장음표시 사용
271쪽
nue praetereo,nain adhuc est Deo gratia ubiq; florent academiae,uiuunt doctissimoruli hominum genia,monumeta maiorum palam aperte hanc rem loquuntur,plenae his et annales pleni sunt illorum laudibus quas malitia nul-Ηeldebere de la delebit, aetas nulla conticescet. Si nominatim te itimonia academa &exempla requiras lege Helde bergiu,qui de angulis mun- Seo 'Fo3 d di oraculis& academi)s scribit; sed breuitati studeo, aliter ςς - C- otuissent hic quide urgere, quod nihil magis barbarix xς, *Jδ0ς hi fidia in lieentia in vitet, hq esin,ath et imum,& conise sonem omnium parit quam scitistarum &academiarudefectio.Si ergo tui i, si tuti, si pira religiosi velint esse pi incipes non tollere sed fouere, non euertere led conteruare debent academias,in quibus splendor regis,honor ciuitatis,amor virtutis, omnium bonoru sapor ac influentia ne it perniciosa ergo vox illa et vi planestyrannica,tollantur scho ae, tollantur academit. Imo oraculum hoc sit, vivant scholae, vivant Athenae, artes ac scientiae , quae sunt radio diuinae lapientiae, ad gloria beatae tria dis in sempiternum vivant pius eis qui assentitur, improbus qui Amen non acclamat litam Megeram aliae Erinnis sequuntur umbrae , pergam igitur eoou,rta elui ordine quo inceperam. Quarta suria inuida' malitiola eli,
2: mil si quae suadet, ciues inter se ignoti auspiciosi arte' fraude
taxuin prolii Hant; notitia enim familiaritas fiduciamo beneuolentiab*0 oionunt in quibus tyrannidis ruina cernitur. Sed attede,nr- inuis imperiit illud ell,quod amicitia quam quod vi ac qimis omnia SMel tur. Laruata a quinta in theatru venit xv ideatur prouida, iubet ut satellites pro foribus versentur, observentq; Vt On nes, inguli redeuntes a soro portas regis aut principis Viri
in uuauis ciuitate salutent: hoc inquit modo ciues perpe- tu,seruire famulari discet; sed audi metus seruitus ununiali ianitores ciuitatis.Sexta callidari astuta est,sed ut habeatur sapies, praescribit,ut ubiq; passim susurrones atq; e ploratores constituantur,qui in peregrinis nationibus arcana principum,domi secreta ciuiu perdiscant, suisq; tyrannis reseranis de nuncient: sed quaeso hoc tecum cogita, qua atment. o.1 miseru sic imperare. Veru de hac causa in dubitatu,ne huius
cap.plura dicemus septima suribunda est,quae vult ut calii Septima lites niar,lites discordiar inter ciues disseminentur,utq; plebs cu inuinum- nobilibus,potentes cum infimis, omnes cum singulis digla 'i- hῶς dientur; sed considera qualis sit sutura administratio, si sub Liuiri .eri'. cineribus pestifera nutriatur seditio Octaua intonat in pau Octaua P peres,iubetq; ut plebs ad extremam fortunam miseriamque puli inopia.
insidiose redigatur,aliter inquit otio fluxuq rerum ad at V/4ς in 'tiora animi cogitata tendet: hinc Pyramides AEgypti,hinc columns Cypselidarum,hinc Olymphidificatio,hinc Poly or.3
cratis opera in Samo inuenta fuerunt, quae omnia ad oti,fuga inopiamq; plebis faciunt: hue quoq; referri possunt sub-ndia benignitatis, tributa subditorum ultra modum exactae sed rectὰ ille,Thesaurus principum est in arca subditoru .Reliquε istius ordinis execrabiles nibrihorribili voce ad hune modum stridet. Suscipiantur inquit bella siue iusta siue in i s. Assidua qua ne elues otio deledietur insolescat hostis Amiei, in hyit h. . quit decima confideremo oportet.Uxoribus seruis inquit 'i' V
undecima omnia indulgere covenit. Adulatores,ncari ,dil H. Indulgen-seluti inquit duodeeima adlatus tyranni admittantur; isti tia in suos. enim omnia ad gratiam loquuntur, quoniam sunt ad omnes Familiari,
facinus instructi,ad omne licentiam vitet educati Peregrini inquit ultima9 potius quam ciues ad conuiuia familiari hospitium 'tatem sumantur.Sed o miseram remp.in qua Mars,diffidentia ibido,seruitus,adulatio,moru* di lutio regnanti mul et sunt ists iuris quibus in deuastandis rerump.formis utuntur tyranni,earum tamen voces ad duo capita vel potius a cana tyrannic astutis redigi ac reuocari possunt. Tyranni Areana tyran. enim id agunt & conantur ut ciuibus suis auferant tu nocen nica. di voluntatem tum potestatem conspirandi;illud fit pusilla Ne velint, nimitate dissidentia,hoe vero opum,armorum ac prssidi pQ in Πος orum priuatione;pusillanimitasvi diffidentia in animis ciui Dissiderii l. um ingenerantur, si nugis ac nouis specie magnis, sed reue- causae. ra de lana caprina occupentur, si prouisum fuerit ne altioribus cogitationibus incumbant,si tragoedijs nobilium ad angustum pressum animum adigantur.Alterum nempe conspirandi facultatem tollere contingit, si arma, opes aliaque
