Institutiones logicae et metaphysicae

231쪽

De mente persessissinis a s

Neque naitar meritis persectist M. R mae, quod puram atque ab omni pr uitate abhorrentem nomen declarat, nouum Vindictae, quae praeter at Tales, poenas alias infligat, uno mentum recte constitui posse videtur. Neque enim odium vitiorum personae, Odium in sapiente fit; eque sui caussa alteri malum inferre, perfectissimaera turae conueniens .ci potest. Quae itaque a sanctitate summi numinis oriri possunt poenae, Vel naturales esse ea que priuatiuae, vel iis, quae ipsa sapientissim bonitate necessariae fiunt, contentae esse videntur

ubi et, quid geratur, percipere, aliisque

232쪽

que se manifestare possis omabus rebus praesentem dicere oportet spiritum infinitum quandoquidem et omnia persectissime nosse, et esticere omnia posse. iam uerit constitutum. Eam vero omnipraesentiae rationem, qua infinitum aliquod spatium surus 1lia sua replere ens aliquod si plex, ridemque ubique totum adesse declaratur concipere nos non posse. titemur Neque mirum hoc nobis videtur, quum omnis ista rati ad tyrum se stitiuae pereertibisu nimium qua tum spectet; ad quam rerum inuisu baium notiones feferri non debebant.

233쪽

a nimis brutis qui inesse dicit, mare Brutisan vero ' -- im nequiqeuidam ip*rum oesse, eoque pM QPqtitiones actionesquo aliquas eorum tiruntaneas hi resique, contendatne cesse est. Qui negat, ineraque corpora, a limasque ea declarat esse, sir ipsa '' erbis modo discedere velit. eo e.. caussam adducere, ut nullum

eiusmodi s Fum ipsis inesse, probab as

fiat. Atque eo etiam negantium figumenta quaedam spectant f. iae vero longius omnia petita sunt neque iis sufferunt momentis, quibus contraria se tuetur sententia. N inim 1 .cum a ita si hominum ali rumque animalium in corporibus h ruinque ad stuta compositis organis

234쪽

smilitudo maxime naturalis nulliqvidi facile rationi cedens ea coniectura est, quae sensu quaedam percipere sensuque moueri animalia statuati et Id quod maximopere etiam co firmatur iis vocibus actionibusque quamplurimis, quas vitae sensusque in hominibus signa notissima, alii caudiem in brutis tribuamus, nulla probabili natione emitur. 3 Denique nec ea cogitatio ab hae disputatione aliena, aut optimis M. uersariorum argumentis inserior est, mhia propter quos tot animalium gen ra, immo vero fruges etiam et herbae

iis iiseruientes a sapientissimo rerum

omnium auctore conditae censeriqueant. maximam partem evanescere ' .

235쪽

. Canimabus brutorum Is 3

variosque inde nascentes appetitur at- μ' - que auersati -s, Simaginat mem etiam rerumque praeteritarum aliquam ni mm, aliquem etiam repetitione atque exercitio effectum rerum nexui respo dentem dearum ordinen ac processum denique attentionem in variis animalium generibus inesse, facile nobis persuademus. Quin diversa etiam studia ac pro Wiones, spem, metumque, et alia. qu e his principiis facile oriri posse is 3elligimus, brutis vere inesse, rientia satis evincit t.

At vero ratione etiam uti, immo melius ortasse hominibus ipsis, qua dam animalia, sibi aliisue persuadere nonnulli conati sunt f. Et argumenta hi quidem pereae solent eum a naturalia

