장음표시 사용
101쪽
y8 In lib. j. iphysic. Arist. Cap. v.
. . Similiter autem & in alijs. Text. s. i
la cupiincipium , quod quodlibet non a quolibet genere 'r,
nec in quodlibet primo corrumpatur, in omni mutatione veritatem habere probat, siue sit mutatio simplex , siue sit mutatio composta. Simplex dicitur, cum aliquod extremum sinplex fit , ut cum fit album, cum fit Musicum: composita, cum totum ali quoa habens partes fit. siue partes habcat secundum compositionem, ut domus, sue secundum proportionem, ut consonantia in omnibus ex contrario , & in contrarium fit mutatio, ut ex im- musco Musicum fit,& musicem in immusicum corrumpitur. Ad hoc litterest , quod incompositis non seniper habemus nomin quibus tales contrarios tes minos explicemus: non enim dicitur comus si ex in domo, sicut consonantia ex incontanantia: atre ipsa, talia contraria, ex quibus fiunt, & in quae corrumpuntur, sunt. Vbi aduecte, cum Arist inter antiquos modo loquatur,exempla talum mutationum accidentalium ponit, ut etiam inter Antiquos receptum fuisse confiimet hoc principium. illi autem mutat nessubitantiales non cognouersit, propterea eas piae tenuittit, sed ve- itatem in his etiam habet.. Differt autem nihil in consonantia
EXempla posuerat de toto secundum quandam coniunctio
nem & proportionem ,hoc etiam modo veritatem habere in aliis docet, ue quae in Ordine consistunt,ut exercitus, sue quae incompositione, ut stas ua, domus. In his omnibus semper quod itcompositum,seu totum ex suo fit primo contrario, quamuis taliamta non sint eiusdem rationis,sed alia in partium ordine, alia in partium compositione consistant. Si ergo hoc verum est. Text. T.
Ex his concludit tertiam illam particulam, quam probare intenderat,omnia fieri ex contrariis: probat autem sic. Omnia quae fiunt, ex contrarijs, aut mediis fiunt: quae vero ex confraliis, de mediis fiunt,ex contrariis fiunt, media enim contraria sum: ergo omnia quae fiunt, fiunt ex contrariis igitur quae natiua sunt, aut sunt ipsa contrari Maut ex contrariis fiunt, unde constat, principia esse contraria , quo autein modo ista sit propositio intelligenda, in quaestione examinabitur. Hucusque igitur fere secuti sunt.
Hoc ipsum antiquos etiam attigi Ce docet,quamuis Dd ratio' nil, persuasios,sed sola veritate copulsos: ut enim S. h. licit
102쪽
Lapis sine cognitione naturaliter in centrum fertur, ita & intellectus hominis aliquando in verum absque ulla ratione tra utaret. Disserunt tamen isti Antiqui. Quidam enim principia contraria priora ponunt. Quidam posteriora. Illi priora ponuiu,qui notiotiora secundum ii uelleis una faciunt, ut qui dicunt magnum, paruum par,& impar. Illi vero posteriora, qui notiora secudum tensum, ut qui calidum & frigidum, aut siccum & humidum, princpia factant: unde disserenter loquuntur de contiariis. . Quale est eadem dicere. Texi, '. T quamuis isti non idem dicant, aliquo modo idem videntur dicere. Dicunt quidem idem secundum analogia de pro-
portionem,quia omnes contraria principia sumunt ex eadem co- ordinatione,id est, inter se opposita,aut utraque posteriora,vi calidum, frigidum: aut utraq; priora,vt par,impar: nullus enim confundit contrarium prius cum posteriore sic autem idem dicere videntui , sed non dicunt idem mam alius sumit contraria uniuersalia,& continentia,ut magnum, paruum: alius particularia, & contenta, vi csidum & frigidum unde e lenit, ut alij melius, alij peius philosophentur . Illi melius philosophamur, ut norant Simi lie. &Philopodus, oui uniuerialia contraria faciunt: illi peius, qui particulatia & posterioramam principia communia, & prima
esse debent. i Vltimo explicat Arist quae dicantur notiora secundum intellectum,illa nempe, quae uniuersalia fiant, ut magnum , paruum: ita vero notiora secundum sensum quae particularia, ut rarum, densum: sensus enim singularium, intellectus uniuersalium estia Non est hie locus disputandi , an intelle, 'us singularia cognoscat primo,non enim ex professo ab Aris .id traditur modo , est enim id ad libros de anima pertinens.
princisti ut contraria. reae Loix.
