Publii Terentii ... Comoediae 6. Andria, Adelphi, Eunuchus, Hecyra, Heautontimor. Phormio, cum notis Joh. MinElli

발행: 1785년

분량: 671페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

551쪽

An mea forma atque cetas Τ nunc δ magis expe- .

tenda est, Demipho λQuid mihi hic affert , quam ob rem exple em

aut sperem i porro non fore λTH. 6 Exequias Chremeti , quibus commodum , ire jam tempus est.

Sic d ibo: si age nunc , Phormionem , qui voleta 7 lacessito: R Faxo tali cum ' maistatum , atque hic est,

infortunio:

Redeat sane in gratiam: 'i jam supplicii solis est mihi, δε Habet F haec, et quod , dum vivat, '

usque ad aurem obganniat . At meo merito credo . Quid ego nunc commemorem, Demipho,

et Cum vetula & deformiorsum . a Magis exitptanda viro meo , quam olim , dum me. 1ior erat, & eam contempsit. 3 Fostea meum maritum impudicum non scire, sed pudicum. Uetus indicendi funeris formula : Ordo est i Jam rempus est ire exequias , id est , ire ad exeque iidas inferias , id est , obsequia pro mortuis c quemaci modum dicimus ire iocias , sic antiqui dixeruntane exequsias , id est, ad exequias Chremeti , quem prius dixit delirare , deinde mortuum esse , tertio adferri ad rogum, ut ei exequias seu jussa presolvantiir , illis , quiqhus comm6dum , id est, opportunum in , scit. ire exequias. Chremeti , ut mortuo, ii sultat impudenS parasitus. s Sic

tastis vel insultantis est , quasi te bene gesta . Irritet. 8' Faciam. ς )ppressum, magis auctum, affectum , at dictum ,

id est , conciliabo ei tantum

mali, quantum Chremeti conciliavi. Metaphorica αυξησις Cic. Quo taliam maiore es malo mactous . ; Qua si Chremes est mactatus . t Cum uxore sid est, placet sibi uxi rem . IAH ic pcrmasive capitur. R. d. Nihil nunc impedio . batis sumpsi de eo supplicii , jam

satis ejus injurias ultus sum. I Materiam. is Nausistrata , id est , uxor Chremetis per me mariti peccatum edocta jam habet . , quod Per omnem vi tam satis ei exprobret. Ic Propter quod . 37 Quandiu . I 8 Asidue . I9 Oblateret , im

murmuret, Objiciat . Ouan-nire , est contra gannientem gannire , i. contra rixantem rixari, & contra murmuran

tem murmurare. Gannire au

tem proprie est vulpium , sicut mugire boum . ao sed maritus meus fecit illud indignum facinus , quia meruerim , ut fieret mihi talis injuria propter culpam meam squia illi nimium indulserim.

552쪽

v Sigillatim , qualis ego in istum fuerIm DE

novi inlue omnia 3 Tecum, merito hoc meo hoc videtur R-ctum λ DE. minime gentium: verum , quando iam accinando fieri 6 in sectum. non potest,

Ignosce : F orat , si confitetur , V purgat : quid φvis amplius TH. ' Enimvero, prius quam δ haec dat veniam, - mihi prospiciam oc Phaedriae. Heus Nausistrata, prius quam huῖc re ondes temere, audi. quid est λFH. Ego minas triginta xs ab isto per η findiciana abstuli: Eas dedi tuo 'γ gnato: Is, pro sua amica δ' lenoni dedit. cH. Hemi quῖd alae adeon' Indignum tibi videtur, filius Homo adolescens unam si habet amicam , tu

