장음표시 사용
191쪽
Vide. Macch. in Liui.lib. I. cap. IS.
nasi itur quam nunc discutio, An formi ciuitatis mutata eq-dem ad tempus leges sint retinendae inuemadmodum ra-rillime inueterata consuetudo dissuitur: ita dissicillime ciuitatis forma commutatiir Uerum si tandem maximis de causas commutetur, magnopere cauendum est ne filia matrem deuoret, hoc est, ne noua alteratio ciuitatem perdat In mutatione reipub. satius est testudinis tarditatem. quam velocitatem leporis imitari;lente festinandum est ut aiunt in rebus tantis sat cito si sat bene Romani olim Tarquinio rege expulso,atq; monarchia in aristocratiam transsata leges prioris status sapienter ad tempus retinus re, quod etiam iaci ta est cum senatus in populare imperium declinauit. Hoc quidem fecerunt mea opinione sapientes viri, ut paulatim ad nouos mores noua' leges populus allectaretur,qui subitaneo hii petu impulsus furit, qui laniter persuasus emollescit. In mutatione ergo reipub connivendum estis multis ignoscendum saepe, nonnunquam ferendum, tolerandumniatum, si ad antiquas leges quae nuper oracula ciuitati erantia multitudine prouocetui: nam si aliter fieret,ita in q; nautato statu ad nouis obediendiu legibus cogerentur c ue, verendum est ne sumus suffocatus in flammas editionis prorumperet, suoq; violcnto motu ciuitatis fundamenta
conquassaret. Philosophus in Ethrcis suadet, ut noua leges populi moribus ut Lesbia regula lapidibus concinnentur, hoc est, non temerὸ nouis legibus mutandi sunt mores h minum, sed paulatim ad rectum sunt deflectendi modii hoc in condendis legibus praecipiat, quid velit in mutandis illis quas diuturna consuetudo firmauit praetcribere 'Facilius quidem est nouam ciuitate nouis legibus e iungere quam ab antiquis ciuium animos distrahere: alienare Ratio eli, Quia illud vix semen, hoc vero radicem fructum habet. Preterea sicut apud. Egyptios lex erat ut medici ad tempus non mouerent humores sed vim naturae expectarent:ita quudem optandum est, ut custodes ciuitatis antiquas leges eo usurpermittant donec sapientis suasu aliquantulum mores
populi commutentur. Nam ut in mouendis humoribus eo
poris ante definitum tempus magnum periculum naturae: ita in mutandis legibus ciuitatis ante persuasionem populi grande reipub dispendium imminet. Qui ergo consulto &sapienter status rerum pub.mutant, extemplo ut aiunt i nouationi legum non student, sed umbras populi sequentes sphaeram reipub.sensim ac paulatim vertunt,donec ad opi eum punctum digito quasi attingendum venian cardine': civitatis multiplici conuersione in definito statu figanti confirment hoc enim modo ciues deliniti facile quo velis pertrahentur,legesque novas,quas sanxeris, sine omni murmuratione sustinebunt. At dices,quae est liqc mutatio reipub. si eaedem leges,si ijdem mores maneant λ Nonne sunt leges nerui reipublicae, a quibus sensum motumq; ad suum bonum habet'Fierine ergo potest,ut ciuitatis forma mutari dicatur antiquis legibus non mutatis attende,sicut ab extremo ad extremum nemo peruenire potest, nisi per medium: ita ab una sorma ciuitatis ad alteram populus adduci non potest nisi per medium; hoc ergo volumus ut iustis de causis aliquando mutetur reipub status, sed ita ut per media non Per extrema ista conuersio,& commutatio fiat.Maneant e go antiquae leges, ad tempus valeant; praeualeant tamet sapientum voces,quarum moderatione veluti modulatione quadam dulci astectus mores populi alterentur; quod cum eueniat,valeant voces, priualeant leges, seueriusq; resistentes legibus castigentur.Legimus de odio illo dei ac hominum Iuliano apostata,qui postquam primum a salutis te sera ac religione desciuerat, Christianos omnes viros honestos callide astute dixit, illorum sanctam religionem e rorem non haeresim appellauit,eos etiam in curia a suo latere secundum antiquas leges vivere permisit demtim vero maiore concepta inuidia illos a palatio abegit, tandem mutatis moribus per licentiam populi nouis legibus constitutis ad carceres cruces raptari ius iit. Si Iulianus apostata mutato regno in tyrannidem his medijs sub praetextu virtu-xi 'sus,populum ad approbationem suae tyrannidis allecta-uςrit, quanto mesius quantoque sanctius boni principes in Y mutandis
tur,nisi per medium. Iulianus Ap stata. In Ecclesiasticis annalibus.
192쪽
mutadis deterioribus rerupub formis in iustiores his modis prudentia in uterentur λ Prudentia haec est in bonis,alluti vero in malis: bonis,astutia iam in studiosis ad bonu commune, in facinorosis ad pub- iri alta lieam pernicie tendit. At urges antiquas leges sertasse malas omnino esse . quid tum Ergo line omni mora sunt abrogandae. Rationem nego,non quod mala non toni, sed quod ad tempus ne maiora creentur periclita tolerari debeant. Viseroo antiqua S leges inmutatione status ubique expungiλVolo,sed ita,ut multitudo ijsdem expunctis non insaniati imo leges retinere iisdem non obsequi tumultum insa- Plena sermo niam parit non parit modo sapientes magis ratus praesint, cinatio qui populi affectus moderentur a leges non sunt leges quas violare licet: versi est si ratio, &m'n affectio gubernet.
o Magnum centum diuitiariim, ad
quem pauperes non possunt pertim gere. Paruum censum, in quo statuest
succutiIO. Arbitrium imperantis, in quod ges iniustelabrogantur.' Similitudine naturae&artis.
