Disputationes in Aristotelis logicam, philosophiam naturalem, et metaphysicam, in tres tomos distributae. Tomus primus tertius ... Auctore P.D. Antonino Botto congregationis Somaschae sacrae theologiae professore

발행: 1671년

분량: 432페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

361쪽

DE TRIBUS LIBRI s

uidunt , sed contra e nam ingentes pisces magna vi, & valde fortiter aquas diuidunt, maximὰ cum contra impetum ciuidem aquae natantiquae

violentia suffectet ad causandum sonum , si aqua esset medium idoneum ad generationem illius. 7. Quaeres tertid , An etiam in solo aere species intentionales soni recipiantur Respondeo species in . tentionales soni recipi non in solo aere , sed etiam in aqua, R alijs coris poribus fluidis . Et probatur experientia de piscibus sub aquis existenistibus, qui si foras strepitus fiat, fu giunt, quam fugam non arriperent, nisi strepitum illum audirent. Et Plinius lib. Io.naturalis historiae cap. To. refert fuisse in piscinis Cesaris aliquos pisces adeo petfecti auditus , ut haberent propria nomina, & v

cati venirent.

q8. Q diaeres quarto , Utrum ad perceptionem soni requiratur,quod sonus secundum suum csse reale per tingat ad organum auditus t Rese. negat luc, tum quia pisces sub aquis existentes percipiunt sonum , & tamen ibi sonus secundum suum esse reale non est . Tum etiam quia non

videtur possibile , quod Petro v. gloquente , parua illa percussio aeris, adeo debili instrumento facta, habeat vim ad coin mouendum, & collidendum totum illum aerem , qui

est in distantia illa, in qua vox ipsius

auditur.

q9. Qua res quinto , Utrum so niis immittat speciein statim ac pro ducitur λ Respondeo assirmative;

quia omne agens naturale non imis

peditum, necessarid producit cise .ctum sitae virtuti proportionatum: sed sonus est agens naturale respectu minissionis propriae speciei ad audiatum , sicut quodlibet Obicctum respectu suae potentiae,& nullum adest impedimentum impediens talem immissionem e ergo statim ac pro. ducitur, immittit illam .inae res sexto Quid sit Echon

Echon est regrestio soni vel secundum suum esse reale, vel secundum suum esse intentionale . Fit duobus modis r uno modo per hoc, quod aer motus, & deferens sonum, inuenit aliquod corpus, quod ei obsistat,&sit causa ut in contrarium se statur:sicut iacto lapillo in aquam fiunt gyrationes orbiculares in illa,

quae gyrationes inuenientes corpus obsistens . in contrarium reuertuntur. Alio modo fit solum mediis speciebus intentionalibus reflectentibus ab aliquo corpore obsistent usque ad auditum , absque eo quod

sonus secundum suum esse reale

multiplicetur: sicuti visio reflexa fit med ijs solis speciebus visibilibus re. flectentibus ab speculo usque ad visum, sine eo quod oblictum visibule plurificetur. I. Quaeres vltimb , A quo proueniat, quod in Echo tollim audia antur vltimae syllabat vocis p Res

protienire, quia paps aeris continens

ultimas syllabas, est proximior auditui , & ita impedit perceptionem primarum syllabarum. Cuius signum est , quod si paulatim proferantur syllauete, tunc omnes audi

untur .

. III. De sensu odoratur. 2. 'Rganum odoratus , cui ipse proximὰ inhaeret, sunt duet mollities carneadi , quae ab Anathom istis processus mamissi res appellam

