Ethica & Politi. Aristo. cum Com. Auer. Aristote. Stagiryte Ethicorum lib.10. cum Auer. corduben. exactiss. commentarijs. Item & eiusdem Aristote. Politicorum. lib.8. ac Oeconomicorum Lib.2. Leonardo aretino interprete. Quos omnes si ad unguem inspex

발행: 1530년

분량: 474페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

Hmicorum Arist. Dat .

Impares vero fri Gne excellenter cdducere. Muntigis incula

tiones et querese in ea amicitia q est utiluatis Ma cotracta: vel sola vel maxime:et merito quida.N1 et 4 p virtutem amici sunt bene facere mutuo properant. CDoc enim et virtutis et amicisti: Hd hoc autem certatim tendetab' nulle existut quis:nc d mmnam aduersus amantem et beneficia colarcte nemo conquerituri sed si sit gratus beneficiso respondet. Qui vero in dando et beneficia conferendo exuperat cum id assequatvrqd cupit non succensebit amico.Nam uterm bonum appeti cc etia nimium

in his que propter voluptate cum simul ambobus id uueniat . optabantaed quidem mutua conuersatione gaudet. serenim m diculum et st doqu em incusaret et sibi iocudus no sitncum liceat lomo non urerit illa que propter utilitarem est querelis subiacet: cum enim se mutuo propter utilitatem viantis 2 plus qrur et minus in decet se habere existimant: etquerunt Q no tanta reportent Qta deberent pro sua dignitate.dmici vero non sufficiunt . ad tam multa conserenda. Videtur aurem ut implex est iustum aliud sine scripto:aliud legibus uic et ea amicitia que est propter utilitatem partim moralis esse partim legitima. fiunt autem incusationes tunc maxime cum non per eadri commutant etdissoluunturiest autem legitima in dictis partim omnino forcnsio de' manu in manum:partim liberalior ad tempus: sed per pactione quid pio quo. sest autem in hac manifestum quid debeatur nec ambiguum sed amicabilem habet dilectionem.Quapropter qui, busdam horum non sunt iudicia:sed putant oportere contentos esse qui pin fidem contraxerunt. moralis vero non est in dictis: sed vi amico donat vel quid aliud facit. Dignum putat viri ipse consequatur quasi non donauerit:sed commodauerit. Nec similiter commutans et dissolueno incusat. Sem ex eo accidit quod vel omnis vel magna pars volunt quidem honesta .scd antepoσnunt viilia. Him honestum quidem est benencia conse nonvivicissim suscipiantur.Utile vero bene accipere ei qui potest recladenda sunt: que accipit pni dignitatem:id p spote agendum. 3 nuitum autem amicum non faciendu quasi errauerit in principio: et beneficium acceperit a quo non oportebamon enim ab ami*ω:nem ob hoc ipsum adagente:vt igitur in dictis beneficio accepto dissoluendum est:etquasi conuenerit reddere si poterit. si non poterit non esse cogendum:itam reddendum est si habeat facula ratem:considerandum est ab initio: a quo quis accipit:et cuius gratia: ut sic vel suscipiat vel non. Dabet autem dubitationeu λ' accipientis utilitate metiri debeat beneficiu:et iuxta illam repen mei an iuxta illius 4 cotulinqui enim capiunattenuates side ita talia se accipere dicunt que parua erant his qui contuleranetlicebat ab aliso accipere. tu vero viceversa maxima eorum que pe

232쪽

. Uber Octauus

neo se erantiet que ab aliis consequi non poterant: et in periculis

atq3 huiusmodi necessitatibus.m igitur cu3 utilitatis causa sit amicitia eius qui accipit utilitas mensura cst: hic est enim qui in diget et satis est vi tantundem serat. vii tum igitur beneficium fuit cotum iste accipit vinitatis:et reddoedum cst tantum q3tum ipse accipit:aut etiam plus: id enim honestino est. In ea vero quo est se virtutem incusationes non strunmensura autem videtur coierentis clectio: virtutis eiii et morio in electione vis est.

