Syntagma variarum dissertationum rariorum

312쪽

arium putavit Langius, sitis omnibus patere arbitror. Argumentula ipsi adamanti iri visum, ficulaeum evasit. Decollabit itaque omnis ea spes, quam in hoc repositam habebat,is labetur tota illa machina, quae ruinos huic fundamento unice innitebatur Aliam enim basi non reperiet, quae bellam hanc structuram sustinere queat. Novellum hunc fietum ipse lambat, quantum lubeat, neminem sanum, ut spero , in us amorem pelliciet. Credent omnes, qui mentis ἀρρωςια non lab rant, id quod hactenus omnibus vere creditum sitit, nempe Christum d abus noetibus de uno die naturali integro in sepulcro mansilla, postruam seria sexta die Veneris, pro peccatis nostris sit mortuus, tertio te, qui Solis fuit, seria prima, ad nostiam justitiam resurrexisse.

Amsquitatis confiisseum 'u' sollicitat Laetius Theophili Synodi Caesariensis auctoritas eonfideratur Synodus illa qualis sit Nihil certi de ea constat. Illius decreta quam fidem habeant An emtentia 'nodi fueris, quam proponit Langius 3 Beda bi non coπ- r. The hilus Caesariensis quis em qualii 'us opinioρonvi

ratur. Incertitudo ejusdem e narratione Beda ostendituri The philum nobiscum potius, quam cum Langio sensisse , demoUraim: Conciliatur is secum in explicatur Cthsestomi locus a Langis allegatus expenditur Scopus in sententia ejus declarantur. Aliam ipsi mentem fuisse, quam quae a Langi assivitum liquido

evincitur.

inam infelici successu Seripturam tentaverit Lamius , jam per Dei

gratiam satis demonstratum esse confido. Videamus modo, in selicius Antiquitatem sollicitet. Non minus certe Patrum conse sum iactat, quam de Scripturae auctoritate sibi serente ante Elariatus erat. Postquam Bedae sententiam retuliis 3 quod is seriam sextam passi ni Dominicae assignatam inter ea ponat, de quibus Catholico dubitare non licet addit statim concedam in alios ex Patribus cum is consensi ri se omnium Paιrum eam opinionem fulse, id vero nego ο ρ ego. E spectares, Lector, magnum Patrum Langio υρεο νηογων numerum in a elem producendum, quorum auctoritas vulgarem sententiam certissime

esset 'oscriptura Sed fiustratum te videbis. Eum numerum a transius

313쪽

Langius quo ne ipsa uidem natura minorem producere votis est. D

314쪽

modo decidit, ut Eusebius ibidem refert. Ipsum autem omnia Caesariens Synodi acta comprobasse, aut Ecclosiam ejusdem placita pro se tholicis dogmatibus agnovisse, nemo nisi invita veritate dixerit. II. Synodi istius Caesariensis acta ac gesta inter obscurissima sunt. Multa hic undique cnebrae. Nihil habemus excisis superstes, praeter unicum inlud fragmentum, quod apud Bedam exstat. Hinc in Editione Conci liorum Veneta ejus vola aut vestigium nullum apparet, nec apud Posse-Vinum in Apparatu. Seu Binius hanc Synodum inter alias in sit famragine repraesentaturus, nihil usquam invenire potuit, quo eam illustraret, praeter solam eam Bedae deseriptionem. Num autem Bedae certissima hic fides haberi posit, ego non dixerim. ccentior certe est, quirpe qui in seculo demum tactavo floruit, quam ut de hac Synodo, seculo iecundo celebrata, quidquam liquido compertum habere potuerit Id scio, quod in hujus ipsius Concilii delineatione non satis bene sibi co stet, ut mox patebit. Nec illud ignoro, quod doctis imus Casaub nus Exerc. XVLf. Ioa. tius facij tem in multis credendis, qua stri' ora secula non credidere , admodum suspectam se habere, Drofiteatur Eusebius quidem tib eis. e. 22 dicit, decretum istud Episcoporum in se laestina convocatorum ad suam usque aetatem scriptis custoditum fuisse. At num ad manus Bedae illud pervenerit, non liquet. Sane si pervenis set, vix adeo fluctuasset Beda, dum hac de redisseruit. Facile quoque spatio CCCL annorum, qui inter Eusebii raedae aetates ad minimum intercesserunt, istud deperire potuit. Quare aliorum narrationes ac traditiones Beda fortassis secutus est, dacile falli quivit. Nec Scholi sti Beda Brideserto Ramesensi, quem etiam ut antiquum testem advocat angius , tantum pretii statuimus , ut ejus testimonium pro indubitat agnoscamus. Quae enim certitudo a Monacho isto, qui decim demum seculo vixit, exspectari poterit: III. Si vel sine omni haesitatione Bedae auctoritatem admittamus, Synodi tamen istius definitio, si modo ejus sit, tantum pondus habere non potest , ut Langi opinioni colorem aliquem addat, cum ea in aliis non parum exorbitaverit. Nam quis seret, quod ab ca de Paschali termino ante Equinoetium consti tuendo determinatum est Cum enim AEquinoctium in XXV. Martii posuerit, Pascha nihilominus triduo prius, nempe XI. Kal. Aprilas i dicit. Absurdum certe hoc est, & toti Ecclcsiae τάξει repugnat, quod ipse Langius non difflebitur propter ea, quae lib. I. c. VII, recte de Paschatis constitutione monuit Deinde quod Equinoetium XXV. Mamili

