장음표시 사용
251쪽
doloris gignunt: ita leges optimae quae sunt veluti nerui' rum admini iliationum si negligantur dissolutionem, si a tem omnino antiquentur seditionem faciunt. Hoc quident Thuriensibus euenit inter quos nobiles contra leges, ut aiuArist.aoros totos eousq; possidebant, donec seditiones cta populo omnia cedere cogebantur.Causa quarta est i moderata rerum fortuitarum accessio,quaestigarchieo Drannidis plerumq; mater est. Nam cum senatores aureos montes cogitant,raro excubias in arce ciuitatis faciunt excessus enim otiosos magistratus reddit,& confidentes ad omne audendum Maggrediendum facinus quippe hoc da mone possessi contra leges & instituta maiorum sibi licentisam rapiunt, moliuntur noua, demoliuntur omnia.Haec camsa Locrorum senatui ac ciuitati perniciem attulit, ut apertes Neglecti Aristan textu docet. Postrema causa mutationis in arist trai yςis0nsi crattaac politia est minimarum transgressionum neglectio, V 4ς ς*pH euius finis vulnus Mors est ciuitatis. Nam ut rimula in naui neglecta demergit nauem: sta minima mala in ciuitate non obseruata totam Apissime rem puta discrimen tra hunt Lex erat apud Thurios ut ultra quinquennium nemo exercitus praefectura gereret Iuvenes hanc legem violant, factum videbatur paruum, negligitur, duces perpetui fiunt, forma ciuitatis in aliam vertitur Mutatur sed de hac re Dostea pluribus dicendum est.Praeter has causas in hoc cap. docet Philosophus aristocratia conuersionem fieri duobus modis, vel interne cum intra moenia alitur seditio et exter N0dimu δ η nyeum dissimilis vel potius contraria est vicinarum ciui- xi Wς δ ' latum administratio, qualis inter Lacedaemonios Ather' 'P niense, suit. Hactenus de causis euertentibus illas reipub- in quibus plures dominantur diximus, sequitur ut de causis iam conseruantibus breuiter dicamus. Distinctione opus non est, cum satis distincte artic latim singulae causae enumstrςRxux Opp. Imperium quod virtute regitur acilenm caditsedarist cratia efformicinitatis m a virtute regiturae par ocratias
tiam. Virtus sese contenta. Boni honores petunt,non sibi sed ciuit tia
252쪽
Nobilium a finitas,quasi salaria. Quaestionis veritas Contra affini.
AP a, et v s est de hae te in textu Philosophus,Lacedaeis
mone inquit opes ad paucos perueniunt,daturq; nobilibus quidlibet faciendi potestas,ut eis etiam liceat quocum velint assinitatis iure coniungi: itaq; Locrorum ciuitas proditer Dionysii affinitates proruis euersa est,quod in bene Mxta&temperata rep.nunquam contigisset. Quid An sic eae bubulco affinitatem quocum velit contrahere, patricio viro id ipsum agere legibus negaturλQuae obsecro causa est cur non liceret Assinitas nobilium in peregrinis nationibus honores, opes, & vires auget, ciuitatem munit, hostes pellit, ditatuit lites, amicitiam gignit, omnia in republica augustiora,omnia firmiora facit, sidera conserta mis quadiipersa lucent, cita affinitatis iure coniuncta lumina ciuitatis Surculus in plantam insitus alterius generis, naturae vicum illa crescit, fructumque uberiorem landit ita quis dem sanguinis scaturigo in aliam nationem deducta beatiorem ciuitatem reddit.Vt ergo vis unita sortior; ita sanguis nis coniunctio melior Roma, Lacedaemon, Athenae,aliaemgentes affinitatis peregrinae faedera non contempserunt, hodie monstrum non est idipsum fieri nam quis magna maperia ac ciuitates ubiq; gentium assinitatis vinculis coniungi non videt Non est ergo neganda assinitas, non est nobilibus prohibenda.Ηqc omnia quae ais peciem quandam' ritatis habent, sed spinae sub rosis pungunt, hami sub esca dulciore latent: nam si res ad viuu disputetur, inuenies multo melius actum iri eum illa ciuitate, in qua ista assinitatis liscentia prohibetur, quam in qua sine ulla circumstantiarum consideratione permittitur:sucatas ergo rationes tuas negor quippe ista sanguinis copulatio honores,opes ires,non a get,ciuitatem non munit, non pellit hostes, non ditatuit lites,amicitiam non gignit,omnia augustiora&firmiora non facit, sidera tua conferta non lueent,surculus insituso inseritus de quo loqueris non crescit, exempla quet adfers no probant leuissima sunt omnia que dicis, idq; non verbis sedi bus sie probo Perieulosius est ciuitati permittere, ut princis
runt a Romani, olim, - - ς' u tis eximiai sue
253쪽
Deleopulati erant. Nihil hic de nuptiis salomonis di eam. quae inter scelera a Nehemia religiose illo aulico numeraniatur. Sed propius aceedam legite annales nostros de nup-thsesentici primi,secundi,terth, Iohannis primi, Eduardi eiscundi, qui omnes non nuptias sed potius exequias reipub.