Enona caprim in quo est repetitio in omnis amicitia est in coicationemis citur . aliquis tame cognatam et etaurica: qt sunt naturaleo: separabit ab amicitia coicatiua que videtur esse Raedum cosessionem.qdae cognata omtus dependet ex paterna: que maxima est: ἔ maior ad prolem q3 econuerso propter paretes diligere prolem ut aliquid ipsorum existet .prolem an tem ecotrario paretes ut aliquid ab ipsis existentem:et propter paretes magis nosse que ex ipsis o prolem ex quibus est: et propter parentem magis coapproximare se genito est ecotrario: et propter pluri tempore diligere oeconuerso diligi: quibus manifestum propter que matres amant magis et propter paretes diligere filios vi seiptas alteros et non econtrario: deii de in fraterna amicitia innasci et eisdem: et propter conutritum et unius moris e taurice assimilata:consequentiu3 autem analogice inessse prope vel Gllia stipite. qeae amicitia filiorum ad paretes est propter bonum et delectale otile:et et in fraterna que est etaurica et ex quibus sunt coaucta postea π similiter uiro et uxori est amicitia naturalis propter hominem naturalister esse coiugale:sae hoc dabet colaques utile et delectabile et pleruirae habet commutan amicitiam propter virtutem sicut cetere amicitie maturales et . hane adauget p:oles: sur in unoquoae genere couiuendum secudum iustum quod in illa. m. coueniens'invidistinguatur inter dilectionem que est ex

parte conueniet te generis. i.cosanguinitatis milectionem

que est ex parte Ocietatisrintedit quoniam illa naturalis est etialista consuetudinatio'. CU.Dilectiones autem ciuiles et socias sillies ut ille aue sunt inter bomines conauigates in eadem naue aut coitinerates in eodem itinere:et quecum duiusmodi sunt similantur dilectionibus que fiunt a simul conuersantibus propter purticipationeina in re una aut in rebus viris eisdemmam fiunt qui de causa aeretribu edi it ivnii:et causa conemedi secudum indigetiam alterutram . U.Et fortassis instromittet aliquis in troc genus dilectionem extraneorum adinusce3. Σ Et iam p .dilectiones generis multe sunt dis Iblutionis et corruptionis nisi . omnes xportionantur dilectioni paterne:et paretes amant filios:eo. sunt pars ipsorum:filii vero amant parentes : eo et sunt ab ipsis:et recos snoscetia parentum erga illos qui ex ip ta sunt plus est Q recognoscentiamiorum erga illos a quibus sunt:et propier hoc genitum magis proprius ovgenitori ct genitor genito: etenim illud quod est pars talicuius magis proprius et Q sit res suo factori:genitum aut pars generatis 'est ut detesmopilli et generans factor est geniti: et non solum precellit dilectio patris dilectione filii Pin hac interionei sed etia3 in tepore:intedo q) dilectio patris erga filium prior est tepore dilectione filii erga patretineo . patres diligunt extemplo ee quo nascunt .fila vero amat quide post .precessum tris: du cognouerint filii paretes suos aut intellectu aut sensu.etdeclarat ex isto

ς matres amplius diligur * prea: et plus partiti filii ele nare e*arctes cr

233쪽

qd est distinctu: nlii vero amat paretes:eo v fieri ex ipsis est. si es amsit ses. inutia: eo Q fieri eo* esto: holb' eisde et sunt paretes eoz et holeo d contimant frac cotinuatione adinvice gen' sunt:et py isti, dictu fuit de gnibus: qui sanguis vn' est et radix vita .et hoc i5 . isti sunt res una p spem quodaet sunt distincti: sunt ergo unu cibusda et sunt distincti disma. m.et colunetio in trutritioe et cohabitatioe in crescetia multsi facit ad couenientia dilectionis vi accidit in caballis 4 copulant in uno vinculo :etessi csi iungane sub eode iugo amat sein vice et comixti socii sunt pa habitudine sua in loco vnorioin similat dilectio mcialis dilectioni fraterne. sim i lectionis asit lio* frausi vel soro* et reliquo* .ppinquod caestu sunt ρ geniti a sibus - ea eisdem.i .ex pse uno aut matre vitari excellentia eo* in dilcctione fit appropinquationem eo*vni principio in quopticipant et elogatione ab ipo .ET .et dilectio filiorsi erga paretes et holum erga deum unius generis estri dilectio rei cifective boni et nobilis: et hoc qm actio ipsorum est masgnitudo bnficii: cu sint ca fieri C. nutritiois et instructionis inr d deo cocto*m aut filio ET .Et in dilectione socio; plus est delectatiois et utilitatiso in dilectione extraneo*fm meturam coicationis eo*ri simul conuersastionis in vitarintendo um coicatio eo* in vita amplior est et longior cst extraneorumn sintiliter in dilectione fraterna evi ex delectatione.utilitate admodum eius quod est in dilectione sociali et maxime in idoneis et cosimilis in ex ipsis.Etem dilectio eo* admuico est fim mensuram: cosimilitudines in moti ri appropinquatione qbusda eisderint edo illos 4 suersit ca istos rum et maxime qfi nutriti fuerint simul et doctrinatin x togata fuerit ex arientia eo* adinvicem in veritate coplemeti: donec firmetur dilectio eora valden sitrinuenitur dilectio in relicis rebus cogentibus ad dilectiones, mensura q inuenit in illis q sunt et uno gne:intendo nili queadmodum excellit dilectio gsiis pin excellentiam eorum in xpinquitate et elongati de ab effectivo dilectionis. s. a patre c5i ipsissu excellit ean est ex pte reliquarurerum cistam a*dilectionis sin excellcntiam illaru in sei sis. milectio

