Syntagma variarum dissertationum rariorum

261쪽

Iohannes Langia pasta et nimis incerta Dies Natalis ανθει - e tabulis censoriis certo erui post An alisias infastisint. Ognostatur Clementis' Constantianae Απομ-ia. Cum ionis Christi tempus p pexam datae tuas Lavisu. Mariam nons. dis

262쪽

dis Ix mensibus uterum portas, inepta rasione probat. Magi non ex Ariata venerunt, ut ille vult, sed e Persia. Quo tem

re id factum Simeon Christum ulnis complexus quisfueriti Pter ea, quae nobis praelibanda diximus, primo loco de ea Langit assertione dispiciendum videtur, quam Historiam Euangelicam

in certum ordinem redacturus, tanquam postulatum quoddam e rubet p. et . L primo loco constituimur, inquit, e quasi pro postu-iato flumimus, Matthaum Dyohannem in omnibus ordinem historia diligenter observasse, in ea, qua perscripsierunt, ita ordinase, ut nihil eo rum alio ordine tradiderint, quam quo gestum fuit Marcum vero ervicam, qui juxta aliorum relationem Euangelia perscripsere, in gestis aut concionibus designandis, non tam accuratam ordinis rationem habuisse, sed sape smiles materias uno loco protulisse, qua tamen ad disersa tempora pertinerent. Vere hoc est μἐγοι λιαν ἄσημοι. Primo enim quis certum reddidit Langium, quod Marcus Lucas juxta aliorum relationem Euangelia peracripserint An id ita intelligit, ut neget eosdem rerum literis traditarum fuisse ἀυτοπlα. Equidem de Marco Pontificii plerique dunt, conversum eum demum post adscensionem Christia Petro, dc Dominum in came non vidisse. Praecipuus iis auctor Papias, homo plus justo credulus tertenuis judicii, quem sequitur Eusebius. Nec displicet id Grotio. At Epiphanius Har. v. n. s. de ipso dicit:

η μούι, c. Si fuit unus e LXXII discipulis Christi, sane non demum post adscensionem fide Christi imbutus est. Idem sunt origines de Recta Fide in Deum, Dorotheus in 'nopli, Anonymus de Corpore S. Marici Scriptor a consummatissimo Theologo D Dorscheo editus Epiph nil sententiam tuetur contra sociennos ruos Petavius in Animadv. h. I. Locus I. Pet. V. s. qui urgeri selet, nihil concludit. Vocat ibi est Marcum filium suum hujus autem appellationis alia poterat esse Milo, quam quae ab iis mitur, scilicet quia ab ipse erat conversus. Et fuerit a Petro conversus, is non id aeque ante adscensionem Christi, ac post, fieri potuit Z quot enim an Apostolis post missionem Luc. IX, I. 6 descespiam convetii; Taceo indubium non esse , quod Marcus Euangelista hic a Petro designetur. Quod Petro narrante Eua gelium scripserit Marcus, non pauci e Patribus tamarunt, quos Pontiaticii ἀς--wω sequuntur. Res tamen adeo certa non est Irenaeus sane

264쪽

quaodam Lucae verba continere possint, ut oppona se iis, qui seribere aggressi sunt juxta traditionem των ἀώτοπτων, dic tque se non ut illi in παραδοσεως, sed e propria scientia comperta, scripstum ire. Sic Josephus

adv. Appionem diserte opponit τον παρηκολουΘηκοτα τοῖς γεγονοσιν,&τον

παρα των δότων πυνθα ομενον. Vel etiam hac phra, significare voluit Lucas, se accurate ab ipso principio per omnia rerum vestigia i rum, nec pleraque ab aliis omissa praeteriturum. Praestitisse autem hoc Lucam, ex Historia Conceptionis Christi, Praecursoris ab ipse solo annotata patet, ut alia taceam. Nos quidem ipsum Christi discipulum ac αὐτοHisiuisse, pro certo non assirmamus illud tamen a quoquam simpliciter negari ac pro postulato sunt non posse, satis ostendimus. Deinde quis Lansio peri sit, Marcum iuram minus in ordine accuratos fuisse, quam Matthaeum Johannem Lucae cene manifesta injuria fit. Nam ipse iauudato priare v. 3 s καθεξῆς scripturum, i. e. ordinem in Hi/oriis dis observatinum promittit. Ita enim illud καθεξῆς usurpatur a. XI. dum de Petro historiam visionis sibi oblatae, MCaesariensis expeditionis, ordine recensente, dicitur, quod καθεξῆς ἐξετι o. rottium hoc aliter explicantem non moramur. Certe Epiphanius illustre de Lucae in ordine ac serie gestorum ἀκριcώα testimonium pediibet Har.