cesebrasse dieantur.Si ergo Angli ,Gallia,Germania taliaeq; vicina nationes ex hoe ouo basiliscos in sua viscera protrusosvi proreptantes olim senserunt: nonne longe prudentius respublicae illae administrantur in quibus hoc virus non sparingitur,quam quae eodem insectae periclitantur Sed nihil hoc loco simpliciteri absolute definire audeo, cum CatoneS,Scs uolas, Fabritios, hoc est grauissimos senatores contrarium aliquando approbasse videam Caeterum in cam partem nunc mea propendet opinio, ut existimem multo firmiores illas ciuitates esse, in quibus hoc monitrum non alitur, quam in quibus viget ac toleratur. Opp. Sape cog tW ciuitates viana nationes issetis usumsus vocare,sed nullo modo mellissio feri potest quam 'rincipes cum Princi bus iure agnitatis copulentur ergo m. e si statu copulari principes non est absurdum. Iinor constat, quαι asstatvi tura vinculum est quo ex multu nuoiat;hinc Euripides, amitin pra clara res est qua in aduersis rebus nilalest melius. Resp. Hac ratisfallax est,magi , non tenet quamsidiceres dicinaessalubris in tempore agritudinis ergo Ampisciter medicinaessalutaru Nam etsisteamur a itatem aliena ct vicinagen iis non nocere te are necessitatis, si tamen hinc Viciterprodesse resp.ralem agnitatem concludas, non coharebit ratio. Neg hoc loco concedimus vestempore nec statis hoc optimum remedium esse, simodo aliter insuppetias allicio vocari nostri vicimpossimi Euripidissententia non est deperegrinasia de domestica a itate, τι apud illi videre licet. Opp. consueturi maiorum multat exempla nationum in hist ridis docem hoc olim licuis ostende igitur causam cur iam non Meat. Praeterea ex tali unione nobibum imperia diuersa quasim num coaluerunt, nec non contrabo is impetum est maliciam distis ei portu perma seruu D c
trum Cc se conceruantes rem sint corruperuilin contrariap
UT ' π si pernicis sitis, nunc de salute ci- tiliatis a ritur: illius causs moibi sunt,
limus vel ore me clia ac medicina. Vtcrgo medicus tam sanitatem quam aegruud mem corporis contuleratrita politicus no solum cstes sed etiacausas conservatrices ciuitatis tradere' 'nare debet hinc verba in
m. colitrari orta ira eniin ossicientia sunt conti ia 4 iu desiti seti pernicies saluti contrariatur. Ex his verbi, eos nori
cillolutio' conseruatio reipublica sunt contraria emo
e dissolutio&conseruati o reipubliei ii alta, id habent. Propositio huius syllogismi Topicum axioma se Assumpti 'probatur, quia dissolutio est mos, C d,
n Ortem' vitam,interitum & salutem lis est & repudia an aerariae, ted causae conseruantes corrupentes remp. colura-
254쪽
s. respectu. Quaestionis secundis sta
rios fines la abent ergo causae conseruantes corrumpentes rempub. sum inter se contraris. Maior collat,quia diuersias finium repugnantiam causarum arguit. Minor probatur, quia finis causarum conseruantium est beatitudo, corrum. pentium vero est ipsa miseria ciuitatis. Huc adde similia illa ex natura& medicina, nempe quod re se res habeat inc uitate ut in natura medicina sed in natura causae interitus sunt contrariae causis salutis,in in medicina caula morbi causis sanitatis ergo in ciuitate principia dissolutionis de conseruationis sunt inter se contraria Postremo ab inductione omnium causarum earumq; comparatione hoc ipsum apertum & perspicuum erit nam si hae cum illis, hoc eli conservatrices cum corrumpentibus conferantur, utriusq; o possitio liquido apparebit. Sed dices eadem medicina aut cibus nonniinquam prodest , nonnunquam nocet eidem corpori cur igitur eadem causa idipsum non faciat ciuitat13 Praeterea bello aliquando corrumpi, aliquando etiam conseruari ciuitatem videmus ei ergo saepe una eademqtae
