장음표시 사용
171쪽
hum Perspectiva,& reliquae quae idem cum Mathematico tractat, Quod abstrahi potest a materia,non abstrahant: ergo &qui considerat formas, quae abstrahi non pbssunt, non abltrahet: ita exponit Themist. Rest expositio communis .i At si licet praeter communem expositionem aliquid dicere, existimarem hunc locum aliter posse exponi, quod Arist. velit soluere secunda quaestionem propositam de Ast xologo, qui etiam poterat esse de perspectivo,& Musico,cum de sensibilibus tractent: c intendit dic re,quod Physicus tractet non de rebus mathematicis, nisi ut ii nes,& proprietates sunt corporum naturalium, secundum se veto minime. dc in Loe a pure Mathematico dissert. perspectivus vero,&s miles de rebus mathematicis, sed non abstracte, sed in materia, de in hoc disserunt a Phrsico. Explico clare De linea physicus c5siderat, ut est longitudo corporis naturalis. Geometriade linea secundum se perspectivus de linea secundum non ut est longitudo corporis naturalis, sed ut est in mat*xia aliqua senubili. vlierius, figuram considerat Phiticus , ut terminum corporumitaturalium. Geometr secundum se. Astrologus figuram secundum se, sed non omnem, sed eam quae est coeli . ia multum refert, aliquid in materia considera et, liquid coi siderare, ut inelialteri. Cum autem natura duplex st. Texl. x .
TNseti ex dictis, Physii uim non talum mnugm,sed etiam mate- Iriam,in definitione sumere, nam res phrsicae sunt scut simitas, at haec& perserinam,& per materiam detulitur: ita&res phy sicae non sunt rene materia , ac non sunt secundum materiam, id est, non definiuntur sola materia, ut exponit Philop Albec &quamuis sinapi exponat,nsi sunt secundum materiam, id est, non ratione materiae, sed formae praecipue c*nsiderantur. I enaist re Auer. non sunt secundam materiam,id est, de eorum essentia noli est materia: iu inuis e silantia no sit sue materia: sed verior & in
hor est expositio ptiox, ut diximus 'sundi m P, 'p.R Alberi. Eienim iam,& de hoc duplicitet dubitabit quis. NAtura in duas diuiti, dubium proponit item duplici via, timodo. Et attende,quod non sunt duo dubia,ut volunt Expostores,sed idem dupliciter propositum, & ita sum da est illa particula dupliciter, quae locumfecit obscurissimum. Dubitatur igitur, cum duae sint naturae, an Physici fit materiam solam an formam solam considerare,an utrumque,nempe ex utraque compo-
172쪽
situm , quod si hoc detiit , nempe quod compositum eonsideret,
etiam utranque considerabit naturam.
Dices, nonne dixit in principio textus quod Phy sicus malefia, Re Fib. de sermam considerat3cur modo dubitat3 Respondet Simpl. ob id
dubitare,ut demonstret,quod tantum dixerat. Vtrum igitur eiusdem. Text.21. IDem dubium altera via proponit,an unius sit scientiae con ad rare materiam,& serinam simul, an vero unius sit rinam, a terius materiam cognoscere. Circa quod dubium dicit, quod si antiquos inspiciamus, non est dissicite: hi enim materiam solam cognoueriint, parum autem de serina, ut patet de Empedocle,re Dei noctito, ilii multa principia aliquo modo tarma disserentia Prob. tri- posuerunt, reliqui materiam tantum. Probat autem triplici ratio, puc pla. ne,quod Phrsici sit, non solum serinam, sed etiam materiam co- Prima ratio est sumpta ab analogia artis,& naturae.'Ars imitatur naturam,ut notum est: ergo ita se habebit. Physica circa considerationem naturae, sicut artes circa considerationem attificiatoriani sed artes no latum formam, sed etiam materiam, usque ad certum tamen limitem considerant: ergo & Physica serinam etiam,& materiam considerabit Minorem probat.Medicus enim non solam tarmam sanitatis considerat, sed etiam materia putabilem, ec eliqua in quibus est sinitas. Nec considerat materiam omnino, puta remotam: non enim considerat hominem ut corpiis, ut substantiam, sed utex contrariis liuinorib.constitutum Similitet domifieatolia ars considerat serinam domus, ae matellam, sed nori remotam, puta terram, ex qua fiunt lateres, de arbores, sed Iatere ligna,& calcem solum,& unaquaeque deni, que ars materia in .d certum limitem cognoscit. Inisi per eiusdem est. - Trat. s.
