Publii Terentii ... Comoediae 6. Andria, Adelphi, Eunuchus, Hecyra, Heautontimor. Phormio, cum notis Joh. MinElli

발행: 1785년

분량: 671페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

581쪽

ssis P. T E R E N T II.

LA. Certumne est istud Z TH. 'nimc quidem, ut videtur : 3 sed numquid ' vis λNain F , , quod me T transire ad ' forum iam

oportet. LA. eo tecum una.

et An hoe jam non satra quod mea opera opus. sit exploratum est stilic. culpam vobis3 x Aliquod negotium .ia te sola haerere a Scilicet o Propter quod , quare. ν Ci-3 Discedentis est . . to ire. β Causarum, non ve--aliud, id est , numquid est , nate.

ACTUS II. SCENA III.

sv STRATA.

UDepol nat 3 nos aeque sumus omnes sα. Invisae si viris, Propter paucas, 3 quae omnes faciunt dignae ut

videantur ' malo. Nam, ita me ament Dii, quod me accusat nunc vir, tan extra noxiam.

3 Sed non sane est 'AE expurgatu; Ea anisum induxerunt, socrus omnes esse λγ iniquas: ' haud δ' pol me quidem:

nam nunquam Q secus Habui illam, ac si ex me esset nata; nec,

qui hoc mihi eveniat, scio: F Nisi pol λγ fillum multimodis iam e specto.

-ν redeat domum.

, et Sostrata queritur , genus mulierum nimis esse suspe-dium viris. a Certe. 3 Muli Fes . - .aequabiter. Al. inique aeque , id. sive immerito , sive recte ac si merito; ut in ale. Ren. Adclph. iussa , εα-s Inuuae , exosae. 6 Ela meis nostras. I Aliquas muωὲ ieres malas . 8 Paucae. 9Miseria , infortunio, M. ut male tractemo , ut omnes rudicemut Me pr ssimae . io In quis, Fropter quod , scii, quod simini qua Rueui. H Maritus maeus. si Culpam, idest, in eo sum innocens. 33 Sc. id , eujus me acculat nunc vir. 14 Excusa- tu , se. ut aliud credant mariti de uxoribus . II ita perinsuaserunt sibi viri , hoc pro

certo habent. fi Matres maritorum. Nuribus suis. 11

Conscia sum tu isse iniquam .rs Ad verbium iurandi . ao Α- Irier. aa Complexa sum, tractavi. a a Nurum meam Philumenam. a 3 Quam si propria suisset filia . a Unde , quomodo , qua ratione. ax Malum. as Sel. 17 Pamphilum . a 3 Multis medis , vehementer . ast Ut sellieee me his miseriis liberet , velut componatue haec causa .

Ac s

582쪽

, PARMENO,

PAM 'MEiram ἰ ego plura acerba esse matri γ re homini unquam 3 oblata credo ν , Quam mihi: heu me ' Infelicem l hanccine ego ivitam η parsi perderest i Haecine ego causa eram tantopere cupidus y r deundi domum PCui quanto fuerat ' praestabilius, ubivis gentiumat aetatem agere ,

quam huc redire Θ y I atque haec ita esse mis rum me resciscere Nam nos omnes, quibus aliunde aliquis ori istus est labos, omne quod est interea tempus, prius quam id rescitum est, lacro est.

r Nulli. Pamphilus reversus eκ Imbro , ubi rescivie , uxorem suam, foeru relicta sad matrem , se abiente , a iisse , deplorat suam infelicitatem. a Majora mala i quae dup iciter evenerunt Pamphi- Io: ex praeterito a de mere

tricer ex praesenti , de uxore. Metaphora a fructibus immaturis. 3 Evenisse. In Amyre. Lachrymans hoc dicit. sTalem, tam infelicem. GAbstinui , veritus sum. Indignaritur is in prosectione tantam vitae euram egisse, eum satius fuisset in mari perire , quam hanc infelicitatem experiri.