causa utriusq; effectus. Neque id verum ei quod semper contraria Sola contrarias causas habeant, nam sol ir durat lutum, dissoluit ceram tauiora haec sunt quae ducis, nam si concedantur singula,non laedunt causam quippe eadem causa potest diueri respectu eidem prodesse&obesse saepe unum tamen per se, alterum ortuito& casu agitur. Verum si effecta vi tua cum causis suis conserantur ut hi hoe loco necesse est ut contrariae cau* contrarios effectus habeant. Quod de sole adfers, nihil est cum non ad idem disputetur; hic enim quaeritur,Vtrum repugnantes causae contrarios effectus in eadem ciuitate gignant 3Tu verbdoces eandem causam in diuersis rebus ut in luto cera diuersos cffeictus procreare, quod quidem non negamus haec enim diuersitas non in causa sed in subiecta materia inest . In textu nunc sequitur secunda propositio unde etiam secunda iam quaestio nascitur, quae est, Utrum minimis nialisexortis in ciuitate reis mediun, pr sens adhiberi debeatΘLatentes occultae impetigines saepe in Iaepram totius corporis serpunt ita quidemo malorum
naalorum mica in molem conuerti potest. Grana Ψεn H; N
n annunquam vitam tollunt, semini militi
Rhβς gQ non pondus sed virus,non magnitudo sed eon hi nyma castiago, QD species sed pernicies quae ex illi itui spectarid. ' η' ἡμὴ dit Philosophus haec minima non es , quae nos monet ut malorum atomi in administranda ciuitate non neglo Priho piunt probata similibus Aristoteles Ouema mota
tis 'quamuis in mimis stati in non apparet comm a ri
in uin angulos tum in arces ciuitatis suas minitia,' i, Venena spargunt Si ergo invitare cautus si in isti i in hac maxina vigilare ac prouidere debet, nὰ pari noni deceptus illum sophistic vita astutum parato Vsmu Σ
torum paruum est quia partes paruae, im, tum p uum est
'illa partes prauae.Nana vi ex multis granis magno aceruus tur. Hoc quoquesct spicuuin est inflatilitudine erranti A ainantisperditὰ Nam ut parua in principioitii eris d: orem . m.
si inag ius in fine error ita minima legi, i insis EMI ἡ 'μ' rigatur fit tandem lues ictuitalis Cautat e pors ues,' I
Virgulam censor am tenet, nam aliter, Pamphyli in
ainatoria ab hystrionica salutatione ad ostula II d. ad ba concepta celera sensi, pedetentim en hines a
sti a paruis malorum punctisin umbris in Oceanuin prosi is agitiorum, quorum pestifero halitu tota insxi 'tas tande in contabescit mauis tametsi mari ais,hu ni aliquando mergitur, dic ergo causam ut tu, nilnimis mas non conquam tur sit ergo hoe, i in .se reliqua de conseruatione reipublie utile ae si T
255쪽
Aduluores remedium adhibeat ut Accedoniinc demum ad secundam arcς iidi a leti' conseruandae ciuitatis causam, qu e monet ut architophistae de adulatores a re publica penitus resegetur. Isti enim vulpinis ingenias caninis blandimentis populum decipiunt rquippe insiuiosis bphismatis thaleratis verbis sepissimet nari capiuntur Pulchrum videtur pauperi ut nullam in-girrat poenam si non ad senatum cniat, sed captio haec est, nam sub hoc obtentu diues sibi in perium rapit remediunt eroo hic tradit Philosophus ut i iis fides omnino non detur,n sub aureo folio lethale venenum fundunt. Totium c 5- seruationis praeceptum est ut principes viri recte se gerant tam erga eos qui sunt extra remptib. quam erga eos qui ad gubernacula ciuitatis sedent: hoc enim modo debiles Ἀnfirmae respub. saepe magnae diutiirnae fiunt: nam cum in eo statu hom me sumunt in quo nullis iniurios, nullis damnis, contumeli; nullis assiciuntur, non dubitandum ei quin ciuitati ut sibi suis' faueant putati rgo Philosophus consultum iri, si phi res regant, ut multa popularia initituta fiant. Nam ut alimentis in sim gulas pari s corporis receptis magis conseruatur totum: ita benefici js in omnes ciues collatis tota respublica mulio beatior redditur. Huius rei desectioneoli archia saepe in popularem potentiam,& monarchia a tyrannidem couertuntur: obseruandu tamen hic est magnos honores perlongum tempus priuatis concedi non debcre; quippe tantum mali conari non possunt qui paruo tempore Provida cir quam qui magno magistratum tenent. In quarto axiomate eum: pectio in conseruandae reipublic praescribit Philosophus,ut tam ma- peris uti gistratus qui in specula ciuitatis vigilant, quam ciues qui ini* PςθΦΤ operibus versantur, imminentes procellas ac tempestateStimeant. Nam ut incuria magistiatus est ciuibus exitio itavic itans timor reipublicae magno praesidio erit. Facile en inatio lis timentes non invadit, de repentino vigilante non