Quaest quae est, An Periclito mittationis. leges antiqui ad Ab assuefactione multitudinis.
lupus in mittatione , Prudentia magistratus. reis snt retinendet sudes ono ciuitatis, ut dilacide quod probatura ripater.
Opp. contra primam partem capitis. opp. Secundas'ecies paucorum potentia non distinguitura eis eundissectepopularis imperi': reoperperam has'ecies vidistincta definiuntur sentecedem probatur,quia utra. feries estist patet in quasecvnsim exilemparuum,diuitiarum eoum homi-
uo, ratur,ae ferunt tamen quia insecundassectepopulari potentia censu paruuicta nitus, secunda vero Vectepaucorum potentis Explicantur in hoc Cap. duo. Diuisio paucorum potentiae inquatuor species,quae sunt. electio. administrationes Fauorei
vel secundum populi, in quo statu est
rensiusparuus stis e nitusproponitur. Praeterea inhoe alia est di- 'umo,quod inpopularipotentia nonsit penes magistratum alios*bi eligere: at in hacformapaucorumpotentia alios assumerepro ar bitrio tuebit. opp. Paucorum potentia est in qua aeuit principatum tenent: Diuitiae eae sed insecunda specie dumtesprincipatum non tenet:ergo Fecundasse forma oligar. rapaucorum potentia non es. inor probatur, quiad uite non hil paruumsed magnum censumpondusis diuitiarum babmia Paruus eensu Resp. Paruvicensim dicitur comparate non absolute parum e Comparatenim est non simpliciter sed re fectu eorum qui maiorem habent Absolute. Contra quaestionem propositam.
dent:ergo mutato turilsitatis eassem leges non conuenit retinere. α aeeo Antecedenspatet, quia leges cuivis ciuitatis formam flatii is modantur. qu tur. Argumentis probatur,qui ne legibin c3sentaneis admi pol. 3.cap.ranistrandi forma distrahuntur ciues in contrarios diuersis sines. Resp. aeges in mutatione ciuitatis consider-tur bifariam, aut defective,ut aiuut,aut perfectiverantiquae seges retinentur quidem sed desective,ut eator naturalis in corruptione vita noua autem l gesponunturae perfective vrformaplanta post corruption se miris. Non ergo retinentur leges, ut uiuat,stavi deficiant; non ut valeant in moribturpia confirmandis; sed ut nouis confirmatis penitus declinent.
Opp. Contrariaeue simiainesse nonpossunt: sed leges illiuersam Aristeap.do formari sunt contrariarergo uiridem ciuitati ines non possunt. N*s Resp. contraria accipiuntur duobis modis, aut intense viri j
Similiter de legibus cotrartyr inmutatione ciuitatis dicimin,quaria ita nempe antiqua indeclinatione havero inperfectione ponuntur. Opp. S subito mutetur morbm in valetuinem non nocet corpo Mutatio lare Eossebito mutetur deprauatis titire . in bona noueraci Nςliu Op tati. Ratio tenetproptersimilitia ne cor ri naturalis di ciuilis. μη μ' Resp. Similiano tenentper omnia, quamobrem ratio um sequi similia non eur. Praeterea raris ectiingit,ut derepentesmelamissa acqui tenent perratur sanitas immo potius in hoc si litudo 2 rationis propor omnia. ri tenet, quodsicut cormnum de naturaliter non tim cor-TA rumpituro
193쪽
rum iture iraec Iturimis psydeficiuitas, identer nonflati eommutatur. Namit aqua cauda sensim ac paulatim priorentionaturam, st*bstantiam petat: ita una admim trandi forma sualiam mutatasuccessi in At aiunt passibus vires amittit. In hos
er rudentia magistratus cernitur, quod leges antraua adtempM tanquam umbra corporas retineantur; non ut illa obstruent ciues,
1 sed vi illarum dest tm intuentes ad alium ciuitati flatum,more salacrius properent ac festinent.
Dubium capiti . An isterior is simplex obgarchia quam mixtost O LisARc Hi simplex&absoluta est, in qua pauco
rum affectus non ratio, impetus no intellectu regnat. Est autein mixta, in qua opulenti homines leges dominantur. Tres primi species paucorum potentiae sunt mixtae, ultima, ero simplex,& absoluta dicitur. Comparatione iasim quaeritur, An haec illis habeatur deterior ' Respondet si ,, ehi, Philosophus deteriorem esse, idq; probat tribus argumen-smplex x tis,quorum primum est ex parte legis, alterum ex parte M a deterior oistratus, postremum ex parte finis. in parte legis, qui mea lex deficit, in alijs vero obgarchiae formis lex principam tenet. Ex parte magistratus,quia in ea regunt tyranni,m ahJs non item Ex parte finis, quia in ea non bonum commune, ut in caeteris, sed bonum priuatum quaeritur. Si ergo in ista administrandi forma neq; leges, neq; ratio, neq; massistratus, neq; iustitia, aut aequitas ullum locum habeant,sequitur pre citeris longe pessiimam deterrimanam habenda elle. Distinctio patet. opp. Alia steries ollarebia opponuntur maxime virtuti ergo sunt pessima, ex consequenti ultimis feries non est deterior. A tecedens probatur, quia omnis obgarebia opponitur aristocratiae, uastia iustitia, ct aequitate regitur. Re sp uuamuis maxime diuitum imo tollarchia Baisatin ratio ri tamen quadam boni misi inter eiusdem formaου proportis comparatio non enim tam opimuntur iustitia ilia administrariores, in quibussecundiis leges minum, quam hae, inquan
opp. Alide forma Agarchia fiunt deteriores:ergo iniqua est ista
comparatio Antecedens probatur, quia aliasunt malis legibus ammata,vltima ver, Fecies leges non habet. Resp. Hac ratiosequeretursiomnes magistratin in Hysfremis obga ebia essent penitu iniusti viriinmness, leges iniqua: at ita non est,nam inpaucorumpotentia Altisuntsui ciues, multat leges miles ac necessari ut Aristotele se insinuat.
