장음표시 사용
151쪽
statui boni, in rege imago dei. aras.
reipub.formis longissimε praetulisse Attende igitur studiose lector dum breuitervi succincte arguinenta collem in hae
causa repetam;inulta sunt, quare puctis agam. Quanto magis principatus cutilis assunulatur imperio uniuersa,tanto e celletior est ερ habetur:sed monarchia hoc est, unius princi patus simillinia est interio uniuersarergo unius principatus est longe optimus.Nemo ut opinin est tam impius qui malo rem neget, cum deus uniuersum regat, nemo es, tam impudens qui minorem ne3et, cum regem diu civitatis nominatum audiat.Quid quilo aliud est terrarum orbis quani magna ciuitas qua ira unus deus regit Quid aliud est ciuitas qu1 orbis ciuisi quem unus princeps aut imperator administrat Si ergo liceat ningna cum paruis comparare, sic concludo, Vnus Deus totiun uniuersum regit: erio rex Vnusciuitatem
gubernaret,is quia sapiens ebiti infinite bonus,hic quia priHdenso itidiosus bona. Eil enim in Deo ipsa substantia boni, est autem impege vera imago dei:illum colare oportet propinter seipsum,hune vero honorare propter Deum,cuius peria nam in ciuitate gerit.Sed excedo modum. Alia ratio ab antiquitate sequitur,ouae et 'ubd ille status sit optimus qui est antiquissimus, quiq; hi dem modis defenditur. quibus eominparatur sed Monarehia est huiusmodi ergo monarchia es
status optimin Assumptio negata aut impietatem aut.mνς. nam stultitia arguit: impietatem, quia Deus inprima ere tione rerum unum uatrem regem ue omnium feeit stultistiam, quia nemo est qui Me probabile esse non videt popu-him in terris numerost auctum unum elegisse Mollinem aut
sapientem virum, qui ea asdiscuteret, iniurias illatas pro pulsaret. Me Saturnus in Italia, sic Romulus Romae, sic The-iseus Athenis, se Amphion & Cadmus oblata imperia Thetin, bis suscepisse leuntur: nam more belHarum vagantesinoissmines non magis sine rege quim oues sine pastore vivunt, Tertioici loto ad confirmationem huius cause se offert natura, quae unius imperium augustissimum esse veluti digito,
suo semper demonstrauit. Infinitum hic esset si de repub lica aptiun quae scripta sua a poeta probata experientia,
entia dicerem . Admiror prosecto in eis naturae opus. Regem habent, quis negat Uni obtemperant, quis non fatetura Fauos&domos habent, quis contra disputat δ Mel& ceram in examen tanquam opes in ciuitatem comm nemque thesaurum serunt, quis opus naturae non admiratur Haec addo quae praecepta doctrinae habent, nem-pE regem inter apes carere stimulo, pro suo victu non lab rare iucos ignavos a praesepibus arcere, bombitu tanquam tubi ad martem incitare: quid multi, Euolat, sequuntur omnes;pugnat,digladiantur omnes moritur, Iugubri quasi sono lamentantur onmes; sepultura factas nam in examine mortuum non retinent nouuin concilium ingrediuntur omnes, conuocantiae ciues, eonsultatur ad tempus, rex nouus creatur, cui creato obediunt obsequuntur omnes.
Vide obsecro quale regnum, quale imperium natura fece rit.Quae de apibus iam scripsi,de gruibus possim dicere, inter quos unus veluti consessu reliquorum princeps electus ita regit moderatur gregem,ut maiorem in auieulis cuiam
in hominibus prudentiam ac prouidentiam instinctu inlitam ruam habitu comparatam videas.Ηoe solem a gruibus per iseant reges ut vigilantius exeubias saetant dum subditiseeurius dormiunt Motiantur. sie olim Eeaminondas seeit, se omnes saerati reges seeerunt, qui suffulcientes sphaeram civitatis non sibi sedreipub.studuerunt.sed quid a bellulsi
tiones quaero, eum uniuersa natura in omnibus &singulis hoe regis imperiuin probet quidadamantem inter lapides, oliuam inter plantas,leonem interquadrupedes,aquila inter ues,inter elementa ignem,inter planetas sole inter sphγras supremu gloriorum eaelsi tanquam reges secit Nonne ipsa natura sic igitur arguo. Natura in omnibus monarchia
posuinergo monarchia optimus reipubulatus rectia cones ditur. Praeterea non solum naturae instinctus sed communis usus maiorum hoc ipsum confirmat, nam obeamus terrastigentes,circumspiciamus locavi tepora,consideremus Chal. deor Persarum, Assyriorum, Romanoru imperi ponamus
ante oculos simularum nationum iam diu faeliciterregnan-RA tium
152쪽
tium sceptra, certe in his omnibus monarchia vi optimus status nobis commendatur. Quid moror Sic Tartari,
sic Indi, sic Moscouitae, sic Peris, sic Gothi, sic Affricani, ut verbo concludam omnia, Galli, Hispani, Scott,Angli