CIxca quaestionem hanc est primum argumentum: principiaretum sunt substantiae, sed substantia: nihil est contrarium,
principia ergo non sunt contraria. Secundo, inter haec principia tantum est priuaete contrarietas: sed priuatio nihil est, cum sit negatio: ergo non conuenitet este principium . . 'Tertio, principia componunt rem: sed contraria non possunt s. componere rem: non enim res ex contrariis componitur, non ergo sunt principia contraria. Qtatio, cum dicitur,ex contrarijs fieri rem,velest tanquam ex
103쪽
ibo In lib. j Pli sic. Arist. Cap. v.
radiibus & hoc non, ut diximus in temo argumento: nec laquana ex termino a quo, quia hoc non nisi priuationi inest , ut ex non igne fit euas: non ergo ex contrariis sunt res. D'c Circa hoc aduerte , quod cum Arist dicit principia esse contra ria non hoc uniuersaliter de omnibus principijs intelligere oportet,nam secundum Aristot materia & forina non sunt cottaria, &secundum Antiquos etia principiti materiale non erat coutrarium fotinat . ut aqua no erat cotraria raritati & dctitati: propositio igitur illa indefinita est principia sunt contraria,i. aliqua principia., Aduerte secundo, cum audis,p: incipia non fieri ex alijs princi- piis,ut partib. non intelligas, quod non fiant ex aliis principiis Logicis,aut metaphysicis, puta generibus, disserentiis,& esse, essentia,& aliis nec quod non fiam ex partibus quantitatiuis,nam materia & forma diuisibiles sum,& partes habent secundum quantitatem : sed intellige,quod non habent alia principia Phy sca , ecquibus sint: no enim materia ex materia,nec forma ex forma,nec priuatio ex priuatione conficitur.
Aduerte tertio, quod circa illam definitionem principiorum est duplex opinio: Communis opinio es , quod illic omnia principia comp: ehendatur,& tunc illa duo priora, Ex, dicunt habitudinem partis componetis & habitudinem termini, ut sit sensus: principia sunt, quae ex aliis non componuntur, nec ex se inuicem. Ad illud aliud, Er,dicat habitudinem partis componentis,& habitudinem tramini,ut sit sensus, sed ex ipsis omnia fiunt, nempe aut ex partibus, ut materia & forma aut ex termino, ut ex priuatione.
At vero Themist hoc solum de contrariis principijs intelligi vult,& tunc illud ultimum Ex solam termini habitudinem dicet,& rati' huius est,quia Arist nihil intendit modo de materia, sed latum de principiis contrariis. oui en- At quamuis hoc verum sit, negari non debes illam esse definitiat aues. tionem omnium principiorum communem, praesertim cum nia de Afi. L, aliam ab Aristo alibi habeamus propterea dicendum est cum Diuo. opinione communi, ut explicuimus Oportet ad argumenta deue-hire,ex quibus de laratio eorum ouae dicta sunt,dependet. Ad primum respondetur, quod nic non loquimur de immediata c6trarietate, hic enim solum est inter formas mutuo activa, &passuas secundum se,quales sunt qualitates Substantis velo, cum non mutuo secudpm se agant, non habent hanc contrarietatem. Not eoo. Non enim cnm Alexandio,& aliis Graecis sentio, qui calorem,&i a reliquas qualitates formas substantiales elementorum ponunt: Maia , ob id contrarietatem in substantiis ponunt. nos vero Pi tuos. priam contrarietatem & immediatam a substantiis semovemus.
