Sphaera civitatis

발행: 1588년

분량: 398페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

susti factio.

Vt inter fami lias Eborac semet Lanca. sciam

ut Romae

Plut in An.

Liber quintus CAP. .

Nam ut principiis neruorum malesaffectis singulae partes totius eorporis tremunt: ita primariis viris inter se diuisis nee esse es it omnes ei ues in varias iactiones distrahantur; sequuntur enim oves pallores suos suosque duces mobiles

multitudinii in laniant capita mirum non est si reliquae paristes corporis sint in lirumenta furoris Hoc probatariis .multis & eopiosis exemplis, quorum primum ei de duobus Syracusanis iuuenibus magilitatu gerentibus, inter quos de re amatoria ortae si dissentior Altero enim absente, alter eiusdem delicias ad se pellexit, ille autem reuersus cotra eius uxore induxit ut ad se veniret, ambo irati classicu canunt,seditione mouent, furit populus, perit ciuitas. Quapropter inquit Philosophus illiusmodi offensionibus nascentibus adhibenda cautio est,nec non cito potentium discordiae componendae. Rationem addit in textu, quia nobilium seditiones totam ciuitatem contagionibus malorum contaminatam in eandem fraudem trahunt, quid hoc aliud est quod iam docemus Vult Arist. seditione nobilium esse sepulchrsi ciuitatis,id ipsum volumus, optat ut cito vel minimae inter illos tollantur discordiae, id ipsum peroptamus.Nam ut parua affectio in pretcordijs animantis magnam in reliquis inebris alteratione facit ita in summis viris qui sunt veluti praecordia ciuitatis minima contentio, inter ciues maximam seditionem parit. Alia permulta exempla in hunc finem a Philosopho adductitur, quae cum sint luce in textu clariora,breuitati a studens libenter praetermitto,hortor tam e candida istos eade perlegere,ut ad nostrorum temporum ulcera acco

modentur medicinae Insinuantur enim in illis ni fallor duae inter nobiles seditionueausq;falsii oraculu,&licentia vite.O si multi nobiles fallacibus oraculis deeepti pericula adeuntiqua multi Paridis exeplo faces Helens in ciuitate seruit Ta quin itin sanus amor seditione secit, Antoniivoluptas Cleop& Aegypt.magna miseria fuit, nec miru sane, na arma furois risis ea voluptas habet: ex his laetostat nobiliu inter se dissidia esse quasi deoru selinina,quibus subito,si non extinguas, tota de stetur ciuitas: si plures rationes quaeras, sic punctis docς'

A P.M. Liber quintus. I

doeeo,Nobiles sunt eolumina ei uitatis , ergo si seditionibus distia hantur illi,neeesse est, totu aedificio ruat. Iteru,Magis ni Mesari viri magnos animos,magnas opes solentia ha-sεt:ergo sine magno eluitatis dano xperieulo editiosi non

fiunt. Postremδ, nobilium unio in virtute est eon seruatio ei- uitatis ergo eorum distractio est eiusde interitus & eonuulso.Sed reuertor ad textu Philosophi, in quo explanationem duaru,quas supra attulit, causarum video, hq sunt excelletia dissimilitudo motu; illam in paucoru potentia, democratta,& politia,magnas crebras efficere alterationes exemplis narrat;hanc in oligarchia tu solum cum diuites pauperibus adetquentur, mediumq; non sit quo reconciliari possim t. Prioris exempla multa sunt, qui urget mutationes aliquado fieri aut ex parte inuidentisi, aut ex parte eoru qui insolente tela iam quaerunt, verbi causa Themistocli Atheniensium naues lignea ciuitatis moenia interpretanti fidem senatus dedit,hinc ciuitas navale bellum parat,populus pugnat, victoriana habet,dux Themist creatur,seditio ob excellentia naiacitur.Huc alia exempla de Syracusanis,de Chalcide sibus de Ambracianis,qui sequuntur intextu,reuocari possunt. P frema pars huius cap. n5 de causis sed de modis mutationis initituta est: modi vero duo sunt, vis dolus, vis perferrum flammam,dolus per insidias, axes totas ciuitatum vertit vis tum est cum altera pars alteri plurimum succumbit, dolus vero cum aut ab initio decepti cogimur postea tolerare imperium, aut cum ab initio deceptivi postea persuasi idipsum facimus: exemplum prioris modi est de quadringentis viris qui rempublicam olim Atheniensium tenuerunt;

isti viserunt annales cum Lacedaemoni bellum indiης iust his, ilErant, callidὸ mentiti sunt, populoque suaserunt Persarum Alalbiidciis regem contra Lacedaemonios pecuniam ad bellum susceptum suppeditaturum, rudis multitudo comento credidit, at supcredulitatis pq nas ut est in hi ta grauissimas tulit, nahae fraude decepta sub tyrannide istorum sophistarum diutissimὸ vixit Ist manus seditionis obtruncanda sunt, quip Cie.de ossit. . posiniplex est veritas, quam leones&vulpes fugiunt. Vis Ee s contra

Mutatio rei fit vel vi,velidolo.