opprimit confundit qui enim timent reipublic globum semper in oculis ferunt, hostium insidias non solum remote sed etiam propo instructas vident. Quinta conse uationis causa est ut seueris legi us nobiliuni dissidia coer
ceantur, ut liberi&immunes a contentionibus ad factio.
radices agant dextra magistratus extirpentur.Sed fellino adstXtam causam, uia de hac anto G se et Ara '
patiantur vllos ultra modi m ciuitate aut diuitiar, aut honore ut populares amicossbi accumulare: haec enim plei res prosperas secundasserimus. Cum ergo madantur:
nor sit utius est paruos diu quam breui sp tio magnosco: Ced; si vero contigerit in unu aliquem plurima est dic aut
pereat Octauo requirit Arist. v grauis censor vini lanii spector moriun in ciuitate qualicet habeatur, qui obseruet
te vivunt nemo enun in ciuitate inutile pondus esse debet suram cogendi ad rationem vitae. Boues sine stimulo, segnes sine flagello, mali ciues sine censoris virtula rarissimustumna unus&ossicitam praestant; si ergonongin adini' ni straro ciuitatis disciplina, nascetur ex otio periculosaeuium morumque licentia : hoc vero otium maxim tum euenit, cuin magnam reipublicae partem secundo affatu
non seceris cicadae otiosi exedent fructum, serinicae la-
Censes pro portio. Modicae δε- cultates, diu, tiae, honOIC Grauis cessor.
256쪽
Ηonores me borantes sustinebunt esuriem. Nonaeon seruandae ciuitatis rixo DI quae causa est inter caeteras maxime utilis me cessaria, nimirum si hδης ut summoperὸ caueatur, ne honores turpissimo quaestui fiant & exponantur Meretrices enim sunt dignitates quae se substernunt lucro, ignominiosi sunt honores qui augmentantur pretio: quippe creantur magistratus in re publica non ut onerent sed ut honorent ciuitatem, non ut ciues premant
sed ut oppretiis opem clementer serant. Sed o Christe, ubi hic candor Vbi est hic amor virtutis Lepram Nahami serui quis timet ' Quis corium corrupti iudicis intuetur Verum alibi de hac re satis dictum est,ad decimum praeceptum venio,in quo cautio est ne aerari una publicum coni piletur: Marii cura. hoe autem nὸ fiat prescribit Philolbphus ut pecuniae per curias, tribus4 centurias eorona eluium spem nte in gazam deserantur, rationesq; publieae4 rerum4 omelorum saepius exigantur aliter enim ungues vulturum mordicus tenebunt
pridas,& in priuatos usus quod publicum est intutu rapietur . constituendi ergo sunt in qualibet ciuitate clavigeri a que aediles honelsissimi viri, qui potius bono eomniimi qua Fauor. Ilio ipsorum lucro addicti vivunt Aliud prsceptum sequitur
quod maxim ad democratiam paucorum potentia spectat,eiusdem vis Tententia haec cst,qudd in democratia opulentis, in paucorum potentia egenis parcere Ea uere in porteat, nam aliter verendum eli ne conflata inuidia tandem oriatur seditior si vero locupletum copias imminuere ac decurtare velis,politici est eos cogere ad ludos,choros,aliaq; illiusmodi munera exhibe da populo,in quibus laus aliis qua acquiritur, quorum aliquando usu ciuitas recreatur. Η redharium Postremum axioma est ut patrimonia non donatione sed successsione generis in sobolem reipub.transferantur , hoc eis nim modo naturq digitus hqredem iustitis habitus posses rem facit,at naturam omnes,iustitia boni colunt. Illud quoque addit Arist. quod nemo plures haereditates una tenere sic enim aequabiliores erunt rei p. facultates, pluresq; egentes copiosis locupletes fient. De paucorum potentia hoc dictum esse exponit Thomas, quia si pauperes non minusquam
quam opulenti Phatum hoe est diuitiarum deum possint Ii
cite salutare, aequalitatis specie contenti quiescent magis diuitumq; maperium placatius serent.