E sterilior,ieiuniorque videaturisci qui modo praecessit de formis popularis paucorumque potentiae explicatio, utriusque nunc causas, rationes ostendit Philosophus. Et quoniam prima species democrati Demoeratiae in qua aequalitati ac libertati stude species. tur,communis est reliquis, eandem iam prudens omittit, primoque in loco secundi generis rationem exponit. Hoc genus est, ve niea narrauimus, in quo paruum ac definitum censum di A magistratu uitiarum possidentes ad macis ratus honoresque reipub. ςn i py pervehuntur;quales sunt agricolae, artinc es, da genu a 9, 1.Pauperes. qui tenues,4 exiles iacultates habent. In hoc statu inquit non ex arbitrio hominis, sed ex praescripto legis vivere oportet .Ratio est,quia angustis facultatibus ciues praediti satis tib ab opere non inueniunt, ut reipub onus perpetuam.
que cura sustineant paruus ergo census causa est in hae sorma democratiae cur leges imperent, quippe ciues penuria quidam laborantes non postunt nisi certis ac definitis temporibus reipub.vaeare is seruire Alterum genus popularis potentiae,cum nulla census adhibita ratione cunctis rei publicae munera ac dignitates paten illis hominibus solum ex ςςpti , qui neque naturae notam inustam, neque fortunae Nφ h
manum lanistram sentiunt,quales sunt nothi, serui,alhque id
194쪽
genus pauci. In hoc quoque genere dominantur lege ratio eis, quia vectigalia satis optina non suppetunt, ut qui magistratus gerant otiari possuri. Tertium genus est in quo
s. ut ab administiatione ciuitatis serui solum excluduntur. In hoe etiam statu secundum leges vivitur, quia satis diuitia, tum ad otium non suppeditatur. Postremum democratiae genus est,in quo totus populus secundum arbitrium, non se eundi lar praeseriptum legis vivit, qxiem stato populi asseristatio genuit, licentia auxit, furor multitudinis confirmauit. Quemadmodum in I parte huius cap. deformis demoer tiae, ita in ultima parte de formis oligarchiae agit Philoso-Oligarebiae phus, earumque rationes similiter paucis perstringit. Pri-ῖςης - iiitina ergo genus paucorum potentiae seu ligarchiae est illorum diuitum administratio, qui neq; tam amplas facultates habent,ut ijsdem negle diis cessare otiari possint, neq;
tam exiguas,ut a ciuitate suum victima coacti quaerant;quod cum ita sit, necesse est legem non ipsos in hoc statu ciuitatis imperare Alterum genus oligarchiae est, cum minorem habentibus censum accessus ad remp. patet,sed ita, ut valentes plurimum sibi alios in subsidium contra multitudinem assilis mant, legemq; sanciant, qua videantur iuste socios minoris census eligere, ut cum opus sit contra populu tutius praem niantur.Tertisi genus paucorum potentiae est,in quo viri potentes regnant,qui ne in posteris occasum inclipsin nominis atq; honoris videant egeni successionis constituuntiPostremum genus est,quando aliquot in ciuitate supra modum diuitijs aucti imperium rapiunt, non aliter, quam tyranni sine lege vivunt. Haec plena analyss: expositio textus nuco quaestio sequitur, quae est,Αnnothi sint ciues a Si urgeas nox sya e 1 Uioru hoc loco nomeminisse Arist.respodeo in describedo a.
genere potentiae popularis aperte idipsum quod quaerimus, insinuasse.Verbalisc sunt.Omnibus licet ad rempu.accedeis is re,quos modo generis exceptio non repellat.Per generis exinceptionem,Sepulue da alijq; docti interpretes nothos intelis ligunt.Sed de nomine no certamus,reipsam quirimus.Instituta est olim in omni eluitate sancta Mindiuidua viri Demia naevi
nsq; colundito,ut certa proles,libera immunis quasi seges Adulteri in rei p. nasceretur: qui ergo hanc coniunctione violat,qui hoc naturam,in
faedus quasi dextri naturat percussu dirimit,qui alterius tho 'M:' ', RURsς- rum spuma suae turpitudinis eo taminat, istrini eotta natu 'd' ' S V λη ra,tu contra iustitia,postrem,contra scipia delinquit e6tra natura quae hune nexu parit,eontra iustitia ciuae eundem iam
vatisi alit,eontra se ipse qui se hoc scelere odisi ciuitatis facit. sdiu is, Eis , Indigna res ergo est ut spuris,qui sunt effectus tantoru sese sis lauim i zilrum dignitatem inrepv. obtineat participesq; ciuitatis quae admittendi. est societas tantum liberonim fiant. Praeterea quid aliud est C 'H33 in spurio degenere' ad comione,& senatum ciuitatis admit 'a .es ii ''tere, qua ibi clinis quasi faces accedere,laxatq; habenas eor- Pola . H.
ruptoribus virginii,adulteris,ineestuosis,allis' monitris ho--.i .i.3.cap.4 minu concedere'Qui cu viderint suos spurios surtivo semine conceptos,nato' iniuste no miniti in ciuitate florere,quam filios legitime partos,libereq; educatos, ad Platonica rem p.
