장음표시 사용
201쪽
proniin , quia ea: non recus recta constitutis reipub coalescere non potest. Resp. Con erantur hi duo status bimam, velquoad materi am confuse, Ursis tpartespolitia;vetquoad formam distincte,
est non punt; insunt enim inpolitia, ut elementa inmixto, hoc esse-cioiam materiam nonsecundumsormam: quippe t in psitta diuites, in ollarchiasunt pauperes ut in democratia, at eadem di uitum pauperum, administratio in hac dr in illis non habetur. Opp. contra quaestionem. . . . Opp. Docuit Arist ni inmutatione ciuitatis requisi,viam U' ''Wμ ' , is seges m eant et onowseruentur: ergo legum instituti η est,uisemper eisdem latis obtemperetur. Resp. Docuit quidem antea inmutatione eluitatis antiquas leges retineuda esse non quod non obseruarentur legesse nepopulus antiquis legibinsubito abralis nimisma audiet. voluit ergopolitι- cecstsapienter ut abirsiam retentis ad nouvi colen allicerentur ciues stoc igitur argumentum non robaret .voluit Arist. in mutat me ciuitatu leges antiqua esse retinendus: ergo voluit, ut legib/ω
Legis ratio ex Opp. aeger aliquaηuo prauas iniquasiunt, quarum abrog fine topotius optanda est quam obseruatio ergo optima legum institutio PQι .c p. mn est,ut Uaem latispareatur. Antecedens patet in ollarchia a uiris minus rectisformis ciuitatis. Resp. Leges iniqua duplicem effectum habent, aut recta aut deprauata ciuitatis; si iliam Issectes, simpliciter Fumpotitu abro gatio optanda est quam Obseruatio atsi hanc considemes nori iterio, partim quia bonum talis cimtatis est apparens fucatum, partim quia nonnunquam mala tolerari debent, tamesciuit si ex pasere bona.
retur'seeinydoees philosophetestnὸ hic honor ,.que viris tuti tribuis'parethesin istam in textu hoe tuo mala quide inotrivistirna quod iniustu est iustὸ ae honestὸ approbari n5Me- bet.Patu attendis quid hoc intextu velimino enim intelligo leges
leges esse simpliciter iniustas, quq ponuntur malὸ:hoe tameaffirmo fieri posse, ut legibus male latis pareatur;si causam ouaeras,c5siderari oportet quod institutio legum sit, vel ab-1oluta,cum ponantur optimae vel coparata,c echypothesi Lege, Absiti &suppositione videantur optimae,exempli causa,in monar te Comparaachia implici aristocratia sanciuntur optimae, in mixtis Bonae malae. formis ciuitatis tales saepe ex suppositione fiunt: hae quidem frequenter male sunt positae, his tamen iuste obtemperaturrratio est, quia ad bonum commune earum administrationescin quibus sunt positae destinantur. Aest rem apertiorem redda sit lex illa male posta, quod liceat ex scenore augerenunimos me est quidem male posita, si sorum conscentiae spectes huic tamen obedire licet, quia aliter neque insatia bilis ciuili cupiditas auaritia extingui, neq; publicum bonum ciuitatis conseruari potest: melius ergo est aliquando legibus non bene positis malum tolerare, quam perniciem ei uitatis admittere.
Simplieiter,&sie eis obedire non oportet in rectis rebpublieae formis. Leges posi ' Melius est tolerare malum Iunt ma- : Comparate & respe quam naufragium civitatis fale bifariam, ctu, se obedire οὐ Acere. portet, quia λ Mores populi ius semper exis L tremum non serunt.
Opp. Iniustum est male positu legibus obedire. ergo non licensentecedens probatur, quia leges maleposita aliq-semper o trarium ct repugnans iustitia permittunt, usula Uuram. Resp. Leeramalepstanon semper Hisstum permitt-t,flamistemionem latoris, aut conseruationem civitatis,in qua nuntur, Uderes.
Opp. Libra tertio ethieorum Cap. prima doret Arist. uti saeuia esse exaruisita tormenta quam ut malumfacta ergo boris maxistratibus bere tacis leges nere, nes boni ciui μὴ
Rς . Negamin esse simpliciter malum tales leges ponere, σωθsam potis Men eramsi emae bonum civitatis Jectes.