regunt reguntur. Usus ergo communis docuit regnunx prae caeteris labiliendum esse . Porrout mihi videtur pro portio natistae hoc unum postulat, ut sicuti multitudo ab uno fluat, ita in unum tandem reducatur sed commodius hoc fieri non potest quam ut unus regnet rergo unius impe- ἡ s; siti Num est praeserendum. Habent partes honunis cor unum, ne natui Orbis lineae num centrum, partes uniuersi unum Deum,
probatur Mo certe partes ciuitatis unum regem partes hominis in corde
nascula. vigent, orbis lineae incentro haerent, partes niuersia De pendent, partes ciuitatis in rege vivunt. Adhuc unitas p
cis in uno magis quam in multis eminet: sed in unitate pacis beatitudo ciuitatis lucet:ergo unius principatus primum ciuitatis solium iure vendicare debet.Non est quod de propositione dubites, nam rarius unus secum quam multi diffidEt quippe multi multa capita& varia ingenia habent; Areopagitae distracti iudiei perdidere Athaenas, consules diauersi Romam euerterunt:si non sit sium mus moderator multitudo nocet,est enim in uno multor unio,quisqpe in multis facta est dissensio.Inter has rationes quas adsero leuissimi ponderishqc una non est, nimirum S in omni domo,in ominni familia, in omni urbe requiratur unus qui praesit caeteristergo mitto magis in repub Si rationem negeS, minore ad maius, a minus necessario ad magis necessarium ducituri Nam minus necessarium est, ut domus, in qua sunt pauci; quam ciuitas,in qua sunt multi,unius imperio regatur. at necessarium est in domo ut unus praesit ergo magis est necessarium in ciuitater hoc autem fit v opinor)quia facilitas unius imperio, quam multorum authoritati paret mutilitudo. Nam ut facile adducuntur serui uni domino non
pluribus inseruire t ita facile mouentur subditi unius imperium non plurium sustinere Itisuper si vel durationem re ni vel esectionem magistr tu spectes, primas
monarchiae facile concedas. Nam ut omittam antiqua im Hilpani. peria quae diutissime floruerunt,nonne Hispani 86o. nonnὸ δlli.
Galli Ietoo continuos annos unius sceptrum coluerunt Α'S 'Quid, addam Anglos& Scotos qui ab initio uniuSimperi mi ,-- una tortiter defenderunt. Si elemonem consideres In qua regnum eo
fomes seditionis latet nonnὸ multo rartius unus, quam mul tinuaru tym Solii ciuitatis admittitur, idq; tum maxime cum succeiasione sanguinis voceque naturae princeps designetur: si igitur duratio longior,ellactio facilior fit,quid obstat quo minus cxcellentior caeteris dicatur monarchiat Sed ad finem festinat oratio, duo tamen argumenta addam. Primum est quod aristocratia & politia stare non possunt, si subsidijs regum non muniantur: quod si probetur, certum est monarchiam multis gradibus esse prsferendam.Caeterum quod ita sit, recpublicae antiquissimae manifeste declarant,nam Lacedimo Refugi, adnij praeter suos Ephoros suum praefectum, Athenienses prae monarchiam. ter suos censores unum sopbum Carthaginenses praeter suos Cosmos unum iudicem Romani praeter suos consules V Patri. Ieremnum dictatorem habuerunt sed in istis ciuitatibus tum olim lib.I.tit. i 3. floruerunt magnatum populiq; imperia, id est, aristocratia ε&democratia, quae tamen ut vides ad unum coacta ratio . rnis impetu reuocantur Venetoriim status hodie aristocratia φης xuin i
dicitur, atquςro an sine duce floreat si ergo albi tu adi .psa iri
asylum monarchiae ut ad sacram anchora se Vertere cogari politico.Iso-tur, nonne merito hic status caeteris anteponitur Postremo crat.de pace. si vel humana vel diuina testimonia inhaere urgeant, cola ςrod dii
legi a Philosophoruna, conciliaq; patrum, omnium aetatum hi: 'VJφ'
ac temporum nostris patribus astipulantur; plena sunt mo quicRoma numenta Platonis, plena aliorum sapientum sententijs qui lib. et Patricdonaonarchiam longe caeteris meliorem esse concludunt. Di reg.lib.I. tir.3.
uina hic testimonia taceo, hoc unum tamen tacere non postat 3 ' ςpsum, quod deus rex regum&dominus dominantium, ut v P.Sam.91ν. num virum caput domus: ita unum regem caput ciuitatis se 1.Sam i Ar cerit.Saulem dedit populo, Dauidem approbauit, utrique Min is Dobtemperare iussit non propter metum solum ut hodie inutiti, sed propter conscientiam ut hodie pauci volunta
153쪽
Distinctio in hae quaestione non adiicitur, quia rationes in expositione satis distincte adhibentur.
emitatis.Ratios clys oc ut fetu paries expia. ntuetur. Quemadmodunt tamen incorporehu ocorvnune est, cuit uentia omnes partes cstmembri a vinum: Da in ciuitate rex ausi, acuisu uantia non olumciues omnes relisu magistra-- impendent. Sumeni med 'magistratinnihilaliud quam ocis cymarim regis. Opp. ais prudentiainari seratia quam inmmarchiacem inuretergo aristoeratia in administratione ciuitatis regno antepon ruri recedens tuis textu,qusapias ento is qu-ocuisu, quisis 'timati-m Munitas vis virtutis.