διέξεισι. Nos quidem nullum unquam ερον προτερον commisisse Lucam

npn asserimus sed magnam ipsi quoad summam rei in ordine diligentiam admetimur. Hinc est, quod nonnulli, qui Harmoniae Euangeliastarum concinnandae operam dederunt, Lucam potissimum sibi ordini ducem delegerint. Quid maera Et Marcum lucam saepius historiis tales circumstantias adderc, e quibus ordinis ratio colligi potest, cum Matthaeus tamen sine certa ordinis notatione eas descripserit, ipsa coli tis ostendit. Imprimis id in eorum gestorum narratione, quae XIII. prioribus Matthaei capitibus perteritur, clarissime conspicitur. Rog rem tangium, ut hic Harmoniam Euangelicam doctissimi Chenmitii consularet, nisi id responsi metuerem, quod ille temporum rationem inisti seculi ignoraveris, ut p. q22. de ipse ait Multa sane Matthaeus praepostero ordine tradit, ut de Johanne jam nihil dicam. Fallittu enim Langius, o ndo pronimciat, Matthaumo Iohannem, ea quaeperscria Uerunt, ita ordinasse, ut nihil eorum alio ordine tradiderint, quamar gestumsuis. Contrarium cuivis Euangelistis conferenti non potest non

constare. lineis id de Matthaeo declarabunus, unde Marcum i

265쪽

Ηrs TORI Co- THEOLOGICA ast eam magis ae ratam quandoque ordinis rationem habuisse, quam Mat . inarum, apparebit Historias de vocatione inmissione Apostolorum

266쪽

ratum vix passa videatur. Quod autem Christus praecise tanto tempore Canae manserit, unde exsculpes4 Quarto, per non muliρ dies,Ph. II, 2 totidem omnino, quod di I s. nempe decem, hgnari credis Sed certa te fugit ratio. Quinto , Christum aut δε--cem aut pluribus ante Pascha diebus iter Hierosol'mam versus ingressum esse, asseris λ nullo autem apice probas Mitto conjecturam de initio ministerii Johannis in sino tutae vel magno expiationis die collo. cato. Quomodo toties ingeminare poteris, te non nisi certastqui, qui incertis hujusmodi hypothesibus non unum dogma superstruic Meras hic conjecturas nemo non videt, e quibus, qualis sit quae elicitur sequela, quivis de facili judicaverit Chemnitius, quem allegas, in plurio a te dissentit, atque ita supputat, ut baptisnum Christi non in Janu rio, quod tu vis, sed inine Novembris aut initio Decembris collocet. Nec series iste baptismum Christi irimum Pascha actorum magis sepsi adversatur, quam tibi. Nos talia fusius expendere instituti ratio non permittit. De tempore baptismi Christi plura ius a. Jam de Conc

ptionis ac Nativitatis Servatoris nostri die, pauca annotabimus. De Anno , quo utraque contigit, contentionis serram cum Langio jam non reciprocabimus , cum dissiciliores res ea explicatus habeat, quam ut in hac temporis angustia a nobis pro dignitate expcdiri queat. De Natali sententiam universae hodiemae Ecclesiae retinet Langius , eique XXV. Decembris diem tribuit Conceptionem autem ineunte mense Judaeorum har circa XIII Aprilis iactam asserit p. 6o. Quoad prius de natali, assensiim nostrum lubentes praebemus, Ecclesiae auctoritate moti, quam deserere nihil hic cogit. Id tamen nobis persuadere non possiimus, tam sertam ac indubiam esse eam de XXV. Decembris sententiam, ac ea

Langio videtur. Is cnim non contentus eam ut vetustam Ecclesiae re

ditionem, quam tuto sequi liceat, admisisse, eandem insuper tam ea ris argumentis subnisi, ut non verisimilis , sed piane vera dicenda sit, contendit. p. 3s8. Ibidem infallibilem raditionem vocat. Imop. 3 9. diicit , eam ex iis principiis dependere,qua plane ἀναντίρ ηl sisnt. Qi nam autem sunt illa Solae sunt Tabul. Censoriae a Quirinio jussi1 Α gusti censum peragente consectae, in quibus omne mares notatos, e rumque, qui infra pubertatem erant, aetatem adscriptam, adeoque Je- si non annum integrum, sed tot saltem dies nati nomen, aetatem

consignata fuisse, firmat p. 337. Non jam disputabimus, an suerit in ter Veteres, qui dubitavcrit, num JEsu nomen in Tabulas Quirinii Cm sors

267쪽

HisTORICO -ΤHAEOLOGICA. I, 3 serias relatum fuerit , quod Cardinalis Annalista in Anar. n. 9r. 92. Tertulliano tribuit, cum sciamus, eundem Patrem alibi sine haesitatio-