ac commuilitatem uxoru ad immanitate tuo lum scelerum,
ad omne licentiam viis pricipitantius ruunt.Porro Cum omnis redie instituta ciuitas praecipuam curam sui nominis ac famae habere debeat, non ost decorum, imo potius impiu cst spurios ad sua subsellia,consilia,honores,ossiciaq; adscriberedi conuocare.Na praeter exemplum mali,quod posteris hoc niodo relinquitur; capitalco diu inter istos ac bonos ciues
nascitur,quippes gre indignabucle homines studiosi fieret, ut sibi nothi in participatione ciuitatis pares Maequales fierent. Huc illud quoq; accedit, quod spuriiab ipsis ut aiunt crepundijs homines nequissimi moribusque di lutissimi plerumq; evadant:at tale libertate donare civesque constia tuere est iniustam& facinorosam rempublicam efficere. Si ratione requiras cur spuri maxima ex parte sint alijs de te sp ix d η'riores, respondeo ex Philosopho,primum quia a malis prin 7 iui '' ' cipijs oriuntur,secund quia plerumq; minus studiose,quam mam degenetlegitime nati educantur,postrem,quia tam sandis societatis sanguis re- nexu reciso vires iustitis in eoru prs cordia abunde non suunt
ac diffunduntur.Si ereo mali malos plerui generent,si mali 'malos aut effeminatius, aut negligetius a teneris annis insti POIze p., litantii
195쪽
si 1 malis malos susceptos influetia aeternae Iustitiae rarissimὰ foueat adijsq; virtutis minime adornet, iuxta illud, Spuria viticulamina no aget radices altas;cur spurios ciues facimus Cur illorum nomina in albo ciuitatis inscribimus p Adhue sic iuste illegitime natis haereditatem negamus, cur ciuitatem spurijs concedimusλPostremo maiorum exempla nos in haere doceant,quippe Romani,Athenienses, Lacedaemonu, aliaeque permultae olim ciuitates secundum normam iustitiae viventes nothis libertatem, ac communicationem ciuitatis pernegarunt, imo quod maximum est. Deus adultero digia nos morte Durios indignos ciuitate iudicat: ergo ciues non essent,neque ciuitatis beneficijs fruerentur. Distinctio.
Distinctio democratiae iligarchiae in suas species eum expositione rationum,quibus tot esse probantur P a vi naturae, quae in nuptiali sociaetate iustitiae studet. Ab incomodo eluitatis, quia dat Duae sunt Quaesti quae est, 'uod nothi sint ciues, licentia vitae praeeipue i An nothi sint ei I sequeretur. stius eapitis Lues quod vero A deeoro,quia civitas tam nomiis
nisq; maximam rationem havereta moribus nothorum , quia sunt plerumque mali. minore , quia haereditas negatur nothis,ergo ciuitas.
Ab exemplo ciuitatum, quq suis Llegibus hoe ipsum confirmanti Opp. eontra primam partem. opp. IIae distinctis dranocratia, est obga chia ante tractatamir ergo nugatur Aristoteles.
Resp. Non tam distinctio, quam distinctionis ratio Ne a Phil - se demonstratur.
Opp. contra quaestionem. opp. Innocuis ac innocentibm negare liber*tem est ustum: sed nothisunt innocui ct innocentes ergo nothis libertatem cimtatis negare est iniustum. matre constat,ma proprium iustitia simmcentes non .ere probatur quin non est voluntarium in tho quod Ponerentur.
partes non sint probant argumenta
Resp. Musolum malum tinendum est in ciuitate,sed etἱamo Tollenda ea .c sto ab peccatum ergoparentum in furi's coercetum. non auo se laeteri , ut Uf inuet Juri'oeddit libidinosita Ma,nficta ab Meseeor de Yw i M terreantur. Fraeterea si re fondent ciuitatem in hoc nonseolum peccatum sed etiam indecorum fugere, quia res infamiaplena est, ut nothi quisaugmnis labem infrontegerunt in aliis crustatissed
Opp. Nemosine culpa puniri labetsed nothisunt sine culpae em ago mihi puniri non debent. Resp. Re fondeo non esse absurdum puniri aliquem priuati e ut Puniri Priu
aiunt i culpasua, et V liue se eri videatur iniustum: nam liue, Positiursecundὰm iura aliqvupuniri test sine culpa, nulli tamen ca -- gari debetfine causa. ulpa paretum est, qui commiserunt' invi, se quoniam eiusdemfacinoris abes in Jurio haeret, non absurde prauatione emitatis in eo deleri debet. Opp. Marulageneris inspurionflendore virtutis deleri potest: δ' acuti ergogeneriae non e ussiciens causapriuationis Ratioρ- cynitur,quia irtus in omni ciuitate est praeferenda. Resp. Her potest usturius alisuado virtutibus animai ali spr luceat; erum quo hoc raro contingit, ciuitas hanc legem uersalem fecit. Quare es finius alumba utatur adcivitatem ni Deorpropter disinamsapientia qua omnes vincit, exceptio legis est rovolatio. Nam utina hirundo nonfacit verrita una velaltera di- fensatio non uniuersam vim legis iste caciam tollit. Opp. Multisunusturi' ignoti ciuitati, armi legitime nati eius d missertate donantur:ergosunt quini ciues.