202쪽
rami de antpVANDoc IDEM ubiq; pene ge-tium mixta seu communis rei pubis administratio celebratur rarissime enim simplex naonarchia aut aristocratia eminet Arist. non inconsideratὸ plura de politic quae est communis mixta administrandi forma hic dicere contendit. Postquam igitur politia nihil aliud qua Polixi quid popularis ae paucorum potentiae mixturam csse ostenderit, 'r' ' nunc qualis sit ista compositio, uotque ciusdem modi, bre- Tria symbola ulterin partite demonstrat rin quoniam sunt tria cuiusque ciuita i ,Iudi civitatis veluti symbola, iudicium, consultatio, electio; τας,μm Cφη- i liis tres modos politie elieit.Primum inquit oligarchia hanc
Tres politia legem circa iudicium habet,ut diuites tu paena mulctae vo- modi cati ad eelebranduiu tribunal N iudicium ciuitatis veniant; In populari vero potentia lex iubet, ut pauperes sub eidem paena ad senatum veniant inter haec duo extrema medium politia tenet, nempe vitam pauperes quam diuites ad iudicia reipub.aditum patentem habeant;& hic primus moindus est mixtionis Alter est in quo sumitur medium ex pa te consultationis, scilic Et, ut non solum opulenti qui maε-nuin, neque egeni qui paruuin rerum cumulum censummhabent,ad concionem ce publicis negoths veniant, sed obseruata coditionis proportione omnes libere accedantae lius modus creatione Melectionem magistratus spectat, in quo ambitio nobilium reprimitur, qui solos diuites; sed, tio multitudinis coercetur, quae solos infimos ciues primas optimare . in repub partes tenere velit. Est ergo optima reipublicaeuu xis, naixtio ex paucorum sopulari statu, cum mediumvi quasi symbolum ex utroq; sumitur, idq; quoad iudicium, contatationem, di electionem:in quibus cardo ciuitatis volui
tur. Hoc triplici compositionis modo, vel potius medio inter oligarchiam & democratiam dato, eiusdem iam line quasi terminum ostendit Philosophus,ut sit quasi signum &norina qua sciamus, an recte, an lecus ex his componatur politia, communi nomine respub. appe .ata. Certissimum inquit signum argumentum est, tum bene componi politiam , cum nunc popularis, nunc paucorum potentia esse videtur, neutra tamen actu existit. Ratio est, quia medium comparatum ad utrumque extremorum utriusque rationem
subire videtur, est tamen quiddam ab utroque specie ac natura distinctum. Quemadmodum enim est in corpore mixto respectu elementorum: ita est in politia respectu starum administrationum ex quibus componitur. Nam 'triulud specie matura ab illis ita haec ab his vi essentia dis- fert: sic tamen disteri, ut vires quasdam utriusque in se comprehendat, quod in textu exemplo Lacedaemoniorum declaratur, quorum respub nunc popularis, nunc paucorum potentia esse videbatur. Multi enim eam democratiam esse
dicebant, multi oligarchiam; democratiam, quia in ea similiter diuitum pauperumque fili in utriti, instructi, educati, vestiti in magistratum electi suerunt; ligarchiam, quia in ea dignitates non seste,sed electione mandabantur,o quia peng paucos necis, atque ex iiij potestas fuit, quae duo ali-
aq; multa in politia decreta ac instituta ligarchiam videntur praeseserre. Caeterum si re attcntius consideres intelliges politiam neutram istarum esse,sed per se vi sua distinctam formam,& statum permanere. Nam ut imago ex cera f-gillo fit,& tamen neque cera neque sigillum dicitur ita reupub ex democratia oligarchia constituta est, tamen neque baec neque illa definitur.Haec lumina est eorum quae in hoc capite tradiantur,sequitur nunc quaestio, quae est, φtrum inpolitia oporteat diuitum, pauperumque filios eodem modo educari Lacedaemoni j ut hic docet Aristoteles simillic pauperum diuitumq; filios aluerunt, instruxerunt, educarunt, imo apud illos in iuuenili ac virili aetate
nulla in re illustrior aut insignior diues quam pauper fuit. In hoc
203쪽
hoe nodo ditatuendo primum consideranduin est curam instituendae pueritiae ac iuuentutis non solum ad priuatos parentes, sed etiam ad magistratus pertinere quippe inteneris annis spes est & seges futurae ciuitatis. Secundo consi-
eaucasIoiu derandum est quatuor esse quae educationem puerorum Giberorum re spiciunt,nempe victum, vestitum, artem exercitationem spicienda.
corporis, in quorum moderatione requiritur magna prudentia magistratus nam victus tenuis ingeniosos, decora vestis humiles, ars doctos, corporis exercitatio ciues sortes reddit Terti,considerandum est,utrum expediat in politia omnes tam diuitum quam pauperum filios eodem modo circa haec habere; partem negantem teneo. Nam quanauis
in democratias in qua par libertas liberaq; squalitas omnia Distinguendi ae singulorum quaeriturisimiliter se habent,ne aliquid prosunt nati nobi prium ae priuatum esse videatur In politia tamen, ac bene in ' μό- instituta repub. est hoc absurdu, plane a ratione alienu,Vt Ratio quadru nulla generis, nulla sanguinis in victu, veste, arte, habeatur plex disti notio;hoc multipliciter probari potest, sed paucis argu
mentis contentus ero, quorum primum avi natura ,secun