Distinctio. P m est de eontrarieta
iautitiones due,' te principiorum. quarum Secunda est de
Demonstrantur in hoc cap.causae conservatrices rete ex quibus eximuntur praesentii maloium e medio At antei
Uppo contra primam quaest. ergo absolute mammstatu repub hae quaestio non tenet senter Vimat ac sat ex coni Mys partis m, ova 3 cst democratia, hinc causa quae unam conseruatis temfera corrumpit,Iede e causas ino est contram,ser statis
Heip. ligarchiast democratia consideraripossunt Δ- , ut diuisim, siesunt conrariaeformam talia', aut comum in remixte inpolitra, disic Uunt contranae mutesementam mmo temperiem, sta haec dis au pagina nam ciuisati remam sciunt Aristo require coetusam quae conseruatinampartem eram non corrumpere in politia nes sibi contrariam esse. Opp. Tmor 'mum est causa risessionis ergo non est causa comseruatiouu,ut hic aestia tur Antecedenspatet,wa Mersit quem
timent homines Restio tenetisquia daemnones causa contrariorum,ut m principio huius curtu docetur.
257쪽
Here uiritur. Antecedens constat, quiasieri 'potest pιin mala sunt est enim eorrupta natura hominis alsiquoties peccent hom nessu fulmina mittat Iupiter,exiguo tempore inermis erit.Praeterea in multis leuioribus connivere deis prudens magistratus, multa sunt dissimulanda mala et ergo deminimusollicιtari non debet. Postremo multassunt concedenda ιν mitat natura; binc usura. panaria, bigami r aliai siexcenta mala tolerantur quodsiaquila musicas leones mures, hoc enisa atu res mimma curarent, Socratis ut es aranearum tela viaerentur, in quiθm res minima imperuta penderent,res vero ponderosa laberenturfacile. Re sp Uerba haesunt, nam quamuis necessario sunt tolerandamici,non tame equitur quin malorum nitia omni conatu acstudio tollerentur; nam hine cogimur labes re sapissime tolerare,quia non conat,sumusprima causa malorum tollere Fateor ergo connivendum esse se nec non dissimulanda mala, hoc etiam addo plurimum infirmitat natura concedendum esse:verium hac nonprobant remedium praesens non adhibendum esse: nam quamuis in malis commissis prudentia iubeat nonnunquam connruereamalorum tam initi sprouidelia quae estfuturorum perlicaoubet occurrerepra-siensis remeisum adhibere, or hoc non est musca aut mures capere, se maximorumfacinorum occasione, radices uellere. Opp.contra causas conseruationis. opp. Politicum non est cumpotentiam diuitum metuamus illos colere ad choros udos stoectacula edenda populo, ut illorum diminuantur copia . ergo A te hoc ipsiumpraescribitur. Antecedens patet, primism quia honorisiicentius es ut aliqui abundantes eru copia ad flendore 2 ornatu ciuitatis viva t, tum quia ludi chorici ct f ctacula res minime utiles a finiuritur in textu esse,in qua pecunias profundere est indecorum. Res Animaduertendum k est quodsi aperta interpretum in hac parte eximio tradctio; nam Arg repitus sic exponit ut Arist. σmnino prohibere ludos, oro aliaRadgenus delectabilia videatur. Lambium vero quemsequor aperte contrariumsensum elicit,ut μσentibus videre iscet Respondeo igitur consultum politicum esse ut potentiae iuuitiae nobiseum , quos timemus aut legationibus visiupra aut ludorum faciendorum curationibvi extenuentur:
yote inpernicie tendat hoc ratagema quo languidiores fiau non est negligendum.Pratere e res minime utiles dicantur ista
In miserabilis experientia docet nihil magis animos adseditionesistrahere qua cot victionis miritu impulsos inreligione Ruare. Dubia capitis. η /: -μparuos honores diis quam breuissatio miniss νιμα Ichor in ciuitate permitterentur TI A causa reipub conseruandae est, ut nemo ultra conamen sum' conuenientem modum au escat diuitiis honoribusque efferatur; ne vero hoc fiat, praescribit Philolb plius ut potius parui honores diu, quam breui spatio concederentur magni Parui honores sunt munuscula,ma ni titem augusta munera ossicia ciuitatis; in istorui coIa paratione prima haec dubitatio ponitur, nam probat Philosophus naulto consultius in cituitate paruos honores diu quam breuia nexeplo. Acoinparatione,quonia in paruis honoribus ta-
