatur salsedo, quae maximE adtia' uatiir ab ardore solis , quam cau isam sumi scies maris salsor est , qua tintis . Et etiam aliquando inue nitur mare salsius, utiquando uc minus salsum, 'el ob maiorem i Rard tem augentε exhalationes adimstas , vel ob regiones & terras, quas