장음표시 사용
381쪽
Doctoris, Poetae ac orat a Caesa. Laureati, Epigramma.
Iussit Anaxagρras permulio quaerere in
dos Felle quondam Martia corda ne eis.
Vere equidem, quoniam ill voti sunt undique
tqκ orbes claudit plurima terra novos. Magnus Alexander mundo est tantum inisci tus uno. Namq; animi attenti lumina nuta habuit. Carolm insano hoc quantum e elicior, acri 2 empe oculo mentis regna subindeferens. Ecce novμm mundum, quem Mnc Cortes heros
Repperit, Ulano nomine praecipuum. Ecce hominis quantum indefessis industria ρρst. Caesaris innumeris regna juvare plagis. sola Anaxagoram Cori sus intellexit Illiu ignotos quando itaqum agros,
382쪽
I PHONSO de Mendoeta oriunge sim pri i expedivi,Relationem Majestati Vestrae perferendam tradidi de omni biis,quq in ea successerant: quam perfeceram tric simo Octobris Anni Millesimi vigesimi. Et quia tempus non erat secundum, d etiam naves tres naufragium pasta erant quas habebam, ut uua Majestati vestrae dictam relationem transmitterem, reliquas vero mitte rem ad adducendum praesidium ab insula Hispania dicti Alphonsi de Mendoga discessus diu prorogatus est,quemadmodum etiam latius cardem Maiestati Vestra significavi. Et in calce d1ctae relationis Majestatem Vestram Certiorem feci, quod postquam Indi incolae celebris civitatis Te mixtita vinos ab ea ex
tra provinciam epeaca, quae illis subiiciebattiri Sc a Majest. Vestra desecerat: His panis, qui subererant, comi tanti bos, Indis nobis amicis, eis bellum moveram, eos servitio Majestatis est a submiseram Ad
haec cum proditio transacta, maximum dami una. illa Hispat orirm :ma recen Oppres
sio, non iis cordi in se disse, i, constitueram aggredit os e di a celebri civitate qui hie Iast an ex cladis autores,di ad hoc incipiebado e Medetna, quem ab ista Nova Hispanio quinta Martis, praeteriti Anni Millesimi quingentesimi vi-
383쪽
NARRATIO TERTIA. 36rpr parare tredecim errantinos, ut illis periacum possem dictae civitatis omne possibile damnum inferre, si ipsi persisterent in eorum malo animo. Scripsi quoque Majestati Vestrae, quod dum dict1 bergant in fabricarentur, Quin ego de Indi 1abbis amici praepara spanam, ad adducendum in nostrum subsidium viros, equos, tormenta, Marma in ad
hoc scribebam officialibus Masestatis Vestret, qui in ea resident,& transmittebam pecunias pro omni sumptu, expensis ad dictum prς- sidium conducentibus. Et etiam significavi Majestati Vestrae, quod donec consequerer ictoriar contra hostes, non cogit bam quiescere, nec volebam cessare, is hoc adhibere omnem possibilem diligentiam, posthabitis omnibus periculis, laboribus, desumptibus qui evenire possent, ea sententia parabam me, ut discederem a dicta pro
Similiter significavi Majestati Vestrς, qualiter portui civitatis Verae Crucis appliciae rat navis Francisci de Gara locum tenentis, gubernatoris insulari maica cum maxima rerum paenuria,qua vehebantur forte triginta viri, retulerant alias duas naves ventis vcla dedisse, ut proficiscerentur ad fluvium Pantico, ubi profligarant praefectum quendam Francisci de Garai, timeb mus si eo pervenirent, cssent accepturi alis uid incommodi ab accolis dicti fluvij. Et similiter Majestati Vestrae significavera, me illico subsequi jussisse nave, ut ea qu reret, pr terea
384쪽
eisdem nunciaret. Et postquam ea scripsi, Deo placuit,quod una ex dictis navibus pervenit ad dictam civitatem Verae Crucis, qua vehebantur forte centum viginti milites:&factus fui certiori praefectum 1llum Francisci de Garai, qui primo advenerat profligam tum fuisse, allocuti sunt praefectum eundem, qui interfuerat cladi d ilium monui, si illuc irent, non posse id fieri sine magna sui
clade,& damno, dum essent in portu certa sententia eundi ad dictum flumen, coepit tempest as acri vento comitata, iudentibus fractis, navem exire coegit, tortum cepi in superiori littore per leucas duodecim adicta civitate erae Crucis ad portum Sancti Iuan, cum e navibus descendissent, octo equis, totidem equabus, quas adducebant, subduxerunt navem, quia nimium imbrem accipiebat, quam primum hoc audivi, ad eorum prηfectum iteras dedi, quibus significabam me admodum moleste tulisse mala, quae eidem evenerant, inualiter jam commiseram Locum tenenti meo in civitate e Tae Crucis relicto,ut ipsi, & hominibus, quos adduxerat, se benignum exhiberet, & eis impartiretur omnia necessaria, circumspiceret quid constituere vellet,' si omnes, aut aliqui eorum vellent reverti in naves quς ibi erant, ut auxilio tutos dimitteret, opibusque iuvaret. Dictus autem prςfectus,&illi, qui