tu deprauetur in hamo, non autem ut magistraem in quo tot ciuitatis Urtutuo artesumuntur,qua regnum stragem tale re subleuamycadentem Udis sprudentia erigum . . opp. --- imperium nunquambeatim extitit quamcumret eiectι, nunqua ron erim quam cum Alim Casar et
proerendam materea absurdum est eandem inpares bello re piavisa ad mybatione constituere: non ergoseau m Milo diactatura requiratur,eruodenam inparemonarchia Pax,hilal udesquam advitam dictatura viseret. Hue musta ueremsiis uitati non studerem, nempe quod risu um sit optime merentes derepus. uison testatis exesadere, ModiniquumΑ--pote flati in exemitatis cammistere,quodissurdaransi omnia trabunalia as vim nutu dependere, bac temporum antiq--, hac aminxiaritas mala probant: naaxosum me regis Romanissis ναμ μ expulsis Senarum Athena, G thago, Lacedaemo abaipem multa ciuitates inuexerunt. Postremorem sueres Nem lectio vero magnatum mi emiabet, incertum enim inseturneanssccedat metio at in electionedeliberatio mel σα obat. Resp. CMulta hkeonglobaisura umensaeptib-ant sinsactum espmamm. Nam regem nani unum homuncionem, νώ. tot ciuitatispersenam Udoramm . LMaior lux est μου ista sasu quam inserietis stelis, maior vis est in uno rege quam isse centia banu ratio est quis vestellarum vires seruar instare, ita bona mi meesponῆι-in rege Sioc non audiat no re edi Wannm dicitur. At dees, quidiae est aliud quamstatum popul remautoptimatum orere Mnest, namquamuis inceps co filiabonorum aud eor-deberis, iis ea tamen ire dinom .
stionis tostitur occasio e Ghae omnia igitur restondeo monarchiam ' thli arae a non seper tua dictatura, non esse peracul'sum τη- petua dictat, otestat, omnia committere,Rama, arthagm Athenas,Lκαυ-- ra. mone, Tarquinios,Pisistratidas sit anno usinses expulisse, non esse insanguis Eout fortunausia ciuitatis anchara ct tutela.. p. ministratio ciuitatis ex lege m-4mperio praefertur,
154쪽
In praemio splendor mamgistratus. Arist.eth.I. cap.ra Contra honores bonistriobuendos.rat 3
ν δε rebinstatuena arbitra m volo, de quibus leges cumuiate accurate loquimη possunt Z asii dicerer ex descit iu multis rex ergo gubernare debet , ut qua nonsint decisa lege regis iuduro re-
Aneriuslibet boni excellentiasse honore aliquo eiula remuneis
Urs qualisque magistratus esse de
beati repub nos modo certiores
fecit Philosophus, sequitur nunc proxime ut de pretem ijs ciuitatis diis litibuendis disputet: nam frustra ab illo officium describitur,si beneficium non adiungatur est enim in Lficio onus dabor hominis,est vero in prsmio honos splendor magistratus. Quaerit ergo, An cuiustibet boni excellentia sit di nitate aliqua ciuili remuneranda. Sed antequam de hac thesi definite agam, quae sunt confusius in textu ab Arist. discussa breuiter aperiam. Primum igitur instituto suo explicato finem cuiustibet artis considerandum, maxim vero ciuilis esse ostendit: hoc autem ut opinor ideo facit, quoniam praemia ciuitatis finem ut mensuram habent. Hic finis inquit est commune bonum, quo tanquam norma iustitia distribuens in dandis honoribus ciuitatis utitur id enim aequale est si legem iustitiae spectes, ut quisque pro merito virtutis me
cedem habeat. Sed quaeritur an haee distributio honoris ob excellentiam cuiusq; boni fieret. Disputandi causatrimilis hoc negat Arist.aith: fieri non debere.Argumenta tria sunt. Primum,si ob excellentiam euiusque boni distributio hon ris fieret, sequeretur eolorem aut magnitudinem corporis quae sunt bona natur aliquando remuneranda esset se hoe perabsurdum est ut aliquis honorificentior euadat, quia aut pulchriore forma aut vastiore corpcire existat non est ergo excellentia cuiusque boni, ciuili aliquo honore decoranda. Prete.
Praeterea sic est in ciuili scientia ae in alijs artibus sed in aliis
artibus actus rusus solum remunerantur ergo etiam in cruuili scientia Minor probatur exemplo tibicinis,in quo non contemplatio artis, sed fistulatio quae est opus artis mercedem capit.Recte Palet mon iudex inter Menalcamo Dame- tam faetus. Non nostrum intervastantvicon oneralites: Et vitulo tu dignus cst hie,cst qui uis amores
qui metuet dulce aut experietur amaros.
Tertium argumentum ab absurdo petitur hoc modo. Si distributio honoris secundum excellentiam cuiustibet boni fieret, tum omne bonum cum omni bono comparari possit: sed quam ridiculum est,ut Milo propter vastitatem corporis cum Socrate propter excellentiam mentis concertaret' His Positis quatuor bonae numerat quae tum necessaria sunt in ciuitate,tum digna honoribus ciuitatis:recensentur intextu, diuitis, nobilitas, libertas,&virtus: diuitis quia ex pauper 'hus solum non constat civitas nobilitas quia in ea lux qua dam ciuitatis splendet; libertas quia cives fili,non serui fierent; irtus quoniam ciues boni non mali essent. His quatu-Gr, reipublicae homines prodesse solenti propter haec ergo Praecipue remunerantur ei ues. Sed idbonum tandem quod suo iure poterint vendicare homines, ut ostendati Philos phus,hic introducit singulos veluti ambitiose certantes pro honore:diuites sic loquutur. Nos terras maria possidemus: nobis ergo summi debentur honores Nobiles sic, Nos auos proauos Caesares habemus dignitates ergo maximas iure vendicamus Liberi inuidentes istis, sic suas partes agunti Nos maxima pars eluitatis sumus: praemia igitur anaxima
habere debemus Boni denique re pro se eoncludunt, nempe honorem esse proprisi virtutis. Nos ergo inquiunt honorem ut ius nostrum postulamus,& sanὸ ut ait Aristoteles iustheonesudunt, quia boni&iusti viri lumina&eolisnuna sunt eluitatis iustitia enim in illis est virtus ad aliud, hoe est non sibi sedetuitati studet. A diees multitudo haec qu/tuor in se accumulatὸ habet ergo maximis honoribu colenda.