362쪽

tur, positae supra os in radiee nasi existentes : quae cum sint caro qua isdam spongiosa, sunt valde aptae ut odore tercipiant. 7. Eius obiectum est odor. orautem est sc Mnda , ea aras

ex certo temperamento mimarum qua

stinctionem substanti aer nam cum odor sit sensibile proprium odoratus , & substantiae non sint per se sensibiles , fit inde, ut odor non con numerandus inter substantias, sed inter accidentia ν Additur lyscunda, quia odor causatur ex permixtione primarum qualitatum: &ideo iuxta varias mixtiones varii odores reperiuntur in mixtis Ex quo fit , pora elementa non posse iseodorabilia , R s aliquando inlotem emittunt, non sunt in sua puritate,

sed aliquid mixtionis habent. 1 Ponitur deinde ex certo remm me utovasse, ει qua Focum compraehendu/umtarum . Per quam particulam denotatur, odorem non causari ex quavis permixtione trimarum qualitatum, sed praecipue ex humido, Sesceo: ita tamen ut secum excedat humidum, qui excessus per ly eom- significatur. Vnde si res odorifera igni apponatur, maiorem Ee iucundiorem odorem spirat, quia

Per calorem magis exsiccatur,& au-

etur eius siccitas . Haec tamen exisceatio debet efie in debita proportione , nam si odorisera nimium ex-sccantur, amittunt Odorm .

q. Medium, per quod odor suas immittit species, sunt aer, &aqua;

Nam tam animalia aquatilia, quam ea , quae in aere vivunt,odorem senisti uiit Ut autem odor percipiatur, non est necesse ut media fumosa exis

halatione realiter diffundatur a re odorabili usque adoliatum . Cum n. odor cadaueris usque ad quingent miliaria, ves amplius a vulturibus sentiatur, impossibile videtur,quod

aliqua eorporalis evaporatio cadaue ris usque ad tantum Ipatium diffunia

datur . Imo percipi potest absque e

quod evaporatio aliqua detur et namti res odorabilis debet sumosam exhalationem immittere adhoc ut imis mutet intentiolialiter odoratum,se. ret inde ut granum piperis cito , vel saltem transacto mense, aut annos mediis his exhalationibus totum resolueretur in illas 3 quod est contra experientiam . Sequela patet, squi dem continuo redolet seu immittit species intentionales ad odoratum, di ita quoties odoratus est intra pheram suae activitatis , toties Percipieeius odore. Ergo si ad hane immissionem specierum requiritur praedicta exhalatio, non poterit non praedictum granum adeo exiguae quantitatis eiid, vel saltem transacto me-se,vel anno secundum se totum euaporari, 3e in lamosam exhalationem resolui.

s. IV. .

1s ε'Rganum gustus est lingua,

non quidem secundum Om. nes sui partes,sed secundum neruum liendam mollem a cerebiodeste entcm , 8e per eam sparsum usque

ad palatum ἱ ita tamen ut in linsuqculmine magis vigeat vis sustativa, quam in aliis partibus . Si enim res sapida debile applicetur linguae se .

rimur eam statim gustari r & si ap-plicetur cuspidi eiusdem lingus, melius

363쪽

nere: Dalterum percipere sensitio.

nes sensim im externorum.

66. Conclusio est a stirmati v - , quam expresse docet Aristoteles lib. R de anim. cap 1. ubi D. Th lect 3.& communiter expositores. Piob.

quoad singulas partes, Se in primis quoad posteriorem . Nam praeter notitiam directam , quae est in animalibus circa externa sensibilia, habent aliam quasi reflexam,per quam cognoscunt se per externos sensus sentire, ac prninde te per visum videre, & per auditum audire: sed notitiam hane nequeunt habere per

aliquem ex sensibus externis r ergo necesse erit alium sensum realiter ab eis distinetum admittere, cuius munus inter alia sit, percipere sensationcs se suum cxternotu ma orpa. tet , quoniam Bruta pertimescunt

quaedam loca , in quibus percussa

suerunt, de redeunt ad alia in quibus cibum , & potum inuenerunt: ergo recordatur doloris perpessi, delectationi sperceptae: ac proinde prius has sensationes externas perceperiit; quandoquidem non nisi illorum ,

quς prius sentiuntur, potest esse reis

nulla potentia potest ferri exta latiis tudinem sui obbiccti ad aequati: sed

visio v. g. est eatra obiectum adae. qHatum potentiae visius, quippe nec est uix , nequc calor: ei no potentia visiva nequibit suam visionem per cipere