dum a vi iustitiae, tertiunt a fine. ltimum a necessario ducitur.Αvi naturae quivi antea probatum est dominos te uos, patres&filios, taminas&viros ciuitati dedit quam distinctionem personarum proculdubio non dedisset,si nullum rerum discrimen in illorum conseruatione prospexisset; nam quorsum domini ac serui, nobiles Mignobiles ana- Ciuius tulit 3 tura homines dicerentur, si eadem omnino filiotu utriusq;tia naturalem in educatione haberetur rati, Maiorem splendorem soli sequitur quam lunar, ampliorem honorem domino quam seruo
natura dedit quod certe fieri non potest, si sub eodem Gdere ac sortuna seruorum ac dominorum filij eandem ed cationis sortem in ciuitate habeant. Avi iustitia hoc ipsum probatur, quia ciuilis iustitia naturalem sequitur, si ergo natura distinctionem voluit, eam iustitia non pernegabit: sed haec distinctio discerni non potest, si diuersa educationis semina in tenera aetate non spargantur Tertia ratio suscepta
est a fine, quia diuitum pauperumque fili j ad diuersos fines
Inuneraq; in repub destinantur, necesse est ergo ut eodem prorsus modo non informentur. Antecedens patet, quia inpolitico statu nobilium diuituq filijs honos,pauperum verΘfilijs onus reipub imponitur: illi enim ad puppim sedentes Clauum tenent, hi pinum scandunt remisque in fluctibus laboriose incumbunt,hic tame oligarchicum illud decretum, vel potius paradoxum non probo, quod solum diuitum n biliumq; filij liberalibus scientijs institueretur. Recte Seneca in libro de beneficus. Errat, inquit, si quis existimet seruitutem in totum hominem cecidisse, quoniam melior pars manet semper exempta nempe anima; nulli ergo praecludi debet scientia atq; virtutis via. Imo iniustum adeoque contra naturam est, ut naturae ad bonum inclinatio vel scintillula extingueretur: si ergo pauperum fili fertilioribus ingenijs nati sint, iniuriosum est, si ab academicis pacijs adserquilinium,si a musis ad rastrum urgeatur.Si dicat hic aliquis deesse pauperibus, undὸ illoru afth Athenis inter Musas viverent; respondeo ciuitatis hanc curam esse dubere, ut radicem, herbam conseruationis suae non negligar n0 contemnat; quod quidem fecerit, si omnesin singulos pauperum filios a philosophiae studio penitus remoueat. Terquaterq; beata Anglia nostra dulcissima patria ob hoc certe est,in qua tot nobilissima collegia, tot augustissima gymnasa deo in usum pauperum consecrantur saxi Christus ut semper salua inconcussa floreant, utque iiij pauperum
filiis udiose instructi ae educati vivant. Stultum id est quod ilicobhcitur, nimirum sapientia studium diuitum fili' iiiiij pauperum recte distinguere; stulti illud, Musarum tiatam esse dulcessinem, ut eadem v pauperum filijs degurit
plurimi crapulam bonarum artium contraherent, sauciselinquerentur, qui artes mechanicas atque res rusticas e
ercerent O utinam procerum pauperumque filii philosopharentur, donec crapula bonarum artium contabuilla dia Mantur. Sed quid ago Postrema ratio est necessario, qina illorum educatio tenerior esse debet Iin quibus es, an ctora reipub. magis cousistit, sed in nobilium diuitumque
Pauperum etiam liberi liberalibus artibus instituendi.
Paupertas inimica bonis. Paupertas
204쪽
filiis spes anchora reipublicae magis eonsistit ergo illo- Uide pes r.e i. rum educatio tennior esse debet Assumptio huius syllogis-- p 17 Exh. ni probatur,quia diuites,aut luccessioni sorte,aut muItit p λ- vix dinis consensu saepius, quam pauperes ad apices ciuita - tis euehuntur, in quibus aut lumina ad salutem, aut selinina T in perniciem solente istere, nam publicis priuatis Opibus armati plurimum prodesse aut nocere possunt. Si ergopolitiam spectes, sit Caesaris filius delicatὰ nutritus, tota nature vivat;sit caste institutus,ut diu ciuitati vivat;sit purpura vestitus,ut honoretur a ciue sit in palestra exercitatus,visormidetur ab hoste.
Triplex eompositio politiae,m cIudicio. sit quasi medium inter oligarchi. Consultatione. am&democratiamin Electione. Finis politiae, quae est moderatio illarum adminittraationum quae per se non rectae reip. formae videntur esse. rvinatin
re quae distinctione x Dubium, An in poli l vi iusti iriusq; facilint.1 tia eodem modo diuit lux, h pauperumq; filios edu- Fine, quia ad diuersos es
destinantur. Necessario, quia necesseesti ut maior cura illoria habeatue
t, quib' magis ciuitas depedes. Exemplum non est lex.
opp.Contra quaestionem modo institutinuerint,vi apparet in textu ergo inconsiderate contrariumseri debere inpositia hoc loco domatur. Resp. Exen μι- vim legustaveratim habet: tio igitur hacns cola re minestasecuria apis utriunt adfln sic te nes&ειο qui actumst quam vi,sedquid expediatferi. opp. In istia apparere oportet densocratiam in hiere ras histoedis democratia eodem modo Auitum verum uitare cari delenirergo inpolitia eandem educationis seruum obstrum eorun μια σα-σμimuxetu.
Resp. Aliquid parerepotes duobin modis,aut potentia, ele menta inmixto ct democratiam lituro turripia. de quo nunc T u, cur inpolitia pare popu&mpotentia non requirat Philosophi, oppes qualitvim omni reipulsam obseruariaebet, ut docet
et b .in secundo libro Politicorum ergo viritur resum ut elis. si omnium educatio Argumentumprobatur,qwaflictarsit educatio, aqualitatu proportio non obseruatur.