268쪽

cum nusquam per totam orationem urbis illius 'nataeis menti ems ciat. Longe enim aberat, Antiochiae in Syna constitutus is iulius Ecclesiae adhuc Presbyter ibi sermonem eum habebat, deque jus loci nita istam ρῆσιν premnebat, veluti luculenter ostendit o tacutius Anar. XL ad Orig. Eccles n. 69. o. Quod antiquitatem hujus sententia tantopere ibidem depraedicat Langius, ideo nomine alicui suspectum jure esse posset, quod Clemens Alexandrinus, do iis mantiquus Pater, qui Siram. I. duas diversas de die Natali opiniones comm morat, ne mentionem quidem eorum faciat, qui XXV. Decembris, seu VIII Kal. Januarii, natum Christum crederent, ut facile suspicetur aliquis, tum temporis nec dum obtinuisse eam in popaeo Christiano opinionem. Nam si Ecclesia Romana tunc Natalem Dominicum in Decembri celebras. sit, vix id fugisset doctissimum illum Alexandriae Presbyterum, qui nec id silentio involvisset. Sed adverte quaeso, lector, qua ratione magnae V tutatis colare hanc sententiam pingere allaboret Langius p. 33s. Dicit contra Scaligerum longe antequam vel Chrysostomus vel A eimus Monachus hoc argumentum tractaret, dies his is Ecclesta occidentali pro vero naitali haltus fuit. Unde autem hoc probat Clemens Rom-us,

nones Neque enim hi in libros dividuntur, neque tala quid habent. Sed forte, quia apud Scaligerum ib. V. Emenis Temp. pag. so8 banc atriationem ita conceptam reperit, eam loco ipso non evoluto exscripsit Preli utem vitio fictum puto, quod VIII pro XIII positum sit, nam Const. 13. lib. s. Constitui Crem. hic locus exstat. Vide hic emgium testem laudatum pro antiquitate huic sententiae concilianda, sic. planum illum ac impostorem vanissimum oui antiquissimo gravissimo Patri Clementi Epi- Ropo Roman librum istum ineptiarum4 mendaciorum planistarum su potuit, ejusque splendidum nomen constitutionum Apostolor- tirulum ei praefixit Specimen mendaciorum hujus Pseud Clementis exhibuit Rob.

Cocus Anglus in Cens Script Apocr. p. as.seqq. Videantur etiam Scultetus Med. Patr. P. I. lib. I. Rivetus Crit. c. I. I. c. a. Indeque qui inter Pontificio ipsos oculatiores sunt, ut Banonius, Bellarimnus, Pe ronius, a rinus de la Bigne, Bovius, Lorinus, Com. a Lapide&e. Constitutiones istas partim corruptas , partim supposititias agnoscunt: νοΘώαν autem earundem Do um Protestantium obore unanimi co sensu tuetur, linum sorte si excipias Montacutium viide pro Clemen-

270쪽

I , conceptum esse Christum, erc. p. 36o. Sed primo imbeeillius est hoc Ephemetiarum fumsamentum, quam ut firmo stet talo, quidquid ei innitatur Nam si vel maxime certum esset, Ephemeriam Diaribi nono mensis Ab Anno Ρ. J. 78 r. inivisse, ut sic Abiae Ephemeria, equa Baptistae Pater, A. Α7so inciperet . Decembris, quod tamen non liquido constat, unde quaeso omnis mihi de eo dubitatio eximetur, an Annus ille, quo conceptus est Baptista fuerit praecise IIo. Per. Jul. sequens, quo Christus conceptus natus, III. Neque etiam Anni Judaici forma dispositio tam exquisite nobis comperta est, ut quomodo is ad Annum Per Jul exacte quadret, indubie sciamus Hypotheses hae sunt nondum satis solide demonstratae, licet Langius post alios magnopere in eo desudaverit. Deinde cum Ephemeriae istae numero XXIV. bis quovis Anno sacro ministerio iunctae sint, singulis vi cibus per octiduum, unde scire possiam, an haec λειοργια semiliae Abiae, qua durante ἐυαγγελισμ ia Zachariae desilio obtinendo contigit, prior fuerit istius anni, an posteriori si haec posterior in ensem Casleu inciderit, ut ait Langius, alteram priorem Mense Si an se tam esse oportet. Cur autem non aeque in illa, ac in hac ἐυαγγελισμὸς Zachariae accidere potuit Gratis itaque dicit Langius, Iudaicamiliam Ephemeriarum rationem certissimam fore. Facile assertimur Langio, Scaligeri argu mentationem ex Ephemetiarum serie desumptam vanitatis arguenti, quod ante ipsum effecit aliis argumentis Petavius. Sed nec ipsum, nec Κe-Plerum, aliter inde nativitatis aut conceptionis Christi diem firme con- videre posse manifestum est Deinde nimis aestiun spatium inter conceptionem Praecursoris, conceptionem Servatoris constituit Langius, nempe IV. saltem mensium integrorum, paucorum dierum, quod Scripturae plane adversum Nam si Johannes post XXII Casleu, quo sacerdotalis Zachariae functio finita est, demum conceptus est, uti dicit Langius, ab eo termino usque ad initium mensis Ijar, quo Christum Conceptum esse ait, non pollim numerari nisi quatuor int i menses, se Tebeth, Schebat, Adar, Nisan, cum paucis illis, se. 7. Vel 8. di bus e Casleu residuis. At S. Lucas diversum indicat capite primo Dicit

primo, postquam impleti isissent dies ministerii Zachariae, abiisse eum

in domum suam comm. 23. Addit statim commate et . Elisabetham o cepisse μετὰ ταυτα τα ημερας, ubi sane satis longum tempus notarim test, quod sorte inter exitum OΤουργίας Zachariana in uxoris ejus impraegnationem intercesserit, adeo ut non constet, an statim post ευαγγε-