secum erant constituerant remanere, ad
me profecti sunt. Et de alia navi nil ad nos allatu est hactenus, cum hoc tam diu sit,
multum dubitamus de illius salute. Deus
385쪽
velit,ut incolumis evaserit. Cum constituissem discedere a provincia repe ac mihi allatum est, duas provinc2as, quae appellantur Cecatami , ex alacingo, quae subsiciuntnr Domino e Te mixtitan, defecisse. Et cum ad has partes a civitate Vera Crucis sit transitus, in illa aliquos Hispanos neci dederant, & incolae defecerant, tessi-rnae erant intentionis. Et ut tutum esset per eam iter, eos aliquantulit punirem, nisit ellent mecum pacifice agere, unum CX praesectis, cum viginti equitibus, Hucentis peditibus expedivi, una cum Indis nobis amiris. Cui Majestatis Vestrae nomine seriosenjunxi, ut moneret dictarum provinciarumncolas, ut se concorditer in Majestatis Vestrae vasallos subderent,quemadmodum alias iecerant, & ad hoc omnem possibilem indu- triam adhiberet. Et si illiina pacifice excipere nollent, eis bellum inferret, eo persecto, & captis dictis duabus provincijs, cum
universis militibus reverteretur ad civitatem
Tascalaecat,ubi ipsum pr*st' larer, sic initio mensis Decembris Anno millesimo quin-pentesimo vigesimo profectus est, secutus iter suum ad jam dictas provincias, qua distant ab eo loco per leucas viginti. His persectis, potentissime Domine,medio mense Decembris dicti anni, discessi a civitate finium Securitatis, quae continetur in provincia epeaca. In eadem prςfectum dimisi cum sexaginta militibus, quoniam ut poscibi rellinquerem, illius habitatores enixis precibus contenderunt. Et pedites omnes ire
386쪽
jussi ad civitatem Tascat tecat, ubi bergantini
construebantur, quae abest a provincia Te-peaca per novem aut decem leucas. Ego autem, ea nocte profectus sum dormitum ad Civitatem nomine Chulula, quia ejus habitatores adventum meum maxime desiderabant,morbo enim Variolarum, qui etiam in-
Colas harum provinciarum quemadmodun reliquarum insularum corripit,plures illius Domini ab humanis exempti fuerant. Et Optabant, quod per me tuum consilium remelim, alij in demortuorum locum lassicerentur. Et cum eo pervenissemus optime futiamus recepti,& eo quod supra diximus confecto negotio. Et postquam eorum morem gesseram volunt ii, eis de significavi iter meum esse, ut bellum inferrem provincijs Mexico Te mixtitan, eos roratos volui, cum essent Mase statis Vestrae Vasan , ut ipsi modis omnibus studerent amicitiam nobiscum ma- nutenere, isos alios idem facere deceret, quoad vixerimus. Et quia bellum cum supradictis eram habiturus, peti ut mihi viris auxilio esse vellent, &cuis Hispanis quos mitterem in eorum provinciam, 'ui in ea degerent, ita agerent, quemadmodum amici cum amicis agere tenentur. Et promissione ab eis habita se ita facturos, post bidi tum aut triduum ab ea discessi Τascat teca versus quς sex leucartim pacto abest: cum eo erve nissem comperi omnes Hispanos adesse,una cum dictae civitatis incoliri qui meo advent imaxime laetati sunt. Sequenti vero die,
hini versi Domini praefatae civitatis, provin-
387쪽
eiae,ut me alloquerentur convenere, mihi
significarunt Magis cacin, qui primus habebatur inter reliquos dictae provinciae Domi
nos, vitam cum morte commutasse, morbo
illo variolarum, optime cognoscebant, me
mortem illius aesre laturum, cum tanta me- eum junctus estet amicitia, tamen eundem
superstitem reliquisse filium suum, aetatis
duodecim annorum,&eidem paternum Dominium pertinere, & me enixe rogabant, ut eum,velut haerede,Dominum constituere,&ipse Sacret M. V.nomine,eoru votis obteperavi, qua ex re plurim voluptatis adepti sunt. Cum pervenissem ad hanc civitatem,comperi bergantinorum magistros Tabros lis-narios, multum properare ii perficiendis compagibus, tabulisq; pro eisde opus conveniens peregisse. Et illico a civitate erae crucis, ferrum &clavos, quos ibi habebam, vela, rudentes, Malia necessaria ad eos perficiendos adduci curavi. Et quia picem non habebam, eam per ispanos quosdam , in alto monte ibi propinquo, colligendam curavi, ut omnia praeparamenta ad dicto bergantinos perficiendos praesto esse possent. Vt postquam divino auxilio essem in provincijs Mexicori Τe mixtitan,possem curare eos adducendos, quia hae provinciae absunt per decem aut duodecim leucas a civitate