na' tam ciuitate non requiritur, ut omaees sinoia radienseratemes vero requiritur, ut cuigb quodsuum est pro talo
tribuat cum ergo nonsit eadem iuuitum pauperum inpotitiar tu ead n non debet esse*inum in viraggr sed Ipp. Omilitudo morum accliuiuorum maxime in iobtia optau-
est easi eodem modopauperum ac diuitum sta instituantistA-m btudo morum a uior seqωtur ergo eodem modo tarum avitums 'institui debent. GMaiorconstat, ama in ilia ruine morum ac diorum vera consistit amicitia a conseru rem ciuitatu citur Min patet, quia educatissutura vitar ωxes acfundamentum Resp. Moruacstud rufimssitudo non ab externis edas mire casis Myrincipi rettur mus,vestit. exercitatio corporis exter sunt, ars liram inter seminaria morum edhac duo Hremaveram hanc Uitiarnem civiums concordaeam mnunMuare et Usta sit victin,vestitus,exercitationis proportiun vi tute tamen verssima'Isese morum ac distum consensio. Upp. Pauperum ac diuitum β'fice cara debent m bene inis Intuta ciuitate visunt bonised a Fin plex via virtuti essemgo Memmo paverum avitumisiu'educari debent. -- est Aris . I tb umor est in a. ubi iacet unum esse bonum,malum vero nitum. Haterea utram in omnιb--ctum tenuem vite-peranna,decoram vestem ut modestia, artem,tι- ψprudentiaco par everritiumvr fortitudopostula ergo tam m rebus exter ἴσluamin internis educatio--uiritur ilitudo.
Demoeratia apparet m p inlitia, potenti non actu.
205쪽
rum adfiuga statem, liberi diuitum ad magnificen
quaestio. Confirmatio. Patria paren
coneluiant penitus eodem modo. Nam quamuis una ct implex est virtutu via tessentiam; est tamen multiplixo existentiam μdumiacauirendas'ectes fateor ergola partem qu diuitum' liosem idebere ad virtutem,st non eodem mo Exempli causea. Oportet averumsilios adstugalitatem, diuitum autemfiliosa
magniscentiam in tenera aetate adhortari. Dubium l
niuste inpolitia irrogetur multii, recusantibus ossicium .RA, in hodie aduerius flumen honoris nitiamur, quis enim oblatum aurum respuit Quis munus ossiciumq; dignitatis recusat: Uerum si sit aliquis Heraclitus qui mallet talis cum infantibus ludere, quam ad senatum Atheniensium venire, si sit Themistocles qui citius ad inferos qu m ad tribunal venit dicat hic causam. certe altererit, qui eius subsellium lubenti animo occupabit. Sed ut e rio vobiscum agam Frabriti, te oportet ab aratro ad forum, oportet te Appi senex grauissime ab hemicyclo tuo ad theatrum accedere:res rusticae tu te non excusent Fabriti,c cItas,canitiesq; tua te no excusent Appi,vocat patria,festinare. oportet; ossiciu offert, recusare non licet: si ergo vocati ne-
petis venir iustὰ prosectb irrogetur mulcta. non inique vobis infligetur psna. Quid statis: Non est quod morose sic cana concutiatis capita, morari non possum, quare punctis vobis hoc ipsum probo Patria communis parens est omnium pro qua mori oportet ergo illi vocati ad ossicium subpaena resistere, ac repugnare non licet Praeterea dignus est paena, qui ciuitati suum auxiliu rogatus non praestat: sed qui recusat ossiciu ciuitati suum auxilium rogatus non praeitate ergo qui recusat ossicium dignus est,qnt. Deinceps si liceret dignis recusare ossicia, indigne saepὰ tractaretur resp.sed pena hoc meretur ergo, illud. Porrd cur ut hic ait Aris Minohaarchia mulcta locupletibus irrogaretur nisi munus iudiei litissent si in politia,quae est melior constitutio cIuitatis,hoc ipsum agere non liceretῖ Postremo, miror profecto, cur ocyus non moueamini, cum leges cuiusq; pene ciuitatis a gentis hane paenam iustissimam esse conclulerante
nam Lacedaemonii exilio Romani libertatis dispendio, A Qui oblatrum thenienses capitis supplicio reos huius criminis dignos esse ἰοῦ 'di iudicarunt. Distinctio patet mendia
opp. 'amissime aut nunquam oblata est ciuitatu recusem. Nergo ut otiosum est remeisum adbibere cum m*bus non urgete ira vanum estpanam eonstituere cum crimen non committituar. Resp. Vt meaci non olum morbos curaresolentsedetiamsollic re ne eueniant pracauere: itapolitici nosolum malis praesentib-μ- currui tapa minitati afuturis ciues deterrere conaturis qua Abundas eata rei, raro cotingit recusatio ciuilis sci' in quo aut hono aut odoria tuta non no cri inest,sitamen contingat abundans cautela iuris non nocebit *ς 'Opp. mea probauit Philosophusfenes exparte non esse ciuesi Pol.3 cap. . necnon liberari esselys reipub.ergo aliqudus hcet recusare. Res Decrepitos, imbecilles aut delirantessenes illi secundA visione interpretum Ars intringit.Praeterea optanta es ut valia senes immunessant,aursalem leuiore mulcteturpara,vt quipra. mram Londini recusant ducentas libria ciuitati=Lunti LGndinem
ystrum fliceat tyrannum patri legitime succedentem e vita tinere Risa, sermonem de tyranide habendum hic esse ait Philosophus, quia omnium sormarum s siue rectet sint siue noniectat habetur longὲ deterriina, necnsi indignissima philosophandi arte: est enim labes reg-nt,lueiq; iustitiae xaequitatis.Caetenim,ut in medicina non solum sanitatem sed morbum ita in politica scientia non solum rempub.sed eiusdem errorem describi oportet. Dicendum est enim de tyrannide vide ulcere, laetyranno vide vulture ciuitatis.Repetit hic Arist. pauca quae superius de tyrannide discussa ac disputata sunt. Attulimus inquit duas species tyrannidis, quarum una apud Barbaros, alia apud Graecos in usu suit:prima nempe Barbarorum per successionem totamq; vitam, secunda nempe Graecorum
cllS tyi annus vultur cauit iis Cap.Io lib3. Tyrannis, Gra eorum. Barbarorum.
