장음표시 사용
281쪽
ratur: videtur quibusdam idem . Ut igitur operationes sunt alle: sic et voluptates. Differt autem visus a tactu puritate: et 'auditus et odoratus a gustu. Eodcin modo differunt et vo luptates ab his que sunt circa intellectum: et vir 3 abmuiscem. tardetur autem cuim animali propria voluptas quemad ζ modum et opus et in unumquodcv in tuenti id apparet. Ulia est enim lupus equi: alia canis alia hominis:vt inquit Dera clitus:aunos magis delectat stramina m aurui . nam pabulum illi est dulcius auro. Clue igitur aliorum sunt spccse differunt specieraue vero sunt eorundem indiffercntes csse rationabile in. Mariant autem non parum in hominibus:eademim alios offendunt: alios delectant: aliis molesta et odibilia sunt: aliis iocunda et amabilia sunt. Id quoq3 in dulcibus contingitmonenim capcem febricitanti videntur et sanosicq3 calidum esse imbecilli etvalenti. Similiter in aliis id cotingit. Videtur autem in cunctis ta libito id esse quod videtur studioso. Quod si hoc recte dicitur quemadmodum apparet et est et singulorum incnsura virtutis cistud 2. et bonus vir secundum qiue talis est et voluptates utiq' crunt que studiisse. huic videnturi et iocunda illa quibus iste gaudetique vero huic molesta sunt si cui iocunda videntur non est 'mirandum. Adulte enim corruptele et deprauationes in dominibus fiunt. Iocunda vero non sunt nisi in his et illis qui sic dispositi sunt. gitur quas omnes farentur esse turpes manifestum cst non esse dicedum eas csse voluptates nisi illis qui corrupti sunt. Earum veroque vi dentur esse probe quotcnivciduam dicendum est esse hominis: veter operibus manifestum est. Nam illas laquuntur volupta res. Sive igitur una est siue plures persecti et beati vi tuque has peniciunt voluptat .ae clique vero lacundam et multiphariam: ,
quemadmodum operationes. CSextum capitulum os delectatio non est idcin concupiscentie propter sdelectationeni agis esse propriam operationem O concupiscentiant: eo quod concupiscentia est prior tempore operatione: dei clatio autem sis mul et ita propi nqua operationi ut videatur eadem illi :quodae delectatio non cist idem mcntis vel sensu operationis vel simpliciter operationi:licet videa itur idem propter non posse separari abinuicem:vnde quales sunt operationes:rales et earum delectationes.postram sensus d:sseruiit' abuisvicem. et ab intellectu puritate et intellectus speculatiuus a practico sic dii larunt:aue in his delectationes.tandem quod alterorum. specie: licci non in omnibus horninibus:cum tamen sint idem specie sunt eadem detescribilis: quod accidit ex hominum corruptionc:qu ia incorrupto et virtuoso esst delectabile quod secundum veritatem delectabile:corruptis vero et vitiosis delectabilia non sunt fili veritatem talia: sed visa talibus: quod dvera delectario hominio estique esu opcratione pzopria hominuque ei: scii citas. Dixit.
282쪽
delectationes que sint actibus magis proprie sunt acubus o desideria ipsorum:eo et desed cria actuum discrestaspiat ab cis tenapore et natiara: intendou ipsa inueniuntur distincta ab actu. electatio vero nature xpinque sunt actis bus et non separantur ab eis: scd inueniuntur quidem coniugate actui. Et propter hoc dubitatur de eis an sint ipse et acre res una eadem. Enamcn palam est q) delectatio intellectus non in intellectus nem delectatio sensus esst sensus.boc enim impossibile est .sed quoniadelectatio non separatur ab actu idem videtur quibusdam et sit res unam: quemadmodum actiones distinguuntur a delectationibus et sint alie ab eis: sic et actiones in itinguuntur abinu icem.Tctio enim visitum