Bona eluit tis sunt, Diuiti NobLIitas.Libertati Virtus. Prosopopaeia Diuitum,NO bilium,Studia oserum,Mul.
155쪽
sona pormanae, Naturae, Animi. Eth.I.cap.8. Cie. Tusci
regeret, unus, pauci, an multitudo: at si concurrant haec om
nia in una ciuitate, eui tum d rexv imp i qm
dissicilis uuaestio Non certὸ: nam modo de monitratum eri
virtuti id in deberi. Sed procedix Phlipseph
do contra haec omnia,docetque diuitias, penus,libertatem, non esse bona honorabilia per se nisi ad finem ciuitatis hoc est ad summum bonum reserantur: huc ergo redeunt Omnia
nuae hic a Philosopho discussa ac disputat sunt, ς
iustibet boni excellentiam eatenus ciuili honore esse dec Tandam, quatenus ad commune bonum ciuitatis aliquid
Pensi ac omenti adserat; at vero si ab hoc bono dςς' η
nditum ad virtutem obserentinoccludant, tum quidem diutius nec bona dicuntur, nec praemia ciuitatis id et honoreu promerentur. Sed hactenus ex textu Aristotelis,
nunc ver,pauca pro arbitrio dei ς fid/ς die quaeris Alexcellentia cuiusq; boni honore sq: iud sit decoranda mi mihi, an de hacu dubix N: ' μ;
pace dubitem Ostende causam. Dicam quia bona sere omnia tolli, mala vero extolli in mundo video sedaud non de facto sed de iure hoc loco quaeritiir. Argumςmi go hanc causalii doee. Adesdum paucis,&docebc . No-
umidest omne bonum subtriplicib000xv gς ς ζ.
mehendi nam aut fortunam, aut ipsam naturam, aut an
loeo omne bonum intelligo, iςo' - - iaciuitatis tendat, sic omni bono dignitas secundum magis μα. ut aiunt debetur. Nam diuites suam laudem nob1
suam glo iam. Hine Apelles statuam insignis pictoris,' nc Polveteris sculptoris simulachrumeruit: hoc quidem poli in eluit , vinelator excellens merce oeca aradisi incitamur. Probatur hoc ipsum quinq; argumcnti α
inum est a definitione iustitiae,secundum ab expositione e6trari j, Tertiuabili ductione exempli, uartum a fine bono ciuitatis, innium a comparatione naturae ducitur.Α deinfinitione iustitiae,quia iustitia est habitus cuiq; tribuendi laura vis splendor huius virtutis tollitur si in re quavis excellenti civitatis praemia denegentur. Ab expositione contrarh: nam quaeratio est, ut insigniter malis infligatur parna. excellenter bonis nulla detur palma Ab inductione exempli, quia Homeri suam laurum,Scipiones suam coronam,Caesares suum triumphum,omnes sere Inguli olim excellentes iri suum debitum honorem habuerunt. A fine hono ciuitatis,quia hoc modo ciuitas beata&fortunata redditur. NaDeus bone,quanta contentio inter ciues erit λ Qitanta emulatio Quantum quam ardens studium virtutis,si omne Ο-pus bonum excellens magii ratus voce manuq ciuitatis sonoretur Et exaduersocii iam languids fient musaeὶ Quam frigida virtutis studia Quam rara hominum excellentiu eX- empla,cum desit honor cuius umbra tam avide a natura sequimur A comparatione naturet quq rebus diuinis loca meliora dedit,ut coelum angelis,capita humana animis: quod si haec fiant a natura, cur ciuitas haec ipsa non faceret imitata naturam ' Sed hic duae cautiones adhibenda sunt, altera respectu magistratus qui tribuit, altera respectu eius qui honorem petit; illa est ut solum bonum excellens idemq; tendens ad bonum commune honore alat, haec ut nemo sui iudex se in arcem honoris temerὸ intrudat. Nam ut quo altius ascendit simiae 5 magis apparet turpitudo partium ita quo sublimius assiargunt Hulti, eo magis conspicitur c5taminatio moru Dignitas enim ostendit virum,& honorem qui vi aut fraude acquiritur timorvi ignominia concomitantur.
Praeseriptum iustitiae, quo hoe mandatur. Excellentia culu Studium virtutis, quod sic augetur. libet boni adeom Monorem ciuitatis, quae se beatior redditur. mune bonum ten- Amorem eicium,qui sic fideles & excellentes es- detis est remune- ficiuntur.
sanda propter Exemplum naturi,cuius veluti dextra res excol
bono tribue da.rat.sa Cautiones duae.
Magistratus Vtium indiscati Eth.lib.