aut q est inter virum et muliere naturalis est' est prior dilectione ciuili iee et natura queadmoda dilectio condomesticoru3 prior est nli et me dilectioecociuiu pira me sura qua domus naturaliter poedit ciuitatera est magis nesccssaria in csserintedo in esse dolo.Emplius actio cois meliori et viro seneratio est: et est prior actionsi colum naturaliter ca cois sit dot et aliis: intei do una inuenitur aialibus.Et est prima actionsi cogetium colunctione mario et semine in uno ubi est gratia eius moratur aiali in mansione amias aut et femina ex hoibus non morant in una masione pst gnatione illi: 13 cadocpp coadiutoriu in vita. em operationes uiri et naturaliter alie sunt ab operatio mes mulierisnutem' eo* indiget opati oesus coparioriqfideduxerint operationes .pprias in coe inuenietur sufficientia in vita: et ppe videmus up ista dilectio aggregat utile delectans etia enim qnviriuosa ruerit inuenitur inter eos piri mensuram idoneitatis naturalis intendo ex eo π viam ipso* est virtus xp:ia sibi: et erit otitas dilectionis inter eoa pinotitatena idoneitatis. CD. et causa veniens est ut delectetur uteroe eoru pexistentiam colunctionis inter eosn putar up hec colligatio sit xles: tomeis qui prole no lint cito finibilis elideiectatio. etessi prodeo est bonu3 coeos et coeconiungit et ligat. EA . et inquisitio ede quali optuerant societas viri ad muliere in vitari vire qualiter op3 ut sit societas amici ad amicum in vita p3 ο non est aliud o inquisitio qualutat iustitia inter eos invitareisu palam ol qui non opi ut sit vita amici cum amico sicut vita eius cus

234쪽

Liber Octauuo

traneo:nem etiam vi sit vita eius csi socio absolute sicut cum socio intoctrinatione. IID.cum autem dilectiones sint trium specierum ut dictv3 estante:et sit in unaquam earum interdum dilectio et amicitia pm equalitat ex utrom amicorum:et interdum sit m preeminentianimi amicus peiora νm equalitatem:et erunt similito condeuctantes m equalitatem intendo bonos.m et similiter inuemuntur amici causa utilitatis coequalis et diuersmet similiter in amicitia propter delectati onem inueniuntur due species.

Capitulum Decimum.

Isserunt autem in his amicitiis que sunt fim excelsientia .uter*.enim dignum putat ut ipse plus h beat. in autem id fit dissoluitur amicitia: nam qui melior est putat oportere vi plus habeat:bono enim vinius est tribuendum. Eodo modo et utiliorneum ciliqui inutilis sit cquu habere non censet: famultum quide esse noamicitiam .si non pro dignitate operii erunt illa que sunt in amicitia. putant quemadmodum in pecuniarum societate plus cupiunt di qui plura contulerunt : sic oportere in amicitia.Inops vero et imbecillis cotra amici csse boni subuenire egentibus. Ira

quid prodest inquirunt studioso vel potenti esse amicum si nihil

sim consecuturus tridetur autem recte vrerm putare et oportere utrim plus tribucre ex amicitia:sed non ex eade3 recista excolicura plus honous Inopi vero Dius commodi. Clirtutis enim et bene 'Vφηψ fictior sum est danar. 3ndigentie vero auxilium est lucrum. Sic alii ld Ia liabere:et in rebus publicis p3: publica enim tri buuntur ci qui publice benefecit.ὶDonor auto publica quid est. Bon enim esse ex repu. simul lucrum et donorcin suscipere Ra in omnibus minus haberencino sustinet. Qui ergo in pecuniis nisnuo reportat ei honorem tribuut:etq munera capit ci pecunias dat:quod enim fit m dignitatem equat et seruat amicitia ut disclum est. Sic igitur et illis qui impares sunt considerandil est et ei qui pecunias ad utilitatem facit:aut ad virtutem honor est trisbuendus reddendo id quod potest. Flam amicitia poritatem roquirit non fim existimationeninnem est in omnibus ut in honoriobus deo et parentum. Nullus enim pro dignitate unm retribu . re potest sed qui pro facultate id agit bonus cse videtur. Quas propter videretur unco non licere ullo patrem abdicare: sed pastri filium: debitum enim reddendum est sed qui nihil fecit dignurebus fecit: itam semil est debitor. Quibus aut debetur potestas est dimittendi:et patri igitur. Simul aurem tbrtasse nullus vide bitur destitisse nisi occellenti prauitate: nam et sine n aturali amiscitia humanum est auxilium non negare: hinc autem sugiendu3 est: aut no studendii prauo auxiliu serrerinabsi accipere multi vos, fiunt:facere aute fugiunt ut inutile. De dis igit eatenus dictu sit.