206쪽
neq; per suecessione neq; per tota vita,sed praefinito tempore colacessa erat. Hae duae administrandi forma in duobus eum monarchia, in duobus etiam cum tyrannide coserutur: cum monarchia, primum quia utuntur legibus, secudo quia in volentes, aut saltἡm non repugnantes imperiugeritur;cutyrannide primum quia gubernatio in istis non est paterna sed herilis; secundo quia ad priuata commoditate referuntur omnia, non ad publicu bonia ei uitilis, sed hae duae species
Vide Plat.pol mixti sunt no simplices,analogice non vere.Tertia in textu . cst, sequiturque expressa monstri imago est, veraq; specie sac. ' inornaa tyrannidis; hec tres notas dabes deformitatis habet,
prima Ironte neret,cum tanquam impudens meretrix re
giam maiestatem imitatur, cui tamen in omnibus maxim Eopponitur; secunda est in mente si mente habeat quia nota ratio sed suror, nos quitas sed libido in ea imperat; sertia in serratis dentibus unguibusq; incuruatis cernitur,ma illis dein vorat, his lacerat dilaniat omnia tota ergo haruspecies monstros aest&solum nomine speciosa. Quare concludit, his verbis Arist. Quaproptcr inquit inuitis imperat intelliis git tyrannidem nemo enim libervi ingenuus tale imperium ., quo animo serre potest. Ex hac sententia iam quςstio nasci- maestio neg. tur An tyrannu patri legitime succedete liceat e vita tolleret Vide Vindici Certe ut uno quasi ictu scopu attingam, non licere puto sed
4 i ta gis' dices; Arist. plane contrarium hoc loco innuit, nam sic attrelitu de iure Nemo liber ingenuus tale imperium aequo animo ferre regni apud potest. Quid ex his verbis colligis scilicet licere tyranniunScotos quouis modo e vita tollere. Ineptὸ colligis: nam quamuis Tyranni fili' squo animo ferre non possit, vi tamen iustitiae coactus serre& sustinere debet. Deliras certe: nam Arist. alibi docet licere tyrannum occidere; imo tu delira , nais quamuis doceat ille quidem licere tyrannum occidere, non tamen distinctd tyrannum patri legitime succedentem illic intelligit, haec Tyrannusi igitur argumenta parum mouent. Nemo liber&ingenuus M' ς aequo animo tyrannidem serre potest Dergo licet tyrannum
vid EB, ibi Occidere; iteram licet tyrannum visibi accipientem im- deartanaid. perium occiderςr ergo tyrannum patri legitime suceedente
licet occidere. Sed omissis verborum ambagibus argumen-Vide Petitis certo.Rex lcgitimus occidi non debet:sed tyrannus legi NaxxI m Iussi time succedens patri rencst ergo tyrannus legitinae succedens patri occidino debet.Maior consensu omni u Philoso Reximatophorum conceditur,quia sacrum est nomen regis,cum in co Dei,iustitiae dei,iustitit a totius ciuitatis imago cernitur: Minor proba dici utati
tur,quia successito ius regni dedit, quod vitio hominis labe- laetari quidem potest: at arbitrio uiuititudinis tolli iust nopotest. Preterea nolicet priuatu quouis modo occidere:er lgo multo minus tyranu legitimessuccedente licet occidere. Antecedes patet, quia vita hominis chara est ciuitati,4 sne lege extingui no debet. Ratio tenet,quia si id sacere nodiceat quod minus est,id demum quod maius est no licebit sacere: at maius est tyranumquam priuatu occidere. Porrbillud
faceremo licet quod subitaneos motus seditionis in ciuitate gignit,omneq; monarchia incerta reddit:sed intersectio Drani legitime succedetis patri hic duo ostra Mala parit: sergo talis intersectio tolerari no debet.De maiore nemo duabitat,minore autem probo, quia rege per vim sublato attonita redditur multitudo, reruq; magna vicissitudo sequitur, nec no fenestra hac semel aperta,quod liceat occidere, m narchi optimet in discrime vocatur, quippe in nulla repubis Brutiri Cassiidesunt, qui Cssares clementes sub nomine dc Pret textu tyranidis in ipso senatu cosoderint. Deinceps ominnis rex legitime succedens sit bonus aut malus est dextra vel
sinistra dei ergo no licet illu occidere Ratione probo, ias honus sit horte du est occidere; sin vero malus, ill occidere Ioba diano est a diuina prouidelia depedere que aliquado Iulianos, aliquado Iustinianos constantios populo praeesse iubet. Adhuc secundu Philosophu, Arma non licet in tyrannu legitime suceedente sumeremed ergo licet ill occidere. An. tecedens probatur,quia prouidetis est potius consilio reges corrigere quam insidijs e vita tollere. Postrenio antiquitatis exepta ac testimonia nostras in hac re partes plurimum G firmant sub Neron.Calig.Ηeliogab.alijsq;monstris tyrania iis vixerunt beatissimi patres:at eoru nemo conspirauit.DM
207쪽
vld rex ille unctus Saulem no tetigi , Elias Achab igne nonnistulit Moyses inaron Pharaonis immanem crudesitate iugerunt,deo autem suae oppressioni
vindietam reliqueruta Distinctio.