156쪽
Eth.I.eap.ra opp. Laiis honor debentur virtuti, ut in primo Ethie ri-: ergo excellentes in ridi generibus bonorum hac iuste veniae renon possunt. Resp. Lam ct honor sis debentur virtutiperse,cta seria propter virtutem-hinc est quod docuerit Philosephus aeuiti,,liberi.
ratem,solertiam ingeni', bilitatem non msua demereri honorem, merentur tameni adbonum commune ciuitatis tendunt.
opp. Ridiculum sit Pamsi latom,ot Gredim busiacusgreisis, albi sordidissima artis homunciones appetant honorem ergo ἐπῶν res est ut excesientia cuiushartis bonii remuneretur. Resp. Pan uiatorinter deos,or Gindius bubulcininter reges fuit, or certe non est ridiculum ut Fabius a fabis inseratum venia Ceagis, hono m. Ars ultisomo est qua in bonum tendis, ct sane in omnis intarum in repub bonum remunerari debet osunt tamenmustilanor gradus, Irsem
opp. Liberali rema in Helena bonum excellens fuit, nemos mennaterquam Paris Helenam honore est dignatus. Resp. Forma in Helena bonum excellenssuit, sed adbonum coin
mune non tendens honorem non meruit.
op Solum diuites, biles, seberi est udissi in textu honoribus igni ab Aristotele habentur: Sanniones, cauponari',putores cst bubulci inter illos annumerinia non sint: ergo honoria Agni non habentur. Praetereapropter res abiecta artes, vis quas tractant, Pol 3.eap.3. e risi antea ciues esse negauit sequitur ergo quod nonfini partiae es honoris, qui olum ciuibus concedi debet. Resp. Primiaem restondeo hossub illisit minus dignossed aegni ribus comprehendi Tum aera non hominemsed actionem hominis, non materiam artis excellens opus artificisci ciuitate 'ectari, ne non in suo genere tradu remunerari. Postremo firmo quod quamuis mn sint actu ciues, participes tamefferiposse didinitatu,siprudenti ac iusto magistratu cisum fuerit genimia excellant insem atrie, si tendant ad bonum utile aut honestum ciuitatis, in arbitris est Estratus ursant ciues, adeoqbiustis honoribus peramenturi
Dubium. Utrumisserendis legibus militas tim4-rum quam totius
multiis. Non homo sed actio hominis in eluitate specta
TAN amore legum tuarum ardebas Lycurge
ut potius in perpetuo exilio uiueres quam eas in patria tua violatas cerneres'Factum hoc tuum profecto laudo,nam corruptio legis est confusio ciuitatis. Est enim lex norma&anima reipub qua regit bene ituit beate.In serendis ergo legibus quis potest dicere quam cauti,quam iusti, quam 1 pientes esse debeamus8Sed quid ago Solum hoc locosum ritur,an in ferendis legibus utilitas bonorum potius quam totius multitudinis spectari debeat. De hac re audiamus Α-ristotelem. Id rectum est inquit in legibus scribendis quod ad totius ciuitatis utilitatem,& ad rem omnium ciuium comis munem pertinet. Id rectum est quidem, nam legumlatores non uni,non paucis, sed toti ciuitati consulere ac prouidere debent. Hoc probo a natura legis, ab usu ciuitatis natura degis,quia quid aliud lex est quam lingua totius ciuitatis,qui eadem voce omnibus non paucis loquitur Abusu ciuitatis, quae tyrannos appellat eos qui in suis deeretis aut sibi aut paucis consulunt. Quid enim hoc aliud est quam aliena inuadere,bonaq; publica ad priuatorum usum turpissimὰ aue tere'At dices,legumlatores maxime contendere ut ciuest nos' honestos efficiant, sequi ergo videtur quod in sere dis legibus potius bonorum utilitas quam multitudinis spectari debeat Agnoscimus quidem hune conatum, hoc se dium in legumlatoribus requiri, ut contendant bonos omnes' singulos emcere;at prudentiae hoc est cum videant bonos homines esse leges sibi,in sanciendis legibus magis multitudini quam paucis studiosis prouidere. Sunt enim boni pars minima ciuitatis; at multitudo imaginem & sorinam
paucoru bonor comm num commune, lege, dirigeret dum spectaridcbet,qui si hoc non fieret, inuidia populus exar taesceret.
157쪽
Opp. Docet in textu Pbilosephus leges esse optimas qua ad
tum ciuitatis co et tantur: sedessatira ciuitatis in quo nec utiliatat bonorans, nec utilitati multitudinis studetur ergo frustra hanc controuersiam imunt. Ionor probatur, nam tyrannis est satus ciuitatis, qui nec bonis nec multitia ni constat.