316쪽

ipsius librim de Equinoctio emali omni mentione dedignatus est/Cum tamen hic Beda longe planius, & quasi ex instituto, controvetitam istam

de Paschate , eiusque decisionem a Synodo Caesa: iensi datam, proponat: illic autem in loco a Langio allegato strictim saltem cis iis παρουαι Theophili sententiam commemoret, quod cuivis utrumque locum conserenti sacile patescit. In libro enim de Temp.rat. - . s. cuius titulus est de Annis Dominicae Incamationis , cum de anno ac die passi ni Christi agit, etiam Theophili opinionem a sua diversem ex incide ii saltem refert. t in altero libro de Equinoctio emali peculiarem titulum habet de ordinatione feriarum Paschalium per Theophilum ρι- scopum Casariensem ere. ex prosesse Synodi huius occasionem, indictionem, conventum Patriam, eorundem de controverita Paschali dis. putationem, rationes ultro citroque productas, raecisionem denique secutam ordine pereenset. Sed prudenter egit Langius, dum eum locum silentio pressit, quem sibi non satis commodum, aut scenae suae seventem deprehendit, uti mox clarius ostendemus. Jam hoc saltem ex eo loco Bedae de AEquin. Vem exhibemus, quod diserte Theophilo cum aliis Concilii Patrariis disputanti tribuat, quod pro Paschatis termino definiendo hanc rationem e die passionis Christi attulerit. Nam Postquam variam Patrum Synodicorum per quavita responsi συζή ησιν deurripsit, subiungit: Theophilus dixit, ecce impium non est, ut passo Dominica, tantum sacramenti Uerisum, extra limitem excludatur Passus namque Dominus abanderim Calendaram Aprilis O . quidem non diffiteor, quod in eo, quem Langius laudat, loco Beda Theophilum in Epistola Synodica , Quam una cum ceteris Palaestinae Episcopis adversus Quartadecimanos scripsit, ita dixisse reserat. At cum in alio loco a nobis producto haec verba seli Theophilo cum aliis Patribus in Sunodo disputanti adscribat, manisesbam est, aut Bedam secum pugnare, ridemque adeo non mereri; aut fi fides ei haberi debeat, potius eo in loco verum dixisse existimandum esse, ubi accuratius Q Θαm rem persequitur, quam ubi reuito summam rei proponit. Sicut autem in omnibus Conciliis non

me illud pro fidei dogmate haberi debet, quod in Actis ab uno vel autem Patrum prolarum consignatur: ita in hac Synodo rationes qua iam privatim ab Episcopis allatae sunt, quibus sententum sitam illustiarent, quae non ipsae inter fidei decreta censendae, nec eum totius Synodi nitione coniandendae sunt An illam Episcoporum rationemno Paschate lis Do minico cesebrandoadductam pro decieto Synodali agnoste anguis. 1 vii

318쪽

contrarium protulit. Supra enim e Christi , Angeli inpostolo ntestimoniis fallere nesciis probavimus , Servatorem tertio post passionem die resurrexisse, adeoque tertio ante resurrectionem dies m ac sepultum fuisse. Si Synodus idem credidit, quod nos nobis non persuad mus, ea quoque exorbitavit Halia fuit. Hic enim valet illud, si us. quam, quod Langius ipse p. 3 inculari: Verbum Domini veritas est, is omnis homo mendax. Quis eo impudentiae progressum se ostendet, ut arissimae sacrarum literarum auctoritati fanaticum hominum glossema praeserre sustineat. Cedat divinae veritati quidquid humana φαινοασία comminiscitur , nec certis incerta obstrepant. VII. Observamus no dum liquid constare, quaenam fuerit Theophili Caesariensis hac in parte opinio, nec secure adeo hanc ei sentcntiam tribui posse, quam ipsi La sius adscribit. Nam Beda, qui selus hic Langio praeivit, sibi non constat, nec certum propterea ipsum ea de re reddere potuit Equidem in libro a Langio citato, nempe de Temp. Rat. e. s. ita eius opinionemet fert, quod pasum Dominum ab XL Kal. Apriles, qua nocte a Iudaeis traditus est, ct ab VIII Kal. Aprii resurrexisse, erueriti. At in altero, quem nos allegavimus, libro, de Equinoctio emali, aliter ipsius se tentiam exhibet, nimirum quod dixerit Passus miniae Dominus abundecimo Kalendarum Aprilium, qua nocte a 3-- traditu est, C ab septimo ais resurrexit c. Vides manuinam discrepantiam. Mdixit Theophilus, quod eum Beda hic dixisse perhibet, assum esse Chri-flum XI Kalend. Anit in VI RHend. Uaerrexisse, abs dissimum

