장음표시 사용
332쪽
non hac ima elabetur Langius, licet de ista vocis ampli in consei, tientem sorte reperturus sit Scaligerum Emend. Temp. lib. V de Per Iad. Alex. alios. Nam sacros Ebraeorum scriptores quod attinet, illi sere semper voce nis septimum hebdomadis diem, aut synecdochice inter amhebdomadam, nec nisi rarissime aliamfestivitaton designant ostendith omnium locorum collatio, quae pauculis saltem exceptis, istam vocabuli significationem unice exhibent. Judaeorum Magistros μέσιγενεςέρους non curamus, uti nec Ethnicos scriptores, qui Judaicarum rerum memin runt, quippe qui vel ob vetustatis defectum, vel imperitiam, solidum hac de re testimonium dare nequeunti liis nominibus prisci Ebraei cetera festa insigniverunt , ut vel umanti vel dum, quod neminem fugit. Novi autem foederis scriptores Graeci nusquam vocem σάccoedo aliter quam pro Sabbato Creationis, uti septimam seriam vocant Ebraei, vel pro tota septimana ejusque seriis acceperunt. Si quis ambigit, Conco dantiis inspiciat. Nullo in loco vel Pascha, vel aliud festum, praeter hebdomadale, σαccοιτον appellatum reperiet. Eose, illo in sensit usurpatam deprehendet, non σάccailον. Sic ipsum hoc Pascha Christi ἀνας. . σiμον Iob. XL s. Matth. XXo s.cios, nuncupatur. Si idem solum
Lucas loc cit intendisset, eandem sine dubio nomenclaturam, vel ait ram magis propriam Πακοι, retinuisset. Nunc cum σάccώον vocet,
illud intelligit, quod bienni appellatione ita dicebatur Famosissima enim nominis significatio hic ut alias merito retinenda est Sed omnem ser pulum eximit Iohannes cap. XIX, 3 I. cujus verba sunt: - γα μεγαλην ημμαι κείνου του σαccάτου. Subjectum hujus propositionis est η ημέραεκεινου του σοιccατου. Nihil autem interest, utrum ἐκειν, cum Arabe, utigato, Erasmo Casaubono, Diodati, rotio, Vos io an vero κεινου
cum Syro, Luthero, era, caligero pluribus Codd. Mas. Illud omnino hic subjicitur, quod proprie communiter σαccαie vocabatur, nempe seria hebdomadis septima Praedicatum, quod de illo enunciatur, est μεγάλη, ut hic sentus sit dies illius Sabbati vel dies ilia Sabbati, i. e. dies quae erat Sabbatum erat magna Vid. Capelli μικρuri ad Clonenburg ρ. 66. Dicitur vero ita προὶ διαςολην, ancium sit quaedam ημερα σοιccά re, quae non sit μεγάλη. Jam nulla ratio darii teli, quare dies illius Sabbati ἐξαιρέτως magna appelletur, nisi quod in exindem magna Paschatis solennitas inciderit. Quod Ebraice dicitur ari, id Hellenistice μεγάλη ημέραι vocatur. Hinc sesium tabemaculorum ἀντωνομαςικως dicitur μεγάλη μέρα, exemplo Judaeonun&Samaritarum,
334쪽
batum, quod statim inibat, quietae transegerunt. Solum Sabbatum ni moratur, quo quieverunt illis, unicus quidein dies, sed duplice a ctitate , alabat sic hebdomadalis Hest Paschatis, celebris atque ili stris. Postquam vero praeteriisset jam ille unicus abbati dies, cieris prima seu dies Solis succederet, confestim illae Sabbati nexu clutae ad