6 Probatur deinde conclusio quoad priorem partem I quoniam animal discernit album a dulci,odorem a sono, & similia : sed lisc discrctio non potest fieri ab aliquo extensibus externis r ergo ultra sensus externos admittendus est alius in a

nimali internus, qui omnia pridicta

cognoscat, ' discernat. Probatur minor,quia discretio intor album,&dulce solum fieri potest ab eo sensu ,

qui viruinque cognosciti sed nullus sensus externus cognoscit album , &dulce; visus enim sollim cognoscit album , & non dulce r gustus velo

cognoscit dulce , non autem album: ergo nullus sensus externus album

a dulci discernere potcst . 68. Dices: ex la ac ratione solum sequitur , non poste discretionem hanc fieri ab uno tanti m sensu exterito, non vero non posse fieri ab animali per omnes sensus externos simul senapios; quoniam omnes illi simul sumpti cognoscunt omnia ex. terna sensibilia, & radicantur in uno Ze eodem animali sic per omnes illos poterit animal inter praedicta sensibilia discernere . Sed contra est: quia animal non cognoscit discretionem illorum, nisi mediante aliqua potentia r hsiiusmodi autem potentia non possunt esse sensus externi, nam visus licEt cognoscat album, novero discernit illud a dulci,Similiter gustus licet cognoscat dulce, non tamen discernit illud ab albo: ergo oportet, quod sit aliqua alia poteritia distincta a sens bus externu , per quam ipsum animal illa cognostat ,

& discernat. 69 Quaeres t An sensus commmnis discertionem hanc cognostat peeunicam speciem y Respondeo nega. tiuὰ, quia ab obiectis adco diuersis , S: Ita diuersum modum immutandi habentibus , non potest una, Re Ca dem species immitti: nec a speciebus

ab eisdem sensibilibus immissis p

terit unica alia species produci, quia istae non sunt maioris activitatis,

quam ipsa sensibilia Fit autem ha edi stretio per multipliccm specie

364쪽

DE AN

nam eum omnes sensus externi radi centur . & vniaiatur in sensu communi, ut docet D. Th. l. p. q. 78.

art. 4. ad I. -ies sensibilium, quae

mittuntur ad sensus externos, vitimo perueniunt ad sensum communem , Re deIeruiunt ad praedictam discretionem faciendam . . To. Sed hic insurgit dirieult', quomodo praedicta potentia unico actu uti povit tot speciebus ad faenendam discretionem illam λ Respon-ι deo, hoc non esse difficile quia spe- cire sensibilium ex natura sua habH qudd in sensu communi uniantur usitum suis est ut cum illo ad prae-ictam operationem cocurrant,quia

ab eadem natura determinatae sunt, ut inseruiant potentiis, quibus iu- sunt, iuxta modum , & exigentiam earum . Vnde sicut calor ver, gr.ua se attemperat diuersis substantiis, inuibus est, ut existens in igne pro-ucat ignem, & in animali carnem, di sanguinem , de hoe non aliunde prouenit , nisi quia praedictus calor est institutus a natura ad hoc ut d seruiat substantiae in qua est: ira quia species intentionales tribuuntur a natura ad hoe ut deserviant animali,

Reius potentijsr fit inde quod cum animal se dilaretivum inter plura obiecta sensibilia, Se una species ma. terialis non possit plura illa obiecta

reptiesentare, oportet ut utatur ptu.

xious speciebus, de subd hae sie eum sensu eommuni uniantur, ut simul cum eo ad praedictam sensationem

concurrant.

potentiam aliquam sensitivam, quae phantasa , seu immaginatiua nuneupatur, quandoquidem in somnia aliqua in maginari solemus , ut e perieotia constat. Di cultas est,