distingiutur ab auditu et olfatu et a gustu et isti distinguuntur a scinuicem secunda distinctionem actuum. Quod ergo est ex actionibus distinctum eius desesctatio distincta est genere ut distinctio visus ab auditu:et intellcctus a sensu. IEmplius dic et quod cst distinctum specie eius delectatio distincta est specie ut distinctio specierum intellectus abinuicem. U. Et videtur u unicuim animalium sit delectatio propria cum sit uniculae animalium actio propria: et ut uniculae actioni naturali delectatio propria: et hoc apparet valde qui inspexerit in unaquam rerum.Tpparet enim q)delectatio equi alia est a dclectatione canis: et similiter apparetqih delectatio 'misq apsvropriatur eis est actionis que appropriatur ei:et est delectatio actioni .st intellectnm que est alia a delectationibus ceterora alalisi. Sicut di runt quida antiquo:u:qm intellectui dignius est eligere apprcidensiones . aurum:etem ei est nutrimcntu:qs apud ipm delectabilius en aurori cu apii ' heiasio per intellectum. Lo .delectationes ergo que hint in rebus entibus diuersis forma diuersantur forma melectationes vero due sunt rebus eisdem intendo non diuersificatis per formam rectum est ut non siit dine se quamuis iam inueniantur diuerse diuersitate non parua in hominibus eo quod nos inuenimus res unas e asdem delectantes quosdam et contri istantes alios:et intcs quibusdam molestas ct odiosas et aliis delectabilis et amatao:et troc est ut illud quod accidit in rcbus dulcibus in quibus no iudicat sanus et semiens iudicium unum et ut in rebus calidis et frigidioque non sunt apud debiles et sortes Fin unam dispositionei sed quosdant hominum delectat calidum retalios frigidum. Et simile durus accidit in . uniuersis apprehensibili luto. mixit.Et videtur quod in os iambus istis rei veritas se habeat prout apparcat viro bonorintendo quod delectabiuria ex ipsis naturaliter et clecta sunt ea que cligit natura viri nobilis: et si sic est:runc benedictum fuit quod virtuo est mensura omnis rei: intendo illud per quod cognoscuntur nature rerum in bonitate et malitia: sicut di , , ,- ν mensuram cognoscitur Quantitas rei. Secundum igitur hoc bonum in se inbi, est deqvo videtur bono quoniam bonum. Et similiter delcctatio iii ' ψ ψ rei veritate est illa de qua videtur bono quod sic sit: et non et satvr quin φ Q ς, sit l)oc quod videtur bono delectabile:apud quosdam dominu in non deiectaiule:aut minus est delectabile. Eicium accidunt in generatione homi num corruptiones mulieret nature egresse ab equalitate: et propter hoc de: lectabile naturaliter non est delcctabile nisi eis quibus non accidit corruup io in natura. Π . Et de manifestis est quoniam illud quod conceditur esse turpe non est delectabile nisi apud viros corruptarum naturarum. De lectationes autem que vinentur esse emeritorum et virtuosorum non inuemnntur homini nisi ecparte actionum suarum que appropriantur ipsi.
Et si fuerιnt delectatio una aut delectatione a plures viro perfecto deside
283쪽
rantistatus silici :tunc illa delectatio una aut ili. 1 que completur ex mulatis si multe fuerint est uia de qua vere dicitur or est desectatio hominis: et hoc manifestum est quando declaratum fuerit quis cit actus homis prouprius ei.Cetere vero delectationes habent se ad hanc sicut ceteri actus ad uunc actum. in tendo eum qui est complementum actuum humanorum. fm .et cuni iam di xcrimus de virtutibus et dilectionibus et delectationis bus remansit dicendum de felicitate unit silicitatem proprianude cominu ini enim ia.ai locutus fuit in tractatu p:imo:cum sit felicitas complemen tum actionum dumanarum.