SLciundam fici rationem ad idem plotandum. Eiusdem est aratis,& scientim finem,& ea, quae ad finem sunt media conside rare: sed forma est finis i materia vero est ad finem: ergo eiusdem scietatim erit serinam materiam cognoscere.Maior est nota minor probatur, quod Jorma sit finis, & per sinem intelligi causam lina ui, citiae dicitur sitis,cuiuspiati a Nam finis aliquando extreinum 5: limitem significat,aliquari
do causam sinatem , id hane significandani dieitui filiis , cuivi
Probat autem sic Terminiis alicuius motus non interrupti, sed continuati est xlismum & finis, cum, ea usia, illius motus. Dag
173쪽
neratiotiis continuae forma est terminus:ergo ea est: vltimum, iacuius causa.
Vbi aduerte,ad causam finalem duo esse necessaria:Vnu, quod Not sit ultimum& extremum operationis: Alterum, quod sit gratia cuius illa operatio fit, ac ob id dicitur finis bonum, & optimum: quia reliqua ordinentur in ipsum. Primum non sufficit, nempe quod si extremum. Si enim ego modo irem in aedem Diui Petri, ut indulgentiam cons luerer,& media via occurreret aliquid impediens,quominus absolueremtillud esset terminus,& extremum meae viae,sed non causa finalis,propterea est opus ut sit gratia cuius est via & operatio Propterea bene dixit Arist.id,quod est emtremum motus continui, non impediti aliunde, id vero non solum ultimum est, sed etiam finalis causa: Unde reprehendit Poetam,qui de morte alicuius loquens dixit habet finem cuius causane us est: errauit, nam mors est quidem terni inus vitae, sed non finalis causa, cum non sit optimum, id est, cum non concesserit natura vitam, ut moriantur. non enim omne ultimum finis est, cuius causa:& sic debet locus intelligi, ut volunt Graeci, quamuis S.I ho. longh aliter exponat referens illud verbum,vult, ad Pcetam,& non dcbet referri, sed et E sensis affirmativus : ac si dicat, ita est,non omne ultimum esse finem. Hunc Poetam Philoponus die cesse Euripidem. Quoniam & faciunt artes. Text.2 .HIi duobus textibus probat materiam Oidinari, ut medium ad formam de quia locus est obseratus valde : primo sensum
Aduerte primo: Artes mechanicas esse in triplici diistentia: Nota. Quaedam versantur circa materiamat harum quaeda ficium materia ipsam: ut ars,quae facit lateres,regulas, calce,ex qui b. domus est facienda: Quaedam non faciunt maretiam,sed tactam disponunt, ur ars dolandi,& levigandi ligna, scindendi lyides Quaedaartes sunt in altero gradu,quae in mare iam talem formam introducunt, ut ars quae ex levigatis iam & dolatis lignis triremem facit,& ex late ibi praeparatis domum erigit, & tales artes architectonicae dicuntur, quasi imperantes primis. Quaedam sunt in te tio gradu,quae forma iam introducta utuntur,ut Nautica,qui triremi utitur, Equestris, Militatis & aliae. Quae sunt in primo, cundo gradu sunt fac suae,tertia non dicitur saetiva. Aduerte secundo,quod si velis scire causam haru artium, que in usu consistunt,ea est, quia homo est finis harum rerum quae a te fiunt ; sunt enim ipsius gratia propterea est ista ars, secundum quam artificiatorum usum tenet. Aduer
174쪽
r et In lib. .Physic. Arist. Cap. .