cae subsellus sunt constituti, si intumescant non nisi pericli- in s tante
258쪽
tante repub.deuinciuntur Anatura humana hoc ipsum probatur, quia plerumq; naturae vi incitamur ad summum fastigium reru, grauissimeq; patimur tui inemus occasum caergo in alto sumus timemus lapsum,& si videamus hanc gloriam breui mansuram,sive iure siue iniuria posscssam contendimus retinere sed in paruis honoribus tantam nominis eclipsim non patimur: melius ergo eis paruos honores diu qui magnos breui concedi ac demandari A circumstantius,quia magnis honoribus praediti ad breue tempus ossicia retenturia loco, tempore, a diuitiarum lamicorum copia auxilium quaerunt, ut viribus superiores facti uno ouasi impetu possint in sui fauorem volentes molentes pellere sed parui honores etsi sint diuturni illiis subsidijsin circumstantus carent. A similibus, quia ut peracuti morbi dolores ad breuissima
temporis spatium durantes citius extinguunt vitam quam lenti diutissime permanentes ita honores magnil violenti breui finiti tempore maius periculum ciuitati creant quam
parui qui diu multumque in reipublicae luce continua tur . Vt enim est in acutis morbis impetus quo vita tollitur ita est in magnis honoribus temporis breuitate definitis rabies quaedam, qua ciuitas ipsa conquassatur . Ab exemplis hoc etiam constat, quia nemo negare potest breuem Caesaris dictaturam periculosius vulnerasse Romana quam perpetuum Catonis consulatum . Alia nunc dubitatio sequitur, Utrum ludi choriq; permittendi sint in ciuiatates memini me olim in Ethicis de his rebus obiter dispotasse, verum quoniam opportune se offert quaestio, abs re non erit eandem paucissimis demonstrarer censeo ergo quibusdam adhibitis circumstantijs haec tolerari ac permitti debere non quod per se ii sua res utiles, sed quod in moderato illorum usu splendor comitatis quae virtus minima non est manifestὰ apparet. Sunt igitur ludi non inanes 'iastrionics fabulae, veneris illecebrae, sed faceta comaediae magnificsq; tragaediet in quibus expressa imago viis morumque cernitur.Choreae hoc loco non sunt sumedae pro lasciuis
de quibus sic ait orator, Nemo saltat sobrius sed pro numerro, ordineo harmonia virtutis decoro corporis motu ad viuum expressis, in quibus ipse David olim delectabatur san LRest stactus Spectacula sunt celebriora quaedam theatra ciuitatis, pectacula. Vt coram principibus stadium currere, hastas vibrare, visu noua sumptuosa admirabilia ostendere: quod haec sint licita sic probo. Non sunt inhonesta, non sunt indecora: RMi ergo sunt licita. Iterum honesta recreatio est licita in ciuitatersedis istis est honesta recreatior ergo haec sunt licita. rea multa splendidd, magnificὰ multa in ciuitate fieri est licitum sed haec sunt istiusmodi: ergo haec sunt licita. Deinceps mortales sine intermissione a studiis, curis, negoti)s diu vivere non possimi sunt ergo aliqua inuenien da media quibus ciuitas recreetur a meliora istis arte in uentis, aut horitate approbatis, celebratis ordine excogitari non possunt ergo sunt permittenda. Porro haec sunt virtutum nempe astabilitatis&comitatis media ergo sunt
toleranda. Adhuc in his mores hominum depictos disce-xς, praeclara inuenta doctorum obseruare, temporum an ' 'Πς qu*rum caniciem cernere,vocem,vultum,gestumq spleti 'μ' μ' --
dide componer varios affectus passiones mouere,famam acquirere comparare possiimus. Cum ergo eius tot commoda existant, non solum toleranda sed etiam iuste appro-Danda viliciatur. Insuper antiquissimis olim temporibus in omni praeclare instituta repub floruerunt istar ergo sunt licita. desiderari non possunt exempla in hac re. Nam Roma, Fenestelli Athenae, Lacedaemon, Carthago, aliaeque mille ciuitates lo cap.I3.quuntur, in quibus aediles ob hanc causam fuerunt instituti.