Re Ratio haec fiagaxesaseeuna quid virium ad pliaciter uam ut hoc argumentum nonsequitur, homo mortuus est. daver,ergo homo est cadauer . ita ista ratio non coharet 'urim in rudest ciuis . ergo furim est ciuis. Dubium. An liceat magistratibus mercede umere
Critia irruis in tribunatum Saturnines Cur rapis ossicI-um Noui quid velis:expectas mercedem Impie reg Sermocinatio
num lucro quaeris Diso quid ni eum illud liceat Qiiid ais 'pessime λ
196쪽
Aurea messis pessime Licere dicis'Dico. At quifronte quaeso Eade c.
h.ἴ e qui hic Philosophus qua hic Philosophus ais quid tande
vide uol. e . ille ZIllum loquente audi.In hoc statu intelligit popularem
administrant pauperes, propterea quod otiari possunt dum mercede capiunt. Quid hinc λ Ergo licet magistratibus mercedem sumere Rapax est hoc arguimentum furioso tribuna-Nontieet ma tu dignum,nam nihil minus hic voluit Philosophus,quam vegistratui mer nummos magistratus sumeret quippe ultrinum genus de- .cedem sume mocratiae unde haec verba capisthic maxime reprehenditur,quia tales in eo magistratum gerunt, qui coguntur mercedem petere&expediare. Si vis ut probem,haec topica argumenta sume. Est periculosum ciuitati ut magistratus me cedem capiandi ergo non licet.Iterum, est iniustum ac indecorum ipsis magistratibus accipere:ergo non licet.Tertib,est ciuibus scandalum oppressione plenum: ergo non licet Postremo non licet, quia acceptio mercedis potius bonum priuatum,quam publicum commune auget, quo nihil in ciuitate pestilentius esse,aut cogitari potest. Quod sit periculosum ciuitati probo, quia tum affectio non ratio in magistratu regnat. Quod sit indecorum magistratibus probo,quia corrupti iniusti hinc nominatur. Quod si ciuibus scandaluprobo quia hoc exeplo ipsi oppressi oppretares fiunt. Quod bonum publicum negligatur, augeatur priuatu probo, quia hona quae in thesauru ciuitatis fluerent, in sacculos paucorurapiuntur.Huc addi possitnt seueritas maiorum in puniendo, veritas diuina in prohibendo hoc stetere, quae duo argumetorum loco adhibita docerent magistratus nostrorum temporum aures&oculos ab affectibus admittendis claudere, ambasq; manus ab accipi edis pecunijs auertere cohiberta Regressio
CPericulo ciuitatis aQuod non liceat Indecoro seu dedecore magistratus. magistratibus mer- Scandalo multitudinis. ἐcedem accipere, , Incommodo ciuium. probatur Exemplo maiorum, Testimonio lacrudin literarum.
opp. Pauperes inpopularissitu magistratu gerunt:sedmi' ribtra licet mercedem accipere ergo magistratibi licet mercedem accipere. caior est Arist.in definitione democratia ramorprob. tur, quia nullo accepto praemio magistratin dignitatem pauperessustinere nonpsitavi. Resp. Regalis vox Tyrrhi ac darum regisfuit. Nec myau Cic.Oss.lib.I.rμmposio,vec mi precium dederitis. μου ciuibusposteritati com VR: Μδη l. mendatur Fabritim qui omnium magistratuum inter Ramavos Sie Curtu, pauperrimus magnificaregis munera recusauit.Re fondeo igitur in Cis de senect. democratia magistratumpecunia corrumpi non debere magistratus blaeis ratus em non in accipiendo mimere quo est ma-; sed in exequendo stuvinus eX m vere,quod est bonum, ponitur 9 conseruatur. dprobationem ςqVΤa00n ac
Minoris dico,quod Uristides Athenis, Oma Fabritim I flendidit ine de ossiopibin animi liciasu uerint, quam albi niti,qui opibussortu
Opp. Labor magistratruis exequendo officio magnm est:ergo ei praemium ius debetur:quodsidebeatur, niuste datsino accipiat Resp. Sophistica est baec ratio a mutatiouesenseu,nemo enim magistratu iuste laboranti negabit praemium, quippe hoc meretur; Taniae tamen habere ossicium, suamg dignitatem turpi quoivi tau Sol. 3 capo. quam meretricemprosternere, magistratugerentib-pernegatur.
CAP. VII. - ου plici aristocratia idems vir boni accisi, bonωρ IREcT pergit Aristoteles indefiniendis diuidendi' generibus reipublicae: nam postquam diuisit statum popularem atque paucorum potentiam in suas formas, ratione iaque, unde tot sermae oriuntur, adduxit; aristocratiam qu ordine iam sequitur definit, eamque in quatu- . , Orspecies analogice distribuit. Non hic morabor in contentione illa, quae est inter Aristotelem aliosque Philosophos de numero rerumpub. in principio
huius capitis, hoc satis est quod alij quatuor, ut Socrates
197쪽
Plato,alij quinque,Arist. vero sex genera reipub. quae 3dib. recensentur,constituerit.Non opus est plui ibus: quatuor hic species aristocratiae enumeratur sedit dilucido philosophemur,distinguendum est de aristocratia,quod alia sit simplex alia mixta: Simplex eil administratio ciuuatis quet ca optimis viris simpliciter.