Institutiones logicae et metaphysicae

301쪽

homines, etialia veri nominis δnim

mullam patere sinsequentiani, in apriso est. Neinde etiam si daretur, hi i quod nullujure sust postulant; hocceim is im-aturi sunt, ut in his caussis naturalibus subsistamus, clam quam omnium ultimis Quid primuim huius vipum simplicium systematis auctorem agnoscere Deum e magis in cesse est; quo illustriora sunt, quae his fieri placet, opera.

302쪽

arum systema sponte eoiuuia uuae Epicurus P natis sorte extabelinatio atomorum Vorticibus, quibus in Om. bes c testes se arentur. Quae in digna ne dicam physico . sed omnino homine sanae mentis, oratio est; et πια ab eo quidem viro, qui, sol maiorne fit quam videatur, diibitare potuit , s elle exspectanda. At inter infinitos, inquiunt, coniungendorum principi rutae modos, eum tamen etiam, ex quo mundus exstiterit, fuisse eumque

pium, post infinitos sinitandos colla

tus, tandem aliquando casu euenirέ potuisse. Verum nulla moderanis caussa intestigente, tale quidpiam eum iure posse unquam, negare nos atque

pernegare sana ratio iubet. J, τ .h, 3 Itaque non multo firmior ea

opinio stat, quae, reiecto casu, ex aeterius rerum principiis necessaria consecutione metoque fato mundum exstitisse, contendit. Hoc enim rati ius humanae legibus obtemperans per

303쪽

-deri sibi nemo patietur unquam, ἄρα absolutinet interna necessitate umdum hunc exsistere, cuius nulla, quam nouimus, pars caussis externis non gatur; Mab' alia, quam a sapientissi 'et causi, proficisci postfisse, in quo hmnia adeo plena sunt rationis ac d 'elligentiae: bi

Qui naturium denique propo- inunt omnium erum effectricem, si ,' intelliganta rebus singulis quaeipiundum constauunt, diuersam hi

quidem a vero sorsitan parum absunt dummodo mentem eam naturam esse inse f-nti Quodsi vero mundum idisum, cuius caussa quaeritur et auctorim sturae nomine intelligunt Verbisum vini sibique ipsis et asis sucum sis.ciundi D v. min. Reehereses'istes Esrom,

. Abb. II. s. a. seqq. Reliqua, quibus atheilans sese com Rin 'a' in mendare ac tueri studet, non tam no tara '

304쪽

stro argumento, quo Dei exsistentiam probatum luimus, quam ipsi thesi, μposita, haec sere sunt a Primos in orbe Deos creauisse imbecillae mentis hominum timorem id deinde figmentum qisippe consiliis suis utilissimum, ouisse atque exornasis tyrannorum fraudem a Non solum carere hac Deorum opinione atque superstitione hinnanum genus posse; sed eam uissimonita malorum scaturiginem pererinem, blicae priuataeque tranquillitati inim cam, omni opera esse profligandam a Tot inesse mundo malorum in

nera, totque occurrere coecae ori nae ubique documenta V parum mrecunde is, . quin impie de euectissima natura, Malem Dei esse perhibe tur, cogitare censendus sit, qui Deo haec omnia tribuat.

4 Quoscunque sibi de Deo homunes formauerint, conceptus non solum

305쪽

se emissentia sei asstanter se pugnare, sed principiis etiam inniti manifesto absonis. Quae singula impiae temeritatis effata, partim in antecedentibus iam euersariint, partim in seqentibus resutabuntur Quamquam ad utilitatem eorum perspici'ndam longa Praepar tione haud sit .pus. ' -

nominis exsistentiam, omnique exce-ς μω ptione maiori argumento tuto acqui

stere possumus Neque vero re ipsa adoo differunt, quae variis nominibus distinguuntur aliorum argymenta aut si differant, meque firmo und mento innituntur Namque a consensus gratium sufficienti a gumento per se non est quamuis aluquam opinioni auctoritatem eo conciu

306쪽

demonstra conficiatur rationum initia inde peti posse, non negemuS a et Instrum Dei notitiam aliquam hominibus esse, proprie dici non potest 3 Quare neque nouum ac per se consistens illud argumentum est, quod a dictamine conscientiae petitum pros

runt.

4 Motus caussam aliquam a cor porum natura diuersam, menti simulem, statuendam esse, pars est nostri arguntenti sicuti etiams Illud, quod a motibus tomorum meis m, aut a fritas in quocunque . rerum genere con*icuis, desumitvitas Eius vero argumenti, quod a rerum nitari m contingentia ad entis alucuius necessarii eiusdemque infiniti, e sistentiam procedit, sicuti illius , quo ex ipso conceptuE L existentia deducem da sumitur, initia ac rationem supra

307쪽

s i et re et o II. De attributis diuini . Vnam esse mundi caussam, num .

summum numen Dei nomine ere' -- dignum, non aeque esse in aprico seum, ac prouidam eam atque thtellugentem caussam esse, ' plures iam acutiet sinceri philosophi consessi sunt D. Quo magis mirum ortasse poterit Lderi, ideo tamen communem, quae Unam supremam omnium rerum cause sani intelligentem statuerit, opinionem sere semper fuisse. Verum eae tamen Ris L

308쪽

sorri possithirmonm , qui is opini nis huius iton solum explicetitur origiunes sed ipsa etiam opposita longe pr irabilior red tur. Nempei sus iciens est simplicior haec, quae nam aussam supremam proponit, hypothesis; a Magis etiam determinata;

quidem plures quando esse dmittitur, nullus certus earlyn numerus definiri ratione ulla potest. 3 Is denique videtur omnino esse mundi partium nexus et consensus, ex quo num potius totius peris condit rem atque praesidem, quam plures

309쪽

tis sontibus, in mussis minoribus saepenumero eadem errandi ratio apud b rb ras gentes aut insimae plebis homines, exsistit malis geniis morbos, et quid iuuid inλrtunii accidit, pleramque adscribentes.

auctorem statuendum sit noua exsistit', 'ratio, cur num eum esse credamus.

g. m. Et vicissim vero etiam si una sit iuprema rerum omnium caussa nuulis eam persectionis limitibus circumscriptam esse, verisimillimum fit Pi

ire praeterea, quae hanc sententiam tueantur, rationem supra attulimus.

j. 16. Nolumus tamen ab his initiis,laon omnino planis et apertis, fund menta cultus diuinionis deducere; cum iis conclusionibus, ad quas mundi contemplatio nos ducit, suffcientissimo

310쪽

cere possit, cui mnes naturae vires subsunt Aut quibusnam limitibus e istimemus circumscriptam eius esses tentiam cuius vi nullo intellectus stri conceptu dimetienda mundi niuersias continetur atque exsistit 'Summam itaque mentisque nostrae captum longe superantem, diuinam hanc vis atque potentiam dicere conueniti

Ieru Eodem vero etiam fundamentoeziz. summam, Omnem rationis nostrae mo.

- dulum longe stiperantem, bonitatem atque sapisntiam Deo tribuere fas est;

eam certe, a qua optima quaevis, quae

cum mundi uniuersi salute consentiundsperare queamus. Innumerabilis enim est, et, si non strictissimo, cene graui aliquo sensu, infinita eorum multu do quae diuino beneficio vita fruum tur alorum autem, quae mixta b nis sunt, ea est vel ad beatitatem, Vesomnino ad naturam rerum finitarum' ratio, ut non debeant obstare, quom nus aut vitam beneficii locohabendam,