Syntagma variarum dissertationum rariorum

352쪽

338 IOHAN MANDA LINI DIATRI BE

Elapso jam Sabbato, una cum nocte fi ae primae, Christus Hier selymam asino vectus intravit, quem e plebe plurimi palmas gestantes faustis acclamationibus exceperunt, Mati XXI, I. I 2. Marc. XLI. I

354쪽

sms, quibus ἀντερώτημα de baptismo Johannis proposuit Mare ari 27.μqq. Matth. I, 23.seqq. - . v. I. seqq. Deinde lures pamholas in medium protulit, quibus Judaeos punxit, ut de duobus filiis in vincam a patre ire jussis, Matth. XXI, 28.sere de vinea ignavis agricolis locata, de lapide ab aedificantibus reprobato, de nuptiis filii Regis ingratis convivis, Matth. XXV XXV Marc. XV. Luc. XX. Postea tentatus est a Pharisaeis A Herodianis de consu Caesari dando, Matth. VI .seqq. - c XII 1 3.seqq. Luc. XX, 2 seqq. 4 Sadducaeis de resu rectionis absurditate, is Legisperito de maximo legis praecepto, quorum quaestiones solvit aliamque ipse de filio Davidis Christo proposuit,

MaiiB. XXV Marc.XII. Luc. XX. Mox Pharis,orum4 Scribarumpe ditos mores gravi ac prolixa invectiva objurgavit Matth. XXIII. toto , Luc. XX, 2 6 77. mittentes in gazophylacium observans viduae oblationem omnium donariis praetuli Marc. XII, I. ea . Luc. LI. His in templo peractis egressus demum, occasione lumpta e splendida templi structura sibi ostentata, eversionem ejusdem strictim praedixit Matth. XXIV, 1.2. Marc. XIII, I 2. Luc. I, s. 6. Tandem sub v speram urbe exivisse Min montem Oliveti secessisse videtur Luc. XXI, 3'. Haec omnia feria tertia gesta esse historiae Euangelicae οἰκολουΘ, jamd monstrata evidenter docet. Insignis itaque hic Langit temeritas apparet,quieuncta huius dici acta cum praecedentis seriae secunda gestis miscet, 'uasi unius diei πραχΘεύα confundi Postquam enim ficus maledictionem,

quae die Lunae facta est, posuerat, statim sine discrimine pleraque illa,

quae jam recensuimus seria tertia facta, commemorat p. 3 i. -3 2. a que addit me feria secunda gesta sunt. Sed toto coelo errat. Jamjam enim ostendimus, Marcum tam manifeste haec, ut duorum dierum g sta, distinguere, Malia seria secunda, alia feria tertia facta asserere, ut extreme aut oscitantem aut impudentem eum esse oporteat, qui hunc ordinem pervertere, aedistinctas ephemerides confundere velit. An enim me actiones, inter quas xl. x 1 πρωὶ aperte a Marco interponuntur, in unum diem cadere possunt Ληραδε somnium Sed ignoscendum est Langio, cui hoc necessario attentandum fuit, ne bella ipsius scena misere peritura esse Nisi enim hunc integrum poenosae septimanae dieme pungeret, consistere non potuit ipsius commentum, quo Servatorem uno

die anterius, quam licias obtula omnium Christianorum sectios lavit, mortuum ac sepultum fuisse clamitat Duorum ideo dierum ama unum compingere debuit ac voluit, ne haec . pedirent, quo minus

355쪽

mristum die Jovis passum asserereti sicque Sacrosanctae Scripturae re Euangelieae historiae ordini vis inserenda fuit, ut insanum istud ἐυεημα

stabiliretur. Feria quarta seu die Mercurii Christus passionem suam jam ingrue tem discipulis praenuncia MaιιLXXVI, I. a Characterem cmporis, quo id factum est, verba Christi continent: ο ὁ Ἀτι μετα δυο ἡμερα τὸ Πά αγώεται. Si enim post biduum tum Ρascha instaret, cujus Parasceve dies Veneris, magnusque dies Azymorum sabbatum suit, ut liquido prob tum est, hanc omnino feriam quartam exstitisse necessum est, quod mox ulterius patescet. Priusquam autem Christus de morte sua loqueretur,

