장음표시 사용
231쪽
DEFENSIO, CAP. XVI. I et poni potest, qui orexi aut acrimoni.Eventriculi, eiusque ardori conducat, nec non omnibus colicis affectibus sedandis, ex spirituum ponticitate, austeritate aut acri- . In onia vitriolica, quam pituitam acidam aut vitream vocant, susscitatis, aptissimus sit. , ,
Eiusmodi omnes mercurii, sulphur & sales vegetabilium,ex terrae mercurialibus ac vitrosiilphureis spiritibus, sibilant iisq; metallicis emergunt, sed longe me liores, suauiores ac nobilioris conditionis suis parentubus, ex quibus orti sunt, existunt.
Nullus tandem dicendi fuerit finis, si singula omnium indiuiduorum principiorum diswmina seorsim persequi vellem, singulorumque fac uirites, ac proprietates demonstrare,quae terra marique procreantur. aut arte claymica ex procreatis eliciuntur. De his fusius disseio libro meo de Recondita rerum natura: quorum
hie obiter quaedam attigisse sit satis, in exemplum tam
variorum effectuum trium illorum principiorum, id, que ut nobiliora ingenia ad rerum arcanarum peruestiis gationem,&tantae tamque elegantis Philosoplais studium, excitem ac exacuam , utque An Onymus nost ex suam hinc caecitatem agnoscat , ac detestetur, qui ha - fhenus nondum trium principiorum, tum in omnibus rerum naturalium indiuiduis aperth elucescentium,
subsistentiam olfecerit, nedum intellexerit, quo factu ut eorum potentiis ac facultatibus, spiritualibus nequaquam , sed crasi rerum materiar, vitam & effectus vitales naturalium rerum adscripserit. Tria igitur haec vitalia principia,in cinio,elementis,
ut aere, aqua & terra, ac Hementatis corporibus tam
mineralium quam ve2etabilium , satis dilucide enucleauimus.Restat ut eadem In animatibua en ur ac demonstremus
232쪽
ν7i HERMETICAE MEDICINAE is C A P. XVII. Vbi docetur tria iliapr aprincipia in animalibin omni-bin reperiri.
A Volucribus autem seu auibus ordiemur, quarum
primordia ab ipse ouo excutiemus. In ipsis enim uis, quam uspiam alibi, naturae siuae luculentiora exhi-- bent testimonia: si quidem album en mercurium aeth reum testatur. Quod etsi mucilaginosium est, seminis tamen locum obtinet, ac aethereum spiritum, generationis autorem, &proli ficum subse&in sese fouet, ex quo potissimum auis gignitur. Vnde etiam mirum est,
tot tantasque virtutes ac facultates dissoluentes ac attenuantes in album ine aui, tanquam aetheres me
rio, delitu sicere: et si contra vulgaris hominum ferat opinio: qui quod ipsum coagulari ac concrescere in duritiem etiam lapidis videant, ex eius usu in renibus &vesica lapides ac calculos generari iudicent, cum secus potius verissimum sit&praestantissimum omnium salium, vel fixissimorum etiam, nec non sulphureoram naturae gummatum solutivum. Luteum oui, volucris alimentum, verum est sulphur. At pellicula & cortex non tantum portionem quandam salis continciat, sed tota eorum substantia sal est: idque fixissimus, ac constantissimus omnium naturae salium, utpote qui ad niugredinem perductus, &combustibili sulphure per cal- cinationem expeditus, omnem ignis vehementiam ac vim sustinet: quod proprium est salium fixissimorum, aut certissimae ac constantissimae eorum fixionis. Eiusmodi paratus sal nulli non calculo atterendo ac solo uendo, summE idoneus est. Nec in his tantum, quae dicta sent, continentur tria haec principia, quin & in ipsam perfectam auem transeunt. Siquidem in sanguine & carnibus mercuriuS ex hibetur:
233쪽
DEFENSIO, CAP. XVII. i 3hibetur: in pinguedine sulphur: in ligamentis, neru s, ossibus&solidioribus partibus lat deprelaetiditur, dcillam et in volucribas principia sunt subtiliora & magis
aerea, quam in aquatilibus aut terrestribus. Verbi gratia , sulphur siue oleo is substantia volucrum sem per est magis tenuium partium,qzana piscium aut animalium
Idem de piscibus dici potest: qui etsi ex frigida aqua
& procreati & nutriti, non tamen carent luis pinguedinibus calidis ac ardentibus, aut flammae obnoxiis.