Uecinisi capis et op3 licet in orni gne amicitie equare amicos in amare

vel simpliciter:et retio vel νm 3aalosvnn ea id sita villa ranabiliter accis imisi vir

suus

235쪽

Emicorum Aristo. D. cxvii.

dit fieri accusationes et vituperatioties et hac uel sola vel maxime: qt in ea q

pa virtute non accidit . ter neutru et pctere ab altero nisset bonus sit: nem in ea que propter delectabile .ppter non delcctatu posse recipere a non delcctante: in hac vero accidit xpter viros in minus ab utroq3 recipere m diuum iudicant: inde cr cum duplG sit anticita sinutile: moralis. Let legas sicut duplex iustu scriptura no icriptu marinae fit in hac accusatio cum non m eandem comulatim distatuuns:*m qui recipit semqd3 retribuere, pila dignιtatem recepto*:et sponte considerato in principio qd a quo rectis piendu . postea dubitat utra in amicitia opter utile: ii:ensuranda sit reddιtio recipientis utilitate vel dantis biificio qο soluit dicens et, patentis viis litate ut v utrim equale commodum Puematan amicitia vcro que*pter virtutem clectio assimilatur mensure: ypto G non est in ca eccusatio:tansdem. in amiculis pni superexcellentiam dignificat mcrin plus habcre: et . qualiter hic bhficiunt cu non eiusdem rei: scd diuersarum xtrisin divisim congruentium virim se plus dabere dignificat: *m cum non por retribuι: condignum ut tho vel parentibus sufficit qd potari ui qet filius non potro tribuere condigna patrused semper remanet debitorplures non pol abne1 gare patrem .licet parcr possit filium propter fui; supcracellentcni militias

et ut coeri satur.Dixit.

in coequalibus ori visit dilectio eo*coequalis i mn et Hipli coequales sint in uniuerso ceterarsi reviqui vero non sunt coequalcsop3 ut precimnentia inter eos in dilectione sit fili mensuram proportionis eo* adinvicemi spes querela* Q fiu ni dehonestandi cli inueniuntur sintdtris in dilectione que est pa utilitates iari merito inuenisstur in hac tin:aut plus-m ceteris.Ercili itu stium amist pyxirinu amat venefacere sibiinvicem in actui eo et bnficentia in dilcctione inuenitur inter diligeus nariter pst viriuicin et dilectionem: intendo in in na virtutis et dilectionis est ut sequatur eas bnsiccntia. d. et isto; cotenuoi non est et rela nem litisatio: * nulli graue est exhibere actione3 decente ei quem amat.Cuci sit decesia actionis exhilardo no ei rei omio virinosus vindiscia cx amico suo nisi p decentia at licitio qh sucrit sullatandae:versiisi cudecentia actionis et si sit supabundos no erit illis erimonia: amicus etenis estimat se inuenisse ex eo supra desidcrium suu3 ex amico su o nou crit illi eouerela: eo et ex isto prouenit amico mo bonum: et ois tro appetit bonum. d. nem etiam erit multa erela in dilectione 4 est pa delectationc : eo in illud quo gaudent et delectantur est inuentu eis strutris v eteiiivteret eoo gaudet ex suo compariri delectatur ex cile suo cum ipso. U.Qui astyfitetur amicitia et infratus existit amicori no cogaudens ei dign' fortane exiuit derisione . qui em ista via Ocedit pote est ut non perseveretur cs co neo: vie unica. m. Et cet amicis est. amicitia dehonestativa. s. ea me fit opter utilitatem vel quellu .Quib' em co* viu ni semulce Ma questus plus appetitur τtilitatis o oporteat:culpant ergo socios suos cum re rant ab eis vimst iant ipsis iuxta mensuram appetitu si suo*: viri aut bfifici no semo phicoferre ola quibus indigent cupidi: ideoq' frequerer vituperat ip . v.

iugata iustitie naturaliri edam estpositiva et est c5iugata iustitie legali intendo eam que est ex exs in cone sociatioeri in corctributione fin via lasge' inlaudo m conditionis quas codmonauit lepantendo in conesocialis