, Aduerte s . quod sic se habent istie artes, tertiae praesunt secunnis,imperat enim nauta illi,qui triremem facit ut talem & talem Iaciat,prout ipse usui videt fore accommodatam.Secundae inipe-xant primis,qui enim triremem facit,imperat his,qui circa mat nam versantur, ut sic, vel sic praeparent, prout ipse fure aptam suae tormae intelligit: unde usualis est Architectonica,& inter tactivasea,quae sermum inducit, quia hae imperant.. Ex his apparet clare, quomodo materia ordinetur in formanicum liae, quae circa materiam versantur artes, ab eo,qui formamr' lucis, regantur: & hoc est,quod Arist.voluit monstrare exemplo harum artium, materiam ordinati in formam : & admodum obserua hanc declarationem. expo, Nunc ad textum accedamus, quamuis non sint haec ita in litera ordinata. Proponit igitur in hoc textu diuisionem attiam considerantium materiam, & usualium. Sunt artes considerantes materiam simpliciter,id est,quae faciunt materiam, & quae considerant materiam operi accommodam,id est, disponunt, ct praeparant materiam,& sunt etiam artes, quae utuntur. & reddit haruni rationem, nempe quia nos sumus sinis quodammodo omnium. At quia duplex est finis alter cuius.hic autem est id, propiei: quod operamur, ut Deus est finis cuius,nostrorum laborvini& amicus
est finis cuius alius se illius amore in negotiis occupat.Est etiam finis quo, nempe quo illum finem consequimur, qui semper est operatio nostra,vt finis quo supernaturalis est viso ipsus Dei, finis quo illius, qui ad amicum tendit,est videre, colloqui cum ipse. Homo igitui sitis est cuius harum rerum. At quia de holvir'quem non est modo locus tractandi, dicit se in Philosophia, puta morali hoc dixisse.
Duae igitur sunt. Textat s. Tn Istinguit duas esse dominatrices materiae. nempe usualem,& quae formam facit,& has cognoscetes vocant,id est, non cientes materiam : usualis enim nihil facit, formalis operatur, sed non materia: ob id cognoscens,& speculans aliquo modo est, dc in hoc digere ab este strice, nempe materiali.quae tantum ophrativa est quo fit ut ille duae Architectonicae sint,& imperent, sed unus artifex imperat materiae, qui nempe formam considerati dicit enim ex quo ligno, & quati fiat triremis, alter imperat tarmali, licendo ex quibus motibus,& quos ad usus illa fit Ex his omni b. concludit, quod in artificiatis materia propter opus & formam fit, in naturalibus autem materia propter for
175쪽
inam est,non dicitur,fit,quia nos non facimus materiam in natura lib. Atque haec est probatio minoris praecedentis syllogismi, nempe formam ess e finem materiae, intellige esse finem parti a. lem,compositum enim,& totum est finis, & terminus totius generationis,& imateriae.
Amplius eolum,quae ad aliquid. Text.16. Ertiam rationem pro nit: materia, & forma sunt correlati- s ratio. ua: sed eadem est scie'tia correlatauorum: ergo Phy sci est non solam formam considerare,sed etiam materiam. Nec existimes materiam & formam esse correlativa secundum substan. tiam,& essentiam suam, sed quod habent quendam ordinem, di relationein annexam, sicut scientia, & scibile ut dictum est in
Nota vel ba Arist materia, inquit, est ad formam,& alia mate. ria ad aliam formam: per materiam intelligit materiam primam indisserentem ad quamcunque formam substantialem , & per formam intelligit formas confuse,&indistincte,nelnpe in communi : per materiam vero aliam intelligit materiam secundani, nempe cum dispositionibus, & accidentibus necessariis ad formas quassibet in particulari quas vocat sotinam aliam: ut sit sensus, materia secundum se ad formam, secundum se refertur, at haec materia ad hanc formam, quaelibet enim forma habet suas
certas dispositiones in i Rateria distinctas ab aliis aliarum formarum, & non solum in specie, sed etiam in indiuiduo, ut alia est materia secunda hominis, alia equi, & alia huius, alia illius hominis, alia huius, alia illius equi, quod docet Atti . de animabus
sontra Pythag. r .anim. text. . Quousque ergo physicum oportet cogno-icere formam.
Locum pudic bene exponit Simpl. mouet do bium Arist quo.
usque Ptiysicus consideret Dimam. respondistque sicut medicus neruum,& faber aes considerat, non abhlute, sed ut sunt suae formae accommodata, ita Physicus formas, ut ad generationem sunt: hae amem sunt, qiuae sunt in materia, licet ratione sint separabiles: per Las enim formas generationes fiunt,ut sol,& homo generant hominem,sol,& equus equum: de sermis autem separatis, quid sint, Metaphysci est speculati. Diccs, quomodo formas physicas vocat ratione separabiles amateria, cum oppostum docuerit superius 3 Aliqui dicunt quod debet legi,quod sunt inseparabiles Hoc tamen est contra liteiam Graecam, quae modo habetur. S.Tho id de anima rationali intelligit, quae est suprema sema naturalis, ultra quam Phy sicus non
176쪽
ascendit, di hac ratione est separabilis: quia secundum se non imi uiget organo corporeo ad suam operationem. Id ipsum dicit Averroes, re est bona responsio, quamuis possit dici, quod sunt se- . parabiles a materia ratione, id est: disserunt ratione, & definiti
ne, sed non subiecto,cum non sint extra materiam,quomodo priuatio, & materia dicuntur duo ratione, sed unum numero. nocta autem non impedit,quin forma definiatur per materiam. fAduerte ulterius, quod sol est causa uniuersiilis concurrens cum omnibus particularibus ad generationes, ut dicemus inserius. Phra ea a Mathematicis distinguatur. in illo. iij.