Resp. Re fondeo derectu non de obliquis reipub.formis hic disputari Praeterea dubitant nonusti an in a a tyrannide utilita mi, ritud ni,penitus negligatur hoc Politicum non est, ut aiunt qui dam,nams.blpectepulcherrimarum legum in usum piat uit iis bona latrocinantur tyranni. Opp. Inari cratia qua est bonorum impe- leges tius in bonorum quam inpopubis sunt cooedenaa ergo in aliquo statu parius bonorum utilitatiqiam multitudin consulendum erat. Rei p. Optimates in democratia tyrani essent sibi magis quam populo consulerente fateor tamen leges in eostatu ad bonorum ouis aliquando fieri, sed ita tamensasta, ut magis adpubiscum quam Giuat-υtile referantur opp. Bouum ciuitaris est verebon honestum ergo inferendis legibm potius bonis viris quam multitud ni est consulendum . Tatio tenet, quia bona fortunae studiosis maxime debentur, ut in Ethicis docuit Philosopias, nam bonasortunasuntsolam bona re- fectu virtutis. lResp. In cosulendo mustitia vi magiis quam bonis bonum hon .sum non contemnimus, imis id maximi facimus cst stimamin. Na Laoris non sanis parantur medicinae sta infirma multitudini
non tinta legum sancitarum destinantur tabuia Quippe Miti ut Pola e Viliti supra diximus sum lege sibi, at populus legis voce magis ἄγου ha- .de legib. bet, ut aut ignoram melim in aturi aut errans puram in viam
Vtrum ostrarasmu in bene insituta ciuitatefit e nrobandi hoc est,an liceat in signiter excedentes viros ad tempus in exitium
VAM absurde, quam inconsiderate nunc agis Arili Modone excelleniatia in Qui iisq; boni dignam imperi opNunc dignam exilio putar,' An iust Plut in Annidi Han in baiuli relegatus, qui animi Aristi. fortitudine omnes Carthagineses Aniuste Aristides est pulsus patria, qui animi aequitate omnes Athenia esses vicit 'Quid' An ideo heroici excellentes viri patria carerent, quia alios virtutibus antecellunt: absurdum estnon audio,impium est non sero.Credo equidem risi te hoc non dicere, existimo enim potius quoiadam interpretes in sententia tua exponenda turpiter errare; nam si tu hoc diceres nunquam profecto beatum viru dignuimperio,Vt supra, nunquam rege inter ciues deum interho sep mines iudicasses,ut hic apertὸ loqueris.Quare ne contagio metii, MI sum virus in tabe ac pernicie rei upub.Machia vellitae ex hoc hiauellitis loco suxisse videantur, audiamus primum syllogismu, quem proripiuntur. in fronte huius cap ipse de hac re contexueris. Quicunq; aut
ut rex inter ciues, aut ut Deus inter homines vivit,is in exiliuis,
no est relegadus: sed vir heroicὰ excellens alios aut ut rex in tiatiἰ ἡ ' 'ter ciues,aut ut deus inter homines vivit: ergo vir heroice excellens alios in exili non est relegandus Maior aperta est,na exulare simul viuere cum ciuibus non cohqrent Minor intextu constat, quia ut inquit Philosophus vir excellenter bonus non est pars ciuitatis, neq; ut ciuis legibus subhcitur. Non est pars, quia omnes partes bonitate vincit; legibus nosubhcitur,quia insigniter bonis ut ait Plato lexn5 est impo Di eue pellendum a ciuitate quam regeret, non esse relegan
158쪽
virtutis. Argumenta quatuor pro
dum a patria in qua luceret hinc contentaneum putauiae rist. vi legumlatores egregie excellentes viros ab omni seruitute legis exciperent, nam aliter legumlatoribus ut olim Leo alijs animantibus respodere possunt Leo ut allegoricdnarrat Antisthenes leporibus in concione postulantibus aequalitatem omnium, Ego inquit vestris legibus obediamsi mihi demantur ungues Optimi viri sunt tanquam leones id est reges inter ciues, illorum virtutes sunt tanquam Vngues, quarum excellentia hoc postulat ut legum seruitute liberentur. Sed animus Arith in altera parte huius cap.totus est in ostracismo exilioq; bonorum approbando.Audi nam distinctione & accurate quid sibi velit tande intelliges Duplex est ut supra diximus reipub administratio,recta, monroeta; in recta ostracismus non permittitur; in non recta approbatur. Quod in recta non permitteretur, sic syllogismis probo. Quicunq; ad conseruandum bonum finem ciuitatis tendit no est a ciuitate relegandus essed heroice insigniter bonus ad coseruandum bonum finemq; ciuitatis tendit: ergo heroice Minsigniter bonus a ciuitate non est relegandus.Similiter quicunq; est lux,lex morma virtutis a ciuit te non est arcendus sed vir egregie bonus est lux, ex io ma virtutis: ergo vir egregie bonus a ciuitate non est arcendus. Est lux, quia vitae exemplo splendet est lex, quia alios dirigit; norma, quia actiones aliorum moderatur. Porro,quicunq; dignus est imperio exilio vulnerari non debet di sed vitexcellens virtute dignus est imperio ergo vir excellens virtute exilio plecti no debet. Postremo, quicunq; proxime accedit ad Deu is non est a ciuitate exterminandus sed vir ex cellenter bonus proxime accedit ad Deum: ergo vir excellenter bonus a ciuitatensi est exterminandus. Huc addi potest, quod quicunque existit impense malus sit nece dignus ergo quicunq; existit insigniter bonus luce ciuitatis illustr dus. Aduersas nunc partes agam, quae sunt apud Philos phu pro ostracismo dicta paucis ostendam Argumeta quatuor sunt , primum sic se habet Quicunq; fini ac bono ciuia
talis infesti suntoriacisurum iure patiuntur sed qui opibus,