CCapitulum Septimum. cim autem de virtutibus et amicitiis ac voluptate dictum sit:restat ut de felicitate summatim dicamus Ham illam posuimus finem rersi humanarum: his igitur que supradiximus repetitis brcuior nobis fictoratio. Diximus non cite illam dabitunivcrenim dormienti cxistere posset:ct instar plante vite dcgcnti:et in alamitaotibus maximio constituto. Quod si ista non placet: sed magis in operationem quandam ponenda est ut supra diximus. sopera tionum vero alie sunt necessarici ci proprcr aliud cxpctende: alse propter seipsas: manifestum cst q)selicitas poncnda cst aliqua ilisiarum que propter se expetunturi. et non earum que propter aliud Nullius enim indiget felicitas:sed ipsa per festissiciens est.Sunt dige seu autem proter se. expetende ille in quibus nihil ulterius queritur citas 'ipoperatioαales autem videntur csse actioncs sccundum vir: su plei pintutem: agere enim honesta et laudabilia cx his que propter seipsarum Wψς expetuntur: ex his etiam sunt ludi quidam iocundimo enim aliorum illos sequuntur homines cum dana potius Q commoda ex illis suscipiant:et corpus et patrimonium trinit lites. Lonfusis ut autem ad huiusmodi delectationis: plerim eorum qui beati cre duntur. Quapropter apud tyranos in prccio daboetur si qui duiusmodi oblectanda piit a si erre. Que enim cupiunt ad case leto animo prebret.*ndisiciat vero his:vidciatur crgo ad stlicitatem ista pcrtinere: quoniam l)s ollim magna potentia constituti sunt illis lutcndunt: ct id sortasse nullum est signum. Roncnim in po*tentatu est virtuomem mens a quibus laudabilcs sunt opcrationcs: nec si isti qui nunt .voluptatem puram libcralemque gusta' runt ad corporalcs confugiunt: propterea putandum cst eas esse magis cxpctcnda sinem et pueri que apud cos in procio sunt cacile optima. Consonum igitur ut quemadmodum apud pueros atq3 viros diucria in precio habenturisic etiam apud bonos et malao:vt ergo sepe dictum est preciosa et iocunda sunt illa que sis dioso sunt talia. Cuique autem lacundum proprium habitum cra .rctoed fama operatio et studioso igitur secundum virtutem.Non est Huur felicitasti Hoco. Nam absurdum foret iocum csse eumvr
284쪽
ita dixerim quem querimus finem . et negocia multa molestiam per totam vitam suscipere sociandi causa. Cuncta enim ut ita di xcrimus alterius grava expetimus purio felicitatem nam illa finis est.Studere vero et laborare ioci causa stultum nimis pucrilem videtur.*ocari vero vi mideas seredum Tnacharsidis finia3 recte se habetis iam cessatio quedam iocus videtur. Cunam steri nequeat ut quis continuo laborct cessatione indigemion ergo finis cessatio cum fiat gratia operatiotrio: videtur autem vita beata secundum virtutem esse ac non in loco: mcliora dicimus seriam ridicula ct iocosa: ct mclioris scin pcr repertis et hominis nudsolam operationem. Rhelioris vero melior et beatior iam. botest autem quiuis frui corporis voluptatibus etiam abiectus quisque non minus co optimus:at felicitatem nullus dicet abie cis competere sed vitam solum non enim in huiusmodi oblectamentio felicitao consistiti sed in operationibus secundum virtu tem ut dictum cst prius.
- Septimum capitulum in quo risumit de felicitate que cum sit operatio P ut Medictum est: aut secundum seipsam ipsa est aliqua vel alique secundu3
seipsas eligibilium operationum et non propter alterum qualcs sunt Pili. virtutem actiones:quales etiain vident et ludi quidam delecta es Ied norunt tales cum non sint vere eligibiles licet videantur eligibiles prauis: quia vere eligibile et delectabile quod studioso talemniculae autem que secundum proprium overatio cligibilis videtur. ex quibus sequitur in non in ludus felicitas: et exesu, ludus son est sinis nem conueniens mala pari laborare et studcre propter ludere Sed secundum unacharsidem ludere p*opter trudere lusu inis qui assi inlatur quieti que non est finisaed ne cessaria statia operationio felicitas fons existens ludus non est: et iterum etiam felicitatem esse cum deo:et etiam studiosa esse meliora iocosta: et ex melioubus particule studiosiorem esse operationem : et etiam quos iam Posse cum volunt potiri et corporalibus delectationibus et ludo: non austem felicitati. Dixit. enim nostra eius quod precessit exuvio dictionibuo in thoc primo tractas tu fuit dictio abbreuiata: etiam diximus illis quouniam ipsa non est habitus:sed est quidem in actu imsius habitus:et si non erit vita felicis ut vita animau, lis sic nominati. De hoc animali putatur quod tota vita sua sit somnus. et quando felicitas posita fucrit M. in actuiminiendo quod sit actus communis: et ex actit duo sit necessarius: et ex eis electiuis alius sit elacu ' ---- tus propter aliquid aliud:et aliud propter seipsum patet qui ponenda est in actu electum pst se no xpter aliud: et quod felicitas nullius est indigeno nec clecta est.ergo p:opter aliquid: sed propter se ipsam: eo qm ipa sufficiens est per se: et res electe per se sunt ille ex. quibus noli requiritur aliquid aliud quod sit preter actum:et videtur . actus res, rum electarum per se sint. operationes enim nobilis electe sum propter se: ipsas:et similiter operati oes delectabiles ex modio ludi sunt de I)ac specie.