272쪽
vltae neeessaria auxilia sub praetextu aliquo virtutis a ciuibus tollantur hinc enim inermes&elumbes fient ted quodnam
rcit u kfirmi itatem corpus habet cu eiusdem membra conis tabcscant Quam dignitate ciuitas in qualui, viribus&arnai fit, inicitie, carent Atque haec de priori modo nempe Persico tyrannide in conseruandi tequitur nunc ut de altero nempe sophi ilico& sitatulato disseramus. Hic verbeii, cum tyrannus non video, sed ut vulp*s4 versipellis regiam ni ieitate in in Itatur, simulatque ei solun facere quae Caelaris Fraudi mini perso ita n leceant; te hoc nouem precepta adnibentur,qus sti N. e nunerabo tantum,nam vereor ne principe illorum nunis capaces fiant. Primum ergo et lut tyrannus videatur pater pitriae curamq; rerum omnium in se sollicite suscipere, hoea item ut docet Philosophus continget, si populi iudore acquisita in scorta, peregrinos Martifices scelerum non nisicia. npr. ifim dat, si aliqua do rationem acceptorum reddat, si de fauore in populum iudioq; virtutis saepe loquatur Sein eundum est, tributa, subsidia, alias': exactiones solum n mine ad in inistrandi necessaria viputa bellum aut captiu
1ν1IL L .M rum redemptionem postulet.Tertium vino seuerus sed gr
princ p.ι. uis, non formidandus sed venerabilis, non astutus sed simis plex, non inops mentis sed politicus, non demissi animi sed in agnificus esse videatur. Quartu ut nemine nisi sub specie deuotionis uir Deum aut patriam iniuria laedat. ii intuluvi palam unam uxorem habeat quamuis cla multas Laides meretrices alat; saepὸ enim inultς tyrannides visu pia dein monitiatum est propter turpitudinem vitae extinctae sueriit. ut Tarquinius Heliogabalus, Appius Claudius,alijq sexceti qui in fruendis voluptatibus nullum modum tenuerunt. Sextum ut egre pie diis raulet tyrannus se sobrium vigil tem tutorem esse in extirpandis seditionis fibris,in augendis rei p.bonis, inobseruandis antiquis legibus ac institutis in Maeel, prin. ciorum.Septimum est, singularem in Deum pietatem sumis cap. 18. mamq; religionem fingat, na hoc modo ut ait Philosophus sib. rati de religione principis persuasi minus sibi metuent,
rariusque illi tiruent insidias quem a Deo adiuuari credunt. Oct
oetauum est ut aliqui bene merentes de repub.pramri sit maecla rinorificis sed sophistice,alij vero supplichiseuere assciantur cap. λPostremum est ut occisis nobilibus sub specie momine let-sae maiestatis concedat eorum reditus polleris, ne videatur potius saeuitiam quam iustitiae seueritatem proposuisse. Horum omnium summa haec est,ut tyrannus, reX, pater patris,tutor ciuitatis,patronus iustitiar,vitae lumen,rationis c
lumen esse videatur. Sed Christe bone Quae hic praeceptarQuae tegumenta iubes scelerum ZEstne hoc vivereλEstne hoe imperare Fidem,religionem, pietatem in Deum s triam simulare Si hoc liceat,quid tandem non licet Deum ergo obsecremus ut Machiauellum aliosque pseudopoliti icos legere 4n oculis, animis, manibusq; ponere & gestare nunquam liceati
Sodalitates eo nuiuia tollere, Vnus Seholas Maeademias subitertere, barba Cives inter se ignotos reddere, russeu i Peregrinos ad forum inestandi eausa admittere, Persi u Susurronec exploratores eum instituere, eus, Inter nobiles, diuites&plebeios ealumniasserere, huius Populum ad inopiam,metu&pusillanimitate cogere, gene- Bella iniusta suseipere, ut omnia sint salua domi, ris Amieis non eonfidere. sunt uxoribus, meretricibus, seruis omnia indulgere, Parasitos,ganeones, earnifices,aliosque id genus ho -mines benesteqs asseere. Dissimulanter summam eurani rersi omnia habere,oeeonomiae praetextu tributa extac re, Gravitatem xvenerationem perlonae fingere, Neminem apertὴ iniuria vulnerare,
nidis sunt dum Alter astutuseu staphisti cus,hu Vnam palani uxorem tenere, ius ge i Sobrietatem, vigilantiam, studiumque pietatis aereis neris ligionis egregiὶ simulare, sunt Bene merentes aliquando sub eolore virtutis praemD
Js afficere, malos autem punire.