242쪽

eontra naturam est, & vi atrocius fraudulentia nocet, imis leonis in quo vis est nos cautos, at morsus aspidis in quo fraus latet magis securos reddit utrumque malum, sed eis ius hoc illo utrumque bustum ciuitatis, nam in utroque est

naedium seditionis.

Duae sunt par tes huius ca- Pius, quarum'

Distinctio.

rima nobili Nobiles sunt veluti eapita e umseditionem a lumina ciuitatis. maxime peri Maximos animosiopes4 potem

culosam esse of tram habent.

stendit,qui Vt illorum unio conseruat, ita m

i lorum seditio ciuitatem per sit. Seeunda duas manufa modos se sVim ditionis comprehendit, nempe Fraudem.

Opp. mea per tritursedulo nobilium potius quam emitas devastetur ergo male hoc loco destia tur quias lutio nobilium sis maxima pestis ciuitatis. Resp. Facile huic rationi curritur, nam illic non proprie itis sed tiussceleratori oppressisi sedatis quada furoris a probari videtur. Eωρε, dilau, Opp ror multituanis est malin malum qua ediis nobiID tatore ostistio nobδum non est maximapestis ciuitatis.Amec Plebs bellua densi ro tur,quia nobiles citius rationis imperis,quam barbara re multiceps insana multitudo cedunt: quippe clarior eminentes viri maiorem PIMUR Pς et sum rationis habent,or turba populi no aliter qua era re es ' ' inprouerbis hydra multorum capitumperpetuosurit. Arist. inprob Resp. His differsa debilis est,unitasortis rat multitudo vimδ-lam Jersm est astra tam habet inamseeumplurimum discordatos ritudo maius ergo malumseditio nobilium quam populi furor dic tu non fotam quia vim magis unitam,stdquia opes estpotentiam

malo rem nec non maistiam armatam habent.

Opp.contra secundam partem capitis. opp. licita estsecundum natura legem ergostationis, est contra naturam,non est instrumentum. Antecedensprobatu Cic pro Milo ista sie dism Dram natura licet vim vi repe re. Resp. UA, Misa e cmidum natura segem MUmpliciter σ

Macch.in Lilia lib.3.cap. O. POL .cap.IMIn stratagema deceptio est, non dolus malus.

CAP. . Liber quintus

alsolutes diu olym cum iniuste vis ac impeti inferturi hac rario ergo nonsequitur, quia vis asstq-ντα lapsa, aliquando. canatura dicitur. Opp. Stratagemata cfrsephismata dicitasunt ergostam licita est quo datosequiturfraudem non esse muroris comitentu acin- frumentum Antecedenspatet ante inpoliticis.Ratio tenet,quia a-bter idem instrumentum esset contrariorum. Resp. Hulpinapesiis c leonis corium hoc est raus Urfuror in nulla bene instituta repub.coniungi debent. Ad timem igitur re Jondeo negando omnia, quia etsistratagemata es sophismata suruthcita; ram tamen non admittitur, nam in illisse .m deceptio est, non a m malus. Praeterea abserdum non est eadem repugnantibus instrumenta conuenire, ut constat in bonosortuna qua tau λυ-norum quam malorum infrumenta existunt.

Dubium. Vtrum magici eoru-s fautorei capitali pana iust niplecteudspIN Tachistorias de seditione in textu una est de nobili quodam cuidam virgini contracto,qui consultis diuin xo Desphi, testaribus nescio quo portento praemonitus ad sponsam non ve rei. nit; hoc dedecus assines virginis tanquam contumeliose tra stati aegre serentes rebus sacris in locum sacra facientis occultissime coniectis fautore diuinantis,ut sacrilegum ecuere; hoc factum istorum no arguit Philosophus, unde coniectura secto illum quodamodo approbasse. Hinc quaero,An magici eorumq; fautores capitali pina iuste sint plectendir Qui sunt magici ante in decimoquinto capite quarti libri paucis ostedimus, sunt quidem blasphemi sacrilegi, qui volantes in sinum dei quod propriti deo est, nepe omnia priscire flagitiosissime sibi assiimunt; isti natalia fata hominibus ,fatalia portenta ciuitatibus, mirabilia secreta omnibus se nosse praedicere ubique iactitant, sane laribus suis instructi multa mi-xa, miracula vero nulla omnino faciunt, oculum sqpe pristigiatores,at animum s spe diuinatores fallunt Simon Magus viserunt)visus est in altum suis ipsius viribus volare, sed