285쪽
nleno ex ipsis est amplius O militas. CVicit versitamen multotico amat
selix vitificatione corpor si et possessionis corporalis: et fugit curiositate circa dispositioncs corporales: r q)lranc quide preeligunt dotes quatenusa ipsam cosortes efficiani regu tr: Inorsi: efficiuntem seipsos per iras actioncs delectabileseis: et per idoc lucrant apud eosta ulla putat quidem de usu delectationa et dimissione conat' et laboris op sit felicitas:eo q) viri potesta . tum utunsistori fortasse no est in rei veritate prout eis videt del)oc: eo τ . . virtus et intelleci in quies virisae sunt actionco nobiles no cotinetur sub Mi C VnPotestate. 1 vixit.3dcom csi isti nunco gustaverint delectatione sincera3-qMDurao est delectatio inteiicci' et actionu nodiliu cofugiunt ad delectatio 'actiones corporales: citimantes eas electas esse plus aliis. Et conuenico est ne lixa n orisit estimare istorii d lectationes corporales electa causa in eas esse electas ς' in se:qucadmodu nem . rcputant pueri esse ex eligibiliae que ipsi pictile tincimii upunt p:opter troc est eligibile in serimmo queadmodsi res electe pueris no polorare sunt clecte apud viros: su laec electa apud viros utilitatis electa sunt apud viros nobiles et cmeritos: et res idonorabiles et delectabiles in rei veritate: sicut pluries dictu est: que iudicant a virtuosis. Etem apud unu questi modum dominu est actio electa valde:et est que conuenit nature sue proprie. Cunae sic sit: tunc l)oc qd couenit nature nobili mobile est necessari o: et qs coueuit nature vili .vde est necessariossiem no cst fclicitas in ludo. Don. em est possibile vi lud' sit copi eiu et psectio. Et impossibile est ut sim' i pacto vite nostre studiose operates et laborares t agamus thoc no striose: sed iocose.noo cm univcrsaliter conamur quide ad omne ad quod cominaui felicitatis causa: eo . ipsa est coplementu. studi si aute et labor ludi causa: vanitas est manifesta et per tines pucris:qnauis in principio adolescesti e reputet esse certis et reci θ:co π ludus requies videt et naturaliter inquis ritur requies. verutamen pates est . illi cui no valct pcrpetuare labore indiget requie:et si sic est no est restes coplemctu qs est felicitas: sed quine propter actu qui est coplementii s unis. Et uniuersaliter parens est in vitata felicis est ea que fit cum virtute: et sit qui de hoc in virture in serio no inludo .3deoae dictin' ς' intellectus inelior est visu: queadmodii eni3 meliorio in bri inclio: est actio: sic melioris dominio melior est actio:et acre in stioris vis ineliotest et felicio: . Si ergo bonus virtuosus melior est risore crix actus eius melio: nccesssario: dicit qui aure replcne delectationib' corporalibus no trabet prerogatiua in thoc a struo et captai o: nuli' cm ypor: tionat felicitate seruo cui' vita no eu necd captiuo.3tem isti no est felicitas in trinoi occupationi : ed est in actioni virtualib' ut dictu in pri'.
Capitulum octauum. Uodsi cst felicitas Rcundum virturem opcratio: raotionabile cs ut sit secundum optimam .sea vero esset utiq3 optimi. Sive ergo mens id sit sine aliud quiddam quod natura videatur imperare et ccre et cim ram cogitationemqS habcre doncstarum et diuinas rure rerum seu diuinum:etipsum cxisteno: u eorum quemno: bis sunt diuinissimum huius operatio rin propria virtutem critvt 3 pcrtrecta fclicitas. Quod autem si contemplatura dictum cst. consciitaneum vulctur id primo dictis et veritatimam et opisamathcc est op uio: etenim et incas coiam quem nobis et cognos
286쪽
stibilium circa que mens. Insuper continuissima treces' contem
ptari enim possumus continue magis co quiduis agere. Dura; musm oportere voluptatem admixtam esse felicitati : maxima in vero omluum operationumvoluptatem afferre illam que in per sapientia omnes consentiniar. Videtur nempe sapien ita mirabistar lapiς, les quasda trabere voluptaico et certitudine et pluitate.Tcrario
r: , T nabile est scientibus maiorem delcctationem adcsse V QCcrenti
dabρduo bus. Preterea iussi iciaria illa de qua dirimiis in contempla nosluptates ne maxima est.Nam neci ssarioru quidem ad vitam et sapiens et et certi tuo iustus et cclcri indigent. Talibus vcro miserunter affluentibusdmς pu iustus quidem indiget ad quos et cu3 quibus sustitia utatur. Eo WMς dem modo temperatus et fortis et aliorum quis P. Tt sapies per . , seipsum conremplari potest: et quatito sapientior sit magis in