236쪽

interininu legis necessariam facit dilectione: et species queri monte ut vfiunt in hac dilectione qfi non fuerit conegociatio fim mensuram idoneitatis.icd fuerit permutata: intendo qn cecidait in ea destaudatio. Et dit cito legalis que fit ex pte connegociationis in rebus que existimant ri me sura sua:inredo in sint non precii ambobus conegociantib' :qdam est merscalis sm totalitatem sua:et est ea et fit per dationem et acceptionem statim manu ad manum: et quedam est magis liberalis et . inquior bnficio:et est connegociatio q fit fui inducias et mutuu intrans est in hoc caprin: et Quis in hoc comercio sit comutatio alicuius:pro aliquo in prerogatiua in ipsorpalam est nem dubitatur in ea: et c5negociatio de manu ad manu non facit necessariam dilectionei met vero sit sim inducias cogit ad diligendu: et biviscentia in ipsa manifestae Ud. Et pa hoc vident multi hontinesquii diget 3 est ut oporteat mutantem ad inducias repetere sua iudiciario strepitiari mino v potius regratiandiim est ei et est honorandus. in cdmercio Qui morali. Cin quo est institia non scripta:etdilectio naturalis no fit datio alicuius estimando vi recipiatur pro eo equa es: s 3 datio beneficentietui: ut quod dat amicus amico absq3 cxpectatione retributio nis.in conegocia, tione aut mercimoniali non dat quis aliqd nisi intenti de recipiendi edualens: aut plus.Cum sic sit quasi non dat: imo q6 dat: dat pin viam mutandi vel accommodandi. m.et non est connegociantium querelositas in thora. negociandi similis ci que fit post separatione:vult m . ellimo et in hora separationis querelosus est aliquis conegocianti si socio suo de aliquoqd est aliud ab eo: de quo qrclabitur post separationem ut si pticipat macula in veditionentia videat eu occultauisse ab eo: pum aut fit hoc in hora ne socii pst difficultate3 restituendi .c .ctaccidit 4de3querela in comercioco . uniuersitas notum aut plures ipso. appetat deco*: sed peti it viisie:et deco*est ut sit bfificiuno retributionis intuitu:et utile est ut vir bris ciat ei qpotes est ad retribuedu pinnaesura unpesibiisscii 4 vero non retribuit n5 est amict:eo q) qn no retribuit hol auare' est ri bnficili sitiac si esset amic' et' pter spote uia opina cin m amict ei' sit tanto ille cui uret erras uerit circa istin in pncipio societatis et cui vi et illud que pcepit de bono: tale qdem bonii no est quale yuenit ab eo:a d ycedit bonamo eiu est ex amico: imo no est nisi er eo qui bnfecit errater: r troc qua bia ficus ex pte erroris est halcus inspotanee. Cun3 sic fit:tunc queadmodu ost ille cui impendie

Dialicium noto tisi recognoscat ipsum et retribuat sic laitassis oppominum est ut qui non pol satisfacere condigne satagit retribuere iuxta posse suum et hoc qua non stat condigna satisfactio nisi sep impotentia manvcouenies est ut amicus eius reputet:qm si pos et plus coplete satisfaceret. Id.Opsitam ut incipiamus et perscrutemur per id qd est beneficium ex amicis et puequid:et an roterat amicus retributionem an non:et si tolerat quado tolerat eam: in hoc cui contentio est et dubitatio an oportet:vi satisfactio fili mens suram profectuo proficientis:aut pila mensura3 facti ipsiusmet factorio:intendo pio mensuram beneficii mon pira passionem ab ipso: patientiu3 em coincindo est ut dicant: qm non receperui a bnfactorib' mst res que modice sunt apud eos pauci profectus ipsis:et et nullus est auarus l)moi reru3: ncfici vero dicunt cius cotrari si sc3q ipsi dederuntddem plurimu3 ei'q6 apud eos est et optimii: et o uale no est pole accipere ab aliis mst ver violentiam aut coactionem: et et similatur l)ui . ID.Ucruin cum sit dicamicitia pq qucstum op3 vi sit satisfactio in ea sin passioncm patientis. indiscntia et nam est quidem fm mcnsuram passionis et iuppletio qui decius cst in I)ae

ops igitur vi satisfaciat ei per id a quo patitur passione coequata ce pri

237쪽

is hoc qrii instina 4 do est ut ociat ei duum auicit per ipsu3n ut restimat fini mensura qua recipitri si amplius fuerit erit melius P. In dilesctionibus aut que nunt m inensuram virtutis uniuscuiusta condi limisit non est speciesvllam: mecices querelavri coparatio in ipsis non est nisi ra. eligit factor ex benencio: pluris cm virtutu et morum consistunt qdeo in electionerintendo qui virtus cst electio quedam ad actione decora3 vel ad agendum decorumn eligentia diuersificatur in amicitiis que sunt pm preseminentiam et additionem non pin coequalitatem:intendo quando no fuerint inclare coamantiu coequalis:unicuim enim isto*vi qm competit ei magis:eo bono quod precipitur de amico suon qn sic fuerit diucruficabis tur amicitiari est quidem sic: eo q) prceminens estimat et ipse meliorri omnes estimant q) meliori plus debetur de bono: eo in ipse precinina tet eo