. Ut acerba ex amore experirer, vel, ut resciscerem hoc

dissidium. 8 Ex Imbro . sMelius , commodius . Io In quolibet alio loco , etiam in ultimis terris . Gentium per leonasmum abundat. II Vi vere. 12 Athenas. 13 Atque me miserum rescistere hac ita

uesie, id. inter Patrem Ae matrem, & uxorem discessisse. i. ordo est i Nam

id est, quod inter i Ilud spatium intereedit , priusquam id , R. quod adfert laborem. resisum es, id est , compertum est, ef reo , id est, est in Iuero , vel ad Iucrum, iaest , non afficit multum s maomes, id. apud nos omnes ,

vel nobis omnibus cui sit ea-fus pro casu qaibus aliquis Iabor es obiei ua, idest , aliqua modestia , mPlum, agritudo oblata est , alicu de , id est , ex aliquo loco . sive ex aliqua, occasione . Is Haec Stratoclis , insignis theniensium oratoris , dictum comprobat. Qin eum nuneia let senatui populum devictum esse , idque iactum populus agre tulisset, res,ondisse ferintur . O eivra i vobis us imarius non sum , qui hidri ομβitiam ma auctore Osri Dei siε. AR I

583쪽

aerumnis , reperies.

Si non rediisses , hae si irae factae essent multo Tampliores:

Sed nunc ad adventum tuum ' ambas , Pamphile ,

scio ' reverituras.

Rem cognosces, Iram expedies, restitues rursum in gratiam. δε Levia sunt, quis tu 's pergravia esse animum induxti tuum./7 Quid consolare mest an quisquam usqriam gentium est aeque miter λ

Priusquam hanc uxorem duxi , habebam alibi

animum δ' amori deditum: Iam in hac re, ut δε taceam, cuivIs facile sebi tu est, quam fuerIm miser: Tamen nunquam ausus sum T recusare eam , quam mihi δ' obtrudit pater. Vix me illinc abstraxi, atque impeditum in ea expedivi animum meum: Vixque huc J contuleram , 33 hem novax me modo , scille. quod

domum redieris, &discordias esse didiceris. a Quomodo. 3 Exsolvas, liberes his periculis & calamitatibus. 4 Fac, is invenies. s Domum in

empore. Inter matrem &uniorem. ν Graviores. 8 Matrem α uxorem . s Ita ut altera alteram accusare nomaudeat . in Controversiam , tutum negotium , id est, causam odii intelliges. 33 Εκ-stieabis , distblves , compin

nes, negotio cognito. 12. Eas.

a I Amieitiam , benevolenaiam, Id est , facies ut inter matrem. & uxorem tuam bene conveniat. 14 Illa sunt parva, non magni momenti. Is Maximi momenti. ac Persua. isti tibi. xv Cur. 23 In al, u Ioco. Est Atque ego sum λλο Pnilumenam. 'ar I. aIta muliere, stille. Baechide. aB Amore occupatum. as In hoc amore Bacchidis. 16 Praeteritio Rhetorica . as od relicta Bacchide , eoactus sue

rim ducere uxorem. re, Tam miser existens propter amorem . 2I Rejicere , repudiare. a 8 Uxorem . as offerebat mihi invito. Sic Andr. l. 9 e. quoniam nemini obtrudi po-νHy, itur ad me. ἶΟ Eκ am re Bace, i dis abduxi, eripui. 3I In amore meretricis Bacchidis. 3a Ad amorem hujus Philumenae. ι3 Animum meum converteram. Sic supra laχ.

Paulatim e sus es Bacchidi ,

atqu. hue transalit amorem. 34 interjectio dolentis cte inis dignantis. 31 Novum incommodum, nova calamitas, se. disienso inter matrem &

morem emersit. res

584쪽

i HECYRA.

res orta est , y porro ab Rhac quae 3 me ab

strahat. Tum matrem ex ea re me , aut uxorem Inculpa inventurum arbitror:

AE Quae cum ita esh invenero , 7 qui restat , nisi 3 porro ut fiam miser Nam Matris ' ferre injurias me , Parmeno , pietas jubet: 3 Tum uxori obnoxius sum; i ita olim Τε suo

me ingenio pertulit, Tot meas injurias, quae nunquam in ullatefecit loco. Sed magnum nescio quid necesse est evenisse,parmeno, 37 Unde ira inter in eas intercessit , quae tam permansi diu.