Monarchia, quatenus secun dum lage seuere,sed ut hera in Mixtae,&hi per til partam con Tyrannide, quatenus priua- Attin ranidas,quaec stant ex tum bonum&non comune u guntur liunt aut Crit. 'anhoe η Simplex, quae per omnia monarchiae opponu a.duo, Ltur. nempe Quaestio,scilicet, an liceat tyrannum legitime succedentem occidere negantem partem defendimus ex argumetuis quaei supra satis diiuncte patent.
Opp. Maximum malum quouu modo clicet radicatus e ciuia tare tollere: sed tyrannm qin sub eo successionisse in regnum m- fuat est maximum m Uum. ergo irrannum quisub Hoseuccessionisse in regnῶ insinuat, quous modo licere ciuitate tollere. Maior constat, quia maximum malum latius serpens non aliter tota ciuiatatem quam pars putrida totum corpi corrumperet uinorpr batur, quia tyravni , qui pub velo successioηι se in regnum ins nuat, non iste quam viperasuam matrem deuorat.
Resp. Primum effondendum est admaiorem, nempe quodde modo tollend mali. eciuitate dubitemus, mo a mama no quouis modopro euis arbitra'sted quouis Morosa entum macto 'consilio maximum magum esse a ciuitate extirpandum: at eo thusapientum non iubet,ut rex qui euad tyrannm petiuiseulis Bruti Cassi' cosederetur, sedui coacto senatusteryrudentiorempar rem mustitianis de maturo iusto, resimae medis consultetur. Opp. Licet hostem infid autem patria quouis modo occiderer ergo multo magis licet regemseus vel uecessionis vra dem ex ercentem quouis modo occidere. Ratio tenera minore adma . Nam multo minusiadae rempus cantina quam Os r priuat- hostis quam imperator urarim .
Resp. Eadem non est ram stirum siue exempla- siue per .culum ciuitatu ectes, namsi ii τι hostis tollatur,paras
lum rescinditur; ais rex occidatur,tota ciuitas inisserimen trahi turino quod non lineretur malo,st quod hoc malo ad hune motam sublato maius seditionis creeturpericulano 'bra fondeo igitur ra
tionent auri famis non tenere, quia eadem no est circumsta trarum in viros comparatio, qua in ratione a comparati necessario requiratur.
Res Non hominemstediorum, non Phalaridemsed Phalaridis '
o tum considerare oportet , fatemur homine ic occupantem reg- ςp uiu ' num quavis nonnunquampana capitia dignum, at propter loci ossiacirs reuerentiam ct maiestatem,gladim carnificis aut insidatoris cruore Caesaris tyranni non tingendus non ergo per omnia opponu tur,quia lococto licio conueniunt.
Opp. licet regem inius ac lagitiosium occidere ergo multo magis licet occidere tyrannum, tametsisubsteriesuccessionis rempub. ιnua erit. Antecedens probatur ab exemplo Arbasti qui Sardana Iustin.lib t. palis,ab exemplo Otanis qui Magum, ab exemplis multorii quos in Herod.in G, Id. p. s .meminit Arist.quisuo, aestares occv rut.Ratio tenet i . a maiore ad minu/,quia malu es rege quam tyranum intcscere. Non eYemplis Resp. Non defatiosed de iure hoc loco quaerimus,a noscimus in vivendum ted FHys,glaia , veneno, ali 1 sexcentis modis mille Caesares fuisse ex legibus. hac itastublatos, negamus tame iuste EDdomnino fera iret homicida isti in hocsa dire colore aclyeciem virtutis habeant: Est ergo huius enthmematis negandum antecedens, quippe non licet regeminiustumidumsedem occupat ciuitatis e vita tollere. Opp. Dei ac religionis causa licet malos reges occidere; ergo li Iudie.3.M. eet etiam tyrannos eadem de causa e vita inere Antecedens ' baiura testimoniosacra Philosephia, in qua laudantur Eb-qui iudi i , ,. Eglon regem Moabitarum aesqua Siseram, Iehu qui Ioramum, Iudith qua Holophernem occiderunt. Resp. m ene temαὶ Dpericulo se exm inleg ac ae-eeptum trahas; attende quod Christu tributum cis rimn me Matth.i .in Aca num
208쪽
ar optimum absolute,ut scopus pI ponitur. Optimum
definitur. epiabilescelus has manin obtruncare est patienter non expectare,
quid deus velit Aiaces melim est num quam Iegiones hominum perire verum est quiadscis de sinistra inusio uno non esset, quaerescindi non debet; sed quisiun illi homines, quos perire asseris λsiboisi tu non pereuut, fila mali Ebrum gitium est quodpereant. neu iustum iudiciunt dei est fin Fusiana messe fructus bomno flant, hoc est sit lammis persecutis scori.ι μιnu cele
CAP. XIVtrum ciuita ex mediis ciuibus compositasit praealbs re pub-ι cae formis politice eligenda' mirum egentes aut menaecisint in cimitate tolerandipVB1vM in fine prioris cap. xl Iobis
more solito non est discussum, quia breuissima illic solum est dc tyrannide disceptatio, quae ut docet Arist.