prolixum illum sermonem de deislatione templi ac urbis, signisque hanc antecessuris, ut rae ultimo suo adventu eiusque praesagiis, eodem die habuisse viderur, quanquam alii eum antegresis seriae tertiae adscribant. Nam discipulorum quaestio ad Jesum in monte Olivarum scdentem Maia. XXm v. 3. Marc. XIII, 3 quae occasionem isti discursiti dedit, vix e dem illa vespera contigit, qua e templo urbe exivit Cum enim st tim ad eandem responderet Christus, omnia illa continuo ordine discipulis proposuit, quae capp. XXIV. CV XXV. integris Matthaeus καΘήξῆ commemorata in Christum sub vesperam demum egressum, tamdiu in monte Oliveti laesisse, antequam Bethaniam iret, donec universa isti explicare potuisset, vix veritimile apparet. Nec discipulos Christium t rius diei laboribus defatigatum, jamque refectionis desiderio Bethaniam Pergentem, tanti momenti quisione detinuisse probabile est. Imo conia nexio nariationis Matthaei non obscure ostendit, Christum sermones h seria quarta habuisse, eodem nempe die, quo passionem sitam praediarit, di quo ultimum de ipso capiendo consilium Primores populi inivsrunt Dicit enim e. VK I. Et factum est, cum consummasset Jesus omne sermones hos nempe duobus capp. proximis descriptos dixisAscipulis suis riseisis auod post duos dis Pascha fit. Innuit Matthaeus,

Christum, simul ac absolvisset praecedente sermones, Odem tempore, exigua saltem morula, qualis mutanti orationis argumentum congruit, interjecta, passionem suam praenunciare coepisse. Addit quoque statim

s αρχιερῶς c. Nimis proinde exorbitat Langius, dum lianc quoque concionem de fine Hieroselymorum deculi ad seriam secundam reserepo a. Nam seria quarta matutino tempore, cum Christus post ἡ-

356쪽

3 discipulos luestionem istam propositisse. Christum prolixe ad ean4dem respondisse, omnia stradendi id Gerbata Harm. m. c. I . Primo autem de templi urbisciue interitu, mox de finali totius mundi πανωλεΘei , simulque de utriusque indiciis, sese disseruit Aranh. XXIV. c. XIII. Lucvirginibus sponso

peregre prorecto paratum modumqtiis sermonibus, Tunc etiam, eadsere, Seribae rarunt, Matth. X. Satana impulsus, facta, ad iram acque JEsuis prodi argenteorum pretitio vendidit. indo Scriptura, uti antiquitas indubieetae jejunium Eed Casula-m diserterie , ilia sis ita Sinari , qua ad oecidendum D quartam Sabbari

Pascha fiet, e bipse jejunis deput

riria quaria com

tis feriis. Imo ctum tribuit Langi det, veluti supi

unde ait τετρά

jejunare, tua quia tanquam enim Langium tamen i

358쪽

instituit odo pedum lotionem instituis. operam iraepostere. Neo melius mox finita totione Iudas ad Pontifices abiit. Intercessit enim inter lationem labitum Judae venerandi Sacramenti κοινωνία, cui&ipse una cum ceteris Apostolis intersuit uti notuni est. Sed ut clavusci vum, ita error errorem trudere solet. Postquam lotis jam discipulis sa ictissimum Eucharistiae mysterium tradiderat, mox Servator proditorem acriter notavit, contentionem Apostolorum de primatu compescuit, retandem dulcissimos illos Hyblaeoque melle suaviores sermones valedictorios habuit, quos a Johanne isto cap. XVI. XIV. XV. VI late descriptos vehemente illa ac ardentissima ad Patrem oratione clausit, qinam cap. XVI Johannes continet. Demum multa iam nocte uria cxit, inque villam Gethsemane pervenit, ubi agonem cum morte inito precibus ad Patrem fusis ter calicem deprecatur statim autem Iudas armata caterva stipatus eum aggreditur, capit, & abductum Pontificibus t t. A quibus dum examinatur cludibrio habetur, nec non terra Petron gatur, nox elabitur, diesque succedit. Illuxit tandem seria sexta, seu dies Veheris, inclytus ille vere toti mundo iaἡρι , qui Parasaeve tum Paschatis tum Sabbati hebdomad lis suit, ut supra ostensum est. Itaque πρ-- γεινομενης μαιώ. XXVII, I. vel ut Marcus ait M Θέως ἡ ω πρωi Johannes dicit ἐν δὲ πρωiαλpostquam in Syniario ac iam ac morti destinatus esset, ad Praesidem Pil eum in Praexorium ducitur, quo infimi supplicio plectatur. Ipsum enim syntarium, quod judiciorum capitalium potestate paulo ante sibi adempta destituebatur, neminem damnare aut interficere poterat, uti vel e propria Judaeorum confessione liquet Iob. XVIII, 3 r. ἡμὶ,- εξες ιν αποίεῖνα Gένα. Nam arctior fama erat isto tempore Senatus Hieros lymitani iurisdictio, cum pars Iudam potior in provinciam esset redacta, constituto, ut serme in omnibus provinciis Romani Imperii, nc Sen tu quemquam mortis supplicio sine Romani Praesidis consensu assiceret. Hoc in Pandecte Digestorum almudicorim titt. de 'niaris Gabbaisso luculenter indicatur. Ipse quoque timonides in Hat Sanh. c. Myc