PAN. Hoc quidem hercle parvum est: si vis

vero veram rationem exequi,

Non maximas, quae maximae sunt interdum Irae, iniurias c

t Deinde Donatus exponit:

malim praeterea a ultra. a V xore mea Philumena . 3 Animum meum separet. 4 liraete-xea l . Oc etiam pertinet ad ca-

Iamitatem . s Ex ea dissensione , id est , abitu uxoris. εMatrem aut uxorem esse in culpa. t. d. ni iii l. 8 Ultra , praeterea , penitus , ut supra . s Perserre , tolerare s scilicet ex una Parte. Io ΗΟ-ΠOra reverentia, affectus pius in matrem. Sic ubique virgilius vocat AEneam pium. I Ex altera parte. II De viniseus, obligatus , id est , debeo uxori quo minus velim expostulare cum ea de injuria aliqua. 1s Tantum. tili modo. 14 Sua me mansueta natura usque ad finem toleravit, id est , tam morigera fuit mi: i in rebus omnibus. is Quibus eam asseeit nempe quas supra dixit: Nacta tua prima virginem non

eam inhilo mas a. Et deinde: Quid interea , ibatne ad Ra ιhidem aeuotidie . . ro Dete

xit , sed semper retieuit . 1- Εκ quo. i8 Matrem & uxoτrem . M orta est , intervenit ao Tam Iongo tempore . 31

Unde ira inter exs intercessit, quae tam diu permansit. a1 Veritate . a 3 Perpendere, id est , si velis cem ipsam Put re , si vis veram hujus irae causam proxime rei veritatem persequi , id est , narrare νPIaut. Amph. 2.2.169. Perge exequi. Ibid. mox et Perge porro dicere . PH. Hac

μην . 14 ordo est et ira , quae funa maxima inler m s nomfaciunt , id est, arguunt , Ostendunt , probant , iniurio maximas , id est , fit nonnunquam , ut tametsi gravissimae extiterint irae , inde tametanon recte eone Iudas , in urias , unde ortae sunt irae , fuisse maximas.

585쪽

Faciunt; nam sepe est, quibus in rebus alius ne iratus quidem est, Cum do eadem causa est racundus factus in in micissimus. 6 puerv inter sese quam pro levibus nodila si has

gerunt

7 Quapropteς ' quia enim , quῖ eos gubernat anυ mus , infirmum gerunt.' Itidem mullares lunt ferme, ' ut pueri, I vi sententia :Fortasse unum at uod verbum hane Inter eas

iram conciverit.

taceax conting e, apeHIdia a

alius non irascitur. 3Iracundus dicitur , qui Deile ad iram levissimis de emisis otest concitari, seu iras fa-o ιs, s ut loquitur Hurat iux , etiamsi actu ipso nondum irascatur. : iratus autem , qui iam actu ipso irascitur ne er- apEaret, Datum posse en re non ira udum , in ira cundum aliquando non iratum . Sie etiam dissi riint iracte iracunaeia : nam ira est ip-la aῆς tus de commotio a quae animum hominis α rationem evertit irarundia vero est proelivitas ad iram. 4 Argumentum a simili. Quem a Jmodum pueri loviter irascuntur; sic etiam mulier est , quia in utrisque est imbecillis animus. Hinc pulchre Propertius i qtat : Non sic λυνιο murantur sumiae orrea, Nee folia D -

herus, ram tremefacta Nato , Guam cito feminea non censat foetas in ira , Sive ea cαWa Iravia,sive ea casia levis .s i arvis

ροσι. γ Rogas, quare ita eu ri pro re parva graves Iras gerant λ st Uuia certe pueri gestant animum imbecillem , non stabilem , non eonaei tem , qui animus regit coapueros. Unde ani us a Graeei s Ee a sallustio da

tiam appellatur. st Eiusdem naturae , vel tales. io stu. facile solent irasci. II Qua Ies, vel sicut. 12 Inconstano, mobiri opinione & animo. Sen. Nihil tam molite qua3 2

dippi, in qua est Philumena a

pud matrem suam . iε Ex Imbro. I Solebant enim mariti teste Platarcho, peregre rever-s, multis de eausis suum adventum praenuntiare. I3 lateriect minopinati aliquid audientis is quod auditur in aedibus

586쪽

Trepidari sentio, curiari ' rursum pro sum: 3 agedum ad fores Accede 'promus: s hem, β sensistiti' P M. nollo fabularier. β Proh Iupiteri audio clamorem --' tute loqueris, me vetas em. V Face , obsecro, mea gnata, mintris vox visa est Philumenae.