& ex virtute costat: In qua ut hic docet Philosophus simpliciter ide est vir bonus,& bonus ciuis,ex quibus verbis quaestio deprompta est, de qua statim disputabimus.Mixta aristocratia est tripartita:vna, in qua virtus csidi-uiths in administratione ciuitatis colunsitur, quaesorma aboli garchia differt,quia virtute seu obieetu habet;& a politia, quae communi nomine respub.dicitur, quoniam diuitia. tum no admiratur Altera cst sorina, in qua virtus,diuitiae,&populus una dominantur,qui status ex Optimatum,paucoru, de populari potentia constituitur, ut olim Carthaginensis reipub administratio suit. Postrema species aristocratiae est status, in quo nulla diuitiarum ratione adhibita virtus, populus principatum tenent, quae forma administrandi ex optimatum populari statu componitur; hoc modo Lacedaemoniorum ciuitas gubernata fuit, ut hic testatur Aristoteles.Hactenus de expositione textus: Quaestio est, An in aristocratia simplici idest vir bonus ac bonus ciuiss Assio mataris .esse.Sed quid agit in tertio libro cotrarium docuit. non docuit: nam quamuis illic communiter loquutus de ciuitate virum aliquando malum, ciuem bonum esse posse stenderit, absolute tamen impliciter de aristocratia dis putans virtutem solam dominari voluitiImo illic quoque in votis habet,ut sola virtus imperet verum quoniam hoc fieri non potest, quin sit in ciuili corpore vitiorum contagio, ut in corpore naturali humorum confusio coactus aliam virtutem officii, aliam boni viri constituit. Quid Si fieri non potest,quin sit in turba hominum victorum contagio,quorsum hoc loco de simplici aristocratia disserit, in qua omnes simpliciter optimos requirit' Hoc est prosecto de non ente disputare, muscas mea opinione sub nomine rerum maximarum capere Fateor equiden simplicem aristo cratiam
nusquam existere, fateor etiam nulli bi omnes clues studio-1os viritiatis esse;montes tamen non parturiunt, neque inanis
est Arist.de his rebus silentio,cum non quid sit sed quid de-Deat esse diligenter perquirat. Hanc ergo nobilissimam sommam proponit, non ut muscas sedit ciues capiat,hoc est ut homines in stadio huius vitae lubrice vagantes ad sincerum studium virtutis moueat cuius sapiens consilium si sequeremur, dic causam cur vera aristocratia non floreret; potestas enim non deest.'oluntas solum corrupta negat. Hoc ergo laontima
posito, itodesse possit talis reipub.admini Iratio, sequitur reis' ai- 'ea eundem esse virum bonum,ac bonum ciuem quod ad dem est vir binnunc modum hoc syllogismo probo. In quocunque statu μβ vi reipub sola virtus colitur, in eo idem est vir bonus ac bonus h*μμ cauis sed in simplici aristocratia sola virtus colitur eroo ui implici aristocratia idem est vir bonus ac bonus citi . onsequutio maioris probatur , quia sola virtute ciuibus proposita necem est ut omnes sint boni, aut saltem non
ciues quippe essentia ciuitatis ac ciuis in adoratione solius Essentia iuuJirtutis constat Asa ratio a comparatione est nempe cum ratis Virtutisanatus reetis rerum pub formis hoc maxime requiratur ut 40 Wψ
ciues studiosi virtutis fiant, probabile est in aristocratia hoe
auitis legibus prscaueri,ut n5 solum magistratus qui presunt, sed omnes ciues qui subsunt,numen virtutis ac pietatis colerent. Praeterea in illa repub.ciues boni viri esta debent,in qua solum virtus munera dignitates ciuitatis habet: sed in simplici aristocratia munera dignitates ciuitatis virtuti sollim debentur: ergo in simplici aristocratia ciues viri boni sunt aestudiosi Cstem in alijs administrationibus rerum p. no se per hoc lumen virtutis cernitur,nam aliquando natura,aliquado tortuna superat:natura cum filli per successione,fortuna cum opulenti per oppressionem regnant. Postremo nullus status Nip.est undiq; persectus,in quo ciues non se it boni viri. sed simplex aristocratia est status reipu.undiq; perfectus:ergo in aristocratia ciues sunt boni viri Maior patet, quia persectio ciuitatis virtus est. Minor probatur,quia simplexaristocratia
a virtute nulla rerum externatu habita ratione definitur.
198쪽
Simplex,in qua sola virtus eolitur. Diuisionem cin qua virtus&dmitte )aristocra Mixta, In qua virtus,diuuiq& domi4tie,quae est quae est populus nanis aut et In qua virtus Riopu tur.
Rationem quae CDefinitione simplieis aristocratiae. istionis proposi IComparatione aliarum rerum putatae, quae proba Distributione honorum ciuilium. Liura Persectione civitatis.
opp. Forma rerumpio. Fecie chratura iusserunt, ut antea doceuit Philosiophm ergo commister nonpossunt,ut hic videtur demon frare.R-oprobatur, quias'ecies iuersa coUuna ct commisceri non possunt,ut Porphyrius ait. Res p. Mixtio rerumpub consideraripotest bifariam, vel Madmateriam confuse,vel quoadformam distincte. arsabbea exari Ers constarepotest quoasmateriam,vipatet v mmtisformu arist fratia;uou tamen una ex altera constat quoadform- De est, seandem rationem imperi, administration hahat.
Opp.Contra quaestionem. opp. Inanis est diffutatio de rebvi,qua ieri noηρήsumsed in LM adiima plex aristocratia esse nospotest ergo inanis est desiimpliciarimer uia. 'utatio morpatet,quia ex tal distulatione nusim emergufructis Minorconstat, quiasieri nonpotest, ut talis r ub unis
quam existat. Resp. Satisfactum est huic obiectioni inprimo e/p. imbm,-bi negauimus esse omnino inanem de non ente diffutationem,ut patet de vacuo ors nitor ubi etiam affirmami talem rempublica, supienter a Philosiopia velutiscopum proponi,quo contendenses m
Capa. opp. sese antea in tertio libro probauit, quodpost esse riuo
bomessine virtute morum:ergo contrarium hoc loco non docendum.