tuis lauasse: si adiutores habet: sed tamen ipso pcrla minciens
s Coctauu capitulli iv persccta et speculativa fclicitas est opatio fimoptisma virtute optimi q6 cst in dole. i. intelliscon Q hec felicitas est melior spolitica et optima et perfectis Itina: et propicr ea esse moxime cotinua et mi ctabilissina et i inmixta tristiti et penitudini: et ro se si incietate: et pst ipse3 sola propter se sola dili gi et pa ea cile in vacatione politica felicitate no existente talia sed magis participate oppositio. Deindc ex oibus dictio recol iigens eam cocludit q) speculativa felicitas est simpliciter pfecta: sistamen occipiat longitudinc vltc pcrfecta: postea et vita melior se que sin holm: qet ipsa est pin divinu aliquid in l)omine: quodq3 couenit domini posisibile est in moralies assimilarc:et oia facere ad viuere fim optimu quod in ipso precellcs: nomole:scd preciositate. tandem et verus domo est intclic clus:q principae in ipso:via dc pira vita intellectuale maxi me vi vcndsi: q,eqr maxime est yptia nature ho is est et optima et delectabilissima: quare et felicissim' q viuusin ea.Scdo aut e selix q sin politica: ' operatioco huinane ad inuice decenter acie:etqucdua corpore accidentes. Dixit. felicitas inuenta sit in virtute. t .sub virtute: recisi cst: ut in ii sit actus inuciituo in virtute robusta valde:et ut sit actus iste melioris virtutis inucii te in nobis: sve sit hoc intelleci' si ne pol cita alia cognata ipsi te qua putas et Potninai naturali rcr uniuersis porcillo:et ut isti potetic sit meditatio in meliorib' rebus et sunt res diuine. Et propter hoc neccsse est ut sit hec potentia diuina: aut magis diuina omni eo quod in nobis est ex potentiis: et cum sic sit actus istius potentie ex nobis pila virtute propria ci est selicitas: intcndo eius actu fini copletius qs inuetur ei. Quod Eure dcc fclicitas olanti alio fili iam dictu est in precedentib'. Imixit et forsan putandu est de hac opinione coccssam csse ca ab antiquis:co q) i ste actus robustus est valde: et patens est . intellectus cuiusda in nobis:et Q opcras quide in stibi libito huc coprchedit intellectus et actio eius in ipsis cotinua est valde et plus alii a cetorio actionib' potcnti arsi inuetitarii in nobisNo r est intellectus .eriam dictu est:qm actio intellectus dignior est visit cotinua qj ut sit agens in hora quadam: vuli vi cstinio in libro dc anima. CDa mani lanitin est utili qm oportet vi sit cum felicitate pci sectissima dclectationi :et de notiopa secocessis em qili delectabit: ores actionis actionu quc pzoromonali
287쪽
tur virtuti mi actiones sapientie.Et videtur de ptita v sint ei delectati ones mirabiles plus *ccteris actionibus proportionatio virtuti propter hoc in est in actione eius: r de solertia in certitudine: et rectum est ut sit deedelectatio eis qui sciunt m speciem magis propria ἐν eis qui acquirunt ut addiscant.Cun psic sintunc actus huius virtutis est felicitas ultima. Em. amplius uni oportet ut sit actuo felix plus su fficiens sibiipsi l cete: ri actus:eo . pluo sufficiens perfectuo crasEt naaniscillim est: qm actus opinandi et speculandi sui sicientior est ceteris actibus: intendo qlii homo in ipso suisicit sibiipsi abis alio magis Q in ceteris actibus virtutis: etei rebus necessariis in vita indiget sapiens:sicut indisci cis alius. et uniuerasabier virtutes omnes in indigentia earum unc sunt quando prouidetur omnium istorum sufficientie:etenim castus indisci omnibustin quies ex erceat iustitia:et similiter castus indiget rebus erga quas se habeat temporater.et similiter fortis et relique smilitervirtutcs opcrative intcndo stiliemium earum usitator indiget aliquo altero . Sapiens autem potest yti opinione et sapientia solvo:et isto fuerit persectins sapiens erit potentio: ad hoc: uis no dubitetur cum sit inclivo agens quando fuerint ei ad iustores ad docreerstamen posssibile est ei vi agat actionem suam singulareret ut sit in actione sua iussi cico est diuerso reliquio virtutibus: qm omnes, indigent accipere in quod asant:aut magis aut minus .Et quando fuerit hec actio pericatoris sufficientie ceteris actionibus et 'persectius iusti cico est actus telicitatis: h ergo actus felicitatis estniatendo actum sapientie et speculationis. Πdixit et videtur felicitas ciae in conflictuico . occupamur quidem ad constigendum et preliandum propter esse cum salute et pace.