Quainobrem PAM. nescio quod mafinum

malussi

philumenam 7 Pavitare nescio quid , ' dixerunt: id si forte est , nescio. Interiit cur mihi λδ Id non d; xlij P.HR..

quia non Poteram una omnia.

a Quid morbi est nescἰb.

sendam affectam λNam si 3 periculum ullum in te eλ , 3 periissae me ulna haud dubium est ia

r φω reemula timorem stendi. a me & illuc , ultro citroque , αν κδ - . 3Hortantis est.. 4 Umyinquium s Interjectio deprehendentis aliquid. 6 Audistine quid agatur λ Nam tunc ambω evaneante fores. ' Loqui. 8 Exolamatio audientis indignum aliquid .. s. Tu ipse , Pamphi- D. ro prohibes me loqui La Ne furtivus iste conceptus

resciscatur. 32Myrrhinae. 13 Ukoris meae . 34 Non sum serii propter uxorem decummentem. Is Cur nullus es A t 6 A .ceras. I Horrere, nonni

MI aegrotare: ad corporas, Mad' animi perturbatiouem refertur , ii quit Donatus. ID Morbum ignoro. Is Amnes: scui propinqui tui, ao Propteπquod audis clamantem Philumenam , & Matrem obsecrantem , ud tacea T. II Uxoremipavitare. aa Scit. diceme. a Quo laborat morbo I a En quo scire posses , quo morbo, labore v. as Ad uxorem aegrotam. 16 An aliquis- medicum adduxerit .. a In domum socrus - 28 Dcismorbo. as, i in cenis. δα Apostrophe ad ab sentem Philumenam. IT Inveniam. 32 Lassiam morbo, infirmana. 33 Vive. s Periturum.

587쪽

TAN . y Non usus facto est m hi nunc , hunc intro sequi: Nam 3 invisos omnes nos esse s Illis sentior Heri nemo voluit si Sostratam T intro admittere. Si forte morbus 2 amplior factna sit, Quod fine nolim , maxime heri' i causa mei , Μ Servum illico introiisse dicent Sostratae: μ liquid tulisse comminiscentur '7 malI: 3 Capiti, atque aetati illorum morbus qui

auctus si

Hera in crimen veniet , ego vero in m gnum malum.

x Non est opus facto, i. non est consultum, utile mihi factu. a Pamphilum. 3Fx sis.. De vel ex familia Sostratae .s Matri di filiae . a Matrem Pamphili . Intromittere ad

eam . 8 Philumenae . s Cravior . ao Morbum esse auctum . si Pracipue. 11 Domini Pamisphili. a 3 Gratia . 34 Me Parismenonem . Is Attulisse, intulisse in domum . i6 Confinissent, excogitabunt mulieres. o Vel venefietum, vel incantationem . 18 Quos in illorum

caput recidat, precor. Est autem sormula male seu dira pre

cantis: quemadmodum Graece dicimus. εις κ&γαλην σν Et

apud Virg. g. AEn. Di ea titilorum generique refervent in Vide Phor. 3, 2. 6. suo ea piri . Is Unde , vel a qu malo a servo allato . Ubi roqui vel est Ad verbium , vel Ablativus singularis. Io Am plior factus sit , creverit .ar Domina mea Sostrata in culpam veniet , id est , ae

cus abitur . aa scit. veniam .

3 In quaestionis tormenta.

ACTUS III. SCENA II.