Petro orante blasphemus cccidit, ante populo anse

243쪽

Liber quintus. CAP. '

mam efflauit fixit Deus ut istis temporὶbus non cum ethniacis axeris Christi oraculis ad Delphica praesagia,atesseris salutis ad magicorum somnii commeta fugiamus,sed oblitus mei longior sum quam oportet,rem igitur in manibus senationes eon probo.Proditores principum digni sunt capitali paena, ergo Mam Sico magici eorumque fautores pena maiore, si fieri id potuisset,pleliendi.Ratio tenet,quia isti non in mortalem sed in ipsum Deum vi quadam proxim rapiuntur, eiusdemque nomine se agere falsissime mentiuntur hinc enim ieiunant, Orant, numen inuocant,characteribus salutis se muniunt, aliasque ceremonias exercent,sed quorsum Certe ut simplices & νnorantes sub specie religionis facinorosyfallant. Alterum Leuit.zo argumentum est a testimonio saerat philosophiae, quae ad istos nos conuertere non solum prohibuit, sed etiam capitali paena sic acientes eondemnauit. Postremo a bono ciuitatis hoc ipsum probo . Utile salutare est ut capitali paena authores seditionis tollerentur sed magici eorum fautores sunt authores seditionis ergo magici fautores seditionis capitali paena tollendi Asnimptio huius syllogitai constat, quia magici de conuersionibus rerumpublicarum defatis magnorum principum mentiti statum administrati nis perturbant,animosque ciuium distrahunt,di denique , tales quasi seiritus ciuitatis exhauriunt, ut sub Irene co

stantino in Graecia, sub Henrico sexto Eduardo quarto in Anglia. Opp. tile astant reipupo evitis mημι to Arsea

magici est eorumfautores milenastant relis ergopana capitias nonsunt tollanta morionstat, i multa aedicum si Parcara interpretes qua re u cire plurimum interest. - Merib ossi conis vaticimapro oraculuispianos olim trudebantur. Resp. Fatendum est multa vera est mira supradisere iacum plurafalsa orpericulosa lingant, cum, modus dicena sit execra Merlinus bilis, mastata Au apros entiast depe'ndere quamo tamd B c0n restaliis cientia au-ιttere. De Uerlis, Bacono nibit co,q s misit magos non magicos appellant: Baconus doctus, emonu omniatoυuit.

CAP. . Liber quintus. As

opp. Moyses Propheta Dei hac arte videtur instructi usseredio sit qui eadem tuntur capitalpana nonplectenta Aureceians patet,quia doctin ille in omni arte gyptiorum dicitur.Ratio tenet, ruta nihilignum capitalipana in Prophetissut. Rei p. Moyses non inte magica instructu mira ut magici,sed Exod.7.Io. digito Dei directus miracula vite, Prophetasecitdinstruct sint omniscientia' 'ptiorum,sed non eodem modo,nam illia daemone

multa,hic vero omnia a Deo adicit: hilergo magicos ruuant eo

empla Mnsii, Ioseph, Damelis, quippe hir Deil ritu inflati abdia

rissima temporum oracula rerum suturarum, in ima dia derum.

utrum democratiast maxime obnoxia mutationi

Α, s haec secunda est istius libri, in

qua particulatim de causis mutationum in unaquaQuerci publicae sorma agit Philosophus,in primum a democratia seu populari potentia incipit, quae ut Plutarchus latriis cius scribunt huc illuc quas nauicula sine clauo omni statuin fluctu fortunae pellitur; quid enim vulgo anutabilius ' Quid populo leuius Minconstantius deturr Recte Virgilius,

Scinditur incertumst a in cotraria via M.

Quare mirum non est si ista administrandi serma cum Cham fleonte 'pissime mutetur,nam in ea priter leuitatem populi unusquisque dignissimum locum vendicat, seque in amplissima reipublicae munera ossicia trudit hinc quaestio,virum democratia sit niaxime obnoxia mutationiλAssirmamus esse:causae sunt temeritas plebis,contrarietas opinionum, rerum ignorantia, odium instum aduersus nobiles, assentatio due horum,fsdeq; data potestas nimia Percurram

has singulas, sed sequutus Arist. primum a duabus vltimis initium

Plut de trip. politia.

Democratiae mutationis causae si

244쪽

Assentatio

Plut in Anto.

iuuenal Pluci Sylla. Consensus popoli regula Pemocratiae.

Liber quintus C AP s

initium sumam, nempe ab assentatione blandorum populi

ductoriani,& ab eorum nimia potentia data verba Philosophi haec sunt, Democratiae mutantur maximὰ propter blanciorum populi ductorum,leuiumq; concionatorum petulaniatiam, qui partim locupletes prii latim calumnijs onerantes,cos coire conspirare faciunt,partim comuniter multitudi.