'trum hςc potentia sit distincta rea. liter a sensu communi λ Et respond. stirinatiuὰ , quia operatio sensus communis est, cognostere sensibilia externa , qaque ηinrernere, ut prς sentia, & qu tenus talia i merati vero phantasiae, seu immisi natiuae est cognoscere eadem sensibilia ex

terna, eorumque discretionem , ut

abstahunt ab insentia,& praesentia:

hae autem operationes terminantur

ad distincta obiecta formalia, quia sensibile νtabstrahens ab absentia,&praesentia habet rationem obiecti magis instracti, & magis immaterialis, cum praescindat ab existentia, a qua non praescindix sensibile praesens i ergo potentiae, quibus eliciuntur , lunt realiter distinctae. a. Dices: si phantasia terminatur ad omnia sensbilia externa prout abstrahunt ab absentia, & praesentia, superfluEponeretur sensua communis, sici uidem per illam possent om nia sensibilia externa, Se sensationes externorum sensuum percipi, dum sunt praesentia . v Respona. n an

do sequelam, uam est quid generale inpotentiis subordinatis, quod suis perior cognoscat, quidquid inserior& aliquid amplius, vel aliquo alio

modo, ut conliat in sensu communi respectu sensuum externorum, &in intellectu respectu facultatum sensi. tiuarum:vnde sicut non superfluunt sensus externi, etiam si detur sensus communis percipiens quidquid illi percipiunt; neque ex eo qu5d detur intellectus attingens obiecta virium sensitivarum, colligitur has est e suis Xx a pe

365쪽

Perfluas ; ita ex hoc quod phantasia

percipiat quidquid sensus communis percipit , non sequitur hunc esse superfluum , quandoquidem phantalia est potentia superior & e gn scit sensibilia externa sub ratione magis eleuata , nimirum quatenus continentur sub sensibili externo ab .strahente a praesente, vel absente;

sensus vero communis solum cognoscit illa quatenus formaliter sunt praesentia . F. III.

73. DRO explicatione tituli no- 1 tandum est, rem, quae obiicitur sensibus externis , dupliciter cognosci posse Primo quoaci rationem illam , quae per sensus externos percipitur ι quae quidem ratio solet propter hanc causam appellarisens-εa . Secundo potest cognosci quoad

rationem cluandam a sensibus exteristas non perceptam , ut quoad ratiotnem conuenientiae. disconuenientiae ; amicitiae, Si inimicitiaeἰ Ze ligeselet appellari insensata, quia a nullo sensu est antea eognita. Et de hac titulus intelligendus est .

aontiendum , sed etiam propter

quar aliarcommoditater , m ut Graister siue nocumenta , cnt ouir viden e

candum et necessarium est evo in .

exterior .

7s. Ratio autem est: qtria natura non deficit in necessarijs, deficeret vero si praedictis animalibus hunc

sensum non tribueret; nam si Oum non cognosi eret lupum ut inimicum, non sugeret, atque adeo periret; Et si avis non cognosce rei conuenien tiam palearum , aut similium rerum

ad nidificandum , non posset nidu tum smam constritere, & sic nec filios debite procerare: ergo illum eis de facto concessit. 6. Dices; satis esse, ad hoe vetatura lassicietater praepictis animolibus prouiderit,olloduipposita cognitione horum obiectum quanti invad rationes sensatas, moueantur ab auctore naturae ad fugiendum illa , quae eis sunt disconuenientia , aut ad consequendi im ea quae fuerint conuenientia 1 quamuis nulla in etiadem animalibus praecedat eognitio praedictorum obiectorum quoad ra. tiones illas conuenientie , auridisconuenientie.1 Sed contra est: quia

ad suavem Dei prouidentiam spe. ctat , ut Unicuique rei eo edat 'illum modum operandi, qui sus naturq eongruit: sed natur g sensitiug& cognoscitiue congruit,ut moueatur a se, & media cognitione, in Oradine ad rationes insensatas, quε ad propriam, vel suae speciel eonseruat