uxores duaS,

DE. Faciet, ut voles. Imo, ut meam iam scias sentetulam,

I Seorsum, separatim. a Er- amicae, id est, fidicinae , Smlla hunc meum maritum , id pra in Eun. l. a. Heri minax est , quomodo eum tractave-' pro ambobus dedi . 1.rim , quomodo me usus sit fa- Dorioni. ix interjectio dolea. cili uxore. 3 Quemadmodum, tis vel indigriantis. 11 Det atque tu. 4 Inlictum . s Ut stabile . a s Senex. 14 Qua froα- ignoscas sibi. 6 u Ipam, sce- te, qua audacia, quo vultu Ius. Excusae illud scelus Hoc modo sere ovidius et Non, quod vinolentus id fecerit . siba plas cordis , sed minus 8 Petis . s Certe. Haec secum oris adin , id est , non plus Phormici. io Nausistrata . Ir audes aut sapis , sed minus Providebo . Sic in Heaut. pudet. 2ς Reprehendes et Tu Prospexi tibi. Iultitiae tuae . Ie es doctori , cum culpae rexI Chremeti. Ia Inconsidera- arguit tuum . Iuven. ete. II Trecentos coronatos tibi, δει em ιιbenatemque ρα- aureos. I. A marito tuo Chre- rentis , cum sarias Peloris mete . Is Technam . Is Εκ- senex λ 26 Cliremes omnia . orsi. 3ν Minas triginta. is 27 Nausistrata. aε opinio- Phaedriae. ra Pro emptione suae nem .

Neque

553쪽

Neque ego Τ Ignosco, neque promitto quἰdquam , neque respondeo, Prius quam 3 gnatum video: s eius iudicito permitto omnia: is

quod iubebit , faciam . PH. mulier sapiens es ,

Nausistrata.

Satin' id est tibi λ PH. imo vero pulchre discedo, dc probe,

Et praeter T .em. tu tuum nomen dic quod est TH. mihin Z Phormio; Vestrae familiae hercle amicus, & ε tuo ' summus. Phaedriae. Phormio , at ergo δ' aecastor posthac tibi , quod potero, & quae voles, Faciamque , fi dicam. I H. V benigne dicis. pol meritum est tuum. TH. Uin' primum hodie facere, quod ego gaudeam , Nausistrata, Et quod tuo viro oculi doleant λ cupis .

PH. me ad coenam voca Pol vero voco . DE. eamus Intro hine .

fiat; sed ubi est Phaedria, Iudex noster P TH. iam hic T faxo aderit . Vos valete, dc flaudite.

I Marito meo . a Petitionibus tuis . 3 Phaedriam . 4 Phaedriae. s Refero omnia ad hanc rem 1 pectantia, id est , eum facio huius arbitrum . εNempe optata consecutus . TExpectationem . 8 Filio . sPraecipuus amicus . ro Preaedem Castoris , vel per Ca- florem i. profecto. Est jurandi Particula. M Humaniter. 1 a Propter quod . II fit Promer quod vir tuus ringatur ,

μων &, quod nolit, videat βNam oculos dolera dieimus dego , qui rem molestam odi tamque videt . Nulla enim major aegritudo adferri potuit Chremeti , quam si spectaret laeum accumbentem Phormi nem, qui flagitia ipsus uxori detexerat . i. are non sine causa disit, oculos viri do lituros eo a pectu Coelius Epist. Is Namqua n ιιιi oeuli doluissent , fi an repuID Do muli Outrum viais a. 14 Faceta & parafitica optio . rs Eamus intro . 16 Arbiter noster , cujus judicio omnia permisi. a' Paciam. a 8 Congratulamini Poetae piisdendo manibus .

554쪽

. HECYRA

PUBLII TERENTII- Carthaginensis Afri.

. ACΤΑ a LUDIS MEGALENSIBUS , t SEX.IULIO CAES A RE ET CN. CORNELIO DOLA. BELLA AEDILIBUS 4 CURULIBUS,1 Nos PLACUIT. ITERUM DATA, CN. OCTAUIO, T. M A N L Io Co s s L. AE M I L II P A U L I L U. DIS FUNEBRIA US,6 NON EST PLACITA. TERTIO ν RELATA Q. FULVIo, L. MARTIO AEDILiBUs CURULIBUS EGIT L. AMBI-Vl US T U R PT Ο P L A C U IT . ANNO ARURBE CONDITA D. LXXX v I IL ANTE CHRISTUM NATUM G LXIII. ITERATA

A. U. DLXXXIX. i Eκhibita est haec Comoedia primum. a QMi in hono

rem magnae matris Deorum Cybeles instituebantur. 3 Quibus res erat commendata , aut

quorum jussu Comoe tiae & Traisgoediae recitabantur 4 Lbia sella eburnea vehebantur , quae e ratis dicebatur. 3 Haec Comoedia primo data est sine prologo tu dis Megalensibus , quos Sextus Iulius Caesar , α Cneus Cornelius DOIabella edideis Tunt , sed occupato populo studio funambuli displicuit . Ssecundo non placuit propter studium populi in spectandis gladiatoribus. 7 Denuo acta .