monumentum revisendum, pietatis officia sepulto praestanda, se a cingunt, ut diserte indicat Marcus c. XVI, 1 qui id factum ait διαγεν μένου σαούιάτου, i. e. exacto intercedente Sisbato, uti Boeta commodis. sime interpretatur. Tanto fere tempore quieverunt mulieres, quanto Christus in sepulcro, tanquam adjuratae, ut quiescere Sponsum paterentur, donec ipse semet excitaret Cam. II, 6. Nam cum ad sepulcrum venirent, spontum jam jam excitatum deprehenderunt. Sed nec ille nec ithediutius quieverunt, quam per unum diem naturalem integrum, sic Sa bati, cum noctibus praecedentes sequente, & particula pridianae lucis
postrema, ut o Lucae verbis evidenter patet. Si Christus juxta Langit opinionem die Jovis seu seria quinta pallus ac sepultus fuisset, primus Αχymorum seu XV. Nisan seria sexta seu dies Veneris, secundus autem Agymorum sive XVI. Nisan Sabbatum demum exstitisset, non potuisset dicere Lucas, quod mulieres τὸ σαccατον quievierint. Si enim diversus fuisset magnus dies Pasthatis a Sabbato hebdomadis , non minus illum καὶ τὴν Πολὴν, quam hoc, quietae transigere debuissent mulieres. Cuc autem non aeque illud indicasset Lucas, atque hoci Si seria quinta fuisset, cum mulieres a sepulcro Servatoris reverterent, duo dies απρακτοι, nempe primus Aa ori Sabbatum ordinarium, ingruissent, utriusilue sane in otio a mulieribus exacti, non alterutrius tantum, men
tionem Euangelista secisset. Cur enim quaese dixisset illa Sabbato quievisse, ut non addidisset, eas magno festo Paschatis seriatas fuisse, si alias duo diversi dies fuissent, uti Langius pertendit λ Si festum P
schatis σάβύατον vocari potuisset, dixisset sine omni dubio Lucas, ο ὐ- χοισαν τι σοιcco τι in duali numero, non ' σάούατο in singulari, ut
per duo Sabbata succedentia quievisse eas doceret. Alias singillatim dia
ut duo ista distincta festa indicaret. Jam vero ita orationem temperat L cas, ut unicum saltem diem seriatum fuisse liquido ostendat. Id simul luculenter docet, unum selum integrum ac solidum diem inter sepulturam, resurrectionem Christi intercessisse, uti omnibus apparet lino manifeste in narratione Lucae, a commate sq. cap. XXIII usque ad . seq.
335쪽
ΗisTORICO -ΤHEOLOGICA. irμε. XXIV. comma primum, ἡμερολογιον tridui illius Θeed hice accepti, quo Christus in sepulcro acuit, continetur. Primum diem indigitant Verba v. 4. --μ ρα ν παρασκευ- , quae cum sepulturae historia
336쪽
in sepulcro apertissime definiunt, quod hactenus ab omnibus creditum fuit, nos jam contra Langium defendimus. Quintum probationis momentum locus Luc. XXIV, 2 I. sponte nobis ofkrt. Cum enim Christus eodem die, cujus diluculo resurrexerat, post meridiem duobus illis discipulis appareret, qui Hieroselymis in vicum Emaus ibant, atque illi ea, quae mutuis sermonibus inter se agitarant, ipsi exponerent, nempe quod de Jesu Nazareno a Pontificibus occiso locuti fuissent, quem Israelem redemturumheraverant, dicunt inter aliar
ἐγένετο Bera ad verbum ita vertit: Atqui praeter haec omnia tertium hunc diem agit hodie, ex qua hac facta seunt. Commodius sensum expressit Lu