366쪽

ergo hunc operatai modum , ac ea cUnosis quaesens yyesteipere nemproindῆ potentia sensitivam ei pro- poterari Ee λιμ .em inauisis portionatam,quam repellamus esti, infersiri mo .matiuam, eis cone to Hetc autem x. et Rationes insentas, intelligenda sunt iuxta ea, quς di- ratio amicitie &inimicitis, pater ximus lib. a. physie . disp. I . duia nitatis & filiationis, sunt valoὰ im- vltimo. materiales: ergo nequeunt peret H77 ob: P. Aristotelas nunquam 4 potentus sentitiuis , & materiali- it de pstinativa ,'sicut ent de bas ν Resp quod licὸe rationes in- Phantasia, & senili: communit ergo sensatς sint abstractiores & imma- . Iuxta ipsius mentem non est adunt, terialiores, quam rationes sensitae , tendus talis sensus . s R. p. quhd nihilominus non habent tantam imis licet Aristoteles' non posueritis, materialitatem, ut fini pure spiritu- Presse in animalibus potentiam σει- ales. Nee aestimatiua percipit r,mativam non tamen illam n gauit, tiones istas insensatas in eommuni, uia in lib. de natura animalium , & sed in partieulari , Se prout fundanise eorum historia plura asseruit, de turan aliqua natura particulari sem roprietas adduxit , quae non pos- sibili de materialit sui modus c unt in illis inueniri, nisi obiecta gnoscendi sol sim indicat potentiam sensibilia quoad , plures rationes im sinsitivam corpoream , lices non sensitas cognostant,atque adeo nisi param persectam intra hane linea . detur in e: s potentia cognoscitiua - . 8o. q. Non sunt hostibiles harum rationum , t 1 species repraesentantes rationes ilia 78. Ob: a. sensuianterniis solem sensatas : ergo neque est possibilis potest cognoscere ea, quae ab exter- sensus cognostitiuus earum. Protanis sensibus percipiuntur: eiso nul- antecedens;tales spretes non possunt Ius sensus internus datur, qui ratio- produci ab obiecio , quonia si pronea insensatas percipiat . 1 Re'.ns ducerentur ab obiecto , fierent ab gando anteced ens, qui, sensus interis illo in omnibus de singulis aestim nus eum sit nobisior, quam exter- tiuis omnium animalium,qui essent mus, debet ad plura se extendere, ad intra sphςram sue activitatis: scutriue no se extendit sensus externus 3 quia species visibiles immittuntur Sicci qu libet cognitis, iusius sensus ab obiectis, propterea immittuntur interni, sicut & intella reus oriri de. abidis ad omnes Ad singulos visus , beat a sensu externo; sic ovis v. g. qui intra sus activitatis sphera con- Per sensum externum visus cognoi tinentur . hoc autem est aperte Et scit Iupum, eum quo habet inimi sumi nam hipus non immittit sp lmicitiam , de rationem in satam ciem inimici ad alium hipum,nevi:/animicitis per aestimatinam, suppo- amimiae ad ovem . Nec produ- sita 'isione lupi . t Solutio est S. H. ei possunt ab speciebus sensa- lac cit. ad ψ ubi ad fimile argumen. iis, quoniam mecies sensatae, te imis tum se respondet. Ad quam se si missae ab obsereo, non producunt condum , ω δε ι ἐπιesiector ver . alias speetes, nisi in virtute sui obieris otiasse dInsu , tamen in re ap- ctit ergo si obiccta nequeunt im

367쪽

mittere praedictas species insensatas, nec etiam species sensais ab eis 4n misset poterunt tales species produ.cere. Neque alpatet taliqua, alia gausa, a qua produci possint: ergo tales species non sunt possibiles . 8 I. Resp. negando antecedens ,&ad probationem dico, speciem illam produci ab obiecto', & non v ticunque,sed itavi a lupo duplex spe .cies essentialiter, & realiter distincta in mediate procedat, una qnidem sensata , alia vero insenutat & ratio est, quoniam licet lupus in esse ressit unus, attamen in esse obiecti est multiplex, ita ut 'ugdam ex his ra tionibus obiectivis sit sensata , alia vero in sensata : & propterea non mirum, qudd ab eo duplex species, una insensata, alia vero sensita im. mediate procedat: sicut etiam non est mirum , quod pra dictum obiectum immittat diuersas species insensatas conuenientia, aut discon uenientig respectu diuersarum sta-matiuarum . q uoniam esse conueniens , aut disconueniens , non est ratio competens obiecto absolute,