FABULAE INTERLOCUTORES.

555쪽

Bacchis , meretrix δου o prudens a Laches , maritus Sinrata imperiosus . Alias natura pra.dens in multi consilii . Nyrrhina, mater Philumenae 3 honoris liberorum studiosissima a non tamen satis mariti reverens a Patriphilus , natura prorsus amori deditus , mazis ta men in promi s fidelis o honorie cutιdus. Parmeno , servus levis , Aero bene ferriens.

mori

Laches , vide Eunuch. Myrrhina , matronale nomen τῆς μυήρίνης vel Θριπίνης,

Pamphilus , via. Andriam. Parmeno , Dia. Eunuchum . Phidippus , a parsimonia e quUri et ex parsimo nia, γ ιππος equus . Ira. ria rei equesris apud vere.

dulgenε .Philotium, meretrix Iuvene u-IAE , artium meretriciarum non faris gnara. Philumena, uxor Ienis, mode Ita , prudens , contumelias mariti Iebenter ρυ'Hieris . Sosia , fervus non ratis hera addictus . Sostrata , Matrona bonas ms de a m prudens , liberorumeriam nuras amana mariti reverens . Syra , tana pessma O ferrima so MINUM.

res 7ngens sumptus mingni fuerunt iaPhilotis, a φιλέτης, amisiis ia x amor a bene teneia οῦ nisi forse in nomine fit aarium significario , in sum componeretur ex φιλος amDeus , γ ν ς πτος , auris .mne in Philotium. Philumena , quasi φιλου λέ-s amabiIis . Sosia, viae Andriam . Sostrata, vide Heautone. Syra, Gentile nsmen , DPM-ςi generis mulier.

556쪽

C. SULPITIO APOLLINARI AUCTORE.

3 Cuἱ ' quondam s ignorans uligini ψ vItium obtulit: γ Εjusque per vim quem detraxit annulum, Dederat amicae Bacchidi meretriculae. Dein prosectus in Imbrum est: 3 nuptam haud attigit. Hanc mater utero gravidam, ne y7 id sciat

as socrus 3 Ut aegram ad se transfert: revertit Pamphilus :

RecIpere non vult: Pater Incusat Bacchidis Amorem : dum se purgat Bacchis, annidum Mater ι' vitiatae forte 3 agnoscit Myrrhina: 3 Uxorem 33 recipit Pamphilus cum filio.

a Filius Laehetis . a Filiam Phidippi & Myrrhinae . 3 Phi

lumenae. Longo ante tem-

Pore . 3 Pamphilus neseiens Philumenam esse. o Stuprum attulit , id est , quam virginem ignorans quondam vitia vit , compressit. 7 Philumenae . 8 violenter . s Puesta Philumenae . to Pamphilus . 3 cdam. amabat Pamphilus

adolescens . ia Insulam Thragiae , Mercurio sacram. 13 Cum Philumena non concubuit. I Puellam. Is Flua PueMae, te. Myrrhina . 36 Fortum habentem in v ro , genantem uterum . Philumeianam esse gravidam . 38 Mater

Pamphili , scit. Sostrata. Is

Tanquam aegrotam. 1o In domum suam . at Revertitur ex Imbro . aa Resciscit peperisse Philumenam. as Non revelat alicui partum puellae . a Quandoquidem hone ne non poterat facere. as La ches. as Dicit eum non vel le uxorem recipere , quia amat Bacchidem , ideoque t tam culpam transfert in Bacchidem. 2 Excusat, quod ite omnis culpae expers. 28 Ereptum a Pamphilo Philumeis n. & Bacchidi datum. asPuellae. 3o Stupra tae filiae suae. . I Recognoscit. I a Philumenam. 33 emadmodum Polliis citus erat, se velle eam ciuem re uxorem , ita quoque fecit.