ne in eos incitates:hinc impetu utrinq; facto si superetur po4pulus iustissime a vietoribus mutatur status,vt olim in insulisCo.S: Rhodiorum, Letiam Heracleae, Megaris, cumis contigit: nam in quinq; his loci, celebrioribus, ut hic doce e Philosophus,democratia propterea causas quas diximus in alias sormas transsata fuit; sed istos demagogos assentantes populi ductores antea descripsimus, tia ergo populus imperare velit, caueat ab illis: Nam sapienter Cato, Fistula dulce canit,volucrem cum decipit auceps. At populus leuis est& Amphionis cythara captus citissimὸ in fraudem pellitur:verbi causa, Populus Caesarem odio habuit, Brutumq; cassiust deos coluit, at cum dulcis Antonius saris laudes peroravit, aduersus homicidas populus insanivit.Sed ad alteram causam mutationis venio, quae est cum vni vel alteri istorum populi ductorum maior quam par est conceditur authoritas, ut si fiat dictator, aut dux exercitus,nam tum isti tida veluti ambitionis accensi extincto po. pulari statu sibi rapiunt imperium,idemq; in tyrannide crudelem vertui,sic Pisistratus Athenis,sic Thrasibulus, Cleon, Dionysius Hiero, Agathocles,syracusis: quid multa Sic Pe- riander Ambraciae, Archilaus in Candia, Polycrates in Samo insula, Decemviri Romae Mallisexcenti, qui se ex ducibus exercitus dominos ciuitatis secerunt: hinc illud politica axioma est.Cuicunq; potestas absoluta exercitus eidem potestas ciuitatis datur Caueat ergo populus cui se comittat: nam vetus illud est, siserim misero nihilest cumsurgat in altum. Ignis in tectos disich raro extinguitur,& Sylla potitus regno sine strage populi non refignatur:tutum ergo est in populari

statu ut magni honores dentur sed ita ut ad consensu populi

reuocentur

CAP. . Liber quintus. N

reuocentur omnia. rtia causa ruinae in hac forma est mira leuitas temeritasq; plebis, quae caeco affectu furioso quasi impetu in omne obiectu mutationis rapitur. Sic populus theniensis nutic suos tribunos,nunc reges, nunc triginta EphorOS,nuc oo nobiles ienatores rem p. sua capessere gubernare voluit.Cocludo igitur hunc statum laquam Euripum incertis motibus agitari.Contrarietate opinionum qua PςNQςr liqpopulus vacillat quid hic describa certu es rarissanie aut in obes ' id concilijs, aut in iudicijs, aut calculis Melectionibus suis sibi optionum7'constare: fieri ergo non potest quin sic litigantes lupus inuadat: hostis nim vigil estvi occasione quaerit,at opportunior Liu.dec.q.l. no est qua intestina populi cotentio & ciuilis discordia multitudinis .Qu od ignorantia rerum in populo sit causa mutati Ignorantia. onis,quis est ta imprudens qui non videat: rudis cnim 4mperita est multitudo,quae saepe stultitia prodit ciuitate Plebs Corinthiana stultissime Romanos legatos stercoris iniectu violauit,at Roma offensa ob id facti augustima Corinthus e Strabo.Polyb nitus deleuit, quod certe no secisset si popuPin legatos cal Dio Liui. Cic. luissit ossiciu Nihil hic de Psillis populo in Africa circa Syria P 'MS MU te dico,qui austro ventorum uni ut Sabel scribit bellum intulerunt. Haec scribo ut quata sit ruditas ignorantia populi uiuis intelligat: non tamen omne multitudine hoc stilo sed agrositorem partem populi perstringo, est enim ut ait Phi P0 3 cap.7.losophus politior pars quaedam muItitudinis est qusda stultior, cui sit committatur imperium citissime in scopulos impinget.b is positis id quod est huius usi ionis cardo tandem

concludo, nempe democratiam praec*teris reipub formis esse maxime interitin mutationi obnoxiam, nam i meliquis cur postea patebit)firmiora virtutis sunt undamenta nec non maiora sapientiae praesdia, quippe in monarchi g μ'

Vnius virtus, in aristocratia optimorum authoritas, in o 'ligarchia diuitum prudentia , in politia totius ciuitatis consilium imperat. Sed ut cum Arit otele breuiter ou Ties eausecludam, summa omnium haec est, quod praecipua caua /x ursa mutationis in democratia sit tribunorum petulantia vid plui 's' qua quident nobiles aut diuites vulnerati hunc statum&y. pol.

nunc

245쪽

liber quintus. CAP.s

nune in aristocratiain,nunc in paucorum potentiam,& nunc in tyrannidem conuertere aransmutare conantur Altera vero causa est populi incredulitas, cum maiorem quam par

est autoritatem demagogis suique blandis ductoribus eon. cediti Postrema est ambitio maelitudinis, cum non in aliam speciem, sed in crudeliorem imperandi gradum prorumpit furor, verbi causa, cum non ex censu aliquo sed ex arbitrio populus magistratus eligit,cuius rei remedium est,ut hie d cet Philosophus, si diuersae tribus non uniuersus populus viam praeseictos magistratus ereent. Distinisti .

- Credulitatem nimiam, quam assentatoritat

Potestatem nimiam, quam eisdem demago. gis eoncedit.