236쪽

- , iisque ves in omni genere, vel in quibusdam indiuiduis pro rerum ci cumstantium varietate varie sese exserentibus, et maxime admirandis, artusiciis, intelligentiae adeo et prudentiae documentis tui ab iis etiam artibus, in quibus institui atque erudiri, singulari nonnunquam non solum docilitate verum etiam sagacitate, Videmus. Quibus argumentis etiamsi ita mspondere, Ut iugulorum, quae occurrunt, certa ac perspicua ratio redd tur, perdissicile fuerit; attamen tu rima sunt, quae animalia ista ratione uti, h. e. distinctis rerum notionibus, quarum ope a singularibus ad uniuersalia, ab his iterum ad ea cogitando procedam, generales sibi fines, gen ratesque rerum characteres constituant quibus sensu etiam nondum patefacta plurima perspiciant, credere nos non patiuntur. Primum enim lingua carent, seu gnorum s eo, cui nos debare, quos modo descripsimus, insignes cognitionis progressus, negari pon potesta

237쪽

De animalus brutorum is squo neque carere posse, si similis inaesset iis intelligentia, neque, si iisdem, quibus homines, praedita essent animi viribus, diu caritura esse animalia bruta, probabile est. Deinde clim intelligentia eiusmodi, qualis tribuenda ipsis seret, tot bipiditatis documenta difficile est conciliare. Denique in m .Rme admirandis operibus animalium plura occurrunt, quae diuersam ab humanis artibus indolem, diuersasqu. eaussas satis manifesto arguant.

Iam si ad aliquas hominum acti

ne animum aduertimus, quas Veli

turali, vel sensitum perceptionibus ide rumque singularium adsociationibus p rato, instinctu ducti, vel sua sponte vel alios insitati, certe absque distincta, gitatione et intelligentia, eduntur uissimis inibus apte respondentes his potius, quamuis, in quibus rationis continetur usus, similia esse acti num quas in brutis miramur, prin-eipia, admodum fit probabile. Atque

si vel praecellant homines ipsos in

238쪽

aliquibus, et comprehendi quaedam a nobis plane non possint consideram dum modo est, in iis etiam, quae Diura duce agimus, multa inesse qu0rum modum atque rationem intelligemtia nostra non . adsequimur brutis vero indita quaedam esse posse, quorum, cum nihil nobis satis simile sensu imnotescat, indolem concipere non p0 sumus denique vero sensuum acumen, quo animalia quaedam novimus gaudere, atque ipse etiam arctior cognitionis, intra quem continentur, orbis, in causa esse possunt, cur adeo apte ac prae clare quaedam peragant θ.

239쪽

De animabus brutorum I, 7 Ambigua tamen adhuc haec quam utram innismo remanet, Vtrum corporis organo tantum ditis

Tunx, quibus sensus motusque S consequentes peraguntur, aptitudini, an animae potius, cum naturalia diuerso rum animalium artificia, tum praerogatiuae humani intellectus debeantiu δη utrimque quidem quaestio ad obscurissima ipsychologiae loca spectat. distamen, qui non nisi corpore ab animal, dbus brutis homines differre autumantis, plura oppom possunt haud e igui ponderis argumenta; maxime cum externo' rumorganorum, manuum, aliorumque externorum adminiculorum momenta

adeo euehunt F Quousque Verolem tendere omnino possit virium earum, quibus brutorum animae gaudent, cultum

D; nostrum hyud est definire o.

240쪽

rps De animabus brutorum.

Eminum sentientes quidem in animali az: Vi' ' brutis esse certi generis panes princia

piorum communione coniunctas, indeisque nasci varias cum voluptate taedi que coniunctas eorum actiones; at antimam hanc proprie non esse, vel sit. non,qualis nostra,simplicis naturae me rem, sed materiam; et olim multorum fuit sententis,et adhuc quorundam est D. Etsi vero in persectiore cogitatione Nque conscientia, qualis menti nostrae competit, in primis conspicua esse possit vis eius argumenti, quo simplicis naturae has tantum esse posse affectiones,

ostendere silpra β. 26 conati sumus;

attamen eadem haec ad infimum comutionis atque conscientiae gradum Vsquo se extendere nobis videtur. Omninos pluribus particulis sensum inesse dia Canius, semper plura erunt sentientia subiecta; neque magis fieri potest, Vt fortior, quam V clarior aut plenior in toto aliquo exsistat perceptio, nisi a rium perceptiones, qualescunque istae snt,