longiorem non requirit sermonemraccedimus igitur ad ea quae sequuntur,nempe, idemonstremus usuit optima respub non tamen exacte& simplicit r, sed ea ratione ac modo quo pluribus ciuitatibus potest competere aliud enim est optimam rempub absolute, aliud optimam comparate
atq; respecti definire absolute optima viscopus proponitur, sed raro attingitur comparate optima ut medium quod.
ouoddam definitur,4 pluribus in locis comparatur Pol, auam istitui Philosophus absolutὸ optimam sit illa monarchia auζaristocratia, de quibus una est quoad virtutem ratio descripserit, omnesque rectae administrationis formas labetque Oilenderit, congruum nunc est . consentaneum ut communiter optimam deline et, hoc est talem, quae a plerisque communicari potest, quae neque exactam V1 tutis regulam, neque cxquisitam educationis disciplinam postula Hoc dicit Aristoteles non quod non existimethimplicitὸ illam optimam rempublicam esse in qua sola virtus imperat, sed quia theatro vitae humanae ante oculos posito animaduerterit hoc fieri non posse, ut heroica virtus ab omnibus politice in hoc stadio currentibus retiolose adoretur, neque si politicam vitae tragaediam p ct J, hoc sequitur necessario optimos tros optimos ciues eis, imo saepescontingit virtutis studiosos esse ignaros ciuitatis'. Constituit hic ergo Philosophus mediam fac suaestio. lemque viam, quam quodam respectu optimam appellat hinc quaestio est quam nunc tractamus, nempe, Att
cae formis eligenda Assirmat Aristoteles ut primam eli 'ςq a stendam esse sed distinguendum hic est, quod qui fi 4uti uim
ues dicantur quatuor modis, aut qui inter virtutem Ii di,. tium, aut qui inter honorem Mignominiam, aut qui in
ter nimiam rerum copiam, paupertatem. ut deniquς
inter libertatem seruitutem rationis medium praetcriptum tenent. Omnibus his ossi s medium hoc loco intelli-oitu maxime vero inter secundarum rerum possessionem
tum speciatim demonstrando propositum generatim hoc modo optimi viri non sunt semper periti ciuitatis: I facinorosi sunt ciuitatis pestes ergo medium utriusque tenen Inter utrimq; dum Praeterea,qui nobilitate pr stant plerumq; superbio Qi petulantes sunt, qui vero ignominia laborant saepe in len Medio tutissu
civi odiosi fiunt: ergo optima admi iistratiosas', mus ibi um interutrumq; tenet Ide dicendu est de diuitius inopia
209쪽
rerum de libertate seruitute, adeoque de istorum medio quo qui at imgunt in politica administratione beatissimi
tutilliineq; dicuntur vivere nasolii ait Philosophus oui in excessu rerum secundar aut amic6m vivunt, imperio parere nolunt, neq; rem imperare sciunt, molles enim sunt, rudes, contumeliosi,inuidi, inuisi omnibus ciuitas eroo ea
Quae ex med ijs constat optima habetur: sed hoc ipsum turi
bus argumentis pectatim ex textu demonstrari potes ido ad hunc modum. Civitas illa est optima, quae vitam ciuium cum virtute coniunctam habet: sed ciuitas ex mediis civibus constans vitam cum virtute coniunctam habet erilo ciuitas ex medus ciuibus conflans est optima Iterum illa ciuitas. cuius ciues facile obtemperant rationis imperio, est communiter optima: sed ciuitas quae constat ex his, qui neu ex
e edunt neq; deficiunt in rebus seeu dis talis est:ereo ei uitas quae constat ex medias est optima Tertib ex equalibus4 similibus optima ei uitas constituitur i sed medite lues sunt aequales' similes: ergo ex medijs ciuibus optima ciuitas coisi ituitur. Qifarto ubi nullae insidiae, inuidia nulla, nulla sitis cupiditasque alieni est ibi optima ei uitas est sed inter mediocres,medio' elues istorum nihil st ergo ex medi)s ciuibus optima ciuitas constituitur. Qtiinto, ciuitas que a natura ortum, conseruationem habet, est quidem optima attalis est ciuitas ex med ijs constituta, ut testimonio Ph cylidis in textu probatur: ergo ciuitas ex medijs constans est omnium optina a Sexto, ciuitas quae nullis seditionibus aestuaten optima sed media ciuitas nullis seditionibus aestuat ter ornedia est quidem optima. Postrem 5,ciuitas que prestanti iasimos legumlatores habet, est optima. sed media ciuitas prsitantissimos legumlatores habet, ut probatum est exemplis Solonis, Lycurgi, Charondae aliorumque in textur ergo ciuitas media est optima. His positis comparat Aristoteles alias rerumpublicarum formas populariter suscep. tas cum hac administratione, quam nunc praestantissimam esse probauit, easque dicit aut meliores aut deteriores e istere, quo magis aut minus ad hanc accedere videantur. Altera
Altera quaestio, quae est, an mendici egentes sint in ciuitate tolerandi'ab his verbis in textu pendet. In omnibus igitur urbibus tres sunt partes ciuitatis: alij vatae copiosii Q