domi aiunt gladis iuguletura virist.
273쪽
Arist.& Ma Resp. Fud μα--αι, aliud Arist.FApro sint, sirem, chiauelli di se iam arebiam ne ad yrannidem haseausM relubri,quine Phil Wi ς Ahin admodamsmenter a cara tyramorum hoc mud retexi a Machiaue iistis vita chadministrationis labes tanquam leges in regno strage possit. opp. Quadam hoc loco carpit ilosophus qua olea approbauit. ergo minis cauteriistis iam causis disserat Antecedenspatet, Po .eap.r3. ma antea licitum esse docvit visophisematici fallendis civibus magistraim maritu , in quo acepto omnes modos sophisticos co seruanda tyrannidis mih ponere videtur. sobhismat. Resp. est intentio boni magistratus,alia 3ranni;isi enim is ex fine sti ritu ophisematis,fasti aliquando ciuessed ad bonum comuine Amanda iunx. avt;bi veroproiijs infidi 1 utitur,sedsibi non ciuitati consitat. Opp. Peregrinos adforum admittere opulum ad inopiam, metum ' pusillanimitatem cogere, beta eum vicinis nationibus istomniasint tuta domi Fuscipere, conomia nomine tributa exigere, asias media irrannidis conseruant monarchia ergo Miuste hoc loco sunt candemnata. tecedensprobatur, quia tingentium requirit ut bis terrarumforumst templum peregrinispateant: Natu
taber vim vi repesiere rudentia postulat wp uim metu facti ne, tributis astatione deterreatur. Resp. Mamnia qua a res ahquor inuis recta reipub.M- ministratione toleraripossunt, non tamensi animosium quo in tyrannideproponuntur iacet enimperegrini orum patefacere sed - inescandi causa/cupopulum adinopiam ct metum cogere,non ut opprimatumsedit in oscio contineatur metas, idi tumsolum cumpuperbus,contumax actio existit. opp.contra quaestionem. Aeadae Elastitutasumsedi- ad otiosam contemplationem rem, qua non prodest re pub ergo initinere regibus licebit. Antecedens probatur, quia academsambilabudest quam magnasciat in qua artes 'eculamur: hinc aulei non academicismi adcivitatem --
est cisma, quidumta aut Enea, qui nomon aut cythara, is, o ut altiora dicam,quid Lybara di iam, qa materi Hrema ciuitati prosim ZAt Mosint 'steria a quibiu numici, eademici ristotelis alummisscholis disserunt. Resp. In verbis his tuis motiuinest,at nullamis rebus taurari indiculum enim est quodHeas eademia Hamadotiosam contem tionem destinari,quippe in illis practica reperiuntur regemaus με, an 6 Io eis lis actionis sedera tanquinasiuis orbibusgermanis iacent. Nomen uilin. O verbum,gen Mosteri prosimi rei ammo His radices vise
Upp. Contingit aliquando har infectis academicis rempub. in quasiunt eiusdem infestionis tale Liaramesi ergo aliter extirigui non potest contagio siem tollere extirpare laedit. Nammeisinest
corrupta partes amputari,quam totam civitatem in Ascrimen trahi Hoc vis resura tabula confirmam in quibus constat collegium sacerdotum Baalor mendacium prophetarum iussu doministersi s 3.Repe.I7. vates nitiu deleri . Praeterea ciuitates saperiauiti delentur propter Myirationenia in regem musto ergo magis deleri debent propter re sonem in Deum, cuim venerandisummam orsitas larem curam omnes incipes ac imperatores habere decet, nam Prou. .rs verum audes: Per me reges regnant. Resp. 'submerso hominis non est causa cura Mut devastatio . domi non est causa cur ignis to retinet ita academiapropter insinctionem erraris fundisio non extinguendae. Quod urgea exsiqnfitione rem Fatiter extinguinonpotest contagio; restondeo ex so
sep mm sanguine togatur ista contagio.Praterea hac rati aliaciam habet, quidam volunt asecundiam qui adflavisciter, mel ortassem hoc caseubceat, non tamenstrum simpliciter licere. suodiadis anelius essepanem infectamquam totum perire, eis rum Usipara nonsit primaria in qua vita totis est anima consistit, quacis est ipsa de qua nunc agitura demia, qua est ita oranima
ciuitatis. Princeps exemplasacrarum literarumsem rogem non faciunt.' embritima ratio iniquam comparatianem interregem est Deum habet, aram Deus tius canuersionem quam consiusionem
274쪽
πmpossit,tenent aliora minorem non esse tomna ausam quam qua es aduersia domo reuionem impia constiratio. rerum ramum pace dicam homines n- moenia,non reatust mn vectigalia peccare: authores ergo maupotius tosiendisunt quam loca m Eusublatis
melioressuccedant,at his deletu jfes nulti manet.