Resp. Modo satisfecimvi huic argumento, nam ita de repta. generatim,hac speciatim de aristocratia agit. Opp. In amistocratias ni magisλυ- ct officia, quae villarem riuuatis ψectant ergo in arastocratia possunt esse ciues boni, licet finiviri mali. succedemratera via in aristocratias tprincipes
qmpace milites,qui bellum;iudices,quisorum tractinett.Ratiose quitur,quia his datisi Dirs rect egererepossunt ciues in illis, interimit non tam caste Sione vivarit. Re sp uuanquam in restoreatica administratione ciuitatis Meo i ct dignitates requirantu non tame in hocsatupropraesunt ciues,sivirtutem vitaegsanctimnoniam deserant: qu pe in hac jμcre ciuitatis non propter bona corporis amfortuna MFol propter bona animipraeferuntur homines.
Dubium. D expediat magis aristocratiam simplicem quam muta floreis S natura lium ana non esset seracioro appetentior mali, facile quidem ditatueretur hoc dubium: nam qliis tum dubitaret, quin magis expediret aristocratiam simplicem quam mixtam in administratione ciuitatis florere Caeterum cum celeriore pede ad malum quam ad bonum serimur, magis expedit leniorem modum vivendi praescribere,quam optimum hunc statum assignare. Nam ut prudentes medici humoribus corporis medicinas ace5modantrita politici suas leges moribus ciuitatis sapienter coaptat. Quoniam ergo delicatula hete aetas amaram virtutis radicem saporem in omnibus non seret,necesse est, ut melle diuitiarum rerumq; aliarum dulcedine hic radix perfusa deuoretur. Hoc est,quoniam mores nostrorum temporum simplicem aristocratia,ia qua sola virtus colitur admittere non possunt,expedit magis mixta,in qua virtus tu alijs rebus coniugitur,publicare.Ratio est,quia etsi omnes sint eapaces virtutis,omnes tamen &Inguli eiusdem sequaces non existunt, Histra igitur simplexaristocratia urgetur cum omnis ciuis ad virtutem non cogitur. Praeterea cum legum dignitas in hoc non est, ut dentur
iuste, sed ut probὰ a ciuibus obseruetur;cumq; in simplici aristocratia prima c5ditio est,secuda deficit na dantur optimqobseruantur nullat9 necesse est, mixta simplici praeseratur; cu dico obseruari nullas nihil minus intelligo quin aristocratia simplex sit omni optima;hoc ergo volo,s infirmitas homini tantastitataq; coingio sceleris ut easde optimas datas
tura ad mala procliues. Vide cap. Legum dignistas non tam videntur iuste quam to seruentur
199쪽
simpliciter Mabsolute seruare nequeat .Postremo lapsus humanus mille inuexit mala,vt famenae,pesten ,gladium aliaq; familia, quae non solum monachum studiosum virtutis, sed politicum de expertem ciuitatis desiderant; veruntamen haec externa inmixta aristocratia magis, quam in simplici tractantur: magis ergo expedit aristocratiam mixtam,quana simplicem florere. Opp. Optimum praeferendum est minus bovi sed aristocratias plex est optima re fectu mixta:ergo aristocratias lex estpra-- ferenda.Maior est Ars tertio topicorum Minorprobatur, quia simplexaristocratia solam virtutem colit, quiasolum bonu oesm
atosis conuenit, quia in malum non commutat/m
Midi, hone 'esp. Haec omnia recteprobantsimplicem aristocratiam essem
sta Minus liorem nec nanteponen messe mixta in ratumst virtutis, noni men probant magis expedore sectu utilitatu morum aetemp rum,qua in institutione ciuitatis considerari debent. Opp. Legumlatores maxime contenderent ciues optimos sc rede stetram contenderent piscem aristocratiam, in quasorum optimisiunt,ali' administrandiformis praeserre est anteponere.. Re sp Virumα contendunt,sed quoniam tantam declinaisonem virtutis in homine obseruat, ut eo quoiuini nonpossint pertrahere,
magis expia resapienter existimant mixtM restub approbare. CAP. VIII. Utrum optima institutio legumsit,ut ῆsem latis pareatur Araphrasis seu expositio huius cap. consistit in ratione ordinis eoruinquae tractantur in definitione eius administrationis quae vulgo politia seu respublica appellatur,d in opinione Philosophi de institutione is
gum quae ad omnem probe gubese natam ciuitatem requiruntur Ratio
ordinis duo habet, propositionem instituti, lutionem dubi j:propositio est in his verbis. Reth. ., quum nobis est de ea quae politia vulgo nominatur differ
ra&de tyrannide Dubbsolutio sequitur ubi Philosophus
racitam obiectionem insinuat, nempe quod ordo tractandi Uecies reipub.confusus esse videatur cum labes digressiones inter rectas reipu.formas discutiantur quippe monam chiae aristocratiae tractationem ordine naturae expositio politis sequeretur,at popularis paucorumq; potentie analysiis interponitur. Respondet hoc quidem fieri ordine doctrinae, quia explicatio popularis paucorumq; potentiae plurimum ad cognitionem politi conferat, praesertim cum hec nidi aliud sit,quam usdam illarum mixtura compositio: Definitur enim politia uniuersalis quaedam administratio, seu uatus ciuitatis,in quo pauperes cum opulentis coniuncti nonorem,diuitias, libertatem veluti signa proposito' fines an tuentur. Hinc non ineptὸ oligarchiae democratiae quaedam consusim permistio ab Arist.in textu dicitur; at dices, democratia iligarchia sunt labes politiae: ergo politia exa sidem tanquam ex partibus non componitur. Respondeo oligarchiamo democratia non esse principia constitutionis, sed causas cognitionis respectu politiae non esse principia constitutionis donstat,quia recta forma reip.exmo rectis crear no potest; esse vero causas cognitionis probo,quia illis incognitis, haec recte sciri demonstrari non potest. Si urgeas definiri hunc statum mixtura utriusq; proinde concludas ex illis tanqua ex partibus conflare, iterum respondeo quod sicut mixtum elementa quoad materia xvirtute non quoad forma in se continet:ita politia ex alijs formis reip.componi. tu quae rationem potius materiae qua distinctionem formae in ipsa mixtura habent.Sic definitam politiam secundum veterum sententiam distinguit, qui eandem inclinantem ad democratiam communiter remp.vergentem vero ad oligarchiam optimatum administrationem solebat appellareq)ux: 'an enim illi nobilitatem esse virtutem,eamq; definiebat esse nihil aliud,quam antiquas diuitias; sed hoc inquit Philo- tophus fieri non potest, ut politia ad oligarchia tendens optimatum potentia,seu aristocratia habeatur; nam iiij duo statu diuersos terminos ac fines habent Doligarchia enim rem a rum
Causae Comstitutionis, Cognitionis. EIementa Inmixtis sunt
virti te,non se. cundiam soris mam.