dii: Dpaulo post)perspicuuiu est rerum lecundarum post Ad ἰςPcas. sionem mediam omnium esse optimam, facillime enim ad .. duci potest ut rationi obtemperet Caulam addit, quoniam ..is qui supra modum est paliper id est mendicus rationi dit ficulter oblequetur,quippe ut diuites sunt plerique petulante svi contumeliosi, ita mendici ac miseri maxima ex parte leues quidem is alitiosi existunt: Ne Vero b .m lut 'Fi 4.s ibi, uitate contingat, libro sexto cap. quinto consulis Arittote 'les, opulenti, qui opes immensas congerunt coacer . itant,quique facultatem mercaturae saciendae habent, egen ..tibus ad necessitatem vitae suggerant l3rgi nxur 'ς ' poli.αν. i. quidem in hoe uadet Philosophus Nam ciuitas beatasile
debet,ergo ei ues esse miseros non decet ciuitas rerum ininnium copia abundaret, ergo nemo in ea nece , indigeret ad vitam rogare vestem peregrino pudor est, ergo ciui mendicare cibum nefas est; prouidere igitur oportet ut ver rebis Philosophi utar ne multitudo sit ni in is egens, Immo ex . . eoqitandum est artificium ut diurnas copia rei familiari a Pol. eap.'. vlu Epulones ac diuites Laaearis, infirmis, miseris opitulentur.Quid mororλCiuitas in se sussiciens esse debet, ergo nemo mGndicaret ciuitatis decus tonor est ut nihil ad vitae
necessitatem desiit: ergo mendicus in ea ne vitiat: mendicitas rapax est fraude& malitia plena, prouidendum ergo Rutnemo in ciuitate cogatur mendicare.Postremo maiore nostri ubiq; gentium in suis ciuitatibus medicantes non habuerunt,utile ergo illoru sapientiavi exemplum imitari: sed quid agis Non miseros, non mendicos illos esse existimas qui claudi, vulnerati, parentibus orbi,omni opeo copia rerum destituti,in carceribus hospitiis vivunt Non sane sit illis ciuitas ex sua abundantia rerumque fluxu consulat Christe bone,ubi haee miserorum cures Multi sunt hodie epulones Qui canem ad laniandum non panem ad sustentandu Lazar .
210쪽
lusta. Urtus viri ossicij. Optimum Respectivis Absolute.
seribus emittunt. Sed auiculta diues,te nudum natura pari te nudum mala fortuna reddit. Quid ergo intonas in pauperesλCur caperata fronte intueris mendicos ' Xerxes opibus armis oppleuit Graeciam, at scapha vix tutus reuertit in patriam Craesus es hodie Cras eris Irus Caesares hodie' Cras sine regno vives. Si sapias ergo, egentes seueas,ut si ab alto cadas in visco non haereas: nam quo statu nunc es videsν at nescis,nescis incaute quae te miseria praemet Honorvmbratilis est existimatio hominum, cui nimium ne credasis saxes haec pompa mundi auidius eandem ne discupias. Si successio te nobilem,te diuitem, te regem secerit neminem auperum proteras, neminem prosternas quippe nobis
is Pompeius Diues Lucullus, Mx Dionysus ceciderunti Distincto primae quaestionis.
Ciuitas optimina dieitur druobus modis, aut Absolute, eum sola virtus Imperat, ut in simplieImonarchia aut aristoeratia, quae duae formae administrationis rarδ aut nunquam apparenr, propontii tur tamen tanquam exemplaria, ad quae eontendentes mediam rempublicam inueniamus, quae optima hoesoeo dicitur. Comparate,eum partim virtus viri, partim virtus officij imperat;in qua neqtie affuentes nimium, neq; nimium depressi paupertate vivunt,&lle optima esse Srobatur,ut antea ostendimus.
Opp. Media ciuitas nonsu secuniam virtutem Aristurreriago recte optima hoc loco non definitur. Antecedenspate ama totad furatio Phil opis est de medio inter disitiac paupertatem quianon est virtus Ratiosequitur, quia a virtutesolum res optima nominantur. lResp. miram hoc loco non tam viri quam ossici intelligitur cum enim omnes cs uia nonpossint exacte virtutegnassequi ct exemcere, Aristoteles medis emstatu quem optimumappellat, excogitamsi optimum At diximioei Iestu non absoluti.
udopartium,ut incorpore humano. Ratio cohaeret,quia ciuirinio optima in textu vocatur,qua prox;me ad naturam accedit.
ophur maxime in ciuitate requiruntur
Oo iri vis medium, ut docet ristoteles Eliseis: se
norm tur, timeri ciues dicuntur qu inter virtutem a ςp3
Re Virtus extremum hoc loco dicitur ressectu excellintia ac Medium posti fictionissua, quam rar iues attingunt medium ergo ut i, bibuς. unturo de assignatur,quod ciuesfacile quantur.
o Et pia ιuitatMergo media eluitas non est optima. in quapax videa adoratur.
Distinctio, status seeundae quaestionis.
orphani ut mendi Pro his Londini infla eorum filij. cie hospitium paratur, Decrepit' elei,clau- quod a Christo tuum divi infecti &e. I nomen duxit. Vulnerati milite i pro his hospitiunt dita Deiecti eme , Thomae instituitur. AEgroti pauperes, Padigi,qui omnia exhau 'Pro his arce
Udes ciuitatem inficium nato apparatur.
A menta illa non excudimus, quia uberita in alijsitatis de hae materia dissic ςndum*R ' Dubitum