104쪽
Cum autem Aristot hic contrarietatem ponit, priuationem oportet intelligere , & non puram oppositionem priu1tiuam, ut dicemus in argumento secundo: sed habentem panem positionis,&affirmationis. Ad secundum aduerte, quod illa priuatio, quam contrariam di- a. cimus mimae producedaemon solum dicit negationem illius tal- uia. Inae,sed importat potentiam quandam proximam in subiecto, in quo est illa priuatio:& praeter hoc ponit aliquam sermam positiuam, aut contrariam, aut oppositam aliquo modo tarmae producendae.vnde cum audis ex non igne fieri ignem, ex non albo atabum, per illas priuationes, negationes talium tarmarum intellia ge, cum potentia proxima in subiecto ad albedinem, vel ad se mani ignis: & praeter haec oppositas formas, puta aquam, aut aerem , vel aliud optositum igni , & nigrum vel medium opposi-rum albo , ut supra declarauimus in textu . . vide igitur ad argumentum, qnod non est tantum negatio ipsa priuatio,quae principium dicitur. Ad teritu admitto omnia principia componere, sed generationem & mutationem rei : at vero rem ipsam tantum duo componunt,puta materia dctarma, priuatio vero non , unde est intrinsecum generationis principium :& hoc sufficit,no aute ipsius rei. Ad quartu dico, quod inter illa duo principia contraria, unum
componit rem, puta serma,alterum vero contrarium est terminus generationis rei, puta priuatio, ut bene dixit Buriaeus. Vnde cum audis,res fieri ex contrarijs, intelligit ex uno, ut ex termino, & ex , altero,ut ex parte formali. .
Quod igitur conualia oportet esse principia. Text.so. Postquana principia esse contraria probatum est, nsic ipsetum
I numerum indagate contendit: atq; vult constituere hanc propositionem. principia sunt tantum tria in cuius gratiam, ut nihil improbatum relinquat, probat has, principia sunt plura uno: principia non sunt infinita: principia sunt plura duobus: principia non sunt plura tribus: Omnes autem ex illo principio deducit: principia sunt contraria. Probat 'itur ptimam propositionem contraria sunt plura uno, principia tant contratia:ergo sunt plura uno.
probat secundam multiplicitet primo si principia essent infinita, compositi non esset scientia: quod salsum est, & probatur antecedetis: nam compositum scitur ex principiis, haec autem si instata sunt,sciri non possunt,cum insilium non sit scibile.
105쪽
a. Secundo,in uno genere una est cotrarietas,sed substatia unum est genus: ergo in is a una est contrarietas: unius autem csitrarietatis non sunt nisi duo extremamon sunt ergo principia infinita. Attende pet substantiam hic compositam substantiam sensibi lem intelligi: per genus vero praedicamentum , in quo tales substantiae continentur. In hoc autem unica est prima contrarietas, nempe priuatio & habitus, ut substantia non substantia reliquasi sub se continens, scilicet homo non homo, ignis non ignis, Si similes, nam ad hanc omnes reducuntur, atque eadem contrarietas est etiam in aliis praedicamentis, puta privativa. s.ratio. Tertio probat,Frustra fiunt per plura, qui possunt fieri per pauciora : Eli enim natura maxime ordinata,nec abundat, nec deficit in necessariis,sed sufficiunt ad omnes mutationes finita principia non ergo opus est infinita facere. patet minor nam omnia, quae Anaxagoras per infinita principia facit, Empedocles facit etiam per quatuor: non ergo sine necessitate sunt multiplicanda.Quarto probat,& est sic intelligenda ratio. Si infinita sunt principia, cum illa sint contraria, sine dubio omnia contraria essent principia: at constat,multa esse contraria, uae principia non sunt: non ergp principia haec contraria sunt infinita. Quod vero sint contraria, quae principia non siint,patet: nam album,nigrum,dulce , amarum non sent principia, cum ex aliis contrariis fiunt: at principia semper manere debent. Dub. Dices, quid est,quod principia contraria semper maneatu3Dicorol. Phil. cum Philopono, quod in omni mutatione inueniantur, unde illa contraria, quae ex aliis fiunt, non semper manent, id est, non in
omni mutatione sunt, nam in intitatione illia contrariorum , ex qua ipsa facta sunt, non inerant:&per haec dat intelligere priuata-uam oppositionem, quae est in omni mutat: one:&ad quam aliae contrarietates reducuntur: non igitur principia unum, nec iii J-nita sunt.
Quod igitur neque unum. TV t. II. - T Ettiam propositionem probare aggreditur, nempe principia I esse plura duobus & facit primam rationem sumptam etiam . ratio. ex contrarietate principiorum, sic: Nullum contrarium alterum contrarium facit.non enim calor frigiditatem facit, nec lis amici- . . . tiam , nec raritas densitatem , ut ergo aliquid fiat, unum tertium subiectum est constituendum, a quo mutuo se illa expellant contraria , & hoc adeo verum est, ut quidam philosophi non solum praeter contraria unicum subiectum posuerint, ex quo res fiexen;
106쪽
naturales,sed plura, imo & infinita: c haec ratio est notanda,co uincit enim , praeter contraria principia esse aliquod tertium constituendum, non enim aliter imaginari potest, quomodo ex uno contrario alterum fiat. Ad haec autetm adhuc ,& hoc aliquis.