Demoeratia maxim Temeritatε, qui in omni Ar actione prediti est subiecta mutatis Q ditatem merassam ignorantiam rerum, ni propter qua plerumque laborat. Contrarietatem opinionum, qui mirifiea d. bstracta fluctuatis simultatem,quam semper eum elaris viris aetnobilibus serit. opp. Quo abavid moletim est, eo magis interitui ct mutation. est Anaxium os sunt quada adianis tiones ciuitatis violetiorest democratiar ergoseunt quadam administrationes magis inertimest mutationi obnoxia quam democratia. Maior est milvseph, m n scis,iandoret quodnullum violentum is diuturnum. morpatet, pua in 'rannide in quatum Ner quam in Affarchia in qua minti Neronesin t ranni praesunt, inor vis muror inest. Resp. Primum dicimus tyrannideminis archiammidio ensis esset es nonformas ciuitatis ram inique Nero apud R-ἐuste triginta tyrann apud Athemenses imperarunt. 7vero misimhocnomen olgarebiasumatur odiuitumsolumpotentia ma mus minorem in oearchia vime urorem quam indemocratia

exerceri.

opp. Inismocratia est ni totius multitiamis ergo estomni. - minimesubiecta mutationi Ratio tenet, primipquia multitutas maximaparacimtatis, κm quia vulta hac multitudosesertius

potes

CAP. . Liber quintus. Aa o

mentum ine custode Guhem nro non ad consensum inutis od*0 pu sinc

ORpheus siluas&lapides cythara suae eloquentiae postra e traxisse dicitur, quod ergo olim de omni arte Ouidbus,icem nunc de eloquentia dicimus. Humo es ne mitesse sic L. eniunt serrei milites a Mario&Cinna missi ad occ;-ni

qndum dulcem illum oratorem Antonium, at sero,&e MI '

celes carnifices ita eloquentiae viribus lenivit, ut arma de Ferent, lachrymas profunderent. Diuina prosectoo mira

re vis

246쪽

mae Cicero.

so Liber quintus CAP.s

vis eloquentiae est, sed ut rem tantum agam,laaec quidem in multis at maxime in illis valet qui mores hominum serreos& valde agrestes tractant hinc est quod hoc loco dicat Philosophus priscis olim temporibus democratias in tyranniades saepe transsatas fuisse, donec populi ductores eloquen- , tes&diserti essent. At inquit arte dicendi propagata quid i- , cendo valuerunt imperabant populo, eumq; concionando Sic Dem sto sapienter moderati sunt hoc est quasi dixisset meo iudicio, Axhς in , ψ potentia susque deq; versa maxime requirit eloqtientes viros, qui vi vocis potius quam Martis, feritatem morum pota sunt lenire: at in democratia propter licentiam populi mores ciuitatis fluxi sunt,rudes ac di luti, ergo multo melius erit in eo statu ii viri eloquentes praesint, qui contentionis ac discordiae capita acie ingenij non gladij valent abscinderer sed quod haec ita fiant, ita ordinetur respub.sic probo.Eloquentia ducis in bello est causa quo miniis in castris ardeat contentio ergo eloquentia populi ductoris est causa quo minus in urbem at seditio Antecedens,Caesar,Themistocles&Xenophon fulmina belli& eloquentiae: rationem vera Cicero Demosthenes eiusdem lumina viventa probat rnam illi turbam militum, hii populi furorem mellitissimis linguis mitigarunt. Porro quid aliud est eloquentia qua coisquens lapie piose loquens sapientia ad bonum ciuitatis tendens 'Ersos moderatores populi sint eloquentes viri, facile seditiolos superabunt; nam maior vis est in voce eloquentis quam in pugnantis manu. Postremo ut peritus medicus morbos&vulnera periculosa a putredine. ita eloquens populi moderator mores ulcera ciuitatis a seditione seruat. Sed ut morbi diuturni cito contagionem gignunt sine ope medicinae sita mores populi cito adseditionem tendunt sine ope subsidio eloquentiae. Concludo igitur in populi ductoribus et quentiam causam esse quo minus in ciuitate fiat seditio. Opp. a Roma Athenis maximeeloquentia rintrat in illis enmtatibus amistocrata non pu rotextiasuinergo videturoloque tiam .impopulari tu maxime non reqWri. Resp. Et atomis illis ciuitati oraculare ininterame,

Vt Germani. ei liue milites Pannoni

Eloquentia copioleto.

quentra . Praeterea muta quoque rebuJubiscis eloquentia ma-

mum hoc loco Arist. eoquentes ergo Hesolum sic appetam

E ausis conuersonis In OIigarchia

seu diuitum potentia proxime nunc agere oportet, quae in genere duae sunt, inauria oblata alijs,&inter se discordia. Iniuria est, cum pauci laturla GJmperium tenentes premuntote muλluti pedibus conculcant populum,

qui iugum tyrannidis impatienter sei ςn cupidE ad vindictam sumeti nam Ipitur.Nam quamuis nobile, opulenti quasi in ma- non hoπ' 'a' tamen .mri '*Φ2 ' pQpulo surioso resstant. 2 empo nobis in hac re est plebs Romana, quae a nobilibusnae

vus modis ut hic docet Mistotelas contingit vel cum desti a tuti

247쪽

Liber quintus. CAP. 6.