fidi et en iit. Nam activum impe naiker pro passivo positum cst, uti sepe alias, sensusque est tertius hodie dies agitur. Vide Grotium ad h. I. Syrus pro numero ordinali cardinalem posuit: nu tn, in ore ecce tres dios sunt. Sic Diodali Mnche feno ire glomi. Quod haec apparitio Christi die Solis, meadem feria prima , qua mane resurrexerat,
contigerit, manis Ahim est e comm. I 3 ubi ν αὐτῆ τ' ἐειερα hoc se mim dicitur, qua reliqua praecedentia acciderant, nempe τη ροατ- σας - των , quae comm. I. diserte expressa fuit Pomeridianum autem diei tempus fuisse, e comm. 29. patet, ubi Christum, secum ut commoretur, rogantes dicunt: πρ Ἀσπέραν ἐςὶ - κεκλικεν ἡ ἡμέρα. Dicunt vero diascipuli hune dimis, quo hae gesta sunt, tertium fuisse , ex quo ea ficti fuerant, quae . o. commemorant, nempe quod primores sui Iesum εις κρια Θανάτου tradiderant, & cruci affixerant. Si igitur hic dies Solis tertius fuit a damnationes passione Jesu Nazareni, diem Veneris omnino fuisse oportet, quo damnatus crucifixus est. Si autem dies Jovis ille exstitisset, uti Langius opinatur, mentiti essent hi discipuli, qui proximum Solis diem tertium ab eo dixerunt, cum quartum dicere debuissent. Sive enim νυχΘηυερα, sive dios naturales, a discipulis istis intelis dixerit Langius , ne hilo tamen proficiet. Quartus a die Jovis Solis dies erit, quomodocunque eum accipiat. Si νυχθημεροι velit, primum erit illud, cujus dium spatio circa horam sextam crucifixus, circa nonatrina tuus est Servator. Secundum quod a vespera feriam quintam secura init, .cum occasu Solis seria sexta terminatur. Tertium e noctumodiumoque Sabbati spatiis constat. Qilarium demum sui illud seriae pimae, cujus disma luce jam declinante hoea Cleophanusque comite prolatum
338쪽
legas, intelligi poterit tota illa periodus quinquaginta dierum, cujus clamasula seu ultimus dies tum advenerat Inepta autem est Scaligeri ratio, propter quam alteram lectionem ἡμεραν rejicit, nempe quod si ἡμέροιτῆς πεντηκοςῆς pro solenni sexta Siwan fumi debeat, non possit dici συμπληρω Θῆναι, nisi postquam praeteriit. Nam quod ille etiam dies dicativ stylo Scripturae συνιπληρῶ δεα , qui non praeteriit, sed vel advenit, vel instat saltem , supra cap. III luculenter ostendimus , quo lectorem remittimus , ne actum agamus. Sic hic ipsa Pentecostes Judaicae selennitas compleri dicitur, cum jam sinus ille dies advenisset. Hinc rectissime Bera reddit quum advenisset dies Pentecostes, Diodati: σ-- ugismo desta Pentecos a fetiunto. si a ' --33 - , vir in quin doctissimus, quando in 'Eπικρίσει ad . 22. 23. aq. Pentecosten Judaicam eo anno non in ieriam primam, Iea sabbatum,
incidisse putat, eundem nempe septimanae diem, quo magnus Paschatis dies accidit. Existimat enim Pentecostes festum diem quinquagesimum esse, non respectu XVI. Nisan, seu secundiazymorum, sed respectu XV. Nisan primi ΑΣymorum. Sed hoc diserte contra legis divinae verba Levit.