Tascaltecat. Et illis diebus quindecim quibus ibi fuimus,negocijs alijs non incubui, sed solum diligentiam adhibui circa dictorum bea gantinorum magistros, de paranda arma, ordinem ponendum circa iter nostrum L Duobus
388쪽
Diiobus continuis diebus ante Nativita. tena Domini reversus est praefectus, cum peditibus&equitibus, qui profecti fuerant ad provincias Zalami malacingo, & intellexi aliquos ex dictis Dacolis, cum eis pugilasse,ac denique aliquos ex eis sponte aliquos verovi' concordiam venisse. Et adduxerunt mihi aliquos illarum provinciarum proce-etes, quibus non obstante quod maxima esset digni animadversione, propter eorum defectionem, de Christianorum mortem, quia mihi fidem adstruixerunt, se post hac fui ros,optimos Λ fideles Majestatis Vestrae vasallos ego sub Regalis Majestatis Vestrae nomine peperci, it in patriam reverterentu dimisi 5 ita eonclusimus eo die,quod redundavit ii maximum Majestatis Vestroservitium, tam propter pacationem incolaruni iam dictarum provinciarum, quam securitatem Hispanorum, qui erant ituri&reversuri per dictas provincias a civitate erae
Secundo die Nativitatis indicta civitate Tascat tecat,milites omnes recensui,& inveni equites quadraginta , pedites quingentos quinquaginta, ex quibus erant octuaginta balistis, pixidibus utentes, habuimus
octo, aut novem tormenta castris commoda.&modicum pulveris Et partitus equites in quamor turmas, quarum qua libet decem habebat equites, peditibus iovem prςfectos
te, Hisba te asscripsi, Omnes insimul sum allocutus,ao, illis commemoravi, qualiter ego,in ips1
389쪽
tirones,ut Masestati Vestrae hasciviremus,haSprovincias habitandas susceperamus,4 sciem
ant omnes incolas illarum provinciaruna, s '
Mnestatis Vestrae vas alios subjecisse , octas alli aliquandiu perseverarant , vicissiti
bona opera i ter nos exercendo, d qualiter incolae e Culva, qui sunt habriatores relebris civitatis I emixtitan omnes neolfreliquarum provinciarum eidem subjectarum, sine aliqua causa, non solum defe- erant a Majestate Vestra, sed etiam multosaobis amicos,in consanguineos intereme- ant,& nos ejecerant ab universa sua provin- ia. Recordarenturque quo periculari la ores perpessi fuissent, circumspicerendluantum ad rem Dei omnipotentis,4 Masetatis Vestrae faceret, si denuo amissa recupe-aremus, maxime cum ad hoc justa movere- nur ratione, quia bella gerebamus ad incre netitum Sacros anctς fidei nostrς,& in homi ies Barbaros, S Majestatis Vestrae coimmotum, iro tutela corporum nostrorum.
Iremo quia Iurimi ex incolis dictarum
rovinciarum iobis amici coeptis tostris Zavebant, qui corda nostra ardentiora redde-e debebant. Quapropter eos rogatos vole am,ut moestum mitterent timorem,ri vires
eassumerent,in quoniam ipse quosdam or-lines Majestatis Vestra nomine constitue-
am,&ad bellum futurum concernentia, e 1periri, iublicari curavi. Similiter eos togatos volebam, ut ea observarent Madim-
lerent, quoniam inde plurimum serviiij deo opt. Max oc Majestati Vestrae emana
390쪽
ret. Et unanimes polliciti sunt, se ita factuar OS,&eXecutioni demandaturos, de lubenti animo pro Sacrosancta nostra fide,d Masest. Vestra servitio mori volebant, aut amissa recuperare, Mulcisci proditionem ab incolis e Te mixtitan,&eorum confoederatis, contra nos perpetratam. Et ego Mase statis Vestret nomine,eisdem gratias egi immortales,&eo pacto, maxima exultatione de laetitia ad hospitia nostra reversi fuimus. Sequenti vero die, qui suit dies Sancti Iohannis Evangelistae, Omnes Dominos provinciae Τascaltecat convenire iussi ramostquam convenerant, eisdem aperui qualiterram optime cognoscebant, me sequenti die castra moturum contra hostes,& eorum pro vinciam ingressurum, optime prospiciebant, ci itatem emixtitan eX pugnari noli posse sine illis bergantinis,quos ibi fabrican dos curabam propterea ab eis petebam,quod
tam fabris lignarijs, quam Hispanis, quos ibi
dimittebam, omnia necessaria impartirentur, eoque modo cum eis agerent, quo nobiscum eousque egerant, Messent parati, quando a civitate enico si omnipotens Deus nos victoria potiri concederet' mitterem pro Compagibus, tabulis, caeteris aue ornamentis
dictis bergantinis pertinentibus. Et ipsi pol liciti sunt se ita facturos, crina: liter dixere,
velle eo tunc milites destinire mecum, de quando adducerentur bergantini, ipsim et Domini volebant in astra contra hostes, cum omnibus viribus suarum provinciarum