fuit ipsius effatum, nec ius Langio ullo modo placere potest. Sic nim Chrisbim quatuor tres solidos dies naturales cum Parte quarti in sepulcro civi csuiu, iaςoque non seria quinta seu die Jovis, sed seria quarta seu die Mercurii mortuum eum ac sepinio fudiisse, statuit. Nam inter undecimum Kalendas Apriles . Quo uata haec Theophili verba mortuus est calend. quo

resurrexit, tot omnino, quot lati mea tem si Theophilus opinatus -- , --. - . . m-- --s 'me cum

ipsius assertione convenit, ut onmibus patet. Sed dicet sorte Langiua, mendum esse in loco Bedae a nes VII rescribe um VIII est Christum uI Kalendas Theophilus pronum

claverit.Ita quidem librarii hic erro, ---io, initio,. ali Petavius Animo

ψώ. ρ. III.&Spondanus A. C. 3'. n. s. Sed quis mihi certo persuad bat, hunc locum es comptum, inerum autem nouitem λlaeditione Bedae

319쪽

merus ille. Quem vitiosum eue clamitant non nota Romana uti au

320쪽

e coxaem. Dec re enim ma Miaemapae rem solin hebri As, edermen sis die secundaem Adam ros neri Aemam salina vivifica one μ- pisum, de produstis e latemesis sacramentis Mestam βο--Ibi sancti are Ercissam, qua videlicet die mimum Adam , Ριrem videlicet hamani ineris , ipse creaveris, eique de latere costam ollens ad παλσ---lierem, ad' torio genus et re humanu . Ecce his Langio sesectissimum ipsius testem The hilum aperte in os contradicentem Si crucifixus est Christiis X. Kal. April. ut hic ait Theothilla , B VIII. l. resurrerit, ut in verbis a Langio adduetis ipsum asserentem vidimus, certe Christus non nisi duabus noctibus, S uno die naturali integro insepulcro fuit, non quarto, sed tertio die, tumulo ex mente Theophili prodiit. Nam inter λ . . A umis autem dies cum duabus noctibus inaercedit. Imo si recte rem narrat Beda, diserte Theophilus cum ceteris Synodi Patribus Christum seria sexta, seu die Veneris, crucifixum & mortuum esse asseruit, ea scilicet ipsa heia madis die, qua Adam conditus est, quae omnino fuit seria sexta. Α re ea ratione Theophilus Caesariensis clientem suum Langium non m o deserit, sed & causae, ad cujus patrocinium advocabatur, δε ρηδην adversatur, Monge verissimum simul ac vulgatissimum perhibet. Aut igitur Beda secum pugnat, adeoque fide excidit, aut ipse Theophilus non unam opinionem amplexus, M. consequenter in aliqua e diverus fausus est. Sed Bedam sibi relinquemus Theophilum sibi contraria dixisseverisimile non est. Nulla enim nos eo necessitas cogit, id ipsi vitii ut imputemus. Conciliandus itaque secum est,is dextrafinterpretatio a hibenda. Cum habeamus clariun Bedae de ipsius nobiscum ομοψηφιφt stimonium, alienam ipsi ac absonam opinionem tribuere iniquissi mi esset. Nec negare poterit Langius, idem credidisse ac dixisse Theophialum, quod nos iam cum unium Ecclesia tuemur, nisi Bedae fidem prosesus convellere, sicque sua propria munimenta destruere vesit. Si autem haec genuina ipsius sententia ruit, alia ipsius fronte diversa ad hanc crunt mensuranda. Cum vero dicit XI Kalend.

vriis esse pastum, intelligit procul dubio, ut ante innuimus, pasia ni Christi exordium, quod ab XI Kalend. April. dependet, euasne diei istius sit noctem, quae mox successit, inivit, cujus con lementum demum, ipsa scilicet crucifim, de mors, postridie X. Kal. April. insecutum