e n liceat exploratores auscultatores passem eonearer permittendasit omnibus de regibus isquenishbertas' SI cca Esiuis Hiero,ut metuas sermones tumores cis uium si recte agas non est cur timeas, sin malὸ iustumi ne non est speculatores tuos in angulis ciuitatis collocare; imo Persicum, Barbarum & tyrannicum est passimo ubiq; subauscultatores istacustas constituere, qui omnibus rebus agendiso dicendis aures admoueant, qui in omnem caelum ac congressum hominum callide insinuent, qui vitaexsortunis ciuium malitiose insidientur, quis tutus si tales in repub.nebulones vivant Quis liber si tales scorpiones m gistratus alante Pessima pars seruitutis est subesse seruis aetates carnifices in domo, in mensa, in sinu alere est iugum seruitutis intolerabile;sed rem punctis probo. Est tyrannorum ut hic docet Philosophus exploratoresn si liceat nouum verbum assingere intelligetiarios habere:ergo regibus qui sunt tyranis in omnibus cotraria 2 tales fouere non lic bit. Antecedens perspicuu est in textu,ubi inter causas cose uandae tyrannidis hane unam tradit Arist. vi sint istiusmodi auscultatores qui dicta factaque ciuium nolent, suisque Drannis reserant declarent. Hoe inquit9 satissactum fuit Syracusis, hoc Hiero atrox ille tyrannus secit. Conclusi
huius rationis recte sequituri cohaeret a repugnantibus*quae enim magis inter se certant quam rex tyranus,quatia barbara oppressio atque ciuilis di libera gubernatio homi num p Praeterea tumultuante Marte istos habere licet ergo florente pace habere non licet. Porro seruilem mctum in
nimis subditorum hoc parit, adeoq; saepe flammas sediti in mouet:sed haec duo nempe seruilem metumo hostilem
seditionis motum reges fugere oportet:ergo regibus hoe sacere non licebit. Deinceps rex suspiciolus in suos ciues esse nota debet: ergo istiusmodi vulpes inter eos constituere &collocare non licet Insuper hoc agere contra libertatem natura est,contra dignitatem ciuitatis, sine exemplo bonorum,&contra legem charitatis: ergo non licet. Quippe ut cancri inter rotas, lupi inter oues ita exploratores inter ciues m a DeIatores nent;hoc autem libertas,hoc honor ciuitatis, hoc leXainoris cancri,iupL
charitatis negat. Postremo si melius sit in repub apertos habere hostes'itam dissimulantes amicos, si subauscultatores isti sint blandi illi mulatores, qui sub esca hamum
virus gerunt,ncino est quin videat admodum iniustum & periculotum esse tales in repub. tolerare. Caeterum animaduer Otacustarum tendum hic est nos usum veneni aliquando inter salutares tu medicinas admittere ut ergo ex viperinis carnibus mythfi daticumnia ex serpentinis istis auscultatoribus aliquando vistile subsidium in ciuitate nascitur. Sed caute hic adhibenda est distinctio temporum, in quibus ist. ehiena a suis latibulis in 'd' '
antris prodeant: Ρrqlcribunt quidam politici nostri aetatis si intenuitem duo tempora, nimiruin vel quando intestinae seditionis est di.