ALIUD

557쪽

meretricem deperibae: is cum aliquando noctu ad eam temulentus iret , in Pli ilumenam , Lachetis & Myrrhinae siliam incidit , eamque in via per vim compressit , atque itae fiugit, ut neque ipse eam, nec puella ipsum cognoscere potiterit. In illa autem luina etiam annulum ei detraxit , eum. que Bacchidi dono dedit et paulo post pater eum , tum ut a meretricio amore averteret , tum ut praesidium suae senectuti pararet , ad uxorem ducendam perpulit. Contigit , ut ea ipsa uxor ei daretur , quam ipse constupraverat: gaudente admodum puellae matre, quae , quia sola conscia erat filiam e stupro gravidam esse , quam primum eam collocare properabat : ut si forte post aliquot me illas pareret a nuptiis , quemadmodum saepe fit , obtegeretur stuprum. Cecidit res longe aliter, ac putabatur: etenim Pamphilus, qui invitissimus adjecisset animam ad rem uxoriam , quique vellere sede repente a Bacchidis amore non posset , ita dormite eum uxore, ut eam ne attigerit quidem . Bacchis , quod ea viva nunquam se uxorem ducturum , saepe ei promiserat Pamphilus , nonnullam sibi ab eo factam injuriam putans , multo ei minus , quam solebat , placide & obsequens esse coepit seo factum est , ut Pamphilus ei se paulatim subduxerit ,

quamque prius spernebat uxorem , ejus mirificum quendam amorem animo conccperit. Interea quiddam accidit, ut iter Pamphilo in Imbrum esse te profecto eo , Philumena , quae intumescere sibi uterum sentiret , cum aliorum , tum socrus in primis suae conspectum effugiebat: tandem cum in eo cr. set, ut celare vix posse amplius videretur , sumpta occasione, per sacrificandi speciem, ad matrem se, unam cinanium rerum consciam , confert. Post dies complusculos mittit S Brata , qui eam accerserent et respondetur, aegrotam esse : ita ut eam saltem viseret, non admittitur. Piidippus accusare uxorem, & dicere, haec omnia illius culpa contingere: illa contra excusare se , & culpam deprecari, nullius se rei ecinis sciam esse, cur sua consuetudo nurui odiosa esse debeat. Interea rediit Pamphilus ἱ atque ita sors tulit , ut quo die ipse Athenas appulit, eo ipso Philumena partu levaretur. Cum igitur vidcndi cupidus , aegrotare en1m Occeperat, &ita amabat ut qui vellementissime subito ad eam ingressus es et , peperisse deprehendit. Ibi eum Myrrhina exeuntem prosecuta , lacrumans, obtestari coepit , quando ea res nihil ipsi nocitura. esset, ne reciperet quidem uxorem, si ita vid retur, sed tamen famam illius proderet, ita se facturum reocipit. Cum igitur neque vellet uxorem recipere , neque rurosum veram efferret causam , suspicati sunt senes , eum Baeis chidis adhuc amore impeditum , ea de causa ab uxore abis

horrere. Accersitam itaque Bacchidem cbjurgat Phidippus rea , cum se illi purgasset, jubetur ad mulieres ingredi, & eis quoque illam suspicionem adimere. Ingreditur annulum habens in digito, quem olim Philumenae ereptum , sibi dederae Pamphilus. Is annulus effecit, ut vitiatam esse ab ipso Pam; hilo Philumenam, cognosceretur. Letus Pamphilus S

558쪽

x PROLOGUS

π π Ecyra est huIc nomen fabulae : 3 haec cum

Ut neque ' spei hari , neque cognosci potuerἰt , Ita populus V studio stupidus in funambulo

Animum occuparat: nunc haec plane est

pro nova:

