장음표시 사용
421쪽
coloniam, ne equites ingredi possent, de hostes maxime vociferabant,4 conficiebant in nos fustes, spicula. Et pedites, quamvis zmagno labore, eam ingress sunt, illosa Colonia expulerunt, magnam dictae coloniae partem igne consumpseriunt,in ea nocterivimus dormitum per leucana, orta jam luce secuti nostrum iter offendimus hostes,' a longe coepere vociferare,ut splent in bello facere, quae vociferationes sunt mirabiles auditu, iocali incepimus illos subsequi. Et eos insequendo pervenimus ad magnam pulchram civitatem, quae dicitur Guant vlaia, iam invenimus inhabitata, ea nocte
Sequenti die ulterius progressi, pervense
unus ad quandam civitatena enainca nomi- ne, in qua nullum obstaculum invenimus,
absque eo quod nos quieti daremus, progressi
fuimus in aliam civitatem AcapuZalc no minatam, quae totaliter est in circuitu lacus, nec in ea quievimus, admodum enim desiderabam perrinire ad aliam civitatem, quae Atacuba dici bar, quae est proxima civitati Te mixtitan, num essemus illis propinqui, invenimus circum circa multas aquarum fossas, hostes proaaptos, paratosque. Et quam primum eos vidimus, Indi nobis amici similiter irruimus in eos 4ngressi sumus civitatem, interficiendo eos expulimus a civitate, cisa nocte cum hora esset
tarda, nil aliud fecimus quam hospitio nos
collocavimus, quod erat adeo amplum, ut commode in eo inc collocare potuerimuri
422쪽
U FERDINANDI CORTEs II Sequenti die illucescente Indi nobis amici,
coepere civitatem depopulari, comburere raeter hospitium ubi hospitabamur, de in ociali usi sunt diligetia, ut combusta fuerit etiam quarta pars nostri Hospitij,& hoc ideo commissum est,quoniam alias quando profligati discedebamus a celebri civitateTemixtitan, incolae ipsius, uua cum illis E Te mixti-tan,in ea nos maxime oppugnarunt,& interfecere plures Hispanos. Illis sex diebus, quibus fuimus in hac civitate Atacuba, nullus extitit dies, quo non fuerimus cum hostibus congressi, levia praelia intuerimus,& Duces illorum eΤascal-tecat, commilitones sui plurima duella iniqbant cum illis e Tascaltecat,& inter se acriter&strenue praeliabantur,in inter eos multa intercedebant, alter alteri minabatur,&convitia proserebant adinvicem, quae sine dubio erant spectatu digna,in omni hoc tepore mortui sunt plurimi ea hostibae ob sq; aliqua nostrorum morte, quia muli oties ingressi sumus stratas illas vias pontes civitatis,quamvis cum tot munimina obtinerent, acriter resisterent, multoties fingebant cedere, ut civitatem ingredecemur, asserendo.
Ingrediamini civitatem, ut in ea os oluptati ut superiori tempore) dare possitis. Aliquando dicebant. Cogitatis adesse alium Muteeetuma, qui votis satisfaciat. Et dum sic ista fierent, perveni semel ad quendam pontem, quem expugnaveram. cum ipsi essent ultra illum pontem, significavi meis.