Quin & mercurio ac sale praediti sint, nemo sanae mentis eat inlicias. Haud secus terrestria quaeque animalia his tribus principiis constant: quin & longe nobiliorem perfectionis gradum ea in illis consequuta sunt, quam in vegetabilibus. Siquidem quae in alimento, hoc est, vegetabilibus, quibus vescuntur animalia, cum ea sint crudiora, coctione ab animali adhibita, ut ea animal iα suam substantiam conuertat, fiunt longe perfectiora acessi caciora. In vegetabilibus enim tantum erant ea vegetativa, quae in animalibus praeter vegetationem, quam retinent, sensitiva etiam fiunt, atque ided nobilioris naturae ac praestantiae. In illis sulphura referuntur per axungias, sepa,pinguedines & medullas, unctuosas. oleosas ac confragrationi aptas Salia ossibus &solidiotaribus aliis partibus repraesentant ur, ut mercurii eorum
fidem facit sanguis & reliqui humores . ac vapotota substantia . Quae tamen singulae illae distinistae partes non idcirco dicuntur mereuriales, sulphurea: &salinae, quod solo mercurio animali sulphure animali, &sale animali, citra aliorum principiorum coniumstionem constent; At quod in mercurialibus mercurius, in sulphureis sulphur, in salinis salia dominentur, ut de sero lactis, butyro & caseo ostendimus. Ex quibus tribus
234쪽
animalium principiis, olea , diuersi liquores, sales ud
diuersi , usibus humanis tum ad nutriendum, tum medicandum apti, arte chymica eliciuntur, ut alibi do cebitur.
De Homine, in quo vi a omnisem etin partium acrAm anritonita, trincipiorumque trium spostati
corum virtutes iac Froprietates, nec non eorum cum umoridis analogia demonsrantAr.
REstat ut in homine ea exquiramus ac in uestig mUS, in quo comperientur esse tanto subtiliora & perfectiora, quanto nobilitate &praestantia reliquis omnibus creaturis antecellit. In Illo enim, tanquam in Micro cosmo,tria haec principia, tam diuersa, ut in Macrocosino, sed longe spirituosiorae ac praestantiora continentur. Homo siquidem a philosephis quasi
compendium totius maioris mundi dicitur : quem etia . Macrobius paruuin mundum vocat, Vt magnum Inun Idum ingentem esi a ominem vult. Idem Greg. Nazian-
genus initio libri de hominis opificio testatur. Cuius haec sunt verba, homo, inquit, idcirco a Deo post reli qua factus est, ut Dcus in ipso exprimeret sub breui o 5 - pendio, quicquid diffuse antea fecerat. Hat tenus ille, bi videmus, inter homines aperitis Doctoribus simile quid praestare, qui ubi discipulos suos fusiore oratione .