ipse utilior: nem asserit aliquis τ eum oporteat esse equalem bono : eo . ipsi existimant:qm actiones dilectionis qu non sunt ex coamanties sin masuram Nortionis sue ad unumquem ex ipsisuntendo sin mensuram qua 3 per se dignius est ut sit obsequium et seruitus Q dilectio: queadmodam op3 in coicatione pecuniarii ut percipiat plus qui laborauit plus in earum adunatione et acqsitione:sic in dilectione: intendo qm op3 τt preemis mens recipiat plus dilectionis operii dilectionis o alius udeom amicus uidigentium qn excellens fuerit vel virtuosus dabit eis piri mensuram iussis cientie eo* et ipsi honorant eum pila mensi ram dationis sue qfi fuerint bos nuas Iociantur ergo eum utilitatis G:et ipse non h3 viilitatem oleis penire veruili quilibet tuoru in sana m opini o ne de socio suorum ergo ut et unistior isto*amet ut exhibeat ei mino et in or plus donoris ibipse euelut ipse impendat inferiori plus comodiet lucri m inferi ori. Etenim honorsncentia prcmium est virtutiori emolumentum fulcimentum est inopiaru3. UD ut doc sic esse in conuersatione ciuitana: nullus eati honorat remque lucrari facit bonum coe civitaruistud em est homo cois et n5 honorat Nullum dotem coem: immo honorat 4dem trotem ypriu et indiuidua precedidunt stinuicem in nobilitate et ignobilitate.Et postΦ donoratio est mino, rario iniurie donoratis N in aliquis non tolerans minorationem non conferunt dominis honoratione nisi ei que cousequitur etia minoratio: utputa per collationem pecunie ipsis donec fiat donoratio equalis pecunie collationi. Etenim actiones que fiunt fim idoneitatem'reo diuersatas inici sit coequaleon qn fuerint coequales conservarur amicitia enisua habitudiunem: et pa hoc op3 ut sint idonorationes eo* qui non sunt equales in nobilitate aut vult ratestiniinequalitatem:imo sunt conradentes m moestiraetidoneitatiori us et sint honorationes in quibusdam amicitia. necessarie vel debite ex peruentione earum ad sine poritatis:ita ut sintrem posse lan, dantium: no piri exigentiam idoneitatis laudando*: csi videamus lic res plures ad quarum non sufficimus condignas honorationesvi dfii et preo nullus em ad condignas isto* lassicit honorationes. Utin qn seruierit ei opin*titatem sui posse opinamur hoc est condisnu3.s D.ctypter hoc fortastis estimatur illicitum esse filio bellari cotra patron qui debitor existientius patri: ut rctribuat ei et iam tribuit ipsi piri qh fecerit ξ bova no flos texit hoc ei nem pler debitum: immo tan* devitor ei cui assιstit obnoxius. fortastis non est potentia alicui ut relinquat patrem fusi sine adsiutorio .etem non videt aliquisvi non adiuuet eum qui non lacrit supabadantis malitieri nem fugiat ab eo:hoies namae amici sunt naliter et in madivus ipso. estine avarus sit aliquis adiutorii osa alterum qui no fuerit superabundantis malitie: mapune erso ne erga cum cui ubito; eptiterita

238쪽

Tiber Monus

evino dignius est ut sollicitetur et mideat inlabsuisis ut lassat ips

is:a quibus vero potius fugiendum o ipsorum intendendum adiutorior sunt viri nialitiaru ex homnibus:et fu ni illi qui volunt ut bene agatur ca

ipsis: i fugi ut ne ipsi alicui t)oc faciant: ac si illud quod eis sit no proficiat ipsis. Made istis igitur isti dictum sit. Coctam Et dicorum finis.