sed per ordinem ad alia, & ita eaderes respectu dii iersorum dicitur conueniens, & disconueniens. Hinc sequitur , lupum producturum speciem inimicitis in pstimatiua ciuis snon vero in estimativis aliorum tuo Porum, aut quorumcumque alioruanimalium intra spheram lue activi. tatis contentis , cum quibus inimicitias non serit: quoniam ficut aesti. matiua unius lupi non est a natura determinata ad apprehendendu alterum lupum ut inimicum, ita non babet capacitatem ad recipiendas species, qyae reprςsentent alterum lupum ut inimicum.

S. IV. An inmatἰuasit potentia reante

I distinctio. realis potentia vim sumitur tenes distinctionem se alem obiecioru , ut disp. 3 dub. ostensum est et sed ratio sensata , que est obiectum phantasie, Sr ratio insensata quς est obiectum g stimatiui, distinguuntur formaliter:ergophantasia, & gstimatiua fiant dulpotentie realiter distincte. y Conia firmatuismagis distant inter se ratio. nes insensaig a sensatis, quam ratio. nes sensatς presentes a se ipsis ut ab .strahentes ab absentia, Si presentia e

sed ob hane minorem dissantiam ponuntut due potentis realiter di. uincter ergo a sertiori ob illi malo. rem distantiam dup potentir realirier distinctς poni debent. 83. Ob. I. Phantasia potest peracipere rationes insensatas: ergo non distinguitur realiter ab sstimatiua .

Probatur antecedens, rationes conis

uenientis, vel disconuenientis sunt

rationes insevis & hq percipiutur a libantasia, siquide movet appetitumensitiuum, qui solum a conuenientia, vel disconuenientia obiecti moueri poteste ergo &c. F. Respondetur negado antecedens, & ad probationen dico, maiorem esse veram de rationibu3 , quae sunt conuenienistes,vel disconuenientes in ordine ad naturam , non vero de illis, quae perse primo sunt conuenientes, vel

disconuenientes in ordine ad sensiim externum , sed quae per se primo it.

li delectabilia , vel molesta sunt.

368쪽

Denidὰ distinguo minorem.& - .cedo de rationibus posterioribus x

uenientiae, vel diis uetuentiar,n αycro de prioribus &itarimniata se quae sol 4m, cogi scis delactabitna quae per se primo delactant sentari

externum , non in nosera rationes.

insensatas. Ad verilitandum avi ε , quod bani3fia mimeat, i petitum ad aliquam delectationem , vel inastitiam, non est necessarram, bi. p. prehendat obiectum sub ratione in ruenientis, aut discotruenientixapsi

molestam: nam ex hoc excitanturio appetitu vari, affectus , Mancoriapore variae alcerat rolis Unde verisi icat ir, quod secundo apprehensio nem phantasiae multa' agimus &

piat ipsum lupumi; fiquidem nequiteognoscere lupum ut hinem , nisi peccipiatur ipse lupus e sed lupupnon potest percipi, nisi per externa

a retentia, quat sunt rationexsensa. ταῆ ergo potentia attin genii in obiracto rata emin sensitam attingit e tiam rationes sensatas . F. Respon udinegando limibrum .inis aesti. matina ovis , scitum ilia aliter iam prehenditi hoc yt distomeniens, nyalitem quid sit line, disconueniem . non est necessarium , qtiod erignoscat lupum . Adde, quod cognittio lupi semper adest , nam licet uohabeatur ab aestimatiua , hes retur ra.