μ' docuerunt, in summam lai dem omnia contrahunt, quae paucis verbis & minori labore ea illo ue memoriae inculcet. Sicuti enim uniuersa haec mundi machina in mundum intellectrualem, coelestem&elementarem di- uisa est, quorum intermedius cst coelestis, qui alios duos .. non tantum diuersisti mos, sed prorsus contrarios copu- Iac
235쪽
DEFENs Io, CAP. XVIII rulat supremum illum intellectualem, videlicet totum
formalem ac spiritualena: 8c clementarem, materialem ac corporeum.Sic ita Homine triplex eiushiodi Mundus perpendendus est in tres partes aperie distributus, arctissime tamen copulatas ac probe unitas, Caput videlicet, thoracem & inscriorem ventrem. Qui quidem inferior venter partes generationi ac nutritioni dicatas co nplectitur, qui elenaentari mundo & inferiori respondet. Intermedia pars, thorax stilicet aut pectus, ubi sedes cordis posita est, motuum omnium fontis, vitae lite ac caloris,refert coelestem illum mundum in te medium , quod vitae, calorisque ac motuum omnium principium est. I ii luo i imperium habet, ut cor in pectore. Summa vero ia suprema pars,quae caput est aue cerebrum, originem continet intelligentiae, cognitionis & sedem rationis, quemadmodum intellectualis mundus supremus, qui Angelicus mundus est. Hac parte enim homo fit naturae coelestis particeps, intelligentiae, sentientis ac vegetantis animae omni uinque coelestium functionum formalium Jc incorruptibilum: cum alioqui elementaris eius mundus totus sit crassius, materialis ac terrestris. Vt autem homo ob sermam suam substantialem omnes animae facultates,eartana que grad us possidet: Naturalem videlicet , quae vegetativa est : Animalem, quae sensi riua & vitalis: ac Rationalem, quam Deus iam formato homini inspirauit : quae quidem singulae tres alias sub se inferiores continent, quas hoc loco ena ra re non est optis: sic ratione corporis materialis ho- ' minis tres sitiit in illo radicales ac bali alaricae essentiae. . ex quibus tum continentes corporis partes, ut carnosic &solidiores, tum aliae, tum conteiriae, spirituales videlia cet Sc fluidiores partes formantur aut compinguntur, in utriuntur, & vitam siMm hauriunt. Sal in illis solida-
236쪽
176 HERMETICAE MEDICINAE rum omnium parti lini radicate principium est : utpote , quod semini etiam animalis insitum , solidas partes compingat ac coagulet, unde veluti fundamentum ha- betur compaginis. Sulphuris velo dulcis radicate prinet icipium in animali, quod humidum primigenium , cooleaginosum est, in pinguedinibus, axungiis, medullis,& id geuus aliis partibus Mim latentibus & occultis, tum perviis sese ostentat. Nec secus radicalis mercurius, totas spiritualis & athereus, qui quidem est 1piri- litus ille innatus, uniuscuiusque partis & membri, pro ximum animae instrumentum , sese prodit in animalis lx ita fouenda ac coiisseruanda , ut qui sit ab ipsa anima, lvita corpori infusa, quam sulph urea pars nutrit ac su
Atque hae tres radicales essentiae in animalis semine conclusae, quas in hominis constructione nunc exhibemus &iuxta formam &iuxta materiam, tria spirituum lac facultatum genera in membris illius procreant. Pri- ma facultas illa est, quae naturalis dicitur aut uege talis, leuius sedes in iecore potissimum posita, a sale primo tu ilo radicali principio ac basi aliorum, conseruationem ac fomentum recipit. Vitalis facuItas in corde sita, aliquore sulphureo fouetur ac sustinetur: qui quidem sulphureus liquor humidum est primigenium & fons icaloris ac vitae. Animalis vero facultas, tota mercurialis,aetherea,ac spiritualis, praecipuumque lamnionum animae instrumentum , in cerebro collocata est: quae amercurio tertio radicali principio stipatur ac conser- luatur, quod totum aethereum est ac spirituale.