Itulus quaestionis clarus est, nempe an ea quae Physicos
considerat, & qu. ae Mathematicus, sint distin is,an eadqm:& similiter an physica scientia a mathematica diuersa sit. Notat autem Auer.in praesenti, cona. s. quod allignare disserentiam in communi, & in particulari scientiarum logicum est, quamuis sit usitatum different: am particulare,n in propriis scientiis tradere: ec huius rationem posuimus dare,ex et de anima. 1 6. Nam adponendam dissetetiam inter duo, tequiritur,ut cogn'scatur,quid si utrunque,non est autem unius scientiae particularis, quid altera sit cognoscere,ob id ad communem aliquam, suae in communi,quid scientia sit,consideret,id pertinet. Ea autem est Logica v- niuersalis,quamuis id non faciat, nisi aliquo modo adiuta scientiis particularibus, quibus ipsarum obiecta cognoscit. Tractare igitur modo oportet in particulari de disserentia locum scientia- rum. Nec omnia quae hic dici poterant proponemus quia multa
diximus in posterioribui. et i' Sit igitur primum argumentum circa q. Mathematici tractant de sensibilibus, sicut Phrcea:ergo non est discrimen. Antecedensi patet,quia omnia quae Mathematici tractant, sunt in corpore, &ua corpore sensibili Secundo. Astrologia est Mathematica,& tractat de substantia sed sibili, v t Physica:ergo non est scientia disti resta, nec res coiis-derata ab astrologia est extra genus physicum : Antecedens est exple se Arist. ix Meta. tex. . Praeterea, tertio res physicae sunt substantiae,&accidentia sunt
sensibilia: sed substantia potest absti alii ab ac identibus: erio res physicae abstrahi possunt a sensibilibus:non ergo differunt a Mathematicis.
. Praeterea, quarto ex Arist. Perspectiva,Musica, Astrologias uni
177쪽
Texl. xxvj. Quaestio iiij. aps
Mathemeticae: non ergo dicendae fiunt esse magis physicae, & ad Ehuc dicit,quod perspectiva agit de linea, ut physica est: ergo pror- sus pespee tua est pnysica,cum conueniat in obiecto formali.
Pro huius doterminatione sit prima conclusio. Scientia physi- T. conela. ca,& Mathematica licet conueniant in re considerata, nunquam tamen in subieeto conueniunt. Haec conclusio est declatanda: ob Not. F.
id aduerte primo: non ciuicquid est de consideratione alicuius scientiae,esse subiectum illius scientiae. Sunt enim tria in scientia, passiones demonstrandae, & causae per quas demonstrandae sunt, & ea de quibus demqnstrandae sunt, & haec tantum dicuntur subiecta, siue sit unum in communi,quod est primum in scien- . tia, siue multa particularia,quq illius sunt species.Tria igitur cum sint de consideratione scientiae, unum illorum subiectum est,um de res consi lexata in scientia & subicctum habent se, ut superius,& inferius. Omne enim subiectum est res considerata in scientia,
Aduelle secundo , quod Phusicus habet pro subiecto substan- Not. s. t am , non quamcunque: Mathematicus vero pro subiecto accidens , non quodcunque. Explico, Physica est quaedam scientia, uae substantiae passionei & causas speculatur, sed non cuiuscunque substativiae,sed illius quae motus principium habet, ac muta, tionibus & accidentibus sensibilibus est subiecta: unde pro subiectis habet substantias sensibiles, & naturales. Mathematicus vero passiones speculatur,non ullius substantiae, sed de accidenti ostendendo, non autem de quocunque accidenti. Est enim duplex accidens, quoddam secundum se mutationi expositu in , id est, quod non est nisi ex mutatione aliqua procedens vel mutationis allicuius est causa, ut sunt primae qnalitates,& ex bis compositae, ut colores, sapores,odotes,&huiusmodi ad physicum pertinent,nec de his scientia ulla, praerer phy sicam est,
cum non nisi mutatione,& motu consistant, nec aliter quam permutationem,uel ad mutationem sint. Quaedam sunt alia accidentia, quae licet cum mutatione sint, tamen ex se a mutatione non dependent,nec mutationis causa sunt, quales sunt quantitates,&ea quae quantitatem sequuntur: Hae enim non sunt mutationum i causa, nec ex se ex mutatione proueniunt,cum in caelo sim qualistitates, & figurae non ex mutatione factae,similiter dimensiones, proportiones,h similiti non ad mutationem pertinentia, nec tanquam ipsius ei sectus, nec tanqpam ipsius causiae. Et talium est scientia mathematica: agit enim de quantitatibus, de figuris, proportionibus , & propriet tibia, ipsarum, quae ab ipsa absque
178쪽
i 6 In lib. q. Physic. Arist. Cap. ij.