XXIII. I s. I s. contra Judaeorum consuetudinem currit, ut mox patebit.
Deinde missionem Spiritus Sancti non in ipso Pentecostes Judaicat sesto, quod in Sabbato collocat, sed postifidie seria prima filium esse putat. Sed
repugnant verba Lucae A. II, I. quae illud o τω συμιπληρῆραι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοςῆς contigisse evidenter indicant. Quod enim hanc locis. tionem Capellus una cum lappenburgio ita explicat, ac si idem notet, quod μετοι το συμπληρῆΘαι, id sine exemplo sit, textui vis insertur. Reclamat quoque narratio Lucae comm. 6.ρqq. de solenni πανηγυρει, quae tum aderat, miraculum factum oculis auribusque usurpabat Nam quod tam frequens concio post Pentecostes Judaicae ἐξοδιον convenerit, vix verisimile videtur, licet illud probabile ut efficiat, miris modis se torqueat. Nobis clari v. II. πραξοιποςολου litera facile persuadet, quod
tum die Dominico, tum ipso Pentecostes Judaicae festo Spiritus S. coel, tus delapsus fuerit. Ipse Langius'. 34. dicis, Christum promissi- flutis suis Spirisum Sanctum misis ipso die Pentecostes, a raorumferia
prima. Mationem, cur Pentecosten arraeorum in seria prinia collocet, nullam hic addit Langius Suspicor autem secutum cum esse Cl. Sel denum, qui in iraΗ de anno Civilii Kalend. Vet. Reip. Iudaica c. 7. verbis Eliae en Mose Scripturarii ostendit, areaeos epocham Pentecostilem
non a die altero post XV. Nisan seu secundo Azymorum, sed a die post
339쪽
iet, illud nae Lev. XXIII. s. non de festo Pascitatis, ut almudiei, sed de Sabbato creationis interpretari. Huc enim Langius v. 397 collimare videtur. Sicque sertassis arraitarum Pentecoste in lariam primam
340쪽
eorum Mennit te tantam mortiarum multitudinem e plurimis gentibus ac nationibus congregatam fuisse, quanta ad stuporem usque a Luca comm. 6.9. Io II describitur In eo id festo verius statuitur, quod e Senatus Iudaici decreto, totius sere populi consensu, solenni πανηγύρει cel brabatur. Qui de arraeorum secta, institutis ac conditione plura scire
avet, consula Seldenum in tractatu laudato c. a. auctoresque a ipse eLtatos, conserat Scaligerum in Elenia Tribar com Gerariumst. 28. 233. 3i8. Cre Buxtor Lex Talm in Raa. mp ωθn Iud. c. I. Be iamin. Itiner.p. 28. 2. Menasse bendisael de Resium. lib. I. e. 6. Schihaia.
I. I. c. I .sere. . n. 9. alios, nobis enim hic non licet elle diffusis. Post quam vero jam constituimus, almudicorum, nemperissiarii maximae e labe variis, solennitatem hanc Pentecostalem fuisse, qua mirac
lo emisis e Deus Spiritus, nec non diem Solis seu Dominicum exstitisse eandem probavimus, ficile modo demonstrabimus, quod Pascha
Talm icorum , cujus Parasceve Domino mortem, mundo vitam a
tulit, a diem Satumi seu sabbatum eodem anno inciderit. Nam e pri scripto riis divinae Les XXIII, Is septem hebdomades numerarita ibebant nam n num crastino die Sabbasi, qui fuit XVI mensis Nisan, quo me seu manipulus primitiarum e novellis fisigibus DEo offerri debebat. Per Sabbatum hic recte almudicos ipsum magnum diem Paschatis intelligere probat Selianus loc citi Matetur ipse tangi p. 397. ita ut eramnus Misati sit dies. qui XV. Nisan seu primum Ακymorum proxime sequitur. Includi autem debebat ille XVI. Nisan se iucundus
ymorum in numeroso. dierum, ut is primus existeret, dies semis Pentecostis ultimus, ipse nimirum quinquagesimus, evaderet ostendunt enim id ara legis verba interpretum doctissimorum unanimis consensus. Pentecollan semper in sextam Siwan incidere asserit Scaliger L 2. E. T. m. Ios Ital& icterus in Kalend. Ebr. p. m. Is I. Ribera de Templo l. κα7. Tomtalus A. M. 2 s. n. a . Supponunt nimirum mensem primum Nisan semper esse cavum, ris dies habere,.secundum Iiax perpetuo plenum ego diebus constare, ut ea ratione sextus Sisa omnino ii quinquagesimus dies adecimosexto Nisan in sive accepto. At Midenus ob diversitatem mensium hoc Septima rima sinum nunc qumtum, nunc statum, uic septimum diem tertii mensis
SMan juxta Talmudico in calcillum occupa viruisse docet, idquequis