200쪽
cay. 7 Leges magi stratus uti. Leges inanima instruis
mentarcipubVitandaleis sum callida interpretatio.
rum assilientia, aristocratiae sola virtus proponiturae destinatur. Praeterea cum in oligarchia non fit tam lancta legum institutio, ac est in optimatum administratione, istorum error manifeste patet. In aristocratia enim honores solum virtutis dextr1 ciuibus porriguntur: at in ligarchia diuitiae, democratia libertas quaeritur,& secunditi haec duo videticet diuitias libertatem leges lub specie ac supposivione boni sanciuntur.C terum ut pretes are hi docet Philosophus optima legum institutio est non ut in tabulis scribantur ea ut ijsdem latis iuste a ciuibus obtemperetur, quam sententiam Philosophi hoc loco pro quaestione sumo eamque nunc paucis interpretabor Sapiens quidam missus Lacedaemone ut obseruaret quibusna legibus ac thst tutis ciuitas regeretur, post aliquot annos in patriam reue jus vocatus est adien tum vi sui itineris ratione redderet, Ogatus vero tande u modo suam Laced sntoniiremp.administrarent,fune, furca, gladio aliisq; exquisitis tormentorum instrumentis in senatu depositisat sc inquit sum leges Lacedaemonioru ,in his ciuistatis salus de administratio ponitur:quasi dixisset,o Athenienses nos multas, praees aras leges urimus,earuq nonam ibus ac titulis plurimum delectamur, attacedaemonia in hoc nos vinctit, quod maiorima decreta ab illis iustu ac seuere obser uentur.Hoc exemplo liquido constat leges suam vim 'ita non in institutione sed in sincera obseruatione posita haberetnam ut opes in arca sunt positae sine usu hominis, si non expcndantur ita leges aeri incisa sunt sine fructu ciuitatis si ul-dem ut decet Don obtemperetur. Leges quidem lunt murima Oistratus veluti in anima instrumenta reip. quae tamen voce navi vitam habent,si ciues ad obedientiam seueritate it dicis impellantur. Quid prodest medicina si non applicetur'O uorsum sunt leges si non exerceantur Institutio Ie umnoὴ est ut sint, sed praesint, at praeesse non possunt si hi dein obsequi non urgeantur ciues. Intestigendum hinc est privi-leoia dispensationes, astutas&callidas interpretationes Ieinoum nisi rarissiimis ac urgentissimis de causis tolerari non de bere nam haec concedere est usui senestras ad magnam perniciem
perniciem in ciuitate aperire, Exempli causa lex est ut granum in exteras gentes no exportetur, exoratur princeps,di DPensatio datur, onerantur naues, sic hostes aliquando saginantur&contabescunt ciues:vis ergo leges vivant ZDistrin omnes It gatur gladius, sceleratos feriat, summis, medijs, infimis ne eonstringendi parcat,vide ut non solum muscas tuae leges capiant: nam tu legis vinculo. tum est in ciuitate cum non solum lepores sed etiam leones b
aquilae ,hoc est diuites solentes virilegum vocem seueritatem timeant; sit vox legis terror,sit legis parnasulmen. Draco non sum Atheniensis ille, neque leges sanguine con Demades scriptas volo,hoc tamen velim,vi voce paenaq; legis a scele Plui. in Sotare deterreantur omnes. Nam ut concludam cum Philosopho,optima legum institutio est non solum ut sint, sed ut ijsdem latis pareatur.
Ratio ordinis,quae est doctrinaeἰnam etsi tractatio po
Iitiae ordine naturae tractationem popularis paucorumq; potentiae praecederet: cum tamen ex ijsdem politia eon. In plis .cta stat,nec est arid eorum tractatio anteponitur.
Definitio politiae, quae est popularis paucorumq; Po-' tentiae quaedam confusio & mixtura. Sententia,qubd optima legum CAb exemplo. institutio ea sit, ut ijsdem parea- A simili. tur,quod probauimus Anatura legis. Abusu ciuitatis.
Opp. contra primam partem capitis. Labes reipub Diposteriore ormis illis, a quibides Ctum sed starchia sepopularis potentia sunt labes litia ergo sunt inposteris res,o proindeposteriore in locosum tractanda. Resp. Ollarchiat, vularis potentia Mnseunt labespolitia, nisi Ordine do.
Uufe, distincte enim referuntur ad aliassormas ciuitatis. Praete ctrinae prius a re fondeo rationem nonsequi, quippe secundiam ordinem doctri 40 Πx mala, di quasunt euitanda inpriore loco demonstrantur. Opp. contra definitionem politiae. opp. Si politia' mixtura popularis paucors ipotentia,tum ex illis tanquam expartibus constat:sed iaces absurdum ergρη s De Aen. lib.ι commixtura Maiorpatet quia mixtio est miscibiliusnio, Mi oap. 14.