CCapitula primum. 'n cunctis autem dissimilium specierum amflas nis proportio ad equa inseruatm amicitia ut discium cst: quemadmodum et in ciuili sutori pro calciamentis: textorsip et reliquis repenso sit ora estimationem. Bd hoc igitur repertus est numa qdnsi mus communis mcnsura: ad que omnia reterar turn et quo omnia estimantur. In amatoria vo interdum amator queritur et ipse supra mo du amans non amatur nidu habes tortasse qs amore sit digno. in oe enim is qui amatur et ille ab initio multa pollicitus nihil moficiat. Euenit autem hoc cu alter Ppter voluptate amat amastum:alter xpter utilitarem diligit amatorem: arm ea no existunt ambobus. Nam cupropter hec fit inter eos amicitia qn illa non assunt: quorum gratia se amabant: no enim se mutuo amabant:

sed illa que aderant.*tam et huiusmodi amicitie stabilitatem n5 habenti sed que moralium est per se existens durat ut diximus. itur etiam inter eos indignatio m alia fiunt: ac non illa que ipsi optabant:perinde est enim ac si nihil stat qn non potiuntur optatis ut is qui conducto cytharedo pollicitus esti et Qto meli' caneret:tanto maiora postridie promissa poscenti pro voluptate voluptatem reddidisse inquit. Si igitur hoc voluisset satis idensen sin vero hic demulceri voluitulle pecuniaue caperciet habet q6 voluit et alter non )abet: non bene se habet quatum attinet ad socicrateraequorum enim indigens est: illis intendinet duiusgra, tia hic dabit:sed virum dantis eman accipientis estimatione ponere.Nam qui primo dat videtur permittere quod aiunt: et Ibrathagoram seruasseCcu. n. docuerat stimare discipulos: iubebat quanti sibi viderentur illa que ab eo didicissent: imm accipiebat in talibus vero quibusdam satis est illud: merces autem viro: sed qui pecunias acceperunt prius ac deinde nihil eorum quepromiserant ericiunt propter magnitudinem promissorum: merito aduersus eos qucrete suntmo. a. adimplent promissa. iiDoc sutasse facere compelluntur sophistriquoniam nemo dat pecunias pro bis quo sciunt:hi ergo pro quibus rebus pecunias accepes

runt eas res non adimplentes merito culpaturista in quibus notu conuentio operis: si propter seipsos ex ibent sine querela sanx

239쪽

Talso enim est illa que per virtutem fit amicitia. nmuneratio facienda est secundum electioncm:bic enim antici at virtutis. σdem modo vicietur faciendupbilosophie prcci ptoubiis: non cit, Cnummis ea res cstimatur. rcc procium inuiualciis reperituri. scd ' forte satio est qu admodum erga dcoo et cina parentes: btrim η'μ','vquio psit hibere. 'o tali aure cxiitc darione: b in aliquo maris me forte oportet redditionem fieri: que vidcatur utrim cse lacundum dignitatem:* si id conuenire non potest non solum iacccssa rium:sed etiam iustu3 videbitur cum qui pcepcrit statuere. Quatum enim dic utilitaris suscepiti. vel pro quem voluptatem suscepisset:tantum is qui contulit ab co consequitur existimationem: naet in rebus venalibus sic fieri constat:et quibusda3 in locis sunt leges voluntariorum contractuu3 iudicia non esseta quasi conuenit cuius fidem secutus quis sit cum eo ita a re ut ab utilio contraxit. senim promissum hunc videtur iustius precium statu crem eum qui promisit.pleraque enim non eque eminant qui ha bce et qui volunt accipere: sua esti quisq3 et que dat pluris existimat: sed tamen repensio fit in his quantu statuunt hi qui acceperunt rap3 sorsan no tanti mecii sacere quati ur possidenti: sed quanti faciebat prius Q pos: ideret.

Emerminatio huius tractat' noni de lib. Dichomachie Aristancipit. Esumst capitulum iri in dissimilibus amicitiis analogum equat et saluat

amicitianuquemadmodum et politicam coicatione: cuius mensura nutansma:q6ae in amicitia que dicitur ab heros:contingit utrum accusatio et dissolutio propter no ide: ci massuum: m ipsos: sed que eorum ab utrisin amari ea que propter mores existete masiva:dcinde cv comcdunt cu altera abinuicem ipsis num Q qne appetunt: qari; in liberali oti coniuratioc non ante dantis: sed petraccipietis est ordinare dignitate3 redditiolao.qim pie accipientes et no reddetis: que repromisersit ut sophiste couemenio sunt occusabiles ante: dantes vero et preaccipientes no in lucrum sed in solum bonum inaccusabiles ninnis mendira ante dantis caecito sicut in coniudicantibus philosophia: qcis no existere datione tali: ista in lucrum qfo Mensurat retributioncm ambarum colanius: qnssi aute dans v. I preacti, luens sicut sit in emptionibus:tadem et Pieaccipieris est pni virtutam munurare dignitatem rctributionis no pin Φ poisterius: sed sinu ante habere apprecrarus cst.