Foliremo his addi potest ratio quae est in textu,nempe quod noc modo potentiores viri quos timet ciuita, coacti ad ista edenda popul lumbentur sedatioresque fiant. Opp. Diuturnitru in paruis honoribis non minuisere reipub ψnpres Enis concessu bremivir erga tutim Bois Usta es do ΠρῖRibyς- θ mbrem sipatio magnas concedi sentecedistis Vatur,oma et Vetti m tempore longoserpit antequam inpestem erit rura camparuis honori vingum tempus concia tunis Dis
259쪽
eue. Praeterea videmus in monarch,ssummos honores esseperpetuos mediocres vero breui tos tempore, quod erte in optimostatu reipublica nonsieret,si hac quae docet Philo phus vera essent: namsi magnos honores concedere breui temporsensatio sit pericia um,pem peruos eosdemsieri erit longe periculosissimum. Resp. sontagio sedulionu Gquando tardius, aliquando velociis Seditio serpit, serpit; tarda quidem est in paruis honoribiu, quia vires est materia Volan desunt at in magnis tametsibreuistatis duraturis velox ct violenta est, ia vi e 9 materia adsunt Restio qua additur desummis honoribus in monarebi's facile in contrarium sensium retorquetuΥ,nam non ait Philosophin periculum esse inperpetuitate maxrmorum honorum,quasummis viris est satis actum sedbreuitate,qua homines ambiti vulnerentur:non ergosequitur hac ratio, breuis usura honoris nocet: ergoperpetuita magis nocet; quia breuitas ct perpetu ras non hic ut maiaucst minis , sed ut contraria o repugnantia, quorumis est contraria ratio,pumuntur argumentum ergo hoc do inuertitur, Breuessi magni honores nocentre operpetu non no
Opp. contra secundum dubium. Opp. Luis, choreae,spectacula res minime utiles in textu dicumtur:ergo nonsunt licita.Pratere spe bonos mores corrumpunt, opes exhauriunt, animos ciuium a rebus necessari' ad netasse tunt: ergosunt prohibenda. Huc adde quod instar monstri sit videre viros muliebri veste histrionice dissimulantesseminas, ct cum isdem is Drumsaltantes turpiter:non fiunt ergo toleranda ista Inseverinpr mitiua luce ecclesia patres hac ipsa ohibuerunt, definientes nihil liud haec esse quam amensis adludos siurgere: at expresso Dei verbo hoc negatur: ergo emisia Postremosexcenta sunt alia meliora nos recreandi media, ut hymnos canere,fabulas morales legere uiculucaηtatrices cum Diuo Ambrosio alere. Resp. Singulis his argumentis ordine re fondeo, primum ergo affrmo ludos, oreas, 'ebiaculares minime utiles restestu maxim rum rerum qua in ciuitatesolent nominari Insecundo argumento antecedens nego, nam haec modo quo antea dae tui mores non corrumpuntsed corrigunt, animosi ciuium non ad inanes nuga Mad miles vita idea,trahunt.Ad terti- duo non indecomesse, nimpium Actio inhi.