SEcunda ratione idem probat, ta sunt hae duae maximn attem a.dendae. Sic procedit nulla cotraria sunt componentia substantiam rei:at principia sunt componentia substitiam rei: ergo principia non sunt contraria: maior est certi stima, minorem probat, Set exprimit, maior enim tacita est, probat sic : si principia non essent substantia rei, essent de subiecto, hoc est accidentia: sic autem posteriora essent, cum subiectum sit prius,hoc autem repugnat principiis: non ergo sunt contrati a. Tertia ratione idem probat sic: substantia non fit ex non substantiis: at contraria sunt non substantiae,cum substantii non insit contrarium : ergo principia, ex quibus fit substantia, non sunt
Nota togenium Aristot. nam per haec argumenta concludit, non posse fieri,ut omnia principia sint contraria, ut inde deducat, indisium csse ponendum aliud principium tertium , quod non si contra- siurium, puta materiam, ex qua cum forma fiat, & componatur res,& non posse similiter omnia principia esse non substantiam, sicut priuatio est non substantia, ut ponatur aliud, quod sit substantia, puta materia, sicut etiam lanna est substantia, & ex utraque fit
Vnde illa est indefinita, principia sunt contraria, & etiam haec, mi principia non sunt contraria, de utraque vera est, quod non posset est sine tertio principio: dc hoc est, quod dicit in textu sequenti: quod si utraque est vera,debet esse tertium principium. Quocirca si quis dc priorem Text. si . DIcit igitur, quod si defensare volumus utramque rationem, puta principia este contraria, ut superius est probatum, dc principia non esse contraria, ut modo probatuta est: est nec eis rium tertium peincipium subiectum facere, id, quod antiqui ficiunt potiores praeter contrarietatem, aquam, aerem: aut aliud simile, licet isti non ratione id persuaserint. Et nota diligenter horum textuum expositionem : multi enim multa dicunt de nescio,an mentem ipsam Aristot. attigerunt. Videtur autem medium magis, Text. s - ,
LAudax eo si, qui potius corpus medium posueruat principium,quam plementum ali si, nam hos tale medium plui h
107쪽
distat ab ipsis contra iis utrisque. Elementa enim habent qualita tes inseparabiles,at id,quod principium est,debet cque se ad contraria habere: propterea melius corpus medium, quam ullum elementum principium fecerunt, propterea qui posuersit aerem me- . lius dixerunt, & post hos, oui potuerunt aquam , quam: illi, qui ignem, nam illa duo minus lensibiliter contraria habent, & facile patiuntur, & recipiunt contraria: vide igitur quanti reserat subie viri praeter contraria ponere. Sed omnes unum hoc. Text. II. O Stendit non fuisse philosophos contentos cum hoc selo materiali principio,sed prcterea etiam contrarietatem superata dunt,quida rarum & densum: quidam abundantiam & desectum,
nempe magis & minus, seu magnum de paruum, ponentes. Addit autem, quod ista opinio de magno, & paruo, & vno est antiqua, quamuis non eodem modo a Platone proseratur: na illi magnum & paruum pro forma: ipsum vero unu, puta aquam,aut paruum materiam,vnum vero,puta idem,sormam existimabat.