vehemens suspicio,vel quando ab externo hoste facta est inuasio. Huc quoq; addunt utile essbhoc genus sophismatis si in suspectisvi vicinis nationibus obscurevi occulte adhibeatur,speculatores auscultatores in bello sacra philosophia approbat, Meq; prudentia Lacedimonior qui spe illius modi, ut xulas Athenas miserunt antiquitus approbauit. Nihil hic dicam de praxi nostrorum temporum, iusta est si causam honestam habeat iniusta si solam speciem daruam virtutis gerat. Altera dubitatio huic assinis& cognata est, nempe, An permittenda sit omnibus de regibus loquendidi Dubium bertas Verba lixtus fisciunt.Nam tum inquit Philosophus hoc est cum exploratores isti per sorum cursitant minus audent libere loqui, imo si libere loquantur minus occulo ti erunt Nimis securus rex fuisti Antigone qui pulsans Plutina ad fores maledicentium tibi dixisti, Cauete ne rex vos au popli
ui In regem male concepta, cogitata non sunt ' M 4ς toleranda
275쪽
toleranda,nedum ergo maledicta; si enim libertas malὸ sentiendi de rege ciuibus negetur multo magis mal dicendi
prohibetur licentia Praeterea rex sacra persona est totius se uitatis, cuius dextra vitam mecem tenet: in regem ergo loquendi libertas non esset: nam si fit, confusio sequetur necessarioIoquatur ergo agricola sed non vltra rastrum, loquatur miles sed non vltra hastam,loquantur ciues sed non vltra sortem: de regibus vero libere non loquentur, nam ista libertas Prove irant principis,ira autem principis mortem sernicie gignita g ς' si 7 Pessime semel cur nome Dauidis maledica discindis lingua Prou.8.is Nonὸ memineris regem a Deo constitutu esse quiequid ergo 4. Dc. in Dauidem loqueris aduersus diuinam prouidentiam loqueris,nam Deus est qui reges fecit,& per quem reges domina tur.Pueri qui maledixerunt Propheta a saeuissimis ursis Oeeisi sunt:caue igitur qui in rege loqueris, nam inultam non seres tantam contumeliam. Si enim paena irrogetur ei qui ciuem, socium iniuria assicit,quantum supplicium debetur illi quiliabertate loquendi suum regem vulnerat' Romani, Macedones,Lacedaemonij, aliaeque nationes olim hoc vitium linguae inter scelera laesi maiestatis annumerarunt,nec minore seu ritate quam ester idipsum prosecuti sunt petulantia igitur
ista loquendi de regibus tollenda Murmurarunt solam filii Israel in Moysen ducem, Aaronem sacerdotem suum, sed principes eiusde seditionis xcomplices viae ad inferos ho rendum est dictu descenderunt. Dic mihi quwlus esset iacorpore si partes capiti opponerentur,at rex capit est totius ciuitatiso ciues partes ciuibus ergo ista libertas mal lo- Exod 1οix quendide regibus non indulgenda. Postremo rex pater est, at patri maledicere non licet:ergo nec regi, concludo igitur istam de regibus dicendi libertatem in bene instituta ciuitate tolerandam non esse. Opp.contra primam dubitationem. opp. rex, raresctsubaustisatores in Xa --πο . . pedetestim sec- ouspropulsantur ergo mciuitate tot vh 'ς ῖ ominaureis Lare satores malorum ergo explorα πέπων
mobuitιώιm nouicebit Resp. Petectio oraccusatio malorum sim, bin modis, aut deus, of palamsub nominei tittic,or sic approbari debent m repub.aut occul tus, Explorat. nonsine astutiast malitia accusimum cstsic tolerara non debet tor Occultus. uuammi ergoyer exploratores insidia oe mala prauis vepropul- δές b in Lirisantur, nsunt tamen permittendi isti modi,quia animopotius es i. . 'ε' 'fundendisanguinem quam exeque institiam ad accusendumve serpens in ociniunt erismadjolam ieri in ciuitate Acitur quodordine 2 iures culto moreri dicatur; sedita inescare ciues eorumii vitae sis insidiari nec hu deias. mauum,vectustum, Nec decorum est. Sint ergo si placet iis repub. - Σςςὶς. Io II.