Hinc perspicuum est promiscue istos spiritus radica-Ies , aut substantialia ac formalia rerum principia, sese lita mutuo amplecti, ut inter se diuelli nequeant: quin potius sese mutuo foueant ac conseruent, i md etiam senerent. Ex quibus functiones omnes ac facultates Ierum l
237쪽
ἰ DEFENs Io, CAP. XVII L 1 11 rerum spirituales prodeant, empby tu que ac syna phii tus calor , qui & ipse aecllereus est, a. ουσιωδη G, pro
Sal autem terrestre ac solidum, quod in ostibus & a- liis parcibus durioribus ac solidioribus deprehenditur,l compingit ac conglutinat sua conglutinatione molliores partes cum durioribus : quemadmodum &flatu osus spiritus, aut ventus aereus in omni corpore conis clusus, vivum corpus leuius ae agilius reddit mortuo cadauere. Qu e quidem qualitates ac facultates totae sunt elementares, utpote ex materia poti sis, quam a forma proficiscentes. Atque sic tria hominis principia, eorumque faculi tes ac potentiae paucis e nuncleata sint. Corpus quidem sic compactum, ae ex tribus illis principiis progenitum, assiduo indiget alimento, ac pabulo, ut cos eruetur. Quod quide altriae tum aliunde non suppeditatur quam ex ii: dem eiusdem naturae rebus, ex quibus constat. Iisdem enim nutrimur, quibus constamus. Attamen prima sui origine, cum tenerum sit ac imbecillum corpus, solidiore pabulo nequaquam fouendum est, ac facilis coctionis & alimoniae esca pascendum, tria istia aec principia continente. Huiusmodi cst lac, quod infantibus siugendum exlii-betur: quod citra exquisitius artificium aut industriam tria sua fatis aperte per se explicat principia,viliam dixi - mus. Butyro enim sal plauream substantiam, iero me Gcurialem , &caseo salinu in principium facili negotio prodit. EHIsmodi lac, una eademque essentia.tres istas substantias continens, facile in ventriculo infantis coquitur, ac in chylum tandemq; in sanguinem conuertitur. Qui quidem fanguis posti et, quod magis male ac radicate e tristis principiis , cetera in feces ac excrementum secernens O: abiiciens Nec non idem
238쪽
sanguis per venam cauam in cor usq; delatus,qui veluti Pelicanus est naturae, aut vas circulatorium, iubtilius 'adhuc concoquitur, ut veluti quintae es entiae, aut aquq vitae sulphureae ardentis vires assequatur, quae emphyti &syna phyti caloris origo est. Eadem aqua vita pera terias in L. maris cercbri deportata, illic rursuam in reti admirabili circulationi b. exaltatur: ibique, in spiritu verὰ
aethereum ac coelestem commutatur, unde spiritus nascitur animalis, animae praecipuum instrumentum, ebquod ad ipsam spiritualem naturam magis, quam duo reliqua principia accedat. Porro quemadmodum ex vino praedicta illa tria eliciuntur principia a perito artifice squod in opere vegetabili, in nostro tractatu de pris corum Philolophorum Medicinae materia, &c. fusius
tractabimus q, & ux ipsb lacte mi uimo artificio fit, sic
in sanguine quem merito cum vino comparamus tria illa principia i n sunt,quq ab ipsa natura, veriAlchymisti officio fungente, in omnes corpori S partes, quantia Vnicuique membro satis esse potest, prudenter ac distinctὰ distribuuntur ac diffunduntur. Vt ossibus, neruis & ligamentis salina substantia copiosior quam aliarum, conferatur: pila guedini b. axungiis ac medullis sulphua rea: carnibus velo &humorib. ex fata Suine, acalimentato sis, innatisque spiritibus, seu fixis, seu influentibus &vagis, maiore copia mercurialis spiritus tribuatur. Transacta illa primae infantiae aetate, Scrobustiori b. eoquendi cibi virib. faetis, tun) solidius alimentu, utpote partem, vinum , fructus & id genus alia fercula veniatriculus exposcit : tum ex vego tabiliu familia deprompta, tum animalium, ex iisdem vegetabilibus educato rum, quae in animalem naturam transierunt, hoc est, sensitivam, quemadmodum substantia mineralis in vegetatiuam traducta est. supra ostendimus, vegetabilia ac animalia in alimen-