tuti imperio seditionem mouent, vel cum imperantes ipsi faction fiunt.Primum cst quando perpaucis ad honorem adinmissis aha potentes inuidia flagrant, rebusq; novis eo viq; 1 udent, donec ipsi quoque in altis honorum sedibus collocentur,ut Massiliae, Istri, Heracleae in alijs ciuitatibus per-nuillis contigit,in quibus cruentae per nobiles trag dis agebantur, donec frater fratri, patrique filius contra lcgcs illarum urbium in posscssione digriitatis successerit hinc li riolio archia versa in democratia iii fuit, at Heracleae a paucioribus potentibus ad sexcentos venit. Secundum, quod ei inter ipsos diuites solentes factio,irifariam euenit, vel ob paucitatem eorum qui admittulitur ad honorem, vel ob cotentionem illorum qui plures sub tua potestate habent, vel per eorum ambitionem qui suanti exosi fortem ad altissimum fortunae gradum scandere enitu latur. Paucitas enim in hoc statu populiam armatum ad seditionem reddit,contentio vero nobilium vires penitus eneruat, ainbitio deniq; ad tyrannidem aut monarchia tendite quippe si pauci sint magistratus debilis est haec potentia, Sc impetum populi sustiirere noli potest. Si contentiosi sunt Minxer se diuisi, mirum non est si ruinam videant, si ambitiosi necesse ut casum periculosum sentiant, nam sortunae scala lubrica est , viationbIis praeceps Exemplum primi est depopulo, qui Cnidiolisa chiisam propter paucitatem magistratuum in aliam formam commutauit.Exemplum secundi est de Charicle uno ex tri. ginta Athenarum ephoris,qui populo assentatus seditionem fecit, sic Phrynichus ille unus ex quadragi nin iris, sic ciuium custodes Larissis Polirophylaces ii olim secetur Eme inplum tertij est quorundam militum qui ab Heracleensibus electi in subsidium sibi ambitios rapuerunt imperium, hoc quoq;euenit cum alter alter pellere alterius comoda impedire conatur maxime in onuiuijs Iudicias in quibus affectus status' hominum potissimum vulnerantur sequutur nunc aliae in hac forma reipu.conuersionis causetrinempe profusio reru .dissoliti io morti electio iniusta violeta oppresisto;his addit Philosophus diffidentia nobiliu qua timent populum

CAP. 6. Liber quintus iso,

Pu um&affluentiam sortuneo uenarit odit, . D HAE. - ditores tyranni fiunt, nam exhaustis sui: in aliena ruunt:

nam sardanapali non viverent, qui Laides inanis ouam ci

Dus ciuitatis dispelluntur, aut cum in perpetuum creantur

quidMut nonaginta olim Elide & Laeel in re tripui, qu

paucorum imperium informam tyranni dis conu utarunt Urilia

Hinc alia causa nascitur, nempe violent, opsthemo riuos hi ''

ς ut' prouidenter hodie multi reges agunt, ou nodulum

iter quana seruoso mancipia premunt. Ex hac etiam altera iam causa fluit, nempe diiue tia nobili uni qua iiii h. ' Dissidentia Pulum;nam exorta tempestate belli suorum civium sus n. μ' ii '

entibus omnes&singuli moliuntur b

Iormas in quas vertitur diuitum potentia paucissimis in cas

niogeneae cum sesum gradus,aut heterogeneae cum ii utan

Fla tur

248쪽

ue Liber quintus CAP. L

tur speeles Exempli caula, homogeneae sunt si oligarehia

secundum leges gubernata in alium modum transeat, in quo non leges sed diuitum consulta vigent heterogeneae autem cum diuitum potentia in optimatum aut populi imperiumigret hae causae, haeserinae sunt ex quibus an quas ligarchica haec sphaera ciuitatis vertitur; sed ne du breuis esse laboro obscurus ham, praecipua eorum qui diximus capita bisῶα - hic ςς Disenda puto Causas ergo mutandae istius formae in propriaso comniunes diuide communes sunt iniuria illata populo & inter ipsos diuites orta contenti Propriae sunt profusio rerum, dissolutio morum, electio iniqua, violenta oppresso, dissidentia virium, assiuentia sorIunae, quibus addi potest assentatio populi,&diuitum si peccent peric tota condemnatio. In illa enim sophisma, in hac magnum stratagema inest quippe cuiri opulentiin magni viri reminpub.atrociter vulnerarint, spe te in patriam charitatis tet,iassentantur& blandiuntur populo; sciunt enim se non posse securim sugere, si hoc modo non conentur reipub formam commutare Marius nobilis Romanus ille commisit scelus, accusatus capitis adtribunal venit, reus sceleris inuentus adulatur populo,succensent paxres, repugnant ciues, quid se quitur'Tragaedia hiserabilis eluitatis alteratior caute igitur in hoc statu iudieandum, politice condemnandum erit. Nam ut leones vulnerati crudelius saeuiunt ita nobiles quaeis stionem capitis aegrὸ seruntvi patiuntur. Si ergo hos tolli aliquando iustitia mandet,nubeculis tendum quidem est ne cadentes cometas multitudo videat quippe populus in illis

non seditionis ardorem sed splendorem dignitatis,non per,cula sutura sed praesentia lumina considerare solet.