XL ante excidium templi secundi ablina flum judicia capitalia ab Uraiae. Sic in Moses Κotzentis in Sepher Misaevos gadia. n. I 88. Nesici proinde, quid sibi velit ea Langit assertio pag. 33. Ini- -- Θ

iarium neminem vivum crucifigere Wterat. An putat igitur, alio mo

is genere Christum occidere Syntario integrim fuisse Ita suae, nisi

359쪽

mor, sentire videtur. Huc enim sortes ea collimant, quae praemisit rin illo Concilio damnatus Pilato traditum, ut erucifigeretur At Judaei

360쪽

heorum de ipse damnando vel absolvendo disreptatum est. Tandem v ro Praeses magnorum accusatoriam clamoribus, pertinacia superatus, Christum prius flagellatum solenni sententia pro tribunali pronuntiata crucis ureliei addixit. Quot diei hora hoc factum sit, determinatu

non adeo racile videtur. In Euangelistarum enim narratione aliouod hic ἀναύιοφανες apparet; Iilamnes c. -υ ΙΑ. eas οήσει ardis derinit. At Marcus e. XV, as ait: ἡ δὲ ρα τρίτη itin ἐςάυρωσαν ἀυτὸν Valde in hac difficultate explicanda eruditi a vivarunt. Patres aliique Interpretes varia attularunt, quae hic commemorare nihil attinet. Doctissimus Casaubonus Exem XVL, IIo inter τοὶ ἀποροι Scripturae hoc collocat, ad aua solvenda Elias exspectandus erit Langius nodum secat potius, quam1olvit pag. 3 3. locum Marci nostris codicibus corruptum esse asierit: In Ma eo, inquit, pro rextritis binis inferioribus lineis Pirrepsit Le- etendum itaque illic ωρ πεμπlηρ τρίτη. Expedita haec est Scripturas conciliandi methodus, s quidvis pro quovis fingere,, quae nobis incommoda videntur, ad lubitum corrigere liceat. A quantis quamque --

probis laboribus supersedere pomissent Viri pietate&eruditione insignes, si promptam hanc S literas explicandi rationem a Langio didicissent Sed absit, ut hoc rabioso isti Gordono Hunilaeo, iisque male feriatis Scriptum-mastigibus concedamus, quod sacerrima ista monumenta usquam irreptilium aut vitiosum quid habeant. Extrema potius tentanda erunt, ut hunc unicum fidei nostra Canonem illibarum ac sartum tectum obtine mus. Non Scripturae autem solum in ritati injurias sed & suopte v na ac frivoli conjectura apparet Quis enim ipsum docuit, numcros in Ddicibus per notas scriptos fuisse, vel per istas, quas putat, literasi Aut si literis ii expressi fuerint, majusculas, ut vocant, has fuisse, unde didicit Nam si minores suere, ea permutatio m tui non potuit, cum inter nulla sit assinitas. Cur autem non ullum adduxit codicem, qui hanc lectionem, quam nobis obtrudit, exhibeat Nempe quia nullum reperire potuit. An autem fungi tep ne sumus, ut Langio ἄδεσποτιος hoc pronuntianti simplicem credulitatem debeamus Hieronymus quidem ante tot secula mendam librarii hic suspicatus est in Comm. in sal LXXVI Sed non notam , verum, pro γ substituendam esse, αεκτη non πεμπτη, legendum putavit, ut Marco cum Johanne convenire posset. Nec is tamen ullum codicem a tulit, qui ita haberet. Nec attulere Petavius Toletus, Caietanus

Melch. Canus, qui Hieronymum secuti sunt Imo antiquissima est ea