cusatores sed tisinpex oratores,sidiustisnam aliteriaiosium est men accusantis; habuerunt quidem Romanisumsteculatoressias in temporali bessi ac stotιonis. eici Opp.contra secundum dubium. p. Libertas loquendi ciuibm data reges coriores dimebore Parrhesia fruis actate ergo est approbanda Antecedens probatur,quia cum regesinus. intelligant quid tota cimtas desesentiat pudore quodam pussundua tur istium Philippo Macedonum rege mortalitistissuae amminisse ivripia r. Praeterea populus Roma δειν Mnesi, emetiemia i , qui se imperat res non lis voce sedetiam tib diu nefarint. Hucisiudquoq- accedit quod Nathan,qui Dauidi ad ternum pali 2.Reg. Ia'. ωιi Acho idololiniam Ioh-nes,aγιι Merod incestum obiecit, an 3.Reg. 8. 8.sacris tabulis plurimum laudentur, quo ara rum feci isibbere δ ' si ,3
276쪽
mirumstenta talis regnorumperiodivi
Pro R T v Na antea,eum de eausis e uertendae tyrannidis disputatum rat, ostendimus tyrannorum statum mutationibus fortunae maxime lubiectum esse,eundemq; diu permane re non poster idipsum nunc in fronte huius cap.quatuor exemplis demonstrat Aristoteles, quae quidem exempla mea opinione videntur potius eausas onseruandi quam euertendi tyrannidem illustrare. Nam in primo docetur cur centum totos annos tyrannis Or
tagorae filiorum eius apud Sicyonios durauerit; suerunt enim illi multis in rebus populares,4 saepe etiam videbantur iusti, nam Clisthenes eorum unus eum qui victoriam ab ipse abiudiearat vi eorona vivum donasse, salua mortuum honorasse dicitur.Ferunt etiam Pisistratum cum ad Areopagum inius vocatus esset sententiam iudicis haud inuit a
cepisse: his modis illi sibi diuturnius imperium redaiderunt. leuiora sortasse vulnera astutὸ serentes,ut ipsi postea grauiora truculenter infligerentiProximὸ diuturna fuit Cypselidarum rigannis Corinthi, quae firma etiam diu permansit, nam Cypselus ipse annos o Periander M. Psammeticus G Ddiae filius annos 3.in aliquo mentes tyrannicὸ imperauita Tertium exemplum Pisistratidarum est, qui Athenis 3 7 a nos populum cum suo patre Pisistrato erudeliter oppress runt. Ultimum est Hieroni Gelonis Thrasibuli,qui Syr cusis annos tantum duodeeim fremuerunt: diutissimὸ ergo Vranni Sicyonij, minus diu Corinthiani, breuius paulo thenienses, breuissimὸ autem syraeusini regnauerunt. His
positis ad alteram partem capitis accedit Philosophus, in
qua more suo Platonem earpit, qui certam &fatalem res PMoly. notum conuersionem interitumque numeri Riςriptu im soEin. Eenie. uuaestio quam nune traetimus est, Vtrum sit donnix roxum thod. hiae s. publiearum deriodus Bodinus vir nostrae aetatis politissimus egregi Em libro de methodo philosophatus hae habet ver-ha, Absurdum sane mihi videtur ubd Plato rerum publi
carum exitus&vicissitudines sola numeroru potestate meti .etur: tametsi enim Deus immortalis potenti numeris,orum ae mensura mirabili colligauit, non tamen numerorum VI
ribus multo minus fato tribuendum est, sed inaiestati di uinae, quae ipse ut Augustinus scribit suum est aut nullum Gomnino aliud existit itaque cum Aristoteles causis consis quentibus omnia tribueret, Platonis numeros irrisit
hro quinto de republica, quo nihil melius est in xox disipv
tatione aut accuratius ab eo tractatum hactenus ille, cum si verba eo libentius induxi, quo ardentius Velim prRiligi x bEndi. res ac manicos nostrorum temporum intelligere se diuinationibus diritque praelagh rerumpublicarum num a tum sapere, cum eorum alij numeris , alia intelligenti)s, hasideribus, ali circulorum coelestium motibus ac influenti;sciuitatum declinationes conentur assignare . Omitto hic Coopernicum, qui solem immobilem stareo terram motu cieri, rerumpublicarum conuersiones ex hoc tot oriri lamn is nemo tamen ut utar iteraem verbis Bodini inscidae tantae fuit, ut a centris circuloriim caelestium, multo moliti hist.cAminus terrestrium, vim ullam influere putare Sed relinquo istos& vi soleo causam breuibus atque concisas argumentis probo.Voluit Plato ut hic nihil dissimulem tempub mor Mi talem eta, eiusdem interitus causam numςxum pQdix, sinu postauitas sesquitertia radix quinario coniuncta duos concentus em-cit eum inquit hic numerus fiat solidus, natura aes feris rum, id est homines malos, cum aliter aurum gemmam, id est bonos gignit obscurEnimis o Plato laqueris, dicer Resolgo uuid velis 3 Est numerus in motu coeli inuem motum
Intellisti. Motum solis sat eum ille triplex sit,ostende quem yrgς. Retrogradu intelliso, qui numerosisnorum
277쪽
Vide Ptolom. in quadripartit Melanct. de periodis imperiorum O.2.declam.