Disti .ctio.

CAP. 6. Liber quintus Exe

guis in herba tet,cum nobiles populo blandiuntur. inas inuitisseetd Athenienses obiurgat Solon ος μή et viri ιυ dulcia verba morari,in. ''

249쪽

Liber quintu . CAP. 6.

Insitavi nemo,quas ruitiaet,videt. Currides Caesar Cur arrides populo Est certe in hoc risu magna suspicio Pessime Antoni cur deseris senatum Causa in proni ptu est , ut acquiras imperium. Itane Clodi adularis plebi Dignus sane esit condemneris cruci, sed verbis ludo, re ipsa tamen hoc ipsum probo . Proditores patriae non sunt permittendi in ciuitate vivere, sed adulatores populi sunt proditores patriae: ergo adulatores populi non sunt permittendi in ciuitate vivere maiorem sateor, minorem nego. Non est cur neges si assctationis istius finem altilis perpendas nam dic quaeso quo istae blanditiae tenderent,quorsum proceres populi se es turbas colerent'quare se custodes ciuium toti tophylaces appellarent ' Si causam non sapias insanis nimium, hoc enim modo flammas conceptas in sinu tegunt, quas quidem tum in mediam

ciuitatem spargent cum populum sibi satis deuinctum sentiunt. Homo inepte hostes apertos capi, Moccidi iubes, Et adulatores populi qui sunt occultivi insidiosi hostes viuere&in senatum venire sinis GQuid aliud hoe est quain moenia armis defendere Mintra niuros ciuitatem sediti nis faeibus devastates Lege silae et de Catiele, de Phrmi cho. alijsque populi dem agogis, si probes illorum facta, haee nega,si velis, quae fixi argumenta.Die sodes vis esse pruindens civitatis custoc serio tum disce nobilium quis aduletur populo,si quem inueneris,cito inuentum corrige nam adiutius permittas hoc malum serpere, cum optes non licet

remedium adhibere. . 3I

termittendi in ciuitate vivere ergo adulatores populi tperm Φendi in ciuitate vivere. Maiorct nore sant ab exemplo trμbunorum apud Romanos,qui existentes demagogi 2 blandi popuο ductores diutissmesoruerunt. Resp. Tribuniplebisfautoresim adulator populi dicerentur, fuerunt enim creati crinstituti,dinadadulationem pia fauoremia plebis. Quod vero Clodb inter illos vixerint, utpotius quam um

CAP. . Liber quintus aue

opp. In democratia necesse sit nobiles viri ct ma ratinbianduantur populo: seedi eo tu reipseunt permittendi vivere: emgo Διπore popes sum permittendi vivere.Maiorprobatur,quias democratiapopuli libido regit, uisi non cedant nobiles contra nuciuitatis agent.

Res ultimam. Ieciem popularis potentia intelligas, in quapopuli libido regnat, negamin iliauia esstformano ciuitatura si mediocrem administratio rem p uis proponas, a mamus in ea istos Cudianos permutendos non esse quippe sentando seges violant 2populi tum in tyranmdem conuertunt.

CAP. VII.

Utrum causae conuersionum in aristocratia 2poistia recteas

M NI suum tempus habent, qua

re non sollina rerumpublicarum labes sed etiam optim ciuitatumio mae sua sata videt: in motu sunt humana omnia,&, ortum ita eani clinem interitumq; sunt habitura, nihil fixum,nihil permanens in hoc mor-rali gyro; mirum non est ergo si infirma cadant, mirandum tamen cafirma alta imperia ruant:popularis potentia Moligarchia, de quibus nunc diximus, apertas sui lapsus occasiones habet, sunt enim instabiles Miluxi ciuitatis status; verum animo cogitare quomodo magna virtutis lumina sideraq; mundi ita deficerent, ut eorum nulla relinquatur vestigia, non solum admiratione sed etiam stuporem adfert. At ubi Α yriorum matutina stella,ubi magna Persarum pompa,ubi viridis Graecorum palma,ubi aquila Romanorum manci)COnsenuerunt haec omnia& veluti annosa planta in puluerem rediguntur. Aristocratis igitur solitiς de quibus nunc agimus quasi in piramide fortunae positae aliquando nutant nec o fatorum motu concussae declinant saepe . Causae hic a

ris Philo

250쪽

Aristoeratia alia SimpleX,

alia mixta. Causae eorum

munes. I.Palicitas

magistrat. Contaren.de Venetirep. Bembus. Venetiana Aristocratia.