M Micontemplationinu. at in rebus agendis vel plus vel mi: nus acquirimus preter actiorem. Erit icturque filicum ocio esse:nmociamur enim ut ociemur et bellu g rimus ut in pace degamus. Hobilium crgo virtutum in ciuili; --bus aut besticis rebus sunt operationes. Uctiones vero que cir Dca ista vcrsantur negociost vidcntur. 1scilice quide omnino . nullus enim bellum expetit bellandi gratia:ium paradi illa que ad bellum pertinent . nam videretur penitus sanguinolentus quisdem cire si amicos faciet hostis ut pugne cedcsin sequani. Quis cita qui in repu.vc satur negociosa in vita. Drcter opes et honoreo sibi insuper comparantis: vel certe felicitalcm sibi et ciuilib'oliam G ciuilium existentem qua et querimus ccreta. utpote alia. Si ergo i crum quo sunt Pin virtutem magnitudine et pulcbrituo diue ciuilco bcilicem preccilan . Et dec negociose sunt: et finem quendam appetunt: et non py seipsas sunt et rcnde. 2: ntis vero operatio studiost, precellere videtur cotcmplatili ac stec: et preter ipsam nullum finem apparere: da reqb voluptate pro priam que opcrationem exauget sufficientia porro et ocium et traquillitas humana:et quccunque alia tribuuntur beato viro secun dum banc operationem esse videntur : plecta utique selicitas'dcc erit assummo longitudinem vite persectam . nihil enim eorum
288쪽
que Micitatio sunt implectu ciuialis aute potior esset in m ho
. - minem. non cin qua homo cst: ita vi uci: sed qua diuinu4ddain ipso existit. Quantum autem differt hcc a coposito: tanto et heco patio ab illa que cit fiat virtute. Si itam divinum cst incias acthoiem et vita que est f3 alia diuina est pni humanitate vita Goautem no queadmodu mouent quida nos humana curare cum . sumus domines: et mortalia cum sum' mortales: scd cptum feri potest ad immortalitatem admitti: et oia faccre ut vivamus fino primum eorum Q in nobis sunt. Eicci cm molle parum id sitias mela potem et precio militomagis istit: et videtur porro quis esse doc siquidem prnicipale et in clius. Tbsurdum igitur foret ii non illius vitant: sed alicrius cuiusdam cligamus. CEt quod ptius diximus nunc Q congruci. 'proprium cnim cuim natura optimu et iocundisimu cst. Et dolum igitur ea vi O ta que est em mente: siquide maximo hoc in domo. 'hoc vita e maxime go beatissima. Eccundaria vero illa que est per alta utute.nono cu bo operationes fiat illam humane sunt. Iusta igitur et fortia et alia dm n ktς que sunt pin virtutes inuicem agimus in comm crciis: et aliis em 'peditionibus: et variis robus In affectibus quom decorem viri; cui. struamus. lnec autem ola videntur humana:queda etiam a corpore peruenire et in multis appropriari a tactibus moris vir I ... tusaeoniugata cst enim priuientia moris virtuti: et illa pruden: tie: siquidem principia prudentie sunt fini virtutes morales. ctum autem in moralibus fini prudentiam: coniuncte vero hec affectibus et circa compositum essent. Compositi auto virtutes humane sunt: et vita igitur sim illas et felicitas. Illa vero qui metis sepata. loacten' efii de illa dictu sit. na diligentius discutere supra propositum forct: videtur et iam extrema affluentia parum vel minus indigere que moralis. Sit enim utrisin nec stariora ins digentia par. Quaquam magis laborat circa corpus qui inire: publica versatum quecum talia:tamen parum resert: sed in ope . rationibus multum disserunt. Nam liberali 4dem pecunia opus est ad liberalitarciri excreedam:et iusto ad remunerationes: quia . voluptates dominum obscure sunt: et similant se iusta velle cum
non sint iusti: forti quom erit potentia si profecturus sit aliquidpin virtutem: et modesto licentia. nam quomodo discemi potast vel dicvri aliorum quispiam. Est autem qucstio quid tandem
principalius in virture sit factum ne: an electio: utpote in utrisin .c cistente virtute. Perfectum ergo in viris Q constat circise ad res agendas in illis opus: et quanto maiores et preclariores sunt tan magis. Hi contemplanti nidit talium opus est: ac operatio: ncm: sed ut ita dixerit contemplationcm impediunt: verum qua