Male metuo, ne Philume .rae magῖs morbus si aggravescat:

a Propter quid. Pam νhilus

tristior egreditur a Philume. in , deprehenso ejus partu , quem messis omnibus celare Onatur ac tegere . a Lon to tempore . 3 In domo vicini Phidippi, patris Philumenae. Tumultus seri. Impersona

liter , quod in inponentibus

rarum. Valde. Donatust Inset Terentius bonam socrAmsarere ut bonam mererricem saetae . Non debuit haee eon' jungere ' non enim aeque mi rum est , socrum bonam esse , quam meretricem . 6Gravior seu amplior fiat .

a Quod

588쪽

Quod AEsculapi, de te δ' Salus, 3 ne quia

sit huius, Oro, Nunc ad eam visam . PAR. heus Sostrata . SO. si ehem l PAR. 7 iterum istinc exclu

dere .

So. Ehem Parmeno , tune ' hic eras λ perii t

quid faciam misera λNon visam uxorem Pamphili, cum in proximo hic sit aegra PAR. Non visas, nec mittas quidem visenia causa quemquam 'S Nam qui amat, cui odio Ipsus est , bij facere stulte duco. Laborem inanem ys ipsus capit, & illἱ m lestiam 37 affert Tum autem filius tuus introiit videre, ut venit, quid agat.

particula. Precatur enim Deos, qui sanitatem conserunt morbosque depellunt, ut laboram ei adsintia a sculapius Apollinis & Coronidis filius fingitur , Medicitiae Deus ac praeses fuisse , α multa valetudini

mortalium utilia invenisse , ideoque in Detrum numerum relatum esse. Epidauri, urbe Achaiae , templum habuit , cui incubantes , aegritudinum remedia capessebant . Residebatit in hoc templo aegroti , quoad sanitatem reciperent . 3 Saras fuit Dea sanitatis& felicitatis 1 υγιλα . Huic. olim C. Iunius Lubulcus Cons. bello Samnitico aede tri vovit 1 Cei sor locavit , Dictator dicavit . Liv. l. 6. Ut nihil hujus eveniat, ut hoc iron sir, quod male metuo , scit. ne aggravescat illi morbus .. Sic Fun. a. Muidquid hujus seci, - causa vitainia seci. s Nurum. Philumenam .. G Revocantis

Adverbium . 7 Respiciemis vox de improviso. 8 secundo

non admitteriς intro : nam jam semel suisti exclusa . sInterjectio est ejus, quae com mota sit nova re. Io Ante fores iI Sc. loes , i. in aedibus patris, in vicinia. Ia Iaceat,

a 3 Ne visas aegram Philum nam. 24 Aίτιολογια . ordo est: Nam duco , id est, puto, existimo, sc. illum faeere bis Iulle, qui amat, sc. eum vel eam , cui ipsis es odio , id est,ia quo vel a qua ipse odio habetur. Docet ergo hic loeusnilii I esse stultius , quam at

quem amare , a quo non re

da meris . Hinc Plaut. Nullumesia beneficium duco id ,- quod movi fariat non placere . Et Horat. λυitum qui Iemast , idem Elaeit occidenris . Is Vanum α' nullius effectus .. 26 Qui amat rui' Cui est odio, id est , quem

amaz , & a quo non, reda matur . 37 sua praesentia , 18' Aliam adfert ' causam x

quare introire nom debeat Sostrata . ordo est i Tum dii id est , praeterea , quod inin a s milia.

589쪽

SO. Quid ais λ an venit Pamphilus λ v nit. So. Diis gratiam habeo. Hem, ' istoc verbo animus mihi rediit, & 3 cura

ex corde 6 excellit.

TAN. Iam F ea te causa ε maxime 7 huc nunci introire nolo: Nam si remittent ' quippiam philumenae desores, Omnem rem narrabit, sciω, continuo sola yς soli. Quae inter vos intervenit, unde ortum est

initium irae .

Atque . eccum vἰdeo Ipsum egressi: quam tristis est i SO. o mi gnate. PAM. Mea mater, salve. SO. gaudeo v nisse salvum: salvanct Philumena est λ PAM. meliuscula est. So. utis nam istuc ita Diu '' faxint. Quid tu igitur lacrumans λ aut quid es tam trAssis p FIM recte, mater.