s bd. Aduerte tertio , quod mathematicae sunt in duplici disserentia. Quaedam quae nutusmodi accidentia in uniuersali cognos.cunt, ut quae agit de figura communi ,& qualibet specie, non
determinando ad materiam, sic quae agit de numero in communi abstrahendo, a quolibet sublino, & hae dicuntur pure mathe
Quaedam aliae agunt de huiusmodi accidentibus in particulari , ut de figura coeli,de motu ipsius, tanquam de quodam quanto, de numero sonoro, de liuea visuali, & tales vocantur math maticae mediae. b O- Vbi attende maxime cum Averror . comment. decimooctauo.
u risu e quod hae non tractant de substantia subiecta istis accidentibus, i iis dis . nec ipsis; ut alteri insunt, sed de ipsis secundum se, alia demon isti, sco. strando de eisdem , & in hoc disserunt a physica omnes hae:Physicus enim talia accidentia de substantiis ostendit, ut ipsis competunt: At mathematicus de istis accidentibus aliud ostendit: ut Physicus de corpore ostendit quantitatem , figuram motum, mathematici de his secundum se alia ostendunt: unde dixit Lincon.
bene,quod id quod Physicus habet pro praedicato, & passione, id
habet mathematicus pro subiecto, cum tale est,quod absque mutatione possit intelligi, qua mitis Physicus,vi in subiecto mutabile illud est, considerat: & lioc est,quod diximus in conelusione prima, nempe quod conueniunt Pliysicus, & Mathematicus in te considerata, sed non in subiecto, nam quod unius est subiectum, alterius est p)ssio:& hoc et , quod alu dicunt physicuna, rum mathematicum disse ire in modo considerandi. Et luc sufficiant ero de claratione primae conclusionis: & sunt memoliae mandanda: tamagis in talutione argumentorum ista nota fient. a. conch . e cunda conclusio : Physicus, & Mathematicus disserunt in modo definiendi. fund. Aduerte, duo esse, quae in scientiis praecipue definiuntur,& sub uiuer. me tecta & pas iones, in quibus definiendis es discrimen inter Physi. aeus desi- cum, & Mathematicum Physicus quidem definit per materiam
n/edipho sensibilem, id est, per materiam motui,& mutationi,& qualitati-h in a. bus sensib: libus subiectam, at cum magno discrimine, nam pansiones definit per materiam, non tanquam partem rei definrrae, sed tanquam subiectum,vel tanquam causam, ut qui dicit. serenitas esst ventorum maies, tranquillitas est maris quies; per materiam,quae subiectum est,desinit: Qui veto dicit,tonitru est sonus percussonis exhalationis cum nube,nota materiam dicit sed causam: At cum subiecta definit, materiam ut partem substantiae diacit am substantiae naturales includunt materiam,vt partem sui,
179쪽
& se definitur homo peros,carnem,&c. quae ipsius partes sunt. Ad explicandum hunc diuersum modum includedi matenam,
quem docet Aristot. . Metaph.cap. IO. text. 3 .sunt duo exempla,
alterum est simum, per hoc enim intelligitur modus definiendi
passiones,smitas enim nasum dieit, ut subiectam& causam : alterum est statua,& domus,& caetera artificialia, haec enim materiam, ut partem sui dicunt, pars enim statuae est aes & figura, v tibi docet Arist.ficut materia cst pars hominis: unde in S. Meta. c. I. laudatur Archvias, qui in definitione horum utebatur matella:
Similitet in definitione naturalium : hic est modus definiendi physicus. Mathematicus vero passiones suas, de subiecta definit, sed non
utitur materia sensibili,utitur tamen sua materia, puta quantitate,ut enim est materia sensibilis , & forma componium naturalefacientes, ita figurae illae, & quantitates faciunt triangulos, quadrangulos.&reliqua mathematica: unde Mathematicus ramones per subiecta sua, ut per materiam definit: ut definiendo par, impar, & reliqua: Similiter subiecta per quantitatem definit, ut utas per lineas,& hoc docet Aristot. .Metaph. cap.II. text. 3 8. ubi reprehendit Platonem. qui omnino ista sine ulla materia definire contendebat, & docet habere suam materiain, sicut homo