homo est et cum pluribunuiusneligi: p virtuosa facere induebis
289쪽
nonum capitulum et qr prudentia sequitur mores virtutis et non e con ouerso: et moralis virtus thumana est et pastionibus coniuncta: acpcr trocet compositi crit ut imprudentia: et compositi: et vita quernalγas et fclicitas similiter idii mane et compositi cis que fila intcllcctu invita et felicitate eius eiibus separatis:*m speculatiuus parum valde indiget citcrioribus et minus politico rambobus indigentibus coiialltcr ncccssarho politico indigete pluribus ad operationis liberales et iustas et alias huiusmodi: quibus agnoscuntur virtuost politici:* ctiam perscctio virtutis a cliue consis it in volu 'tate ordinata et exteriori actione: que quanto latinor: tanto pluribus indiget exicrioribus: quibus non est opus speculativo ad opcration scamasio ad speculationem impedi incnta: qui tame unde homo opus habet talibus ad immanitatem construm. Dirit. ς' uniuersaliter omnibus de virtutibus regit tuis Oile pro portionantur operationiblio ciuilibusviriuersalibus gu bernatiuis:vi sunt bella et reliqua:putatur m fuit propter aliud particularia quidem ex ipsio videntur esse .ppter rem particular in uniuersalia propter uniuersalem:vt ars vel landi: nullus enim eligitur bcllari ut sit bellatio cius totalis ter causa suscitandi bellum aliud. Diimibus enim modis acditur de eo dper actum sua amicos inlinicos donec inter ipsos stat bi lis sit sin acta suum in fine malitiam N qi cosequatur ipmp hunc actu suu thorror intcrfectionis et danum eius. Citae sic sit: est quide occasio bellatio: vi lucris sibi delectationem et ciuitati bona et idoliorcs: et vlli ut lucrctur felicitate sibi et ciuibus manifestu eli in res in aliis actionib' ciuilies cxinuis pia arte iridi sila se hue: intcdo*qrunt xpter aliud:et csi actiones ciuilis superet reliquas opationesu a portionant virtuties cellentia et Stitate: et sint ille occupare xpter aliud et cocupiit complemetu ab extramc 3 snt elos cie xpter se:et sit acre inte Ileci' distinci' ab istis actionibus tronorificetia et nobilitate: cum sit actus eius usus opinionis:etcst thonorabilior actuum et non appetit ut sit ei complemcntu aliud penit' per coplementu sui; psi': et sit ei delectatio propzia superans cetcras delectationes et crescat ista deles cratio cremento suarp. actionu et inueniat in actione suasit ictia et quies secudsi desideratu ei modun vir tunc inuetur uniuersitas ireru: Q proporotionani virio desiderati stat' et selicitatio et pates est: otio ma iste res inuexniuntur huic actui eide. Cu sic sit: est quide iste actuo stlicitas placia:qulido preparatu ei fit crit:vt inueniat rusci si compictu3 ex vita l)ois: non critco inpletu ex vitaldois: non enim erit copletu nisi qhinuctum fuerit ei spadicium completu: et non .pportionat felicitati aliquid aio copictum. Et vita qcst in diuot actu altior est ἐν ut xportiones homini: no enim est vita ei' in hac dijpone sim . vita hominis: sed fui in in ea est res diuina:et thoc quideest sm mcniuram separationis istiuo partis anime a coparatione: in tedo partem cui inuenitur ista actio et distantia eius in bac intentioe a cetois potentiis a quibus existut cetere viri utcs. intcdo qni ille copostea stavero aut simplex aut xpinqua limplici cst scpatio a ius cius a ceteris virtutis bus Fili mesuram qua discretor simplox nobilior cst composito: et v mucrs liter pili inclara tronorificentie actus diuini in dote sust reliqua q sunt in ipso est mensura honorificentie vite que proportionatur ceteris porc nitis Et pa l)oc est . videm' vita .pportio irata huic actui Q fi copar vite proportionale ceteris virtutiae esse diu in in illa hii mana. D. Op3 igit ne sit curat appetii 'hoishuana: Quis l)o sit sicut madauerint mandatores irru' ncq ut sit appetituo est appcritus moetialis: cpuis ipse sit morialis: imino