I tio est: qui ara vitam ani-ctalium Perses fi uri necessatio decside remallii'acogni- per quam cognostant plutes rationes insensa istas absenres , quas per aestimatiuame a Rum,nt priscntes: sed haec coisgintibu-potetvelici ab eltimatua a addere aliam potistemiam fmfitiua in e nostitiua , per quam eliciatur , quam meminam 'ap ta -.Maιον esμνοῖ-ὲιιὰ duoniam isi animalia possent apprenendere plures rationes insensatas insentes, multoties perirent, quia non po t querem plures c5mo alex; Mue,d vitam 3 vel prouerni mem Rikisim iam illis neces. Krie,& ita abi euia non posset que-rcter paleas absentes , quatenus' sunt illi eonveniennes ad iam irandum ni dimi disic de alqs .in λον ver3proisabat is omnibus illis rationibus, qui bussira probautinus, phantasiam, di senaram eommunε realiter distin-gni, mam sicut seisia continunis est cognosciuus rationum sensatarum i plantisthi. Damasia earundem uvabsentium .vel ut abstrahentium ab absentia & prsentia , ita aestima. tiua etin pereepti ua rationum insensatartim ut praesentium, Sememoria earundem ut absentitam, vel abstrahentium ab absentia & praesentia rergo mnnes rationes, quibus suad tur . sensum communem Sc phantasiam realiter distingui, debet hane ipsam distinctionem inter istimatituam de memoriam probare.

369쪽

D E . T RI IN TERTIUM LIBRUM

II ratione totius sensiti ut par iis, videlicet externis, atque internis sensibus , ex quibus plena, tque persecta notitia anime sensitius eon stat: sermonem transferimus ad animam rationalem; de qua quaerimus primo, an immediatὸ producatur a Deo ex nihilo λ Nam fuit error ali- uorum, qui tenuerunr,animas non

eri a Deo immediatὸ ex nihilo, sed medijs causis secundis,nempe ab aliis hominibus per seminalem propagationem , aut generationem, sic ut fiunt csterae animae sensitivae, ae ve.

gelativae ab agentibus eiusdem spe. ciei. Quem errorem Augist lib. de haeresibus cap. 3 . tribuit Tertulliano. Et in eodem fuit Apollinaris Alexandrinus', ut constat ex lib. s. Historiae Tripartitae cap. M. & ex D. Thoma a. coni. gent. cap. 86. &habuerunt Luciferiani, ut legitur in

libr. de Ecclesiastieis dogmatibus

cap. II. & lψ. . a. Sed veritas est,qubd anima rationalis nee sit educta de potentia materiae . nec producta ab aliquo a. gente creato, sed a solo Deo ex nihilo per creationem . inam verita tem tenet communis coniensiusScho lasticorum 4 & Sinctorum Patrum dide colligunt ex verbis Scripture Sacrae, praesertim ex r. e sp genes ubi diciturr Fον maωδε 2 tir Domιnust homiliam de limo terrae , se ἰn ριμι ι in faciem eius Disaculum vitae . Per

s LIBRI s

vitae spiraculum rationalem animam intelligentes, di inspirationis nomine creationem eiusdem animae ,

Infiisionem in eorpus Ex illo etiam Ecclesiast. I a. ubi de morte hominis

sie diei ture Reuertatur pusiis in temraxm Dam unde erat hoc cst corpus. Erisisse s redeat ad Deum,quἰ dedissilum et nempe animam per creati

nem t

Ratio autem pro hae veritate probanda, est: quia educi de p otenti materiae vel lubiecti, est pendere inesse, Se fieri ab eo νtlib i.psi ysici dispidub. a. late ostendimus t sed anima rationalis, cum sit spiritualis,& per se subsistens, ut statim proba bitur , non dependet in esse, fle fieria materia , vel alio subiecto: ergo anima rationalis non educitur de potentia materiae, vel subiecti . ac pro. indetereatur , nam creatio non Istaliud, quam productio rei ex nihilor fieri, autem ex nihilo , cst fieri ex non praesupposito subiector sed quod non educitur de stibiecto, fieex non praesupposito subiecto: ergo