Et is , qui scripsit hanc , ob eam rem

noluit Iterum referre, ut Iterum possit vendere./ Alias cognostis. si eius; quaeso δ7 hanc noscite .

et Duos esse Prologos Faernus operose docuit . a E 'κυρα ' Derus , εκυρὸν Deor. Inde autem nomen , quia per socrus & scieros ut Don. in Praefatione pleraque hic aguntur. 3 Fabula. Edita , Primum exhibita est populo . Sic in Prolog. Eun. Menandri Phasma nunc nuper dedit sCum antea non fui stet acta . 6 Antea non auditum. ν ortum est in ipsa actione. 8 Infortunium i impedimentum , quia actio subito est impedi

ta. Metaph. Supra Euri. F. I.

'eleganter Thaidem vocat fundi ea amitarem . st Agi. o Seiri , qua de re institutum esset argumentum. To spectare ad scenae apparatum , qui oeulis percipitur ; Tδ Ino Di ad intellectum rerum , quae aguntur in scena , Te serendum. II Fabulas δ q. d. ut neque locus fuerit 'ectatoris,us , neque auditoribus. JaTantum. 13 Prae studio , id. attentione & admiratione stu- Pens, raptus, q. d. sne judiccio. r4 In spectando homine gradiente super funem .

Funambulas componitur ex

Ianis & ambulo. Funambuli

sunt , qui per funem protensum ambulant five gradiuntur . Quam rem non solum admirabilem , verum etiam stupendam olim fuisse, hoc loco Terentius satis indieat ά Non enim sine arte summa id, summoque fiebat usu . Atque hinc in proverbium abiit. Ire per extentum funem , id est, rem factu, perquam diminei lem praestare. Is Intenderat . Is Fabula quam sum a cturus . II Tanquam n Ua , quia non est cognita. 18 Τerentius. Io Composuit . ao Causam. ar Denuo exhibere

eam in scena spectandam , leproponere aedilibus. ra Se cundo. a 3 Alii ludis. Reddie enim causam , cur post funambuli speeacuta , intermissa fabula denuo introducta non fuerit: ideo scilicet , quia maluit in novos ludos differre ,

ut tum pro nova venderct .

atque ita maluit avarum P tam ut ait Donatus, induiscere, quam suo operi dissidentem. 24 Fabulas sive Comoedias . as Cognovistis. Poetae . 27 Comoediam , scilieee Hecyram. in I.

559쪽

ALTER PROLOGUS. 3

3 orator ad vos vento ornatu Prologi: . i s Sinite 3 exorator sim , 6 eodem ut iure uti s senena sLiceat, quo jure sitim usus adolescentior, 7 Novas qui exacta, feci ut inveterascerent, Ne cum Poeta scriptura evanesceret. In δ' his, quas primum V Caecilii didici novas, in Partim sum earum γε exactus, partim vix s steti Quia sciebam si dubiam fortunam esse scenicam, .

x Tanquam Iegatus aliquid

rogaturus, & in confretu vestro orationem habiturus , quem nefas est violare. Hic navus incipit Prologus, cumbis jam exacta fabula, tertio non sine periculo reduceretur, atque adeo Prologo singulari arte elaborato , laedigeret. Loquitur autem L. Ambivius histrio , tum magnae apud populum existimationis. a Investitu sive habitu ejus , qui prologum, idest , praefationem aliquam, re quas praeludium

liabiturus est . Nam Prologus interdum accipitur pro ipsa praefatione; interdum pro eo, qui eam facit praefationem , ut hic. 3 Impetrator petiti , idest, ut hoc impetrem, quod volo . Nam Orator dicitur ,

quandiu rogat e exorator autem , cum impetraverit. 4 Eadem auctoritate in agendis Comoediis. s Me L. Ambivium senem. 6 Iunior . Qui effeci ut fabulae explosae tunc,

cum novae essent, ac primum darentur in scenam , saepius deinceps agerentur, viverent, in ore hominum essent pernobas actiones nostras, ne se. cum Poeta scriptura evanesceret. Antiptosis. Ceterum de constructione hac vide Heaut. I. 1. 8 Poema . s Dein