tuq eernitur.Qgid de hoc numero: quid de motus volo duodenarii cubum in mutatione rerum obseruari. Adhuc apertius quaelis. Volo in hoc motu numero multiplicationem duodecies duodecim concipi, quae duodecies multiplicata et 728 definite essiciunt,quem numerum implent magna imperia ut Assyriorum a Nino rege ad Alexandrum. Videris erisgo docere numeros solarium annorum, quos per duodecim ligna motu retrogrado latitudinis sol ipse conficit, causas conuersionis es si duodecies duodecim duodecies multiplicati geminentur.Quid ni'si hunc annoru,motuum con uersionum numerum tam exacte prosequeris, in quo facies coeli conuersa magnam rerum caniciem adfert, cur de cubo quinari,etiam non loqueris, in quo ad quingetesimum queque plus minus annum toruus aspeetus caeli numerusq; conuersionis cernitur' Sedulterius non urgeo, scio enim de unia uersali non de singulari a speetu solis numeroque motus a te disputatum iri, dabis nunc veniam insignis Philosopho ut cum Aristotele discipulo tuo iraeceptore meo hoc dogmare sellam.Numerus res mathematica est ergo conuersionem rerum pub.non potest eficere Antecedens omnium Philosophorum calculis verum habetur Ratio patet,quia res thematicae abstractae sunt sed res abstractae agere in ter, tum rerum exissentium non possunt ergo numerus non potest. Si vero dieas numerum numeratum intelligm qui nihil hic aliud est quam numerosa conuersio coeli,tum quidein sic urgeo,respub.esie ordines ciuitatum,qui a mente humana de voluntate pendent sed menti humanae voluntati coelum nullam periodum nullamque necessitatem imponit ergo ne rebusputaquae ab illis pendent. De maiore nemo philois sophorum dubitat cum definitio sit reipub. ut sit ordo ciuita tis procedensa recta ratione, quae ad mentem: a iustitia, qui ad voluntatem resertu Minor constat, quia inter caelum mentem, stellam & voluntatem agendivi patiendi mediisum non est. Est enim coelum eorpus mens autem & voluntas spiritus substatiam habent. Porro si veruti sit quod vulgo dici solet,Sapie dominabitur astrino iterum,Sidera incli
nant non imponunt necessitatem. Non video sit,i . - bos,dies criticos' sepulchra rerumpub tam e exd '
fata' quadam necessitate suis medus astringere' eiq; Pio'
'ri non possit ergo nec ciuitatis.Antecedens probat Quia ante diluuium constat hominem penὰ millesimum atti e
pendeat, cur gemini sub eodem sidere nati eandem sortem
cur innumerabiles in bello aliquando occisi diuei nam non paterentur ' Moriendum quidem est,at quis per ' dum sit vitae, quis modum tempus suae morti, ne G si
ergo vitae humanae conuersio quae quodammodo a caelo ciuitatis quae non coelum sed mentemin voluntatem sui
causas habe analyticd definire λ Nihil hie dieam de ses Vtibus' flagitius populi, quae sunt ut sacra testant ori la Io , ne in Sodomam' Gomorrham a coelo deuocauit'an in siderum&planetarum coniunctior non sun Guidi ' ''mmanis vitae turpitudo quid diluuium totius mundi secit Gςn Kk Immanis
278쪽
Aliqui demutannos. 89.nisi Computes ad Alexandrum,
pauci vero aut nulli MUngvnx ' I.
pam quaestionis,&ad reliquam textus partem exponendam non sensisse male, quod coelum aureos ferreos id est, bonos' malos mores in animos hominum instillare putarit; sanabiles,hoc est, difficulter boni Iudiosi fiunt. In illo, ro errauit quod unam solume ausam conuersionis inuenerit,e h - 4K φης' ψ 'ixςxum quod reprehendit apud Plato Plia pola.&λnem est,quia possient optimam reipublica se am sed
scriptam primum in Laconicam, hoc est optimatum impe- τι proxime in paucor potentiam, hinc in statum popular potiremo in turannidem c6inutari. Hoc inquit Philosophus verum non est cumispius in contrarias qua in vicinas sermas respub.transferantur.Tertio arguit Platonem quia omisit socimam in quam vertitur tyrannis,hoc quidem fecit ut ait duo oritu error. niam tyrannis est adeo immutabilis,ut facile non se iuuam formam mutetur, certo definire, nisi sorte velit eandem in optimam quam finxit reuocari. At inquit Φpὸ tyranis in t rannide transsata est, ut apud Sycionios; sepesin paucorui:-tentiam,vt Chalcidica illa quam Antileon obtinuit; nunc in democratiam,vt Syracusana Geloninnunc in aristocratiam, ut Carthaginensis: reliqua exempla in textu aperta sunt. Quarto Platonem carpit, quod causam mutandi rempub. in Ouarma oeropP uς rum potentiam,nimium pecuniarum studium, eubi in ' ditatem esse existimauerit,eum potius huius conuersionali