239쪽
DEFENsio, CAP. XVIII. i 9 hum hominis destinata, in eius substantiam ac naturam cum sitis principiis, ciuibus constabant, face flere, ita ut
deglutita, concocta, & m chylum versa, asi In Iecur, cox& cerebrum diffusa ac distributa, variis coctionum ac circulationum gradibus, ut tandem in spiritus natura- Ies, vitales & animales, Haercuriales, sulpta ureos ac sal I- nos aethereos, ac spHituosos attenuentur ct coanna ualentur. Qua ratione alitur, crescit ac in statu luo conseruatur homo ad praedestinatum usq; ternianu Hinc etiatrium humorum origo & generatio colligi S: intellio ipotest, qui tum ex horum principioru, tum ex elementorum mixtione proficiscuntur. Qui quidem non secus inter se differunt ac varii sunt, siue perfectione, siue impersectione , ac tria illa inter se principia diuersa sunt, gradibusque persectionis dissident. Primus humorum utilium, de q uibus nobis sermo instituitur,chylus est, qui in ventriculo & venis finitim us, praesertim mesaraicis, ex prima coctione elaboratur, cum ipse Chylus tribus illis principiis constat, sed adhuc vald dimpuris,unde prima mitritionis rudimenta extant eaq;
est prima digestio ac separatio puri ab impuro trium
illorum principiorum formalium, triumque elementorum materialium. Secundus est sanguis, primo coloris concoquentis gradu iecoris ac venarum ex chylo na- I scens, qui succus est , unde secunda quaedam acbncoctio,ac puri ab impuro separatio formalis tamen ac materialis essentiae oritur, quae prima concoctione ac separatione longὶ subtilior ac nobilior est. Tertius humoris esse, qui variis circulationu re iterationib. calo- admodu vitali celebratis, perfectione coctionis alios duos longe lateque superat, qui humor vltae alimentarius aqua vitae sulphurea ac radicalis dici potest: quae quidem per arterias in totum corpus disper
i Nusq; subitantiam conuertitiir: ex perfecti
240쪽
ifo HrRMETIcAE MEDICINAma omnium aliarum concoctione, quae tertia est e rque vocatur assimilatio nutrimenti & nutriti. Hunc certum est humorem maxime triuiti principiorum puritatis esse participem, speciemq; rectificatae aquae vitae animalis prae se ferre, quae ab omni passivo elemeto vini animali si hoc est, sanguinis secreta sit. Samguis cnim, quem iam diximus secundum esse humorem utilem quemve cu vino depurato ac defaecato comparabimus quod ab maiore ut impuriore parte sui terrestris tartari expeditum sit, cuius tria etiam principia .Chylum puritate superant, ac ex illis tertia coctione ac digestione eliciuntur,aqua vitae sulphurea animalis: spiritus aethereus ac subtilissimus : nec non sal variis etiam circulationibus ac coctionibus naturalibus dep
ratus Rc attenuatus. Quib. extractis, quod restat in sanguine ut in vino aqua est insipida, ac farces sulphureae
&tartareae impurae, quae ex elementis prodeunt materialib. Eiusmodi in sanguine siint pituita, frigida & humida mercurialis. bilis flaua,calida& sicca sulphurea,&melancholia seu atra bilis no frigida sed calida & sicea
salsginosia, quae lant excrementosae partes puriorum il- Iarum substantiarii. Nec tamen prorsus eae iacent inutiles, siquidem ex adfinis tum trium prIncipioru tum elementorum qualitatib. nonnihil retinentes, quatenus materiatae sunt, ad aliquid conducunt. Bilis enim, quatenus nitroselphurea est, calidissima & amara, praesertim ea quae fellea est, exundans ex sua cystide in capaci ista te intestinoru, expultricem facultatem ad deliciendum prouocat. Pituita vero acida & mercurialis se mentationi,& appetitui excitando utilis est. Cui etiam rei non inepta est melancholia qu ae acidi humoris sen-guinis veluti faex est,analogiam quandam habens ad acetum ex vino factum. Primς enim ciborum contritioni ac concoctioni inseruit, virtute ignis cuiusdam in-- terni