siceret , periret, idest, ne hoc studium scribendarum & exhibendarum Comoediarum si mul cum Poeta periret. I Ccmoediis. ii veteris Poetae Comici. ra Egi, exhibui. Is Pro parte , in aliquibus earum tabularum , quod ad par

tem earum attinet, nam ρος αυτ. t. 34 In agendo earum partem ex Plosus, exclusus sum ex scena ; ut fieri solet , cum fabulae populo non placent. as Placui, admissus sum, licuit mihi peragere fa bulam , potui obtinere , uespectarentur Comoediae . Quid igitur mirum , si Terentio Poetae in una accidit , quod Cae cilio in multis Supra in Prologo Phorm. olim eum stetit novas. To sare , de fabulae acti otiis succcisu dictum est ,

quod R. agendo stamus , nea aliter recte agere liceat. Fabulae autem in actione totae sunt , cum ad actus humanas

repraesentaudos institutae sint. Huc facit Horatianum illud et Securus cadas , an recto sessabula talo, id. recte & ex is

pedite agatur fabula. x6 E ventum scenarum esse inciristum e nam alii habent bonam fortunam in scenis, idest, in theatris fabulas agendor alii malam. QEd. Quia savor MRudia spectatorum sunt varii & dubia. x M

560쪽

Spe incerta, certum mihi δ laborem sustulI. Easdem agere coepi, ut ab s eodem alias disce

Novas si studiose, ne T illvin a 3 studio abducerem . Perfeci, ut spectarentur: ubi sunt cognitae, Placitae sunt; ita Poetam restitui In 'locum, Prope iam remotum injuria adversarium Ab studio , atque ab δ7 labore , atque arte Musica.

Quod si μ* scripturam sprevisitem in praesentia, Sc

In deterrendo voluissem q3 operam sumere, Ut in otio esset, potius quam in RF negotio, Deterruissem facile, ne alias /7 scriberet. Nunc quid δ) petam mea causa , aequo animo, attendite.

3- Hecyram ad vos resero , quam mihi i per flentium Nunquam agere licitum est , Ita stam 33 oppressit

ιε calamitas:

Eam is calamitatem vestra sε Intelligentia i7 Sedabit, si erit adlutrix nostrae industrIae.

Indubitabileto. a In Co- a Vpulo spernerentur Ze ex moediis exhibendis . 3 Coepi. Ploderentur Caecilii Comoed α. Fabulas sive Comoedias Cae- aa In dehortando & deflectencilii exactas iterum reserre . do illum a studio. 13 Ομ-s aecilio. 6Accurate, diligenis ram sumere, idest, laborare. Ler . Caegilium Poetam. θ a Ut in totum detineret scri scribendarum Comoediarum . here Comoedias. as Quam ulls Deterrerem , id. ut provo- occupatus esset scribendis aecarem Poetam per iteratas il- edendis Comoediis. ac Come Ias actiones nostras, ad alias dias. 27 Componeret . a8 RO Comoedias componendas, quas gem vos tanquam orator. ast postmodum recitandas edileein Considevate vos auditores . 3 vem. io Impetravi tandem Hanc fabulam se assera no- mea diligentia. 33 Comoediae minatam , antea bis ex Plo- Caecilii , quae antea erant e. sam. Reporvo, ut specie., actae . ra Placuerunt populo . tur . 32 sine aliquo impedi- ,3 Cacilium. 34 Pristinum sta- mento, faventibus spectatori- um scribendi Comoedias . Is bus. 33 obruit. 34 Insor tu olienatum . I s Iniquitate ama- nium, malus eventus, explo illa adversariorum . ιν Seri- sio. Metaphora. 33 Explosio-bendi Comoedias. 18 Poetica. nem, qua est oppressa mor Is Consequentibus incommo- dia. 34 Prudentia de ad eam clis. Io Caecilii Comoedias cognoscendam attentio. 3

hontempsissem. aa Statim , in Mitigabit , placabit. 38. Di- editionis primae tempore , cum liSentiae.

SEARCH

MENU NAVIGATION