Tria igitur dicere elementa esse. Text. 36. statio Ovariam propositionem probat, nempe principia non esse plura tribus, tuam; rationes facit Prior est : Si sunt plura itibus, oportet aliam saltem contrarietate facere, cum principia det beant esse contraria, tunc illa contrarietas, vel habebit idem subiectum cum altera,vel non: alterum non habebit, quia ad patiendum, sufficit unum subiectum: si vero habebit idem,tuc quicquid
generatur ex una, generatur ex altera,vel non: Si sic,superfluaerit una contrarietas :u non, neutra erit principium, cum ex ea non
generentur omnia: haec est ratio integra Aristotelis. ra- Potest etiam aliter componi, fortan metius se. Si sunt princiti'. pia plura tribus, aut ex eo, quod multiplicatur subiectum & hoc non,quia ad patiendum respectu unius cottarietatis sufficit unum subiectum: imo unius contrarietatis non est nisi unicum subi ctum: aut ex eo,quod multiplicantur contraria,ita ut sint quatuor contraria prima, & tsic non, quia oportebit multiplicate subieci quod esse non potest. Nam demus aliud subiectum cum sua con- trarietate,tunc peto,an sint sufficientia generare ista tria perse,an non, clarum est, esse, cum ad actionem sufficiant duo contraria icum vno labiecto: ergo supeissua est alia contrarietas, Cim ex rum
una possit esse generatio: fc ratio ista est sic componenda, de esti admo
108쪽
admodum notanda expositio. Laborant enim multi in ratione ista exponenda.Dubitabis primo: luare subiectum vocet naturam mediam. dico medium triplex esse,aut per mixtionem extremorum, sicut rubrum,uiride,dicuntur media inter album di nigrum: quia ex mixtione albidc nigri facta sunt. Est aliud mcdium per extremorum negationem,ut lapis est medium sani, & aegri:quia nec est simus, nec est aeger. Aliud est medium per potentiam ad utrumq; extremum recipiendum,& sic in praetenti subieci um,& materia dicitur natura media,quia est in potentia receptiua utriusque extremi. Dubitabis ulterius quomodo quaelibet cotrarietas habet suum subiectum Fnonne calor frigus, alia contraiia mixto insunt3Dico,quod hic non loquimur de contrarietate particulati, puta hac vel illa, sed in genete: nam clarum est, in unico subiecto possemitas i Euationes munitatum formarum inesse, ct varia coni r ria,puta calorem, albedinem amaritudinem: sed lo uim ut de prima contrarietate, puta priuatiua re generica, & tali contrarietas multiplicata multiplicat subiecta. Pouerior ratio Arist. est. Volus generis non est nisi unica prima contrarietas, intellige commuireui contrarietatem, postunt
enim esse multae particulares,quaedam priores,quaedam posteriores, ut qualitates secundae, quae ex primis componuntur: At substantia unicum senus est: ergo ipsius est unica contrarietas prima, dc se principia substantiae,de quibui est sermo G poterunt multiplicari ex parie contrarietatis,ut dictum est.
Quod igitur neque unum st. Textis . Concludit, principia necesse unum, nec plura tribus. At quia non satis probatum est, an unum sit materiale principium, dicit,adhuc quae diis a sunt dubitationem habete id autem tractare aggreditur, ac primum incommuni de sibiecto mutationis loquitur,postea patricularius de subiecto substatiali dicet, Sie enim est ordo maxime naturae, id est, physco accommodatus, ut a communibus ad particularia deueniat, quod etiam in prooemio
At ut intentum Aristotelis possis penetrare,quia haec, quae hoc in loco dicuntur, sunt fundamenta philosophiae ipsius, aduerte,
quod per mutationes accidet es indagat ea,qui sunt in mutationibus substantialibus in mutatione autem accidentali inuenimus primo duo extrema,inter quae fit mutatio, ut cum aliquid ex cali
do fit frigidum est calor,ec est frigiditas. Secundo iuuenitur ah
109쪽
quod subiectum distinetum ab utroque tarma, puti corpus asi luod, in ovo est calor,& frigiditas. Tertio, illud subiee iam per