ut quies erent, di similiter illi cum signum
423쪽
meum conspexere, innuerunt suis,ut sileret, eis retuli quare essent effecti fatui,& velut destrui,& si inter eos comperiretur aliquis ex
Primatibus civitatis, illuc accederet, quoniam desiderabam illum alloqui. Illi vero responsum dedere, omnem illam hominum multitudinem,quam ibi videbam esse Domino , propterea ea, quae vellem in medium proferrem, d cum ego nullum responsum dedissem, coepere in convitia prolabi,&qui dam ex nostris eis nunciavit eos fame perituros, non permittentibus nobis ut inde exirent quaesitum cibaria. Responderunt,se non indigere,& si indigerent, manducaturi essent nos Hispanos de Incolas e Tascaltecat. Et uia iter meum ad hanc civitatem a I cubauerat potissimum, ut tractarem cum illi se Τe mixtitan, & cognoscerem, quali essent intentione, sc mora mea ibi nil proderat, post lex dies decrevi reverti es aico ut properarem ad conficiendos bergantinos,& ut terra. marique eos obsidione premerem. Eo die,
quo discessimus, venimus dormitum ad civitatem Goaotitan de qua superius memini, Schostes nos semper sunt insecuti, nos equites saepius in eos irruebamus, & sic aliqui permansere in nostra potestate. Sequentidie coepimus iter nostrum prosequi, 'cum hostes nos discedentes prospicerent,rati sunt nos id timore facere et convenere multi ex
illis. nos insequi coepere Cum eδO hoc prospicerem, jussi pedites anteire, cumsisterent, in extremo ortim agmine essent
quinque equites: ipse remansi cum reliquis
424쪽
ΟΣ FER Di NANDI CORTEs IIviginti: hussi sex equites se collocare in i si itas in quodam loco, cilios sex in alio, αqituique in alto, ipse tribus equitibus in alio. Et quam primum hostes transivissent,
cogitantes nos omnes insimul anteire au
dientes vocem Salacte Iacobe prosilirent,oco a tergo aggrederentur. Et cum tempus affuit prosilivimus, coepimus lanceis illos impetere, insequuti fuimus eos per duas
leucas, semper in planicie quae fuit visu digna, lic ex illis multi periere, tam a nobis quam ab Indis nostris amicis interempti, &xemansere, Multerius nos non sunt insecuti, Nos vero pedem retulimus, d consequuti fuimus nostros, ta nocte permansimus in colonia quadam insigni Aculman nomine, quae abest duabus leucis a civitate Telaico. Vnde discessimus sequenti die. in meridie pervenimus ad civitatem, fuimus hilare
vultu a majore executore, que praefeceram,
Mab omnibus reliquis recepti,& maxime q-tati sunt nostro adventu, quoniam postquam inde discesseramus, nunquam aliquid de nobis ad eorum aures pervenerat, nec quid eVenisset,& maxime desiderabant scire Sequenti di postquam eo perveneramus, omini &duces militum e Tascaltecat a me dimitti petierunt, profecti sunt ad eorum civitatem, admodum laeti aliqua hostium praeda. Per dies duos, postquam ingressi eramus Civitatem Telaico, venerunt ad me aliqui Indi nunci Dominorum e Calco, significarunt Dominos suos jussisse, ut mihi suon ine nunciarent, quod illi e Mexicodc
425쪽
NARRATIO ERTIA. o Τe mixtitan eos aggredi vellent,4 invadere
ut eos destruerentin me rogabant, ut eo subsidium destinarem, quemadmodum alias petierant. Et ego illico curavi mittere Condis aluum de Sad ovat cum viginti equitibus,&trecentis peditibus, cui praecepi ut prope'raret, cum illuc pervenisset,curaret omnibus modis opem ferre,& favorem possibilem praestare illis Majestatis Vestrae vasallis, de
nobis amicis,& cum eo pervenisset, comperit
plurimos ex provincijs Guaxocingo, Gua cachula convenisses expectare in compositis rebus 1 laesi cre, profecturi ad coloniam nomine vastepeque ubi incolae e Culva erant collocati, unde damna inferebant incolis, Calco de hostium plures exierunte
quada colonia,quiferat in itinere &cum Indi nobis amici essent magno numero, fidentes