' IV0 fit existimem penitus iniquum esse, ut qui nihil habentisibi in honoris participatione adaequentur. Quinto in illud disputat Platonis ubi docet in oligarchia duo ciuitates comprehedi,quia ex diuitu pauperumh:eεmiYti nulla saeta diminutione rerum hic status in alium utputa in popularem stassi transserri potest.Postremaeonesusio contra Platonem est, unam solum morale causam declinantis rei ovonstituerit, nempe rerum semiliarium absortunarum disic 'studione quasi 'erbi inquit Philosophusjoniues aut etiam X a plurimi
279쪽
ter illam vinos ipsi seelmus assignandae uni Emi
ua honoris ambitio)niuria contumelia,Odrum nimia in dulgentia,&heentia morum,hisque similes permultae,que ut C. , an a ostendimus tametsi nulla rerum aut patrimoniorum ς'ξ E. Iste fui, horribiles mutationeso motus ciui the i ut Mulia ut vides studiose lecto in quintum hune librum scripsi, illos secutus qui no tam muli quam multum scripserint operam in eo dedi, eorum, quae apud Phalos phum sunt,pr aetermitteretur nihil Pharmaca composui ci ero salutaria si quid veneni in gustu senseris fumus est non rus: nam eiusdem vires pro viribus extinxi temperaui: C PU- hoe dico quia in causis tyrannidis conseruandi multa fortasse se aures tuas offendant sed illud solum elim intelligas me in omnibus omnia ad gloriam Delvi ecclesiae tetulisse.
Duratio tyrannidis, Arius quamor ponuntur gradus exempla Sycioniorum tyrannorum qui IOO Cypeno tum qui, Corinthi;Chletidaru,qui 37.Athenis Hier .
tractatur Fatali periodo rerumpub de qua Iasi ',' REBtati, Istincte diximu Platonis de Moralicausa eonuersionis, quam eciam satis dilucide explicuImus.
opp. Elnatural ortus cimtatur ergo est fatalis riseemperi
bat Arist.ciuitatem esse a natura Ratiopatet a is times si Issaria eonnexus, earumi insensentibuscertast inmitis, δε-
280쪽
Ierinita illud Platonicorum&Stoicorum dogma debus in administratione ciuitatis attribuam. Si rinino
mi sequantur temperaturari corpori
status nomine existimo, qui omnem coeli miluentis r xi
nem negligit, qui planetarum lagnorum ortlim Moecarum i norat, qui climatum vires in singulis nationibus maxime vero inca in qua versatur 4crio ac diligenter non con-27 in crat. Quis enim est dignus magistratus cimine qui in- artas qualitates loci, qui mores populi, qui te ni periem aeris qui anni partes ore es non intelligit Sed haec omnia ac Celi influentia pendent, quippo iuxta vim coeli sin aulae nationes suos pulsus suos mores, suas vires habent. hinc cythae bellicosi, ingenios Hispani, Paeni Lues, Giaeci men-oaces AEgypt salsi superstitiosi dicuntur . Praeterea an singulos sub coelo natos fit influenti necessaria impre Laro ergo multo magis in magnas nationes . Antecedens
e bellicosos, suo Luna molles, sub Mercurio dociles Min- eontiantes nasci si ergo priuati ficctus vi coeli insun- Mantur, quanto magis locorum mores coelo fluunt i Quo rum rationem si omnino negligat magistratus recte praeeli ciuitati non potest. Insuper si coelum vim nullam innaoribus fingendis habeat, dic mihi cur septentrionales DCilicoli. Cur ingen: si australes' Cur insulares callidi diveriti fiant Certum est ex siderum radi; istorum morum radices uerea si ergo bene administrare velit m Liuratus, climatum scientiam illum aspernari non cccci ostiemo cum magii ratus a Philosopho pater, pastor naeclicus ciuitatis dicaturi, debet quidem ut pater mores ciuium, V pastor vires temporum Iocorum, ut medicus infirmitates corporum Maspectus siderum intueri sed Baec recte agere non potest a coeli influentis rationem ad bene impcrandum non adhibeat est ergo ad bene a ministrandam rempublicam coeli influentis ratio adhiben-: . Sequitur altera dubitatio, nimirum, Utrum facilior sit inrormam vicinam quam n contrariam reipublice Oinmutatioὶ lato hic in vicinam,Aristoteles in contrariam facilius transmigrare stirmat, res verbo concluditur: nam ut ait a nomas bipartit respublica in aliam vertitur aut grada-
sic in vicinam aut raptim seu violenteno sic in con-Κλ trariam