trii latrix aut in quibus sunt species xtili sivil Ni l ιυ ιν verserinuentio quidcm conuenietie et proportionis inter duiusmodi utilia cocquatur inter ea et colaruat istasdilectiones ut in artibus ciuilibus:qn preparator coriorum comutat cum artifice calciamentorus hoc os meretur eius calciameid .i. dat ei quod equi ualet calciameto:coseruaturdilectio inter eos: . similao in res liquis artibus:coseruatur quide dilectio inter conegociates Fin eas qfi fuerit cdnisociat io sin propollionem et equalitatem. Cr .et propter istud posita est inclara cois in istis civitatibus rebus omnib' per

qua inensuretur: et est denarius, a Naariu cicilico noscitur valo reru: et

240쪽

ne vero amoris dilectionalis fortuitu cabitur amastiis amasi 4 qh amaum rit ea3 amoze supercecellete:et ipsa no amauerit ipstiue fur vel e conciso .n vero noratirauerit eu pemt'tsicpluries cotigit amasisi querelo su3 ee de amasia: eo cr ymittit ei ymissiones uniuersas:et nihil soluit eau: et accidit quis dem hic querelositas:vt pnn qn amasius amauerit amasia cli utilitatis:et no fuerit amot yptor delectatione in utroq; etem ypter cocin delectatione firmatur dilectio iet cdtingit dilectioiodita lutio qn no fuerint res xpterna fuit dilectio: et istud accidit qn no fuerit dilectio .ppter ipsosmet diligentes sed ypter res n6 permastuao:et propicr hoc dilectiones etia erunt no Pinanuer dilectioneo vero que pst virtute sunt pseuerat: eo ur viam codiligetisi diligit socisi per se virtutis gra: virtus aut impermutabilis est.et dilectioraque sunt ypter utilitate n5 solsi permutant .ppter ablatione r . utili u:versietia3 permutans extantibus utilibus solii pinnaodu fini que erat desiderata: nisi . n.desideratu cotingerit desiderati mordesideratio reputat apud ipsum ac si no esset penit' :et sire si cotingat ei res qna no amat: ut qui Minittit catori remuneratione iuxta mesuram: bonitatis catus sui qiam interpei latur de Ministo :dicit: satisfacili tibi ς delectatione qua3 habui ex catu tuo per alia delectationem: nergo fuerit delectatio accepta v musm voluntatierit plὶoc satisfactio: qn vero fuerit alter voles delectatio Ne vlauditor cantus: alter asit lucrsi no est satisfactio: qn itam utriusq3 coincrcantiu no contingit socio suo: volito no sit comercium et op3: eo in desiderisi utriusi est quide rei qua indiget:et bat utriae q6 apud ipsum est Ma desiderati quod est apud sociu susiret ante inerit datio in istis pin me sura meriti colaruatur c conegociatio: et sit ibic cu det viercspm incituram qua accipit. UP.ut faciebat pytiragoxas: qn et ii docebat aliquid dicebat discipulovi honoraret ea ad me uram qua didicit ab ipso. m. Et quibusda l)oium placet in hac intentione precisi:inredo ut recipiat a discipulo ex precio ad qualitate eius G didicit ab eis. ΠP. Etlex holbus sunt qui accipi ut premisi eius quod Dinittunt et nihil faciunt de umisso x pter superstu itate Minimo nu: et digna est ut isti conertatur ad spes quercla*:intedo ut qnerimonia habeatur deris: eo ur non facisit o conceuersit et promisserui ex seipsis. Ud.Et conue smens est ut disturbatores:vult ut arbitror sophistas siue deceptores coga ur ad istud: eo op no dat aliquis remuneratione pro eo G doceret: vult ut arbitror: cum sit illud qs docet nullius valoris: utpote vanu et falsum: cossuntur vero ad inquiredum a discipulis precisi de xmisnomes: quas ima possibile est adimplere: vi q6 ymisit ethesilius de doctrina medicine ορ doceret ea 3 in modico tepore: et poscebat a discipulo pretium copetens huic inretioni .m .et digusi est ut iste teducatur ad vehemetiorcs species querelaru omnium:eo et ipsi non facisit pin qualitate accepti precu. Em.no consequuntur eo queri monte omni consecutioncsi notuerint res pro quishus recepersit dona no sub conditione faciedi eas: qa datio in eis suit ex ipso datote et ex eius beneplacito:et datio quidem que sit per hunc modu similatur dationi que sit in dilectione ficte ter virtute:satisfactio em in ius mistorsi socio est ad beneplacitu sui no ad mod si retributionis et cu sit satis sfactio ad placitum no erit querela:et satisfactio: et amicitia: et virtus unum sunt:et est fimo impedendi polle suu ad satisfaciendu3 ab unoquoin amicorummon em est satissactio in veritate merito virtutis nisi impensa totius posse. Er .et videt op isto modo sit satis actio ei qui doc3 philosophia: eor merito eius sapienti vel eius dignitati non equi paratur pecunia: nem

SEARCH

MENU NAVIGATION