gratia,Potentia maxim excellut alios, bono ac fini eluitatis infesti lunt:ergo qui opibus,gratia aut potentia maxime e cellunt alios, ostracismum iure patiuntur Assumptio proba tur, quia his bonis superfluentes squalitatem ac proportionem quae inter ciues est alenda violant corrumpunt,vnde maxima contentio inuidiaque populi nascitur. Si hic ty Vide.Pol.s. rannidem, ligarchiam, aut popularem furorem intelligas, δp 3 dimpoliticum&quodammodo iustum in illis esse existimes, si R 'ob hanc causam virtutc praelucentes relegentur; nam quid magis tyrannidem in istis impedit quam vis splendor heroi cs virtutis Sed Christe bone,quam late hoc malu serpit' Discede Athenis iuste Aristides,si Timon crud clis in ciuitate regnet . Alterum argumentum in textu sequitur, nempe quod Argonautae Herculem suum ducem olim reliquerint, propterea quod excellentiorem se ipsis illum esse putarint Rhod, Aeetia excellentia ergo ut aequalitati ciuium maxime inses a bono nautie que ciuitatis inimica seueris legibus est coercenda. Tertio arguit Philosophus ab exemplis Periandri,Tharsibuli,&a Di0Π-Η liciliorum tyrannorum.Ηistoria sic est Mittit Thrasibulus tyra '' 'P .nus legatum ad Periandrum, ut eius costium de administra Tamuiniistione reipub caperet; legato Periander respondet nihil, sed refert Liu.dee: inter ambulandum eminentiores spicas baculo decussit, eas clib. Quid, demq; segeti adaequauit. Hoc cum legatus Thrasibulo nun ῆς P classet,statim intellexit tyrannus e consilium Periandri te-dere, ut excellentiores ciues e medio tolleret. Hoc inquit Philosophus no solum tyrannis expedit, sed in oligarchijs: democratiis suum locum habet. Sic Athenicia se Samios, Chio . Lesbios; sic reges Persarum Medos, Babylonios, ali Apostrophoo'; frequenter extenuarunt,quibus veluti penas virtutis Ostr cismus
honoris inuiderunt. Quid An solum Perst an solum Ture /'I haec pariunt oua Non certὰ:nam iam in christianas respub triuiit
naec fraus irrepsit, scilicet ut qui maiores spiritus virtutis a sit. dent,ostra cismi testa notati aut ad exilium aut ad cruce con- inuo designentur. Somniant enim C sares seno esse saluos WςxQR in M', Pompeianos secum Romae permanere sinant, at in exilio h ' PF 'yirtutis quae spes salutis I In effusione sanginis quae salus ci- 3 uitatis
159쪽
uitatis inest Postrema ratio a limilitudine ducitur. Nam quemadmodum pictor pedem sua tabulamsi seret, qui legistimam mensuram proportionem corporis excedit; it nauium opifex partem reliquis iusto maiorem esse nonp tirur;&deni l ut magister chori illum cantare non sinit qui omnes rellitos sonore vocis magnitudine vincit ita in reinpub noti est ferendus ille qui reliquos omnes bonorum suisorum excellentia superat & exceditiostracii ius ergo in ciuitate est approbandus, non solum ut radicites extirpetur malum, sed ne in tu inorem inuidiamq; populi excellen sinisves gnomae ei dat incurrat bonum. His demonstratis tria in ealce istius A Q*xςliςδ eapitis consi seranda se ,sserunt; primum, quod dicat Arist. consultius esse ab initio ita rcmpub ipstituere, ut tali remedio non omnino egeat; alterum, lubd in optimis sermis rerupublicae hoc non sit absolute iustum; postremum, quod inis πῖ ς iri signiter bonus ut rex perpetuus in ciuitate tueret. Primo,ar ω ςqμφη i/ guitur Arist hoe genus exili,no approbasse.Secudo,in re inareipub Armis idipsum non posuistit.Tertio, monarchiam de
qua iam proxime disputat meliorem esse caeteris insinuasse, Nam si unus optimus secundum Arist.ut rex perpetuus in ciuitate viveret, si quoq; ut Deus suae vitae exemplo ad virtutis studium ciues alliceret, proculdubio secundum Aristotelem monarchia In qua simpliciter optimus magistratus requiriritur teliquis omnibus ciuitatis sermis praeponeretur.
ostraeismus quid. Mellucin Aristid.Aleia blad Themist.
Iustpadministrationis,&sie 'ppi cibari no debet, ut probatur aperte quinque syllogis uis intextu. Non recta administrationis,& sic quodammodo approbari potest ob rationes quas antea attuli-l smus.
ratur, vel respectu Alex.Geniat. muentumst institutum, quo per decem integrosannos ultram
nitatis stlendor ammos oculosi ciuiumperstringeret. Op niusta administratione resp. ostrae mi est admittexilura
ergo male defenssitur contrarii-. ntecedensprobatur, quia comtis isse in iusta administratione riuitatu aisquos optbm, gratia, potentia ita praualere, visimu coerceantur cyus, metussedur
vis sequatur: at lenim remea um exegitari non potes ad hoc malum 'iam fractsemus ergo ostraeismi unausa ad Miseratione ciuitatis est admittendi .
ita intumescant in ciuitate aliqui, ut metus seditionis indestqua tatis, civitatis. tureoitu pecunia quam anima, dignitatis quam ciuitatis iactu ramsentiant; an metu ampuJicio satu iusta causa no uni ut plectamtur ciues sed si illorum copia,fauor olentia interitum ciuitatis tendant, tum quouis iusto modo deprimi cy coerceri de επςςllentia bent Asb huic araeumento est ondent eis I9ntiam bonorum ari 'λ000 uin ni mi biosorum telσι at tua ciuitate bene instituta nusio modo ex Ienda. Mare debet. Opp. e r . intextu aperte defendit hanc quastionemn lum addeprauatas hederis- ad recta re Fub pertinerereres in re-ctoformis civitatis ocet ostrarismum exercere. Antecedensproba in rex verbis Phlosophi quaesunt ista.Quaestio de hac causa loquia re ruria bisposita uniuersevisomnes reipub. administrandasormasce letiam rectaspertinet.