So. Quid suit 'r tumulii λ dic mihi: an dolor repente χε invasit 8

.uIta es gratia apud nurum, x veI Mimantiaram . Ioau3em finaes , D. Pamphilus , Pamphilo. at Res , seu quoaut venit , id est , postquam , negotium. ra Te & Philume- vel statim ut rediis r inproiis nam intercessit . a 3 Ex qua videre , id est , visum , ad re. I Uare abierit, absen- videndino , i ue supra F, a. te marito . Is Pamphilum , Noaxa ιuico rivisere ad eam 26 Exire e domo uxoris suae .suod agas, scilicet uxox Ph, i 7 d. Hoe non est de niuimenais hilo. is Resalutantis est . Isa Quod venerit Pamphilas. Te . ao In Iumen. 2 a Sana, a Tuo mineis de adventu si incolumis. aa Aliquanto me ui. 3 Solicitudo , anxietas . lius se habet , quam ante iaviry. an. 4. a Reginas . Metixsculus a Comparativisaei pam daedam onι- cura , me ιον Diminutivism est : Di DVulnus alia venis . 4 Disce se simulat dolorem vel partum iasit, amota est . s Quod seu. Ut meliuisula fit. 14 F filius tuus Pamphilus rediit s ciant . as Quare . as Nihil en quo omnia , quae scire cu- est mali , nulla est eausa lapis , disces . 6 Praecipue . T chrymarum S tristitiae. Detre-In ades Phidippi . a Scilicet ctae Pamphiltis modeste r D , id est , minuentur , ve- fposionem atque spem v ltu si haxabuntur. Ponitur enim his maliat , promiν amim eorde do- verbum Activum, quasi Ne Iarem . Vide Heaut. 2, 1. M rum esset . Caesaν. l. 3. de 3, r. a' Pνο tuinalias, id est, hel. civ. mnems remis p. Liv. Perturbationis . Archaismus amores remiserunι . s In ali- est . a Arripuit eam

590쪽

' Ita ne um est. So. quid morbἰ est Z3 febris. SO. A quotidiana ita aiunt. I si sedes T intro, consequar iam te, mea mater. SO. fiat. Tu puerla ' curre, Parmeno, obviam ;atque 'ς his onera adiuta.

PAN. Quid st non seiunt ipsi viam , domum, quae

redeam e TAM. cessas fl

et in tu dicis. a Quo mombo laborat uxor 3 3 Non menti tur Pamphilus: nam parien tes non sunt sine febri. 4 An febria continua est ei ν 3 Esse febrim quotidianam . 6 Si a des . Adverbium Comicum , R blandienti accommodatum. 2 In domum tuam , unde tu

venis ' non enim vult eaminaredi ad Philumenam . a Servis adferentibus onera Ohaereditate cognati mortui propter quod missus fuerat Pamph=lus. 9 Apud portum . In Adiuva ipses onera portantes x adiuva em in serendis oneribus. Loeullis antiqva figurata

QEqueo mearum rerum testium ullum Inv - nire 3 idoneum, Unde s exordiar narrare, quae s nec opἰnantῖ accidunt, Partim quae prospexi his V oculis , pariim quae 3 accepi auribus: ' Qua me propter exanimatum essitis eduri

dus, alio suspicans

a Deliberat Pamphilus, ve- tim , nisi ex audivissem . haut Re uxorem recipere, an re- Extra domum Phidippi patesspudiare. 2 Principium, exor- Philumenae. Postquam . dium . I Aptum, conveniens. Contuli me pxptim sive in-4 A quo initio . S Incipiam gressus sum domum sbeeri mei cominemorare ea. 6 Non su- Phidippi . lnisa 4, i, 3. I meanti, praeter Omnem opi- corripuit derepento racitus sese nionem. Meis . 8 Audivi . ad sitiam . Multum , opinovss Quapropter me . Tmesis, id deeederet isactationi huius as est , laetio . Sic Andr. x, s. sectus, de nartas 3ιi , si un- meo cunque labitum is decim hi versus ejicere tur , animo facere. N Perterritum , quod Guyetus voluit. II Tisperturbatum. 1i Quam exivis mina. Io Existimans.

SEARCH

MENU NAVIGATION