Hispanis equitibus insimul ingruerunt in eos, castris potiti sunt, ea n coloma prope uastepeque ea nocte morati sunt,& postera luce discessere,, cum pervenisssent prope coloniam Guastepequciincolae e Culva
incoepere conserere manus cum Hispanis, tamen brevi eos in fugam Verterunt, eos interficiendo eJecerunt a colonia. Equites
vero morati sunt, ut equis cibum subiministrarent,& hospitarentur, dum essentita imparati,pervenere hostes usque ad plateam ante hospitium existentem vociferando pro jiciendo lapides,fustes,&sagittas,&Hispanilumptis armis una cum Indis nobis amicis, eos aggressi sunt.& a die a colonia denuo expulerunt, insectati sunt eos per leucae spa-
426쪽
o FERDINANDI CORTEs IIcium, Minterfecere multos ex hostibus,&ea nocte admodum lassi, reversi sunt ad dictam coloniam Guaslepcque,ubi quievere per dies
duos. Eo tempore major executor audivit in colonia ulteriori Acapichila nomine convenisse hostium maximam multitudinem dc
constituat illuc proficisci visum, si pacifice se
dedere vellent facem vellent quaerere.Ista colonia erat admodum munita, cloco alto sita, ubi ab equitibus laedi non poterant,&cum Hispani illuc pervenissent, illico hostes
manus conserere coeperunt,4 e loco alto a pides prolicere. Et quamvis multi essent ex amicis nostris, cum dicto majori executore, Considerantes loci munimen, non audebant
hostes aggredi, qua primum dictus major
executor, Mispani hoc conspexere, constituerunt, aut mori,aut vi ascendere in excelsum illius coloniae, cinvocatione Sancti Iacobi incoeperunt ascendere, meo optimo maximo placuit, tantum virium eisdem subministrare, quod quamvis maxime obsisterent offenderent, ascenderunt tamen quanquam multi fuerint viilnerati,&cum Indi nostri amici eos essent insecuti,&hostes se victos viderent, fuit tanta eorum
Fin tu qVu caedes ex Hispanis manibus4 illis qui caden, ur bant ab alto, quod omnes illi qui ibi interfuere , mrmant fluvium parvum , qui coloniam illam circundabat, rubicundum mortuorum sanguine effluxisse,&itu morati sunt, antequam aquam potabilem extrahere possent. Cum enim ingens esset aestus,aqtin
multum indigebant, cum modum huic negotio
427쪽
NARRATU TERTIA. Os negotio imposuisset, dimittens ditas eas colonias quietas, lene condigna castigatio ne mulctatas, quia pacem primo negassen x, dictus major executor reversus ea omnibus comitantibus ad civitatem Te falco. Et Credat. V. S. C. M. hanc fuisse insignem victoriam, in qua Hispani optime vires suas
Cum incolae e exico, & Temixtitan au divere maximum daamum illatum suis ab Hispanis cincolis o Calco, Constiti ierunt in eos mittere duces quosdam maximis copiis, quo audito incolae e Caico mihi significarunt, rogantes, ut illis celerrime praesidium transmittere, Millico exoedivi dictum malorem executorem quibusdam peditibus&equitibus. Tamen cum eo pervenit,jam hostes e Culva incolae e Calco conflixerant acriter hinc inde, ut Deo placuit, ut amici nostri e Calco victoria fuerint potiti. neci dedere multos ex hostibus,, captivos obtinuere quadraginta, inter quos erat dux quidam ex Mexico duo ali ex primatibus quos omnes incolae e Calco consignarunt clicto majori executori, ut ad me eos adduceret. Quorum aliquos ad me destinavit,reliquossectum retinuit. Voluit enim morari ad praesidium incolarum e Calco, in quadam colonia infinibus hostium δ exico. Et postea dum cI visum est moram suam non necessariam, re- dijt etaico,is adduxit reliquos capti VOS, qui apud eum remanserint. Interim habui mus alia multa levia certamilia, Moccursus C 3 cum
428쪽
cum incolis, Culva, quae omitia ad evitandam prolixitaten praetermitto. Cum iter ac1vitate erae Crucis, ad hanc civitatem ana esset tutum possentire, de
rediret uti illi e civitate jam dicta, quotidie aliquid a nobis audiebant, ios similiter ab