14. cap. 2. Depriuatio honoris. Ouid. Maia

Philosopho paueis assignantur,quas breuiter percurram an tequam ad arguinenta veniam: animaduertendum hic est noagi hoc loco de simplici sed de mixta aristocratia mixtam autem appello illam quae ex virtute, libertate ac diuitiarum

actuentia constat, cuius couersionis cauissint aut comm nes aut proprie,communes ut paucitas magistratuum,ignominia, depriuatio honoris,inopia,ambitio. Proprii ut viri tis languorvi contemptio,iniui avi inaequalis temperatura, immoderata rerum sortuitarum accessio, minimarum m lationum negligentia Paucitas magistratuum in aristocraintiao politia magnam saepe inuidiam parit, nam cum in illis sint multi virtute pares,qui dignitate aequales non sint, cessario sequitur vel inter optimos quaeda aemulatio ex qua nonnunquam fumus seditionis nascituri quamui-oni studiosi viri raro de honoris umbra contendant, cum tamen sit honor praemium virtutis, magnanimi est existimare eundem sibi iuste pro merito virtutis attribui concedi debere. Verum si praemia,hoc est si honoris ossicia desint, Partheni ut est in textu moliuntur insidias, id est carentes dignitate stomachantur. Probe factum erit si in his formis reipub.sint multa calcaria stimuliς virtutis,ut apud Romanos aliquando goo aliquando oo. senatores, apud Lac daemonios Oo. aliaque munera ad quae studios veluti adsigna quaedam in theatro ciuitatis contenderent. Huius deis sectu meo iudicio Venetiana aristocratia diu florere n6 p

test,in qua multi sent stirpe nobiles, ij quidem ex grandi

ut loquuntur at soli decem ex summo & intimo consilio. Secunda causa communis est ignominia, qua aliqui ab honoratioribus quibusdam viris assiciuntur. Insolenso imp tiens est mens humana dedecoris, viri magnanimi non possunt serre contumeliam, hinc Lysander malὸ tractatus ar gibus inuasit rempub.idem fecit Catilina cum petebat o sulatum Tertia causa nempe depriuatio honoris huic perinsimilis&cognata est, quippe cum Aiax petit munus ab eo

depulsus surit, ut Cinadon ille qui regnante Agesilao, Spartiatas penitus delere tentavit. Inopia quarta causa mu

CAP. . Liber quintus se

talionis traditur, quae est quando ali cum eXtrema miseria Pol .cap.rr. conflictantur, alij rerum abundant copia: nam ut medi critate seruantur respublics: ita extremis omnino ditatuuntur.Hoc olim contigit Lacedaemone in Messente si bello,hoe Tyrisus in poesi quae eunomia seu lex bona inscribitur accurate ostendit hoc quoque nostra tempora declarant, in quibus ciues bellis exhausti in natali solo aut mendicare, aut latrocinari, aut fames inopia misere perire compelluntur. Ultinia causa inter communes est plusquam Persica .Ambiti α insana ambitio magistratus, qui cum Alexandro totius Ius .lib. Plui. mundi imperio non contentus vivit: sic apud Lacedaemoni in Tlaemist.&os videtur Pausanias ille fuisse, qui dux belli aduersus Me A istid Diod. dos fuit, apud Carthaginenses Hanno. Sed haec in tex p δ tu sunt luce clariora, ad proprias ergo iam causas Venio, Causa pro quarum prima est languor in contemptio virtutis Cer priae. tum est in optimatum potentia& politia non tam hominio Languor vir quam virtuti sceptrum deberi, nam omnia secundum aequi xvu. tate nid iustitiam in illis facienda si ergo ab ea declinent, membrorum conuulsioac tremor sequitur: nam ut mens est in corpore, ita in illis virtus at sine motu corpus perit: ergo sine virtute illa conuulsa cadunt. Secunda inter pro z.Imrri L prias causas est impar inaequalis in his sermis mixtio. Ut

hanc causam intelligas, perpende temperatam non sim--. .plicein aristocratiam a Philosopho describi, quae eX tribus uitiae vilici constat, videlicet libertate, diuitijs virtute, quorum si in aristocra aequa non obseruetur proportio,necesse est, contingat se tia. ditiosa conuersio. Nam ut consensio humorum in corpo- .re sanitatem, intemperies morbum parit ita istorum inis Elis, ter se conspiratio saluam, distractio vero turbulentam ciuitatem reddit Nam in quamcunque partem inclinet Politia vitiosa respublica in eam conuertitur, ut si in libertatem tendat quo νςrga democratia, si in opulentiam ligarchia, si in excessum excellentiam tyrannis oritur sola ergo aequalitas virtutis dignitatis manet Tertia causa est legum optimarum antiquatio Mabrogatio , nam ut laxati nerui in eorpo l ΛηΠl x

ra humano magnam infirmitatem, concisi vero tormenta 'doloris

SEARCH

MENU NAVIGATION