Resp. Arist. eo loci non intelligit heroice insigniteri bonos a r Nemstitutis civitatomarcendos esse, quippe illorum opera bonum commune Gestum conseruatur; sed hoc intelligit, quo uris tetram rectis administrandiformis utpotentesin ites gratiosi,sis istis sammiavi factioniblu nutriant, ostra: no notati extem
Opp. Egregie bonina bene instituta elu:tate exulare debete ergo μα-- in rectis reipub. administrationιbus admitteretur. Antecedensprobatum, quia in Arsocratio unus aliquis virtute cateros vincoles expellendus at a socratias rectaforma ad--nistra a ciuitatis ergo in recta admin rationis serma Myracis inponeret- orpatet, quia si unus a tris longe ex A--τeros, tum tenatu tru ad monarchiam: nam Attalux rectu
160쪽
Rex'tioad Consilium, Imperium.
requirit Arist.m tanquam rex inter actos uiuatrat tendere admonarchiam est corrumpere aristocratiam, quodfacinus in eo tu est morte nedum ostracismo agnum. Hac quos dici possunt de democratia,qua os forma inter rectainre sub annumeratur. Resp. Egregie bonus non corrumpi sed conseruat bonum finem aristocratia, nam etsi Hys virtutis magis caeteris fortasse Hyleudet, fonte amens emper iuste est decor erit.Quippe bonus non timore panastdvirtutis amor e legibussubmittit. Fraterea sylendo steminentia virtutis non est causa cur boni intumescant, sed tius uti imitatione similes, pares flant ubi disit Arist. quo tanquam rexmter alios visent, intellem ut quidam exponunt quoad consilium non quoad imperium, quoad candorem vita non quoad horarem regni.
Argumenta in alteram partem quistionis quae probant in non rectis reipublicae formis ostracismum iuste exerceri posse. Opp. Ostraci um cst exilium patipro excellentia virtutis est mata. pro bono sustineresed malil pro bonosustinere est imustu ergo
Uracimum 2 exi mpatipro excellensia virtutis est iniustum. Resp. clementiam defendere apud Neronem turpis habeturca adita retulem colere inpraua ciuitate res iugna habeturpanὶ Siam clementia defendere est turpe non re fectu materia stapem Fonauta virtutem colere Henum espana non restectu boni quodsi sed tui in quo malum non bonumstatur.Cum ergo istismodi admianistrationis salus in hoc maxime consistat,ut abigatur virtus, qu dummodo iustum apparetFin talisiorma ostrarismus toleretur. Opp. mane est ut virtutis dium pernici progignatre onec in malis formis reipub.ma stratius orsi exilivmperamitet. Iamir Uitu Resp. Glorias non ignominia, vita bonorum npem Vsutam x xun/ malorum colluuies arentur. Nam etsi ortunaparuam tanturam ferant, virtutis tamen occastum illorum steritas non videbit. Opp. Desectis maximi boni nomen ciuis non meretur: ergo exiseesientia eiusdemmam exuli ncita requirit. Ratio sequitura loco
Topico, nam contrariorum caritraria est ratio.
Resp. Resectis maximi iam vimen st Leucisi in auis rei'
armigrationibus meretur, ct excellentia quasi pestis quadrim assilis expelbtur; nam quid malo infestius quam tum virtutis Udhortatus est Seneca Neronem adclementiam, siapertit: ims squo mague dulcioribus modis adlinata es mater, sed. t ων occisa laniata fuit. - uetan N
Dubium. Annaturalissit manarchiaprae mis virtute viri
VE RI A tua Arist. in fine huius capitis me vehementer
mollensinamq; sic concludis.Reliquum igitur est quod Videtur ita comparatum esse a natur, ut omnes huic id est excellenti vir pareant,idque libenter,& quidem ita ut tales viri id est virtute praestantes I in ciuitatibus sint perpetuir SeS. Haec verba me mouenti ut dixi quoniam paulo antea multitudinis imperium paucorum studiosorum unius potentiae multum praetuleras. Sed in hac re diutius non ludam,icio equidem te de me dijs ossiclis illic hic de summis dicererno unum tamen mihi velim expedias, cur dicas ita comparatum esse a natura tuni excellenti viro libenter a ciuibus sponte obtemperetur. Haec parum cohaerent certe, quipo ei sint penatura necessitatem, voluntas libertate habet Vis tu hoc ma,Medd elle naturale tamen concludis esse voluntarium quae haec est contradictio Nulla; nam imperij naturam, obsequii voluntatem causam effectricem censeo est enim in imperio quaedam necessitas,nam sic conseruatur natura estio obsequio humana libertas, nam ciuium sic retinetur concordia. Quod vero sit a natura rationes 4rgumenta,quae antea attulinuis de monarchia alis dilucidὰ comprobarunt. Quare vinolent, ne sim molestior iam verbis studiosum lectorem ad illam animi intelleis partem expositionis refero, nam solum ratiunculam hietui, omnes
ddam, quam tum omifi, nempe quδd se ut inseriores dio V ' ΠΤ v tentiae viresque animi naturaliter intellectui propter excet
lentiam eiusdem subiliciuntur: ita a natura comparatum est Eth. r.cap ut omnes ciues uni, si excellat virtute, subsint Mobsequan Pla in Timς
R E his videat diligens aestudiosus lactor quo animo διδ 3 hQ