2- amor virtutu aut ciuitatis Iectari debeatΘVONI A principes summiq; magistiatus erit m p. sceptra spheras tenent, necesse est ut praeter causas iam allatas conseruandae ciuitatis ab illis qlia dam reipub praesidia ornamenta fluant. Sunt autem sumi manistratus, quoru vehiti dextra ac potestite cardo seu globus totius ci-
260쪽
bene velle posse insunt;at non solum velle posse in summis viris sed bene velle posse ad iustam reipub.administrationem spectant, haec tria igitur in summis administratoribus ciuitatis sunt necessaria; sed ut sigillatim tractentur ista, primum de dileetione,tum de potentia; postremo de virtute principum dicemus.Dilectio eis benevola constans ridetis affectio animi sic transens in rem aut personam dilectam ut eidem non minus bene qua nobismetipsis exoptemus:hanc iaprimarijs viris ciuitatis postulo, quippe si non diligant remp. cui praesunt, proculdubio non dabunt opera ut in beato statu conseruetur tardium enim est molestum nobis illud tueri quod non diligimus. Praeterea qui fieri potest ut patres non diligant suos nitos pΑt gubernatores reipub sunt patres:ergo gubernatores reipub. ciuitatem diligerent. Illud quoq; notum est tyrannos odio suo ciuitates perdere ergo oportet veros principes easde diligere Huc adde quod sicut medici morbos corporis: ita principes mala ciuitatis tollerent, quod quid enisine benevolo affectu fieri non potest. Deinceps summi viri sunt ipsa lumina iraecordia civitatis: ab illis ergovi splenis dor amor in ciuitate fluerent. Nam ut a praecordijs est vita partium si sit consensior ita a magistratibus est salus ciuium sitit dilecto QuidλAn potest aliquis odisse seipsum λsed si princeps non diligat ciuitatem seipsum odit ergo princeps semper ciuitatem diliget Maior constat nain nihil sibi perniciem quaerit Minor patet, quia princeps nihil aliud est quam personata ciuitas. Postremo hanc charitatem in patriam olini Codrus rex ille Athenie sis, Lycurgus rex ille Spartanus, Selinuola,Curtius,alhq: finiti viri nobiles ostenderut,qui omnes& singuli mori pro sua patria non dubitarunt.Nihil hic dicam de Moyse duce illo&magistratu optimo, qui potius quam populus periret suum sanctissi in uiri nomen libro vitae exin pungi obliterari voluit Alterum quod hic in moderatoriis bus reipublic requirit Philosophus est potestas rerum, quae nihil aliud est quam iuste acquisitum in ciuitate imperium. Ut ergo per amorem appetitur reipub conseruatior ita per potentiam iustitie actio: executio queritur.Optamus enim bene
bene perdileetionem, at opem prae stamus sollim per imperiaum; edit parum est amare aliquem nisi possis prodesse: ita paruum est rempublicam diligere nisi pollis adiuuare: R: quales sunt principes sine sceptro, quales sunt summi viri sit ne imperio iis ergo potentia in illis necessaria, potentia inquam in leges, potentia in ciues, potentia denique qua bonos evehere, malostoli cre, res magnas tram re&definire possunt sunt enim principes animata leges notas deae, sunt stamini magistratus non idola. Tertium uod requiri Wy' g tur in principibus est virtus seu iustitia ut textus habet rej- Cic.3.dei publicae in qua vivitur accommodata: nam, ut lila ait Philo gibsophus, fi non idem ius quadrat omnibus rei publicae ad 3 vi xu . ministrandae formis, iustitia quoque differat necesse est; alio enim modo alij atque alij id ipsum sumunt quod iustum est: non quod iustitiae habitus issentia, sed quod modus χxistentia mutetur,ut in ethicis docuimus:quod vero haec sit necessaria sic probo.Verus honor non est sine virtute sed principes viri verum haberent honorem sergo principes viri vi
tutem colerent. Preterea illorum corrupti mores totam ciui Q.
talem inficiunt, necesse est ergo ut virtute alijs pr luceant ' 'in' 'ς-ῖ μPorro qui possunt alios iuste reprehenderein coercere cum ipsi illud Catonis audiant Turpe est doctori eum culpa redarguit ipsium. Postrcmbolim non homines sed virtutes maiores nostri ad amplissima in repub munera extulerunt, cur igitur nunc temporum insignis hic ordo consenesceret Sequitur in tuis . textu obiter iam alia quaestio,nempE,An in duce exercitus e ligendo potius scientia rei militaris qua amor virtutis aut ciuitatis speetiri debeat'Philosophi sentetia lis est, In imperi, militari mandando peritia ususq; rei militaris potius quivi tus spei tari solet; rariores enim existut boni imperatores qua 'boni viri. Quid' an modo tantopere virtutem in summis postulauit, nunc in imperatore eandem negligit'Animaduertendum hic est distinetionem virtutis adhibenda esse: na alia moralis,qui virum bonum alia ciuilis, qu ciuem aut magi Virtus mor fratum studiosum efficit; illa animi,hic ossichilatus ut supra i , Π Αἰ- dicitur.