illis quod prius fieri non poterat. Et nuncio quodam miserunt ad me quasdam balistas, pixi des, de pulverem quibus maximam cepimus voluptatem. Et inde ad duos dies, miserunt alium nuncium, quo nunciarunt portui applicuisse naves tres quibus vehebantur multi milites,&equi, Meos illico ad nos erat transmissuri Et cum in tanta essemus subsidi3 penuria, nobis a Deo Opt. Max subsidium transmissum credidimus. Omnibus modis possibilibus inquirebam
in nostram amicitiam allicere incolas e Te- mixtitan,partim ne eorum causa destruerentur, partim ut quiesceremus a laboribus praeteritorum bellorum. Et maxime,quia cognosceba inde provenire maximam utilitato V. Majestati: ubicumque poteram habere aliquem civitatis incolam,illum remittebam,ut illos monerem, quod pacifice deditionem facerent. Et in die Mercuri Sancti Anni
M. CCCCCXX i. coram praesto esse iussi primates incolas e Te mixtitan, quos illi e Calco captivaverant, nunclavi an aliquis eorum proficisci vellet ad civitatem, meo nomine Dominosissius alloqtri, eos rogare, quod ulterius non quaererent mecum bella per i se subderent in vasallos Vestra
Moestatis, sit prius fecerant, quoniam ego illos
429쪽
N arta Ar Io ERT 1 A. 6 7 illos perdere non cupiebam, sed in amicos
tenere. Et quamvis non libenti animo irent, quoniam ti me bant, si nuncium illud afferen- tecirent,eos interficerent, duo tamen ex illis ire constituerunt,& a mediteras petiere. Et quamvis illi non perciperent ea, quae in eis Continebantur, sciebant tamen talam vigere consuetudinem, ut cum eo pervenirentincolae civitatis eisdem fidem adhiberent Ideo interpretibus adhibitis eis nota feci, tiae indictis literis continerentur, scilicet ea, quae
ipsismet imposueram, eo pacto discesscre, praecepi quinque equitibus, ut eis assisterent,donec ad loca tuta pervenissent. Die sabbati sancti, incolae e Calco, sui confoederati, Sesamici mihi nunciandum curarunt, incolas e exico, contra eos Oyeri, ostenderunt panno quodam albo piistas omnes colonias, quae adversus eos proficiscebantur,&itinera,quibus proficisci debebant,& supplicabant,quod omnino subsidium etsi dem transmitterem, & dixi eis, quod inde ad dies sex subsidium eisdem destinarem, mintra hoc tempus necessitate aliqua premerentur, mihi sigmficandum curarent, ego eisdem opem essem laturus. Tertia die Pascatis reversi sunt me rogatum, ut celerrime subsidium transmitterem, quia citius quam fieri poterat hostes appropinquabant: ego eis aperui me velle ire ad pem eis ferendam,& voce praeconia mandari jussi esse in armis viginti quinque equites, podites trecento S. Die Iovis ante hoc, venere ad civitatem
430쪽
Mascalango, me uten aliarum pro Vinciarum, significarunt adventasse, ut se dederent in vasallos Vesstrae Maiestatis, est amicitia nobiscum ungerentur quoniam
ipsi nunquam aliquem ex Vis ani interemerant, o se erexerant contra servitium Vestrae Majestatis,&attulere quasdam vestes ex bombice Et gratias egi, pollicitus sum,s essent boni, dc fideles, illos bene tractarem, sic laeti reversi sunt. Sequenti die Veneris,qui fuit quintus dies
Aprilis, dicti Anni Millesimi quingentesimi vigesimi primi, digressus sum ab hac civitate Te Dico, comitantibus triginta eqmtibu ,δc trecentis peditibus qui erant parati, cinea dimisi triginta quites, trecentos pedi res , quibus praefeci Condi saluum de Sandova executorem ni jorem, mecum exivere ad viginti a illi hominum e Tesaico, agmine composito, vimus dormitum ad coloniam provinciae Calco, Tam analco nomine, ubi optime fuimus recepti hospitati, cibi quoniam est locus munitis. simus postquam incola e Calco amicitiam
nostram iniverant, semper praesidium tenuere, est enim in finibus provinciae e Culva Postora vero die kervenimus ad Calco, nona hora diei, nullam moram fecimus,
nisi in alloquendo Dominos illius, cillis
sententiam meam aperui, quae erat semcI ambire lacum, cum cogitarem, quod eadem die transacta quae magni erat momenti tre-deei illibergitin essent perfecti' parati, ut es lacubus redero possemus. Et