creatur. Cum igitur creatio compotat soli Deo, fit inde qu5d anima rationalis a solo Deo ex nihilo cre

tur is

q. Praesupposito, quod animaractionalis creata sit a Deo ex nihilo , quaerimus secundo , quo te ore creetur Aliqui dixerunt, in princiis I io, quo creatus est Munisus, creatasuisse omnes .nimas, successu autem temporis infundi, dum compi eta est dispositio materiae. Nam postquam Deus omnia creauit, quae ad hunc Mundum pertinent, per sex dierum spatium,dicitur requicuisse ab omni opere , quod patrarat cap. 2. Gene sis : ergo nihil postea creauit,neque aliud nunc creat. Probatur conse-

370쪽

quentia,quia si aliquid de nouo crearet modo, non requiesceret ab ope-ie, sed operaretur adhuc,quod con . tradicit scriptur verbis . ι . Nihilominus tenendum est , Animas ratiooales non creari a Deo prius tempore , quam infundantur

corporibus, sea in eodem puncto, quo materia sufficienter disposit, est, ercari simul, atque iniundi , de uniri eorpori,& contrarium viae tur, sine erroris saltem periculo non posse defendi, propter verba Leoinnis I. epist. ad Episcopum Auia stricentem cap. io. quq sic habenti

bus, non fuere. Ratio autem detium, tur ex disterentia inter causas essicia cntes, di formales,quod ills post une pri iis tempore existere, quam ope rentur, non vero formales, sed semul ac fiunt, insormant: sed constat animam rationalem esse veram for mam : ergo non prius fit. quam ma teria sit completὰ disposita . 6. Dices: Anima rationalis potest naturaliter permanere sine corpore: ergo potest etiam naturaliter ante i l. lud esse. Probatur consequentia,qui Rs potest sine illo esse a parte post,

ideo est, quia esse eius non dependet a corpore e sed hoc idem probat , posse esse ante illud tergo . Sed con tra et quia anima rationalis duo habet ex propria natura, & quod sit forma existere potens separata a corpore,&subd sit forma eorporis corruptibialis: & ex virmus, praesertim ex vlti mo prouenit illi se informare coidipus,ut naturaliter futura sit aliquando sine illor ergo licet naturale sit ei, esse sine corpore poli primam in tamationem, non tamen quod sit sine

corpore ante illam , quia eausi maiis naturaliter non petit esse pri-sis,quam emctum formalem tribuat Hateriae.Et confirmatur,quia forma hiet esse incompletum, & partiale ordinatum ad constituendum compositum cum alia parte, se illi coiri- munieandor ergo vel non potest ira, turaliter esse ante compositum, si sit corruptibilis, vel saltem non est sue naturae consonum , uti te illud sit quia tuto illo tempore quo illud Antecederet, priuareriir suo siue n

. ., 7. Ad argumentum vero. In contrarium ex Genesi . Respond ccssasse Deum post sextum diem, vel requi. evisse a nouis rerum generibus, S socciebus condendis,quae nullo modo prae extiterunt in primis ribus a se iactis ; non tamen cessasse ab eisdem rebus nunc condendis, S in

suis speciebus multiplicandis, quOrdin corporibus quotidie de nouo gς-nitis est mani sestum . Itaque non potest intelligi, Deum omnino requievisse ab opere: eum Christus dixerit , Ioannis s. Pater meus v Remodo operatur, & ergo Operor Neis ratur vero , AI operabitur ad conseruandas species in principio a se productas per noua atque continuam

productionem indiuiduorum, quae secundum exigentiam natuis postulat nouam creationem animarum .

Haec est solutio D. Th. I. P. q. U8. art. r. ad primum 8. Inquirimus tertio, An anima rationalis sit purὁ spiritualis, itave. in sua entitate nihil eorporis admixtum habeati Conclusio aflirmativa

est. Ita semit uniuersa Schola Philosophica , atque Theologica; &quamuis aliqui' ex Sanctis Patribes obscure aliquando de hac re loquan-Υ y tura

SEARCH

MENU NAVIGATION