nianetidem sub utroque extremo, tamen unum extremum recedit, alteium manet cum subiecto eodem, ut cum ex calido fit frigidum , est aliquid, maod ante habebat calorem, & permutario- calor, & succedit frigiditas. cum eodem tamen sal, lecto, & nc fit talis mutatio accidentalis: si proportionaliter in te ligas in mutatione substantiali quae fit secundum formas ita uantiales,oportet dari unicam substantiam, & subiectum,in quo napi iii mutatio,& ista erit sub illis utriusque formis, modo sub na, pol rea sub altera et tamen re eadem erit materia verbi gratia, cum ex aqua fit ignis, uae est mutatio substantialis, oportet dare liquid unum, quod sit sub utroque extremo mutationis, hoc est materia quar modo est sub hae, modo eadem sub illa forma. In hoc tamen dissert hare materia a subiecto mutationis accidentalis, quod hoc est aliqua substatia composita: at in mutatione sui itantiali subiectum est substantia de se non habens formam, ut pollit mutati secundum sermas. 'Not. a. Attende autem diligenter, quod modus procedendi Atti . iste est, probat enim quod in mutatione qualibet id , quod inpiatur, est coinpositum, id est habet aliquid,quod amittat: aliquid, quod per maneat sub alio retmino mutationis, ut cum album fit nitium, oportet dare aliquid in albo, quod recedat, puta albedinem, re aliquid, quod permaneat sub nigredine , &id est subiectum Hoc igitur etiam dare oportet in mutatione substatiali,est namque aliquid quod recedit: aliquid quod permanet,& hoc est sul icctum,& materia, reliqua sunt serinae. Hoc est quod Arist. docet:& multo latius d nobis haec examinanda sunt. Ad literam inter
Dicimus enim fieri ex alio aliud. Text. s8. Duplicit. Duplicem loquendi modum assignat in mutationibus substasi stantialibus, quibus dicit,aliud fieri ex alio, & in mutationi- umulac bus accidentalib.quibus ex altero fit alterum. Nam,aliud in substantia diuerfitatem facit: alterum vero ip accidenti. Exempla tamen in accidentali mutatione constituit, quia de substantiali nihil adhuc certum est. Accidentali ergo mutatione aliquando dici uir fieri simplex, aliquando aliquid compositum. Simplcx est, cum id, quod fit,id est, primum extremum , seu subiectum verbi,& quod fit, id est,alterum extremum, seu praedicatum. Simplicia sunt, ut homo sit Musicus,seu immusicum fit muscum: Compositum vero est, cum utrumque extremum complexum quoddam
est,ut homo immuscus fit homo musicus. xt ad
110쪽
Et aduerte, quod illud primum extremum dicitur, quod fa- ego: imi est,alterum vero,quod tam in simplici, quam in composito, adiungitur,dicitur id quod fit. Simplex autem distingia: tur,aut cum extremum primum, puta quod factum est, est ipsum subicctum,ut homo sit musicus: aut
cum est oppositum, ut immusicum fit musicum. Haec autem simplicia dupliciter disserunt. Primo, luantum ad ipsam locutionem, nam peroppositum dupliciter loquimur: aut in recto dicendo, immuncum rit musicum:aut per obliquum, exim musco fit muscum : aut per ipsum subiectum, quamuis aliquando in obliquo loquamur,dicendo: ex aere fit statua. Id tamen non est sempet in omnibus: non dicitur, ex homine fit musicus, sed homo fit musicus In compositis vero, suam uis non memiuerit Arist. tamen utroque modo loquimur, nempe ex homine immissico Linus est homo musicus, & similitet homo inimusicus faetus est i mo musicus Rationem horum inserius intelliges. Eorum autem, quae ut simplicia.
Axterumviscrimen ponit inter illas murationes, quoad rem.
Nam subiectum se m per permanet cum se: ma, qtiae aduenit, v c homo cum musco: at oppositum siue in simplici, sue in com- osito recedit, unde immusicum non manet cum musco. Et notaliae attente textum, nam elopterea dixit superius esse duos modos loquendi,& per oppo iuum,& per ipsum subiectum, ut intelligas, in mutatione esse utrunque, & ipsum subiectum & ipsum oppositum, quamuis in locutione per oppositum tantum oppositum exprimatur,& in altera simplici subie 'um: in composita vero utrumque. Et etiam discrimen assignauit, ut scires subiectum ab extremis distinetum, & sub utroque pecmanere. Haec mu
Determinatis autem his. Texico .
EX his quae die a sunt, concludit in omni mutatione semper
dari unicum subiectu, quod mutatur, & permanet sub utroq;extremo, etiam in illa mutatione, quia oppositum dicitur fieri, nempe immus cum fit musicum,nam immuscum subiectum di cit, non distinctum secundum numerum a se, tamen distinctum secundum rationem,&desinatione; quod est dicere, immuscum dicit subieetum cum forma, vel priuatione aliqua: ratione unius permanet, ratione alterius recedit. Et nota,ut significaret subiectum hoc non esse separatum a tarmis ipsis cum modo cum una, modo cum altera sit, dicit unum esse numero cum ipsis formis de extremis, definitione tamen non vetum. Dicit, unum numero