habet os, & caetera, licet non sit sensibilis: & sic patet proposia
Tettia conclusio, Physcus,& Mathematicus disseruiit in modo demons tandi. Explicatur hoc: Physicus frequenter utitur de monstratione effectus & signi,quia ipsius causae frequentius sunt occultae, nec per se sensibiles: essectus vero sensibiles sunt, ut
mors, corruptio, generatio, motus, & similia ad sensum patent, ipsorum causae aiensibus sunt remotae. At Mathematicus frequetrus a prioribus procedit,cum caus et notiores sint essectibus a thnsu enim abstrahit, & in intellectu notius est,quod prius est. Nec intelligas p optet hoc, quod Physicus per causas non demonstret:
demonstrat enim,ut di cemus inferius in hoc libro.Quarta concluso. Phusicus, & mathematicus disserunt in certitudine. Explicatur essectus Physici non semper in v n occisum eueniunt, seast defectus aliquando: ut non fidi per in senectute canities contingit, non semper viri habent barbam, non semper homo habet duos oculos:& hoc ex eo, quod materi 3, ex qua huiusmodi res constant, indisserens est,& multorum receptiua, ob id impellitur aliquando multis distracta: via lex.Metaph text.is.
tradens huius non exacti certitudinis rationem,dicit natura ira ted iam halici Non. tamen ob id putandum est, non esib scientiam
180쪽
horum: est enirn ut diximus, in posterioribus : sunt enim gladiuin certitudine scientiarum Atres Mathematicae, cum ab hac materia separent, simplicitet necessariae sinit,semper enim triangulus habet tres angulos &r licinae passiones subiee :s insunt. His igitur sic expositis possumus ad argumenta respondere Ad primum: ac mittimus Mathematicas de sensibilibus tracta re sed quae secundum se sensibilia , & mobilia non senti unde alid qiuae iplarum abstrahunt. Vt autem intelligas quid sit ista abstractio , aduerte non esse aliud abstra aionem . quam separatione unius ab altero sibi coniuncto Haec abstrae io duplex est, altera realis, altera rationis,seu cognitionis Realis est , cum re ipsa unum ab alio separatur, ut cum anima per mortem a corpore separatur, & manus a manu coniuncta separatui. Rationis est,cum id non fit,nisi tantum cognitione.& consideratione, ut cum unum intelliso, non intellectis aliis illi contunis is , nempe intelligo animal non intellectis speciebus. talisbabistractio rationis.
Ista adlluc est duplex, quaedam simplex, quae ab Alberto dei
niti ia dicituriquaedam composita. Simplex est , cum unum simplici cognitione cognosco, non intellecto alio sibi coniuncto: composita est cum intellectus en unctando unum ab alio diuidit, ut cum hominem non esse leonem concipimus. In hac abstractione semper ine sit verum, vel falsiim: at in simplici non est veritas, taec fallitas.
Simplex rursum triplex es , uniuet alis, cum superiora non in-t lectis inferioribus consideramus: Subiecti, cum subiectum ab
que consideratione accidentium cognoscimius, Fot malis, cuna accidens ab accidet irre aut iem a te abitrabimus. ut cum Julcedinem ab albedine lactis abstraho, & formam a materia, & similes formae abstrahuntur ab aliis Omnes hae simplices abstractiones non sunt aliud, quam simplices considerationes rerum, non consideratis alijs, quae cum eis erant in quibus omnibus nulla est falsitas,aut veritas. Abstractio Mathematica una est ex his, puta formalis, cum
accidentia, puta figuras,& quantitares a sensibilibus accidentibus separamus,i illa intelligimus, sensibilibus non intellectis, quod absque falsitate fit. Ad secundum respondetur, quod Astrologia non tractat de aliqua substantia, ut subiecto. i. nec quid sit substantia aliqua , nec qualis sit illa ostendit, sed agit de substantia tanquam determinatione subiccti, ipsus enim subiectum est figura.& motus huius