290쪽
, op3 ut efficiat ea immo:talias, O pore fuerit: et ut sactat omne et facit qua
ouauis tenus vivat vita visorosiore: que est in ipso non oratiore:*msessi domo vo pu'str paruus sit coroe et magnitudine: potetia in et honore supat oia multuantecorae et do per potentia intcllectu Dc em potetia dilatrix cst super ola. CDixit. et magnitu conuenies quide est opinari cu extitia cuiuscum l)ois in ptu do est a tranedine: pos substantiam et notat intctro cu sit iron oratius et meli' τ est in eo:et vita tena in s portionata dulcest vita proportionata homini: et in couenies est:vino clinono su gat aliquis vita sutipsius: no eligat vita alteri'. m. et op3 ut nuc dicas
in ipso naliter et delectabilius. Si ergo est 'intellis boc mo in l)ote erit vita. u propo:tionar eitur in holarinredo delectabiliore vitaru: et vigorosiore orsi: cu sit inc vita duana magis malle. 3temisit illa Q propo:tionatur: uic virtuti beata est valde:q vero *portionat virtuti alii beata est modo coario:eo in actiones illaru virtutu huane sunt:et actio istius diuina:yut dipimus:et sunt qui de ille hsiane eo ei actiones iuste et fortes et cctere opationes quib' utimur in eo et est inter nos fui . ipse sunt virtutes in cones cociationib' et indigentiis et oles actioiues et pallionib' cdscrnat . op3 coseruarι unicui sex rebus.Πppet enim spoia, ista sunt duana: et up de quisbusdam eoru q6 acciderat ex parte nae corpiorim virtus motalis figuret passiones multa:et sunt qui devirintcs ex modo c5mesuradi actu .u. g. qilicastitas inueniturqii prima eius fuerit prudentia:eo Q ipsa quid c fit sinmensuram prudentie: et qn anteceditur prudentia et passionib' nu incratur inter compositas: et virtutes composite sunt humane: et vita sua et felicitas . sua similiter. felicitas aut intellectus separata est ab istiorenredo a passionibus. m. dictio thec de ipa est csi bac quantitate: pscrutatio.n.de ipsa hic alteri' .ppositi est:vultvtestimo: quando pscrutatio ipsa hec pstrustatio de natura iubstantie eius:sed est quidem pscrutatio de ipsa ypterean, ipsa stilis. ω .Et putatur fortassis cu actio per intellectu3 indigeat acci' sitione disponis moralis:verutamen l)oc ab exus est neci multa nem laboriosa: rebus vero necessariis ambe indiget: intendo virtutes figurativas et virtutes speculiatiuasindigetia equali .Et virtutes figuratiue ciuiles laboriose sunt inagio corpaliterio speculative. et virtutes figurarive et specus Iatiue diuersitatem habent et in animaet in corpe pama:intendo in eo ς' indigenter ala et corpe.In actionibns vero multum .virtutes nam figuratiue multis rebus indiget ab extrinseco.uir enim liberalis opibus indiget ad agendas actiones liberalitatis.similiter iustus indiget in quo apparet actus iustitie:eo . voluntas iustitie non est manifesta me in iustitia cst in voluntate tantum:et illi qui non sii t iusti ostentant quidem se csse iustos per opolim:.ppter hoc . omnes vident in signum iustitie est operatio ei': et silla fortitudo indiget instrumctis animatis et inanimatisret potentia stqua actiois stias agat: et similiter castus indiget rebus in cibus actio sua mereatur dici castitas:quatenus stat manifestum an sit castus ranno. Cui enim non extiter intres in quibus fit castitas licet potest super ipsas: huic non inueniuntur actiones castitatis. D. Et hoc querendu3 est an electio actionis est dignior.ut sit virtuo aut actionis: st enim virtus inest electi Uim 5 indiget virtuosus istarii rerum que sunt e trinsectis.Si vero iutrism lsic manifestu est qiii indiget tio. Σt manifcstu est qui re aut est invirisci aut in actionibus. Manisellum est enim et complementum inutrisin est: e autem eius in actior indiget delectatioe multa.Si vcro fuerit in actio . nibus sicut declaratum fuit in eo qd praeriit indiget causis ab extrinsecos quanto fuerint autonta plureo et melio:eo indigen; ab extra rebus plus